Structuur onderneming
van binnen verteerd
KLAVERBLAD
KOFFIE
Ruppert hekelt personeelsbeleid
Ho ge tantièmes
niet langer te
verdedigen
Tijd van groei loopt
onverbiddelijk af
Koningin heeft indrukwekkende
serie adellijke en andere titels
Vorstelijke invasie op
bedrijvig Schiphol
NIEUWE LEIDSCHE COURANT
13
WOENSDAG 2 MEI 1962
(Van onze sociaal-econ. redactie)
DE heer M. Ruppert, oud-voorzit
ter van het C.N.V. en lid van
de Raad van State, heeft zaterdag op
de jaarvergadering van de landelijke
beambtengroep in de Chr. Metaal-
bedrijfsbond te Utrecht verklaard,
dat de huidige structuur en rechts
vorm van de onderneming gedoemd
zijn te verdwijnen. Niettegenstaande
alle weerstanden zal het huidige sys
teem naar de mening van de heer
Ruppert geen stand meer houden,
omdat het van binnen uit wordt ver
teerd.
Er heerst hier en daar in de onder
nemingen nog een oligarchie, die aan
nepotisme grenst. Het Nederlandse
volk is mede ten gevolge van ver
schillende recente publikaties niet
langer onkundig van niet te vergoe
lijken vormen van coöperatie en van
evenmin verdedigbare tantième
hoogte.
De heer Ruppert wilde hiermee niet
gezegd hebben, dat elke commissaris
zijn geld verdient met het slechts bezoe
ken van enkele vergaderingen. Generali
seren is hier ongerechtvaardigd, maar er
is reden tot correctie te over. Dit is aan
het Nederlandse volk en ook aan het
werknemersdeel daarvan niet langer on
bekend. Die omstandigheid zal niet na
laten het proces naar de herziening van
de structuur en de rechtsvorm van de
onderneming te verhaasten.
De heer Ruppert bleek het niet eens
met de opmerking, die mr. J. Meynen,
directeur van de AKU, onlangs gemaakt
heeft. De heer Meynen wil in de raden
van commissarissen personen doen opne
men, die op sociaal-economisch terrein
goed op de hoogte zijn, maar dit raakt,
aldus de heer Ruppert, de kern van de
zaak niet. Hoewel hij geloofde dat de
heer Meynen deze suggestie goed bedoeld
heeft, zag hij in het algemeen hierin
toch slechts een (onvermijdelijk geachte)
concessie om een wezenlijke herziening
van de rechtsvorm der onderneming te
voorkomen dan wel uit te stellen. Het
recht van het personeel om een bepaald
aantal commissarissen zelf te kiezen is
hiermee niet erkend.
In de verhouding vakbeweging en on
derneming, het onderwerp, waarover de
heer Ruppert sprak, noemde hy ook
het personeelsbeleid een belangrijke fac
tor. Dat men ook met dit beleid al lang
op de verkeerde weg is, blijkt uit 't feit
dat men bij personeelsbeleid denkt aan
Olveh verhoogt
overschot voor
deelnemers
De Olveh, die in december 1961 de mil
jard heeft overschreden, stelt voor het
overschot bestemd voor deelnemers met
1 tot 4% te verhogen van de jaar-
premie of f 1,07 miljoen. Voor tenminste
f25 inschrijving in het zekerheidsfonds
worden 4 zekerheidsfondsobligaties uit
gereikt. De produktie was f 144.9 (vorig
jaar 118,3) miljoen, het verval f42,6 (47,3)
min. en het verzekerd kapitaal steeg met
f 102,2 (71) min. tot f 1012,8 min. Premies
eigen rekening bedroegen f24.1 (23,1)
min., intrest f8.2 (79) min., opbrengst
vaste eigendommen f 1.8 (1.7) min., tegen
over vermeerdering premiereserve e.r.
