Uw probleem is het onze
Leger des Heils opende
nieuw goodwill-centrum
Westduitse kritiek op
dr. Martin Niemöller
Een ivoord voor vandaag
Tekort Joodse geestelijken
in Nederland neemt toe
Bronchi lef fen
ANDERZIJDS
NEW DELHI SPREEKT
Prof. dr. S. U. Zuidema heeft in
Waarheid en Eenheid, het orgaan
voor het gereformeerde leven, een
artikel geschreven over New Delhi
naar aanleiding van de uitgave
van de plenaire zitting van de
Wereldraad van Kerken vorig jaar
in New Delhi over de hoofdthe
ma's die daar aan de orde wa
ren gesteld: Getuigenis. Dienst en
Eenheid. Tevens verwijst hij in
zijn artikel naar een artikel van
dr. Berkhof, gepubliceerd in de
„Wending".
Prof. Zuidema schrijft
New-Delhi komt op voor het ge
loof. en verzet zich tegen de macht
der ideologieën.
Weet het. wat het zegt?
Wel is New-Delhi van oordeel,
dat anderen ons op de vingers kij
ken. en er nauw op letten, of wij
ook volgens onze leer handelen.
Heeft het dit ook op zichzelf toe
gepast:-
In vormen, die zo zachtzinnig mo
gelijk zijn. spreekt New-Delhi zich
uit voor een communicatie waar
bij aan die deuren geklopt wordt,
die gesloten zijn tegen Christus en
tegen de eis der menselijkheid.
Menselijkheid! Typisch ideologisch
beginsel van het humanisme. Zo
maar in één adem genoemd met
Christus. Graag valt het bij. dat
er een oordeel Gods over de status
quo hangt: dat blijkt wel uit onze
revolutionaire tijd, die deze status
quo verstoort. Revolutionaire bewe
gingen krijgen haar zegen, mits ze
geen half-religieuse sanktionering
voor politieke en nationalistische
doeleinden opeisen. Dw.z.: sekula-
risatie van het politieke leven is
hier als vanzelfsprekend aanvaard.
Uit het geloof? Gaarna vallen we
New-Delhi bij. als het getuigt, dat
geen politiek streven geheel en al
met Gods Raadsbesluit overeen
stemt. Wanneer hiermede tenminste
bedoeld wordt: met de geopenbaar
de wil van God. Maar houdt dit in.
dat de politiek per definitie religie
loos moet zijn? Wat in Nederland
..doorbraak" heet. wordt hier k
bout portant gewijd.
Doch wat met de ene hand ge
geven wordt, wordt met de andere
weer teruggenomen En ideologie
stapelt zich op ideologie. Wat an
ders te zeggen van: ..bescherming
der mensenrechten" (waar komen
die ineens vandaan?). ..garande
ring der persoonlijke vrijheid van
religieuse. morele en politieke over
tuigingen". ..fundamentele politie
ke en morele eisen der gemeen
schap". ..persoonlijke gewetens
vrijheid". ..politieke macht verant
woordelijk voor de wet. een over
heid. die aan het volk verant
woording schuldig is". ..zedelijke
en geestelijke waarden". ..de waar
digheid van de mens". ..fundamen
tele menselijke waarden". Kortom,
de Westerse democratie, vooral van
uit de gezichtshoek van het socia
lisme en z*n gemeenschapsideaal,
wordt hier gesanctioneerd. En de
communist kan het rustig in zijn
-ysteem vertalen: geen enkele
waarschuwing in die richting!
Maar nog niet is de tegenstel
ling op leven en dood tussen het
Westen en het communisme binnen
de gezichtseinder, of ineens wordt
deze ideologie van New-Delhi door
New-Delhi vergeten en wordt ons
geleerd. ..dat de christenen de ideo
logische positiekeuzen der gemeen
schappen. waarbinnen zij leven, te
boven moeten komen Zij moet zich
wijden aan de diensten der verzoe
ning en van het erbarmen.
En zo handelt New-Delhi volgens
zijn leer. en het handelt niet vol
gens zijn leer: Geloof en ideologie,
en geloof tegenover ideologie. En
wie hier nog pad in kan vinden,
die vinde het. Hij kan het echter
niet in het getuigenis van New-
Delhi zelf vinden: daar raakt iedere
lezer alleen maar in verward.
Hij kan het enkel vinden in de „si
tuatie": niet in de situatie, de nieu
we die door de oecumenische be
weging ln het leven is geroepen,
maar de situatie, waarin deze be
weging zichzelf nestelt en die zij
zichzelf door de tijdgeest vindt
voorgeschreven: een christendom,
dat zich verzwagert met half-zach-
te. anti-militaristische en socialis
tische democratie. Zoals bij Karl
Barth. En de „Wending"-lezers, al
thans schrijvers, althans de meer
derheid.
