PlSwi
SUNIL
R.K. Kerk verandert snel
in Latijns-Amerika
Ach vader niet meer!
GUN
GUN
Prof. Dijk legt functies
in onderwijswereld neer
Een woord voor vandaag
Jonge protestanten over
liet Europa van morgen
1
ANDERZIJDS
NEW DELHI
In ,J)e Heerbaan" het alge
meen zendingstijdschrift heeft
dr. J. Blauw een uitgebreid arti-
'<el over de Derde Assemblee van
de Wereldraad t>an Kerken in
New Delhi geschreven. Hij heeft
naar aanleiding hiervan de ool-
gende overwegingen gemaakt:
1. Waar i
gemeenschap-
«chieden. De „Joint action" wordt
aanbevolen, niet als nieuwigheid,
maar als een noodzakelijke voor
waarde voor de voortgang van het
Evangelie en het wegruimen van
ergernissen die niets tc maken heb
ben met de onvermijdelijke erger
nis van het kruis.
2. Er zijn niet alleen kerken, er
zijn ook zendingscorporaties die
angst hebben voor oecumenisch
overleg en samenwerking. Is er in
Nederland aanleiding het advies van
New Delhi, contact op te nemen
met niet aangesloten kerken, toe te
lassen op de N.Z.R. en de corpora
les die zich afzijdig houden? Niet
om deze tot deelname te bewegen
maar eenvoudig omdat men niet
naast en zonder elkaar leven mag
en kan, zonder ongeloofwaardig te
worden en zonder het werk te scha
den.
S. In hoeverre zal men in Neder
land bij de missionaire opleiding
consequenties willen trekken uit de
integratie? Een zekere kennis van
de oecumenische ontwikkelingen
der laatste decenniën lijkt niet on
gewenst, niet slechts voor toekom
stige zendingsarbeiders, maar ook
voor toekomstige predikanten. Voor
zover mij bekend heeft alleen de
theologische faculteit van Utrecht
een mogelijkheid tot studie van
oecumenica. Wat gebeurt er in dit
opzicht bij de Zendingsopleldingen
der bij de N.Z.R. aangesloten cor
poraties?
4. In hoeverre is een nader con
tact tussen Oecumenische Raad en
N.Z.R. mogelijk en wenselijk?
5. Is er aanleiding om vanuit de
N.Z.R. met belangstelling uit te zien
óf en op welke wijze de Oecumeni
sche Raad van Kerken in Neder
land denkt gevolg te geven aan de
uitdrukkelijke raad van de New
Delhi Assembly contact te zoeken
met kerken die geen lid zijn van de
Wereldraad van Kerken?
8. Het feit, dat wij in Nederland
slechts een klein stukje van de we
reldzending vertegenwoordigen,
mag ons niet weerhouden te trach
ten een stimulerende invloed, waar
nodig en mogelijk, uit te oefenen
op het werk en de visie van de
Commission on World Mission and
Deze overwegingen zijn niet an
ders dan een poging om enigszins
concreet te maken wat in algemene
termen in New Delhi is gezegd. Zij
zijn beslist niet nieuw, zij zijn door
mij persoonlijk, ook in ander ver-
band meer dan eens naar voren ge
bracht.
Zou New Delhi een voldoende
sterk klankbord zijn om deze vra
gen thans luid te doen worden
Men kan er zeker van zijn, dat
vooral sedert New Delhi, de W.C.C.
een belangrijke factor is geworden
in de kerkgeschiedenis
mag, men kan niet langer zich ont
trekken aan de beantwoording van
de vraag wat dit óns in eigen land
kent dat de boodschap van de kerk
terécht wordt samengevat in de
woorden: Jezus Christus, het Licht
der wereld.
Meer aandacht
voor de hijhei
In Latijns Amerika zijn op het
ogenblik vele veranderingen aan
de gang. Ook het rooms-katholi-
cisme is hier aan onderhevig.
Alhoewel deze veranderingen
zeer zeker aanwezig zijn zou het
niet juist zijn om te spreken van
drastische of dramatische ver
anderingen. Het gaat zeer gelei
delijk maar het is aan de gang.
Dit schreef W. Dayton Roberts,
één van de leidende figuren van
een zendingsgenootschap dat
hoofdzakelijk in Latijns-Amerika
werkzaam is, in een zeer uitge
breid artikel dat in „The sunday
school times" is gepubliceerd.
