Jlieutuc GTourcuil mi politiek van verwacht Soepeler Djakarta W Commentaar Londense Tower Bridge in verval Minister Luns bij Kennedy en Rusk V.S.-functionarissen iets optimistischer Ministerraad zal vanavond vergaderen Opstapjes in de cao s beperkt toegestaan Sjoukje Dijkstra weer kampioene Europa (rita) 2W- 21 ZATERDAG 3 MAART 1962 KLACHTENDIENST: bezorging 18—19 u. ADVERTENTIES: 0,20 per millimeter. Familieberichten f 0.18 per millimeter (Bij contract belangrijke korting). POSTREKENING: 58936. Tweeënveertigste jaargang no. 12419 CHRISTELIJK'?»'ATIONAAL DAGBLAD ,Slanl»astich if ahfblmn myn hert ia tcgtjeaspaet" in 'n woelige wereld veilig verzekerd. Kromme -uwegracht 8—10 UTRECHT a ipNKELE recente aanwijzingen uit Djakarta wijzen erop, dat Indonesië een minder strakke politiek zal aannemen. Dit verklaarde Ameri kaanse functionarissen na een ontmoeting tussen minister Luns en de Amerikaanse president John Kennedy op het Witte Huis in Washington. De bespreking had op verzoek van Kennedy plaats en volgde op een lang durig onderhoud van minister Luns met een groot aantal Amerikaanse topfunctionarissen, onder wie de minister van buitenlandse zaken Dean Rusk. Minister Luns rechtsin ge- sprek met zijn Amerikaanse ambtgenoot Dean Rusk, natuur lijk over Nieuw-Guinea. Nieuws in één oogopslag Minister Luns heeft gis teren een uur larug met (president Kennedy over de kwestie Nieuw-Guinea gesproken. Daarvoor had een onderhoud van ruim vier uur met minis ter Rusk. Uit Djakarta ko men berichten, volgens welike Indonesië bereid zou zijn tot het doen van een aantal concessies. De inhoud daarvan is echter (nog) niet bekend. Het kabinet heeft gis teren nadat overeen stemming in de Stichting van de Arbeid niet moge lijk was gebleken een algemene aanwijzing ge geven aan het college van Rijksbemiddelaars. Slechts bij cao's van anderhalf jaar of langer zijn trapsge wijze verhogingen na ver loop van de helft van het contract toegestaan. Bij contracten van kortere duur mag dat pas na het eerste jaar. De Ver. Starten zullen hun proeven met kernwa pens in de dampkring uiterlijk in de tweede helft van april hervatten, als tegen die tijd geen doel treffend verdrag tort hert staken van deze proeven met de Sowjetunde is ge sloten, aldus heeft presi dent Kennedy officieel medegedeeld. Verwacht wordt, dat morgenavond in een plaats bij de Zwitsers-Franse grens de laatste fase van de onderhandelingen tus sen Frankrijk en de Alge rijnse nationalisten zal beginnen. Het zal den ook ongeveer een week duren voordat de bestandsover- eenkomst en bet politieke akkoord zulilen worden on dertekend. Bondskanselier Ade nauer heeft de Westduit se ambassadeur in Moskou, dr. Hans Kroll. naar Bonn ontboden om zich nader te verklaren over het plan, dat hij volgens een aantal Westduitse bladen zou hebben opgesteld inzake de oplossing van het Duit se vraagstuk. Mede dank zij een schit terende kür heeft Sjoukje Dijkstra gieteravond in Genève voor de dierde ach tereenvolgende maal de Europese titel kunstrijden op de schaats behaald. On ze landgenote liet haar Oostenrijkse concurrente Regina Heitzer liefst 65.9 punten achter zich. De staatssecretaris van onderwijs, kunsten en we tenschappen, mr. Y. Schol ten, heeft gisteren ter gele genheid van het vijftien jarig bestaan van de Ne derlandse Radio-Unie o.m. verklaard van mening te zijn, dat de radio haar plaats zaJ behouden naast de televisie. Met name voor de muziek zal de ra dio in het voordeel blijven, zo zei mr. Scholten. (Van onze parlementsredactie) Vanavond komt de ministerraad in bijzondere zitting bijeen om te spre ken over de jongste bevindingen