Jlicuuie £rikscl)e (fouraitl
ZEE BEUKT
NOORDDUITSE DIJKEN
Commentaar
ïijiia
Hamburg
onder water en
zonder gas of licht
Na angstige nacht kalmeerde storm langs Nederlandse kust
Ook vanmiddag werd
vloedgolf verwacht
Nederland
Sheffield: 80.000 huizen
liepen stormschade op
Vliegtuigen
boven
Nieuw-Guinea
ZATERDAG 17 FEBRUARI 1962
KANTOREN: Steenstraat 37.
TELEFOON: alle afdelingen 31441.
KLACHTENDIENST: bezorging 18—19 u.
ADVERTENTIES: 0.20 per millimeter.
Familieberichten f 0.18 oer millimeter
(By contract belangrijke korting).
POSTREKENING: 58936.
Tweeënveertigste jaargang no. 12407
CHRISTEL]JK-N ATtONAAL DAGBLAD
„Stontvasttcli if fhrfcltvea
oign htrl in tfg^enspati"
in 'n woelige wereld
veilig verzekerd.
Kromme Nleuwegrscht 8—10 UTRECHT
Vieuws in
één oogopslag
De zware storm van gis
teren en de afgelopen
nacht heeft in ons land.
maar vooral in Engeland
en Noord-Duitslanó grote
schade veroorzaakt. Op
Schiermonnikoog brak een
dijk op twee plaatsen door.
Er zijn, zowel in ons land
als daarbuiten, doden te
betreuren. Vanmorgen was
de situatie in Hamburg bij
zonder kritiek.
De regering heeft krach
tig geprotesteerd tegen de
inhoud van de Russische
verklaring over Neder
lands Nieuw-Guinea. Het
protest gold ook de verkla
ring van de Russische am
bassade in Den Haag.
Mochten zich herhalingen
voordoen in dit opzicht,
dan zullen tegen de diplo
matieke vertegenwoordi
gers geëigende maatrege
len worden genomen.
Plunderend en brand
stichtend trekt een menig
te door Georgetown, de
hoofdstad van Brits Guya
na. Stakingen zijn aan de
gang uit protest tegen de
belastingvoorstellen van
premier Jagan. Engelse
troepen zijn naar het land
overgebracht om de rege
ring bij te staan.
Naar het oordeel van de
Ver. Naties is de stabiliteit
van de centrale Kongolese
regering toegenomen. Met
voorrang streven de V.N.
nu naar het herstel van
het vervoerapparaat. Zo
dra ,het Kongolese be
stuursapparaat normaal
functioneert, zullen de
V.N.-strijdkrachten wor
den teruggetrokken.
In een vergadering in
Den Haag heeft het kader
van de drie samenwerken
de centrales van overheids
personeel besloten een
dringend appel op de
Tweede Kamer te doen om
te bevorderen, dat de amb
tenaren wordt gegeven het
geen^ hun rechtens toe-
deel van Europa heeft geraasd, heeft in Nederland
gelukkig geen ramp veroorzaakt. Alleen op Schier
monnikoog was dc toestand kritiek doordat hier een
zwakke dijk bezweek. Erger was het aan de Duitse
noordkust, waar een nog onbekend aantal doden is
gevallen. Nadat eerst bij Bremerhaven een dijk was
overstroomd dorpjes raakten geïsoleerd en in de
DUIZENDEN soldaten van het Westduitse leger en de grenswacht, spe
ciale politie-eenheden, brandweer en Rode Kruis werden vanmorgen
vroeg opgeroepen om hulp te verlenen bij de dijkbescherming en bij het
in veiligheid brengen van de bewoners. In de middaguren werd een wa
terstand van tweeëneenhalve meter boven normaal verwacht, wat een
tweede vloedgolf zou kunnen inhouden.
De gevolgen van een en ander zijn
nog niet te overzien. Duizenden zijn van
nacht al geëvacueerd. De elektriciteits
voorziening in Hamburg is gedeeltelijk
gestoord, de gasvoorziening is praktisch
geheel beëindigd daar het noodzakelijk
was de gasfabriek stil te leggen. De be
volking is aangeraden om water voor
consumptie te koken. Tram en onder
grondse rijden slechts met lange tussen
pozen door het stroomgebrek.
In de overstroomde wyk Wilhelmsburg
beijvert het- leger zich met het redden
van de bewoners. In dekens gehulde
vrouwen en kinderen worden overge
bracht naar het ziekenhuis Hamburg-
Harburg.