Van antithese is geen sprake.
Wel van communicatie. Een apart
hoofdstuk is er aan gewijd. Com
municatie van het Evangelie.
Hoofdvraag in de discussies was,
wat de nieuwe situatie van onze
tijd vergt voor de wijze, waarop
het evangelie wordt ..gecommuni
ceerd".
Het eerste antwoord is dan. dat
wij ons moeten identificeren met
degenen, die wij aanspreken als
wij het evangelie brengen. Zulk
een identificatie weerspiegelt Chris
tus" liefde. Daarom moet elk wie
getuigt eerst iemand zijn. die luis
tert. Dat geldt vooral (waarom?
hier zou m.i. heel wat over te
schrijven zijn) wanneer wij het
evangelie aan de jeugd, de arbei
der of aan de intellectueel brengen.
Dan moeten wij hun interessen de
len. ons in hun doelstellingen in
denken en hun taal leren. Zo moet
de Christen ook ten aanzien van het
groeiend nationalisme er een open
oor voor hebben, vooral ook, om
dat hij weet. dat Christus het ant
woord op het verlangen van alle
naties is. Wij moeten zo in de
wereld van onze hoorders intreden,
dat wij zelfs de last van hun onge
loof op ons nemen.
Dit is m.i. de overweging waard.
Alleen niet, wanneer aan arbeiders
intellectuelen en jeugd een uitzon
deringspositie gegeven wordt. Waar
om? Hebben zij een pré boven an
deren? Maar verder: zeker, wij
moeten trachten het evangelie zo
te brengen, dat onze hoorders ons
kunnen verstaan. Geen beter mid
del. dan zichzelf eerst eens goed
hun ..wereld" in te denken.
Nu heeft dit m.i. met onze „nieu
we" situatie niets te maken. Want
deze regel geldt voor alle tijden en
alle plaatsen, bij alle volkeren en
allen, aan wie wij het evangelie
mogen brengen. Te beginnen bij de
kinderen en met een kinderbijbel.
Intussen komt een tweede artikel
onze aandacht vragen. Wij moe
ten het evangelie niet alleen met
woorden, maar ook met onze da
den brengen. Het moet door onszelf
beleefd worden, en wil moeten er
naar leven. Want onze hoorders be
oordelen ons naar de maatstaven
van Christus. Die wy prediken. De
kerk kan Christus' tegenwoordig
heid duidelijk maken of verduiste
ren door haar gedrag en leven. En
men beoordeelt ons naar wat men
Akkoord.
Maar plotseling een reuzenzwaai.
En het getuigenis, dat hier een ge
heimenis in verborgen is. God ge
bruikt nl. onze onvolkomenheden,
om de waarheid te openbaren, die
onze ontoereikende werken verber-
Sïn Ja, niet minder dan verbergen,
u weet ik wel, dat wat hiervoor
stond, vooral naar het oor der An-
Sel-Saksische en Amerikaanse zen-
mgsmensen is gesproken Maar
hoe nu met Karl Barth? Wel. elke
heilige zijn kaarsje. En zo het
kaarsje voor Karl Barth: Onze
werken verbergen de waarheid.
Maar hoe was dan mogelijk, dat
onze werken Christus' tegenwoor
digheid duidelijk kunnen maken?
Mij een raadsel. Onze werken kun
nen niet anders dan verbergen en
die verbergende werken kunnen
duidelijk maken. De geduldige le
zer kan dit alleen begrijpen, als
hij het één na het ander leest, en
bij het tweede het eerste al weer
vergeten is. Maar als hij ze naast
elkaar legt. komt hij er nooit
meer uit. Ook niet door de volgen
de slotzin: Wij moeten niet onze
christelijkheid, maar Christus Zelf
als de waarheid verkondigen. In
derdaad. Maar ons was op het
hart gebonden, dat wij Christus
heid konden laten zien.
En zo heeft New-Delhi weer eens
ja en nee, nee en ja tegelijk ge
zegd. Als getuigenis. Om de kool
van de Anglo-Amerikaanse wereld
en de geit van het Europees Bar-
thianisme te sparen.
Nooit kan t geloof te veel verwachten
Majoor Bosshardt
onderscheiden
(Van een onier redacteuren)
Alida Margaretha Bosshardt,
majoor van het Leger des
Heils, leidster van het good
will-centrum te Amsterdam
ondergebracht in het oudste
stenen gebouw d'Leeuwenburgh
aan de Oudezijds Voorburgwal
heeft de hoogste onderscheiding
gekregen, die het Leger toekent.
