Hoe de heer Onderwater marionetten maakte en leerde lopen Onopvallend programma op boeiende wijze vertolkt Theater MINIATUUR in Leiden Dean Dixon dirigeerde het Rott. Philh.-Orkest Surrealistisch toneelstuk wercl succes voor De Nieuwe Komedie NIEUWE LEIDSCHE COURANT VRIJDAG 23 FEBRUARI 1962 Agenda voor Leiden en Den Haag Vrijdag Café Aniba, 8 uur „Door Eendracht Verbonden" Wijkgebouw Levendaal. 8 uur: gecom- bineerd jaarfeest chr. geref. jeugdver enigingen Mirjam en Samuel. Zomerzorg, 8 uur: Kynologen Verend- I ging „Rijnland", dns. C. Naaktgeboren over ,.De geboorte van zoogdieren.- he*, bijzonder de hond" Den Haag, Kon. Schouwburg, 8.15 uur: Haagsche Comedie met „Arme Bi- tos". Houtrust, 8 uur: Weense IJsrevue „II- lusionen". Zaterdag Restaurant Van der Heijden, 8 uur Ons Grunnegerland. Schouwburg. 8 uur: Litteris Sacrum met „De Huzaren", van P. J. Bréal. Het gulden Vlies, 35 uur: Receptie v.v. Leidse Boys t.g.v. 40-jarig bestaan. Rijksherbarium, 2 uur: Kon. Ned. Na tuurhistorische Vereniging, excursie naai Hortus Botanicus. Bevrijdingskerk, 7.30—7.50 uur nm: Herv. Geref Avondgebed. Den Haag. Kon. Schouwburg, 3 uur: Werkgroep Haagsche Comedie met „Es- moreit" en „Esbatement van den Vis- scher": 8.15 uur: Haagsche Comedie met „De Vader" Gebouw K en W„ 8.15 uur: Concertge bouworkest o.l.v. Bernard Haitink: so list: Tibor de Machula, violoncel. Diligentia, 8 uur: Voorburgs Opera koor o.l.v. Harry Holtman. Houtrust, 8 uur: Weense IJsrevue „II- lusionen". Films Casino (2.30, 7 en 9.15 uur): Waarover men niet spreekt (18 jaar). Lido (2.30, 7 en 9.15 uur): Zij sneuvel den niet tevergeefs (14 jaar). Luxor (2.30, 7 en 9.15 uur): 'sNachts kan van alles gebeuren (alle leeftijden). Rex (,2.30, 7.15 en 9.15 uur): De drei ging uit het heelal (14 jaar): donderdag: Porto Fino, paradijs der liefde. Studio (2.30, 7 en 9.15 uur): Een vrouw is een vrouw (18 jaar). Trianon (2 en 7.30 uur): De kanonnen van Navarone (14 jaar). Apotheken Geopend voor spoedeisende gevallen: apotheek D. C. Kok, Rapenburg 9, tel 24807. (Advertentie) Ook de apotheken te Leiden gaan des zaterdags met een beperkte bezetting werken: In spoedgevallen staan wij voor U klaar; Biedt Uw recepten en herha lingen tijdig aan, doch zo min mogelijk op zaterdag. DE LEIDSE APOTHEKERS. Tentoonstellingen Trappenhuis academie, werken van Theo Blom en Wilfred Voet (tot 24 febr.» Lakenhal, werken van Ap Sok (tot 5 maart). Lakenhal, „Vijftig best verzorgde boe ken" (tot 5 maart) Rijksmuseum van Oudheden, Neder landse opgravingen in Egypte itot 18 maart). Jeugdbibliotheek, leeszalen en blblio theek Reuvens. Plantage 6. maandag dinsdag van 4 tot 5.30 uur woens dag en zaterdag van 12 tot 4J0 uur en vrijdag tspeciaaJ voor de groter» jeugd) van 6.30 tot 8.30 uur s avonds Leeszaal en bibliotheek Keuvens, Bree- straat 27, maandag en woensdag van 1 tot 5.30 en van 7 tot 9 uur; dinsdag var 1 tot 5.30 uur; vrijdag van 10 tot 5.30 er van tot 3 uur; zaterdag van 10— 5 3(J u Rijksmuseum van Oudheden, „Neder landse opgravingen ln Egypte" (tot 25 februari). Bijkantoor chr schooi Obrechtstraat volw. dinsdag en donderdag van 630 uur nm., zaterdag 25 uur; jeugd: elkt woensdag 2—5 uur Burgerlijke stand van 'Leiden Geboren: Henricus C S M. zn v L P M Walter en J M A Lagerbe-ng; Itsart M, zn v J de Vrdes en M C Spoor; Wiebren G Th, zn v F G de Munck en H Daalhuizen; Marcel G, zn v L vam Vegten en M H Tetteroo; Petrus, zn v P Hockx en M Keijzer; Cormeiis H P, zn v H P van Vene tien en F Veloo; Imgnid, dr vH Plan- Jer en M