„Verkeer moet aangepast
aan (beperkte) mens
Actie van drie jaar
voor horecabezoek
U bent
gratis
verzekerd
tegen
fouten
Tweede Kamer verdeeld
over bijstandskorps
U krijgt van Agfa gratis
advies een film
Opmerkelijk stuk van
Strindberg: Onweer
Rijksbemiddelaars geven
fiat aan c.a.o.'s Philips
Belastingstelsel
is verouderd
15
DONDERDAG 10 MEI 1962
Dr. H. W. Horeman op politieverkeersleergang:
„Overleg nodig
tussen politie en
(Van een onzer verslaggevers)
„Het waarnemingsvermogen van
de mens in het verkeer is beperkt,
evenals de snelheid waarmee hij zin-
tuigelijke informatie kan opnemen
en verwerken. Het is ijdel de hoop te
koesteren dat de mens zijn waarne
mingsvermogen zal vergroten. Daar
om is de enige juiste oplossing voor
althans één verkeersprobleem de si
tuatie aan te passen aan de van na
ture beperkte mens".
Dat zei gisteren dr. H. W. Horeman
van het Instituut voor Perceptie On
derzoek in Eindhoven op de zevende
politie verkeersleergang in Utrecht,
georganiseerd door de ANWB en de
Centrale Politie Verkeers Commissie
(de speciale commissie op verkeersge
bied van de gemeente- en Rijkspo
litie).
De beperktheid van het menselijk
waarnemingsvermogen uit zich aldus
spreker, o.m. in het verschijnsel dat
bepaalde verkeerssituaties in wer
kelijkheid dikwijls niet zijn zoals
men ze denkt te zien. Het is on
juist te veronderstellen dat verkeers
borden en seinen onder alle omstan
digheden. ook bij slecht zicht en bij
een veelheid van andere tekens door
alle weggebruikers tijdig worden ge
zien en begrepen. Hot menselijk oog
immers moet in frakties van secon
den het verkeersbeeld in zich opne
men. ontleden en interpreteren, het
moet vervolgens de stroom van in
drukken naar de hersens doorgeven
vanwaar deze dan weer moet worden
omgezet in actiè.
PRIKKELS
Er zyn drie factoren, zo zei spreker, die
het waarnemingsvermogen van de mens
beïnvloeden: de sterkte van de prikkel,
de duur van de prikkel en de omgeving
waarin deze prikkel wordt gegeven. Een
snelrijdende automobilist zal bijvoorbeeld
van een bepaalde situatie een ander beeld
krijgen dan iemand die op zijn gemak
kan waarnemen: borden die hy niet of
slechts flitsmatig ziet, zal de ander dui
delijk opmerken, alleen omdat de dunr
van de prikkel voor hem langer Is. Is die
prikkel ook nog zwak, dan zal de kans
op een onjuiste interpretering door
de eerste nog groter worden.
Daarbij komt eveneens de factor van
de vertraging in de verwerking van de
waarneming. Waarnemen kan nooit on
middellijk in handelen worden omgezet,
ook al zijn daarmee slechts fracties van
seconden gemoeid. Die fracties kunnen
fataal zijn.
Dr. Horeman illustreerde het verschijn
sel van onjuiste waarneming met enkele
lichtbeelden en noemde het voorbeeld
van de trein, die wanneer hij 72 km per
uur rij dit, voor het oog van de waarne
mer altijd twee meter achter is bij het
punt waar hij in werkelijkheid is.
AANPASSING
Omdat vergroting van het menselijk
waarnemingsvermogen vrijwel onmoge
lijk is. achtte dr. Horeman het noodzake
lijk dat de verkeerssituatie aan dit be
perkte vermogen wordt aangepast.
Zo zal tot verbetering van contrasten
op de weg moeten worden overgegaan
(meer witte lijnen, een duidelijker be-
bakening).
Spreker noemde het Jammer dat be
slissingen omtrent het aanbrengen van
deze voorzieningen veelal nog worden
genomen door mensen, die een bepaalde
verkeerssituatie rustig in ogenschouw
kunnen nemen en die tc weinig uit het
oog van de weggebruiker zien.
Bij het plaatsen van stoplichten zal re
kening moeten worden gehouden met de
omgeving ojn. het zonlicht.
Voorts zal men er bij het aanleggen
van rotondes en kruispunten meer aan
moeten denken dat hoe groter de hoe
veelheid informatie is, die de weggebrui
ker te verwerken krijgt, hoe groter ook
de kans is dat fouten worden gemaakt,
dat men b.v. borden of seinen niet tijdig
stedebouwers'
of in de veelheid van waarnemingen in
het geheel niet ziet
Een grondig onderzoek naar de vraag
In hoeverre deze factoren een rol spelen
en wat daar tegen gedaan kan worden Is
noodzakelijk, aldus dr. Horeman.