met betrekking tot het Nieuw-Guinea- vraagstuk. De gedachtenwisseling zal zijn georiënteerd op de telegrammen, die minister Luns uit Washington zou sturen en waarin hij de resultaten van zijn besprekingen zou uiteenzet ten. Het was aanvankelijk de bedoe ling, dat de ministerraad vanmorgen zou bijeenkomen. De telegrammen van mr. Luns hebben Den Haag daarvoor niet tijdig genoeg bereikt „De besprekingen waren gunstig," verklaarde minister Luns na afloop. .,Met president Kennedy is gesproken over een aantal mogelijke formules voor een oplossing van de kwestie Nieuw-Guinea, alsmede over de in drukken van de Amerikaanse ministei van justitie Robert Kennedy. Tot de mogelijke oplossing schijnen niet te behoren de „concessies" waartoe de Indonesische president Soekarno vol gens het Franse persbureau AFP bereid zou zijn. Deze concessies zouden lnhou- den, dat de Papoea's vijf jaar na over dracht van het bestuur over Nlemv-Gul- nea aan Indonesië hun zelfbeschikkings recht door middel van een volksstemming zouden mogen verwezenlijken, voorts dat in die tussentijd de Nederlandse ambtenaren in Nieuw-Guinea in functie zouden mogen blijven en ten slotte dat Indonesië bij een vreedzame oplossing in hoge mate van zijn goede bedoelin gen jegens Nederland zal blijk gev Zowel minister Luns persoonlijk als een woordvoerder van Robent Kennedy en een officiële woordvoerder in Den Haag ontkenden, dat, zoals het bericht van het persbureau wilde, de Ameri kaanse minister /an Justitie dergelijke voorstellen van Soekarno aan de Neder landse regening zou hebben overgebracht. Overigens wordt er in Den Haag op gewezen, dat in deze „concessies" steeds de eis tot bestuursoverdracht als voorafgaande voorwaarde wondt gehand- Zowel Amerikaanse, Canadese als Ne derlandse functionarissen spraken nog een ander bericht tegen, namelijk de TAE regering heeft besloten traps- gewijze verhogingen in 1962 be perkt toe te staan in cao's die door lopen tot in 1963. Daartoe heeft zij een zogenaamde algemene aanwij zing verstrekt aan het College van Rijksbemiddelaars. De nieuwe spel regel staat toe dat in contracten met een looptijd van anderhalf jaar of langer op de helft van dit looptijd „opstapjes" worden ingebouwd. Bij contracten met een kortere looptijd zijn die „opstapjes" eerst na een jaar toegestaan. De regeringsbeslissing, die de no dige commentaren heeft uitgelokt van de diverse groeperingen in het bedrijfsleven, betekent in de prak tijk, dat de 60 industriële cao's, die voorzien van „opstapjes" bij het College van Rijksbemiddelaars zijn ingediend, zullen moeten worden te ruggenomen en aangepast. Bij het NW, dat grote bezwaren heeft le gen de nieuwe spelregel, ziet men dit nog niet gebeuren. „Het bedrijfs leven kan dit nooit aanvaarden," zei secretaris W. F. van Tilburg. „Het is de doodsteek voor een groot aantal contracten". Volgens staatssecretaris Roolvink, die deze beslissing gisteren (na beraad in de ministerraad en na overleg met de Inon- commissie van de Stichting van de Ar beid) bekend maakte, betreurt de rege ring het bijzonder dat zy heeft moeten ingrijpen in deze kwestie, die aan de dag trad toen in het bestuur van de stichting over de interpretatie van het Wassenaar- se loonakkoord onenigheid ontstond. Van regeringszijde is, aldus de staats secretaris. getracht een brug te slaan tussen de diverse opvattingen in het stichtingsbestuur over de vraag of bij contracten met een looptijd van langer dan een jaar trapsgewijze verhogingen in het eerste jaar mogen worden geïntro duceerd. Toen bleek dat overeenstem ming niet mogelijk was, zag de regering zich wel gedwongen een nieuwe