J Bol; Laurens Chr, zn v B Haneveld en C Visser; Er win M, zn v J M Stoiik en L A v d Meer; Rudolf R, zn v R R de Corte cn J H M Holveitla; Gerardus J, zn v J G Vaneman en T M T v d Zwet; Jacqueline A, dT v A Feijnenbuik cn WN v d Ster; Madeion G A, dr v H Konenhof en L Visser; Johannes C, zn v C A Hoogduin en H Varen kamp; Anja, dr v C E Homberg en B C v d Bloni; Sabrina, dr v E M D'Innocenzo en C M Smiet. Gehuwd: A Veldmaat en J S C v d Burgh; L v d Burg en W J Kok; H Ju en J M Schaap; J Bodijn en M B H Roessen; H T J A van Kam pen en J Mosselman; H C H van Dordrecht en A M H C Lochtman. N Buitendijk en A Kijk in de Vegte, J Pannekoek en A S Menijn; L M C Verkade en J du Mortier, H J V H Geise en L T Rancuret; W M Lager- berg en M W Vink. Overleden: S Deijn, 88 j wed v E Vermond; H P Al venaar, 32 j, wed v J affijn; J Kooien, 86 j, wed v J A Rijken; C J M Bolleboom, 28 echtgen v T P J van Beek; JHvd Tol, 41 j. man; J v d Vlies, 62 j, man, J v d Meer. 83 j, man. Paasvee in Leiden Het bestuur van de Vebo te Leiden (Vereniging tot het bevorderen van de agrarische belangen in de Rijn en Duinstreek) heeft besloten de paasveetenloonstelling dit jaar te houden op 6 april. Leren Jopen Het poppen maken, had hij vrij snel onder de knie. Met zijn aangeboren zin knutselen had hij al spoedig zijn eerste marionet klaar. Maar toen kwam het grote probleem: Hoe laat je zo'n pop, an een paar draadjes hangt, natuur getrouw lopen? Hoeveel uren de heer Onderwater heeft besteed aan oefeningen weet hij niet maar het zijn er vele. Eindelijk scheen het te lukken. Steeds kwam hij namelijk tot de ontdekking, dat de pop wel wilde lopen, maar dat het niet natuur lijk ging. Het was allemaal te houterig. •eer vele uren oefenen kwam hij tot de ontdekking, dat het aan de pop zelf moest liggen. Weer zat hij vele uren tf knutselen en eindelijk vond hij de oplos sing door de benen van de pop aan dt romp te verbinden door een stukje soepel leer. Weer werd er dag in. dag uit ge oefend töt het gewenste resultaat wal bereikt. De poppen „liepen" over hel miniatuur toneeltje alsof het echte men- kaal met grammofoonplaten. Maar hele maal tevreden was hij nog niet. Het han teren van het „speelhout", zoals de hou- Firrna Post jubileerde Februari is voor de fa J. M. J. Post. Oude Singel 70, een maand van vele jubilea. Allereerst was het op de eerste de maand precies veertig jaar ge leden dat de heer Post de toenmalige zaak in limonade, gazeuze en bier van de fa De Wit overnam, waaruit nu de groothahdel in alle soorten dranken is voortgekomen. Verder wordt deze maand herdacht dat 150 jaar geleden de re latie ontstond met de Oranjeboom Bier brouwerijen. En tot slot zijn op 22 fe bruari de heer J. M. J. Post (66) en duw J. J. M. Post—Vulsma (64> veertig jaar getrouwd. Deze drie belangrijke feiten zijn gis teren herdacht op een druk bezochte receptie in de Jacobazaal van Den Burcht. Sprekers waren o.m. mr. J Kars, hoofddirecteur van Oranjeboom, de heer J. Scheepvaart, directeur van de Groningse C.P.