De mens benut zijn vermogen tot per-
ceptief handelen ten volle, maar hij is
daarin beperkt en het is dringend ge
wenst die beperkingen te onderkennen
en er aan tegemoet te komen. Daardoor
zou een belangrijke oorzaak van vele
verkeersongevallen kunnen worden weg
genomen. zo besloot dr. Horeman.
SAMENWERKING
De heer J. v. d. Sanden. hoofdinspec
teur van politie in Nijmegen, sprak over
de taak van de gemeentepolitie met be
trekking tot de verkeerstechniek. HU
was van mening dat de stedebouwer bij
het ontwerpen van een verkeersplan van
de stad meer rekening zal moeten hon
den met de visie van de politie. Dit prin
cipe van samenwerking en overleg wordt
al in vele steden, maar helaas nog niet
overal gevolgd.
Vooral by het traceren van stadswegen
en bij het functioneel indelen van die
wegen kan de stedebouwer profiteren
van de ervaring van de politie. Ook bij
het reconstrueren van wegen kan de vi
sie van de politie nuttig zijn: aan de hand
van het verkeersonigevallenbeeld kan zij
bijvoorbeeld suggesties doen voor wal
betreft het herzien van kruispunten.
Voorts bepleitte spreker de oprichting
in de steden van een speciale verkeers
dienst onder leiding van een verkeers-
lngenieur, door welke dienst geleidelijk
de verkeerstechnische activiteiten van
de politie zouden moeten worden
overgenomen. Op die manier zou een
veel zuiverder taakverdeling op het ge
bied van het gemeentelijk verkeersbe
heer ontstaan.
Ir. F. F. Venstra. directeur van gemeen,
tewerken in Arnhem, sloot hierbij aan
toen hij zei dat de werkzaamheden die
nu in vele steden dikwijls door verschil
lende diensten worden verricht, noodza
kelijkerwijs moeten worden gecoördi
neerd teneinde een groter technisch.en
economisch rendement en een grotere
uniformiteit te verkrijgen. Deze speciale
dienst zou dan moeten worden onderge
bracht bij de dienst waaronder ook de
stadsplanning ressorteert
Hiervoor zijn echter deskundigen no
dig. aldus ir. Venstra. Tot nu toe werd
verkeersonderzoek en -planning verricht
door deskundigen met een politionele,
civieltechnische, elektrotechnische of so
ciografische opleiding. Maar zij speciali
seerden zich meestal uit liefhebberij in
dit onderwerp.
Daarom, zo zei gpreker. is het verheu
gend dat voor het eerst nu in Delft een
eenmalige cursus in verkeerstechniek op
academisch niveau loopt. Bovendien
heeft samenwerking tussen ANWB en
het Kon. Technicum P.B.N.A. geleid tot
een permanente cursus op dit gebied op
middelbaar niveau.
De voorzitter van de Centrale Politie
Verkeers Commissie, mr. J. H. Hopman
(hoofdcommissaris in Arnhem) merkte
op dat men bij het oplossen van verkeers
problemen achter de feiten aanloopt. Als
oorzaak hiervan zag hij een tekort aan
technische voorzieningen, vooral in de
steden, niet in de eerste plaats het per
soneelstekort. Hij pleitte voor meer mo
biel transport bij de politie en een be
tere scholing van het personeel op ver
keersgebied.
Hij kondigde in dit verband aan dal
binnenkort op de Delftse T.H. een cur
sus verkeerstechniek voor leidinggevend
politiepersoneel zal starten. Ook de leer
gangen van A.NAV.B. en C.P.V.C. noem
de hü een vooruitgang.
ONDERZOEK
De bijeenkomst werd geopend door de
heer A. G. M. Boost, directeur wegen en
verkeer van de A.N.W.B. Hij merkte op
dat het tijd wordt wetenschappelijke ver
klaringen te verkrijgen van de ongeluk
ken waarbij ook goedwillende wegge
bruikers betrokken zijn.
Daaruit zouden dan conclusies kunnen
worden getrokken die tot verbetering
van visueel, kennelijk onduidelijke situa
ties kunnen leiden. Ook het perceptie-
onderzoek zou. zo zei de heer Boost, een
van de onderwerpen van onderzoek kun
nen zyn van de op te richten Stichting
Wetenschappelijk Onderzoek Verkeers
veiligheid.
