Geduld van Algerijnen te zijn uitgeput Commentaar Jlictture £riitsd)e (Courant lijkt Geen politieke unie zonder Engeland? Natas ja wil haar Engelsman terug MOSLIMS SLOEGEN TERUG IN ORAN OAS pleegde opnieuw tientallen moorden De Gaulle wil referendum „Afgewende Ondergang" Voorzichtig optimisme in Washington ssssss rseeas WOENSDAG 18 APRIL 1962 KANTOREN: Steenstraat 37. TELEFOON: alle afdelingen 31441. KLACHTENDIENST: bezorging 18—19 u. ADVERTENTIES: 0,20 per millimeter. Familieberichten 0,18 per millimeter (Bij contract belangrijke korting). POSTREKENING: 58936. CHR1STELIJK.NAT10NAAL DAGBLAD „StantviKtftb ii gebleven myn bert in Ugljenspatt" Drieënveertigste jaargang 110. 12458 NTEU W-GUINEA Soldaten vervelen zieli Zie pagina 15 Vieuws in één oogopslag Voor het eerst sinds het afkondigen van de wapen stilstand hebben tot het uiterste getergde moslims in Oran een wraakoefe ning gehouden op de Eu ropeanen, nadat de OAS onverwacht het vuur had geopend op een groep mannen, vrouwen en kin deren. Negenenveertig mensen zijn gisteren in Algerije om het leven ge komen. In de Algerijnse regering in ballingschap is een strijd om de macht aan de gang. De Nederlandse ambas sadeur in de V.S., dr. Van Roijen, heeft gisteren meer dan een uur gespro ken met de Amerikaanse minister van buitenlandse zaken, Dean Rusk. Na af loop toonde men zich' in Amerikaanse diplomatieke kringen optimistisch over een spoedige hervatting van de Nederlands-Indo nesische besprekingen. Een Amerikaanse senator heeft een parlementair onderzoek verzocht naar de rol, die de V.S. spelen in de kwestie Nw.-Guinea. Volgens Franse bron nen weigeren Nederland en België beslist een ver drag voor een Europese politieke unie te onder tekenen zolang Engeland geen lid is van de Euro pese Economische Gemeen schap. Dit zou gisteren zijn komen vast te staan op de conferentie van de minis terraad van de E.E.G. in Parijs. Op de ontwapenings conferentie in Genève is men het gisteren onver wacht eens geworden over de ontwerp-inleiding voor een ontwapeningsverdrag, dat de delegatieleiders van de Ver. Staten en de Sow- jetunie gezamenlijk had den uitgewerkt. De Ver. Staten zijn voornemens, ondanks het „lek" in de berichtgeving, hun plan inzake Berlijn aan de Sowjetunie voor te leggen. In Washington zijn de berichten volgens wel ke de Westduitse bezwa ren dit zouden verhinde ren, misleidend genoemd. Van vele kanten in de Eerste Kamer is kri tiek geleverd op het ont werp kinderbijslagwet. De a.r. senator prof. De Gaay Fortman noemde h'et ont werp onoverzichtelijk en op sommige punten on rechtvaardig. Verwacht wordt, dat het ontwerp met een kleine meerder heid zal worden aanvaard. Blijkens het. voorlopi ge verslag van de Tweede Kamer vinden vele leden de voorgestelde verlaging van de weeldebelasting van een te beperkte strek king. O.a. meent men, dat t.v.-toestellen te zwaar be last blijven. TN ORAN heeft de OAS haar zin gekregen. Door verraderlijke aanvallen van deze terreurorganisatie tot het uiterste getergd, zijn de Mohamme danen in deze stad de Europese wijk binnengetrokken om wraak te nemen. Voor het eerst sedert de afkondiging van de wapenstilstand zijn de plaat selijke leiders van het FLN er niet in geslaagd, hun mensen in bedwang te houden. Ook bestaat de mogelijkheid, dat de FLN-leiding voor het eerst een vergeldingsactie teg ende Europeanen in het broeinest Oran heeft georganiseerd of oogluikend heeft toegelaten om de Franse autoriteiten tot een grotere activiteit tegen de moord en doodslag bedrijvende OAS aan te sporen. Hoe dan ook: de wraakoefening van de moslims die overigens slechts een Europeaan het leven heeft gekost is koren op de molen va nde OAS, die vooral in het voor namelijk Europese Oran van het in cident van gisteren gebruik zal ma ken om de Franse strijdkrachten in dat gebied op haar hand te krijgen. Bovendien moet rekening worden (Advertentie) VERFHANDEt OEGSTGEEST KEMPENAERSTE. 