f 14,3 (14,4) min. tot f 204,3 min., uitkerin
gen f8,3 (7,2) min., afkoop f 1,4 (1,9) min.,
onkosten f7,3 (6,9) min. Het saldo ter
verdeling was f2.01 (1,3) min. De totale
winst op sterfte en mutatie was fl.03
(0,81) min. De beleggingen stegen tot
f224,7 (205,7) min., de gekweekte rente
was 4.68 (4,53) de rentemarge 1,61
(1,46) Het bijkantoor aan het Rokin is
voltooid. Bouwvergunningen werden ont
vangen te Enschede en Voorburg (wonin
gen en kantoorgebouw). Van de beleg
gingsportefeuille waren onroerende goe
deren 13,68 (12,7) aandelen en deelne
mingen 3,09 (3,74), hypotheken 27,65
(28,98), obligaties en schuldregisters 16,87
(16,19), w.v. overheid 11,94 (11,22), schuld
bekentenissen 36,53 (36,92), w.v. overheid
22,06 (21,29), polisbeleningen 1,32 (1,23),
banksaldi en deposito's 0.86 (0,24). De
vraag naar hypotheken was zeer groot,
die met levensverzekering stegen. Effec
ten en schuldregisters overtroffen de ba-
lanswaarde met 2,14 min. De extra-waar
borgen bedragen f 13,5 (11,9) min- De
vergadering is 8 mei.
Z.H.B. dividend
ondanks verlies
De Zuid-Hollandsche Bierbrouwerij
ceft na de gebruikelijke afschrijvingen
cn niet genoemd verlies geleden, dat
opgevangen werd door een stille reserve
under crediteuren. De post crediteuren
daalde tot f 4 (4,4) miljoen. Desniette
min is besloten het primaire dividend
van 5 op gewone en prioriteitsaan
delen uit te keren (vorig jaar 12 op
gewone uit de algemene reserve, die
daalt tot f 916.360 (1 miljoen). De be
drijfswinst was f 723.144 (856.026). na
delig saldo bij zondere baten cn lasten
f 80.781 (voordelig 63.038), afschrijving
f 642.363 (652.117), winst nihil (201.686).
Oorzaken van het verlies waren kos
tenstijging, daling van uitvoer door
uiterst scherpe concurrentie van in uit
voergebieden gevestigde brouwerijen en
doordat Britse brouwerijen zelf het
biertype van de Z.H.B. brouwen, voorts
dc revaluatie en de fusiekosten.
De binnenlandse bieromzet. De ex
ploitatie-uitkomsten van hotels, café's
en restaurants waren redelijk, die van
Trio gunstiger door gestadig stijgende
omzet. Dc capaciteit van $e mouterij
wordt uitgebreid en de produktie van
de limonadefabriek gereorganiseerd.
Op de aandeelhoudersvergadering van
9 mei wordt voorgesteld ir. G. Kirch-
mann op de eervolste wijze op verzoek
ontslag te verlenen als directeur, het
aantal commissarissen te bepalen op 15
cn ir. G. Kirschmann tot commissaris
te benoemen.
het beleid van de directie en niet, zoals
het zou moeten zijn, aan het beleid van
het personeel zelf.
Weinig waardering bleek de her Rup
pert te hebben voor het systeem van de
human relations, dat de afgelopen de
cennia nogal opgeld heeft gedaan. Met
instemming citeerde hij dr. Joh. H. Scheu-
rer, die opmerkt, dat het hierbij onge
veer in de volgende trant gaat: Wees
goed voor je mensen, ze zijn im:
mensen, ze werken voor je en van
plezier in het werk moet je het ook
grotendeels hebben. Doe dus wat terug
in de vorm van attenties enz.
Hier wordt echter een sociale situatie
geschapen, aldus de heer Ruppert, die
geheel afhankelijk is van de persoonlij
ke instelling van de ondernemer, hetzy
humaan, hetzy berekend economisch.
Methoden kunnen het sociale vraag
stuk niet oplossen. De arbeider blijft
object en weet zich ook bü de human-
relations-tactiek uitgebruit. Het wan
trouwen blijft. De Duitser dr. Jakob
David citerend noemde de heer Ruppert
de humans relations-strategie slechts
bedoeld als smeèrolie om de machine wat
soepeler te laten lopen. De arbeider
krijgt het echter in de gaten.
Het sociale vraagstuk in de onderne
ming zal slechts tot oplossing komen,
indien de twee factoren leiding en ka
pitaal bereid zijn de werknemer voluit
te aanvaarden als een volwaardige part
ner in de samenwerking, als een con
stituerende factor van de onderneming
Zolang uit de koop van een aandeel In
beginsel een grotere zeggenschap voort
vloeit dan uit het elke dag weer opnieuw
zijn arbeid geven aan de onderneming,
zal ook het wantrouwen voortduren en
terecht, zo meende de heer Ruppert.
