Leden van gemeente moeten leren
functioneren als leden
Atheist Lewis kon zonder
God niet leven
GEESTELIJK
LEVEN
Amsterdammers gaven voor tweede maal ja-woord
Eerste Auca-
indianen gedoopt
Jaarboek voor de eredienst 1961-1962
Ahans symbool van Joodse heldenmoed
ZONDAGSBLAD
ZATERDAG 7 APRIL 1962
Belijdenis
Palmpasen nadert, de dag waarop honderden jongens
en meisjes in de kerken van ons land hun ..ja-woord"
zullen geven. In sommige kerken hebben zij dit reeds
gedaan, andere kerken wachten tot pinksteren en ge
bruiken een willekeurige zondag van het jaar voor
het afleggen van belijdenis. Maar toch heeft palm
pasen nog steeds die oude sfeer van belijdeniszondag.
Het doen van belijdenis echter is al lang geen nationa
le zaak meer, geen traditie in het leven van alle
jonge mensen. Er zijn meer jongeren die nimmer
aan die dag toekomen, dan die wel die dag beleven.
Belijdenis hoort al lang niet meer bij het leven als
worst bij de erwtensoep Het is hoogstens het toefje
slagroom geworden dat men al of niet bij het kopje
koffie kan gebruiken.
Daarom heeft deze belijdeniszondag veel van zijn
feestelijk karakter verloren. Het is geen dag
De £msterdam8« ..Kolenkit" worstelt met hetzelfde probleem als iedere
andere kolenkit deze winter. Hij was vol, maar ook snel leeg. Een normale
nieuwe kleren en van dure geschenken. Hoogstens kolenkit is evenwel gemakkelijker gevuld dan deze kerk die door zijn wondcr-
wordt er een boek gegeven, maar daar blijft het dan
catechisanten jaarlijks daalt. Maar
niet erg dat de belijdenis veel verliest
maar buitenkant is.
Vaak werd de belijdenis gezien als een eindpunt. Be
lijdenis is geen eindexamen, waardoor wij verlost
worden van de catechisatie, mit» wij slagen. Belij
denis is ook geen hoogtepunt in ons geestelijk leven.
Belijdenis is een beginpunt. Belijdenis doen wil zeg
gen de eerste letter uitspreken van een nieuwe zin.
Belijdenis is een toegangsexamen, geen bewijs van
volwassenheid, maar het begin van verantwoordelijk
heid.
Belijdenis is geen garantie voor geloof. Belijdenis in
tegendeel wil ons geloof handen geven. Van nu af
aan wordt van ons verwacht dat ons geloof zichtbaar
wordt, in de praktijk wordt toegepast. Niet de belij
denis maar ons leven moet het geloof bewijzen.
Ujke toren deze bijnaam gekregen heeft. In drie jaar tijds zag ds. E. B. Rijn
vinden het zUn kerkeraadsleden vertrokken eveneens
i wat alleen
het
geen wonder dat het
werk langzaam maar zeker afbrokkelde. Er kwamen wel nieuwe mensen in
de wijk wonen, maar het leek een onmogelijke taak om die mensen meteen
warm te krijgen voor de kerkelijke arbeid In hun nieuwe omgeving.
Met haast een gevoel van heimwee dacht deze predikant aan het kerkelijk
leven dat hij in Amerika had gezien. Als daar iemand verhuist, zoekt hij net
zo lang in de nieuwe woonwijk tot hij een kerk van zijn gading gevonden heeft
en dan geeft hij zich aan die gemeente. „Bij ons zijn zoveel hervorm'ilen alleen
maar geregistreerd, maar zij hebben geen plaats en geen taak in het geheel
van de gemeente. Met zulke mensen kun je geen gemeente bouwen. Er moet
een verantwoordelijkheidsbesef zijn", zucht de Amsterdamse pastoor.
met de predikant. Deze groep
mensen behoorden of tot de vrij
zinnige- of tot de Gereformeerde
Bondsmodallteit. Hen werd op het
hart gedrukt om zich dan op an-
dere plaatsen in te zetten, als zij ff*- j-
all^riei ke "elijk'"^ ï&Ttó -«»
Hij belegde geen grote samen- niet konden doen.
komsten en bijzondere diensten.
