Jlieuwc £riitsrijc GTourant Geen overdracht buiten wil het Papoeavolk om van Commentaar Mrs. Kennedy: niet goed gekleed Schorsing debat op voorstel van A.R. Akkoord in stichting over de loonvorming Djakarta, optimistisch over nieuw gesprek snaiajBe a.-ftar dssajs 4 DONDERDAG 5 APRIL 1962 KANTOREN: Steenstraat 37. TELEFOON: alle afdelingen 31441. KLACHTENDIENST: bezorging 18—19 u. ADVERTENTIES: 0,20 per millimeter. Familieberichten f 0,18 per millimeter (Bij contract belangrijke korting). POSTREKENING: 58936. ABONNEMENTEN: ƒ8.25 per kwartaal; ƒ2,80 per maand; ƒ0,65 per week CHR1STELIJK-NATIONAAL DAGBLAD „StantvasUri) is öhfble»tn mijn bert in H§l)eosp®et" Drieënvcgrtigsie jaargang no. 12447 (Advertentie) DE HONDEN LUSTEN ER BROOD VAN DISCUS HONDENBROOD VLIELAND NIEUWE RIJN 50 Regering tegen Indonesiës prae-eonditie (Van onze parlementsredactie) Ï~\E REGERING is niet bereid te verklaren of te beloven, dat Nederlands Nieuw-Guinea buiten de wil van de Papoea-bevolking om, aan Indo nesië zal worden overgedragen. Wel is ze bereid te onderzoeken of de Indo nesische wens inzake overdracht nu of in de toekomst bij de Papoea's gehoor zou kunnen vinden. Deze duidelijke verklaring heeft minister Luns gisteravond afgelegd tijdens het Tweede-Kamerdebat over de jongste ont wikkelingen rond de kwestie-Nieuw-Guinea. De regering, zo zei hij, is van mening dat de Papoea-bevolking zelf over eigen toekomst een oordeel moet vormen, niet in de laatste plaats ook over de voor- en nadelen van een eventuele aansluiting bij Indonesië. Die oordeelvorming moet geheel zelf standig en in vrijheid plaatsvinden en niet onder dwang, terreur en geweld. Dit was nog maar enkele ja ren geleden, een van Frankrijks generaals, Edmond Jouhaud. Hij werd op een na de belangrijkste leider van het geheime leger Dit is dezelfde Edmond Jou haud, gefotografeerd nu hij in de beruchte Sanlé-gevangenis in Parijs is opgesloten: dikker, voorzien van snor, maar vooral ouder geworden Mr. Luns zei dit nadat hij en mi nister-president De Quay de Kamer hadden laten weten, dat Indonesië ook tijdens het geheime vooroverleg bij Washington onwrikbaar heeft vastgehouden aan zijn eis, dat Neder land vóór de aanvang van de eigen lijke onderhandelingen moet verkla ren de bestuursoverdracht van Nw - Guinea aan Indonesië te aanvaarden. „De regering", aldus minister Luns. „is tot zo'n verklaring niet bereid, want aanvaarding harerzijds van de Indonesische praeconditie zou de on derhandelingen in feite tot een dode letter maken." Het Nleuw-Gulnea-debat zou vandaag bi de Kamer worden voortgezet. Aan vankelijk lag het in de bedoeling het gisteravond af te maken, maar daar stak de anti-revolutionaire fractieleider dr. J A. H. J. S. Bruins Slot een stokje voor. Hij wenste met zijn fractie „breedvoe rig" over het antwoord van de regering op de gistermiddag door de Kamer ge houden beschouwingen te spreken en stelde daarom voor de replieken eerst vandaag te houden. Kennelijk was de a.r. fractievoorzitter niet geheel bevredigd door de uiteen zettingen van minister-president De Quay, minister Luns en staatssecretaris Bot. "s Middags had hij overigens ziin Nieuws in één oogopslag Het debat over Nieuw- Guinea is gisteravond op verzoek van dr. Bruins Slot in de Tweede Kamer geschorst na de medede ling van minister Luns, dat de regering niet be reid is te verklaren of te beloven, dat Nieuw-Gui nea buiten de wil van de Papoea's om aan Indonesië zal worden overgedragen. Prof. De Quay had de Kamer eerder laten weten, dat Indonesië tijdens het geheime