Taak vakbeweging
De heer Ruppert noemde (het sociale
vraagstuk in) de onderneming de nog
onbetaalde rekening van de werkne-
niersvakbeweglng. Hy zou willen zien.
dat de vakbeweging ook op onderne
mingsniveau de consequenties trok uit
de bedrljfstaksgewyze organisatie. De
afdelingen van de vakbond zullen niet
geografisch moeten worden gevormd uit
leden werkzaam bü diverse bedrijven,
maar per onderneming zou een afdeling
opgericht dienen te worden.
Het zal moeiten en strijd kosten om
zeggenschap te krijgen bij het interne
sociale beleid van de afzonderlijke on
derneming, evenals dit op bedrijfstaks-
niveau en op het niveau van het hele
bedrijfsleven, moeite gekost heeft De
heer Ruppert was echter niet pessi
mistisch. Naar zijn mening is de meer
derheid van de ondernemers al bereid
de vakbeweging als partner te aan
vaarden op het niveau van de onder
neming.
V olkswagenprijs
niet verlaagd
De directie van de Volkswagenfa
brieken heeft geweigerd toe te 'geven
aan de druk van de Westduitse regering
om de binnenlandse prijsverhoging on
gedaan te maken, hoewel dit aanbevolen
was door de raad van commissarissen.
De minister van economische zaken
van West-Duitsland Ludwig Erhard. zou
vandaag het kabinet toestemming vra
gen voor een drastische verlaging van
de invoerrechten op auto's, nu de Volks
wagenfabriek geweigerd heeft de recen
te prijsverhogingen ongedaan te maken.
,.Dit is een van de wapenen die de
minister zal gebruiken, maar er zullen
nog andere maatregelen genomen wor
den", zo zei vandaag een van Erhards
naaste medewerkers.
Minister Erhard had de directeur
van Volkswagen, prof Nordhoff, ver
zocht terug te komen op het besluit de
prijs met 240 mark te verhogen tot
4980 mark. Het besluit van Volkswagen
de prijsverhoging te handhaven werd
gisteren bekend gemaakt en heeft nog
al wat opzien gebaard. Erhard toonde
zich zeer ontstemd. „Ik heb het gevoel
dat prof. Nordhoff mij bedrogen heeft",
zo zei hij.
Vier andere autofabrieken, die het
voorbeeld van Volkswagen gevolgd heb
ben en eveneens tot prijsverhoging zijn
overgegaan hebben nog niet gereageerd
op het pleidooi van Erhard.
De meeste Westduitse bladen steunen
Erhard in dit conflict. Zij nomen de
houding van Volkswagen „cn stoot on
der de gordel" cn „enn klap in het gezicht
van Erhard".
Hij
het
met prof. mr. N. E.
Esveld, waar deze opmerkt, dat
de vakbeweging de ondernemer binnen
de poorten van zijn bedrijf alleen gela
ten heeft met zijn ondernemersproble
men. In tal van gevallen is echter ook
van ondernemerszijde elke bemoeiing
van de vakbeweging met het intern-
sociale beleid in de onderneming ge
weigerd.
Thans zal de vakbeweging zich posi
tief cn constructief moeten opstellen te
genover de onderneming. De vakbewe
ging zal voluit bereid moeten zijn dc
geheel eigen positie van de ondernemer
te erkennen. Hy en niet dc vakbewe
ging is de leider van de samenwerking
tussen kapitaal cn arbeid. HU zal al
leen bereid moeten zijn verantwoording
af te leggen van de wijze waarop hij
zijn functie vervult. HU zal de organi
satie van zUn werknemers dienen te er
kennen ais vertegenwoordigster van die
werknemers.
Aldus ontwikkelde de heer Ruppert
zaterdag in de vergadering van de chr.
beambten werkzaam in de metaal
industrie, enige gedachten met betrek
king tot de toekomstige verhouding van
vakbeweging en ondei-neming.
Dorpsschone bij
opbod verkocht
voor meibal
waarbij dc dansen op het mei-bai
bij opbod worden verkocht, ts een
doorslaggevend succes geworden
voor de dochter van de dorps
kastelein.