Hij piekerde net zo lang tot hij En al de mensen die een vraag. -
een weg meende gevonden te heb- teken achter hun naam hadden
ben, een weg die moest leiden geplaatst kregen ook bericht, plus
..?,m r"el' !e„ persoonlijk bezoek van een
Alle gezinnen kregen een ge-
typte niet gestencilde uit- ouderling.
Snd1in8,™Cenn.g,e.mmmaHTrnd Maar er veranderden ook al
gen werden door de kerkeraads- kleine dingen in de ge-
leden, zowel ouderlingen als dia- meente. Vroeger was het een
kenen persoonlijk rond gebracht, toer om. al het geldnodig
In slechts enkele maanden tijds de plaatselijke gemeente voor öy-
dergelijke zonder werk, bijeen te krijgen.
deze le- gr wa$ een f,usje voor dit, en
itwoorde- een ac^e voor dat. Daarom was
uitvoerig voorgesteld om al die extra-ac-
werden vijftien
avonden belegd,
den werden aangesproken
hun persoonlijke verantwoorde
lijkheid. Er
Verrast door vreugde
programma voor deze avonden, Des af te schaffen en boven de
die door een kring van 25 tot 30 vaste kerkelijke bijdrage twee
mensen werden bezocht. Ze wer- gulden per lid per maand te be
den opgewekt tot trouw kerkbe- talen. Zij die een girorekening
zoek. de ouders werden opgeroe- hadden werden metee„ de ge.
cP.?ecEtieU"e 'inden" Alle" dll X'fnhJ\dom,-d"h b'dr,"
het wilden hebben, kregen een "laandel,,la automatisch te la-
bijbelrooster van het Nederlands ten afschrijven. Het gevolg was
Bijbelgenootschap om tot een per
soonlijk bijbellezen te komen. Wii
moeilijk vond werd
de gelegenheid gesteld om een
bijbelkring te bezoeken. De aan
wezigen werden opgeroepen om
een luisterpost in de gemeente te
zijn en te melden waar zieken
waren of eenzamen.
Maar van welke kant ook bena
derd, het ging ds. Rijnders
dat zonder de minste moeite de
totale opbrengst van al die vroe
gere acties verdubbeld werd.
de
Ds. Rijnders is blij met de re
sultaten. Maar hij beseft dat hij
er nog niet is. De eerste volks
verhuizing is achter de rug, maar
hij verwacht minstens nog een
volksverhuizing. Ook de mensen
te "latên"vpVlën" Wij die zloh nu "ij goedkope.
de
Autobiografische bekerings
verhalen zijn zo oud als de
christelijke kerk. Zij zijn ver
guisd en gehoond en worden
toch steeds weer geschreven en
gepubliceerd. En sommige be-
kerings-biografieën hebben het
gebracht tot klassieke bestsel
lers. Het In het jaar 398 ge
schreven boek „Belijdenissen"
van Augustlnus werd in de af
gelopen jaren opnieuw in ver
schillende talen als pocketboek
uitgegeven. Maar er verschij
nen ook nieuwe „belijdenissen",
die zeker de aandacht verdie-
taak. Een
lid van een lichaam moet func
tioneren. Zonder dat lid behoeft
het lichaam niet dood te zijn,
maar het lichaam i
volledig. De vraag
vaak te kleine flatwoningen
vestigden verlangen naar het
ogenblik dat zij in staat zijn om
een groter huis te betrekken. Van
de 2700 oorspronkelijke hervorm-
Vervult
roeping?