Waf zijn de nieuwe elementen in de
Rooms-Katholieke Kerk? Wat wordt
onder de vernieuwing van het rooms-
katholicisme, waar een aantal Latijns-
amerikaanse waarnemers naar verwij-
Leiders voor serie
scholen nodig
het onderwU»
De vernieuwing
vergt steeds meer mensen. M
kweekschool-opleiding isl men
rend
kunnen geven san 20 tot 25 scholen,
■uilen deze scholen moeten lelden ln ss-,
menwerking met de hoofden vsn deze
scholen. Dit zei prof. dr. H. Nleuwenhuls
tijdens een vsndasg ln Utrecht gehouden
receptie. Deze werd gehouden ter gele-
Pnheld vsn het sfecheld vsn de heer
Evers sis pedagogtsch-dldactlsch
medewerker vsn het pedagogisch cen
trum vsn de Nederlandse Onderwijs-
vereniging.
Prof. Nieuwenhuis wil dat de func-
t.onarlssen. die de supervisie over een
•erle echolen krijgen, in de gelegenheid
worden gesteld een universitaire stud.e
vsn vier Jaar te volgen. Daarnaast wenet
hij dat er functies worden geschapen
voor onderwijsdeskundigen die een hon
derdtal scholen onder hun toezicht heb-
Snellere verlichting van
rheumatiek en spierpijnen
Werkt aJtermate actief in op de haard van de pijn
ter verlichting van rheomatiek, zenuwpijnen, spit, ischias en stijfheid
Behalve prof. Nieuwenhuis sprsken tij-
----- ^2,
Hge1
i onderwijs, kunsl
er Ji
dens de receptie onder anderen de hooft
inspecteur H. J. Kleijterp. afgevaardigde
'-'gggg^lgadjitaten
van de minister
en wetenschappen en de heer Jac. Loots-
ïna, voorzitter van de Nederlands# on
4erwUzersverenlglng, zij gaven uiting
•en hun waardering voor het werk van
de heer Evers. Deze werd betiteld als
een pionier pp het gebied van de onder
wijsvernieuwing. De heer Evers is door
het bereiken van de pensioengerechtigde
l««ftljd gedwongen zijn functie bij net
pedagogiach-didactisch centrum van de
N.O.V. neer te leggen. HU wag een van
de stichters van alt centrum.
uw
kind
die
pret..
en lees deze w«ek
eens in de Jeugd
bladen: Okki, Sjors, Taptoe
en Donald Duck hoe Jonker
Fris ook uw kind op leuke
manier wil verwennen.
uzelf en uw
gezin
de heerlijke produkten, waar
mee Jonker Fria elke tafel
genoot verwent:
|a*s vrvcMtn- tn groenttncontervtu
'n feest op uw dis I
Benoemingen
Benoemd tot hoofd aan de Chr. Ulo
school te Coevorden: W. T, de Boer te
Schiermonnikoog; Chr. Uloschool
Badhoevedorp <t« openen 1 sept. a i
H. B. Koeraelman te Amsterdam.
Beroemd tot hoofd aan ds School
met de Bijbel te Scherpenzeel: P
de Graag te De Lier.
Benoemd tot hoofd aan de Christ,
school te Oosterland: A. J. Cromwijk
te Woerden; Herv. school te Zwijn-
drecht: P. I. Veenstra te Tial.
Benoemd tot onderwljser aan de Pr.
Juliana Uloschool t« Dordrecht:
Noot te Vlissingen en A. W. den Har-
tog te Zwijndrecht; Chr. Nat. Uloschool
te Rozenburg: K. F. Bakker te Gerkea-
klooster.
Benoemd tot onderwijzeres aar
C.V.O. school te Wijhe: R. Wullink te
Marlt; C.V.O. Marmxschool te Zwolle:
K- Wiersma te Zwoll*.
Benoemd tot onderwljser aan de 1ste
Chr Nat. school te Slikkerveer: G. de
Zeeuw te Hendrik-Ido-Ambacht.
Benoemd tot onderwljser aan
School met de Bijbel te Eemnes: J.
Schaik te Bunschoten: School met de
Bijbel te Oostendorp bij Elburg: A. H.
Ebbers te Vianen; School met de Bij
bel te Harmeien: H. H. Koetsier t«
Urk; Christ school te Staveren: P. J
van Kammen te Sauwerd; Christ.