vooroverleg on verwrikbaar heeft vast gehouden aan de eis van overdracht voor het begin van de eigenlijke onder handelingen. Na een onderhoud met president Sukarno heeft de Amerikaanse ambas sadeur in Djakarta. Ho ward P. Jones, gezegd veel hoop te hebben, dat de N ederlands-Indonesische besprekingen binnenkort zullen worden hervat. Ge- neraal-majoor Jani heeft medegedeeld, dat tiendui zend vroegere opstande lingen, die zich vorig jaar hebben overgegeven, naai de grens met Nieuw-Gui nea zullen worden gezon den. In het bestuur van de Stichting van de Arbeid is een akkoord bereikt in zake het loonbeleid. Voor al het NVV heeft een aan tal concessies gedaan. Het bereikte akkoord zal aan de betrokken bewindslie den worden voorgelegd Het Stichtingsbestuur zal ernaar streven verdeelde adviezen aan het college van rijksbemiddelaars te vermijden. De ministers van land bouw der zes EEG-landen hebben in Brussel na een zitting van meer dan twaalf uren hun goedkeu ring gehecht aan het ge meenschappelijk land bouwbeleid, waarover men het wat de grote lijnen be treft reeds eens was ge worden rond de jaarwis seling. Nu de laatste hin derpaal is weggenomen, zullen in 1969 alle produk- ten (agrarische zowel als industriële) geheel vrij verhandeld kunnen wor den. Zware eisen in massaproces In het proces in de Cubaanse hoofd stad Havanna, dat gevoerd wordt tegen 1179 mannen, die in april 1961 hebben deelgenomen aan de invasie, die ten doel had het bewind van Fidel Castro omver te werpen, zouden straffen zijn geëist die variëren van twintig jaar opsluiting tot de doodstraf. Dit is ntleend aan berich ten uit Cubaanse bladen, daar buitenland se correspondenten geen toegang hadden tot het proces. instemming met het regereingsbeleid be tuigd. Dat deden ook de heren De Kort (kath. v.), Oud (lib.), Tilanus (c.h.) en Van Dis (s.g.), zulks in tegenstelling tot de heren De Kadt (soe.). Bakker (comm.) en Lankhorst (pac. soc.) De voorzitters van de regeringsfracties lie ten er intussen geen misverstand over bestaan, dat zjj vurig hopen op een voortzetting van het gesprek met Indo nesië en op vreedzame, d.w.z. door over leg en overreding verkregen oplossing van het geschil over Nieuw-Guinea. Het schorsing-voorstel van dr. Bruins Slot stuitte in de Kamer aanvankelijk op enig verzet, maar na een korte derbreking van de vergadering ging men er toch mee akkoord. Eerst vandaag zou dus blijken of het regeringsantwoord van gisteravond nog consequenties heeft voor de houding van bepaalde fracties ten opzichte van het kabinetsbeleid. Verder zou vandaag gestemd worden over de twee moties-De Kadt van de P.v.dA.. De ene motie wil Nederland laten onderhandelen op basis van over dracht van Nw. Guinea aan Indonesië, zij het dat daarbij gestreefd moet wor den naar het verkrijgen van de grootst mogelijke garanties voor de toekomstige ontwikkeling van de Papoea's. De an dere socialistische motie verzoekt de re gering het zenden van militaire verster kingen naar Nw.-Guinea te staken. Eén Pv.d.A.-Kamerlid heeft zich gis teren van het standpunt van zijn fractie gedistantieerd. Het was de protestantse socialist J. H. Scheps, die het volledige zelfbeschikkingsrecht der Papoa's op geen enkele wijze beknot wenste te zien (Vervolg op pagina 5) De tunnel door de grote St. Ber nard. De laatste rotswand tussen de Italiaanse en Zwitserse kant van de Sint-Bernarcbtunnel zal vanavond doorbroken worden. Het enorme project werd uitge werkt door Italiaanse en Zwitser se ingenieurs. Het werkelijke bo ren begon in 1959. Nu, veertig maanden