as de man die het genot zocht is Wagner te verafschuw»
- .(.onde hij het aan zijn liefde
tot God hem liet
was. Koejemans was de man die oerromantiek te verklaren,
de waarheid zocht, tot hij Chris
tus als De Waarheid leerde ken
nen. En C.' S. Lewis, bij ons
vooral bekend door zijn boekje
Brieven uit de hel," zocht vrcug-
de totdat hij Christuz leerde ken- leven lang zoekt hij Vreugde
durft opendoen of hem gesloten houden;
deze ik kon het pantser losgespen of
het aanhouden. In geen
de gevallen werd mij
jaar tijds 1500. Slechts 1100 her
vormde gezinnen kwamen daar
voor terug. De Hervormde Kerk,
zei ds. Rijnders, is nu eenmaal
een kerk van middenstanders. Als
deze verhuizen dan komen in de
ze wijk de kleine middenstanders
en de arbeiders terug en daar Is
de band met de kerk veel min
der. Langzaam maar zeker zal
Koejemans schrijft
de scholier. En dat
nen. Nog maar pas publiceerde misschien wel het merkwaardige
de ex-hoofdredacteur van de
communistische „Waarheid"
zijn van „Ja tot Amen." en nu
is in het Nederlands versche
nen „Verrast door vreugde" de vader is
Woodhouse beseft dat het „kind toestand van mijn geest
i de i
Aan het einde van zo'n wijk-
avond ging de presentielijst voor
de tweede maal rond. Achter hun
naam moesten de aanwezigen
iets invullenZij werden voor
een keuze geplaatst. Wilden zij
/oorgehou- meewerken? Zij konden ant-
Maar daarom durft hij het ook den°één bepaalde keuze te doen; woorden ,.ja", en „neen", maar dan ook het gemiddelde inkomen-
ereld die God niet geen bedreiging of belofte was ook een vraagteken invullen. Zo cijfer van deze buurt dalen en
"il nemen, zijn hef- met een van beide verbonden". werden deze wijkavonden onge- daarmede tevens welhaast zeker
beschrijven. Zijn Toch komt ook wat Augustinus zochf en onbewust een tweede °°k het aantal hervormde lidma-
»zeer gevoelde, de uitverkiezing^ beujd(,nisdienst. Het „ja" dat ten-
blijdschap. Maar als filo- keus-V Ik 'zeg: Ik koos"; en fens in de kerk was vitgespro- PlOOtS
luo nt hij plotseling tot de toch w'as het mij alsof ik in wer- ken- moest herhaald worden,
de ontdekking dat ..Vreugde op zich- kelijkheid niet het tegengestelde moest onderstreept worden. Het Maar daarom wil hij dat de
iet zelf, eenvoudig beschouwd als een kon doen." Hier hebben wij een eerste „ja" vroeg op deze kerk ™,eeL "^1,^
t in mijn geest, tenslotte van prachtige praktische beschrijving avond om zijn consequenties.
1 en gener waarde is." van het eeuwige conflict tussen
,De gehele waarde lag besloten uitverkiezing en vrije wil. Maar Na zo'n wijkavond gingen de kerkzaal zijn ruimten voor aller-
datgene, waarop Vreugde haar daarom kan Lewis schrijven: mensen niet opgewekt en blij lei activiteiten. Die worden ge-
'J volgt _,Op die avond was ik misschien naar huis om hun eigen leven hruikt door een buurt- en jeugd-
zoals wel de meest neerslachtige en 'weer te gaan leven. Wie „ja" ge- centrum dat 45 tot
volstrekt geen tegenstrevende bekeerling in heel zegd had werd niet met rust ge- week organiseert. Er
li- Engeland. Ik zag toen niet wat laten. Weer kregen zij een per- v°or jongeren w,-~
De wonderlijkste belljdcnlsdienst van het afgelopen jaar
werd gehouden fa de jungle van het Amazone-gebied. Voor het
eerst werden negen leden van de stam van de Auca-lndianen
gedoopt. Het opmerkelijke was dat vier van hen behoorden
tot de groep moordenaars die enkele jaren geleden vijf jonge
zendelingen om het leven brachten.
In 1956 landden de vijf zen
delingen op een klein eiland
in dé Curaray-rivier. Plotse
ling werd het radiografisch
contact met hen
gaf de oudste dopeling Gikita,
een getuigenis. Hij heeft in
zijn leven minstens twaalf
mensen gedood. Maar met tra
zijn ogen vertelde hij
verbroken.