71 TELEFOON 31705 FLEXA-Dealer Fa. H. Schutte Cr Zn LAGE RIJNDIJK 57—59 LEIDEN TELEFOON 23135 gehouden met de mogelijkheid, dat van nu af meer uitbarstingen zullen volgen, omdat men in Algerijnse na tionalistische kringen zijn geduld begint te verliezen De moeilijkheden in Oran waren m dagmiddag begonnen in de wijk Cité des Oliviers, die enkele dagen tevoren door de Franse troepen was ontruimd, niets vermoedende Moslims zagen legervrachtwagen, twee jeeps en particuliere auto met soldaten stoppen by de verlaten zandzakstellingen. Het tnando bezette de stellingen enopen de toen het vuur op de mannen, x wen en kinderen, die rustig op straat liepen, omdat zij dachten met militairen van het Franse leger te doen te hebben. De lieden, die met machinepistolen scho ten en handgranaten wierpen waren ech ter commando's van de OAS met para chutistenuniformen aan. De moslems vluchtten in paniek weg, acht doden ach terlatend. De gehele nacht troffen zij voorberei dingen om dinsdagochtend naar de aan grenzende Mohammedaanse wijk te trek ken, die door Franse troepen worden be schermd en achter prikkeldraadversper ringen ligt. Voordat zij konden vertrek ken kwam het OAS-commando echter op nieuw en opende weer het vuur. De woe dende moslims marcheerden toen naar de Europese wijk, waar zij met een re gen van kogels werden ontvangen. Mili- Spaak en Luns onverzettelijk Nederland en België hebben giste ren de toelating van Groot-Brittan- nië tot de E.E.G. als voorwaarde ge steld voor een politieke integratie van Europa, zo is in Franse kringen te Parijs vernomen. In de middagzitting van de raad ministers der EEG-landen, die gisteren in Parus is gehouden, zouden de Neder landse en de Belgische ministers van buitenlandse zaken, mr. Luns en Paul- Henri Spaak, hebben medegedeeld dat zü niet bereid zyn een verdrag inzake Europese politieke integratie te onder tekenen, voordat de zes EEG-partners cn Groot-Britannië tot overeenstemming zyn gekomen over Engelands lidmaat schap van de economische gemeenschap. Volgens zegslieden ging minister Si zelfs zover dat hy de hangende kwesties inzake een voorstel voor politieke unie terzüde schoof met de verklaring dat hij zulk een verdrag niet zou onderteke nen ook al zou het volledig overeen stemmen met de Belgische verlangens Ons nieuwe feuilleton: een boeiend verhaal uit de historie YAN een geheel ander genre dan ons vorige feuilleton, is het nieuwe vervolgverhaal, dat wij in de komende maanden onze lezers en lezeressen gaan aanbieden. .Afgewende Ondergang" is de titel van het oorspronkelijke streekverhaal van de auteur H. te Merwe, dat in °ns blad zijn eerste publikatie gaat beleven. Het boeiende feuilleton voert ons een eindweegs terug in de geschiedenis van ons vaderland en wel speciaal naar de periode rond het rampjaar 1672, toen ons volk, zoals wij ons allemaal nog uit de geschiedenisboekjes herinneren ..radeloos, redeloos en reddeloos" was. Schrijver H. te Merwe heeft dit tijdperk aangegrepen en zijn streekverhaal gesitueerd in de omgeving van Gorinchem, waar de jonge Teeuw Korevaar (één van de hoofdper sonen) meegesleept dreigt te worden door de geestdrijver Baltus Muys, zen man met vreemde godsdienstige ideeën, die zich verbeeldt een pro feet te zijn. Dan is er nog de figuur van de rooms-katholiek Ariën Bies heuvel, die in deze overwegend protestantse omgeving al spoedig voor de grote verrader wordt aangezien. „Afgewende Ondergang" is