-fabrieken. de heer W. Streef namens de kasteleins uit Leiden, de heer F. van Waveren voor de belangencommissie van de Leidse voetbalverenigingen en de heer E. van Veen, die het personeel vertegenwoor digde. Onder de belangstellenden zagen we wethouder S. Menken die het gemeente bestuur vertegenwoordigde. De heer Post en diens vrouw waren onder de indruk van de overweldigende belang stelling en de cadeaus. Orgaan van bijstand in Hervormd jeugdwerk De centrale commissie voor het jeugd werk van de Hervormde Gemeente is opgeheven. Daarvoor in de plaats is een orgaan van bijstand benoemd dat te ver gelijken is bij een kerkeraad rond de predikant. Tot lid van het orgaan van bijstand heeft de centrale kerkeraad van de Her vormde Gemeente benoemd de heren D Binnekamp, dr. R. Frankema, T. H. W. Gent en H. Marck. Van voltallig heid kan nog niet worden gesproken Het secretariaat van het orgaan berust bij de heer Van Gent, die ook secretaris van de centrale commissie was. ten installatie heet. waaraan de poppen zijn bevestigd, kost hem veel inspan ning. Daarbij ook nog voor een gesproken tekst zorgen, was wat al te veel ge vraagd. De komst van de bandrecorders bood een prachtige oplossing. Nu heeft hij zo ongeveer dertig pop pen, variërend van Sint Nicolaas tot een TT7/E OVER de Leidse Middelweg loopt, bemerkt plotseling, zomaar tus- sen de grauwheid van de overige panden die daar staan, een sierlijke tuin. Aan de straatkant wordt deze afgescheiden door een monumentaal hek en een kleine groene deur. Voor zover men op een winterdag van goed onderhouden kan spreken, ziet de tuin er verzorgd uit. Aan de achterzijde wordt de tuin begrensd door een.stevig, ouderwets herenhuis. Het heeft een ruime serre met daarachter een grote woonkamer en links daarvan een royale keuken. Daar woont het echtpaar Onderwater. Een paar jonge mensen, voor wie het begrip „vrije tijdsbesteding" alleen maar een klank is. want vrije tijd hebben ze niet omdat ze het zo druk hebben met hun hobby: het marionettentheater. Het woord hobby is eigenlijk niet op zijn plaats, want het marionettenspel bijna, althans voor de heer Onderwater, een obsessie geworden. En dan obsessie in de letterlijke zin van het woord, wani het is al meermalen voorgekomen dal hij er nachten van wakker ligt. Dan denkt hij nieuwe ideeën uit voor zijn spel. be schildert in gedachten het nieuwe decor zoekt naar verantwoorde grammofoon platen voor de muzikale illustratie. Al deze zaken zijn nodig om ziin honger het marionettenspel te stillen. Theater Miniatuur, zoals hij zijn m nettensDel heeft genoemd, is in Leiden onbekende. Tijdens de drie-oktober feesten van vorig jaar heeft r theater weer kunnen zien werken. In de morgenuren trok men er op uit hoofdzaak de jeugd te plezieren, ook veel ouderen hebben genoeglijke ogenblikken aan het spel beleefd. Voor dit doel had de heer Onderwater iet een bevriende garagehouder in Lei den, de heer Van den Hout, een speciale olatte wagen gebouwd waarop het theater gemonteerd, zodat het gemakkelijk verplaatsbaar was. Hoe kom je nu zo op het idee marionettentheater te beginnen? In de vlak na de laatste Wereldoorlog lagen de jeugdclubs volkomen in De heer Onderwater woonde toen in Zoe- terwoude en men vroeg hem of hij niets voor voelde weer nieuw leven jongensclub te blazen. Hij probeerde het met een „cabaretje" en het enthou- e van de jongelui werkte inspire rend. Toen men daar op „uitgestudeerd" raakte, werd overgeschakeld naar een showband". Een "stel jongens maakten houten of kartonnen muziekinstrumenten terwijl een grammofoonplaat achter de coulissen speelde, gaven de jongens staaltje show weg, dat bij het publiek bijzonder in de smaak viel. Maar' de jongens kregen verkering met die verkering ging het ware enthou- e voor het verenigingsleven weg. Niet echter bij de heer Onderwater, die. eenmaal aangestoken door de „toneel- vlam", verder wilde. Hij maakte levens grote poppen en zette zo een eigen pro- na in elkaar. Maar ook daarmee was hij vlug aan het einde van