Ambtenaren in Nieuw-Guinea
(Van onze parlementsredactie)
IN de Tweede Kamer zijn K.V.P.,
A.R. en C.H. vóór, P.v.d.A. en
V.V.D. tegen aanvaarding van het
wetsontwerp tot instelling van een
zg. Bijstandskorps van burgerlijke
rijksambtenaren, dat bestemd is voor
dienst in Nederlands Nieuw-Guinea.
Vanmiddag zou de Kamer over het
ontwerp stemmen. Waarschijnlijk
wordt het met een kleine meerder
heid aangenomen.
De regering stelt in het ontwerp voor
alle' in Nieuw-Guinea werkende dan wel
voor de dienst aldaar bestemde Neder
landse ambtenaren onder te brengen ln
het bijstandskorps (in bijzondere geval
len ook niet-Nederlanders). Ze worden
als zodanig ter beschikking gesteld van
het gezag in Nieuw-Guinea in de hoe
danigheid van landsdienaar, maar an
derzijds zijn en blijven zij te allen tijde
rijksambten aar. Naast hun normale bezol
diging als landsdienaar krijgen zij een
DE welvaart is aan de deuren van
het midden- en kleinbedrijf
voorbijgegaan, enkele uitzonderingen
daargelaten. Dit constateerde de
heer H. Voormeij, voorzitter van de
Nederlandse bond van horeca- en
aanverwante bedrijven. „Hoera" bij
de opening van het 72ste congres,
dat gisteren en vandaag in Breda is
gehouden ter gelegenheid van het
feit dat de afdeling Breda 65 jaar
bestaat.
De heer Voormeü vroeg zich in dit
verband af. of wij wel voldoende in het
heden leven. Anders zullen wij maatre
gelen moeten nemen ter omschake
ling. Het Bedrijfschap horeca biedt ons
allen hierby de behulpzame hand. Wat
het individu niet vermag, is collectief
mogelijk.
Door een omslag naar draagkracht
van de bijdrage, is het mogelijk ge
worden voldoende gelden voor een groots
opgezette actie beschikbaar te krijgen
om over een periode van drie jaar te
trachten meer bezoekers naar
bedrijven te krijgen en de horecabranche
meer te populariseren. De actie isj
volle gang. Wij kunnen alleen maar ho
pen op een groot succes.
Zijn onze bedrijven momenteel nu wer
kelijk zo conjunctuurgevoelig, vroeg de
heer Voormeij zich ook af. Hij stelde
vast, dat zelfs indien sprake zou zijn
een conjunctuurteruggang in ons
land, dit op het toeristisch bezoek voor
lopig geen invloed zou hebben. Hoog-
zou het nemen van vakantie in
eigen land daardoor worden bevorderd.
vas verheugd dat de regering zoveel
geld uittrekt voor objecten ten behoeve
van de recreatie van de bevolking en
ter bevordering van het toerisme. De
voorzitter wees ook op het toenemen
van het dagtoerisme. Dr. M. Tideman
schat voor 1965 op f31 miljoen (1958
f23 miljoen). Wel verwacht de heer
Voormeij dat het weekeindetoerisme als
gevolg van de vijfdaagse werkweek de
duur der vakanties ongunstig zal gaan
beïnvloeden.
Zesenveertig miljoen vakantiedagen
zijn vorig jaar door Nederlanders
eigen land doorgebracht. In 1960 werd
f800 miljoen aan vakantietoeslag be
taald, aldus de horeca-voorzitter.
Hij pleitte voor meer recreatiemoge
lijkheden rondom de grote steden er
voor behoorlijke toegangswegen tot de
gehele Noordzeekust.
(voorlopige) wedde. De instelling van het
bijstandskorps houdt verband met de
versnelde ontwikkeling van Nieuw-Gul-
i. Uitvloeisel van deze ontwikkeling is.
steeds meer ambtelijke functies in
handen van Papoea's komen. Dat bete
kent, dat voor vele', vooral lagere, Neder
landse ambtenaren de dienst in Nieuw-
Guinea een tijdelijk karakter heeft Een
ander maakt daarom een goede rege
ling van de rechtspositie der ambtenaren
in Nieuw-Guinea noodzakelijk. Daartoe
nu dient ^et wetsontwerp.
In zijn oorspronkelijke gedaante stuitte
het bij de meerderheid der Kamer op
grote bezwaren. De regering heeft toen
wijzigingen angebracht en in zyn huidige
vorm bleek het gisteren de goedkeuring
van de heren De Graal (kath. v.). Van
de Wetering (c.h.) en Kieft (a.r.) te kun-
nen wegdragen, ondanks zekere bezwa
ren. Op hun verzoek om ten aanzien van
de rechtspositie van niet-Nederlandse
ambtenaren van het bijstandskorps zo
soepel en ruimhartig mogelijk te hande
len. reageerde staatssecretaris Bot 'bin
nenlandse zaken) positief.