aanwij zing te geven om het toetsingswerk voortgang te kunnen doen vinden. Maar zij heeft dit ongaarne gedaan. De regering is van mening, zo zei de heer Roolvink, dat de aanhoudende eco nomische spanningen het niet toelaten dat al spoedig na de. aanvang van een contract opstapjes worden geïntrodu ceerd, die tot gevolg hebben dat de to tale loonkostenstijging over het eerste contractsjaar de gematigde produktivi- teitsruimte overschrijden. Aan de andere kant heeft de ministerraad ook weer niet zo dogmatisch willen optreden als zij zou hebben gedaan door elke traps gewijze verhoging in 1962 te verbieden. Volgens de staatssecretaris Is het aan brengen van die „Opstapjes" op zichzelf helemaal niet zo ernStig, ware het niet dat daardoor de toch al niet zo grote ma tiging, zoals In Wassenaar afgesproken, nog verder wordt verkleind. Het Wasse- naarse akkoord is overeengekomen om een inflatoire ontwikkeling te voorko men. Wil men een stabiel prijsniveau en een ruime werkgelegenheid handhaven, dan is naleving van het Wassenaarse ak koord naar letter en geest geboden. Reeds nu loopt naar de mening van de staatssecretaris de loonontwikkeling te snel en wijkt zij teveel af van de ontwik keling der produktiviteit De situatie wordt er niet beter op nu het bedrijfs leven komt te staan voor krimpende winstmarges en stijgende kosten. Een en ander blijkt uit de onder de raming blij vende belastingopbrengsten. Volgens de heer Roolvink is het zaak de conjunctuur niet in de waagschaal te stellen. De staatssecretaris zei dat sinds het optreden van het kabinet-De Quay de regelingslonen met 14 procent en de feitelijk verdiende lonen met 17 procent zijn gesjegen. De arbeidsproduktiviteit nam daarbij toe met 12 procent. Voorts stegen de kosten van levensonderhoud met sleehls 3.2 procent, waarvan 2 pro cent als gevolg van huurverhoging en afschaffing van de consumentensubsidies op melk. Neemt men bij deze cijfers voorts in overweging dat er over vrijwel de gehele linie werktijdverkorting is verkregen fte stellen op ruim 6 procent), dan is volgens de staatssecretaris de positie van de werknemer sinds 1959 aanmerkelijk ver beterd. Dat illustreert ook zijn aandeel in het nationale inkomen, dat voor dit jaar op 70,5 procent wordt geschat, maar in 1959 nog 67,5 procent bedroeg. Tegen deze achtergrond is het. dat de regering wil waken voor een inflatoire ontwikke- (Zie voor commentaren pag. 4) melding, dat een prominente Canadese figuur zou zijn benaderd om als bemid delaar tussen de Nederlandse en de In donesische regering op te treden. Door een Canadees persbureau was dit de zijde van het Canadese ministerie buitenlandse zaken vernomen. Weliswaar deelde men in Ottawa mee, dat Canada nog niet rechtstreeks was benaderd, maar men was van mening, „dat er in deze richting wellicht iets gaande was." Minister Luns wilde zich. gisteren niet erover uitlaten, of Amerika een bemidde laarsrol zal aanvaarden. Ass. Press nam echter van hoge Amerikaanse func tionarissen In Washington, dat de vraag, welke bemiddelaar by de Nederlands Indonesische onderhandelingen zal op treden nog in het stadium van bespre king verkeert. De Amerikaanse autoriteiten vertrou wen erop, dat indien overeenstemming wordt bereikt voor formele onderhan delingen, deze besprekingen zullen plaats hebben onder supervisie va secretaris-generaal van de Verenigde Naties Oe Thant of een rechtstreeks afgevaardigde van hem. In feite is Amerika derde partij ge weest bij de voorlopige pogingen ernstige onderhandelingen te bewerk stelligen, maar het heeft elke formele rol als bemiddelaar van de hand gewe zen, aldus deze functionarissen