later, zijn duizenden ku bieke meters rotsgrond reeds ver wijderd uit het binnenste van de berg. Men hoopt de tunnel het volgend jaar in gebruik te kunnen stellen. Premier De Quay tijdens het Ha merdebat van gisteren: zorgen om Nieuw-Guinea T roepentransport met Zuiderkruis en Waterman Thans is officieel van de zijde van het ministerie van defensie meege deeld, dat voor aanvullend militair vervoer naar Nieuw-Guinea van scheepsruimte gebruik zal worden gemaakt Hiertoe zijn door de regering de Waterman en de Zuiderkruis ge vorderd. Over de vertrekdatum van de vaartuigen worden nog nadere be slissingen genomen. De Waterman en de Zuiderkruis zijn mèt de Grote Beer het eigendom van de naamloze vennootschap Trans Oceaan. Deze maatschappij is het vorig jaar op gericht om het beheer van de drie sche pen van de regering over te nemen. Zo wel de Waterman als de Zuiderkruis bieden plaats aan achthonderd passa giers. Aanvankelijk zou de Zuiderkruis op donderdag 19 april met emigranten naar Australië vertrekken. Deze emigranten hebben nu de keus gekregen, te wachten tot het eind van de maand om dan op de Oranje scheep te gaan, of met de trein naar Genua te reizen, waar zij dan nog juist de Johan van Oldebarnevelt, die enkele dagen geleden uit ons land trok, kunnen halen NVY werkt mee aan compromis (Van onze sociaal-econ redactie) TTET BESTUUR van de Stichting rA van de Arbeid heeft gisteren eindelijk een oplossing weten te vin den voor de moeilijkheden, die waren gerezen op het terrein van de loon vorming. Dank zij een tegemoet komender houding van het NW werd een zodanig akkoord bereikt dat de toetsing van ingediende con tracten niet langer behoeft te wor den opgehouden. Het akkoord tast de jongste spelregel van de regering niet aan. Naar bekend was die spelregel uitge vaardigd om te voorkomen dat het mati gingsakkoord van Oud-Wassenaar zou worden teniet gedaan door „opstapjes", DE INDONESISCHE minister van buitenlandse zaken, dr. Subandrio, heeft heden verklaard dat de mogelijkheid van een hervatting der besprekingen tussen Indonesië en Nederland over Nieuw-Guinea groter is geworden. Hij zeide dit in een onderhoud met journalisten, nadat hij overleg had gepleegd met Sukarno. Dc Amerikaanse ambassadeur in Dja karta, Howard P. Jones, heeft gisteren met president Soekarno geconfereerd en zich eveneens optimistisch uitgelaten over een terugkeer van Indonesië aan de conferentietafel met Nederland. Op de vraag of de besprekingen in de onmid dellijke toekomst hervat zullen worden, zei hij: „Ik heb veel hoop, maar sommige zaken moeten eerst via de normale diplo matieke kanalen worden geregeld". Wat deze zaken zün, zei hij niet. Volgens A.P. hebben hoge Indonesische autoriteiten verklaard, dat Sukarno streeft naar een „verzachting" van de Nederlandse houding met betrekking tot de Indonesische aanspraken op Nieuw- Guinea. Zij schrijven zijn bereidheid om de onderhandelingen te hervatten toe aan het persoonlijk beroep dat de Ame rikaanse president op hem heeft gedaan. Menadonese bevrijders Generaal-majoor Jani, chef-staf van het bevrijdingsleger" voor Nieuw-Guinea heeft medegedeeld dat tienduizend voor malige opstandelingen van Celebes bin nenkort naar de grens met Nieuw-Guinea zullen worden gezonden. Sinds vorig Jaar z(jn deze Permesta-troepcn rege- (Advertentie) De gevangenen Namens de Nederlandse strijdkrachten in Nieuw-Guinea is verklaard, dat uit het verhoor van de gevangen Indonesiërs is gebleken, dat de Indonesische militai ren op de eilanden Waigeo en Gag be hoorden tot bataljon-1961 