zijn Latijn, wat het verzinnen van nieuwe mogelijk heden betreft Het marionettentheater was de volgen de stap die hij ondernam. Hoewel dit overstapje in een paar woorden is ge zegd, kwam het er in werkelijkheid op dat hij van voren af moest begin- Dat wil zeggen, zelf zijn poppen maken, zelf de techniek leren en programma maken. voorpagina's zoals staatsmannen uit Frankrijk, Duitsland, Amerika Indonesië. Het geheel is opgehangen aan de „kwestie Berlijn". De muzi kale illustraties, die de heer Onder water aan het programma heeft toe gevoegd, zijn met veel zorg gekozen en laten ruimte over om de meest pessimistische toeschouwer in lachen te laten uitbarsten. Er wordt nog hard gewerkt aar opera B.B., die, als alles naar wens loopt, eind februari in Leiden in première gaat. Op een klein bijzettafeltje staan de koppen van de andere groten der aarde ons toe te lachen, terwijl Brigitte Bardot wat verveeld tegen de pendule op de schoorsteen staat te leunen. ..Ik heb nog bar veel aan te doen," zo zegt de heer Onderwater, „maar ik vel Het heeft vele uren gekost voor dat de heer Onderwater de moei lijke techniek van het „speel hout" onder de knie had. Maar nu laat hij met veel gemak drie militairen tegelijk paradepassen maken en met een echt militaire groet afscheid nemen van het publiek. kleine witte poedel, met daartussen i onvervalste rock 'n' roller en twee v vaar lijk uitziende negerzangeressen. Opera B.B. e echter mocht denken, dat de heer Onderwater nu zijn doel had bereikt, kwam bedrogen uit. Al jarenlang speel de hij met de gedachte een opera te „componeren" voor zijn poppen. Er zijn marionettentheaters in ons land, die reeds (via grammofoonplaten of bandrecorder) bestaande opera uitvoeren, maar hij wilde een eigen muzikaal toneelstuk. Wat is er dankbaarder voor zoiets dan de politiek? Om het niet al te droog te maken creëerde hij er tevens nog een rolletje in voor „B.B.", welke initialen niet alleen van toepassing zijn op de Bescherming Burgerbevolking, maar te vens op de Franse filmster Brigitte Bar dot. Het is een lollig verhaal geworden met als hoofdfiguur mensen van de Op en-Deur-dienst in de Marekerk In de Open-Deur-dienst van zondag avond 7 uur in de Marekerk zal een aantal korte toespraken worden gehou den over het onderwerp: Je moet maar geluk hebben. Een van de sprekers is de directeur van de Markt- en Havendienst te Leiden, de heer M. Weima. Zondag jl. vertelde hij over het geluk in de handel en illustreerde hij dit met enkele bij zonder goede voorbeelden uit de prak tijk. De commissie voor Bijzonder Kerke- werk heeft de heer Weima bereid ge vonden zijn toespraak zondagavond in de Marekerk te herhalen, vooral omdat degenen die j.l. zondag aanwezig waren vol lof spraken over de wijze waarop het onderwerp .Je moet maar geluk heb ben" werd besproken, ook door enkele medewerkers van het Opcn-Deur-werk. De leiding van de dienst berust bij dr P. L. Schoonhelm. Koperblazers van de christelijke mu ziekvereniging ^Concordia" zullen de samenzang begeleiden. Dit gebeurde reeds eerder cn zij die toen aanwezig :n toonden zich verrast over deze kopermuziek. De dienst begint om zeven uur en zal uiterlijk 8 uur eindigen. Prof. Hoenderdaal over New Delhi Overal door het land trekken In deze maanden de leden van de Nederlandse delegatie naar de derde Assemblee van de Wereldraad van Kerken om aan de plaatselijke Kerken verslag uit te bren gen van hun bevindingen en de Gemeen ten te inspireren tot oecumenisch werk op plaatselijk niveau. In Leiden zal