een brok geschiedenis geworden, die een imposante periode uit onze historie weer volop tot leven brengt. Voor vervolg zie pagina 15 tairen en gendarmes arriveerden (te laat) om de orde te herstellen. De lims vertrouwden echter niemand r gooiden wegversperringen op, bekogel den auto's, lynchten een Europeaan verwondden zes Europeanen met hun knuppels en ijzeren staven De OAS, die tijdig voor de militairen gevlucht was, antwoordde met het be schieten van Mohammedanen in de bui tenwijken van Oran, waarbij meer dan 20 mensen om het leven kwamen. Toen zich weer demonstraties gingen voordoen ln de Mohammedaanse wijken werden deze buurten door militairen afg Kort na het vallen van de schemering keerde de rust terug. In geheel Algerije waren die dag ongeveer vijftig me vermoord. Moeilijkheden worden thans ook wacht van de zyde van de Algerijnse re gering in ballingschap, die in Tunis telt. De radicale onbuigzame geest de ter gelegenheid van de wapenstilstand vrü gelaten vice-premier Ben Bella heeft ernstig afbreuk gedaan aan de eenheid van het rebellenregiem en de pogingen om in samenwerking met Frankrijk de onafhankelijkheid van Algerije voc bereiden. Aanvankelijk werd het c leg in Tunis uitgesteld omdat Bon Bella ziek zou zijn, maar het is thans wel dui delijk, dat dit een diplomatieke ziekte is en dat er in wezen een stryd on macht aan de gang is, waarvan de uit slag zal beslissen over de wijze, waarop de Algerijnse regering in ballingschap het met Frankrijk gesloten akkoord al dan niet zal naleven. Het bewind van Ben Khedda maakt een ernstige crisis door. Persooniyke ideologische tegenstellingen treden steeds meer aan de daig. Ben Bella hamert op voortzetting van de revolutie tegen Frankryk en streeft ook naar samenwer king met de Arabische landen, in plaats van met Frankrijk. Dit alles kan nog tot veel moeilijkheden aanleiding geven, vooral, wanneer de Mohammedaanse be volking in de Algerynse steden haar ge duld inderdaad gaat verliezen. Griep in Baiiem: 70 doelen (Van onze speciale verslaggever Link van Bruggen) Ondanks de voorzorgsmaatregelen Is in de Baliemvallei een griepepidemie uitgebroken, in vele gevallen gepaard gaande met longontsteking, die onder de inheemse bevolking reeds zeventig slachtoffers heeft geëist ln drie dagen Gevreesd wordt dat er ln afgelegen ge bieden nog meer doden te betreuren zyn. vooral onder ouderen die weinig weer stand hebben door de eenzydige voeding. Medische teams met sulfapreparaten zün deze gebieden onderweg. Sterke troepen Franse soldaten bezetten naar aanleiding van het bloedbad van gisteren het cen trum van Oran. Prikkeldraad én geweren moeten het gezichtsveld vrij houden. Twee uur vroeger dan verwacht werd, arriveerde gistermiddag een delegatie van de Nieuw-Guinea-raad op Schiphol om in Den Haag met de regering van gedachten te wisselen. Twee van de belangrijkste leden van de groep, die de pers te woord stonden: links Nicolaas Jouwe, rechts Marcus Kaisiepo. (Verslag op pagina 15) Senator Dodd tegen overdracht van Nieuw-Guinea aan Soekarno Ï^VE AMBASSADEUR te Washington, dr. J. H. van Roijen, heeft gisteren ruim een uur lang gesproken met de Amerikaanse minister van buitenlandse zaken, Dean Rusk. Hierbij waren de onderminister voor Europese zaken, William Tyler, en de onderminister voor het Verre Oosten, Averell Harriman aanwezig. Na afloop zeide dr. Van Roijen alleen dat de Nederlandse regering ernaar streeft het zelfbeschikkingsrecht van de Papoea's gewaarborgd te krijgen. Hij wilde zich niet uitlaten over de Haagse berichten, dat Nederland vooral streeft naar garanties der Verenigde Na- voor de veiligheid van de 15.000 Ne derlanders in Nederlands Nieuw-Guinea