Zaterdag werd deze haar uitge
reikt, bij de opening van het twee
de goodwill-centrum, een prachtig
gerestaureerd gebouw uit de twee
de helft van de zestiende eeuw,
dat de naam d'Ruytenburgh
draagt en gevestigd is aan de
O.Zijds Achterburgwal 45. Voort
aan mag majoor Bosshardt aan
haar naam de letters O.F. toe
voegen.
De generaal heeft besloten, aldus
het bij de onderscheiding behorende
certificaat van het hoofdkwartier te
Londen „de generaal heeft besloten
u toe te laten tot de Orde van de
Stichter (Order of the Founder) uit
erkentelijkheid voor uw verdienstelij
ke sociale arbeid, verricht ten behoe
ve van de bevolking van het district
„Oude Binnenstad" Amsterdam, en
uit waardering vqor de onbaatzuchti
ge en zelfopofferende wijze, waarop
u dag en nacht voor de mens in nood
hebt klaargestaan en zijn tijdelijk en
eeuwig welzijn hebt behartigd. Hij
(de Generaal) deed dit in het ver
trouwen, dat ook in de toekomst uw
dienst aan God en de medemens ge
kenmerkt zal zijn door diezelfde lief
de en toewijding, die tot heden uw ar
beid zo vruchtbaar en zegenrijk heb
ben gemaakt."
Pakhuis
De uitreiking van de onderscheiding
was het tweede hoogtepunt dat het Le
ger des Heils te Amsterdam zaterdag
beleefde. Het eerste was de opening van
d'Ruytenburgh. evenals d'Leeuwenburgh
een historisch pand. eens bewoond door
luitenant Willem van Tuytenburgh, die
op Rembrandts beroemd schuttersstuk
De Nachtwacht staat afgebeeld naast
kapitein Frans Banning Cocq. Toen het
Leger des Heils het enkele jaren gele
den kooht was van het eens zo trotse
pand niet meer over dan een oud vod-
denpakhuis, dat in een staat van ver
waarlozing verkeerde, die met geen pen
valt te beschrijven. Maar dank zij de
medewerking van de autoriteiten, voor
al dank zij Monumentenzorg is het nu
geheel hersteld en bruikbaar gemaakt
voor het goodwill-centrum. De totale kos
ten hebben tweehonderdtienduizend gul
den bedragen. Uit toegezegde subsidies
en uit giften is een bedrag van tweehon
derdduizend gulden bijeengebracht, zo
D« kleine dagelijkse
dosis Krusehen
ku ook Toor 0 wonderen doen.
De beproefde bloedzuiverende kuirr
Krusehen brengt Uw bloedzuiverende
organen weer goed op gang en zo worden
de onzuiverheden in Uw bloed, die U
die snerpende pijn verwekken, vanzelf
afgedreven. Duizenden ïyders aan Rheu-
matische Pijnen raakten met Krusehen
verlost van die rampspoed, die hun het
leven vergalde en zelfs hun dagelijkse
dagtaak in 't honderd stuurde. Weifel
niet. Krusehen zal ook U goed doen als
U zich aan de kleine dagelijkse dosis
houdt - niet meer dan er op een cent
gaat
Palmzondagprocessie
in heilige land
Palmzondag is in het heilige land
herdacht met een grote processie, ge
leid door de Latijnse patriarch Al
berto Gori, waarbij de deelnemers
palm- en olijventakken meedroegen
op de weg van het dorpje Beth Phage
(Bethanië) op de zuidoostelijke hel
ling van de Olijfberg, langs de hof
van Gethsemané naar het ommuurde
deel van Jeruzalem en de kerk van
de heilige Anna.
Waarschijnlijk ia dit dezelfde weg
die Jezus bijna 2000 jaar geleden af
legde toen hij kort voor Pasen naar
Jeruzalem kwam. Beth Phage ligt
bijna op de top van de berg waar de
weg van de Dode-Zeevallei naar Je
richo een einde neemt. Het is het
dorp waar Jezus Lazarus uit de
doden heeft opgewekt.
De velen die aan de processie deel-
Prediker in niemandsland
(Van onze kerkredactie)
Dr. Martin Niemöller, een van
de nieuwe presidenten van de
Wereldraad van Kerken, is een
predikant die tegelijkertijd lof
en verguizing ontvangt. In de
rubriek ..Zeitkritik" heeft nu het
bekende Duitse blad ,,Die poli-
tische Meinung" een uitvoerig
artikel aan hem gewijd. Hij wordt
daarin geschilderd als een man
met een ..verschrikkelijk tekort
aan werkelijkheidszin."
