jog
BIO
DOP
Gereformeerde vrouwen
brachten 4 ton bijeen
De weg naar de grote stad
Prof. Geyser 0111 ketterij
uit liet ambt ontzet
Ds. De Vries: Christus'
Evangelie wereldwijd
Een woord voor vandaag
Uitvoerig gesprek over de
verhouding tot Wereldraad
Meisjes Geref. Gemeenten
vieren derde lustrum
Uitspraak in Zuid-Afrika
maar toch als zeer wel mogelijk
vreesden is werkelijkheid gewor
den. De Hervormde Kerk van
Zuid-Afrika heeft prof. dr. A. S.
Geyser schuldig bevonden aan
ketterij en hem het ambt van pre
dikant ontzegd. Het oordeel werd
uitgesproken door een bijzondere
commissie van dertien leden en
volgde na een proces dat zich een
half jaar lang had voorgesleept.
Dit proces was een gevolg van een
aanklacht van drie studenten,
maar de buitenwereld kan zich
niet onttrekken aan de gedachte
dat in dit geval „barbertje moest
hangen", omdat hij zich verzet
had tegen het apartheidsbeleid
van zijn kerk.
Geyser werd schuldig bevonden
de tegen hem ingebrachte klacht ketterij
verkondigd te hebben en de hem ten
>aste gelegde „insubordinatie". Deze had
betrekking op de kritiek welke Geyser
geleverd heeft op het apartheidsbeleid
van de Nederduitsch Hervormde Kerk.
De beschuldigingen hadden betrekkin,
op lezingen over het Nieuwe Testament
die prof. Geyser voor de theologische
faculteit van de universiteit van Pretoria
gehouden heeft. De tenlastelegging waar
aan prof. Geyser schuldig bevonden werd,
Advertentie
uki n r\
gezond en fcïZtHtl lekker
Benoemingen
Aan de Gem. Universiteit van Am
sterdam is prof. T. A. Birrell benoemd
tot buitengewoon hoogleraar in de Ame
rikaanse en moderne Engelse letter
kunde. Prof. Birrell, kwam in 1949 naar
Nederland, in verband met zijn benoe
ming als lector aan de R.K. Universi
teit te Nijmegen. Daar volgde in 1952
zijn benoeming tot gewoon hoogleraar
in de Engelse taal- en letterkunde. Hij
aanvaardde in 1950 aan de Gem. Uni
versiteit van Amsterdam daarnaast een
leeropdracht in de Amerikaanse letter
kunde. welke is opgenomen in zijn
huidige benoeming. De thans 37-jarige
hoogleraar blijft aan beide universitei
ten doceren.
Aan dezelfde universiteit is dr. C. D.
Jongman benoemd tot buitengewoon lec
tor in de leer van het bankwezen. Dr.
Jongman is sinds 1948 verbonden aan
de Amsterdamse Bank, thans als afde
lingsdirecteur en chef van het econo-
piisch bureau. Daarnaast was hij ruim
10 jaar als hoofdassistent belast met een
onderwijstaak aan de Gem. Universi
teit van Amsterdam.
Onderivijsbenoemingen
Benoemd tot onderwijzer aan de Re-
bobo" h>ch ooi voor Ulo te Schiedam: J.
van Kuilenburg te Schiedam.
Benoemd tot hoofd aan de Chr. Nat.
School te Nieuw-Vennep: A. E. van Ee-
den te AmstersfoortKon. Julianaschool
te Ocgstgeest: M. Beun te Vlissingen.
Benoemd tot onderwijzer aan de Wil
lem Hovy School te Amsterdam: J. Rey-
enga te Arnhem; aan de Christ. Nat.
School te Slikkerveer: J. B. la Cnouw
te Rotterdam: I. da Costaschool te
Oudenbosch: J. de Kok te Zoutelande
(tijd.).
zijn menswording onderge
schikt aan god was.
Verder zou hij geleerd hebben dat
Christus na zijn verrijzenis een hogere
status verkregen had. De tegenstanders
van Geyser hadden betoogd dat Geyser
daardoor de ware en eeuwige godheid
van Christus belasterd had.
Prof. Geyser had zich hiertegen verde
digd door te zeggen dat hij als professor
van zijn kerk zich niet schuldig aan ket
terij kon maken bij de uitleg
Schrift, omdat het standpunt van de kerk
was dat men vrij van iedere dogmati
sche dwang de Schrift mag verklaren.
Apartheid
Tijdens het proces werd beweerd dat
de 44-jarige professor het slachtoffer is
geworden van de voorstandera der apart
heid die het proces tegen hem aangespan
nen hadden, omdat zij ontstemd waren
over zijn kritiek op het raasenbeleid en
de meegaande houding van de kerk daar
tegenover. HU zou de apartheid vei
deeld hebben als onverenigbaar met de
leer van Christus en hU heeft de open
bare belangstelling op zich gevestigd
door een hoofdstuk te schrUven voor
boek waarin de raasendiscriminatie
oordeeld werd.
