1000
willen
Visser
Liberalen
minister
van
af
NGV KRANT
Onjuist verband tussen
huren en bouwkosten
\49y
Aanval van mr.
geen kans op
Van Riel
succes?
Versterking activiteiten
in het vooruitzicht
Mr. Maris door minister
gerehabiliteerd
Voorstel omzetbelasting
wekt teleurstelling
WEEK
RECLAME
ANANAS
\j39y
\9G'/
SPINAZIE
\49jS
VICTRIX
>PUDDING,
\89y
\49/
ERWTEN
NIEUWE LEIDSCHE COURANT
WOENSDAG 16 MEI 1962
(Van onze parlementsredactie)
IK ?IE EIGENLIJK maar één consequentie." Met deze woorden zegde
mr. H. van Riel, leider van de liberale Eerste-Kamerfractie, gister
avond in feite het vertrouwen in de liberale minister van defensie ir. P. H.
Visser op. Inzet was, tijdens de lang verbeide behandeling van de defensie
begroting in de Senaat, het ontslag van de heer F. H. van der Putten. Het
woord „heengaan" gebruikte mr. Van Riel niet. Toch werd zijn bedoeling
wel duidelijk uit zijn opmerking, dat men ten aanzien van de politiek van
minister Visser kan spreken van een ontoelaatbaar personeelsbeleid, ge-
lien uit een oogpunt van rechtvaardigheid en van de hoogheid van de
staat.
Hoewel minister Visser er met een
rood hoofd bij zat, kunnen de woor
den van de heer Van Riel voor hem
geen verrassing zijn geweest. Reeds
herhaaldelijk is de laatste binnens
kamers met name van de zijde van
de liberale Tweede-Kamerfractie bij
hem erop aangedrongen, zijn minis
terspost te verlaten.
Het leek intussen gisteravond onwaar-
ehynlijk, dat de liberale Eerste-Kamer-
leden zover zullen gaan, dat zij tegen de
begroting van defensie zullen stemmen.
Van de socialistische oppositie is wel
joiets te verwachten. De socialisten vor
men echter geen meerderheid in de Se
naat. Het was dus gisteravond zeer de
vraag, of de houding van mr. Van Riel
inderdaad zal leiden tot een heengaan
m de minister van defensie.
De belangstelling op de publieke tri
une voor het defensiedebat stond gis
teravond wel in schrille tegenstelling
tot de belangstelling van de zijde det
Kamer. Er waren slechte ongeveer twin-
F. H. van der PUTTEN
wordt het heengaan?
lig Kamerleden aanwezig. Zeer in het
oog lopend was, dat zldh niet minder dan
»ven liberale Tweede-Kamerleden op
ée gereserveerde tribune bevonden.
Reeds iin.de middagvergadering waren
ren verschillende zijden enige opmerkin-
gen over de zaak-Van der Putten ge-
Makt. De meeste sprekers wensten zich
tchter in het huidige stadium van een
oordeel te onthouden. De heer H. Algra
(aj.) bracht o.m. de kritiek, die een
untal liberale bladen op minister Vis-
onlanlgs hebben uitgeoefend, ter spra-
Hij meende, dat het onvriendelijk
zou zijn te veronderstellen, dat de WD
met het oog op de komende gemeente
raadsverkiezingen minister Visser zou
willen omwisselen voor een andere be
windsman.
De heer Van Riel beaamde dat. HU
ontkende dat er verband zou kunnen
bestaan tussen zijn kritiek op lr. Vis
ser en de komende verkiezingen. HU
zei. dat hU zo kort voor de verkie
zingen ook de invloed van zUn kritiek
op de stembusuitslag niet kon voor
zien.
Geloofwaardig klonk dit niet, althans
iet voor de socialistische burgemeester
an Enschede, de heer Thomassen, die
ia mr. Van Riel aan het woord kwam.
De heer Thomassen vroeg zich namelijk
al. waarom mr. Van Riel met zijn kri
tiek dan niet had gewadht tot na de
uitspraak van de Centrale Raad van Be
roep, die het ontslag van Van der Putten
nomenteel in behandeling heeft. De heer
Thomassen zag maar één antwoord: de
verkiezingen van 30 mei, waarop mr. Van
Riel interrumpeerde, dat dit een insinua
tie was.
Kardinale fout
Mr. Van Riel wenste, wat de zaak-
an der Putten betreft, alleen te
spreken over het ontslag van Van der
hitten en wat daaraan direct vooraf-
l-ng. Hij baseerde zijn oordeel op
stukken, die hij van minister Visser
tad ontvangen, diens nota aan de
Tweede Kamer en de uitspraak van
liet ambtenarengerecht in Arnhem.