School te Achlum: J Zuierveld te Mak-
kum; Julianaschool te Zwijndrecht
(tijd.): J. Labruijère te Zwijndrecht,
Niets werkt sneller, niets werkt aan
genamer, ter verlichting van pijn,
dan een behandeling met Algesal-bal-
sem. Het enige middel, dat het diaethyl-
amino-saücylaat in een speciale emulsie
met hoog doordringingsvermogen bevat
(U.S. Patent n° 25966/4) dringt Algesal
direct door in het weefsel, de ge
wrichtsbanden en de spieren tot aan de
haard van de pijn, waar een onmid
dellijke verlichting ontstaat. Overtuigt
Uzelf van dit buitengewone doordrin
gingsvermogen wanneer U Algesal
uitwrijft, zult U merken, dat deze aan
vankelijk kleurloze wonderbalsem meer
teneinde diep in te
werken op de pijnlijke weefsels.
Nog beter de pijnstillende werking
van Algesal "doorstraalt" weefsel en
spieren tot in de gewrichten, zodanig
dat een duurzaam gevoel van ver
lichting en welzijn in de plaats komt
van pyn of stijfheid. Maar, vergeet
niet Pijn slaat altijd onverwacht
toe 1 Zorgt er dus voor thuis altijd
een tube Algesal bij de hand te
hebben.
Na de Unie „Een School met de
Bijbel" drie en dertig jaar lang
als voorzitter te hebben gediend
legt de emeritus-hoogleraar, prof.
dr. K. Dijk, ook deze functie neer.
Prof. Dijk is de enige Uniebe
stuurder uit de jaren twintig die
nog bestuurslid is. Hij legt tevens
zijn andere functies in de Unie
en in de Schoolraad neer.
De Unie ..Een School met den Bij-
_jl" werd in 1879 gesticht. Bijna de
helft van de tijd van haar bestaan werd
zij dus geleid door prof. Dijk. Vooral
de laatste jaren heeft hij de zogenaam
de Uniecollecte, die voor het protes
tants-christelijke onderwijs Jaarlijks
wordt gehouden, steeds meer zien op
brengen.
Prof. Dijk komt uit een familie die
steeds bijzonder heeft meegeleefd met
het christelijke onderwijs. En ook hij
zelf heeft zich niet afzijdig gehouden.
Reeds als jong predikant in Rijswijk
werd hij benoemd tot lid van de inspec
tie-commissie van het Christelijk Natio
naal Schoolonderwijs in het rayon Den
Haag. Vier Jaar later werd hij benoemd
tot lid van de Schoolraad, waarvan hij
steeds lid is gebleven. Zes en veertig
jaar lang heeft hij deze organisatie ge
diend.
Maar prof. Dijk heeft ook op andere
wijze medegewerkt. Niet slechts was hij
Jarenlang hoogleraar aan de Vrije Uni
versiteit. hij leerde de onderwijsproble
men ook kennen vanaf e«~ br"
tel. Zo was hij jarenlang
bestuur van een christelijke h.b.s. in
's-Gravenhage, curator van de Theologi
sche Hogeschool ln Kampen en zelfs een
aantal jaren van de Vrije Universiteit.
Maar zijn belangrijkste onderwljs-func-
tie was toch wel het voorzitterschap van
de Unie. waarmee hij in de loop
die jaren vergroeid raakte.
UNIE PROGRAM
deze organisatie zich bezon op haar
plaats in de veranderende wereld. Het
programma spreekt zich in het sterkst
uit voor de vrijheid van het onderwijs.
In de naoorlogse Jaren heeft prof. dr.
Dijk vooral strijd geleverd tegen de
mensen die de doorbraak propageerden
en vooral ook ben die meenden dat alle
christelijk organisetiewerk in kerkelijke
banen moet worden geleid. Met Kuyper
wilde Dijk steeds staan voor de niet-
kerkelijke christelijke organisatie.
cieel zijn functies neerleggen. Tevens
legt hij jdan de leiding van de redactie
neer van het biad „School en huis".
„Geref. Contact" aan
liquidatie toe
Hel gaat niet goed met „Gereformeerd
Contact", de organisatie die In leven
werd geroepen door gereformeerden die
werktaam zijn In de kerkelijke arbeid en
het maatschappelijk werk. Als op 2 en 3
april de leden op de Ernst SUIem-hoeve I
bijeen komen zal daar tevens worden I
beslist of er nog toekomstmogelijkheden
sijn, of dat de vereniging over sal moe
ten gaan tot liquidatie.
In een bericht aan al de 150 leden
schrijft de voorzitter van het bestuur,
dr. w. M. Ottow: „Daarom zullen we
met ons Geref. Contact een andere weg
op moeten, hetzij de weg ven de liqui
datie. hetzU een andere weg."