De socialistische heer Wierda en de
liberale mevr. Van Someren-Downer
bleken over hun bezwaren tegen het
wetsontwerp niet te kunnen heenstap
pen. Een regeling van de rechtswaarbor
gen achtten ook zij urgent, maar hun
grote bezwaar was, dat het ontwerp de
betrokkenen niet de volledige .status van
rijksambtenaar geeft. Naar hun mening
zal de positie van de bijstandsambtenaren
eerst behoorlijk zijn gegarandeerd indien
op hen de Ambtenarenwet 1929 volledig
van toepassing wordt verklaard. Voor de
hoedanigheid van .landsdienaar" voelden
zy niets. Zij vreesden dat straks dezelfde
onzekerheid zal ontstaan als destijds
rond de Nederlands-Indische ambtena
Aan de garantieverklaring van I960
gaven beide sprekers de voorkeur.
Staatssecretaris Bot onderstreepte
echter, dat de bijstandsambtenaren on
verkort en volledig zullen worden be
schouwd en behandeld als rijksambtena-
Als zodanig is hun positie geheel ge
garandeerd, ook in noodgevallen. Als
ongeveer 3000 rijksambtenaren plot
seling zonder werk zou komen te zitten,
zal met voortvarendheid en grote zorg
worden getracht hen weer aan een func
tie te helpen. Maar dat de overheid daar
zeer spoedig in zal slagen, kan natuurlijk
niet worden gegarandeerd.
laat nu de
camera's
maar klikken
Met Agfa-films loopt U
geen enkel risico.
Ze zijn perfect -
er kan niets misgaan!
En als Uw camera niet
goed is? Als U
verkeerd belicht?
Als U Uw toestel
verkeerd hanteert?
Als er een onge -
lukje gebeurt?
Als zodoende
meer dan de helft
der opnamen
mislukt is?
Haal dan bij Uw handelaar een inzendformulier en
om de fouten te herstellen!
De gratis Agfa Foto-Verzekering loopt
t/m 31 juli. Ga nu dus zonder zorgen
en succesvol fotograferen met deze films:
AGFA IS0PAN FF 13 DIN
AGFA IS0PAN F 17 DIN
AGFA IS0PAN ISS 21 DIN
AGFA IS0PAN RECORD
AGFA CN 17 - kleurennegatieffilm
KOOP DIE FILMS BIJ DE
FOTOHANDELAAR
Hij weet er het fijne van!
AGFA IS0PAN FF 13 DIN
AGFA IS0PAN F 17 DIN
t hebben. (Vooral t
AGFA IS0PAN ISS 21 DIN
Als U altijd met dezelfde film
wilt werken - bij goed weer. bi)
AGFA IS0PAN RECORD
Televisiespel vanavond
Om het toneelstuk „Onweer" van hieruit, hoe Strindber»sclmsc zi)n
j drie huwelyken altyd gezocht heeft
de grote Zweedse schrijver August naar 2yn ideEal-vr0uw, maar die niet
Strindberg, dat de VARA van- heeft kunnen vinden, mogelijk ook om-
avond onder regie van Kees van dat zijn eigen eisen, die volmaaktheid
T U. p,nrm nastreefden, wel moesten stukslaan oo
Iersel op het scherm brengt, goed de werkelijkheid.
te begrijpen en op juiste waarde Het derde huwelijk van August
te kunnen schatten is het noodza- Strindberg heeft slechts zeer kort ge-
kelijk. dat men rich eerst verdiept JgJ SSÜfJtS Si
in de persoon en de omstandig- beide voorgangsters in staat, haar man
heden van de auteur. 't geluk waarnaar hij haakte, te geven.
Het is nl. niet mogelijk, intrige en Ab™f' kw""> «""je aan dithu-
betekenis van het tonielipel „Onweer- nog hmg daarna onder-
los te denken van August Strindberg hield hii contact met haar.
zelf, aangezien dit een van zijn werken Men heeft geloofd, dat hU zich ln
is dat een sterk autobiografische in- het stuk ..Onweer" als het ware heeft
slag heeft en mede daardoor de zeer losgeschreven van haar, hoewel de ge-
persoonlijke levensvisie van de schril- schiedenis op zichzelf niet parallel loopt
ver propageert.