Niemöller werd tot president geko
zen van de Wereldraad, schrijft de au
teur van het artikel, dr. Walter Sorge,
omdat hij jarenlang „de speerpunt is
geweest van het Duitse protestantisme
tegen het onheil van de jaren dertig."
Hij was het symbool van het verzet te
gen Hitier. Maar tevens heeft hij zich
als vrijwel geen ander ervoor gegeven
om ook de Oosters-Orthodoxe Kerken
binnen de Wereldraad te brengen. Hij
heeft dan ook het nieuwe lidmaatschap
van de Russisch Orthodoxe Kerk de
„bekroning van zijn levenstaak" ge
noemd. toen hij uit New Delhi terug
keerde.
dracht om deze aanval te pareren met
machtsmiddelen.
De schrijver klaagt ook dat Nie
möller wel een betrekkelijk objectief
beeld tekent van de situatie in landen
achter het ijzeren gordijn, maar dat
het westen bij hem geen goed kan
doen. Door de gelijkschakeling van
het gevaar van het ideologisch mate
rialisme van het oosten met het prak
tisch materialisme van het westen
vergeet hij dat „het bij het eerste om
een duivels systeem gaat dat er op
uit is de mens systematisch van God
te vervreemden, terwijl het tweede
de natuurlijke vrticht is txm de men
selijke zonde."
Christelijk
Niemöller heeft zich vaak gekeerd te
gen de visie als zou de antichrist ach
ter het ijzeren gordijn regeren
westen christelijk zijn. Hij antwoordt
dan dat „de Russen wel eens betere
christenen zouden kunnen zijn dan wij,
nu bij ons maar drie procent naar de
kerk gaat."' Daar gaat het echter niet
om. schrijft Sorge. Het is niet de vraag
welke volkeren het meest of minst be-
invloed zijn door het christendom,
maar of het verweer tegen de voortdu
rende bedreiging van de kant van de
communistische partijen en regeringen
noodzakelijk is. Niemöller vindt een po
litieke afweer tegen de communistische
HIJ heeft herhaaldelijk de kerken lCKeil „„„„„nisuai
-s. ke?klL"heieÜemd 'm?1? 1* •.UJdend' bedreiging echter niet noodzakelijk.
dte Mi ook Ia-
die in het Jordaanse deel van gorre noiitteke nmhipmon hu nu ten verleiden om te zeggen
het heilige land wonen en groepen
pelgrims uit vele delen van de we
reld. Van de 52.000 christenen die in
het Israëlische deel van het heilige
land wonen waren slechts enkele
tientallen naar de Arabische sector
van Jeruzalem gekomen.
Promoties in de
theologie
Voor de grote vakantie zullen promo- j Omdat hij dit niet schijnt te
^ren tot doctor in de theologie aan de schijnt te willen zien, weigert Niemöl-
V.U.: op vrijdag 25 mei bij prof. dr R. j Ier, volgens de Duitse schrijver, de op-
Schippers de Amertkrian W. S. Smith.
Op vrijdag 1 juni zal ds. H. M. Kuitert,
studentenpredikant te Amsterdam,
prof. dr. G. C. Berkcu -er procnovi
een dergelijke samenwerking tussen
kerken van oost en west voortvloeien
sljn hem vreemd."
De schrijver citeert Niemöller uit
toespraken en komt dan tot de conclu
sie dat deze predikant in het commu
nisme het systeem ziet dat probeert de
waarde van de mens als schepsel Gods
,tarde Russi*che'atoombom niet de Duit-
SÏST ,nw'bojSS "'OOlkiog .-al treffen."
heeft, waarmee het de vrije wereld wil "et 1S dan °°k geen wonder dat de
veroveren, daarvan spreekt hij niet." Oosteuropese propaganda gretig
„Landverraad uit liefde voor land
volk wel eens de enige mogelijkheid
zou kunnen zijn om te voorkomen dat
het Westduitse volk het slachtoffer
wordt van een atoomoorlog. Het zou
zelfs aanbevelenswaardig kunnen zijn
om de Russen te verraden waar de
raketbases zijn. opdat bij een oorlog
Vlucht
lijk verricht
taris van de sociale raad te Amster
dam gaven tal van sprekers van hun
vreugde over het ingebruik nemen van
d'Ruytenburgh blijk. „Nu bezitten we
in het hartje van de oude binnenstad
alle gelegenheid om het werk van het
goodwill-centrum die vlucht te laten ne
men, die nodig is om de mens die tot
ons komt te helpen van uit het evange
lie". aldus luitenant-kolonel M. E.
Crock, vrouwen maatschappelijk secre-
taresse.In het kort gaf zij een overzicht
van het goodwill-werk en van de moei
lijkheden die zich bij de uitbreiding had
den voorgedaan.