in dit verband een bij- eenxomst worden belegd op dinsdag 27 1 februari in de Remonstrantse kerk aan i <le Hooglandse kerkgracht, die om 8 uui I n.m. aanvangt Het is de Leidse hoog ieraar prof. dr. G. J. Hoenderdaal die naar het woord zal voeren en vragen zal beantwoorden. De titel van zijn voor dracht luidt: „Indrukken en inzichten van New Delhi". Deze bijeenkomst is niet alleen be doeld voor de gespreksgroepen en bu- Pelkringen, die zich met New Delhi 1961 hebben beziggehouden, maar tevens voor alle gemeenteleden van de bij de oecu menische raad aangesloten Kerken., als mede voor alle andere belangstellenden De leiding berust bij ds. J. Th. Mac- Kenzie, predikant van de plaatselijke re monstrantse gemeente, en pastoor A. J Glazemaker. de voorzitter van de oecu menische raad Leiden. Johnny Kraaykamp is weer op de planken. Gisteravond is hij nog steeds in het gips >or het eerst uwer opgetreden wel in het Sociaal Medisch Centrum van de Koninklijke Marine in Leiden. Het succes dat hij boekte was groot, vooral toen enkele herstellende Jan tjes in de gelegenheid werüen gesteld hun naam op het pips been van Johnny te zetten. Puzzel prominenten 1 J. F van Veen. Endegees» terstraatweg 2, Oegstgeest 2 mej. G. E. Sap, Houtlaan 6. Leiden. 3. J. J. van Vliet, Coocordda- straat 18, Alphen aan den Rijn. dit mijn beste programma zal worden.' In een vertrekje achter de keuken hangen circa dertig poppen. Mevrouw Onderwater behandelt ze als haar eigen kinderen. Voordat het echtpaar 's avonds voor een of andere voorstelling de deur uitgaat,- worden de benodigde poppen stuk voor stuk nagelopen. Verpakt in plastic zakken worden ze in de koffer geborgen om vele mensen een genoege- lijke avond te verschaffen. De dag na de voorstelling kunt u de heer Onderwater weer vinden in een van de warenhuizen in Leiden. Daar verkoopt hij grammofoonplaten aan men sen, die een meer passievere hobby heb- ROOK DIE LEKKERE HALFZWARE SHAG UIT DE BEKENDE HANDIGE DOOS Nadat men enige malen het Residentie-Orkest heeft kunnen beluisteren onder Dixons leiding, was het nu gisteravond de beurt van de Rotter dammers. Menigeen zal dit optreden met gespannen verwachting tegemoet hebben gezien. Welnu, wat er werd bereikt, was in hoge mate verrassend. Dixons directie is vrijwel de tegenpool te noemen van die, welke we van Flipse, de vaste dirigent van het Rotterdams Philharmonisch Orkest, ge wend zijn. Tegenover het enigszins nerveuze, onrustige en uitermate op felle klankcontrasten gerichte dirigeren van de Rotterdamse dirigent, stelt Dixon een zeer beheerste, tot in de kleinste finesses uitgebalanceerde en veel minder pathetische directie. Dat dit van beide zijden (orkest en di- gebruik en alles is veel te lang uitge rigent) heel veel aanpassing heeft ge vergd, spreekt vanzelf. Doch nu klonk het orkest ineens veel rijker, onverwacht sprongen kleine details tevoorschijn (Dean Dixon streeft naar ragfijne schake ringen minstens even zeer als naar het volhouden van de grote lijn) en men voelde in vele passages een gespannen heid. die tot voortreffelijke resultaten leidde. In de zgn. Haydn-variaties (volgens de laatste onderzoekingen staat het aller minst vast, dat het thema inderdaad oorspronkelijk van Haydn was) had men nog enige moeite, op gang te komen. Zo had de 2e variatie gerust wat turbulenter mogen zijn. Doch de klank van de bla zers in variatie 3 en 4 was verrassend „rond" geworden, variatie 6 met zijn bruisend geweld overtuigde meer dan de nog wat stroef verlopende cantilene i no. 