„Onweer" is niet zomaar
stuk
Strindberg schreef het op gevorderde
leeftijd, toen hij, in 1907. teruggetrok
ken leefde in zijn markante, deftige
Stockholmse woning, toen
berusting en levensaanvaarding zich
van hem meester had gemaakt.
Het is Strindberg, typisch een kunste
uit het einde van de 19e
dit laatste huwelijk
Kamertoneel
Strindberg gold Intussen als een van
de grote toneelvernieuwers in zijn tijd
Hij rekende af met de mclodramatiek
en stelde de realiteit ervoor in de
plaats, hetgeen hem natuurlijk vooral
ln eigen land werd kwalijk genomeni
(de VARA herdenkt met deze opvoering WJJ" SotaX"m'vSri
dat hy 50 jaar geleden overleed) niet
gemakkelijk gevallen deze sfeer
berusting te verwerven. Pas op later»
leeftijd, toen hij na een stormachtige
leven vol bitterheid en teleurstellin
gen, inkeerde tot het chistelijke geloof ±ieL)va:
werd dit "oor hom mnooliilf KOmeCieS
hem mogelyk.
Zeer begaafd
August Strindberg was een zeer be
gaafd en veelzijdig man en dit recht
vaardigt de vraag, of hij wellicht daar
van het slachtoffer is geworden Zijn
talenten op kunstzinnig gebied waren
geschakeerd: hij was een goed musicus,
hij schilderde verdienstelijk, was beeld
houwer en een tijdlang kundig journa
list
burgerlijkheid aantastte. In Frankrijk.
Engeland en Duitsland echter trokken
zijn stukken dadelijk grote belangstel
ling en werden zij geestdriftig toege
juicht
nog de tijd van de ellenlange
en tragedies, waarvoor men
avonds al om half zeven in de
schouwburg zat. Strindberg was een
van de eerste acteurs, die zich zette
tot het schryven van kortere stukken
'hoewel „Onweer" toch nog zeven
kwartier speeltijd vergt) met beteke
nisvolle Inhoud, voor zgn. „kamerto
neel" een tegenhanger van „kamermu
ziek".
De intrige
De intrige van het stuk is vrij een
voudig; het spel wordt moeilijk door
de puntige en toch weer beschouwende
dialogen, die niettemin van een rijk
taalgebruik getuigen, maar dikwijls aan
wiskunde. theolo^eT'!'.i0'Sfie"gTOlogi.' «hjsoiijche overpeinzingen grenzen.
Daarbij had hij 'n honger naar weten
schappelijke kennis, -die hij echter nie*
voldoende heeft kunnen bevredigen j*«
studie. Hij studeerde en mislukte
daarin in vele richtingen: taalkunde.
chemie, botanie eV'cultuurhiitorie. Dit ,N,f ••,0"wef" ab° ™°et PT! W"ke"
wild om zich heen grijpen op weten- Wh oplettend gaan z Hen luieren en
Eis van 3 weken
tegen officier van
Welzijnszorg
De advocaat-fiscaal bij het hoog mili
tair Gerechtshof mr. J. Zaayer, heeft
deze week bevestiging van 't vonnis van
de krijgsraad-oost van 13 maart - drie
weken gevangenisstraf onvoorwaarde
lijk en voorwaardelyk ontslag uit de mi
litaire dienst zonder ontzegging van de
bevoegdheid om bij de gewapende macht
te dienen - geëist tegen de 44-jarige ka
pitein F. Z. uit Den Haag.
Z„ dlie als wclzynszoingofficier werkt
bij de verbindingsdienst in Ede, was ten
laste gelegd, dat hij in 1959 samen met
een sengeant diverse bedragen tot een
totaal van ongeveer duizend gulden zou
hebben verduisterd. Voorts zou hij ver-
elagfacturen hebben vervalst. Deze ver-
slagfacturen vermelden de bedragen,
die Z. als welzijnszongofficier af moet
dlragen aan de dienst Welzijnszorg Le
ger. In deze venslagfactu ren vermeldde
Z. een lager bedrag dan hy in werkelijk
heid moest afdragen.
Uitdrukkelijk stelde de verdachte -
die volledig bekende - geen geld voor
persoonlijke doeleinden te hebben ge
bruikt. De gelden werden gebruikt voor
de bestrijding van onkosten ten behoe
ve van de welzynszorg, zo zei hy.
irandtstraat 4a. Leiden.
Vernietigd: B P v d Valk CWestlandse
vassenbouwbedrijf VZB). Geestweg 47to(
HET College van Rijksbemidde
laars heeft thans zijn goedkeu
ring gehecht aan de ingediende cao's
alle handarbeiders en beambten
in dienst van het Philips-concern
te Eindhoven. De goedkeuring is
verleend geheel conform het advies
van de looncommissie van de Stich
ting van den Arbeid.