In totaal 62 jongedochters tussen
de 16 en 82 jaar zijn ditmaal aan
bod geweest voor 70 gegadigden
uit de 1200 zielen tellende dorp.
Buiten aanwezigheid van de
vrouwen zijn de biedingen gedaan.
De oudstemej. Getrud Peters,
bracht achtien gulden op, de meest
omstreden buit was de raven
zwarte, twintig-jarige Rita Meyer.
Zij werd afgemijnd" op f 112.-.
De veiling heeft in totaal ongeveer
vierhonderd gulden opgebracht.
Een gedeelte hiervan wordt be
steed aan het mei-bal dat wordt
georganiseerd door de plaatselijke
voetbalclub.
De 20-jarige technicus Hans Rut
ten zal met (voor dat ogenblik) zijn
Rita de officiële mei-koninging, het
bal openen.
Deze vorm van meLmlnnehandel
in Susterzeel is aan het begin van
deze eeuw ontstaan. Men zegt, dat
het doel was schuchtere jongeman
nen een kans te geven hun stil- en
teerbeminden eens onverwacht tn
de armen te sluiten. Inderdaad zijn
de veilingen nogal eens op trouw
partijen uitgelopen. De meikonin
gin 1961 Eva Schuls (20 85)
is echter nog steeds ongetrouwd en
ook niet verloofd.
Verslag Nederlandsche Bank
Positie nationale huishouding is
kwetsbaarder geworden
Het jaarverslag van de Nederlandsche Bank meldt dat revaluatie
en verkorte werkweek de concurrentiekracht van ons bedrijfsleven
met 12% procent hebben verzwakt. Onze nationale huishouding is gemak
kelijker kwetsbaar geworden. Het einde van de groei is onverbiddelijk na
derbij gekomen. De winst van de Bank is sterk verminderd. Het verslag
noemt de voorgestelde huurverhoging onvermijdelijk.
De revaluatie heeft met enige vertra
ging het beoogde effect gehad. Vooral
voor exporteurs van goederen en dien
sten heeft zij de kosten in buitenlandse
valuta met 5 procent vermeerderd.
De verkorte werkweek was aanvanke
lijk aangeprezen voor enkele bedrijfstak
ken, waar de vrije zaterdag tot slechts
zeer gering produktieverlies zou leiden,
maar werd na enige aarzeling als alge
mene sociale wenselijkheid aanvaard en
dc snelle invoering had ernstige gevol
gen. De. industriële produktie verminder
de vrij abrupt. Tezamen met de revalua
tie was de verzwakking van de concur
rentiekracht tegenover het buitenland
12% procent of veel meer dan de kosten
stijging in de meeste andere landen.
De nationale huishouding is gemakke
lijk kwetsbaar geworden en verdere stij
ging van de arbeidskosten per produkt
is ;e venvachten. Het einde van de groei-
tijd nadert onverbiddelijk. Het winstver
mogen der ondernemingen is belangrijk
verminderd en het aantal bedrijfstakken,
waarin internationaal teveel aan produk.
tievermogen optreedt, neemt toe. Hoog
nodig is het zich voor te bereiden op
een tijd van consolidatie. Twee gevaren
dreigen in dit tijdsgewricht: overbeste-
ding en verlies aan voldoende concurren
tievermogen tegen het buitenland.
Men moet hopen, dat het nog mogelük
Is te voorkomen, dat de komende n
sle ons nog bitterder ervaringen brengt,
daarom moet men overbestedlng verhin
deren en kostenstyging beperken.
Belastingdruk zeer zwaar
Matiging van conjuncturele overspan
ning en be'alingsbalansevenwicht ls het
doel geweest van het beleid in 1961. De
belastingdruk steeg tot 26 pet van het
netto 'nationale inkomen, een record
sinds 1951.
Tegenover de netto-liquiditcitsvernieti-
ging in 1959 en 1960 stond f 690 mil. net
to-binnenlandse liquiditeitscreatie. Door
herstel van betalingsbalansevenwicht
droeg Nederland niet meer door opho
ping van overschotten bij tot de interna
tionale liquiditeitsspanningen en het
heeft belangrijk bijgedragen tot interna
tionaal evenwichtsherstel. De nodige aan
passingen, o.m. revaluatie en stijging van
arbeidskosten, zijn voor ons land geens
zins aangenaam geweest en brachten het
risico van overschrijding van het even
wichtspunt.