Later bleek dat zij alle vijf dat^dit alles gebeurd
vermoord waren door 1 J"
groep Auca's,. die wraak
r hij
God leerde kennen. Hij vertel
de ook hoe het bij de aanval
moordaanslagen die op de zendelingen toeging. Hij
in liet verleden door blanke zelf doodde de eerste zende-
avonturiers op de stam zijn ling. Toen begonnen de
gepleegd. 1
Betty Elliot en Rachel Saint,
de vrouwen van twee van de
vermoorde zendelingen, beslo
ten toen het werk van hun
af te maken.
slaagden i
gen met c
woonhut e
andere mannen hun geweren
in de lucht af te schieten. De
jongere Auca's wilden wegren
nen uit angst maar Gikita riep
heii terug om ook de andere
vier mannen te doden.
Maar nu beseft Gikita wat
gelie heeft hem
eranderd. Voor hen is
leven aangebroken,
ln contact te leg- hjj heeft misdaan. Het
stam. kregen een geij, -
gingen onder deze ,jen
verkondig-
dus officieel vrucht gedra
gen.
Tijdens de doopplechtigheid
an en vrienden op
zochten om hen te laten zien
wie Christus is.
dat wat het hart ontroert, doet tril-
het le- len van blijds»
Augustinus s°of kop11 bij
periode die de meeste biografen begeerte gericht hield, vervolgt
maar haastig overslaan. Lewis hij. „En dat object »oa's
heeft kennelijk met de humorist duidelijk bleek, vnl
van C. S. Lewis.
Zo werd het een ogenschijnlijk
langdradig. maar tegelijker
tijd verrassend fascinerend boek.
a<_ - -
I H en vraagt zich bladzijden lang mag vragen
'vtrliltTMn Dut Wijkt »f: Waarom schreef Lewis deee
HET BOEK JOB
Het Boek Job. veklaard dooi
prof. dr. J. H. Kroeze. U"
J. H. Kok N.V., Kampen,
In de prachtige
■ju*....—- herinneringen toch op? Maar
Augustinus leest toch geboeid verder.
twee pagina's komt de lez«
tot de conclusie dat hier niet
mand aan het woord is die zich
zelf uitermate belangrijk vindt.
Voor onze ogen rijst een figuur
op die romantisch is als kind
die geboeid wordt door boe-
chaam." Maar dan komt hij lang- thans volkomen helder en duide- soonlijke brief,
maar zeker door contact lijk voor mij is, de neerbuigende kcrkcraad dc predikant er zijn
Soedheid van God, die een mens, blijdschap over uitsprak dat zij
ie zich bekeert, zelfs onder zul- door hun „ja" zich volledig aan
ke omstandigheden wil aanne- de Opstandingskerkgemeente (zo
men". als de officiële naam van de Ko-
Verrast door vreugde" is een lenldt luidt) verbond. Het ijzer
belijdenis, een bekeringsgeschie- werd gesmeed op het moment dat
wil er zijn om mensen te helpen De leden moeten gaan besef
bij hun gewone dagelijkse leven, fen dat zij een verantwoorde-
n« ♦«ij. lijkheid hebben. Dat kan alleen
WIJK aat net grooisxe geaeeite -__.il j- vp..r. w ca at »r 3'S ^OOrd van *ot ben
de week leeg staat. Onder de sPrek de vraag. „Wat gaat er is gekomen. Dai kan alleen als
"Ji-11"- van de kerk uit. als de kerk zjj antwoord hebben gegeven.
uitgaat?" Er moet iets van die En daarom liet ds. Rijnders de
chibRUDer kerk u,t&aan- Maar de kerk be- leden van zijn Opstandingskerk-
if.iicrtiJ.rir staat uit leden. Er moet dus gemeente voor de tweede maal
_„if iets van de leden uitgaan. Hun „belijdenis" doen, door hun
belijdenis moet vrucht dragen, „ja" te plaatsen achter hun
de - ouderen er is zelfs alle „mogelijke
met vrienden, door het lezen
boeken, tot het besef, dat hij niet
Wat verlang je?"
vraag moet zijn
Wie is de begeerde?"