Het bestuur meent een andere weg ge
vonden te hebben en stelt aan de alge
mene vergadering voor te trachten de
„verantwoordelijkheid voor ons grote
doel te doen meedragen door een aantal
andere organisaties." Genoemd worden
de deputaten voor de evangelisatie van
de Geref. Kerken, de deputaten voor het
Algemeen Diakonaal Bureau, de stich
ting Geref. Opleidingen, de stichting
Raad voor geref. Sociale arbeid, het
Geref. Sociologisch Instituut, de Ned.
Geref. Jeugdraad en de Gereformeerde
Predikanten vereniging.
Het bestuur stelt in de tweede plaats
voor om te trachten medeverantwoorde
lijkheid te effectuereen in de opzet van
het orgaan dat het Geref. Contact op
het ogenblik gestencild uitgeeft. Komt
deze medewereklng niet tot stand dan
«el het contact worden opgeheven.
verstaan? Dr. José Miguez Bo-
nio. die aan het hoofd van protestant-
theologische faculteit in Buenos Ai
res staat heeft vijf nieuwe factoren
:-katholicisme in Latijns-
Amerika vastgesteld.
Eén van die factoren is wel dat de
Rooms-Katholieke Kerk nu heel wat rea
listischer over zich zelf denkt dan vroe
ger. Nog niet zolang geleden wezen
zegslieden van de Rooms-Katholieke
Kerk er op dat de bevolking van Latijns-
Amerika voor 95 procent rooms-katho-
liek was. Nu erkennen zij echter open
lijk (wat de protestanten al lang ---s-
i is. In 1941 stelde Alberto Hurta-
en vraag in een boek dat de titel
droeg van: ,.Is Chili een rooms-katho-
liek land?" Het antwoord was toen al
heel duidelijk, neen! Nu is de bevolking
van Chili voor elf en een half procent
protestant. Slechts tien procent is goed
rooms-katholiek. De rooms-katholieken
spreken dan ook van onze „ontkerstende
aanhangers."
Een tweede punt is de verandering van
het programma van de Rooms-Katholie
ke Kerk. Het houdt nu een intensiever
systematischer godsdienstonderwijs
n ook aan het werk in de gemeen
te zal meer gedaan moeten worden. De-
trend manifesteert zich in een stroom
^nieuwe literatuur, handleidingen en
Deze trend is ook waar te nemen in
de pogingen die men doet om toenade
ring te zoeken tot deskundigen op ker
kelijke gebied, studenten en anderen.
Op pastoraal gebied is het merkbaar
aan de verhoogde activiteit in de ge
meente en aan het veelvuldiger huisbe
zoek.
Een ex-prlester heeft een» verteld
dat paus Plus XII tijdens de Tweede
Wereldoorlog het Initiatief tot enige
hervormingen op de rooms-katholleke
seminaries heeft genomen. Het gevolg
hiervan Is dat er nu een nieuwe gene
ratie priesters ln de kerk Is gekomen.
Mannen die niet de karakteriserende
morele laksheid van vroegere genera
ties bezitten, mensen die actief deelne
men aan de huisbezoeken en
ultbreldingsprogram van hun gemeen,
te, mensen die er beter op sljn voor
bereid om san de eisen van hun geloof
ln de nieuwe, meer ontwikkelde
meenschap waarin zij werkzaam zijn,
te voldoen.
Europese invloed
Ten derde ondergaat Latijns-Amerika
de invloed van de opleving van de
rooms-katholleke bijbelstudie, de be
studering van de theologie en de litur
gie in Europa. Deze invloed ls nog nau
welijks te bemerken maar ze is er
Zelfs ln het wel zeer conservatieve Co
lombia worden zendelingen door pries
ters uitgenodigd om hun parochianen te
vertellen wat de bijbel voor hen protes
tanten betekent. Dit gebeurt niet vaak,
maar het is gebeurd en meer dan
De rooms-katholieke geleerden
schrijvers gaan meer aandacht ai
dogma's schenken, zoals de centrale fi
guur van Christus, de kerk als
meenschap van gelovigen, veel meer
dan een hiëraehie. en de genade var
God als de bron van de vergeving. De
ze trend is ook doorgevoerd ln de veel
eenvoudiger kerkbouw en liturgie di
men hier en daar al kan waarnemen.
Het vierde punt ls de veranderde hou-
'ding van de Rooms-Katholieke Kerk in
Zuid-Amerika ten opzichte van het pro
testantisme. Ofschoon de situatie in
leder land verschillend is, Colombii
een zeer duidelijk voorbeeld, kan men
toch wel zeggen dat de protestanten in
Latijns-Amerika niet langer een arm
zalige vervolgde minderheid van de be
volking uitmaakt.
