rt &eM
mtm
Teer en nicotine: het ene
onderzoek is 't andere niet
Gasontploffing
richt chaos
aan in R'dam
MAANDAG 16 APRIL 1962
Dam-vraug 233
(Eerste publikatie)
Duidelijk is dat zwarts laatste zet
i dit vraagstuk 16 is omdat wit
aarvoor 117 speelde. Mooi is de
tand dan niet, wel aannemelijk! De
edachtengapg van de auteur moet
ierbij zijn geweest de stukken niet
p hun plaats te zetten, maar om ze
t brengen! De oplossing van dit
robleem een Canaléas van B. de
Heer te Maastricht is niet alleen
voeilijk maar bovendien ook fraai
'egens de aardige vondst waardoor
en zwarte schijf op 25 moet komen.
Zwart: 6, 8, 9, 12, 14, 18, 19, 23,
Wit:' 7, 15, 21, 28, 32, 35, 40, 41,
Sehaah-vraag 233
Het probleem van Herbert Nikolussi
iad de volgende stand: wit: Kdl,
Pe2, pi g7; zwart: Kal, Lb2, pi a2,
:3 en g2. Mat in zes zetten door 1.
f7g8Dg2glD; 2. Dg8xgl, Lb2—
cl! Heel listig maar wit heeft hier-
ran terug: 3. Dglxe3, Lclxe3; 4.
Kdlc2 en zwart moet één van de
brandpunten cl en d4 prijsgeven.
Bridge
De oplossing van het vorige 6 har*
fcenspel is aldus: Zuid troeft de le
slag, gaat met harten naar tafel en
speelt ruitenheer. Oost legt het aas.
Zuid troeft. Vervolgens haalt Zuid de
laatste troef en incasseert 4 klaver
slagen, waarbij op de laatste kaart
een schoppen weggaat.
De moeilijkheid is nu, dat Zuid
maar één slag in schoppen mag ver
liezen. Uit Noord volgt een kleine
schoppen en als Oost laag bij speelt,
moet schoppenheer worden gelegd.
Oost zal gezien zijn volgbod
wel schoppenaas hebben!
Dit interessante spel bevat echter
nog een 2e pointe. Want als schop
penheer houdt, moet een kleine schop
pen worden nagespeeld, in de hoop,
dat één van beide honneurs op dat
moment sec zit!
De tegenpartij moet dan in dubbele
renonce spelen en het spel is gewon
nen!
Ziehier de kaartverdeling na de 8e
«lag:
O 7 63
OB8
O HB5
9A5
«f»
Zoals u ziet, is het contract na ge
noemde speelwijze onverliesbaar.
West aan slag met schoppenvrouw
moet ruiten naspelen en Zuid kan de
3e schoppen opruimen! Het helpt
evenmin, als Oost schoppenvrouw
overneemt met het aas; in dat geval
schoppenboer hoog!
JACK DIAMOND.
Gezegde-puzzel
1. xx ziekte, die aan een be
paalde streek is ge
bonden.
2. xx man van adel.
3. xx aandoenlijk.
4. xx landschap in Pales-
5. xx schedelboor.
6. xx nederige onderwor
penheid.
7. xx tijdelijk beslag op
schepen.
8. x aantekening.
9. x x hoenderachtige, in de
16de eeuw uit Florida
naar Europa overge
brachte vogel.
Als men de eerste letters der ge
vraagde woorden van boven naar be
neden en de laatste letters eveneens
van boven naar beneden leest ont
staat op de kruisjes een zegswijze.
Oplossing vorige puzzel. Horizon
taal: 1. arm, 4. katern, 9. rook, 11.
kree, 12. Leersum, 16. dra, 17. me,
18. Brenta, 21. koe, 22. eer, 23. storen,
25. E.K., 27. ore, 28. Berlage, 31.
Leie, 32. Nede, 34. Vessem, 35. les.
Verticaal: 1. ar, 2. rol, 3. moeder,
5. aks, 6. trui, 7. Eem, 8. re, 10. kern,
13. rats, 14. meent, 15. abeel, 17. moe,
19. rek, 20. atol, 21. kregel, 24. Oran,
26. reis, 28. bes, 29. ree, 30. Ede,
31. le, 33. es.