Een kardinale fout noemde de heer
Van Riel het feit. dat van het verhoor,
tat twee ambtenaren van het departe
ment van defensie de heer Van der Put
ten hebben afgenomen, geen aanteke-
"ingen of een proces-verbaal zijn opge
maakt. Met „dit gaat niet" kwalificeerde
k liberale fractieleider de wijze, waar-
°o het ontslag aan Van der Putten is
verleend.
De minister had Van der Putten bij
dch moeten laten komen of bij de secre-
bris-generaal. en hem erop hebben moe-
*n wijzen, dat hij eruit zou gaan. als
ta bepaalde dingen nog eens zou doen
Ren goed personeelsbeleid eist dit. vooral
*n aanzien van personen met een ka-
"Rter als dat van de heer Van der Put-
aldus mr. Van Riel. Deze man was
j- los van zijn agressiviteit een mens
I" doodsnood.
Dit een verslag, dat Het Parool heeft
"geven van de persconferentie, die ml-
titfer Visser naar aanleiding van hei
«tslag van Van der Putten heeft gehou-
fcn, maakte mr. Van Riel op. dat minis-
Visser had erkend, dat hij zelf wel
wat -wonderlijke stunt uithaalde.
•Hiw heeft de minister in zekere zin het
■wdvonnis over zichzelf uitgesproken.
voor een stunt moet men alle ver
asten tot in de perfectie beheersen. Hier-
voldeed de minister niet."
Van der Putten zelf woonde 'smid-
taf» het debat bij. Zoals gezegd, wljd-
de sprekers, die in de middagver-
Wering het woord voerden, slechts be-
hehkelijk weinig woorden aan zijn zaak.
Df- J. W. van Hulst (c.h.) ging zelfs
«Wzwijgend aan de zaak-Van der Putten
Worbij. De heer Algra (a r.) noemde de
T>laatsing en het ontslag van een
ambtenaar geen kleine zaak. maar voeg
de daar meteen aan toe. dat de affaire-
Van der Putten vooralsnog buiten de be
voegdheid van de Eerste Kamer valt
en dat hij daarom de verleiding zou weer
staan, erop in te gaan.
Mr. L. de Gou (kath. v.) vroeg zich af,
of de zaak-Van der Putten, vergeleken
met de andere aspecten van het defen
siebeleid, niet een te zwaar accent heeft
gekregen. Hij prees het in minister
ser, dat deze de zaak niet heeft willen
laten doorzieken, maar de t^ijze, waarop
hij heeft ingegrepen vond de heer De
Gou bepaald niet gelukkig. De KVP-se-
nator wenste geen verder commentaar
op de zaak te leveren, aangezien zl|
thans bij de Centrale Raad van Beroeo
ln Utrecht aanhangig is.
Ook mr. M. van der Stoel (soc.) wilde
een oordeel over de juistheid van
ontslag van de heer Van der Putten
over de gegrondheid van diens beschul
digingen voor zich houden. Wel echter
ging hij in op het beleid van ir. Visser
In algemene zin. Hij kwam tot de con
clusie, dat de bewindsman in de aanpak
van de affaire-Van der Putten ten enen
male is tekort geschoten.
Overigens wenste mr. Van der Stoe»
zich geheel los te maken van de door
De Telegraaf gevoerde campagne. Hij
veroordeelde die fel. Het had hem
verwonderd, dat van liberale zijde zo
lang en zo hardnekkig over deze cam
pagne is gezwegen en dat de afkeuren
de woorden, die prof. Oud op het WD-
congres in Leeuwarden had laten ho
ren, klaarblijkelijk niet door alle libe
rale Tweede-Kamerleden worden ge
deeld.
De wijze, waarop minister Visser heeft
gemanoeuvreerd, zo vervolgde mr. Van
der Stoel, heeft zijn positie verzwakt. HU
heeft schoon schip willen maken, maar
het tegendeel bereikt van wat hij wilde
Nieuw-Guinea
Meer aandacht dan aan de zaak-Van
der Putten werd in de middagvergade
ring dus geschonken aan de eigenlijk"
defensie-aangelegenheden. HierbU nam
het zenden van militaire versterkingen
naar Nieuw-Guinea een belangrijkti
plaats in. Geheel overeenkomstig de vei -
wachtingen oefende mr. .Van der Stoel
op deze troepentransporten ernstige kri
tiek. Naar zijn mening wordt op deze
wijze het extremisme in Indonesië in de
kaart gespeeld, terwijl onze bijdrage
de NAVO erdoor wordt verzwakt.