7. (Hoe duidelijk was daar het gebaar waarmee Dixon aangaf, dat hij het derlicht" gespeeld wilde hebben!) Met de jonge Duitse violiste Edith Peinemann had men een gelukkige keuze gedaan. Zij bezit alle kwalitei ten om van het niet ten onrechte verwaarloosde vioolconcert van Dvo rak iets te maken: een brede, forse, vrijwel mannelijke toon, een grote virtuositeit en nobel spel. Het was dan ook niet aan haar, noch aan het orkest (dat slechts een uiterst kleine rol te vervullen heeft) te wijten, dat men niet aan één stuk door geboeid bleef. Dvorak was in 1878. toen hij dit concert schreef, nog tamelijk jong en een groot vereerder van zijn vriend en be schermer Brahms, wiens vioolconcert in deze tijd juist beroemd begon te worden In het allegro kan men zeer duidelijk herinnerringen aan Brahms' concert te rugvinden. Zelf was hij echter nog aan hét begin van zijn carrière en eerst ruim 10 jaar later schreef hij zijn beroemde werken. Dit opus heeft een te gering thematisch materiaal, van het begeleidend orkest maakt de componist nauwelijks Morgen avondgebed in Bevrijdingskerk Morgenavond van half acht tot om streeks tien voor acht wordt in de Be vrijdingskerk in Leiden-Zuid-West het eerste avondgebed gehouden. Dit gaat uit van de wijkkerkeraden van de Her vormde Gemeente en de Geref Kerk. Het avondgebed wordt in de eerste plaats gezien als een voorbereiding op de zon dag maar in de tweede plaats als een zinvolle poging op de weg van het zoe ken naar de eenheid. Om de veertien da gen wordt het gehouden. De kerkeraden hopen, dat velen aan deze uitnodiging gehoor zullen geven. Dat men toch met aandacht heeft ge luisterd, was te danken aan de knappe wijze, waarop soliste en orkest het noten beeld kleur en glans wisten te verlenen Na de pauze was men in de gele genheid, de 3e symfonie van Sibelius te beluisteren. Sibelius heeft in derland een veel minder grote kring van aanhangers gevonden dan b.v. te Engeland, waar zijn orkestwerken regelmatig op het programma staan. Hier te lande heerst (en niet geheel ten onrechte) de mening, dat zijn werk is verbleekt. Toch zou men dat na de uitvoering. HEUGNFELT - TRETFORD - BOUCLÉ TAPIJT In v^le kleuren voorradig. Textielhandel en woninginrichting W. J. ZIRKZEE die het R. Ph. O. en Dean Dixon ervan gaven, niet kunnen volhouden. De beide hoekdelen omsluiten een Mahler-achtig Andantino; niet alleen door het ritme, doch ook door de orkestratie (houtbla zers ondersteund door pizzicati) wordt men onophoudelijk aan Mahler (om. aan het laatste der Lieder eines fahrenden Gesellen) herinnerd. Sibelius mist echter de schrijnende contrasten; er is in het Andante slechts sprake van een aantal kleine, grillige onderbrekingen. Dixon liet elk instrument afzonderlijk de kans, op de voorgrond te treden en het samenspel tusen blazers en strijkers (nooit hoorden wc zulk een licht, fraai-gelijk pizzicato van dit orkest) was voorbeeldig. Een van de redenen waarom onze be vond erin g voor deze dirigent groot is, is de weloverwogen wijze, waarop hij een climax weet op te bouwen en het orkest tot in het uiterste in bedwang weet te houden. Met groot volume werkt hij slechts spaarzaam; en juist hierdoor blijft elke compositie doorzichtig en genuan ceerd. Dat de leden van K. en O. de koude zowel binnen als buiten de Gehoorzaal gaarne hadden getrotseerd, liet het ova tionele applaus duidelijk blijken; het zal ongetwijfeld veler wens zijn, dat Dean Dixon eens een heel seizoen de gastdi- rectie over een onzer grote orkesten krijgt Dra. A. van