,£r werd ruimte gezocht voor het
houden van bijeenkomsten, voor het
tot ontplooiing brengen van het jeugd
werk en voor het inrichten van een
bejaardensociëteit. Na lang zoeken
werd een zaaltje gevonden in de Ou
dezijds Armsteeg, achter een café.
Maar in de praktijk bleek dit niet de
ideale oplossing. Veelal werd er 's za
terdags een buurtfeest gehouden, dat
de nacht duurde. En bijna elke
zondagmorgen moest het zaaltje eerst
helemaal worden ingericht voordat het
geschikt was voor de samenkomsten.
Het is wel eens gebeurd, dat een van
de feestgangers 's zondags nog sla
pend in het zaaltje werd aangetroffen.
En het is ook voorgekomen, dat in
verband met een belastingschuld van
de caféhouder al het meubilair in be
slag was genomen, dat van het good
will-centrum incluis".
Ark
Tien jaar lang was het Leger des
Heils gedwongen van dit zaaltje gebruik
te maken. „Maar intussen keken we
laar andere gelegenheden en ont
wierpen we tal van plannen. Er rees
de gedachte een ark te laten bou-
en aeze ligplaats te geven in de
d'Leeuwenburgh gelegen gracht.
Met de gemeente was alles in orde.
Voor een jaar was de ligplaats van de
ark verzekerd. Maar toen kwamen de
bezwaren, bezwaren van verenigingen
en personen, die meenden, dat de ark
het „stadsschoon" zou aantasten. Dus,
weg ark! Doch langzamerhand was de
nood, waarin het werk van het good
will-centrum zich bevond zo algemeen
bekend geworden, dat we van alle kan
ten gebouwen en zalen aangeboden kre
gen. En tot die gebouwen behoorde
d'Ruytenburgh".
Dr. Cloeck, die vervolgens een kort
woord sprak, betoogde, dat het Leger
des Heils best tot motto zou kunnen
kiezen: Trouble is my business. Wie in
het leven aan de verkeerde kant van
de lijn staat wordt door het Leger ge
holpen. wie aan de goede kant staat
heeft de plicht het Leger te steunen.
Het werk van het Leger des HeJs is be
langrijk. maar het belangrijkste is wel,
dat het met zijn tijd meegaat, zei hij.
GOODWILL
Majoor A. M. Bosshardt O.F.
begon het goodwill-werk in Am
sterdam op 18 oktober 1948 met
de opdracht: Verkondig het
evangelie en probeer het in de
praktijk te brengen voor de men
sen, die in hun nood tot ons ko
men. Zij betrok het pand d'Leeu
wenburgh aan de Oudezijds
Voorburgwal, midden in de oude
binnenstad, beter bekend als don
ker Amsterdam, haar werkter
rein, en van daaruit trachtte zij
met haar helpsters het vertrou
wen van de bewoners te winnen.
En zij won het. Langzamerhand
werd zij de steun en de toever
laat voor zeer velen. „De buurt"
kwam tot haar met alle moeilijk
heden, zij werd geconfronteerd
met problemen van allerlei aard,
en zij zocht naar een oplossing.
In de afgelopen veertien jaar
heeft zij zegenrijk werk kunnen
verrichten. In de televisie-uitzen
ding .Anders dan anderen" in
februari 1959 heeft zij over deze
tak van werk van het Leger des
Heils verteld, en van alle kanten
stroomden geld en geschenken
voor de inrichting van het nieu
we tehuis d'Ruytenburgh bin
nen. Zaterdag, nadat haar door
luitenant-kolonel M. Holland-
Black de onderscheiding van de
Orde van de Stichter was opge
speld, zei ze: „Mijn dank is aan
God, dat ik op deze wijze mijn
leven aan Hem mag wijden. Da
gelijks mag ik ervaren, dat Hij
mij leidt".
Naast majoor Bosshardt zijn
nog twee Nederlanders lid van
de orde: envoy De Haas-Vallent-
goed, voor 36 jaar opbouwwerk
in de veenkoloniën, en envoy 1.
K. Schrale voor zijn verdiensten
met name in de oorlog voor het
jeugdwerk.