BB- En als hij zover gekomen is
komt de lezer al kan hij stellen: .„Een _teu<dig denis
volwassenen. De kerk Hun ja-woord moet zin hebben, naam.
taar op
H Kroeze. Uitgave ken die zijn leeftijdgenoten te de hel'
zwaar vinden, die wars is van J 1
sport en die in zekere zin een be-
K,_,Commen- trekkelijk eenzaam mens moet
het Oude Testament is zijn geweest. -• >-i-:
MI zonder heT odium het heet
atheïst kan werkelijk niet zorg- verbonden aan doorsnee beke- was een lijst
vuldig genoeg waken over zijn ringsverhalen. Zelfs in zijn beke- kon
overtuiging. Aan alle kanten lig- ring was Lewis niet clichématig, ten.
gen de gevaren op de loer". En Hij ging zijn eigen weg,
Lewis Hem, Die hij eerst kwam
zijn „Brieven uit zoekt
leert 1
thans 'deze verklaring
verschenen, van de hand
prof. Kroeze, hoogleraar
vriendenkring.
Zoekend
universiteit van Potchefstroom
Het is een monumentaal werk
geworden, een uiterst belangrijke
aanwinst voor elke theologische schoolwereld, die
bibliotheek. Hel brengt ons de zou kunnen zijn u
aangrijpende geschiedenis van
Job belangrijk nader. In een
dagblad moet wel worden vol
staan met
r s chi j n en BHHBHi
wij dan ook met bijzonder genoe-
beschrijft bij een kost-
die zo weggeetapt
ijn uit de boeken
Charles Dickens, die oni
gruwen en tegelijkertijd
dankbaarheid vervult dat wij het stuk droeg;
Engelse systeem van de kost-|
dfa "verrfchtën school niet kennen
want bij de brief
n alles wat gedaan
worden in en om de gemeen-
De „ja-zeggers" werden met-
maar een aan het werk gezet. En het
toch God tegen. Lewis heeft geholpen. Het aantal ker-
.ïu niet langer vreugde: keraadsleden kon binnen korte
Tegenstander ge- ,.Om de eerlijke waarheid te zeg- tijd van 23 weer gebracht worden
noemd heeft, kennen als zijn God. gen heeft dat onderwerp alle be- op 43 en andere lege plaatsen
lang voor mij verloren sedert ik werden ook weer ingenomen. Het
een christen ben. Ik kan mij heus werk begon weer te groeien. Ook
niet erover beklagen, zoals de catechisaties beleefden een
Wordsworth, dat de visionaire stoot in de goede richting,
glans gedoofd is... Ik weet nu
echter, dat de ervaring, bezien Bezoeken
Maar ook de „neen-zeggers'
'■aarde werden niet met rust gelaten. ZIJ den voor de studie
:ts an- kregen een brief waarin duide- met de eredienst te maken heeft.
Vrije keuze
„Zonder woorden en. ni
meen. bijna zonder enige
stelling kw
Jaarboek
venhage.
de eredienst theologische student is
toestand
Lewis
mij te staan.
bewust, dat ik iets in mijzelf
derdrukte of iets hield buitenge-
doel sloten Of anders «"egd. dat ik ders buitm mij
of ander knellend kleding-
corset.
of pantser.' alsof ik een kreeft verrast door
Ik gevoelde op dat moment
dat mij een vrije
Voor de derde maal is
vormde „Jaarboek voor
dienst" uitgekomen dat r
aardevolle bijdrage i
buitengewoon
warm pleidooi
■ergeten feit dat ook
lijk
volle
gen.
In
keus werd gelaten. Ik kon de deur N.V. Amsterdam.
op in. Zeer actueel is bovendien
eén kanttekening over „Avond-
maalsgemeenschap in 1817" van
ftrof. Lekkerkerker. omdat het ons
aat zien dat ook toen reeds over
dit onderwerp werd gesproken.