De rooms-katholieken kijken nu met
enig respect naar de opmerkelijke
groei van het aantal pi estanten. Er
bestaat tevens een neiging om met
protestanten te discussiëren Men is zich
bewust geworden van nieuwe dingen
die geleerd en nieuwe inzichten die
verkregen kunnen worden door een on
derlinge gemeenschap. De vroegere
houding van de Rooms-Katholieke Kerk
was het ontkennen van alles wat d#
protestanten belijden. Nu is het echter
zo dat men zegt dat door de Rooms-Ka
tholieke Kerk de waarheden die het pro.
testantisme onderschrijft door de R.K.
Kerk in hun volle werkelijkheid worden
beleden.
Invloed
Het vijfde en laatste punt let»
minder hoopvol is de toenemende po
litieke en institutionele Invloed van de
Rooms-Katholieke Kerk Latijns-Ame-
komen en ook zijn er verscheidene
nieuwe kardinalen gekozen. Het aantal
rooms-katholieke scholen is op fantasti
sche wijze toegenomen. Studenten en
werkgroepen zoals: „Rerum Novarum"
(de eerste twee Latijnse woorden van
de pauselijke encycliek met betrekking
op het werk) zijn tot stand gekomen.
Het toenemende aantal Noordameri-
kaanse rooms-katholieke zendelingen
heeft een nieuw leven in de rooms-ka
tholieke op oeding geblazen. Tevens was
hun komst het begin van sociale wel
vaart projecten.
Het meest tekenende voorbeeld van
deze toegenomen politieke en institutio
nele invloed is wel de oprichting van
de CELAM, een raad van bisschoppen
die te vergelijken is met de Nationale
Rooms-Katholieke Welvaart Conferentie
in de Verenigde Staten.
Konden vroeger de bisschoppen van
Latijns-Amerika gekarakteriseerd wor
den ais kibbelend, jaloers en geschei
den door openlijke vijandschap, nu ze
ker niet meer. Zij zijn in een enkele
politieke organisatie samengevoegd. De
kantoren van deze organisatie zijn in
Bogota in Colombia gevestigd. Deze
ganisatie maakt pli
De laatste aanwinst van de CELAM
is de stichting van een secretariaat voor
Academische Wetenschappen met een
persbureau in Montevideo, een filmkan
toor in Lima en een radio en tv kan
toor in Rio de Janeiro.
men dit alles ln aanmerking
neemt komt men tot de volgende
clusle. De altuatle verandert maar
radicaal. De tijd van de ouderwetse po
lemieken Is echter voorbij. De aanhan
gers van de evangelische leer moet ge
adviseerd worden een positieve bood-
schep te brengen, de Waarheid van het
Evangelie uit te dragen met minder
vooringenomenheid tegen de ketterijen
van Rome maar met vol vertrouwen ln
de Heilige Geest. Wat voor kleur
godsdienst de Inwoners van Latijns-
Amerika ook hebben, één ding hebben
zij gemeen: si] hebben allen Jezus
CMJ
dig.
UW HAAR
CORRECT
IN MODEL
Prins Willemschool te Delft: Chr. Kley
te Delft; Van Loben Selsschool te Arn
hem: P. Cool te Arnhem: Dr. A. Kuy-
perschool te Harderwijk: D. J Manten
te SchoonrewoerdNed. Herv. school te
Zwartsluis: H. Veenstra te Hoogeveen.
Benoemd tot onderwijzeres aan de
Ned. Herv. school te Zwartsluis: G. H.
van Asselt te Grafhorst; School met de
Bijbel te Nootdorp: H. M. Hes van
Zweeden te 's-Gravenhage: Prins Bern-
hardechool te Garderen: C. C. J. van
Hall te Ermelo: Ds. A, van Geest-
school te 's-Gravenzande: M. Verbaan
te 's-Gravenhage; Eben Haëzerschool
te Waddinxveen' J. Gelderblom te Stol
wijk en P. H. de Ruiter te '.«-Graven-
hage; Da Costeschool te Bodegraven:
N. A. C. Poot te De Bilt.
HAARCRÈME
Schots protestant
bezoekt paus
Paus Johannes heeft vandaag een be
leefdheidsbezoek ontvangen. Dr. Archi
bald Campbell Craig, moderator var
de algemene vergadering van de Kerk
van Schotland.