van het regi ment „Para commando adri", commando troepen vam het Indonesische leger. Hun bewapening bestaat uit mortieren, brenguns, garand-geweren en pistool- mitrailleurs en hun leeftijd is gemiddeld 20 jaar. Zij bleken te behoren tot de groep die op 15 januari een mislukte poging had gedaan met behulp van motortorpedoboten de kust te bereiken. Die landing werd toen verijdeld door het gevecht bij de Etnabaai. De tienjarige Henk Lobbe is giste ren in Heerlen door een ruit van een flattrappenhuis gevallen en zes meter lager op het trottoir terecht gekomen. Hij overleed kort daarop. Na 15 april hervatting kernproeven van VS De Amerikaanse commissie voor kern energie heeft de scheep- en luchtvaart gewaarschuwd na 15 april een gebied ruim 1000 vierkante kilometer rond het eiland Christmas te mijden. Kennedy had al laten weten dat op deze Britse oefen basis kernwapens in de dampkring zou den worden beproefd als de Russen niet bereid zijn een verdrag inzake een verbod op het nemen van proeven te onderteke nen. Christmas ligt in de Stille Oceaan. Overspannen vader wurgde zoontje Een bang vermoeden van de Rotterdam se recherche is afschuwelijke zekerheid geworden: de twee-jarige Jopie R. is ge wurgd door zijn vader die door huwe lijks- en andere moeilijkheden in overspannen toestand was geraakt. De man pleegde zijn trieste daad reeds kele weken geleden, zoals hij gisteren langdurige verhoren in het Delta-zieken huis. waar hij na de brand is opgenomen verklaarde. Het lijkje van het jongetje heeft hij in een paar juten zakken, om wonden met zwart plastic en wit elek- triciteitssnoer en verzwaard met metaal, in het water van de Nieuwe Maas go- worpen. Kikvorsmanncn van de Ko ninklijke Landmacht uit Dordrecht zijn daar vandaag gaan zoeken, maar het wordt zeer twijfelachtig geacht of zij, nu het pak reeds drie weken in het sterk stromende water ligt. enig resultaat zullen hebben. De 72-jarige heer H. J. Mulder is gisteren met zijn fiets in Epe onder een auto gekomen. Hij was op slag dood. Soekarno wil kiezers muilkorven Soekarno tracht er een kieswet door te jagen, waarbij slechts één derde van de parlementsleden zal worden gekozen, aldus meldt Ass. Press. Dit is Sukarno's antwoord op dé aan drang van de politieke partijen op alge mene verkiezingen nu de binnenlandse veiligheid hersteld is. Volgens het wetsontwerp zouden slechts tachtig leden gekozen worden en de overige 160 worden aangewezen door Soekarno's nationale front Dit wil zeg gen, dat de tien politieke partijen, die nog toegelaten zijn, aan de verkiezing van 80 leden mogen deelnemen. Voorts zouden de vakbonden, leger en andere groepen 80 leden aanwijzen en de pro vinciale gebieden de overige 80. Het wetsontwerp is thans bij het pax- lemen t in behandeling en daarop wordt krachtige kritiek geoefend. Soekarno heeft herhaaldelijk uiting ge geven aan zijn afkeer van verkiezingen Hij betoogt, dat de 96 miljoen Indone siërs nog niet rijp zijn voor een westerse democratie. Hij regeert bij besluit en heeft steun van het leger, dat voorstander is van zijn theorieën van geleide demo cratie. Mej. Van Moorst weer vrij De ex-verzorgster van mejuffrouw An neke Beekman, de nu 63-jarige mejuf frouw Elisabeth M. van Moorst, die haar straf ln het huis van bewaring in Am sterdam heeft ondergaan, is vanochtend om zeven uur in vrijheid gesteld. Op dat tijdstip werd zij door een auto, bestuurd door een vrouwelijke kennis, afgehaald. In de auto zaten mejufrouw Beekman -ii een zuster van mej. Van Moorst Mej. Van Moorst werd in maart 1956 bij