Zijn opmerkingen gaven de heer Algra
aanleiding tot de vraag, wie deze extre
mistische elementen in Indonesië dan wel
eijn. Soekarno soms? De heer Algra
prees het optreden van de Nederlandse
•trijdkrachten tegen de reeks van oor
logshandelingen van Indonesische zUde
Hij had, zo zei hij, respect voor de zelf
beheersing van de militairen, die naar
Nieuw-Guinea zijn gezonden." Ook de
heer Van Hulst was van mening, dal
een woord van lof niet mocht ontbreken
Over het zenden van versterkingen naai
Nleuw-Gulnea verschilde hU met m"
Van der Stoel van mening.
Eveneens overeenkomstig de verwach
ting oefende mr. Van der Stoel kritle*
op het besluit van minister Visser, ae
door de overheid betaalde en voor do
militaire cantines bestemde abonnemen
ten op het weekblad Vrij Nederland op
te zeggen. Zoals men weet gaf VN in
twee artikelen in het nummer van I
april aanwijzingen, hoe men de militalro
dienst kan ontduiken.
Voor deze artikelen had de heer Al
gra niets dan afkeuring. Hij vond ze ge
raffineerd en gaf minister Visser groot
gelijk, dat hij aan verspreiding ervan
op rijkskosten niet wil meewerken. Dr.
Van Hulst deelde deze mening. Beide
protestantse senatoren waren het wel met
mr. Van der Stoel eens, dat militaire
commandanten niet het recht hebben,
aan militairen persoonlijk toegezonden
exemplaren van VN achter te houden.
Niet opgewassen
Mr. Van der Stoel concludeerde, dat
minister Visser niet is opgewassen tegen
zijn taak. Mr. De Gou (kath. v.) ging
minder ver met zijn kritiek, doch lie'
haar allerminst achterwege. „Uit de me
morie van antwoord blijkt, dat de minis
ter tevreden is over zijn beleid, maar dit
oordeel kunnen wij niet geheel ondei-
schrijven". De heer De Gou formuleerde
nog vele wensen.
Opnieuw bepleitte mr. De Gou de aan
stelling van een staatssecretaris speciaal
voor de luchtmacht, ondanks het feit,
dat staatssecretaris Calmeijer zich een
jaar geleden nogal fel tegen een derge
lijke benoeming heeft uitgesproken. De
luchtmacht leidt onder het gemis aan
een eigen staatssecretaris, aldus mr. De
Gou. „Er worden honderd Starfighters
minder aangeschaft, zonder dat daar
een gelijkwaardige compensatie tegen
over staat". Een eenheid Hawk-raketten
achtte de heer De Gou als compensatie
onvoldoende.
Ook kwam het mr. De Gou voor, dat
het sociale hart bij de luchtmacht minder
warm klopt dan bij de marine. Fel keer
de hij zich ertegen, dat de militaire be
langenverenigingen alleen via de mili
taire commandolijn en niet op een andere
wijze bijvoorbeeld via een adres aan
de Staten-Generaal naar verbetering
van de rechtspositie van de beroeps
militairen zouden mogen streven. „Dit
past niet meer in de tweede helft van
de twintigste eeuw".
N.C.O.O.V.
De heer Algra was begonnen met te
berinneren aan het zestigjarig jubileum
van de Nederlandse Christen-Onderoffi
cieren Vereniging. „Sommige doelstel
lingen van deze vereniging, met name de
strijd tegen het vloeken en voor het
eerbiedigen van de zondag, zUn nog altUd
Dat er iets schort aan de verhouding
tussen het volk en de krijgsmacht, bliikt
aldus de heer Algra, uit de geringe be
langstelling van theologen voor de func
tie van reserve-legerpredikant. Vooral
van hervormde zijde is de belangstel
ling gering. De heer Algra weet dit on
der meer aan de opgang, die het Derde
Volgens de heer Algra dient de gees
telijke verzorging in de strijdkrach
ten in vredestijd uitsluitend een zaaK
van de kerken te zijn. De militaire
geestelijke verzorging moet dan een
aanvullend karakter hebben. Zij treedt
pas in oorlogstijd op de voorgrond.
Dr. Van Hulst (c.h.) deelde dit stand
punt. Hij maakte onderscheid tussen gees
telijke verzorging door de kerken en
andere geestelijke verzorging. Op het ni
veau van dit laatste zouden de wensen
van humanistische zijde om geestelijke
verzorging te mogen bedrijven, kunnen
worden ingewilligd. Mr. De Gou was van
mening, dat buitenkerkelijke geestelijke
verzorging niet mag inhouden een mono
polie voor het Humanistisch Verbond.