tot d' correspondent van Ass. Press. Lang gesprek De besprekingen van minister Luns met de Amerikaanse minister van tenlandse zaken Dean Kusk en diens medewerkers duurden vier-en-half uur Zij werden onderbroken door een werk- lunch. Zy waren zeer openhartig, ver. klaarde de Nederlandse bewindsman na afloop, maar hij weigerde mee te delen of een nieuwe benadering voor het Nw- Guinea vraagstuk was gevonden. Minister Luns werd vergezeld door de Nederlandse ambassadeur in de Verenig de Staten, dr. J. H. van Roijen, de ge volmachtigde minister bij de ambassa de, mr. E. L. C. Schiff en de eerste am bassade-secretaris jhr. mr. J. L. R. Huy- decoper. Van de zijde van de Amerikaanse rege ring werd aan de besprekingen deelge nomen door Rusk, de Amerikaanse bassadeur in Nederland Rice, de onder minister van buitenlandse zaken George MsGhee, de onderminister voor VN-za- ken Harland Cleveland en de adjunct- onderminister voor Europese zaken Wil liam Tyler. (Voor vervolg zie pagina 4) Staking bij AKU Twintig spinners bij de Algemene Kunstzijde Unie te Arnhem zyn gisteren in staking gegaan. De stakers hebben indeling in een hogere toongroep geëist De staking wordt niet door de vakbonden gesteund, en de AKU-directie acht het optreden van de spinners ontoelaatbaar. De directie is van mening, dat de actie niet helemaal losstaat van de onrust der het personeel over het uitblij' van de beslissing over de c.a.o. Reeds eind vorig jaar zijn de voorstellen door de AKU en de vakbonden bij het College van Rijksbemiddelaars ingediend. Het fiat is nog niet verleend. Surinaams premier in Nederland De premier van Suriname, mr. S. E Emanuels, is hedenmorgen op Schiphol aangekomen en werd verwelkomd door prof. dr. J. E. de Quay en de minister van verkeer enw aterstaat, drs. H. A. Korthals. De reserves van het sterlinggebied aan goud en verwisselbare deviezen zijn in februari met 50 miljoen toegenomen tot 12.230 min, ondanks een terugbetaling 750 min aan het Internationale Monetaire Fonds. CJOUKJE DIJKSTRA heeft gisteren tijdens de Europese kampioen- schappen kunstrijden dames, die op het ogenblik in Genève worden gehouden, voor de derde achtereenvolgende maal met een gave en impo nerende kür het Europese kampioenschap behaald. Regina Heitzer moest genoegen nemen met de tweede plaats en Karin Frohner wist voor zich de derde plaats in de wacht te slepen, na een enerverende strijd. De 20-jarige dokters-dochter uit Amstelveen, die met een voorsprong van 40.9 punten op haar grootste con currente, de Oostenrijkse Regine Heit zer, aan de kür begon, handhaafde zich onbedreigd op de eerste plaats die zij na de verplichte figuren reeds steving in handen had. Sjoukje be haalde haar eerste Europese titel in 1960 te Garmisch-Partenkirchen en prolongeerde deze het vorige jaar te West-Berlijn. Zowel bij de wereld kampioenschappen 1960 te Vancouver als bij de Olympische winterspelen 1960 te Squaw Valley eindigde zij op de tweede plaats, beide keren achter de Amerikaanse Carol Heiss. Zoals bekend werden het vorige jaar dc wereldkampioenschappen te Praag af gelast door het verongelukken van dc Amerikaanse kunstrijploeg bij dc vliegramp te Brussel. Hypernerveus en lijkbleek stond Sjoukje Dijkstra vrijdagavond in het Sportpaleis van Genève op haar beurt te wachten. De televisie-camera'6 waren van dichtbij op haar gericht en Sjoukje vond dit, zo vlak voor de belangrijke kür, alles behalve leuk. Maar al na enkele seconden, nadat de muziek van Graduation Ball was inge zet, leek zij alle zenuwen ineens kwijt te zijn. In haar lichtgroene, met ge kleurde pailletten afgezette kostuumpje, wervelde hert