verstek door het gerechtshof te Am sterdam terzake van het onttrekken van het minderjarige Joodse weesmeisje An- nke Beekman aan het wettig over haar gestelde gezag veroordeeld tot zes maan den gevangenisstraf. In november van het vorig jaar richtte zij een gratiever zoek aan de Koningin. Op 6 december meldde ze zich bij het paleis van justiitie in Amsterdam, en werd in het huis van bewaring opgesloten. De 65-jarige heer J. H. Oonk is gis teren in Haaksbergen bij het overste, ken onder een auto geraakt. Hij was op slag dood. die in de cao's waren aangebracht. Het NW, dat deze spelregel aanvankelijk naast zich neerlegde, heetf zich dan gis teren bereid verklaard zoveel mogelijk overeenkomstig de spelregel te handelen. Ook zal het socialistische verbond zUn aangesloten organisaties adviseren met de spelregel rekening te houden. Het NW heeft echter niet alleen con cessies gedaan. Ook de andere partners in het stichtingsbestuur zijn tegemoet komend opgetreden. Men ging er mee akkoord dat 29 liggende cao's, waarin opstapjes zijn verwerkt en die in strijd zijn met de spelregels, als uitzondering op die regel zullen worden beschouwd De opstapjes zullen echter verschoven moeten worden tot op de helft van de contra ctsduur Om verdere moeilijkheden met op stapjes in de toekomst te voorkomen werd afgesproken dat het bedrijfsleven zal worden gevraagd geen contracten meer in te dienen, die een loopduur heb ben van langer dan een jaar en korter dan anderhalf jaar Naar bekend bestaan er over eenjarige contracten geen moei lijkheden: er mogen geen opstapjes tn worden afgebracht. Volgens de spel regels mogen daarentegen anderhall- jarige contracten halverwege de loop- duur een tussentijdse loonsverhoging bevatten. De belde voorzitters van de stichting zullen de bewindslieden van sociale za ken vragen akkoord te gaan met deze praktische oplossing, zo staat In een communiqué, dat gisteren na afloop van de besprekingen werd uitgegeven Het communiqué meldt ook dat de stand punten principieel gehandhaafd zijn. maar dat het stichtingsbestuur in voor komende gevallen zal proberen verdeelde adviezen aan het College van Rüksbe- middclaars te vermijden. (Vervolg op pagina 5) (Advertentie) Halve gebr. kip f 1.95 Alléén: PETER LEENEN Gangetje 14 OOK OM MEE TE NEMEN TN ZWITSERLAND is aan de kiezers de vraag voorgelegd, of hun land, indien het dat wenst, de beschikking moet kun nen krijgen over atoomwapens. Door de Zwitserse beweging tegen atoom bewapening een organisatie die over eenkomst vertoont met „Kerk en vrede" is een amendement op de grondwet in gediend. dat een verbod op vervaardiging, invoer, opslag en gebruik bevatte. In een referendum hebben alle mannelijke kie zers vrouwen hebben in het schone land nog geen stemrecht hun oordeel te kennen gegeven. Velen bleven van de stembus weg. Ze rekenden blijkbaar reeds op verwerping van het amendement. Zij hebben goed ge rekend. Dc pers, vooral de Duits-talige, had zich met krachtige argumenten tegen het amendement uitgesproken. Ook de aan ons Christelijk Nationaal Vak verbond verwante sociale beweging heeft dit gedaan in bet blad „Evangelisch So- ziale Warte". Terecht betoogde de kun dige schrijver in dit orgaan, dat men zich niet moest vastleggen op hetgeen al dan niet gedaan zou moeten worden in situa ties die men nog niet kende. Bovendien wees hij erop, dat onder be paalde omstandigheden zelfs de atoom bom het bestaan van de vrede kon dienen. Misschien vindt menigeen dit een vreem de redenering. Maar zij is het niet. Be schikt een grote mogendheid