Het was de eerste leider van de Kerk
van Schotland die een dergelijk bezoek
aflegt. Het was de derde maal in vijf
tien maanden dat de paus een ont
moeting had met een protestants kerke
lijke leider. Op 2 decemlber I960 ontving
paus Johannes dr. Geoffrey Fisher, de
toenmalige aartsbisschop van Canter
bury.
Vorig jaar werd de paus bezocht door
bisschop Arthur Lichtenberger, geeste-
l.Jk hoofd van de Episcopale Kerk
de V.S.
Dr. Craig werd bij zijn bezoek aan het
Vaticaan vergezeld door dr. Willebrands,
de Nederlandse secretaris van het secre
tariaat voor christelijke eenheid dat
paus Johannes gesticht heeft ln verband
met het aanstaande Vaticaans concllii
dat op 11 oktober begint.
Ds. T. H. Hoeksema
overleden
overleden, predikant bij de gerefor
meerde kerk aldaar. Ds. Hoeksema
werd 7 januari 1897 geboren te Zeven
huizen (Gr.) waar zijn vader predikant
was. Hij studeerde aan de VU en werd
26 mei 1929 door zijn vader te Zwarte-
meer in het ambt bevestigd. Op 26 ja
nuari 1947 verwisselde hij deze g<
te mr-t die van Oosterwolde. Alda
vrijdagmiddag na een rouwdienst in de
gereformeerde kerk de begrafenis
plaats vinden.
Bezinning Geref. Bond
over vrouw in ambt
Nu steeds meer grote-etadskerken over
gaan tot het kiezen van vrouwelijke
ambtsdragers, willen de predikanten van
de Gereformeerde Bond in de Hervormde
Kerk zich bezinnen op wat z(J ln de hui
dige omstandigheden moeten en kunnen
doen Het hoofdbestuur heeft voor 13
april een speciale vergadering bijeen
geroepen waar een groot aantal predikan
ten uit grote steden zijn uitgenodigd.
rlstua en Zijn reddende vergeving no-
Van een ding zijn de overpriesters en de oudsten des volkt
goed doordrongen: bij Pilatusde stadhouderzullen zij met
verpletterende bewijzen moeten aankomenwillen zij Jezut
ter dood gebracht zien. Zij zullen Hem moeten afschilderen
als een man, die gevaarlijk is voor de rust en de orde in de
samenleving, als een man, die probeert de Romeinse macht
te ondergraven. En ze hebben hun woordje klaar. „Wij hebben
bevonden, dat deze ons volk verleidt, doordat Hij verbiedt de
keizer belasting te betalen, en van Zichzelve zegt, dat Hij de
Christus, de Koning is." Ziezo, dat is gezegdnu maar af
wachten hoe Pilatus reageert.
Die reactie is merkwaardig. Pilatus loopt over de eerste be
schuldiging heen. Het is net alsof zij hem niet in het minst
interesseert. Maar die tweede „van Zichzelve zegt, dat Hij
de Christus, de Koning is". Kijk, dat is belangwekkend.
Pilatus zal Jezus eens van top tot teen hebben opgenomen.
Deze man een koning? Hij kan zijn verbazing nauwelijks
onderdrukken. Dat zal hij uit Zijn eigen mond moeten ver
nemen. En hij stelt de vraag, op de man af: „Zijt Gij de Koning
der Joden?" (Johannes 23:3). Pilatus denkt bij het woord
koning aan pracht en praal, en machtdie van deze aarde
zijn. Dit is de wereld, dit is de mens, die niet begrijpt, dat
Jezus de Heer koninklijk is in Zijn armoede.
Vijfde conferentie
in Rotterdam
(Van onze parlementsredactie)
Jonge protestanten uit Duits
land, Noorwegen, Zweden,
Frankrijk, Zwitserland, Oosten
rijk en Nederland begonnen gis
teravond in het Rotterdamse
Groothandelsgebouw hun vijfde
conferentie van jonge Protestan
ten met politieke belangstelling.
Het thema is ditmaal „De taak
van het Protestantisme in het
Europa van morgen".
De conferentie wordt georgani
seerd door de jongerenorganisaties
van de A.R. Partij en de C.H.
Unie. De voorzitter van de Fede
ratie van c.h. jongerengroepen, mr.
B. van Haersma Buma, sprak gis
teravond het openingswoord. Met
name sprak hij zijn blijdschap er
over uit. dat ditmaal meer nationa
liteiten dan voorheen zijn vertegen
woordigd.
Dc heer Van Haersma Buma wee»
op de verscheidenheid in politieke or
ganisatie van de Europese Protestan
ten. In niet alle landen bestaan confes
sionele politieke partijen.