Prof. Geyser werd in Zuid-Afrika ge
boren. HU heeft zUn opleiding ontvangen
aan de universiteiten van Utrecht, de
Sorbonne en in Zuid-Afrika.
De drie studenten die de aanklacht
tegen prof. Geyser ingediend hebben
E. Engelbrecht, W. de Beer en H. var
Westhuizen. ZU *Un sinds het proces op
24 oktober begonnen is, allen beroepen
tot predikant.
Eigen kerk?
Prof. Geyser heeft gisteren nog
klaard dat hi) van plan is in Zuid-Afrika
te blijven „om te proberen een kerk te
stichten welke in overeenstemming met
Gods Woord is".
Hij weigerde de berichten te bevesti-
en dat hij van plan is tegen zUn veroor-
leling in beroep te gaan &U het hoge ge
rechtshof. Tegenover een verslaggever
van de South African Press Association
verklaarde M): „Wat er ook gebeurt, ik
n Zuid-Afrika blijven".
Naar verluidt zouden Geyser door un:
siteiten in de V.S. en Nederland functies
aangeboden zUn. De positie van Geyser
aan de universiteit van Pretoria is o:
ker. Ds. Oosthuizen de voorzitter var
commissie zei dat de kerk hierin nog
beslissing moet nemen, omdat volgens de
statuten van de kerk een professor in de
theologie ook een bedienaar der kerk
moet zUn.
Commentaar
Het eerste gepubliceerde commentaar
kwam van dr. A. van Selms, professor in
de Semitische talen aan de universiteit
van Pretoria en curator van de theolo
gische faculteit. HU schreef: „Op het eer-
Kezicht lijkt my deze veroordeling het
van de academische vrijheid aan
de theologische faculteit. De collega's van
Geyser dienen voortaan voorzichtig te
Het in Johannesburg verschijnende
blad The Star schreef dat vele Afrikaanse
predikanten van mening waren dat het
verzet van Geyser tegen de apartheid
geleid had tot het proces tegen hem. Het
blad schreef dat zien een kloof in de kerk
begint af te tekenen tussen hen die blin
delings het rassenbeleid van de Nationa
listische Partij volgen en zij die eisen dat
het beleid in overeenstemming dient te
zUn met de christehjke beginselen.
Duizenden op zilveren jubileum
„Wat vieren we nu anders feest TlSJltjSS IVGTclsTl
dan vroeger", zei prof. dr. K. Dijk,
toen hij woensdag in de Margriet- in rlprrlnnrj tniMPTI
hal van de Jaarbeurs te Utrecht UIUVÏ UUUil lUIULVIl
als feestredenaar optrad bij het
vijfentwintigjarig bestaan van de Pfllcist/iri
Bond van Gereformeerde Vrou- 1 UUUI L UtUAUUl/
wenverenigingen. „Vroeger ging _T
de feestvreugde op in redevoe- 0^° «*n onzer verslaggevers)
ringen, en nu sta ik hier op een|
podium temidden van vlaggen,
bloemen en jonge meisjes".
Was dit voorheen al ondenkbaar,
yen onmogelijk was eertijds op eer.
jiibileum-bondsdag het programmapunt,
dat te Utrecht het glansstuk
de jubilerende organisatie,
behoeve van anderen, in dit geval voor
het ziekenhuis te Jalalpur in Pakistan.
De befaamde actie „Tientjes ma
ken tonnen", waarvoor leden van
gereformeerde vrouwenverenigin
gen maandenlang in touw zijn ge
weest, bleek te hebben opgeleverd
de som van f 401.137,89. Dit is stel
lig niet het eindbedrag. Er moet
nog geld onderweg zijn. Trouwens,
op de morgen van de bondsdag was
de vier ton nog niet bijeen, maar
tijdens het samenzijn kwam nog
133.000 binnen.
Dat
i op een grappige
*ii
Mevrouw W.
Rooy. presidente van de bond, kreeg
terwijl zij door de zaal liep, nog van
alle kanten bankbiljetten in de hand
gestopt. Hetgeen de verbazing wekte
van de minister van financiën, prof.
dr. J. Zijlstra. die de bondsdag gedeel
telijk bijwoonde (niet namens de over
heid, maar „gewoon" als echtgenoot
Zijlstra-Bloksma, ere
presidente van de vrouwenactie Pakis
tan).
Zo werden de tientjes tonnen. Onder
de geestdriftige regie van de heer Jo-
han Bodegraven hebben de negendui
zend aanwezigen dat zelfs In een yell
uitgejubeld.