In de twee cao's, die lopen van 1
mei van dit jaar tot 1 mei volgend
jaar, zijn belangrijke verbeteringen zo
wel van de primaire als van de se
cundaire arbeidsvoorwaarden opgenomen.
Voor de handarbeiders geldt een alge
mene loonsverhoging, welke varieert
van tien cent per uur in de laagste
tot dertien cent in de hoogste loonklas-
se voor volwassen werknemers. Voorts
zal met ingang van 1 januari 1963
beoordelingstoeslag van gemiddeld drie
cent worden gegeven voor de volwassen
werknemers in de lagere loonklassen.
De vrouwenlonen <23 jaar en ouder)
minste vyf procent. De jeugdlonen zul
len naar evenredigheid worden opge
trokken.
Een ander element is de vervanging
van de bestaande diensttijd toeslag
door een z.g. ervaringstoeslag. Deze be
draagt twee cent bij een diensttijd van
twee jaar, daamaa opnieuw twee cent
bij een diensttijd van zes jaar en ten
slotte nog eens drie cent bij een dienst
tijd van tien jaar en meer. Deze toe
slag geldt voor werknemers boven de
26 jaar.
Een nieuwe bepaling in de c.a.o.'s is,
dat aan personeelsleden vryaf met be
houd van loon zal worden gegeven voor
liet bUwonen van statutaire- en scho
lingsbijeenkomsten, uitgaande van de
vakorganisaties, waarvan zij lid zijn en
die by de cao's zijn betrokken. Ten
slotte geldt voor de handarbeiders een
verhoging van de tijdwerktoeslagen van
gemiddeld achttien tot gemiddeld drie
entwintig procent.
Wat dc beambten betreft, kan worden
meegedeeld, dat hun loonschalen met
ondergaan een extra verhoging van ten- zes procent worden verhoogd.
Na verwerping door Senaat
Tweede Kamer beslist voor de
tweede keer over Archiefwet
kijken, zonder er iets van te missen
en vooral: zonder vuurwerk te ver-'
wachten.
Hoofdpersoon In het stuk ia „de
1 TT .'P heer" (Max Crolset) die zeer rasti»
hü lot zijn liefde voor het to. woon< „a van vij( iaren.
Alles in zijn omgeving is nog precies
hetzelfde gebleven en hij heeft zich
overgegeven aan dc berusting na de
verbitterdheid om zijn gebroken huwo-
lijk. Zijn ex-echtgenote heeft zyn doch-
Jüëhü.tertje meegenomen op haar vlucht met
erse >nnn van t n an ra. drufc.lgvemje avonturier.
Alleen herinneringen zUn deze man
overgebleven én zijn verachting voor
de vrouw in het algemeen. Plotseling
echter schijnen deze herinneringen
weer tot leven te komen in 't herver»
schijnen van de vrouw en het meisje.
Geheel tegen zijn wil wordt de man
uit zijn rust gehaald en verwikkeld
in een warnet van liefdesintriges; het
is alsof er onverwachts een onweer
Al even onstuimig is het privéleven zal losbarsten en de bliksem zal inslaan
van Strindberg verlopen. Driemaal is indit vegeterende leven,
hij gehuwd geweest en elk huwelijk is ~~u'
op tragiek uitgelopen. Dit heeft zijn
visie op de vrouw sterk beïnvloed. Op-
merkelijk is, dat de vrouw altijd een- In de voornaamste rollen zult u van-
traal staat in zijn werk. Maar hoe! Aan avond behalve Max Croiset zien: Guus
de ene kant geïdealiseerd, aan de ande- Verstraete. Thera Verheugen, Annie
re kant gehaat als rustverstoorster in de Lange en Jan Blok. Een rolbezetting
het leven van de man. Duidelijk blijkt d'e goede verwachtingen rechtvaardigt.
U moet er echter op voorbereid zUn
dat u geen amusement wacht en dat n
een vrij moeilijk stuk voorgezet krügt,
een stuk, dat zich bovendien afspeelt
in een voorbije tijd waarin andere nor
men gelden dan in het leven van he
den. Dat wil zeggen tot op zekere
hoogte, want de ware levensnormen
blUven Immer dezelfde.
schappelijk terrein, gepaard
veelvuldige kunstuitingen, moest we'
een stranding ten gevolge hebben.
het to
neel en tenslotte cultimeerde zUn ar
tistieke aanleg, tezamen met zijn filo
sofische aard zich in het schrijven van
een groot oeuvre. Zijn zestig werken
voor toneel vormen echter slechts t
bovendien verschenen van zyn hand r
mans. novellen en cultuurhistorische es-
Ontzettend hard heeft Strindberg ge
werkt in zijn leven en grote waarde
ring is hem, vooral na zijn dood, over
de gehele wereld toegevallen. Ook a!
werden zijn eerste werken in zijn va
derland Zweden sterk miskend.