Ondanks vordering heeft 1961 niet de
oplossing voor de internationale beta
lingsbalans gebracht, doch het interna
tionale betalingsstelsel is in staat geble
ken grote schokken op te vangen. Her
stel van evenwicht zal nooit van één
kant kunnen komen, noch alleen van de
tekortlanden, of van de overschotlanden
of door aanpassingen in het kapitaalver
keer Bij gezamenlijke inspanning is het
wel bereikbaar. Onzeker blijft intussen
welke aanpassing van lonen en prijzen
nodig zal zi,in.
In dit opzicht rust grote verantwoor
delijkheid op de tekortlanden. Elke kos
tenverhoging, die zij zich veroorloven,
noopt dc overschotlanden tot verdere
kostcninflatle, wil by handhaving van
vaste wisselkoersen het evenwicht wor
den hersteld.
Het zou optimistisch zyn te veronder
stellen, dat dc bouwkosten niet meer
zouden stUgen. Veeleer iUkt het nood-
zakelUk b{j de niet-gcïndustrialiseerdc
woningbouw daarmede ie rekenen. De
kosten blijven stijgen voor alle diensten
met betrekkelijk geringe mogelijkheid
van produktivlteitsverbeterlng. Laat men
huurverhogingen achterwege dan zal dc
kloof tussen werkelijk huurpeil en het
evenwichtspeil groter blyven worden
Hel huurvcrhoglngsprogram der rege
ring ls daarom een minimum. Men kan
er niet aan voorbijgaan, daar een verder
gaande aanpassing nodig zal zUn, als de
loonstijgingen de prodnktivileltsverbete-
ring overtreffen. Alleen dan zal bet
vraagstuk van het bij vermindering van
het globale woningtekort steeds dringen
der vraagstuk van een bU de bouwkosten
aansluitend huurpeil kunnen worden op-
De uitvoer van Nederlands lang kapi
taal nam met f 430 min. toe. Weliswaar
verminderde dc aankoup van buitenland
se effecten in beursverkeer met f 139
min. tot f 332 min., doch transacties ln
buitenlandse effecten vergden f 433 min
netto te^cn f 44 min. netto-ontvangst ln
1960, door de plaatsipg van 15 buiten
landse leningen ad f 537 min. De invoer
van lang buitenlands particulier kapi
taal daalde f 192 min. De beursverkoop
van binnenlandse effecten bedroeg f 586
min. of f 469 min. minder dan ln 1960.
In 10 jaar zijn f 4% miljard binnenlandse
fondsen naar het buitenland verkocht.
De Nederlandse aankopen van Ameri
kaanse effecten is hervat, die van Duit
se verminderde aanzienlijk. Door en via
Zwitserland werden minder Ned. effec
ten gekocht en er was een netto-terug
verkoop door Duitsers. De Amerikaansp
belangstelling verminderde weinig. Ame
rika kocht ln 5 jaar f 2 miljard Neder
landse effecten of 60 pet van onze totale
effectenuitvoer.
In- en deflatie
In 1961 waren de binnenlandse Infla
toire krachten f 600 min. sterker dan de
deflatolre. in tegenstelling tot de drie
voorgaande jaren. Dit ging gepaard me»
belangrijke verzwakking der inflatoire
.krachten uit het buitenland. Er zijn dus
naa9t opmerkelijke overeenkomsten ook
belangrijke verschillen met de vorige
conjunctuurcyclus. Mede dank zij
anticyclische geldbeleid waren de m
taire krachten in 1961 belangrijk lager
dan ln het vergelijkbare 1955. dit is ge
heel te danken aan deflatoire impulsen
van de overheid
Tegenover de genoemde daling van de
uitvoer van Nederlandse aandelen door
minder belangstelling van Europese be
leggers stond een forse stijging van het
binnenlandse aanbod met f 900 min. tot
f 4100 min
De netto-kapltaalultvoer op kasbasis
was f 1056 min. of f 746 min. meer dar
in 1960.