de rechiten van de 700.000 I gedurende de overgangstyd Eerder op de dag had Rusk derhoud gehad met Ellsworth Bunker waarby dr. Van Roü'en niet aanwezig In Amerikaanse officiële kringen ver klaarde men voorzichtig optimistisch te ten aanzien van de mogelükheid, dat en grondslag zou zyn gelegd hervatting van de Nederlands-Indonesi sche contacten. Men achtte de ontmoe ting tussen Van Royen en Rusk bemoe digend. De mening overheerst, dat het overleg spoedig hervat kan worden. Slag voor bondgenoten De Amerikaanse democratische tor Thomas J. Dodd heeft verklaard dat de Senaat een officiële enquête moet openen inzake het Indonesische dreige ment tegen Nederland. Een subcommissie zou een onderzoek moeten instellen naar de Amerikaanse politiek in het geschil tussen Nederland en Indonesië. Dit zou moeten geschieden voordat er onherroe pelijke beslissingen worden genomen over de Amerikaanse politiek. Dodd is lid van de senaatscommissie voor buitenlandsebetrekkingen en heeft zyn verzoek vervat in een uitvoerig me morandum aan de subcommissie voor het Verre Oosten. Hy verklaarde: „Degenen, die er op aandringen, dat wij onaangenaamhe den met Indonesië moeten vermijden door onze Nederlandse bondgenoten te overreden westelijk Nieuw-Guinea af te staan aan de regering van pre sident Soekarno, begrijpen de strate gische betekenis van Nieuw-Guinea niet Evenmin hebben zij oog overgedragen aan een regering die van alle regeringen in de n iet-com munistische wereld waarschijnlijk de grootste kans loopt door het c munisme te worden opgeslokt voordat wij tien jaren verder zijn. Als de Verenigde Staten hun Nederlandse bondgenoten onder druk zouden zet ten om Nieuw-Guinea over te dra gen aan Indonesië, dan zou dit het hart breken van onze rotsvaste bond genoten in Australië, de Philippünen, Nieuw-Zeeland en Thailand". Voor vervolg zie pagiua 15 [N HET CONFLICT om Nieuw-Guinea is wel duidelijk, dat onze regering erop uit is, hetzij de Verenigde Naties hetzij de Verenigde Staten, cn indien het kan beide, bij de oplossing van het conflict te betrekken. Dit is begrijpelijk en juist. Wat de Verenigde Naties betreft, dit lioge lichaam is afhankelijk van hetgeen de meerderheid voorstaat. Nederland heeft getracht, Nieuw-Guinea als het ware on der de paraplu van de V.N. te plaatsen, maar het kon de daarvoor vereistemeer dan gewone meerderheid niet winnen. Geen reden overigens om niet ook bij de voortduur de V.N. op haar verantwoor delijkheid te wijzen. Wat betreft Amerika, onder zijn President poogt het steeds weer. de Indonesische en de Nederlandse regeringen naar elkaar toe te schuiven. Op zichzelf is dat onder omstandigheden een nuttig streven, al heeft het reeds iets van ccn positiekeuze ten gunste van Indonesië. Indonesië im mers ziet Nieuw-Guinea vooral als een conflict met Nederland. Nederland echter wenst Nieuw-Guinea de mogelijkheid van een eigen toekomst toe en ziet in Nieuw- Guinea dus heel wat meer. Naar Nederlands standpunt kan een ge sprek alleen met Indonesië al te gemak kelijk de Indruk vestigen alsof Nieuw- Guinea overwegend opgaat in een conflict te wezen tussen beide landen. Nederland wil bewilligen in een gesprek met Indo nesië, maar wil daarbij de ogen niet ge sloten zien voor het internationale karak ter van het vraagstuk, ccn karakter dat Indonesië en Nederland te buiten gaat. De houding van Amerika nu draagt be paalde kenmerken van dubbelzinnigheid. Het dringt de Nederlandse en Indonesi sche regeringen naar elkaar toe, maar schijnt zich gereserveerd te betonen, zodra het erop aan komt, ook eigen verantwoor delijkheid te aanvaarden. En nu is de Nederlandse regering er naar onze indruk en terecht, menen wc op uit, Ame