Bejaardentehuis voor
paarden in Soest
In Soest is zaterdag ,,De Paardenkamp"
geopend, het eerste centrum in Neder
land. waar bejaarde paarden worden
verzorgd. Engeland en Zwitserland heb
ben ook dergelijke centra.
Gistermiddag is de 49-jarige heer
M. G. Bourgogne uit Loenen in Beek
bergen met zijn bromfiets tegen een
hoom gereden en ter plaatse overleden.
••KING SIZE** LENGTE
Zoekt u naar echt, volledig en vertrouwd rookgenot?
Steek dan nu gerust een Peter Stuyvesant op. Het Wonderfilter en de
King Size lengte maken dat u volledig kunt genieten van de uitgelezen
tabakken van Peter Stuyvesant. Al deze bijzondere eigenschappen maken
Peter Stuyvesant het internationale paspoort tot waarlijk rookgenot.
Koop vandaag nog Peter Stuyvesant -~.U geniet zoveel meer l
Peter Stuyvesant - New York,. Parijs,
Londen. Montreal, Brussel, Sydney
Muyvesant
HET INTERNATIONALE PASPOORT TOT ROOKGENOT
(Van een onzer verslaggevers)
DE MEDEDELING, die de impor
teur van Lexington zaterdag in
de advertentiekolommen van de dag
bladen heeft gedaan over een eigen
onderzoek, waaruit zou zijn gebleken
dat dit merk sigaretten een lager
teergehalte heeft dan het onderzoek
van de Consumentenbond heeft aan
getoond, is voor de Ned. Consumen
tenbond geen aanleiding geworden
op haar publikaties terug te komen.
Naar bekend vond de Research
Centrale te Den Haag, het laboratorium
dat het onderzoek voor de Consumen
tenbond heeft verricht, 63,9 milligram
teer per sigaret bij het merk Lexing
ton. De importeur meldde zaterdag in
zijn mededeling dat een laboratorium
te New York 19,5 milligram en een
Zwitsers laboratorium 17 milligram
per Lexingtonsigaret heeft aangetrof
fen. Hij trok in zijn mededeling de
juistheid van het onderzoek door de
Consumentenbond in twijfel en meldde
dat mogelijk gebrek aan ervaring, ver
keerde methodiek dan wel onvoldoen
de apparatuur een rol kan hebben ge- tenland alle
speeld bij het tot standkomen van de
uitslag, die 227 tot 275 procent afwijkt
van die van het onderzoek dat Lexing
ton heeft laten instellen.
De importeur heeft voor het verkrijgen
van eigen cijfers de Food and Drug
Researchlaboratories in New York en
het Zwitsers Staatslaboratorium inge
schakeld. Volgens de importeur, de
heer Blok, is ook een andere laboratoria,
o.m. in Engeland, opdracht gegeven een
onderzoek naar het teergehalte aan zijn
merk in te stellen. De uitslagen daarvan
worden binnenkort bekendgemaakt.
GEEN PROCES
„Wij hebben kritiek op de Consu
mentenbond", aldus de heer Blok te
Scheveningen. „Wat wij willen is de
Nederlandse rokers goed gefundeerde
en eerlijke cijfers voor te leggen. De
Consumentenbond doet dat niet en geeft
een volkomen onjuiste en commercieel
niet aanvaardbare voorstelling van za
ken", meent de heer Blok. die voor deze
bewering even kort als ongecompli
ceerd bewijs wil leveren: als grote
teergehalte van 18 milli
gram per cigaret aantonen en de bond
een gehalte van 63,9 milligram, dan moet
dit laatste cijfer wel onjuist zijn. Andere
kritiek van de heer Blok op de Consu
mentenbond is het feit dat de bond
heeft nagelaten de uitslag van haar on
derzoek vóór publikatie ter kennis van
de importeur te brengen.
Een proces? Op het ogenblik over
wegen we dat niet. We moeten ons eerst
bezinnen en andere cijfers afwasten.