Verder viel er veel te applaudisseren
i te zien. Want natuurlijk: de uitslag
in de actie kwam men niet zómaar
te weten. Op allerlei manieren wisten
r. Ridderbos en de heer Bodegra-
de spanning op te voeren. Daar-
verleende ook een grote groep
meisjes met pakistaanse vlagigen en
.kisten vol geld" haar lieftallige hulp.
Dubbel jubileum
Zoals men weet. is het bedrag be
stemd voor uitbreiding en verbetering
het Schotse zendingsziekenhuis te
(Advertentie)
HAARCRÈME
EEN PRODUKT VAN L'QRÈAl DE PARIS
Geref. Kerkeraad van
Heemstede vreest
groepsvorming
De kerkeraad van de Geref. kerk van
Heemstede heeft zich in zijn j.l. dins
dagavond gehouden vergadering uitvoe
rig beziggehouden met het Getuigenis
dat 64 leden van de Geref. Kerken heb
ben doen uitgaan. Dit getuigenis heeft
bij de kerkeraad van Heemstede die
pe verontrusting gewekt, omdat adres
santen zich tot de kerken wenden met
hun bezwaren, terwijl de zaken waar
over zij verontrust z jn op een verant
woorde en ernstige wijze door de gene
rale synode in studie genomen zijn.
Deze verontrusting is des te sterker,
omdat zowel uit dit getuigenis als uit
het verzoek om adhacsie met de actie
van de z g. ..achtten" duidelijk gewor
den is. dat zich opnieuw een groepsvor
ming aan het voltrekken is. In het ver
leden is immers gebleken, dat een der-
Sclijke groepsvorming met name in de
eref. Kerken fatale gevolgen heeft ge-
had.
Daarom wil de kerkraad van Heem
stede er zowel bij dc ondertekenaars
van het Getuigenis als bij de negen
Geref. leden van de ..achttien" ln alle
ernst op aandringen om in wijsheid elk
heilloos pad. waarop de schapen van
de Goede Herder opnieuw dreigen ver
strooid te worden te vermijden. Tevens
wil de kerkeraad een bewogen beroep
doen op deze broeders en op de redac
teuren van de landelijke pers om de
weg te gaan. die de voorzitter van
van de Geref. Predikantenvereniging
heeft gewezen i samenspreking) om
ove- de nderhavige kwesties in broe
derlijke geest, uitgaande van elkanders
confessionele trouw en met sterke wil
om de eenheid te bewaren met elkan
der te gaan jpreken. De kerkeraad be
sloot in grote eensg*-.' ndheid aan de be
trokkenen van zijn gevoelen kennis te
geven.
(Van een onzer verslaggevers)
In de kerk aan de Kuiperstraat
in Rotterdam-Delfshaven werd
woensdagochtend en -middag de
jaarlijkse bondsdag, de vijftiende,
van de Bond van Mannenvereni-
gingen op Gereformeerde Grond
slag gehouden. De afgevaardig
den van de ruim honderdentach
tig aangesloten verenigingen, die
van heinde en ver waren geko
men, hoorden in de morgenuren
een causerie van de heer C. Ro-
senbrand uit Ede en werden
's middags toegesproken door
prof. J. Kamphuis.
Christus' Evsng«lle, het
antwoord is op alle levensvragen, op de
rele wereld Is afgesteld, wereldwijd
Daarom wordt het onderhouden van
Gods geboden niet bepaald door de om
geving. maar moeten overal en altijd
Zijn woorden „Onderhoud wat Ik u ge
boden heb" gelden. Ds. De Vries wees
erop, dat kerkelijke ontrouw hiervan
op politieke nationale catastrofes
kan uiUopen.
de heer Rosenbrand
handelde over het werk en de Doodzaak
van de Stichting Christelijke Kinderbe
scherming. Hij zei dat het plan voot
oprichting van deze Stichting werd
boren toen van overheidswege
een andere indeling van het Kinder
recht werd ingesteldi De diaconieën, die
voogdij als een van bun taken zagen,
moesten daardoor dit werk aan de be
staande vaak neutrale voogdijvereni
gingen overgeven. Men besloot toen
naar een vorm, die voor de minister
van justitie acceptabel zou zijn. te zoe
ken en kwam zodoende op het idee een
stichting op te richten. Deze begon
haar werkzaamheden in mei 1953.
„De kinderrechter", zo lichtte de
heer Rosenbrand toe. „kan tot ontzet
ting uit de ouderlijke macht overgaan,
wanneer de ouders hun kind of kinde
ren opzettelijk weigeren op te voeden
zoals dat behoort. Zij raken dan boven
dien hun actief en passief kiesrecht
kwijt. Voor ontheffing, wat het meest
voorkomt, heeft de rechter de mede
werking en de bereidheid van de ouders
nodig."