De wegverbinding tussen Hamburg en
de wijk Harburg was vanmorgen ge
stremd: de telefoonverbindingen waren
verbroken. Een onbekend aantal doden
is hier gevallen.
Voor de eerste maal in de geschiede
nis van de stad is de Elbetunnel onder
water komen te staan.
De bewoners van de wijk Wilhelmsburg
De minister van buitenlandse
zaken, mr Joseph Af. A. H. Luns,
brengt een bezoek aan West-
Berlijn. In het raadhuis van
Schöneberg werd hij in het gou
den boek van de stad Berlijn
ingeschreven. Burgemeester
Willy Brandt overhandigde hem
een nagemaakte „vrijheidsklok"
in porselein en een porseleinen
schaal. Bij de Brandenburger
Tor (op de achtergrond), vlak
bij de muur die Oost- en West-
Berlijn in tweeën deelt, werd
mr. Luns gefotografeerd met de
Berlijnse senator voor de wo
ningbouw, Rolf Schwedler.
Europawegen mogen
niet achterblijven
De Europa wegen moeten sneller tot
stand komen. Dit betogen de Kamers
van Koophandel van Luik, Aken, Has
selt, Maastricht en Heerlen in een re
quest gericht aan de ministers van ver
keer in Nederland, België en West-Duits-
land. De vijf Kamers menen dat dit
dringend nodig is om bij de groeiende
eenwording van Europa, de gebieden van
de Kamers die in de onderscheidene
landen als randgebieden gelden niet
economisch in ontwikkeling achter te
doen blijven. Deze gebieden kunnen ge
zamenlijk een belangrijk kerngebied
worden, aldus wordt in het request ge
schreven.
werden vannacht door het water
rast en zijn voor het merendeel in nacht
kleding de straat op gevlucht.
In Sleeswijk-Holstein moesten voorbe
reidingen getroffen worden voor de eva
cuatie van zesduizend mensen. Van het
eiland Tipimhover zijn tweehonderd per
sonen uit veertig huizen geëvacueerd. De
dijken langs de noordwestkust van
Duitsland zijn op verscheidene plaatsen
zwaar beschadigd, zodat het gevaar voor
nieuwe overstromingen dreigt. Bij de
herstelwerkzaamheden is hier groot ge
brek aan zakken en zand. Duizenden
soldaten zijn voor herstel van de ge
vaarlijkste gaten opgeroepen.
In Nederland is het gelukkig mee
gevallen. Wel heeft men in vele delen
van ons land veel last van het opge
stuwde water ondervonden, brak op
Schiermonnikoog een dijk op twee
plaatsen door en moesten gezinnen
hun toevlucht nemen tot bovenver
diepingen. Wel hebben de mannen van
het dijkleger met angst in het hart ge
zien, hoe het water bleef stijgen, ter-
wel de storm nog in kracht leek toe
te nemen. Maar bijzonder gevaarlijke
situaties zijn nergens ontstaan, zodat
vanochtend door Rijkswaterstaat kon
worden meegedeeld, dat de beperkte
dijkbewaking in de districten Den
Helder. Zuid cn Harlingen werd op
geheven.
Toch zijn er nog enkele doden te be
treuren: in Lochem werd iemand door
vallende boom gedood en op de Ne
derlandse kustvaarder Fokke de Jong
werden gisteravond bij de Oostfriese
eilanden twee opvarenden vermist.
De Waddeneilanden Schiermonnikoog
Ameland hebben het gisteravond het
hardst te verduren gehad Op Schiermon
nikoog brak de polderdijk op de zuidkant
het eiland in de loop van de avond
door, nadat men reeds geruime tijd met
en macht had getracht om met zand
zakken een dreigende dijkdoorbraak te
voorkomen. Het water stroomde de
Bankspolder binnen, die gedeeltelijk on
der water liep.
Op Ameland werd over een lengte van
enkele honderden meters een tien meter
brede strook van de duinen aan het
noorderstrand weggeslagen. Twee hotels
die tegen de duinen zfjn opgebouwd,
dreigden in te storten, maar het gevaar
werd tijdig afgewend toen het water zich
omstreeks acht uur begon terug te trek
ken.
In het anders zo rustige dorpje Schier
monnikoog loeide gisteravond de B.B.-
e en worden in allerijl vrijwilligers
opgetrommeld om het al het rijdend ma
terieel dat op het eiland kon worden ge-
requireerd uit te rukken naar dc polder
de zeedijk het op enkele plekken
dreigde te begeven.