Dr. J. H. van Beusekom schreef
^uitvoerig artikel over de he-
boek" werkelijk e
geworden, niet slechts voor
theologen, maar ook voor archi
tecten die'zéker interesse zullen
hebben voor het artikel van ir. H.
erd geaccepteerd, der dan een uitschieter. Het biedt komt in deze beide artikelen even M. Goudappel en ds. W. P. ten
elk wat wils", maar toch aan de orde, maar prof. dr. K. Kate „Over functie en vorm van
het liturgisch centrum" en voor
het artikel „Experimentele kerk-
het bijzonder- bouw".
reeds de hervormde lezer is i
?rd gezegd dat hun „neen" Dit nieuwste nummer is niet min- kerker. Het thema „kerk en taal" hebben voor het artikel
maar waarin hen tevens gevraagd
werd of zij niet wilden toestem
men ln een persoonlijk gesprek bijzonder
>or de predikant
Eens een vergeten burcht
i medewerker
Chanoeka, htl Inwijdinijsfaest ttr herinnering aan
de opstand van de Maccnbceën tegen de overweldiger
van Israël, de Syrische Antiochus V Epifanes, de on
derdrukker van de Joodse religie, en de herinwijding
van de Tempel wordt door vele Joodse jongeren aan
gegrepen om een pelgrimage te maken naar Massada,
de vergeten burcht, die thans symbool is van het
Joodse lijden, van de vernedering eeuw na eeuw, maar
tevens het symbool van Joodse onverwoestbaarheid,
van Joodse heldenmoed van het, eveneens eeuw na
eeuw overleven van de kleine Joodse minderheid op
grote machtige onderdrukkers. Met de Joden, die stre
den in dit fort in het jaar 73. toen Jeruzalem door Ro
meinse legioenen reeds was ingenomen, de tempel op
nieuw en thans voor vele duizenden jaren was ver
woest voelt de Joodse jeugd van hedeh zich verwant.
Omdat deze Joden in de grij
ze oudheid van geen wijken wil-
rn, zich bleven verzetten
,_r dan zich aan de vijand
te geven. „Wie de weg naar
Massada gaat de dood grijnst
hem aan. diepe afgronden drei
gen aan beide zijden en zelfs
een moedig man wordt door
schrik bevangen". Dit ongeveer
schrijft Flavius Josefus in het
zevende boek van zijn „Joodse
oorlog."
Bedevaartsoord
Duizenden Joodse jongeren
hebben in de voorbije jaren
reeds deze weg beklommen, om
zich één te -'o*len met die Joden westelijke
die eeuwen geleden zich hier
verzetten tegen de Romeinse on
derdrukking. Steeds meer wordt
Massada een bedevaartsoord.
Naar die burcht, hoog verheven
boven het landschap, trok de Is
raëlische jeugd, daarmee onbe
wust een antwoord gevend aan
AdoLf Eichmann en zijn trawan
ten: „Dit nooit meer. Liever
vechten wij ons dood. zoals on
ze voorouders hier eeuwen gele
den en de Joden in het getto van
Warschau in het recente verle
den. dan ons willoos te laten
vernietigen
Het is nog niet zo lang gele
den, dat Massada een pelgrims
oord is geworden. Voor de ar
cheologen had de burcht, een
steile, alleenstaande ber^ J"
Zee. met een top die zich 440
meter uitstrekt boven dit water
vlak. nauwelijks aantrekkings-
Noch in het Oude noch in het
Nieuwe Testament wordt Mas
sada genoemd in verband met
een belangrijke gebeurtenis. In
Palestina en het huidige Israel
zijn aanmerkelijk meer plaat
sen die voor archeologen van
grotere waarde zijn. Anders ech
ter is dit voor de Israëlische
archeologen.
In eigen bodem
Zij graven in eigen bodem.
Iedere steen, die zij blootleggen
is tevens een voorwerp uit de
vaderlandse geschiedenis. Daar
om hebben enige jaren geleden
de Israëlische regering, de He
breeuwse Universiteit, de Israel
Exploration Society en nog eni
ge instellingen gezamenlijk ex
pedities uitgerust om ln Massa
da onderzoekingen te verrich
ten. Veel was over deze burcht
reeds bekend, dank zij Flavius
Josefus. Bekendheid heeft Mas
sada al gekregen in de tijd van
de Maccabeeën. maar zijn ver
maardheid dankt de burcht aan
de Romeinse tijd. Het was He
rodes, die zijn oog op Massada
liet vallen. Hij was het, die hier
een schier onneembare vesting
liet bouwen om zioh er. zoals
men veronderstelt, terug te trek
ken en te verdedigen, wanneer
de grond onder zijn voeten te
heet zou worden in zijn konink
rijk.