Behalve over kinderen, wier ouders
uit de ouderlijke macht zijn ontzet of
ervan zijn ontheven, aanvaardt
Stichting ook de voogdij over wi
Dit komt echter sporadisch voor,
wel omdat de rechter een familielid tot
het voogdijschap kan verplichten. De
rechter doet slechts dan een beroep op
1947
een voogdijvereniging, wanneer er geen
geschikt persoon kan worden gevonden.
te. moet de rechter
zinsvoogd) contact met het kerkgenoot
schap, waartoe het kind behoort, opne
men. Tot voor enkele jaren nog lag het
monopolie bij Pro Juventute. Onder
toezichtstelling kan civiel-rechtelijk
strafrechtelijk gebeuren.
Prof. Kamphuis uit Kampen sprak
over de aard en de betekenis van de
oecumenische beweging, „de beweging
die gelooft", zo zei hij, „dat de Chris
telijke kerk over de gehele wereld is
verspreid en verstrooid,, maar deson
danks in een kracht des geloofs is
verenigd".
De hoogleraar verklaarde, dat
hier heeft te maken met hèt grote
woord "in de kerkgeschiedenis
twintigste eeuw. Aan het begin
ze eeuw werd het woord oecun
ficieel door Amerikaanse zendingskrin
gen geïntroduceerd, waarna een zege
tocht begon, die zich nu nog voortzet.
„De twintigste eeuw", zo stelde prof.
Kamphuis, „is zo de eeuw van het
oecumenisch besef en van het oecume
nisch streven geworden. In allerlei en-
cyclopaedieën en handboeken worden
hele verhandelingen over het begrip
opgenomen. De oecumene is als een
vloedgolf komen opzetten, zet als een
vloedgolf door, rassendiscriminatie,
conventionisme e.d. verbrekend".
Daar zich onherroepelijk en over de
hele linie een confrontatie voltrekt", zo
vervolgde prof. Kamphuis", moeten ve
le levenszaken van de kerk, zoals de
plaats van het ambt en de prediking
en de onfeilbaarheid en het gezag van
de Heilige Schrift, die dan in het ge
ding komen, worden doorstreden".
Prof. Kamphuis vestigde er voorts de
aandacht op. dat het woord oeci
vaak verkeerd wordt uitgelegd,
haalde in dit verband het oecumenisch
concilie van Rome aan, bij het bekend
worden waarvan velen dachten, dat het
ook voor de protestanten was bedoeld.
Het bleek echter, dat de Paus onwrik
baar aan de eigen Roomse terminologie
vasthield.
Na uitvoerig op de baslsformule, zo
als de Wereldraad van Kerken die ln
New Delhi had opgesteld, te zijn Inge
gaan, concludeerde prof. Kamphuls dat
het met de oecumene een zaak van ge
loofsgehoorzaamheid en van een pri
maire erkenning des geloofs is. „We
staan", zo zei hij, „op de drempel van
een nieuwe kerkhistorische periode".
De bondsdag werd verder gevuld met
een levendige gedachtenwisseling over
het door de heer Rosenbrand aangesne
den onderwerp, het stellen van vragen
aan prof. Kamphuis, orgelspel van
Dirk Jansz. Zwart en een gezamenlijke
lunch.
Dinzdagavond hield de Bond in het
zelfde kerkgebouw de huishoudelijke
vergadering tijdens welke naar voren
kwam dat het aantal aangesloten vere
nigingen aan het einde van 1961 184 be
droeg 'I960 179). Het ledental steeg
zaterdag te houden.
Jalalpur. waar tegenwoordig ook een
team van de gereformeerde zending
Op de bondsdag draaide men n
kendmaking van het eindcijfer
bandje af, waarop de zendingsarts H.
J. Bakker een woord van dank sprak.
Ook te Jalalpur deelde men in de
feestvreugde, vertelde hij, want alle
werkers en zieken ontvingen deze dag
iets extra's.
De geneesheer-directeur van het zie
kenhuis, dr. T. C. Skinner, met verlof
te Edinburgh, was uit Schotland over
gekomen om de jubileumviering mee te
maken. Ook hij getuigde van zijn dank
baarheid. Te meer omdat men
dubbel julblleum kon spreken. De arts
was namelijk iuist vijfentwintig jaar
aan het ziekenhuis verbonden.
De vier ton werden door mevr. Rid
derbos overhandigd aan ds. B. Rich
ters, directeur van het zendingsc*
trum te Baarn. Samen met dr. J. v
Klinken, directeur van het Algemeen
Diaconaal Bureau, zal mm ln overleg
met dr. Skinner zorgen dat het geld
goed wordt besteed. (Er gingen ook
enige kleinere cadeaus naar Pakistan.)