Het beleid van de Bank was cnerzijd*
gericht op lage aanwas van officiële
goud- en deviezenreserves, anderzijds op
matiging van de binnenlandse krediet-
expansie. doch het was niet mogelijk dit
geheel te verwezenlijken. De revaluaties
deden de onrust op de valutamarkten
terugkeren en met name het pond stond
onder sterke druk. De monetaire ontwik,
keltng stond onder Invloed van creatie
van liquiditeiten teeenover een liquidi
teitsonttrekking door de overheid, waar
door belangrijke verschuivingen optra
den. Intussen bleef de totale netto-bin
nenlandse liquiditeltscreatie tot aan
vaardbare verhoudingen beperkt. Voorts
was de aanvoer van liquiditeiten uit het
buitenland lager, zodat de aanwas juist
gelijke tred hield met de wat verzwakte
stijging van het nationale inkomen.
De netto-winst der Bank daalde tot
rente van andere buitenlandse vorderin
gen daalde tot f 18.86 (27,45) min., doch
de winst op buitenlandse geldsoorten
steeg f 2 min. Het reservefonds bedroeg
f 23,64 min. tegen f 20 min. kapitaal. De
bijzondere reserve ls f 144,44 (v.j. 138,43)
min. Hieraan is f 1.4 min. onttrokken
voor de bouw van de nieuwe hoofdbank
Te Eindhoven wordt een gebouw gesticht
voor een agentschap. Het balanstotaal is
f 7032.07 (7132,95) min.
DE TITULATUUR VAN KONINGIN JULIANA IN KAART
Slechts bij zeer bijzondere gele-
genheiden wordt ons iets onthuld
over de betekenis van de twee
woordjes (afkortingen) „enz. enz."
achter de naam van Hare Majesteit
Koningin Juliana der Nederlanden,
Prinses van Oranje-Nassau. Eigenlijk
gaat daarachter de gehele geschiede
nis schuil van ons vorstenhuis. Van
ouds immers kende men behalve de
personen van vorstelijke bloede, nog
Heren, Baronnen, Graven, Hertogen
en velen meer, die als „vrijen" re
geerden over een eigen gebied. Om
zich steeds meer macht en vooral
aanzien te verwerven, trachtten ve-
de
Gevaert groeit
De omzet
in 1961 met
kwam op 260
tie steeg 13 7,
an derden van Gevaert is
10% gestegen en de index
(1952 100), de jaarproduk-
tot een index van 294, de
produktiviteit 5,3% tot 175 Van d«
verzendingen ging 92,18% naar het bui
tenland. De omzetstijging van Geva-
copy-papieren steeg sterker dan het ge
middelde evenals die van röntgenfilm.
De verbreiding van kleurenfilm
algemene fotografie wordt begunstigd
door mechanisatie van de afwerkingsla
boratoria. De uitbreiding van de han
delsorganisaties in het buitenland maak
te nieuwe en grotere gebouwen noodza
kelijk. Nieuwe gietzalen werden in ge
bruik genomen, confectie-afdelinigen cr
opslagplaatsen aanzienlijk uitgebreid. De
werkvloeroppervlakte steeg met 1,5 ha.
De winst steeg in miljoenen franken tot
276,5 (vorig jaar 231,8). De bruto-winst
767,7 (615,5), tegenover 230,3 (176,3)
afschrijving, 145 (140) belasting en IOC
ingehouden winst De eigen midde
namen toe tot 2209,3 (1543,6), lange
verplichtingen waren 295,7 (335), korte
592,7 (599,5). Voorgesteld wordt fr. 32
(28) nettowinst-dividend, bruto 46.715
(40.876). Het personeel is 10.660 (9820) in
de hele wereld.
Reorganisatie E.I.M.
De naam van het Economisch Instituut
voor de middenstand is gewijzigd in Eco
nomisch instituut voor het midden- en
kleinbedrijf. De mogelijkheid is geopend
vervoer en horeca in het bestuur op te
nemen. In de nieuwe raad van beheer
nemen zes leden, aan te wijzen door de
minister van economische zaken, zitting,
namelijk de heren drs. J. Broekhuizen,
prof. G. Goudswaard, prof. dr. G.W.