Wie de kruisiging goed en bewust leest, ontmoet telkens de
mens, wiens hart blijft verhard, de mens, die weigert tot
inkeer te komen, wat er ook gebeurt en voor welke raad*
selen hij ook komt te staan. Als van de zesde ure af tot
aan het negende uur toe duisternis over het land valt en
de Heer uitroept: „Eli, Eli, lama sabachthani?" „Mijn
God, Mijn God, waarom hebt Gij Mij verlaten?" (Mattheus
27 45, 46), zijn er onder hen die rond het kruis staan nog,
die onbewogen het verdere verloop afwachten. Geen vlucht,
geen paniek, alleen maar koele nieuwsgierigheidhard onge
loof. Laat ons zien of Elia komt om Hem te redden! Tot het
laatste toe blijft de haat het hart beroeren. Kijken en wach
ten. Hij heeft gezegdnu zullen we eens zien.
Het zijn de mensen aan wie de tekenen voorbijgaan, die nee
zeggen tegen alles. Die straks de opstanding zullen ver
loochenen. Die voort blijven gaan met het verspreiden van
laster. Hij, de Heer? Hij, onze Koning? Nee. En ze zeggen
nee omdat ze niet bereid zijn een Heer te erkennen, omdat
ze niet bereid zijn hun leven te stellen in eens Anders hand.
Ook niet al heeft die Heer Zijn leven gegeven om het hunne
te redden.
F. Palstra zei dat dit nieuwe gebouw
vreugdevolle mogelijkheden tot vergro
ting van het werk geeft. Maar, zo ver
volgde hij, met die mogelijkheden
neemt de verantwoordelijkheid toe. In
de eerste plaats zal het Leger belang
rijk meer inkomsten behoeven en in de
tweede plaats zal de toenemende ar
beid meer arbeidskrachten vragen. „Er
zijn meer mensen nodig om het werk te
doen, mannen en vrouwen, die zich met
hart en gaven in dienst van God willen
stellen tot heil van de mensheid".
In de lobp van de morgen waren
er bij d'Ruytenburgh tal van ge
lukwensen binnengekomen, schrif-
s telijke en telegrafische, en ook
veel bloemstukken, grote en klei-
(Van een onzer medewerkers)
In de Centrale Commissie tot
algemene zaken van het Neder
lands Israëlitisch Kerkgenoot
schap, het hoogste administra
tieve orgaan van de Joodse
gemeenten in ons land, is tijdens
de gehouden jaarvergadering uit
voerig gesproken over het steeds
toenemend probleem van het
tekort van geestelijke leiding
vooral voor de Joden in de kleine
gemeenten. Door het recente
vertrek van enige voorgangers is
dit tekort nog toegenomen, ter
wijl er geen enkel vooruitzicht is,
dat Nederland op den duur in
eigen behoefte kan voorzien.
Door de speciale, historisch gegroeide
constellatie van de Joor' e gemeenschap
van Nederland en door de soms zeer
kleine gemeenten, die veelal de twee
honderd zielen niet overschrijden, is ons
land ook niet aantrekkelijk voor buiten
landse voorzangers, voorgangers, gods
dienstonderwijzers, rituele slachters etc.
Tijdens de vergadering werd opgemerkt,
dat waar vroeger Nederland grote stro
men van buitenlandse Joden zich in on.<
land vestigden, deze thans, indien zü niet
naar Israël gaan. in andere landen vesti
gen. Het zou echter het -Nederlandse
Jodendom ten goede komen als hier
nieuwe impulsen worden gebracht. Van
de zijde van het bestuur werd te berde
(Advertentie)
Spit,Spierpijn
ne, met goede wensen. En bij een
van de bloemstukken was een
kaartje, waarop stond geschre
ven: Nooit kan 't geloof te veel
verwachten Met d'Ruytenburgh
had het Leger des Heils dit ook
plaats van immigratie, zodat het twijfel
achtig moet worden beschouwd of toe
stemming verkregen kan worden dat
buitenlandse Joden zich in Nederland
vestigen. Overwogen zal echter worden
of onder de Algerijnse Joden die zich
bij tienduizenden in Frankrijk vestigen
jongeren gevonden kunnen worden voor
opleiding voor een geestelijk ambt in
Nederland. Bij monde van voorzitter dr.
I. Dasberg werd een ernstig protest geuit
tegen het verbod van de Russische re
gering matzes te vervaardigen voor het
komende Paasfeest voor de Joden in
Rusland. Een dergelijk protest van het
Nederlandse oppeirabbinaat is via diplo
matieke kanalen reeds eerder overge
bracht. Uitvoerig is ook gesproken over
de wenselijkheid in Israël een monument
op te richten ter herinnering aan de uit
Nederland gedeporteerde Joden. Dit
monument, dat geschapen zou moeten
worden uit individuele eenmalige bij
dragen, zou ten nutte van de in Israël
levenden moeten zijn. De vergadering
hield zich nog bezig met de wenselijk
heid in navolging van buitenlandse Jood
se gemeenschappen een overkoepelend
orgaan te stichten, waarin alle Joodse
instanties in Nederland vertegenwoor
digd zijn, en dat als spreekbuis kan op
treden van de Joden van Nederland.