Uit naam van de generale zendings-
deputaten en de deputaten van het dia
conaal bureau, overhandigde ds. Rich-
aan mevr. Ridderbos een geschenk
het bondsbureau van de Jubileren
de organisatie (een koffiezetapparaat)
en een geschenk voor haar persoonlijk
(een boekwerk).
Hij prees de onvermoeide activiteit
in de presidente voor de inzameling
ten gerieve van Pakistan. En daarmee
stemde gans de vergadering blijkens
daverende bijval van harte in.
Wat centraal staat
Stond de middagsamenkomst in de
lichte toon, 's morgens was de vreugde
in ernstiger banen geleid. Want na een
kleurrijke en folkloristische intocht van
•rovincies, bepaalde mevr. Ridder-
e aanwezigen bij het doel van de
bond: mee te wërken aan de komst
Fan het koninkrijk van God.
Dat koninkrijk moet komen ln het
eigen leven. Daarop legt God beslag,
opdat men zich hoe langer hoe meer
aan Hem zal onderwerpen. Dit staat
ook centraal ln het verenigingsleven.
„We mogen samen de bijbel lezen en
daarin zoeken naar de wetten van
het komende koninkrijk.'*
Ook prof. Dijk sprak daarover. De
bond maakte een snelle groei door en
lt nu bijna 35.000 leden. „God schonk
die groei in het najagen van uw
ieaal: om des Heren wil de gerefor-
eerde vrouw te dienen in de ontplooi-
ïg var haar rijke levenskracht."
De oud-hoogleraar wilde de bond niet
en als concurrerende gemeenschap
naast de christenvrouwenbond, maar
als voortzetting van de vroegere meis-
jesbond, om in de lijn van „bouwen en
bewaren" verder te arbeiden.
Juist nu, aldus prof. Dijk, heeft dc
wereld behoefte aan vrouwen, die zich
persoonlijk toewijden aan de Here Je
zus en die zonder frases zijn Woord
hartelijk belijden; uit liefde tot God en
de naaste.
Positie der vrouw
positie der vrouw eveneens de aan
dacht en wel toen zij de jaartallen
1937 en 1962 vergeleek. Zij consta
teerde dat er in de laatste vijfen
twintig jaar meer mogelijkheden
zijn gekomen voor het meedoen
van de vrouw in allerlei kerkelijke
arbeid.
In haar begroetingswoord
mevr. Ridderbos de presidente
de Hervormde Vrouwendienst:
„Het zou wel eens kunnen zijn,
dat de plaats die de vrouw in uw
kerk krijgt, niet zonder gevolgen
blijft voor ónze kerken'"
schertsenderwijs had mevr. Rid
derbos al uitgesproken dat over
vijfentwintig jaar wellicht vrouwe
lijke hoogleraren van de Theologi
sche Hogeschool te Kampen het
gouden jubileum komen meevieren.
In de tempel
De jubileumviering geschiedde onder
motto's ontleend aan psalm 48. Mor
gens „In het midden van Uw tempel".
- jt de einden der aarde".
Lammens te Heemstede
lichtte de bedoeling van deze psalm
toe. Het gaat om een pelgrimage r
en een omgang rond Jeruzalem. In
kere zin kon men de feestdag even*
pelgrimage beschouwen. Elk
terrein waar de Geest van God werkt
is iets van het nieuwe Jeruzalem. De
torens zijn de hoogtepunten in het
bondsleven; de paleizen zijn de gelden
die men verzamelde voor mensen in
nood.
Maar die omgang kon pas beginnen
.dat men bij hel altaar waa geweest.
Wie dat verzuimt, zal niet echt dank
baar kunnen zijn. Misschien is het ont
breken van de dankbaarheid wel éte
der problemen van deze tijd. „Daarom
voelen we ons vaak als gekortwiekte
vogels achter de tralies van bitter
heid." BIJ het feest gaat het eerst om
God. „Vóórdat wij de torens tellen van
onze bond, moeten we gestaan hebben
rond het kruk van onze Heer. De klag
ende handen moeten gevouwen han
en zijn geweest."
Medewerkers
Op teksten van Aart Romijn spraken
de declamatrice Aya Schilp en diverse
vrouwen over het werk van de bond en
de_ dankbaarheid voor het feest.
ook voordracht (van bijbelge
deelten) door Wim Paauw met harp
spel van Phia Berghout. De Koninklij
ke Militaire Kapel onder directie van
Rocus van Yperen en de beiaardier
Leen 't Hart begeleidden de samen
zang. Kees Deenik en het Haags Meis
jeskoor zongen.