Groeneveld, H. Hupkes. drs. Hub. L. Jan
sen en dr. G.J. Otten, en elf aan te wij
zen door de hoofdbedrijfschappen
bachten en detailhandel en de raad voor
het midden- en kleinbedrijf, nl. de heren
D C. Dorr, H. Harmijer, P.J.M. Maltha, W.
H. Neefjes, drs. W. Olthof, M. Radema
kers, P. Renkema, dr. mr. A.F.H.C,
Schrijvers, drs. G.W.J. Vlek. P.G. van der
Weele en dr. J.P.I. van der Wilde. Vaste
commissies worden benoemd voor de de
tailhandel en het ambacht
Apeldoornse Netten
verwacht gunstig
resultaat
De resultaten van de Apeldoornse Net-
tenfabriek Von Zeppeling en Co. N.V
zyn sterk geschaad door de revaluatie
en minder door tekort aan geschoold
personeel, anders zouden zij die van 1960
hebben overtroffen, doch zij zijn nog be
vredigend. Het voordelig saldo voor af
schrijving was f 880.000, mede dank zij
f 199.996 onttrekking aan de belasting-
voorziening. Na f 241.214 normale en
f 103.022 extra afschrijving was het voor
delig saldo f 536.264 (357.000). Bovendien
werd de f 350.000 vervangingsreserve
extra afgeschreven. Ten laste van de
winst wordt f 368.000 bijzondere reserve
tegen calamiteiten en risico's van het ex
portbedrijf gevormd, waarna de verdeel-
bare winst f 168.265 (167.000» bedraagt.
Voorgesteld wordt 6 (6) pet dividend.
Het gehele machinepark staat slechts
voor f 525.000 te boek
De binnenlandse gevestigde staats
schuld bedroeg op 31 maart (31 decem
ber) f 12.886,6 (12.748) miljoen, de bui-
I tenlande f 962.1 (974) min.
door verovenng, hetzij door koop,
hetzij dioor „schenking" meer rechten
op hun persoon te verwerven. Dit
waren dan visrechten, jachtrechten.
collatierechten (het benoemen van
predikanten), kortom mogelijkheden
om langs verschillende wegen de fi
nanciële positie te versterken, dan
wel de morele invloed nadrukkelij
ker te maken. Als voorbeeld kan ge
noemd worden de Vrije en Erfheer-
lijkheid van Ameland.
Nog tot 1861 was de Koning hier
door gerechtigd voor dit eiland de
predikant aan te wijzen! Dit recht
was bij erfopvolging verworven sinds
stadhouder Johan Willem Friso in
1704 de Heerlijkheid Ameland had
gekocht van de familie Thoe Schwart-
zenberg cn Hohenlandsberg. Deze fa
milie had het recht verworven door
koop in 1681 van de Van Cammin-
gha's. De rechten van dit oeroude
Amelander geslacht waren in de
tachtigjarige oorlog nog erkend door
Spanje (1598), waardoor Ameland
niet deelnam aan deze strijd
Soortgelijke historie zit verbonden
aan al de titels die de Koningin thans
voert. Sommige van die rechten zijn
imaginair, maar er zijn er bij, die
werkelijk nog (zij het meestal klei
ne)) financiële baten afwerpen.
Bij samenkomsten van vorstelijke
personen worden de anciënniteit en
de belangrijkheid van bepaalde titels
in acht genomen.
En voor de plaatsen, waaraan de
naam van de Koningin op deze wij
ze is verbonden, betekent het een ex
tra band met het vorstenhuis, dat
bijvoorbeeld in Breda tot uitdruk
king komt in de gemeentevlag, die
officiëel altijd gebezigd moet worden
met oranje-wit-blauwe wimpel.
(Advertentie)
zonder ei Tube voor ca. 6 wassingen,
65 et.
IHMIMIimiNIIH
Morgen haarwassen volgens (live
(Van een onzer verslaggevers)
Amsterdam 1 mei 1062
Een lenteochtend op Schip
hol. Een schraal zonnetje en een
koude wind. Overvolle terrassen.
Mensen met foto-toestellen in de
aanslag. Dan: even voor half twaalf
het gierend oorverdovend geloei van
een geland vliegtuig: de roomkleu
rige Caravel Sven Viking van de
SAS. Bevelen. Het ere-squadron van
de Koninklijke Luchtmacht in cere-'
monieel tenue springt met blanke
sabel in de houding. De vliegtuigtrap
rolt aan. De deur zwaait open. Even
stilte op het platform. Dan, in de
opening, een glimlachende prinses,
die langzaam naar beneden schrijdt.