Dr. Van Hulst besloot zijn betoog met
een woord van erkentelijkheid aan l\pt
adres van minister en staatssecretarissen
„Het is mij opgevallen, dat men in
NAVO-kringen. waar men elkaar onge
zouten de waarheid pleegt te zeggen, met
respect spreekt over onze bewindslie
den van defensie.
Ook waardering
Wat de kritiek van mr. Van Rlei (lib.)
op minister Visser betreft, deze uitte hij
pas aan het slot van zijn betoog. Waar
dering had hij de bewindsman van de
fensie en zijn beide staaatssecretarissen.
de heren Calmeijer en De Jong. niet ge
heel onthouden. Speciaal betrof deze
waardering hun doorzettingsvermogen
met betrekking tot het herbewapenings
en hervervoersplan voor de parate divi
sies. Voorts betuigde hU instemming me
het militaire aspect van het Nieuw-
Guineabeleid.
De heer Van Riel zet, geen heil te
zien in een complete oorlog met Indo
nesië. Hjj verbaasde zich erover, dat de
Nederlandse luchtafweer bij de Jongste
luchtlandingen de langzame Indonesische
Dakota's en Mitchells niet had kunnen
beletten, hun doel te bereiken. HU waar
schuwde ervoor, dat geen situatie ma*
ontstaan, dat Nederland wel zee-over-
wicht heeft, maar verder geen vrUheld
van handelen bezit en het gevecht niet
kan afbreken, wanneer het dat wenst.
Wat de eigenlijke defensie-aangelegen
heden betreft, een meer kritisch geluid
liet mr. Van Riel horen ten aanzien van
het investeringsbeleid voor de strijd -
krachten. De investeringen bleven achter
en het kan wel eens nodig zijn, dat in de
nabije toekomst de defensiebegroting tot
3 14 miljard gulden moet worden opge-
Ook de aanschaffing van de Starfigh
ters voor de luchtmacht bleek tot onge
rustheid aanleiding te geven, met name
het feit. dat men er nog niet in geslaagd
schijnt te zijn, een bevredigend electro-
nisch vuurleidingsysteem voor deze zeer
snelle straaljagers te vinden.
De bewindslieden zouden vanmorgen
met hun antwoord beginnen.
De liberale fractieleider in de
Eerste Kamer, mr. H. van Riel,
en naast hem zijn partijgenote
mevrouw Svhouwenaar.
De Kadt vraagt naar
inifltraties en
Kaisiepo
Het Kamerlid J. de Kadt (soc.) heeft
de minister-president gevraagd of de re
gering op de hoogte is van de door de
Indonesische regering vermelde infiltra
ties op ettelijke plaatsen in Nieuw-Gui
nea en hoe zij als dit juist ls daar
aan het hoofd denkt te bieden en alsnog
een vreedzame oplossing meent te kun
nen bereiken.
Voorts vraagt hij hoe de regering
staat tegenover de verklaring van de
heer Kaisiepo, dat bij aanvaarding van
het plan-Bunker de uitroeping van een
republiek op Nieuw-Guinea mogelijk
wordt en of zij de mededeling van de
heer Kaisiepo geoorloofd acht, dat zowel
de regering als de vaste commissies van
de Eerste en Tweede Kamer zeer vol
daan zouden zijn omtrent de opvatting
van de Papoea-delegatie betreffende
het plan-Bunker, gezien de opgelegde
geheimhouding.
Gistermiddag is het 5-jarig jongetje
B. Palm uit Heerlerheide. dat van het
trottoir plotseling de rijweg opliep, door
een personenauto gegrepen en gedood.
Voorzitter van Chr. aannemersbond
(Van onze soc.-econ. redactie)
De voorzitter van de Nederlandse
Christelijke Aannemers- en Bouwvak
patroonsbond, de heer J. Blok, heeft
vanmorgen in de algemene ledenver
gadering van de bond te Eindhoven
verklaard, het onjuist te achten, dat
op het ogenblik van bepaalde zijden
zo'n sterk verband wordt gelegd tus
sen huurverhoging en de ontwikkeling
der bouwkosten.
Tussen deze beide is geen. of althans
slechts een zeer gering, oorzakelijk ver
band aanwezig, aldus de heer Blok. Hij
begreep niet, wat men met het afzien
van een huurverhoging in dit opzicht wil
bereiken. Alleen de afstand tussen de
feitelijke huren en een reëel verantwoord
huurpeil wordt nog groter.
Zoals bekend, hebben vorige week de
drie werknemersvakcentralen zich in een
adres tot de regering uitgesproken tegen
een verhoging van de huren, omdat eerst
CH Vrouwencentrale bijeen
(Van een onzer redacteuren)
Zowel van bestuurszijde als door
de leden is in de Christ.-Hist. Vrou
wencentrale op groter activiteit aan
gedrongen tijdens de jaarvergade
ring, welke op de Pietersberg te Oos
terbeek is gehouden. Mej. mr. E. A.