Bij de uitbeelding van het werk be
traden honderdvijftig vrouwen, meren
deels in costuum, het podium.
D. Kuiper te Sassenheim,
praeses van de generale synode, sloot
Er behoeft geen twijfel over te bestaan, dat de weg, die leidt
naar het Koninkrijk der hemelen een moeilijke weg is. Het is
geen weg overgoten door zon en beplant met rozen. Wie dat
meent, heeft nooit goed geluisterd naar hetgeen de Heer* zegt.
Wie in de veronderstelling leeft, dat het de volgelingen van
Christus makkelijk wordt gemaakt in de aardse betekenis,
heeft het mis.
Jezus houdt ons voor: „Gaat in door de enge poort, want wtji
is de poort en breed de weg, die tot het verderf leidt, en
velen zijn er, die daardoor ingaan; want eng is de poort en
smal de weg, die ten leven leidt en weinigen zijn er, die hem
volgen" (Maitheus 7 13 en 14).
Een enge poort en een smalle weg. Een weg vol stenen en
kuilen, ongeplaveid en zwaar om te lopen. Wie achter Jems
aan wil gaan heeft zijn kruis op te nemen al gaat hij er tot
bezwijkens toe onder gebukt. Zo op het eerste gezicht niet erg
aanlokkelijk. Er zijn er ook weinigen, die de smalle weg vol
gen, zegt Jezus.
Maar het heerlijke zit hierin: hij leidt ten leven. Niet ten dode.
Nee, ten leven zij het misschien ook met bebloede voeten
en gewonde handen. De heerlijkheid van het volgen van Jezus
zit niet in het heden, maar in de toekomst.
Vrij-ev. predikanten bijeen
(Van een onzer redacteuren)
De tweede dag van de predi
kantenvergadering van vrij-evan
gelische voorgangers in Nijverdal
was gewijd aan een bespreking
van een aantal veranderingen in
het huishoudelijk reglement van
de Bond van deze gemeenten. Ge
heel onverwachts kwam echter
toch nog weer de „oecumene" ter
sprake. Het gevolg was een lang
durig en bezonnen gesprek over
de plaats van de Bond van Vrije
Evangelische Gemeenten in de
oecumenische beweging.
Bij het vaststellen van de agenda
de vergadering van volgend jaar, kwam
het verzoek om nog weer eens te spreken
over dit onderwerp, en dan in het bU-
zonder in het licht van de verantwoor
delijkheid van de vrije evangelische ge
meenten ten opzichte van het geheel
van de christelijke Kerk.
Tijdens deze bespreking bleek dat de
jeugdorganisatie de Vejo, een verzoek
gericht heeft tot de bondsv
jver een maand gehouden
nu eindelijk eens een beslissing te
en ten opzichte van de Wereldraad.
De Bond van Vrije Evangelische Ge
meenten is wel gastlid van de Wereld
raad, maar geen officieel lid.
Tevens bleek dat de gemeente Nijver
dal het verzoek heeft gericht aan de
boondsvergadering om een offieële uit-
om tot de een of andere beslissing t»
komen die moet genomen worden ca
dé bondsvergadering maar duidelijk
ia dat een nieuw gesprek begonnen b
de bondsdag.
BU sommigen wekten deze „geruchten"
enige onzekerheid. Het bleek dat er nog
altUd een grote weerstand tegen de We
reldraad bestaat terwUl anderen juist
van mening zUn dat ook de vrij-eva n-
gelischen zich niet langer afzijdig mogen
houden. In een langdurig, bezonnen en
opmerkelUk rustig gesprek bleek dat
voor- en tegenstanders van de Wereld
raad op dat punt niet nader kwamen.
Maar wel bleek dat de vergadering
algemeen van gevoelen was da ter een
verantwoordeHjkheid is.
Het ging er in deze vergadering niet
Prof. Dijk herinnerde er aan, dat
hü vijftig jaar geleden bij zyn dis
sertatie een stelling had gevoegd,
waarin werd uitgesproken dat aan de
vrouw een rechtmatige positie in de
gereformeerde kerken zou worden
gegeven.
,,U zult het niet geloven", aldus de
professor, „maar toen heeft men een
bezwaarschrift tegen mij ingediend bij
de kerkeraad van Rijswijk die mij had
beroepen. Het bezwaarschrift was af
komstig van.... vrouwen."
Mevr. Ridderbos vestigde op de
(V«n een correspondent)
Een ongekend groot aantal meis
jes en vrouwen uit de gerefor
meerde gemeenten was uit het ge
hele land gisteren naar Utrecht
gekomen om het derde lustrum
van de Bond van vrouwen- en
meisjesverenigingen in de gerefor
meerde gemeenten te vieren. „Wij
moeten allen een eigen overtui
ging, een eigen wapenrusting heb
ben," zei de erevoorzitter ds. H.