VERGELIJKING
De Research Centrale verklaarde ons
naar aanleiding van deze kritiek desge
vraagd geenszins verwonderd te zijn
over de sterk afwijkende uitslagen van
het Amerikaanse en Zwitserse labora
torium. „Uiteraard", zo zei een woord
voerder van het Haagse instituut, „zijn
verschillende methoden van onderzoek
mogelijk. Men kan bijvoorbeeld het
teergehalte bij vier trekken per minuut
meten, maar men kan dit ook doen bij
één trek per minuut. Zo zijn er nog
vele andere verschillen in aanpak mo
gelijk. Verschillen, die ook geheel af
wijkende uitslagen kunnen veroorzaken.
wereldbekende laboratoria in het bui-oVor dit onderzoek was het, aldus de
woordvoerder van geen enkel belang
welke methode werd toegepast. Het ging
er ons alleen om verschillende cijfers
te geven van een aantal van de meest
verkochte merken. Het is zeer wel
gelijk dat wanneer het Amerikaanse en
Zwitserse laboratorium in hun onderzoek
ook de andere door ons geteste merken
hadden betrokken (dan alle uiteraard
volgens dezelfde en him eigen methode)
eens met veel lafcere uitslagen uit
de bus waren gekomen. Dat is mogelijk
zelfs waarschijnlijk. Het gaat niet ir
de eerste plaats om de cijfers, maar on
de vergelijking.
GEEN FOUTEN
Volgens de Consumentenbond zou dc
fabrikant alleen recht van spreken heb
ben gehad als men alle in de Consumen
tengids genoemde merken in het bui
tenland had laten onderzoeken en daar
bij verhoudingsgewijs zoveel beter uit
de bus was gekomen. Bovendien merkt
de bond op dat het onderzoek beperkt
^bleven tot het teergehalte, terwijl
de Consumentenbond hierop geen bij
zonder commentaar heeft geleverd. Over
nicotinéjgehalte van deze sigaret
wordt niet gesproken, zo deelde de bond
mede, terwijl het als het hoogste vs
onderzochte merken werd gesignaleerd.
Over de kritiek op het laboratorium
ii men: „Wij zijn natuurlijk niet
het eerste het beste jongmaatje va
gemeentereiniging gegaan. De Research
Centrale is, voor zover ons bekend, het
best geoutilleerde en meest geschikte
laboratorium voor het verrichten
94
Ik startte beide motoren, gaf de roeren de stand
voor de maximum opwaartse helling, startte tevens
de motor van de kabeltrommel en drukte op het
zelfde moment de knop in die de twee grote op
de buitenwanden van de bathyscaaf aangebrachte
batterijen moest afwerpen. Gelijktijdig raakten ze
los. De bathyscaaf schudde en lag weer stil. Een
zwarte modderwolk verhief zich traag van de bo
dem. Heel lang gebeurde er niets. Al het kruit was
verschoten, de laatste hoop verdwenen, maar dan
ineens, in de tijd van niet meer dan een seconde,
begon de bathyscaaf te trillen, won hij het van de
zuiging van de modder en steeg. Ik hoorde Vyland
een snikkende zucht van verlichting slaken en
schakelde de motoren weer uit. Langzaam en vol
komen in evenwicht stegen we verder. Af en toe,
als er een bocht in de bovenkabei kwam, moest ik
even de kabeltrommelmotor inschakelen. Na dertig
meter nam plotseling Royale het woord.
„Het ging dus allemaal volgens een vast plan,
Talbot. Het was helemaal niet je bedoeling ons
hier beneden te houden." Zijn stem was een boos
aardig gefluister. De goede kant van zijn gezicht
had de normale onbewogenheid weer terug.
„Klopt dat?"
„Precies", gaf ik toe.
„Waarom, Talbot?"
„Om te ontdekken waar de schat lag. Toch kwam
dat echter op de tweede plaats. Ik wist dat hij
vlak in de buurt moest zijn en een marinevaar
tuig zou hem in een dag gevonden kunnen hebben."