rika meer cn meer te betrekken bij een oplossing van het conflict. Het verdient de aandacht, dat de Ameri kaanse „derde man", de heer Bunker, van Amerikaanse zijde telkens weer wordt aangeduid als ccn particulier. Het kan echter gebeuren, dat dan uit een verspre king van president Kennedy moet blijken, hoe niettemin achter de schermen zekere banden tussen de heer Bunker en de Ame rikaanse regering bestaan. Van haar kant is de Nederlandse regering doende, de Amerikaanse regering deelge noot te maken van haar zienswijze. Van daar het onderhoud, zoals het thans weer heeft plaats gehad tussen onze dr. Van Roijen en de Amerikaanse minister Dean Rusk. We gebruiken deze volgorde om te laten uitkomen, dat het initiatief tot dit gesprek stellig van de Nederlander Is uitgegaan. Nogmaals, het is wenselijk, dat hetzij de V.N. hetzij Amerika, indien niet beide, de eigen verantwoordelijkheid gaan zien en ook bereid blijken deze te aanvaarden. Een naar elkaar toeschuiven van Neder land en Indonesië, desnoods met daarbij de terbeschikkingstelling van een Ameri kaans particulier als derde persoon, is niet voldoende. Het valt te begrijpen, dat de buitenlandse poltiek van de Amerikaanse president erop gericht is, problemen, waar die zich ook voordoen, uit de wereld te helpen. Het komt er echter ook op aan, niet alleen dat dit gebeurt, maar ook hoe het gebeurt. En dan is het voor wat betreft Nieuw- Guinea op zijn minst een kwestie van garanties, of het voorstel van de Ameri kaan Bunker tot regeling van het geschil Aanvaardbaar zal blijken ook voor Ne derland. Bedoeld zijn dan in het bijzon der de garanties ten bate van de eigen be volking van Nieuw-Guinea. Strekt de be langstelling van Amerika voor de oplos sing van het conflict zich ook zover uit, dat het de noodzaak erkent van een aan vaarding van eigen verantwoordelijkheid? Dit kon wel eens een punt van gesprek hebben uitgemaakt tussen de heren Rusk Van Roijen. FLEXA verkrijgbaar bij Herenstraat 34 VEN depressie die gisteren over Spanje "Gj trok, beweegt zich vandaag lang- L zaam over Frankrijk naar het noorden. Tussen deze depressie en een hoge- drukgebied boven Rusland stroomde zachte lucht over de Balkan naar Polen en Duitsland. Deze lucht, waarin tempe raturen van meer dan 20 graden komen kan echter ons land niet bereiken. Onder invloed van de naderbij komende storing nam de bewolking toe waarna het vanmorgen plaatselijk licht begon te T regenen. De wind zal naar westelijke WrrrD richting draaien, waarbij minder zachte WLLK JLW IliUROPA lucht on. land zal binnenstromen. Rupporten hedenmorgen zeven uur De Bilt verwacht tot morgenavond: - Zwaarbewolkt met plaatselyk enige maar later ook enkele verspreid voor komende opklaringen. Zwakke tot ma tige wind uit westelüke richtingen. La gere middagtemperaturen. ZON EN MAAN D. Heldci Yjieniburg Eeldè De Bilt HOOGWATER SCHEVENINGEN 19 april: 3.08 v.m.; 15.23 n.m. VEVENTIEN iaar celeden we ie-pril en En.nS>*n..i«j ~n_ n zEï™Pis iss stèVsijziïssz mrissiszsstr s.-ï'r""8 Whitehead in Moskou de met hem mee ging. Xat Wanhll lnHri; El, U i?°?i gordend leven gunning zal krijgen naar Lon- knaPPe Russische telefoniste In P^tstomnwerf Na- hüjichJn HM tothet hwf? e'en'veSïek toThS Rend!® be* zonden waar zij van Britse zijde bestaan goede iloen met in behandeling genomen Whitehead in 1945 naar En- head koortsachtig haar vrij- countant i». sut geland teruggezonden werd, lating te bewerkstelligen maar drie kinderen. ficieel niets vernomen heeft spoedig over de strijd van Natasja om haar echtgenoot terug te krij gen. Berlin Frank! ui Ajacclo Mallorca I..- -■■•o'-

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1962 | | pagina 1