Jlieuuie jTcihsrlje GTaurant "Agressie van Indonesië uit erhoor duidelijk gebleken Commentaar Doel was N.-Guinea zegt gevangene -Nieuws in 44 één oogopslag Kekkonen wint Onderzoek naar middelen ter bestrijding terreur Roem en Anak gevangen Scherp artikel in Prawcla MOLOTOF MOET HET WEER ONTGELDEN Chita) WEER IN EUR0PA ïi *5 iï „Gerrit de stotteraar" ontsnapt èn terecht WOENSDAG 17 JANUARI 1962 TELEFOON: alle afdelingen 31441. KLACHTENDIENST: bezorging 18—19 u. ADVERTENTIES: 0,20 per millimeter. Familieberichten 0.18 per millimeter HALE <BÜ contract belangrijke korting). POSTREKENING: 58936. ABONNEMENTEN: 7,50 per kwartaal; 2,55 per maand; 0,59 per week. KANTOREN: Steenstraat 37. 14, Tweeënveertigste jaargang no. 12380 CHR1STELIJK-NATIONAAL DAGBLAD „SUatvcsticJi h fltefcUattt mgn hert in tej fteaspotT Sn. die TOEL AGEN in studie Zie pagina 5 49,- >STUl bij UIT het verhoor der krijgsgevangen Indonesiërs is vandaag komen vast te staan, dat een compagnie van het Indonesische leger zich donderdag 11 januari op de Kei-of Tanimbar-eilanden had ingescheept op een schip van de Indonesische marine. Een Indonesische sergeant zeide te weten, dat de taak van zijn eenheid een militaire actie tegen Nederland Nieuw- Guinea was. Dit verklaarde de commandant van de strijdkrachten in Ne derlands Nieuw-Guinea, schout bij nacht L. E. H. Reeser, op een perscon ferentie te Hollandia. Voorts blijkt uit de hieronder volgende verklarin gen van die sergeant, dat de Indonesiërs het eerste gevuurd hebben en dat de strijd zich heeft afgespeeld in het gezicht van Nederlands Nieuw- Guinea. kaartje van de Domini- e Republiek staat de hoofd- nog aangeduid als Ciudad lltjtllo. De stad heet tegen woordig San Domingo. Schout bij nacht Reeser zeide, dat naar reeds uit de eerste verhoren overduidelijk was gebleken men hier te maken heeft gehad met openlijke agressie met een vooraf uitgestippelde actie, namelijk om een Weer staatsgreep Dom. Republiek en Ditmaal Balaguer tot aftreden gedwongen ^RESIDENT Josquin Balaguer van de Dominicaanse Republiek is gisteravond afgetreden, nadat in het centrum van de hoofdstad anto Domingo ernstige ongeregeldheden hadden plaatsgevonden en et bekdat een nieuwe junta van vier burgers en drie militairen was ge- IS- ostalleerd die het bewind zal overnemen. Het ziet er niet naar uit dat Nederland na het tref- fen in de wateren van Nieuw-Guinea het geschil zal voorleggen aan de Vei ligheidsraad. In Indonesië ontwikkelt zich intussen een ware oorlogshysterie. De minister voor Alge rijnse zaken, Louis Joxe, heeft president De Gaulle na een kort bezoek aan Al gerije rapport uitgebracht over de met de dag toene mende terreur. Gisteren zijn bij verschillende aan slagen in het land weer minstens vijfentwintig mensen gedood. De junta van burgers en militairen zal het bewind in de Dominicaanse repu bliek overnemen. Presi dent Balaguer is afgetre den. De machtsoverne ming geschiedde na onge regeldheden, die zich gis teravond in het centrum van de hoofdstad Santo Domingo hebben voorge- Vice-premier Gizenga zal niet langer deel uit maken van de centrale Kongolese regering, aldus heeft premier Adoela mee gedeeld. In Oostprovincie is een proces tegen Gizen ga aanhangig gemaakt Hij wordt ervan beschul digd verantwoordelijk te zijn voor het bloedvergie ten en de opstand tijdens het vorige weekeinde in Stanleystad. Gisteren heeft een Rho- desische commissie een be gin gemaakt met het on derzoek naar de oorzaken van het vliegtuigongeluk, waarbij vorig jaar de se cretaris-generaal van de Ver. Naties, Hammars- kjöld om het leven kwam. Vast staat, dat het toestel de dag voor het ongeluk in Elisabethstad beschadigd werd door een kogel, maar dat de schade werd her steld en dat het vliegtuig voldoende brandstof aan boord had voor de vlucht naar Ndola. Een belangrijke meer derheid in de Tweede Ka mer heeft zich uitgespro ken voor wijziging van de twaalf jaar oude wet op de publiekrechtelijke be drijfsorganisatie. Naar het oordeel van staatssecreta ris Schmelzer dient de SER de bevoegdheid te krijgen de regering uit eigen be weging tot instelling van bedrijfslichamen te advi seren, indien de partijen in de betrokken bedrijfs tak niet tot een