„Waarom, Talbot?" herhaalde hij op dezelfde
monotone toon.
„Omdat ik bewijzen nodig had. Bewijzen om
jullie beiden naar de elektrische stoel te kunnen
sturen. Tot dusver hadden we geen enkel bewijs.
Jullie spoor was verdeeld in een aantal water
dichte afdelingen met gesloten deuren. Door ieder
een te vermoorden die had kunnen doorslaan, wist
Royale die deuren op slot te krijgen. Het klinkt on
gelooflijk, maar we beschikten over geen enkel
op zichzelf staand feit dat jullie de das kon om
doen. Iedereen die jullie had kunnen verraden,
was dood. Dat waren dus de gesloten deuren. Van
daag hebben jullie ze echter stuk voor stuk ge
opend. Voor al deze deuren werd een sleutel door
angst gevormd."
„Je hebt geen bewijs, Talbot", zei Royale. „Het
is alleen maar jouw woord tegenover dat van ons
en voor dat woord van jou zal je niet meer ln
leven zijn."
„Ik had zoiets verwacht", knikte ik. We bevon
den ons nu op een diepte van ongeveer vijfen
zeventig meter. „Je schijnt je moed terug te krij
gen, Royale, maar het is nog steeds niet genoeg
om iets te durven ondernemen. Zonder mij krijg
je deze .bathyscaaf niet terug naar de boortoren
en dat weet je heel goed. Concreet bewijs heb ik
trouwens wel, Royale. De kogel die Jablonsky
doodde, zit met pleister onder mijn tenen geplakt
Even keken ze elkaar gesohrokken aan. „Dat valt
tegen, is het niet? Ik ben volkomen op de hoogte
en heb zelfs het lichaam van Jablonsky in de
moestuin opgegraven. Die kogel zal precies in
jouw revolver passen, Royale. Dat alleen is al vol
doende om je naar de elektrische stoel te zenden."
„Hier met die kogel, Talbot!" De koude ogen
glinsterden. Zijn hand gleed naar zijn revolver.
„Onmiddellijk!"
„Doe niet zo dom. Wat zou je met die kogel
moeten beginnen? Hem uit het raam gooien? Je
kan hem niet kwijt en je weet het. En al kon je
dat wel, dan is er nog iets anders dat je zeker
niet kwijt kunt. Dat was de reden voor dit tochtje
en tevens de reden dat jullie zullen sterven."
Iets in mijn toon deed hen zwijgen. Royale be
woog zich niet. Vyland zag grauw en trilde over
zijn hele lichaam. Ze begrepen, al wisten ze niet
waarom, dat het einde in zicht kwam
„De bovenkabei", zei ik. „De kabel met daarin
de draad van de microfoon die naar de luidspreker
op de boortoren voert. Je ziet aan de schakelaar-
stand dat de microfoon uitgeschakeld staat, maar
vanmiddag veranderde ik er iets aan en hij is
geen ogenblik dood geweest zoals je dat noemt.
Daarom liet ik je praten, Vyland, en bijna alles
herhalen. Daarom trok ik je naar me toe, Vyland.
zodat je vlak bij de microfoon stond toen je die
bekentenis afstak. Elk woord dat hier vandaag
gesproken werd, elk woord dat we ook nu nog
zeggen, komt door die luidspreker. En elk woord
wordt driemaal opgenomen en genoteerd: door
middel van een geluidsbandapparaat, door een ge
wone stenograaf en door een stenograaf van de
politie in Miami. Toen ik vanmorgen vroeg van
de boortoren kwam, belde ik meteen de politie op.
Voor daglicht waren ze al aan boord. Dit verklaart
onder meer de zenuwachtige houding van de
ploegbaas en de boormeester van vanmorgen.
Twaalf uur lang heeft de politie zich verborgen
gehouden, maar Kennedy wist waar ze waren.
Onder de lunch, Vyland, lichtte ik Kennedy in
over de code waarmee je gewoon bent aan te
kloppen. Cibatti en zijn vrienden zullen er inge
lopen zyn en ik vermoed dat alles nu- achter de
rug is."