Rijksen toen hij de aanwezigen be
groette. Hij sprak over David die
probeerde de wapenrusting van
Saul aan te trekken. Ook wij
kunnen niet strijden in wat een
ander ons leent of geven wil.
artikel 28 van de Nederlandse Geloofs
belijdenis tot opschrift draagt: „Dat een
iegelijk schuldig is zich bU de ware kerk
te voegen." Belijden betekent letterlUk
hetzelfde als „hetzelfde zeggen, toestem
men". BelUdenis doen is dus hetzelfde
zeggen wat God ons in ZUn Woord heeft
voorgezegd.
Daarom is het onjuist om te zeggen
dat men lid wordt van de kerk, want
dat gebeurt bU de geboorte. „Zie maar
naar de eerste vraag van het doopformu
lier." Daar wordt aan de ouders gevraagd
of de kinderen als lidmaten van de ge
meente behoren gedoopt te worden.
Ook het woord „bevestigen" moeten
e beslist niet gebruiken. Want wat zou
binnen de bond
maar ook dat de verantwoordelij 1
naar bulten hoe dan odk aanvaard moet
worden.
Uitvoerig werd nog gesproken over de
wijziging van het huishoudelijk regie»
ment. waarbij het gaat om de plaats
van de lerend-ouderling en de evange
list in de gemeenten. In de hjn van de
historische ontwikkeling binnen deze
gemeenten kwam men tot een bepaalde
omschrijving die echter voorgelegd moet
worden aan de bondsvergadering. Daar
zal pas definitief kunnen worden vast
gesteld welke veranderingen in het
huishoudelijk reglement zullen worden
aangebracht.
Beroepingswerk
NED. HERV. KERK
Beroepen te Nieuwpoort: C.J. Baart
te Heteren; te Middelharnis en te Nleu-
werkerk a. d. IJssel: J. Jongerden te
Bruchem en KerkwUk; te Tholen: J. C.
Stelwagen te Woudenberg.
Benoemd tot vic. te Scheveningen
(wUk Statenkwartier): W. N. Htlbner te
Rotterdam.
GEREFORMEERDE KERKEN
Tweetal te Rotterdam-C: R. J. leu
koma te Ermelo en C. KlapwUk te Apel
doorn.
UNIE VAN BAPT. GEM.
Beroepen te Hoogeveen: E. J. Huizing
te Deventer.
C. J. Honig overleden
Na een langdurige ziekte is in Am
sterdam overleden de heer C. J. Ho-
nig, die een groot aantal jaren curator
is geweest van de Vrije Universiteit
De overledene was een zoon van de
Kamper hoogleraar prof. dr. Honig.
r>. _al pjaats vir-.— -™-
Amsterdam.
bevestigd moeten worden? Volgens ds.
Rijksen was het enige juiste woord de
uitspraak „openbare belijdenis".
Volgens deze predikant vielen in de
eerste christelijke kerk doop en belUde-
nis samen. Toen traden immers hoofd
zakelijk heidenen tot de kerk toe. Na
openbare behjdenis werden zU gedoopt
In later eeuwen heeft de Rooms-Katbo-
lieke Kerk van de openbare belijdenis
een sacrament gemaakt het zogenaamde
vormsel.
Pas bij de reformatie wordt het doen
van belydenis weer schriftuurlijk gezien.
BU Calvijn moesten de kinderen al heel
Jong, op hun tiende jaar, dit doen. A
Lasco stelde als regel boven de dertien
jaar. Bij ons is het regel geworden dat
dit nog later gebeurt en volgens da
mening van ds. RUksen niet ten on
rechte.
Na een uitvoerige discussie sprak nog
mevrouw Van Heli-Hulsman over „Waar-
heid wekt vertrouwen". Zij ging uit van
de vraag van Izak naar het lam dat
schUnt te ontbreken voor het offer van
Abraham. Deze geeft een juist en een
waar antwoord. God zal er zelf voor tor
gen. Hoe vaak geven wU niet ontwUkende
antwoorden, omdat we niet voor de waar
heid willen of durven uitkomen. Zij illus
treerde haar referaat met vele voorbeel
den uit het dagelUkse leven.
JN 1907 het kind was toen uier jaar oud
verhuisde het gezinnetje van de kleine stad
naar de hele grote aan de oever van de machtige
rivier. Rotterdammers mogen slechts één maal
raden welke stad dat dan wel mag geweest zijn.