Zo begon gisteren op het winde
rige Schiphol, waar deze dag een meer
dan normale bcdrUvigheld heerstte, de
aankomst der gasten. De vorstelUke gas
ten, die op uitnodiging van Koningin en
Prins twee dagen lang aanwezig zullen
zyn by de viering van hun zilveren
huwelyksfeest. En de eerste gaste, die
de Caravel van Stockholm naar Schiphol
brengt Is prinses Margaretha: zand
kleurig deux-pièces, dito hoedje, bos ro-
n witte anjers, gebruind gelaat,
blond en een Innemende glimlach. Zo
daalt zU de vliegtuigtrap af.
Beneden aan de trap twee stewardes-
Krachtige geur
Verkwikkende smaak
KLAVERBLAD
LEIDEN
sen, de grootmeester van het huis van
de Koningin, luitenant-kolonel J. J. L.
Baron van Lynden, en de Zweedse am-
massadeur met echtgenote. Stram staat
het ere-squadron in de houding. Door
de erehaag schrijden zij naar de stations
hal, waarvoor twee hofauto's wachten.
Op de terrassen verdringen zich de
toeschouwers. Vele honderden. Een en
keling roept wat, maar dat gaat verloren
in dc (straffe) wind. Fotografen en film
operateurs hollen mee met de vorstelij
ke gasten voor een laatste „shot" op dc
gebruinde en glimlachende prinses. Dan
stapt zij in de zwarte hofauto. Portieren
klappen dicht. En met een brede zwaai
draait de wagen het platform af. De
prinses vertrekt naar het hoofdstedelijk
Amstelhotel. Maar de toeschouwers blij
ven, geludidig wachtend op de terras
sen boven het platform. Want na prinses
Margaretha volgen meer vorstelijke gas
ten. Met tussenpozen van een half uur,
soms van een uur rollen de vliegtuigen
het platform op. Uit alle delen van
Europa.
Op het laatste moment komt in het
aankomstschema enige verandering.
De Shah van Iran. met zijn echt
genote, keizerin Farah Diba, aanvanke
lijk als eersten verwacht komen nu met
een derde vliegtuig. Zij arriveren met
een privé-toestel uit Londen, nadat ze
met een lijntoestel uit Amerika, waar zij
een officieel bezoek hebben gebracht
naar de Britse hoofdstad zijn gevlogen.
Onderaan de vliegtuigtrap staan de prin
sessen Beatrix en Irene om de vorste
lijke ga6ten te verwelkomen. Samen met
Kamerheer( prof. mr. W. F. de Gaay
Fortman, de Iraanse ambassadeur, 2.E.
Fereydoum Adamyat, de Dame du pa
lais, L. A. J. Baronesse de Smeth, en dc
adjudant van de Koningin, luit-kol Jhr.
mr. M. W. de Jonge. De kapel van de
Koninklijke Luchtmacht, onder leiding
van kapitein H. F. W. van Diepenbeek
speelt het volkslied. Daarna weer de ere
haag van het ere-squadron.
Die erehaag staat er ook als de vele
andere gasten arriveren. Evenals om een
uur prins Bertil van Zweden die met een
KLM Viscount uit Parijs komt, om drie
uur koning Olav V van Noorwegen,
die met een militair vliegtuig arriveert.
Hij wordt begroet door prinses Irene.
Om vier uur koningin Elizabeth uit En
geland, onder anderen begroet door de
prinsessen, om half vijf prins Philip cn
als laatste, even voor vijf uur prins Mi
chael van Griekenland.
De Sjah, koning Olav en koningin Eli
zabeth worden persoonlUk door een van
de Prinsessen naar het Amstelhotel ge
bracht. De andere vorsteiyke gasten door
een van de andere leden van het comité
van ontvangst. Daar blUven zij tot van
avond wanneer na het diner een rond
vaart zal worden gemaakt door de Am
sterdamse grachten, gevolgd door een
galabal ln het palels, het begin van de
feestelUke viering van het zilveren brui
loftsfeest van Koningin en Prins.