In 40 v. Chr. waren verschei
dene familieleden van Herodes
an de reeds uitgeweken naar Massa-
Dode da, nadat Jeruzalem veroverd
was door de Parthen. Door acht
honderd soldaten liet hij zijn fa
milieleden beschermen, terwijl
hijzelf naar Rome trok om voor
hulp te pleiten. Aangevallen
werd Herodes' familie in Mas
sada door een niet te bevechten
vijand: droogte. De reservoirs
droogden uit en waren weinig in
aantal. Nadat Herodes de macht
weer in handen had, liet hij
Massada versterken. Het top-
plateau van Massada werd om
ringd met een wit stenen muur.
waarop 37 torens van 50 meter
maakt voor landbouw, opdat
eventueel belegerden geen hon
gerdood behoefden te sterven.
Water
Dc capaciteit van de cister
nen voor het bewaren van wa
ter werd dermate vergroot, dat
het leek of degenen die op Mas
sada een wijkplaats hadden ge
vonden leefden ln een rijk bron-
was. kreeg Palestina Romeinse
procuratoren en bezetting. Bij
het uitbreken van de Joodse oor
log In 66 n. Cbr. slaagden groe
pen Joden erin Massada te ver
overen. Duizenden Joden onder
wie vrouwen en kinderen,
schaarden zich in de burcht on
der bevel van Eleazar ben
Jaier.
Verscheidene Romeinse aan
vallen hadden zij te verduren,
doch zij wisten ze stuk voor
stuk te weerstaan. Toen Jeruza
lem in 70 reeds was gevallen.
het jaar dat de Joodse balling
schap zou inluiden en dat zou
voortduren tot in 1948 de staat
Israël werd uitgeroepen, zetten
de Joden, die in aantal steeds
slonken, de strijd in Massada
voort. Steeds meer troepen lie
ten de Romeinen aanrukken. Het
tiende legioen onder Silva had
op het laatst tienduizend man
rond de stenen vesting Massada
samengetrokken.
Op 2 mei van het jaar 73,
op het Joodse Paasfeest, als
herinnerd wordt aan de uit
tocht uit Egypte, de wording
van het Joodse volk, onderna
men de Romeinse soldaten op
nieuw een stormaanval op
Massada, dat al zeven jaar
een aanfluiting was voor het
Romeinse gezag, omdat het
nog steeds in Joodse handen
was. De Romeinen overwon
nen ditmaal. Het was een
Pyrrhus-overwinning.
Geen triomftocht
De Romeinse troepen kon
den hun voornemen niet ten
uitvoer leggen. Het werd geen
triomftocht met vele gevan
genen. Twee vrouwen en vijf
kinderen dat waren de enige
overlevenden. De Romeinse
belegeraars vonden in Massa
da 960 lijken. Opperbevelheb
ber Eleazar ben Jaïer, die de
Joodse troepen aanvoerde,
had zijn bezetting kunnen
overtuigen, dat het beter was
zich zelf van het leven te be-
Ongenaakbaar en onherbergzaam
liggen de kale rotsen langs de
neg. die leidt naar Massada, de
Joodse pelgrimsplaats bij' de
Dode Zee.
roven dan zich over te geven
aan de vijand. Mannen, vrou
wen en kinderen verkozen de
dood boven de vernedering
door de vijand. Enige soldaten
hadden zich alvorens zich in
hun eigen zwaard te werpen
de burcht in brand gestoken.
Aan de voet van de berg staat
thans een jeugdherberg. Er
zijn altijd bezoekers.
Het is de Israëlische jeugd,
die Massada met eigen ogen
wil zien, om zich verbonden
te voelen met de mannen en
vrouwen, die hier eeuwen gele
den de vrijwillige dood na de
strijd, verkozen boven de ne
derlaag. Voor Israël is Massa
da het symbool van Joods lij
den, strijden en overwinnen.
De houding van de 960 Joden
van toen is de houding van de
Israëlische jeugd van van
daag. Met het geweer aan de
voet verdedigt zij zich tegen
iedere aanval.