Haars presideerde de* bijeenkomst,
daar de presidente, jkvr. C. W. I.
Wttewaal van Stoetwegen, wegens
een, gelukkig genezende, armbreuk
niet aanwezig kon zijn.
Wel had jkvr. Wttewaal van Stoetwe
gen irn haar openingsrede de vergadering
haar inzichten gezonden. Haar mening
Is, dat te weinigen het belang van hel
werk der centrale inzien. Men is ge
neigd, wanneer men kiezen moet tussen
een grote en een kleine organisatie, de
grote te kiezen. Daarin wordt minder
persoonlijke activiteit gevraagd. Het
gevolg is echter, dat het moeilijk blUft
een vrouw op een verkiesbare plaats
te krijgen op de lijst.
De reden is eenvoudig,, dat ze niet
naar voren wordt gebracht. De staten
verkiezingen, vergeleken bij die van
1958, hebben een half procent verlies
gebracht. Dit is geen reden tot wanhoop,
maar wel een aanmaning tot verhoging
der activiteit. Juist bij de gemeente
raadsverkiezingen zijn de kiezers meer
persoonlijk geïnteresseerd. Er ls dus
gelegenheid genoeg de tot nu toe on
verschilligen een aansporing in de goede
richting-te geven. Men bedenke wel dat
Meineedzaak Walkate
Mr. Maris, de officier bij de Haagse
rechtbank heeft inderdaad verzocht in
het proces-verbaal in de meineedzaak
tegen mr. J. A. Walkate op te nemen,
dat deze erkend heeft onwaarheid ge
sproken te hebben, zij het niet opzet
telijk. Mr. Maris verzocht hierom toen
de raadkamer het bezwaarschrift van
mr. Walkate tegen vervolging wegens
meineed behandeld werd.
Uit een antwoord van minister Beer
man op vragen van de heer Kranenburg
(soc.) blijkt voorts dat de procureur-
generaal bU de Hoge Raad, mr. Lange-
meijer een uitgebreid onderzoek heeft in
gesteld, naar het feit, dat bij de behan
deling in hoger beroep van het bezwaar
schrift, de officier van justitie de be
kentenis na afloop van de zitting in het
proces-verbaal zou hebben laten inlassen,
doch dat deze bekentenis in werkelijk
heid nooit zou zijn afgelegd. Dit zou door
de advocaat-generaal bij het Haagse Hof,
mr. Baron van Voorst tot Voorst, zUn ver
klaard.
De minister neemt nu aan dat bij de
advocaat-generaal en daardoor ook bU
het Hof een misverstand is ontstaan over
het verzoek tot opneming van de beken
tenis in het proces-verbaal. Het proces
verbaal is, volgens de minister op vol
komen correcte wijze opgemaakt. Hier
mee is mr. Maris volledig gerehabiliteerd
tegen de aantijgingen van de advocaat-
generaal, mr. Baron van Voorst tot Voorst
van het aantal zetels in de gemeente
raad dikwijls de zetel van een wethou
der afhangt.
Maatschappelijk werk
De eerste dmg van deze eonferentte
was voorts gewijd aan een gesprek over
modern maaatschappelijk werk, vooral
bezien vanuit dlakonaal standpunt. Ds.
A. M. Strating uit Goes, thans directeur
van het Provinciaal Bureau voor Maat-
schappelijk Werk van de Hervormde
Kerk in Zeeland hield de Inleiding. Hij
wees er op, dat de armenzorg van wel
eer ls uitgegroeid tot maatschappelijke
zorg, waarmede niet altijd financiële
nood gepaard behoeft te gaan.
Als definitie van dit werk zou thans
kunnen gelden: Dit ls hulp bieden aan
de mens om opgewassen te zijn tegen
zijn eigen situatie. Werd ln het begin
van deze eeuw de overheidsverantwoor
delijkheid voor het financiële welzijn
van de mens afgewezen en viel men
dus geheel terug op het particulier ini
tiatief, thans wordt de financiële nood
grotendeels gedragen door de overheid,
dus in dezen door het gehele volk.
Hiermede is ook de diakonale arbeid
veranderd. In het ontwerp bijstand wet.
dat waareohijnlijk nog voor de zomer
reces in de Tweede Kamer zal komen
wordt dit nog consequenter doorge
voerd. Bijvoorbeeld zullen verpleglngs-
gelden dan niet meer ten laste van
de diakonie komen. Echter zijn er de
„exitra's", die een gezin in nood- bU
ziekte, bij bejaardenhulp en kinderbe
scherming niet kan ontberen.