Privéleven
(Van onze parlementsredactie)
De Tweede Kamer heeft gistermiddag
opnieuw het wetsontwerp tot regeling
van het archiefwezen in behandeling ge
nomen. Ze heeft dit ontwerp in zijn oor
spronkelijke versie reeds in 1959 aan-
Kamerleden menen
(Van onze parlementsredactie)
Het Is onbevredigend, dat de grond
slagen van het belastingstelsel, die da
teren uit een vorige eeuw en dus on
der geheel andere maatschappelijke ver
houdingen zijn ontstaan, ongewijzigd blij
ven voortbestaan.
Dit is de mening van de vaste Twee
de-Kamercommissie voor Financien,
blijkt uit haar voorlopig verslag
het wetsontwerp op de inkomstenbelas
ting 1960. Dit wetsontwerp is een van
de ontwerpen, die hoofdzakelijk een ver
eenvoudiging van het Nederlandse belas
tingstelsel beogen en momenteel bjj ae
Staten-Generaal aanhangig zijn.
De Kamercommissie bepleit de instel
ling van een staatscommissie die binnen
een redelijke termijn over een fundamen
tele herziening advies moet uitbrengen.
Deze studie zou ook betrekking moeten
hebben op de gewenste normale belas
tingdruk en de verdeling van deze druk
over de beide sectoren van de direc
te en indirecte belastingen.
Overigens heeft de commissie er be
grip voor, dat minister Zijlstra en
staatscommissaris Van den Berge, die
voor de indiening van het wetsontwerp
verantwoordelijk zijn, momenteel niet
verder gaan dan de voorgestelde wijzi
gingen. Uitvoerig wordt in het voorlopig
verslag op deze wijzigingen nader in
gegaan.
Gevraagd wordt onder meer, welke
verschillen er na aanvaarding van het
ontwerp nog zullen bestaan tussen de
loonbelasting als eindheffing en de in
komstenbelasting. Gewezen wordt op
enkele praktijkgevallen, waarin de aan
slag in de inkomstenbelasting de be
taalde loonbelasting aanmerkelijk over
treft. Men acht dergelijke toestanden
onbevredigend.
De commissie wil voorts van de be
windslieden weten, of het mogelijk en
wenselijk is, te komen tot een gelijklui
dend stelsel voor de directe belastingen
binnen de Europese Gemeenschap. De
betekenis van dit vraagstuk acht zij bij
zonder groot.
vaard. maar in juni 1960 verwierp de
Eerste Kamer het met 28 tegen 17 stem
men en wel op grond van de artikelen
4 en 39. die voor de meerderheid der
senatoren onaanvaardbaar bleken.
Deze artikelen handelden over de ver
plichte teruggave aan de overheid van
archiefbescheiden in particulier eigen
dom. Zelfs was voorzien in de mogelijk
heid van strafvervolging bij het nlet-
afgeven van archiefbescheiden van na
16 november 1918. De Senaat zag in een
en ander een aantasting van particuliere
eigendomsrecht. Na de verwerping kwam
staatssecretaris Scholten (o„ k. en w.)
met een nieuw ontwerp- Archiefwet
waaruit de twee. door de Eerste Kamer
gewraakte artikelen waren verwijderd.
Vanuit de Tweede Kamer werd toen de
stelling geponeerd, dat de Senaat met
medewerking van de regering in feite
het recht van amendement zou hebben
uitgeoefend, wat haar niet toekomt
Dit werd door staatssecretaris Scholten
bestreden. Hy kwam echter met een
knappe tussenoplossing door slechts het
„fotografisch reproduceren" van particu
liere archiefbescheiden verplicht te stel
len. De bezitters mogen dus de beschei
den zelf behouden.