der Veen-Wlersma Hervormd kinderzorgwerk De commissie voor kinderzorg van de diaconie van de Leidse Hervormde Ge meente heeft een fusie aangegaan met de classicale vereniging Kinderzorg die in 1947 met haar werk is begonnen. Bij de fusie berustten 94 voogdijen bij de Her vormde diaconie, evenveel als bij de classicale vereniging. Men vond het uit eindelijk niet verantwoord, twee kleine verenigingen een eigen apparaat in stand te doen houden. „DE ZEEREIS" IN DE SCHOUWBURG 1T/IE de samenvatting van K. en O. en L.J.A. had gelezen van het toneel- stuk „De Zeereisen wie verder de naam Georges Schehadé niet kende, moet wel een toneelstuk hebben verwacht in de stijl van Dickens. Het zal daarom voor de bovenbouw van het v.h.m.o. gistermiddag in de schouwburg een grote en aangename verrassing zijn geweest kennis te maken met het werk van een dichter en surrealist tegelijk, die een acht taferelen tellend toneelstuk heeft gecomponeerd, zo knap van bouw en zo origineel van taal, dat De Nieuwe Komedie in het geheel geen moeite heeft gehad de aandacht gespannen te houden. De handeling is geplaatst in tve»t mid den van de vorige eeuw, en wel in d< Britse havenstad Bristol. In de knopen- wLnkel van de kalende heer Strawberry droomt bediende Christopher van de s en van verre reizen. Hot geluk ligt i mers achter de horizon en wie zou n vam het Zuiderkruis willen dromen de kille nevel van het trotse A-lbion? In de herberg zit Christopher over z kaarten gebogen. Hij leest de wonder lijkste verhalen van zeevarenden over hun ontdekkingen in verre gewes ten. Het spaargeld ligt klaar, de reis kan beginnen, maar dan voltrekt zich een wonderlijke metamorfose op het toneeL Christopher kruipt in het uniform, en daarmee in de hiuid van de sinistere kwartiermeester Wittiker. Wittiker is in Portugal verwikkeld ln een moordzaak. Er viel niets te bewijzen, alleen de pape» gaai was getuige, maar hij meet nu te recht staan voor een scha duw gerecht Christopher neemt zijn plaats ln en ver andert de figuren om de kroeg in San tos, waar de dood heeft toegeslagen, in die uit zijn vertrouwde omgeving. De ware gang van zaken komt niet aan het licht. Dat is voor het stuk ook niet essentieel. Voldoende is in dit sur realistische beeld de mens terug te vil den, met zijn verlangens en dromen. ..Och," zo merkt de eerwaarde vader Lamb ergens in het laatste tafereel op, „als het geluk zo eenvoudig was. zou ik nooit een dienaar der Kerk zijn gewor den." Zo is het. Onder de bezielende regie van Erik Vos heeft De Nieuwe Komedie een voor treffelijke voorstelling van dit heerlijke sbuk gegeven. De mise c-n scène sloot nauwkeurig aan bij de tijd van hande ling. Hier dus een toneel op een toneel, met décorwisseling die soms een onder deel zijn van de handeling, dan weer met een entre-aote of con liedje. Het voorbeeldige décor van Johan Greter bleek goed afgestemd op de eisen van het reistoneel. Kostuums en maskers van Leontien van Beurden mogen met ere worden genoemd. De lijst van medespelendcn is te lang om hier onder de loep te worden geno men. Woorden van lof verdienen vooral Poter van der Linden, die Christopher maakte tot een onvergetelijk figuur, Jan Peré als de typische meneer Strawberry, cn Jan van Kasteren als de gekwelde stuurman Hogan. Dit stuk van onze tijd. hoe moeilijk ook van vorm, sloot dunkt ons nauw aan bij de wensen van dit jeugdLge publiek. Het applaus was dan ook langdurig cn zeer krachtig. G. Tulp

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1962 | | pagina 3