Woningbeleid
Gistermorgen werd de conferentie
van de Christelijk-historusche Vrou
wencentrale op de Pietersberg voort
gezet met een rede van de heer C. t'
van der Peyi, lid van de Tweede Ka
mer, over het woningbouwbeleid. Spi.
noemde het onbegrijpelijk, dat men
over welvaart durft spreken, terwijl
de woningnood nog zulke ernstige
vormen heeft. Naast de materiële nood
heerst zeker ook door het woningte
kort een morele nood. Onder de da
gelijkse zware last van de samenwo
ning is steeds de mogelijkheid van
het bederf der menselijke verhoudin
gen aanwezig.
Naast het huidige tekort van 65.000
woningen moet ook voorzien worden tn
de toenemende behoefte aan woonruim
te. Per jaar worden 85.000 gezinnen ge
sticht, terwijl 35.000 huishoudens per jaar
worden opgeheven. Een vermeerdering
dus per jaar van 50.000 gezinnen; voor
1965 schat men dit getal op 60.000. Daar
bij komt nog een aantal van 100.000 wo
ningen. die als krotwoning moeten wor
den aangemerkt waaronder 6500 ..onbe
woonbaar verklaarde" woningen, die nog
altijd bewoond worden!
Voor vervanging worden 10.000 wo
ningwet- en 5000 premiewoningen gere
serveerd, maar wordt dit aantal niet
opgevoerd, dan zal de vervanging trager
gaan dan de veroudering. Bovendien is
er geen reserve waardoor doorstroming
mogelijk is. Bij dit alles komt nog, dat
de woningnood het grootst is in de be
volkingsgroepen met de lagere inkomens.
Veertig tot vijftig procent van de inko
mens ligt beneden de ƒ5000.
Beperking van het aantal woningen
in de vrije sector noemde spr. absoluut
gewenst en daarbij verhoging van het
aantal premie A-woningen. Het zal no
dig zijn te streven naar concentratie van
bouwopdrachten cn doorvoering van ar
beidsbesparende bouwmethoden.
Aan de geïndustrialiseerde bouw en
de systeembouw zal ruimer armslag ge
geven dienen te worden. Men bedenke,
dat in de traditionele bouw voor het
metselen van één steen twee seconden
nodig zijn. maar dat In die zelfde twee
seconden ergens ter wereld een kind
wordt geboren!
Na een geanimeerde discussie werd
het zakelijke deel van de conferentie
gesloten en maakten de deelneemsters
nog een tocht naar de Hoge Veluwe.
Vol plannen voor een verhoging der
activiteiten ging daarna een ieder
huiswaarts.
Bouwbedrijf voelt
zich gegriefd
een onderzoek ingesteld zou moeten
worden naar de stijging van de bouw
kosten. Pas daarna zou nagegaan moeten
worden, of een huurverhoging wense
lijk is.
De heer Blok vroeg zich af. of het Ne
derlandse volk wel bereid is bij de wel
vaartsverdeling een belangrijke plaats
toe te kennen aan het wonen voor eigen
rekening. Hij meende van bepaalde zijde
de opvatting te beluisteren, dat men de
welvaart wil genieten in een woning, die
blijvend kunstmatig te goedkoop wordt
gehouden ten laste van andereu
Bouwkosten
Naar de mening van de heer Blok moet
de oorzaak van de stijging van de bouw
kosten. voornamelijk worden gezocht m
andere sectoren dan die van het bou
wende bedrijf. Zo is opvallend het grote
deel, dat de grondprijzen in de gestegen
stichtingskosten bijdragen. Voorts zijn de
prijzen gestegen in de seotor der toele
verende industrieën (bouwmaterialen).
Aanzienlijk zijn volgens de voorzitter
van de N.C.A.B.. ook de bedragen voor
cen-trale rioleringen en wegenaanleg.
„Wie zidh er serieus toe zet deze dingen
objectief te analyseren, zal moeten er
kennen, hoe grievend onbillijk het Is om
de schuld van de gestegen bouwkosten
te wijten aan hem, die ten slotte 't eind-
produkt aflevert", aldus de heer Blok.
Hij wilde nog maar niet spreken over
de handel, die daarna door anderen met
de door het bouwbedrUf opgeleverde
produkten wordt bedreven. Hij noemde
het eenvoudig van een ontstellende naï
viteit, hoe vlot van dit alles een verwijt
jegens de aannemersstand en het bouw
vakpatronaat wordt gemaakt.