De vader en de moeder verlieten de provisorische
pastorie met gemengde gevoelens. De moeder,
nooit meer helemaal op kracht gekomen na de
geboorte van haar eersteling, die haar enige zou
blijven, begon enerzijds juist goed aan haar nieu
we woonplaats te wennen, toen ze weer moest
verhuizen; anderzijds trok haar de stad waar ze
zelf in de buitenwijken was opgegroeid en waar
alle familieleden woonden. De vader, verrukt over
de vele mogelijkheden die zijn aanstaande werk
kring bood, voelde tegelijk dat deze verandering
wel eens een absoluut afscheid zou kunnen bete
kenen van de levende natuur, die in het rent
meestershuis zo vlak binnen zijn bereik had ge
legen. Want even voorbij 's-Gravenallee begonnen
de wijde bossen met hun rijke flora en fauna,
terwijl in een metropool bloesems en vogels maar
spaarzamenlijk te vinden zijn.
Van tweeën gedrongen derhalve. En een kind
schijnt zoieta aan te voelen, want het bewaart nog
steeds herinneringen aan die ver voorbije periode.
In de eerste plaats hoe hij met z'n vader een soort
afscheids-bedevaart ging maken naar het Jagershuis
je in dat grote donkere bos. Ik vermoed dat de moe
der man en zoon liever kwijt dan rijk was in de
herrie van inpakken, inladen en verkassen en hen
hevig animeerde om een middag aan de tempel van
.ongekorven eikenhout te besteden. In elk geval: nóg
hoort het kind de wespen, die hevig zoemden rond
't limonadeglas, zoals wespen dat altijd doen en
daarmee heel wat kinderpretjes in het honderd Jen
gelen; nóg ziet het 't schemerig halfdonker der
bomen, die rond de uitspanning op wacht staan;
nóg proeft het de Grenadine, die destijds voor op
perste tractatie gold. Maar het voelt ook nog hoe
weinig de vader met deze situatie op z'n gemak
Tweede herinnering: het gezinnetje alaapt de laat
ste nacht niet meer in 't eigen huis, maar ergens
bij een bejaarde dame, die aan de Markt woont en
er is juist kermis. Het kind wordt ijlings naar bed
gebracht, zoals dat met kleuters behoort te gebeu
ren: ln 1907 hadden ze best al om half acht films
voor boven 18 jarigen voor de televisie kunnen bren-
S»n, want de kinderen lagen op tijd in hun mandje.
elaas: er was toen nog geen tv. en tegenwoordig
helpt het niet dat Je met zulke programma';
gen uur wacht, want dan 1'
waar ze behoren. Maar di
gang op cultureel gebied.
Die avond kan het kind evenwel de slaap niet vat
ten. De draaimolens bellen en bonken: de menigte
host en lalt; de toeters en fluiten zorgen voor ver
dere muzikale begeleiding. En er is maar één re
den waarom het kind desondanks in bed blijft: het
ligt in zo'n machtig monumentaal ledikant dat bet
er bij geen mogelijkheid uit kan kruipen. Doch voor
goed verbindt het 't begrip feest en stad met el
kaar. Heel onjuist, want de kermis was in die piep
kleine stad en de grote stad maakte nog heel wat
meer kabaal bij dergelijke gelegenheden, terwijl de
ouders wel zorgen zouden dat 't kind daar ver van
dergelUke wereldse genietingen verwijderd bleef.
Maar hoe onjuist en onredelijk ook: de indruk bleef
haken dat de stad een permanente vreugdebetonlng
Laatste herinnering: de reis zelf. En zoala alle
kinderen wilde ook dit jongetje natuurlijk onmiddel
lijk machinist of conducteur worden. Hij had zelf»
al een fluitje op zak. Ter ere van die tocht? Of
omdat aan fluitjes witte koordjes vast zitten, die xt>
beeldig op matrozenpakjes uitkomen? Dat weet ik
niet. Maar wel weet ik dat op een gegeven moment
de vader opstandig werd onder het doordringend ge
krijs van dat instrumentje van z'n zoon. „Nou", zei
de vader, „Daar heb je 't gegooi in de glazen! Daar
denkt de machinist dat ie stoppen moet door Jouw
gefluit....!" En inderdaad remde op datzelfde mo
ment de trein sterk af. Ik vermoed vanwege 'n on
veilig signaal dat de vader óók had gezien, of om-
dat ze de volgende stopplaats naderden. Maar het
kina heeft ook dit intermezzo nooit vergeten. Mis
schien is er daardoor wel 'n machinist of conducteur
aan hem verloren gegaan. Want de enige machines
waarmee het later vertrouwd zal raken zijn een
schrijfmachine en een auto. en hij weet zelfs bij be
nadering niet hoe die nu precies functioneren. Eén
troost: de stad behoeft niet enkel en alleen tech
nisch geschoolde mensen!