Ze zeiden niets. Ze konden niets zeggen nog
niet tenminste. Niet voordat de betekenis van wat
ik had gezegd duidelijk en onherroepelijk tot hen
was doorgedrongen.
„Ons gesprek staat dus op een bandje",
volgde ik, „en beschouw dat vooral niet als je
laatste hoop. Dergelijke bandjes worden inder
daad door de rechter gewoonlijk niet als bewijs
aanvaard, maar dit wel. Al je verklaringen wer
den vrijwillig afgelegd. Denk even terug en je
weet dat ik gelijk heb. Op de boortoren bevinden
zich minstens tien getuigen die kunnen zweren dat
de opname authentiek is en alleen maar uit de
bathyscaaf afkomstig kon zijn. Elke Officier van
Justitie in de Verenigde Staten zal het schuldig
eisen en ook verkrijgen zonder dat de jury er
over hoeft te vergaderen. Het is je bekend wat
dat betekent."
„Mooi!" Royale had zijn revolver getrokken.
Ergens moest hij het waanzinnige plan gehad heb
ben om te proberen de bovenkabei door te snijden
en met de bathyscaaf naar de veiligheid te varen
„We hebben je dus verkeerd bekeken, Talbot, en
je was handiger dan wij. Goed, ik geef het toe
Je hebt je zin, maar je zal nooit de jury het schul
dig horen uitspreken. Het is mij hetzelfde of ik
voor een moord meer veroordeeld word." Zijn
vinger om de trekker spande zich. „Tot ziens dus
maar, Talbot." (Wordt vervolgd)
dit onderzoek. Wij hebben dan ook geen
enkele reden om aan te nemen, dat fou
ten zijn gemaakt".
Ten aanzien van de kritiek dat van de
uitslag vóór publikatie geen kennis was
(gegeven aan de importeur, verklaarde
de woordvoerder van de Consumenten
bond ons, dat dit inderdaad niet is ge
beurd. „Wij doen dit echter ook niet bij
alle onderzoekingen, aldus de woord
voerder. Controlelijsten worden in het
algemeen slechts dan vóór publikatie
de fabrikant toegestuurd wanneer
geen 100 procent zekerheid bestaat om
trent bepaalde gegevens over het pro-
dukt, zoals bv. de prijs.
Het is immers mogelijk dat deze
tijdens het onderzoek worden gewij
zigd. In het geval van het cigaretten-
onderzoek waren deze gegevens ons
bekend. Wij wisten de prijs en wij
wisten hoeveel cigaretten de pakjes
bevatten. Daarom hebben wij geen
uitslagen opgestuurd", aldus de Con
sumentenbond.
(Ongecorrigeerd)
(Van een onzer verslaggevers!
Gas, dat met grote kracht uit een de
fecte persleiding onder de rijweg stroom
de, heeft vanmorgen vroeg een geweldige
ontploffing veroorzaakt in Rotterdams
dichtst bevolkte buurt Crooswijk. De ex
plosie, die tot in het centrum van de
was te horen, richtte een chao
tische ravage aan. Van meer dan hon
derdvijftig panden in tien straten werden
vele honderden ruiten vernield. De glas
scherven lagen centimeters dik op de
trottoirs en rijbanen.
In een kousenwinkel op de hoek van
de Crooswijkseweg en de Van Reyn-
straat. waar de ontploffing naar alle
waarschijnlijkheid is ontstaan, werd een
dikke muur weggeslagen en ontstond een
begin van brand. Het gas, dat ruisend
uit de grond op de straathoek spoot en
dat het asfalt deed opbollen, is vermoe
delijk in aanraking gekomen met het
waakvlammetje van een geiser, dat tegen
de muur hing. De schade wordt geschat
op twee-en-een-halve ton. Alleen de glas
schade bedraagt al meer dan dertigdui
zend gulden.