De heer Blok wilde daarmee niet ge
zegd hebben, dat er niet op het terrein
van het bouwbedrijf factoren zijn, die de
prijsontwikkeling ongunstig beïnvloe-
Hij dacht aan de verbeteringen in de
sector van lonen en andere arbeidsvoor
waarden. In een bedrijfstak met een
zo sterk ambachtelijk karakter als het
bouwbedrijf moeten deze dingen, aldus
de heer Blok, onverbiddelijk op den
duur tot een zekere kostenstijging lei
den, wil deze bedrijfstak niet hopeloos
ten achter raken
Dat de Stichting van de Arbeid v(Jf
maanden nodig heeft gehad om de re
gering van advies te kunnen dienen over
de compensatiemaatregelen met het oog
op de huurverhoging, noemde de heer
Blok het voeren van een vertragingsactle.
Regering en volksvertegenwoordiging
zUn daardoor In tUdnood gebracht. De In
voering van de huurverhoging per 1 Juli
loopt nu ernstig gevaar.
Bedrijfschap
Tien jaar geleden heeft de N.C.A.B.
zich uitgesproken voor de tot standko-
ming van een bedrijfschap voor het
bouwbedrijf, samen met de drie werk
nemersbonden in het bouwbedrijf en de
r.k. aannemersbond. Het bedrijfschap is
er toen niet gekomen. Thans is van de
zijde van de Sociaal-Economische Raad
aandrang uitgeoefend op het bouwbe
drijf alsnog over te gaan tot instel
ling van een bedrijfschap.
Het N.C.A.B.-bestuur moet zich thans
echter opnieuw op de situatie bezinnen.
Het huidige bestuur bestaat vrijwel ge
heel uit personen, die tien jaar geleden
daarin geen zitting hadden. Er zal op
nieuw een principiële studie plaats heb
ben, waarin ook de afdelingen in het
land en de ledenvergadering betrokken
zullen worden. Dit betekent niet dat het
oude standpunt is herroepen, maar men
wenst zich hieraan thans ook niet bU
voorbaat te binden. De N.C.A.B. ver
trouwt dat overheiden SER. de bond
thans de tijd zullen laten om de zaak nog
eens grondig te bezien.
Goed werk
Ook de kwaliteit van de bouw bracht
de heer Blok nog ter sprake. Hij deed dit
naar aanlpidin-g van de opvallende pu
bliciteit. die er de laatste tijd is gewijd
aan een aantal gevallen, waarin werk
van inferieure kwaliteit is afgeleverd.
De heer Blok had er geen enkele be
hoefte aan om het afleveren van slecht
werk te vergoelijken en degenen, die
zich daaraan schuldig maken, in bescher
ming te nemen. De heer Blok was er van
overtuigd, dat verreweg de meeste on
dernemers er een eer in stellen werk af
te leveren, dat gezien mag worden.
Versplintering
Ongerust toonde de heer Blok zich
over het toenemende aantal kleine or
ganisaties. Steeds meer en steeds klei
nere groepen cn groepjes gaan zich zelf
standig organiseren ter behartiging van
hun specifieke belang. Er is organi
satorisch ook in het bouwbedrijf een
splitsingsproces gaande, evenals in de
werknemerswereld.
De nieuwe groepen die zich vormen,
betékenen echter een steeds sterkere
concentratie op het beperkte, materiële
eigen belang. Dit belang wordt het hoog
ste criterium voor de, organisatie cn wie
dit criterium overneemt, heeft de chris
telijke organisatie in beginsel de dood
steek toegebracht
Regering ging niet ver genoeg
(Van onze parlementsredactie)
"DIJ de behandeling van het wetsontwerp tot wijziging van de omzetbe-
lasting hebben de heren Lucas (kath. v.), Kieft (a.r.) en Van de Wete
ring (c.h.) er gistermiddag hun teleurstelling over uitgesproken, dat staats
secretaris Van den Berge (financiën) niet de gelegenheid heeft aangegre
pen om met een veel ingrijpender herziening van de tarieven der omzet
belasting te komen. Zij wilden zich uiteindelijk wel bij de beperkte strek
king van het wetsontwerp neerleggen, maar anderzijds konden zij toch
niet akkoord gaan met de weigering van de staatssecretaris om aan enkele
redelijke wensen van de Kamer tegemoet te komen.
Zoals bekend wordt in het wetsontwerp
voorgesteld op een aantal goederen
lagere omzetbelasting te heffen. Het gaat
hier om 21 artikelen, waaronder koel
kasten, foto- en filmapparaten, teakhou
ten meubelen, horloges en klokken, elek
trische speelgoedtreinen en sportvlieg-
tuigen, waarvan verwacht mag worden
dat ze in prijs zullen dalen. Het zijn
goederen, die tot nu toe werden belast
met een tarief van 18 pet, maar dii
worden ondergebracht in de tabel waarop
een tarief van 5 pet van toepassing ls.