Het alarm kwam niet helemaal onver
wacht Ook op Schiermonnikoog was de
beperkte dijkwacht ingesteld en de man
nen van Rijkswaterstaat hielden dus een
wakend oogje in het zeil.
Dc zandzakken werden klaargelegd
dierentuin verdronken vele dieren braken de dij
ken ten noorden van Hamburg door. Het water drong
diep de stad in en kwam zelfs tot het stadhuis. De wijk
Wilhelmsburg aan de zuidelijke oever van de Elbe liep
geheel onder water. Het water rees tot twee meter
hoogte. Van de daken en uit de bomen klonk in de
stromende regen het hulpgeroep van de gevhichte be
woners.
het geval er werkelijk gevaar ging
dreigen. Het leek echter een beetje mee
te vallen en buiten de dertien mensen
die reeds waren ingeschakeld om zand
zakken gereed te maken, werd er geen
hulp nodig geacht
B.B. gereed
Niettemin hield de B.B. zich gereed
om op het eerste sein in actie te kunnen
komen. Dat sein liet niet lang op zich
wachten. Daar waar de riolering onder
de dijk lag en op de plaats waar de
nieuwe aanlegdam wordt gebouwd, ont
stonden gaten in de dijk door het over
slaande zeewater. Het leek toch nood
zakelijk om vrijwilligers in te schake
len. Naargeestig loeide even laiter de si
rene van de B.B. boven het geweld van
de stormwind uit. Van alle kanten haas
ten zie hde vrijwilligers naar de vracht
wagens. waarvan er gelukkig dank zij
de werkzaamheden aan de nieuwe aan
legsteiger, meer dan gewoonlijk op het
eiland aanwezig waren. Geladen met
zandzakken reden de wagens even later
de polder in naar de bederigde plekken.
Een van dc auto's strandde echter
en liep vast in de moerassige bodem
aan de voet van de dijk. Waar de rio
lering onder de dijk doorloopt, bleek
reeds een flink gat in de zeedijk te zijn
geslagen. De sltnatle was kritiek,
man en macht werd er gezwoegd
het gevaar te bezweren.
Dat gelukte' echter maar ten dele. de
hoeveelheid beschikbare zandzakken
bleek ontoereikend om de dijk voldoen
de te versterken. De meest bedreigde
plek In de zeedijk bevond zich bij de
in aanleg zijnde aanlegsteiger. In de loop
van de avond, toen het water feeds
weer begon te zakken, bezweek de dijk
hier over een afstand van ongeveer veer
tig meter. Het zeewater kolkte hierop
de vlakke polder binnen, enkele werk-
keten met zich meesleurend. Aangezien
het inmiddels afgaand tij was geworden,
besloten de boeren in de polder hun vee
nog niet te evacueren. Rond de meeat
bederidge boerderij van de veehouder
J. de Vries werd een wal van zandzak-
ten gelegd. De arbeider F. Kuiper, die
en eindje bij de boerderij vandaan
loont, werd met zijn gezin naar het
lorp geëvacueerd omdat het water zijn
zoning binnenstroomde.
Voor vervolg zie pagina 4
Prof. mr. P. J. Oud:
Niet wijken voor
Wrakhout van kapot geslagen kratten en duigen van haringtonnen
bleven op de kade achter na het hoog water en de storm, die vannacht
de golven in de eerste binenhaven van Scheveuingcn over de loswal
joegen.
f30 min. schade in Engeland;
alarm in heel Europa
r\E FEBRUARIMAAND Is de maand van
de stormen. Hoe heugen ons nog de
eerste dagen van die maand in het jaar
1953. De storm van vannacht moge min
der ernstig geweest zijn, in de kracht die
hij ontwikkelde zowel als in de gevolgen,
niettemin was ook ditmaal dc situatie
soms angstig en soms zelfs kritiek.
Ons land is er nu eenmaal een, dat aan
geleund ligt tegen de zee. Eens is het voor
grote delen aan de zee ontworsteld, maar
ook blijft het door de zee bedreigd. Het
blijft Lage Landen, omgeven door dijken
waartegen de golven beuken en welke
golven de dijken trachten hetzij te over
spoelen hetzij listig te ondermijnen.