Het thema van het congres achtte hij
eenvoudige taak gesteld." Met
bisschop Dibellus was hij het eens, dat
Europa Jdeohts kan bestaan zolang en
in zoverre het Christendom aan zijn
bestaan ten grondslag ligt.
De opening werd onder meer bijge
woond door de voorzitter van het Cen
traal Comité van A.R. Kiesverenigln-
Sm. dr. W. P. Berghuis, en de heer
van Doorn, bestuurslid van de afde
ling Rotterdam van de Europese Bewe
ging. Na de officiële opening gaven en
kele deelnemers een kort beeld van dc
huidige politieke situatie in hun land.
Bij deze rondblik bleek de grote ver
scheidenheid in de politieke oriëntatie
VERS
GEBAKKEN
KANT EN KLARE
VERPAKTE UITIES
GEVEN UW MAALTIjD
DIE VERRUKKELIJKE
PIKANTE SMAAK
VAN GEFRUITE
UITIES
de deelnemers. De Noor Gunnleik
Selerstad vertelde, dat de (protestant
se) Christelijke Volkspartij in zijn land
vijftien van de 150 zetels ln het parle
ment bezit. De CVP is in economisch
•pzicht socialistisch en in politiek op-
zicht conservatief georiënteerd.
De heer Reinhold Polster uit Ooï-
tenrijk deelde mee, dat zes procent
van de Oostenrijkers protestant ii.
Hun politieke voorkeur is echter ver
deeld over de drie belangrijke par
tijen in Oostenrijk, de overwegend
rooms-katholieke volkspartij, de
cialisten en de liberale partij,
Ds. P. Frehner uit Zürlch benadruk,
te. dat de Zwitserse protestanten wei
nig voelen voor samenwerking met de
Rooms-Katholieken. Deze situatie staat
wel in grote tegenstelling met die in
Duitsland, waar protestanten en rooms-
katholieken elkaar in de concentratie-
kampen hebben gevonden en na d
dergang van het nazi-rijk besloten tot
oprichting van de Christen-Democrati
sche Unie.
Vandaag werden de deelnemers aan
het congres door burgemeester Van
Walsum op het Rotterdamse stadhuis
ontvangen. Aansluitend had een rond
vaart door de Rotterdamse havens
plaats.
NEDERLANDS MEEST GEBRUIKTE WASMIDDEL
R.K. kerk wijst eis
mevrouw Ryan af
De advocaat van de 41-jarige
mevrouw Alice Ryan, die de Rooms
Katholieke Kerk in New York ervan
beschuldigt haar huwelijk met
priester te hebben verbroken, heeft
woensdag gezegd, dat hij van het
aartsbisdom in New York en van kar
dinaal Spellmann, aartsbisschop van
New York, een antwoord heeft ont
vangen, dat neerkomt op een alge
mene ontkenning van de beschuldi
gingen.
Mevrouw Ryan, die vier kinderen
heeft, eist van de kerk een schade
vergoeding van bjjna twee en een
half miljoen dollar, omdat haar echt
genoot in 1955 onder verdoving zou
zijn ontvoerd en in een klooster zou
zijn opgesloten.
Reroepingswerk
NED. HERV. KERK
Beroepen te Heemstede, dr. E. J. Beker,
studentenpred. te Utrecht.
Aangenomen naar Kerkwerve-Serooi-
kerke: G. Zonneveld, kand. en voorgan
ger te Oostvoorne; naar Nesmen W.c-
rum: M. Ravenhorst, kand. te 's-Gra-
venland.
GEREFORMEERDE KERKEN
Beroepen te Den Helder (4e prd.
plaats): L. J. Wolthuis te Oosterend
(Fr.).
CHRIST. GEREF. KERKEN
Beroepen te Heerenveen: J. M. Visser
te Dokkum.
EVANG. LUTHERSE KERK
Drietal te Amsterdam: S. G. van de
Haagen te Schiedam, J. A. Roskam te
Beverwijk-Velsen en mej. da. M. E.
Monsees te Amersfoort.
Ds. W. F. ten Rouwelaar heeft ons
medegedeeld dat het in sommige bladen
gepubliceerde bericht, dat hij het be
roep naar Edam-Monnickendam aan
genomen zou hebben, onjuist is.
bijkomstigheden. Enkele weken geleden konden
we in onze krant een beschouwing lezen waaraan
de Jehovagetuigen nu wel precies hun teruggang
weten. Het was de algemene welvaart, die roet
in het eten gooide, en die de belangstelling voor
geestelijke vragen deed verminderen. Maar tij
dens de oorlog hoorden we af en toe dat alle on
recht en alle verschrikkingen deden vertwijfelen
en maakten dat de mensen zich van de verkon
diging afwendden. En daarvoor heette het dat de
malaise en de crisis, de werkloosheid en het
stempelen de oorzaak waren van veel afkerigheid.