Amstelveense meisje over de baan. Met hoge sprongen, dubbele salchows, gewaagde lutzen. en prachtig geslaagde axels werkte zij haar kür feil loos af. Alle sprongen werden schitte rend uitgevoerd en er was in de gehele precentatie geen enkel moment van on zekerheid. Het Oostduitse jurylid Bauch waardeerde de uitvoering zelfs met een 5.9. Aangezien Sjoukje met de voorsprong, die zij na de verplichte figuren had ge kregen. gemiddeld bij elk jurylid per cijfer 0.2 punt mocht verliezen kon haar niets mee rgebeuren en zo waren alle insiders al zeker van Sjoukje's derde Europese titel nog voor de grote con currente, de 18-jarige Regina Heitzer, had gereden. Explosie van gejuich Al vele malen had Sjoukje Dijkstra tijdens haar vrije rijden het applaus van de goed bezette tribunes in het ijsstadion van Geneve horen klateren. Het waren de spontane uitingen van bewondering voor de fenomenale prestatie, die de titel- houdster in het felle licht der schijnwer pers verrichtte. De reactie van de 8000 toeschouwers, die volgde op haar slot- pirouette, kon men geen applaus meer noemen, het was een explosie van ge juich en geslamp en het in een helgroen costuum gestoken rijdstertje dat als num- deriien bleek en nerveus het ijs was opgekomen, wist toen zeker, dat haar iir goed was geweest. De juryleden die nogal eens een andere mening waren toegedaan dan de toe schouwers, waren het ditmaal volkomen met de waardering van het publiek eens. De demonstratie van de enige Nederland deelneemster werd door allen met hoge cijfers beloond en terwijl Regina Heitzer ji de kleedkamer op haar beurt zat te wachten, stond het al vast. dat Sjoukje de Oostenrijkse onbereikbaar zou blijven. Het was ook inderdaad een prachtige kür die „onze Sjouk" liet zien. In principe het thema van verleden jaar gehand haafd. maar er waren op enkele punten ve sprongen ingelast en daarmee had de kür aan attractie gewonnen. Voor vervolg zie pagina 4 Advertentie) 6 soorten Vlees, Ryst, Frites, Appelcom pote, incl. een karaf wUn6.50 Hongaarse Shaschlick6.50 Kinderdiners 3.25 T KONINGSHUYS van 1628 SASSENHEIM TEL. 02532—8240 rpENZIJ nien elkaar dus voor die tijd zal weten te vinden, gaat Amerika eind april de kernproeven in de atmos feer hervatten. Het is een bijzonder ern stig besluit cn men mag er zeker van zijn, dat de Amerikaanse president zich dc ontzaglijke ernst ook bewust is. Daar zijn voor staatslieden ogenblikken waarop zij alleen cn eenzaam staan met hun verant woordelijkheid. Dat is dan een verant woordelijkheid voor het mensdom. Het is een besluit met een voorwaarde. Straks, op 14 maart, beginnen te Genève besprekingen over de ontwapening. Leve ren zij resultaten op, dan vervalt het Amerikaanse voornemen. Maar zullen zij slagen? De conferentie zelf begint al met onenigheid tussen de groten over het hou den van een topgesprek. Chroesjtsjef had de top aan het begin van de conferentie willen hebben, Ken nedy en de Britse minister-president wil len de top alleen als besluit van een een maal geslaagd overleg. Ze beschouwen een topgesprek als iets waarmede zuinig heid behoort te worden betracht. Liever geen topgesprek. zo is hun standpunt, dan een mislukt. Hoe redelijk en juist dit standpunt moge zijn, aan te nemen valt dat Chroesjtsjef er verbolgen over is. Het zal hem bovendien een middel verschaffen zich voor het mislukken van de conferen tie te verontschuldigen. Wat de kernproeven zelf betreft, men kan de Amerikaanse president niet verwijten, geen geduld te hebben geoefend. In Ame rika zelf was dc roep om hervatting al krachtiger geworden. Kon men, zo vroeg men er zich af, Rusland maar zijn gang