Advertentie
Hoestdronk in tabletvorm.95ct
Beroepingswerk
Smit te Stellendam.
Benoemd tot bijstand in het pastoraat
te Delfshaven (wijkgem. centrum): P.
Postlhouwer te Goudswaard.
GEREFORMEERDE KERKEN
Beroepen te Boskoop (vac. G. Leene):
G. Vesseur te Rockanje; te Beekbergen:
P. van Oosterhoudt te Krabbendam.
Benoemd tot pastorale medewerkers
voor twee vacante wijken te Rotterdam:
C. Clements te Lekkerkerk en F. J.
Jonkihof em. pred. te Delfshaven.
CHR. GEREF. KERKEN
Tweetal te Schiedam: R. Slofstra te
Harderwijk en G. de Vries te 's-Graven-
De 74-jarige wijsgeer Sarvepalli
Radhakrisjnan, die twaalf jaar lang vi
ce-president van India is geweest, zal
op 13 mei het presidentschap overne
men van de huidige president dr. Ra-
jendra Prasad, wiens gezondheid sinds
stus van het vorig jaar te wensen
Een delegatie van het Leger des
Heils heeft zaterdag op Paleis
Soestdijk aan H.M. Koningin
Juliana een exemplaar aangebo
den van de grammofoonplaat
„Jubileum Jubel", die ter gele
genheid van het 75-jarig bestaan
van het Leger des Heils is ttif-
gegeven door de Stichting „Doe
wat Terug". Op de foto: kapitein
W. F. Palstra Jr., kapelmeester
van het Stafmuziekkorps van
het Leger des Heils, die de lei
ding had van de vocale en mu
zikale presentatie van de plaat,
bood deze aan de Koningin aan.
Rechts: zijn vader commandant
W. F. Palstra en links: zangbri-
gaderleider W. Verrijk.
Vraag: Ik heb een clivia. Daar zit omdat de lak
een knop nog diep tussen de bladeren
Nu is mijn vraag: moet ik nu veel,
matig of weinig water geven*
de eerste keer teveel dit zeker a:
intrekt. mogelijk de
Vraag: Heeft een tandarts het recht
saneringskaart in te houden
te bevelen. Ook is het
uur opnieuw te besme-
gebloeid, dat ik teveel gaatjes heb om te vul- Deze is m de handel verkrijgbaar.
bloeit geklemd tussen de bladeren
krijgt geen mooie lange steel. De e
zegt: veel. de ander: weinig water.
Antwoord: Dat die bloem -
de bloem len? Ik ben altijd regelmatig op
Vraag: Wij hebben misschien
n neb veel geplombeerde kans een huis te kopen, daar het
mijn laatste baby is dit te klein wordt. Mag men voor
lar huis net zo veel vragen als mei:
Ik of is daarvoor ook een regeling of tax-
trole geweest
kiezen. Nu n
wel veel slechter geworden,
mijn mening nog niet hopeloos.
wil
n, die niet
i adres, kunnen niet
beantwoord worden. Geheimhou
ding verzekerd. Vragen, die niet
onderling met elkaar verband
houden, moeten In afzonderlijke
brieven worden gesteld.
atie?
vorming
Joor de één of andere cul- kan ook niet
tuurfout stilstand in de groei heeft
gehad. Heeft de plant haar rusttijd mis
schien gehad toen de bloem al gevormd
was? Dat geeft stilstand in de groei.
De rusttijd valt niet altijd gedurende
de winter, maar veelal wanneer de
bloei afgelopen is. Zodra de bloemknop- o...
pen zichtbaar zijn, moet men de plant bij het ziekenfonds gegrond bevonden
Antwoord: De huizenprijzen zijn
- andere tand- vrij. U zult dus de prijs moeten beta
arts gaan omdat ik geen kaart meer len. die overeengekomen wordt. Infor-
eerst bij het huisvestingsbureau, vruchtjes
dp lennpn wnninv n.Tt moven blad te krullen
Antwoord: U zult er goed aan doen
u onverwijld tot uw ziekenfonds te
den. Indien het zeker
een verplicht bezoek i
hebt overgeslagen dan
zetten, meer water en gere- wórden,
geld vloeimest geven. Zodra de bloei in
treedt, moet J" -
MOTL woning zult
betrekken en of het
in elk geval reeds
de tandarts koopcontract, dat de koop
klacht Raat,
krijg
Vraag: Wij hebben in onze tuin twee
perzikbomen staan. Ieder voorjaar zijn
volle bloei en er komen ook
ir dan begint het
dan vallen
de plant
Vraag: In ons huis hebben
koeler zetten om langer van de bloei kelderkast onder de trap, deze
bruikt heeft gemaakt
ken van Niemöller en hem graag tot
de microfoon toelaat. Maar in zijn ogen
is de westerse pers een boze pers, die
het op hem gemunt heeft en er altijd
op uit is om zijn woorden verkeerd
te geven ook als later bewezen
te genieten. Ook kan het blijven zitten
van de bloem een gevolg zijn van te
weinig voedsel. Voorts kunnen de oor
zaken zijn: te veel of te weinig gieten
lof een te kleine pot. Aan de hand van
de uitspra- het bovenstaande kunt u nagaan, waar
de fout(en) schuilt(en).