Het water is onze vriend, maar tegelijk
onze vijand, onze erfvijand zelfs, tegen
wie waakzaamheid cn paraatheid te allen
tijde geboden zijn. Is er samenspel tussen
de loeiende wind en het door vloed rij
zende water, dan Is er in vele eenzame
huizen, aan de voet van de dijk of in
stille polders, bezorgdheid en vrees.
De storm van vannacht heeft ons allen
opnieuw opmerkzaam gemaakt op de na
tuurlijke toestand waarin wij ons als
land en volk bevinden. Hij heeft ons kun
nen sterken in de overtuiging. dat wij
onafgebroken bezig moeten zijn in het
krachtiger maken van onze afweer. Hij
heeft zwakke plekken kunnen onthullen
in die afweer. Westelijk, maar ook noor
delijk is er de zee. En zoals een ketting
zo sterk is als de zwakste schakel, zo kan
ook in de bescherming van ons volk geen
zwakke stee worden geduld. Van de storm
van vannacht zal een nieuwe impuls uit
gaan om. ook als volk, met deze zaken
bezig te zijn. Er moge ook in deze dagen
veel zijn, dat op onze aandacht beslag
legt, daaronder zijn verschijnselen die
zich telkens weer melden. En als een volk
dat leeft bij de zee weten we. welke dat
zijn.
Er is meer dat we mogen weten. En dat
is, dat we, ook in de storm, ons veilig
mogen weten, indien we ons geborgen
weten in Gods hand. Hij sch'ep de ele
menten. De mens moge trachten zich tegen
hun bedreiging te besehermen aan Hem
zijn ze gehoorzaam. Hij is het ook. die In
de elementen, die ook in de storm tot ons
spreken wil.
We worden in deze tijd van vele geluiden
cn vele stemmen omgeven. Mogen ze ons
de gelegenheid laten om te luisteren naar
wat Hij ons. tot ons heil. te zeggen heeft.
(rita)
annacht hebben in Groot-Brit-
tannië vooral het kustgebied vat
Norfolk geteisterd. In Sheffield were
bijna de helft van de 163.000 hui
zen beschadigd. Ruim honderd wer-
erwoest. Drie personen kwa
men om het leven, terwijl er twee
honderd gewond en driehonderd
dakloos werden.
In Bradford, in Yorkshire werderrj
acht scholen zo zwaar beschadigd, dat
tweeduizend leerlingen naar huis ge
stuurd moesten worden. De Tyne werd
onbevaarbaar door omgevallen masten
an hoogspanningsleidingen.
In geheel Engeland zouden elf personen
n het leven zijn gekomen. Voorlopig is
de schade op dertig miljoen gulden ge-
In Oost-Berlijn stortten delen van de
betonnen grensmuur in. toen het dak van
spoorwegstation werd afgerukt en op
de muuh terechtkwam. Twee Oostduit-
a-s maakten van het noodweer gebruik
n naar het Westen te zwemmen.
In Oostenrijk trotseerden helikopters
de sneeuwstorm om levensmiddelen te
brengen naar zevenhonderd bouwvakar
beiders, die in een Alpenkamp ten wes-
had tot vanmorgen toe noodseinen uitge
zonden. De ernst van elk der gevallen
afzonderlijk liet zich toen nog niet over
zien. De voor het Noord-Oostzeekanaal
bestemde schepen konden van de Elbe
bij Brunsbuttelkoog af het kanaal niet
binnengeschut worden. Talrijke vracht
schepen waren op de rede voor anker
gegaan. Twee daarvan waren van hun
ankers geslagen en dreven in het opge
zweepte water rond. Voor de monding
van de Wezer dreven vier schepen.
Voor de Deense westkust geraakten
drie vrachtschepen iq nood. Op een daar
van werden de luiken door de overspoe
lende golven kapot geslagen, in het ruim
van een ander ging de lading aan het
schuiven.
Voor de Engelse oostkust hadden twee
schepen met moe:lijkheden te kampen.
chantage
n
Prof. mr. P. J. Oud, fractievoorzitter
van de volkspartij voor vrijheid en de
mocratie, heeft in een verkiezingsverga
dering te Enschede verklaard, dat ten
aanzien van Nederlands Nieuw-Guinea
bezwijken voor overmacht niet eerloos
is, doch bezwijken voor chantage nooit j va" In"sbrück °P
in het belang van de nationale waardig- achttienhonderd meter
heid is. „Onze nationale waardigheid eist
dat wij een gesloten front vormen achter
de regering", zeide hij.