Zo houden de „verklaringen" nooit op, maar we
zetten dat woord tussen aanhalingstekens, want
we vinden dat er bijster weinig door wordt ver
klaard!
Hoe dan ook: in het eerste decennium van deze
eeuw gold de alcohol als de baarlijke duivel, die
overwonnen moest worden omdat hij de toegang tot
het heil versperde. Men schreef letterlijk: „Gij hadt
niet beter kunnen doen dan de zoo vele en velerlei
drinkgewoonten te bestrijden: zij zijn als voedsters
der lichtzinnigheid de groote oorzaak van onzen val
en ellende.Men was overtuigd: ban de drank
uit, en de kerken zullen volstromen! En een pre
dikant. die het meende was dus zonder meer pro
pagandist van de geheelonthoudersverenigingen.
Trouwens: dat gold niet alleen van dominees, en
het was evenmin een eigenschap van de orthodo
xie. Vakverenigingsleiders, politici, onderwijzers,
schrijvers zij allen waren vol van een vager of
bewuster Idealisme, dat de strijd tegen de alcoholi
ca aanbond. Geen wonder. Overal om zich heen zag
men de ellende van het drinken: men zag de zwaai
ende gestalten van de dronkaards op de straat;
men hoorde het voortdurend gelal uit de open
kroegdeuren; men kende de verpaupering der ge
zinnen. Daarom preekte men tegen de drank; dicht
te tegen de drank; tekende tegen de drank. Onge
twijfeld zijn er nog oudere lezers, '.ie zich de re-
cameplaat der geheelonthouding herinneren. In de
ingang van een herberg houdt een klein meisje
haar vader staande, die bezig is om zijn zaterdag
se loon door te brengen. ..Ach vader, niet meer!"
zegt dat meisje. Het was alleen maar jammer
dat kwajongens gewoon waren om een t achter dat
ach te plaatsen: zo ontstond er een variant waar
mee de afschaffers bepaald niet gelukkig waren!
Hebben al die enthousiaste idealisten iets bereikt?
Ongetwijfeld zeer veel. In de plaats van het „krui
pende. zuipende volk" kwam een bewuste arbeiders
groep naar voren Zeker de oudere generatie wilde
helemaal niet naar deze jeugdige voormannen luis
teren Men moet Willem van Iependaal maar eens
horen vertellen over zijn eigen vader, die in zijn
jeugd geheelonthouder was. De hele straat schreeuw
de hem honend Blauwe achterna, en dr
vader van het meisje waarop hij verliefd raakte
vond dat de adspirant schoonzoon onmogelijk een
flinke kerel kon zijn omdat „ie ze niet lustte".
Maar de jongeren zelf hadden teveel leergeld be
taald en aan den lijve ondervonden wét vooral de
jenever aan uiterlijke en innerlijke gevolgen teweeg
brengt. Zij sloten zich sterk aaneen en ofschoon nog
heel wat leed geleden zou moeten worden want
óók van drankmisbruik geldt dat de zonden der va
deren aan het derde en vierde lid bezocht wordenl
zij speelden het klaar om deze echt vaderland
se onzede te breken
En dc vader uit mijn verhaal behoorde tot hen.
En op de eerste feestavond van de plaatselijke af
deling der Nationale Christelijke Geheelonthouders
Vereniging op 11 februari 1902 werd hem ten
dank voor dit meevechten een boekwerk aangeboden
Een bescheiden boekwerk, dat de titel droeg „Uit
de achterbuurt" en zeg nu maar dat er een lijn
rechte verbinding loopt tussen dat boek en deze
volkswijkverhalen I
Alleen: in één opzicht bekeek men destijds de
ware samenhang der dingen verkeerd. Want zomin
als het thans de welvaart is. die mensen van God
vervreemdt zo was het destijds de alcohol. Ik gelooi
dat we 't andersom moeten zeggen: wie God ver
laat komt altijd in een of andere vorm van afgo
derij terecht. Hij zoekt zijn troost bij de fles. bij
de overdaad, bij de haat of desnoods bij een
andere vorm van idealisme. Maar dat doet geen af
breuk aan mijn diepe achting voor hen. die rond de
eeuwwisseling de flessen aan diggels gegooid heb
bent