het voorlopige onlangs een antwoord in uw rubriek
op niet door- over behandeling van perziken met Ca-
geen vergunning ïjfornische pap tegen meeldauw. Bij
jw betrekken. onze tuinman kunnen wij die Californi-
Vra«: Gedurende mijn atwezieheid schc pap „let knj,en. Waar zou dit
d. .iiuninnin, dubbelwandige melk- wel mogelijk zijn? En ij, die pap goed
*- b,„. tegen de ktul van het bl>d, 5e"g;ond
hebben we door de voorlichtingsdienst
is de alumin
koker ondoelmatig gebruikt. In de bui
tenkoker gaat een beetje water
Ikant. de binnenkoker melk. Nu schijnt de iaten onderzoeken
i ventilatie- melk aangebrand
zijn
koker, 's Zomers wordt de tempera- de binnenkoker uitgeschuurd.
heeft
i deze kelder vrij hoog. Is
verbinding is ontsta a
mogelijkheid de temperatuur daar de koker. De melk gaat door een gaat-
Rothui
Op vrijdag 15 Juni volgen'weer twee Twee buitenlanders sluiten op JH|
Geref. predikanten, nl. ds A. Kruijswyk rij. De Koreaan K. S. Lee promoveert bij terlijk werd gi
van Francker by prof dr N H Ridder- orof. dr. J H. Baviocfc en de Amen- wereld wordt
'Mti m" - meerd." heeft hij nog onlangs
Vraag: Mijn zwarte glimmende fijne
te verlagen door b.v. met niet te ho-
êe kosten isolatiemateriaal
rengen aan de onderkant van de trap worden. De binnenkoker is
de wanden? Ook de buren hebben
Antwoord: De krul in de bladeren
wordt door een zwam veroorzaakt. De
krulziekte is een geheel andere ziekte
binnen en de buitenkoker van buiten ^w^d'n
epolijst. Wat moet eraan gedaan
staan. Kan ik die met blanke nagellak dat 's winters de temperatuur i
1 1 dgj f* '~A~ J kelder te hoog is.
bos en ds M J. Mulder te Vlaardmgen kaanse hoogleraar M. H Smith bij prof
bij prof dr V H Gispen Op 29 juni dr. G. C. Berkouwer. Na de groie vakan-
promoveert eerst de Amerikaan L. E tie staan er nog enkele promoties te
Boliek by prof di G C. Berkouwer en j wachten, zodat het dozijn dit jaar wel j hoofd slingert
éaarna de Leidsa studentenpredikant ds. zal overschreden worden.
kan worden dat hij toch wel heel let- behandelen of is er iets anders.
figr""!J geciteerd. ..De westerse mede dit euvel ongedaan kan worden
tendentieus gemfor-; gemaakt?
In een j Antwoord: Inderdaad het zeer
vraaggesprek gezegd volgens dr. Sorge. goed mogelijk de dof geworden plek- zeker niet de slechtste is
die zelf Niemöller dit verwijt naar hetken met blanke nagellak te behandelen, plakken tegen de muur
J* 'Sa de eerste behandeling zal vermoe-
Antwoord: Er zijn verschillende mo- het tenminste mogelijk is erbij te ko-
gelijkheden om die toestand althans *W Mh
ujn artikel.
i de laatste alinea
delijk
laag board
tweede noodzakelijk blijken, gen. Voor niet te vochtige muren is voor het isolerende water.
dt. Wanneer
geen Californische pap kunt krijgen
(hiervan is 8 liter op 92 liter water
nodig) dan kunt u ook proberen bij
goede loonsproeier of in een goe-
aak van bestrijdingsmiddelen het
middel Ziram te kopen. Hiervan moet
u 175 gram gebruiken op 100 liter wa
ter en het spuiten moet geschieden bij
het uitlopen van de knoppen Het spui
ten met Californische pap moet onge
veer 14 dagen voor het uitlopen van
de knoppen gebeuren.