Vrijdaghuddag is op de Stadionweg te
Rotterdam een uit Wiegen in Limburg
afkomstige personenauto, bestuurd door
de 23-jarige J. B. in aanrijding gekomen
vrachtwagen. De personenauto,
die geen voorrang verleende aan de van
rechts komende vrachtauto, werd bijna
geheel vernield. De bestuurder werd
levensgevaarlijk gewond. Zijn naast hem
zittende 28-jarige broer, F. B„ overleed
enkele ogenblikken na de botsing. Een
andere inzittende van de auto kreeg een
verstuikte pols.
Kopje koffie niet
onaangemeld
duurder
Het hoofdbestuur van Horecaf heeft
zich met een rondschrijven, waaraan een
toelichting van de zijde der federatie
van ondernemersorganisaties in het ho
recabedrijf was toegevoegd, tot haar le
den gewend om er met klem op aan te
dringen prijsverhogingen, in strijd met
de bestaande gedragsregels ingevoerd,
ongedaan te maken en geen prijsverho
gingen in te voeren, zonder dat deze bij
het ministerie van economische zaken
zijn aangemeld.
Het Horecaf-hoofdbestuur onderschrijft
geheel het standpunt van de regering,
dat een inflatoire ontwikkeling met alle
macht moet worden tegengegaan.
Prijsverhoging is echter gemotiveerd
wanneer externe kostenstijgingen daar
toe nopen. Daaronder verstaat men ojn..
prijsstijgingen van grondstoffen en ver
boging der tarieven van de openbare
nutsbedrijven. Prijsverhoging is ook toe
gestaan indien het bedrijf met verlies
de buiten
wereld zijn afgesneden.
In Italië werden tal van dorpjes ge
ïsoleerd en werd hier en daar vrij ern
stige schade aangericht.
In België liep het dorp Chatelet in
Henegouwen onder water.
In Kopenhagen kwam een arbeider
onder een instortende muur. Hij kwam
om het leven; een collega werd zwaar
gewond. In Jutland werden van verschei
dene huizen de daken afgerukt.
Een vijtiental schepen op de Noordzee
Vrijdagmiddag in Oudeschild op
Texel (waar de Helderse boot
aankomt): het water staat hoog
op de kade.
J~lE zeer zware westerstorm bereikte
gisteravond naar hoogtepunt toen
boven de Waddenzee een gemiddelde
windsnelheid van 110 tot 115 km. per uur
werd waargenomen. Een sterke verho
ging van de waterstand was daarvan
het gevolg. De grootste afwijking werd
in Delfzijl waargenomen en bedroeg drie
meter 30 cm. boven het normalen peil.
Ook vandaag staat er nog 'n harde tot
stormachtige wind uit het noordwesten
die geleidelijk wat koudere lucht aan
voert waarin ook enkele gure buien,
vergezeld van hagel, zijn te verwachten.
Een nieuwe depressie tussen Groenland
en IJsland trekt ook naar het oosten en
zal tegen zondagmiddag de wind weer kouder, morgen overdag ongeveer
dezelfde temperatuur als vandaag.
(Opgemaakt te 11.15 uur).
Zondag: zon op 7.53, onder 17.56; maan
op 15.46, onder 6.51 uur.
Maandag: zon op 7.51, onder 17.58; maan
op 16.58, onder 7.25 uur.
19 februari Volle Maan.
HOOGWATER SCHEVENINGEN
18 februari: 2.54 v.m.; 15.05 n.m.
19 februari: 3.32 v.m.; 15.40 n.m.
Teoden> stijgend
wind tussen noordwest en west. Vannacht
t zuidwest doen draaien.
Het weer houdt de komende dagen
een sterk onbestendig karakter waarbij
zondagavond opnieuw een In krocht toe
nemende wind is te verwachten.
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Krachtige tot matige, maar langs de kust
aanvankelijk nog stormachtige tot harde
De commandant der strijdkrachten
Nederlands Nieuw-Guinea heeft
heden in een officieel communiqué
medegedeeld dat ten noordwesten
Nederlands Nieuw-Guinea niet
geïdentificeerde vliegtuigen zijn
waargenomen. De strijdkrachten
hebben hun waakzaamheid ver
hoogd.
BANANEN
a r o m al
HET WEER ES EUROPA
Rapporten hedenmorgen zeven uur
Jllslli
Zd -Limb
Helsinki
München
ZUncb
Geneve
Lucaroo
zw. bew.
h. bew.
windstil
windstil