of een com binatie van mogendheden over kernwa pens, terwijl andere staten deze niet be zitten, dan is het gevaar niet denkbeeldig, dat de bezitter van zijn voorsprong ge bruik maakt om aanvallen te ondernemen. Weet men echter, dat anderen met de zelfde wapens kunnen terugslaan, dus dat aan een aanval groot risico verbonden Ls, dan zal deze wellicht achterwege blijven. Het gevoelen is reeds niet zonder grond, dat in dc periode van 1945 tot heden het vooral dc atoombewapening is geweest, die het Westen voor oorlogsgevaren" heeft behoed. Vanzelf spreekt, dat wij bovenal geroepen worden om de vrede te dienen door mid del van rechtontwikkeling. Maar in een wereld vol wantrouwen, vol zelfzucht en haat, zal men ook machtsmiddelen niet kunnen missen. Die middelen zijn uiter aard anders in een tijdperk van hoog ont wikkelde techniek dan in een meer pri mitieve maatschappij. Anders, helaas ook vreselijker. Dit moet ons dringen tot het werken voor het behoud van de vrede. Waarbij de ogen open moeten blijven voor wat in de wereld geschiedt. Illusies koesteren doet meer kwaad dan goed. Crita) Tendene aaiend 1(JET centrum van een actieve depres- sic, dat zich gisteren ten zuiden van IJsland bevond, is in zuidoostelijke rich ting getrokken en vanochtend op de Noordzee ter hoogte van Den Helder aangekomen. De depressie veroorzaakte zware stormen in de omgeving van Ier land, het Kanaal en het aangrenzende oceaangebie d. Nabij het centrum waren de wind krachten evenwel aanzienlijk minder. T'ZXln "SSulïï'L.SZ HET WEER 'N europa men. Aan de achterzijde ervan houdt de Rapporten hedenmorgen seven uur aanvoer van koude lucht met noordwes- telijke winden aan In deze lucht komen buien voor. De Bilt verwacht tot vrijdagavond: Over het algemeen veel bewolking met enkele buien. Matige tot krachtige noord westelijke wind. Aanhoudend koud. (Opgemaakt 11.15 uur.) Zon en maan Vrijdag: Zon op 6.06, onder 19.21 u maan op 7.21, onder 21,37 uur. Eerste kwartier 11 april. pers zijn in een forum tot van haar gezien waarop ze re. de conclusie gekomen dat gedraaid en in kreukels za- Clare Potter, een veterane rimr Alien'1 «T~ï.T mevrouw Jacqueline Kenne- ten. heljeen niet zou tebeu- der Amerikaanse mode was ,'3. u J' ™aa'»haPP'J. VMi bet" C- ij voor een vrouw in haar ren ais haar kleren behoor- het voU^TTTjoh^MoS" rënj moejn V°°r m"nde La"' goe pasten. Bovendien draagt eens. Kenneth Lane, de vrouw Kennedy goed gekleed de, gezien haar positie in de gin?. ..Alleen", zn zei hü i. geven aan haar Het vierde lid "stiinjiv mei gueu njn pasten. Bovendien draagt eens Kenneth Lane de man eie-en ,.j gekleed gaat, wanneer men ze haar rokken te kort, zijn die ^hoencn ontwe'rnt voor k!XÏ i u rUDV T"?a Leser' vatte haar a,thans de maatstaven der haute couture aanlegt. Ontwerper John Moore voorkeur draap. en is haar Veel heett pédaan. Al pAsidenES^S^ÏÏt-? '£i.JadL™r d: Wat .ï*.?'0'0 massa van de kri'ibk moet leveren op de H| vrouw van een president'. Station Weers- gesteldb If li ii\h !l D. Heidei zw.'b! w 6 9 4 4 £eldo h bew z 8 5 6 8 5 4 Twente rw. bew zzw 2 10 4 2.1 Zd.-Ldmb re*egen zzw 8 30 3 5 Stockh sneeuw T 2 8 .2 3 Kopcnfi zw. bew. on o 6 7 2 1 Londen zw. bew. w 6 9 5 10 Brussel regen w 4 30 4 !9 ssS' regen w 7 30 5 9 Grenoble zw.bew z 1 3 5 8.2 BeritjD zw. bew zo 12 3 2 MUnchen regen w 9 2 1.2 Geneve regenb. wzw 8 10 3 9 Wenen zw. bew windstil o 2 *35 S 30 1 10 Athene Rome zw. bew ozo 18 13 0 Madrid Mallorca Jnbew! L 14 5 7 10 11 0 18 16 9 0

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1962 | | pagina 1