Slechts op zes soorten goederen, nl. per-
«onenmotorrijtuigen en banden daarvoor,
t.v.-toestellen, bijouterieën, goederen van
bont en zijde, parfumerieën en sigaretten
papier, blijft het tarief van 18 pet ge-
hanfhaafd. De rest valt onder een tarief
van 10 pet (radio's en dranken) of
6 pet
De maatregel betekent voor het rijk
een belastingderving van ƒ15 miljoen.
Ook voorziet het wetsontwerp in een iets
hogere grens beneden welke de fabrikant-
ondernemer is ontheven van belasting
plicht. Vrijgesteld worden persfoto's,
vleeswaren, wild en gevogelte in ver
duurzaamde toestand, maar helaas niet
room, koffiemelk, vla, melkpoeder
chocolademelk.
De heren Lucas. Kieft en Van de Wete
ring konden uiteraard de voorgestelde
verlichtingen op zichzelf wel aanvaarden,
maar hun bezwaar was dat de regering
niet ver genoeg gegaan ls. „Elke post. die
uit het 18 pet-tarief verdwijnt, doet mij
deugt, maar elke post die erin blijft, wekl
mijn teleurstelling", zo zei b.v. de heer
Van de Wetering zijn voorkeur gaat uit
naar algehele verdwijning uit de wet van
de weeldettirieven en naar Invoering van
één algemeen tarief van 4 tot 6 pet. Maar
als dat nu niet bereikt kan worden, moet
ln leder geval het 18 pet-tarief over de
hele linie wat terug worden gebracht,
waarbij dan over het percentage noR
zou zijn te praten. De staatssecretaris
echter handhaaft de 18 pet voor auto's
enz. en t.v.-tocstellen en men moet zich
afvragen of hierdoor de normale volks
ontwikkeling niet wordt belemmerd. Men
kan in dit verband toch niet meer van
weelde spreken. Uit dit oogpunt ls ook
de 10 pet op radio's en chocolademelk
niet te verdedigen. Waarom vallen wél
sportvliegtulgen uit het 18 pet-tarief en
niet het (bepaald niet van welvaart ge
tuigende) sigarettenvloeitje? Hoe verkoop
Je dit op de „markt des levens"?. Hand
having van 18 pet op autobanden ls uit
een oogpunt van verkeersveiligheid on
juist.
Deze bezwaren brachten ook de heren
Lucas en Kieft naar voren. Zij vielen de
heer Van de Wetering krachtig bij ln
diens pleidooi voor op den duur één al
gemeen o.b.-tarlef. De plaatsing van arti
kelen op de verschillende tabellen acht
ten zij vrij willekeurig. De heer Lucas
hechtte geen waarde aan het op budget
taire gronden gebaseerde verweer van
de staatssecretaris tegen verdere verla
gingen van het wecldetaj-ief. De argu
mentatie van de bewindsman achtte hij
zwak. Bij de voorgestelde verlichtingen
(hoe willekeurig ook) wilde hU zich wel
neerleggen, maar een afwijzing van en
kele wensen der Kamer kon hij niet
aanvaarden, vooral niet als de inwilliging
van deze wensen het rijk slechts enkele
miljoenen zou kosten.
De heer Kieft adviseerde de staats
secretaris om, bü wijze van eerste stap.
alle 18 pct-artikclen terug te brengen tot
het 10 pet-tarief, wat het rijk goed ƒ60
miljoen zou kosten. Een zodanige hal
vering van het cxtra-wecldetanef ls beter
dan enkele geringe persoonlijke verla
gingen in het directe vlak.
De Kamer zou de behandeling van het
wetsontwerp vanmiddag voortzetten. Er
komen nog tenminste vier sprekers aan
het woord, daarna de staatssecretaris.
^\80/
mm
v e r a n c ic r j
LET OP DE
J winkels met
0IT RAAMBILJE^^
VENZ
HAGEL
AA ZEGELS
C.\J EXTRA
LITERBLIK
OP ZWARE SIROOP
KOFFIEMELK
31%
"DOLFIJN"
literblik
OA ZEGELS
C. u EXTRA
BIJ 3 PAKJES
BETKE
LATINO'S
CHOCOLAADJES
ISO GRAM
RONDO
KOEKEN
PAK VAN 65 VOOR
MET
WORTELEN
LITERBLIK
Nog 1 WEEK kunt U profiteren van deze
en andere aanbiedingen uit de
MET
EXTRA ZEGELS