Twee Roterdamse politiemannen, de
39-jarige hoofdagent D. Rorye en de 27-
jarige agent C. E M. de Bruin, die op
enkele meters van de kousenwinkel ston
den, toen het gas explodeerde, werden
getroffen door de grote steekvlam en be
dolven onder een regen van glasscher
ven. Beiden werden met ernstige brand
wonden aan het gezicht naar het zieken
huis overgebracht. Ook de 74-jarige be
woner van het huis achter de winkel, de
heer J. Bregman, werd licht gewond
naar het ziekenhuis gebracht Enkele be
woners van aangrenzende huizen, die op
blote voeten en ln nachtgewaad in pa
niek de straat op waren gevlucht, kregen
snijwonden. Zij werden ter plaatse ver
bonden.
ETHEKGOLVEN
praatje 19.16 Ka-
.certgebouwork, koor en so
listen 32.00 Panl co mm 22.15 Lichte gram
22.30 Nws 22.40 Avondoverdenking 22 55
Boekbespreking 23 05 Nederlands Strijk
kwartet 23.40 Hoorn en plano (gr) 23.56-
30 00 Nws 20.05 De wildi
n, 298 m. 19 00 Pari overzicht
ngsuitz: Bescherming Bevol.
uw aandacht 19.30 Lichte mui
vanavond
l 6, eenakter 21.35 Docui
Programma voor morgen
8.00 Nws 8.15 Lichte
10.00 V d
10 25 Kar
te gram
12.00 j
Dansock en zangsolisten 12.30 Modcd ten
behoeve van land. en tuinbouw 12.33 Mus
uit nieuwe flms 12.50 Act 13 00 NwS 13 16
Platennleuws 13-25 Gevar gram 1360 Ra
il io-Dubbelkwartet 14.05 Schoolradio 14.35
V d plattelandsvrouwen 14.46 Parstval.
opera (2e bedrijf) 16.
Bidstonde 11.00 V d
17-45 Regcrlngsultz: Het eiland Sint Maar
ten 1» ontwikkeling, door lr J P Jusephus
Jitta 16.00 V d Jeugd 18.20 Lichte gram
18.35 Madrigaalkoor.
Hilversum II, 298 m. AVRO: 7.00 Nws
7.10 Ochtendgym 7.20 Ochtendvarla (gr).
VPRO: 7.50 Dagopening AVRO: 8.00 Nws
,m g oo Gym V d vrouw 910
i 9.15 Kamerork (gr) 9.10
9.55 Een boek v n gees-
10.00 Arbeidsvitaminen (gr)
11.00 V d zieken 1260
.15 Lichte gr.
Morgenwijdii
10%k Vledekl
Zang en
landbouw 12.30 Land. en' tulnbouwmeded
12.33 Licht ensemble en zangsolisten 13 00
12.30 Regeringsultz: V d
lezing 16.15 Lichte i
"ieïïVd *"eug<f
S Nen
York calling 16.00 Nws 18.15 Ecntucel s
I860 Pianospel i860 Lichte mui.
TELEVISIE
NTS: 20 00 Journaal 30.20 Zendtijd poli
tieke partijen: PSIP. AVRO: 30.30 Televl-
zier 20 40 Internationaal voïksmuz.progr
31.00 Te veel koks. detectivefilm 22.20
Zaterdagmiddag is tijdens de vloot-
parade ter gelegenheid van de visserij
dag op Urk de 40-jarige bakschipper
W. Schraal, die aan boord was van een
tanker, door de deining over boord ge
vallen en verdronken.
Bus tegen boom:
acht gewonden
Een bus van de Nederlandse Buurt
spoorwegmaatschappij N.B.M. is nabij het
sanatorium ,,Berg en Bosch" in Biltho-
ven tegen een boom gereden. Acht per
sonen werden gewond en werden naar
het sanatorium vervoerd. Andere passa
giers kwamen met de schrik vrij of had
den onbeduidende schrammen en bul
len opgelopen.
De chauffeur, de 25-jarige J. A. van
L. uit Zeist, was juist van het sanato
rium vertrokken en vervoerde ongeveer
zestig passagiers. Waarschijnlijk ls de
man geschrokken, waardoor hij de
macht over het stuur verloor. Hij schoot
het fietspad op en ramde een boom.