laten gaan zonder zelf het nodige te on dernemen? Kennedy echter heeft gewacht cn moeilijk kan staande worden gehouden, dat hij overhaast heeft gehandeld. Wat zal van dit besluit de neerslag zijn op de neutrale volken? Hen immers be trekt ook Kennedy steeds meer in zijn overwegingen; Nederland ervaart het in zijn conflict met Indonesië. Vooral ook ten overstaan van hen heeft de Ameri kaanse president zijn besluit willen moti veren. Is het voldoende gebeurd? Dat zal nog moeten blijken. Het wonder lijke blijft ,dat de neutralen in een vroe ger stadium al gehiegd zijn gebleken, van Rusland meer te accepteren dan van Amerika. Het besluit zelf is ongemeen ernstig. Het is de zoveelste aanwijzing, hoe machteloos in zichzelf mensen en volken kunnen zijn in het benaderen en het verstaan van de ander. Indien men elkaar al ontmoet, dan met wapens. Begrijpt de mensheid niet, hoe, voor de onbevangen toeschouwer, juist uit het vertoon van geweld haar eigen innerlijke zwakheid blijkt? Het is iets om aan te denken. Ook morgen in de kerk. IWij kunnen op een koude week tcrug- zienwaarin ook het afscheid februari plaatsvond. Hoewel wij heügd waren dat de koude oostenwind verdween, toch blijven wij voorlopig in te koude lucht. Boven de Noordzee ligt een lagedruk- gebied met onstabiele lucht en enkele sneeuwbuien. Het weer houdt een over wegend winters karakter met plaatselijk gladde wegen, doordat in de nacht weer lichte vorst voor komt. Zeer koud blijft het ook in Scandinavië en Rusland waar nog 20 graden vorst wordt gemeten. Deze eerste dagen van maart blijven aan de koude kant, niet alleen in Nederland maar in het grootste deel van Europa. De Bilt verwacht tot morgenavond: Half tot zwaar bewolkt met plaatseiyk enige sneeuw en hier en daar mist. Zwak ke tot matige wind. In hoofdzaak tussen zuid en oost. Vannacht overwegend lichte vorst, morgenmiddag temperaturen om het vriespunt. (Opgemaakt om 11.15 nur). ZON EN MAAN Zondag: zon op 7.21, onder 18.24; maan op 6.23. onder 15.50. Maandag: zon op 7.19, onder 18.25; 'V °i 1 "no/- Tondena dalend .01, onder 17.13. nieuwe maan. HOOGWATER SCHEVENINGEN 4 maart: 1.20 v.m.; 13.41 n.m. 5 maart: 2.13 vjn.; 14.31 mm. HET WEER EN EUROPA Rapporten hedenmorgen zeven uur 'BANANEN zijn ficfitverteerbaar £)E befaamde Tower Bridge Volgens het blad heeft de er een tunnel wordt aange- bedroeg toen een miljoen in het nieuws, toen een dub- in Londen, nog meer dan bruggeneommissie van de legden dat Is nog maar pond (tien miljoen gulden), bcldeksbus van de ene klep het silhouet van de Big Ben City of London het P,an ee" 'de.e de Tower Bridge Verscheidene piloten zijn naar dc andere sprong, toen goedgekeurd, maar nu moet zal blijven bestaan, met het bij wijze van stunt onder de deze per ongeluk werd ge net symdooi van deze wereld- het nog in de court of common 0<>g op het historische belang. brug doorgevlogen. In de eer- opend. Dc chauffeur die de stad, Ls in gevaar. Er bestaan council (gemeenteraad) wor- ste wereldoorlog sprong de klep zag rijzen en wist dat hij plannen om de brug af te den besproken De enornie klapbrug met Britse luitenant-kolonel Lees niet meer kon stoppen, trapte breken en een tunnel aan te Zl~!" .'wee torens in gotische van de stenen borstwering het gaspedaal in en liet zijn leggen op die plaats. Dit Een gemeentelijke func- IS gebouwd ter gelegen van de brug om te laten zien bus over de zich openende af- E^iehN.»sLo°',tnse bUd t sTond gengesproken. Hij zei, dat als ningin Victoria. De bouwprijs In 1952 kwam de brug weer overzijde. een „noodlanding" I!

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1962 | | pagina 1