De heren Vermooten (soc.). Burger
(3oc.) en Oud (lib.) konden met de
ze oplossing akkoord gaan. Beide laatst
genoemden maakten echter van de gele
genheid gebruik om enkele staatsrechte
lijke bespiegelingen ten beste te geven
over de positie van de Eerste Kamer,
naar aanleiding van het gebeuren met
de Archiefwet. Zij hielden vol. dat van
een verkapt, indirekt senatoriaal amen
dementsrecht sprake zou zijn geweest. In
dien de regering na de verwerping niet
verder zou zün gegaan dan herdiening
van het ontwerp met weglating van de
omstreden artikelen. Een direkt of in
direkt recht van amendement dient de
Eerste Kamer te worden onthouden, zo
meende de heer Burger. Zijns inziens ls
hierbij de positie van de Tweede Kamer
als volkskamer in het geding. Het is
voorts onbevredigend, dat bij een conflict
tussen Eerste en Tweede Kamer de laat
ste wijkt. Er is veel te zeggen voor een
nieuwe conventie, die zou bepalen dat
de Senaat een ten tweede male door de
Tweede Kamer aangenomen wetsvoorstel
móet laten passeren. Dat voorkomt ver
starring en blokkering van de wetgeving
door de Eerste Kamer.
Prof. Oud kon het betoog van de heer
Burger in grote trekken onderschrijven.
Ook hij meende, dat de wil van de Twee
de Kamer uiteindelijk de doorslag zal
moeten geven. Staatssecretaris Scholten
zou de Kamer vanmiddag antwoorden.
Een Columbiaanse handelsdelegatie
van vijf leden zal 30 mei Nederland be
zoeken en 2 juni naar Stockholm ver
trekken; zij zullen de economische ont
wikkeling van hun land, de koffiehandel
en kredietverlening bespreken.
vanavond
V d jeugd 20.00 Nws 20 05 Kamerork en
solist 21.15 In gesprek met Simon Vest
dijk (11) 21.40 Mlddeleeuw.se spvclmanslle.
deren en dansen 22.00 Licht ork 22.30 Nw«
en meded 22.40 Act 23.00 Tulpcnrally 23.10
Discolaria: nieuwe gram 23.5524 00 Nwi.
19.10 Op
298 r
9.15
Geestelijke liederen (gr) 19.30 Radiokrant
19.50 Politieke lezing 20.00 Samenzang 22.30
Nws en SOS-ber 22.40 Avondoverdenkini
22.55 Boekbcspr 23 00 Klas-s pianomuz (gr,
23 20 Amsterdam ln poëzie. Incarnatie val
een stad 23.55—21 00 Kwi
W&èf/sïi.
vanavond
fccc, toneelstuk.
Programma voor morgen
I, 402
jym 7
lied 7 23 Ultgeslaper
(om ca 7.4o Verkeerswcnkcn) 8.00 Nwa
en socialistisch strijdlied 8 18 Muzikale
ochtendpost (gr) (om 8 35 Van de voor
pagina. praatje) 9 00 Gym v d vrouw
9.10 Balletmuz (gr) 9.35 Waterstanden 9.40
Schoolradio. VPRO: 1000 Inzicht en uit
zicht. lezing 10.05 Morgenwijding VARA:
10.20 V d vrouw 11.00 V d kleuters 11.1»
Alt en plano: moderne Iledgrcn 11.35 Or
gelspel AVRO: 2.00 Dlxh-landmuz 12 20
Regermgsuitz: UJtz v d landbouw 12 30
Meded ten behoeve van land- en tuinbouw
12.33 Sport en prognose 12.50 Draaiorgel
(gr) '.3.00 Nws 1315 Meded en gram 13.28
Beursbcr 13.30 Licht ensemble met zanf-
sollst 14 00 Mannenkoor 14.25 Literair pro
gramma 45 Amus muz 15 00 Hou Je
aan Je woord, een literair spel mot woor
den. VIARiA'6.00 Arnateursprogr 16.30 V d
zieken ;7 00 V d Jeugd 17.50 Act 18 00 Nwa
18.!5 Ringsteken nieuws uit Vlaanderen
!8 2o Italiaans ensemble met zangsoliat
18.50 De puntjes op dc 1, praatje.
Hllvt
II, 298
7.00 Nws
Tulpenrally 8 20 Pluk
i lan'd-
ddagklok
30 Meded ten behoc
en tuinbouw 12 33 Licht ensemble
zangsolisten 1Z50 Act 13,00 Nw« 13.15 Pla-
tcnnleuws '.330 Dansork cn zangsollste
13.45 Vrouwenvraagbaak 14.00 Soproan en
plano 14.25 Moderne kamermuz (gr) 15.00
Schoolradio 15 30 V d zieken 16.30 Vier
handig pianospel 17 00 V d Jeugd 17.15 Kin.,
derkoor Intermezzo van gram 17 40 Beurs,
ber 17 45 Arnateursprogr.
TELEVTSIE
ournaal en weeroverz,
Srini
ver leven en werk van Jan Picteret
Sweellnck 21.45 Kindcrzangwedstrüd.