akkoord kunnen komen. Ook de Eerste Kamer is akkoord gegaan met het wetsontwerp van minister Toxopeus, dat tot doel had van de Noord-oostpolder één grote gemeente te ma ken en deze gemeente voorlopig in te delen bij d« provincie Overijssel. De aankondiging van de regerings wisseling werd terstond door de Na tionale unie voor burgerrechten, de grootste oppositiepartij, besrtempeld als een militaire staatsgreep. Volgens niet bevestigde berichten zijn drie leden van Balaguers Raad van State die vorige maand werd gevormd na weken van onrust en relletjes gearresteerd. Alle drie waren aanhangers van Balaguer. De gearresteerden zouden zijn: Rafael Bonnelly, die Balaguer als regerings hoofd zou opvolgen, dr. Nicholas Pi- chardo en Eduardo Read Barreras. Twee junta-leden hebben hoge posten bezet onder de dictatuur van wijlen Ra fael Trujillo. De nieuwe junta werd geïnstalleerd enige uren nadat tankeenheden van de luchtmacht het vuur hadden geopend op een groep van honderden betogers in de binnenstad waardoor een der felste uitbarstingen van ongeregeldheden der laatste maanden uitbrak. Naar schatting van de overheid zijn er gisteren vijf doden en negentien ge wonden gevallen. VcVgens de Burgerunie is het aantal doden tenminste acht. De betoging scheen vooral gericht te zijn tegen president Balaguer. De presiidenitsverkiezMTjgen in Fin land, die maamdaig en dunsdag zijn ge houden hebben een overwinning op geleverd voor president Urho Kekko nen ten koste van zijn twee sociaal democratische tegenstanders. In totaal zijn 300 kiesmannen gekozen die op 15 februari in Helsinki bijeen zullen komen om een president aan te wijzen. Kekkonen behaalde 45,1 procent van de stemmen of 145 kiesmannen voor zijn partij, de communist Aitio 20,5 pro cent of 63 kiesmannen, de sociaaldemo craten Skog en Paasio behaalden sa men -4,1 procent of 38 kiesmannen, de conservatieve coalitie partij 13 procent of wel eveneens 38 kiesmannen, de libe rale Zweedse minderhendspartij 5 pro cent of 15 kiesmannen en de Finse libe rale pairtij 0,4 procent of één kiesman. tamelijk grote eenheid volledig uit geruste soldaten aan land te zetten. Sergeant vertelt De gevangen genomen sergeant van het Indonesische leger heeft volgens schout-bij-nacht Reeser verteld, dat zijn eenheid de sterkte had van een compagnie. Deze compagnie was waar schijnlijk afkomstig van de Kei- of Tanimbar-eilanden. Zij werden inge scheept aan boord van een groter nieuw schip, dat een in Japan gebouw de tender geweest zou kunnen zijn. Dit laatste was verklaard door zee lieden onder de gevangenen. De sergeant vertelde verder, dat a dag i dat i na drie dagen voor anlker was gegaan Nabij Nederlands Nieuw-Guinea. Hij verklaarde te weten dat zijn legereen heid bevelen had voor een militaire actie tegen Nieuiw-Guinea. Andere ge vangenen verklaarden hieromtrent het zelfde. Nadat de laatste voorbereidingen voor een -aanval waren getroffen, kwamen er uit Seerabaja drie motortorpedoboten, die docr Indonesisch marinepersoneel waren bemand, aldus de gevangenen. In Duitsland geboutvd Deze boten waren van de Jaguar-klas se, die in Indonesië als matfjaji-tutul (tijgeroanter) worden aangeduid en die ln 1959 en 1960 op de Westduitse werf van F.R Lursen te Bremen boulwd. De gevangenen waren onder de indruk geweest van deze nieuwe snelle boten. De sergeant vertelde dat zij het grote schip werden overgebracht op motortorpedoboten Ze namen rubber- landigstoten en alle materieel voor hun legereenheid mee. De boten waren over vol, maar iedereen was in de beste stemming en men was overtuigd, dat thans de eerste stap zou worden gedaan ter bevrijding van Nieuiw-Guinea. Na zonsondergang nam de spanning aan boord toe. De motortorpedoboten voeren met grote snelheid. Plotseling zag de sergeant lichtflitsen van wat hij als „zwaar machinegeweervuur" beschouwde. Het was van een andere Indonesische motortorpedoboot afkom stig. Het doel, waarop geschoten werd, kon hij niet Toen was- het plotseling enige ogen blikken stil, totdat plotseling om hem heen van alle kanten zwaar werd ge vuurd. ..We konden de vlammen die uit de mond van het geschut kiwa- men aan boord van de Nederlandse rineschepen", zei hij. Wat er daarna is gebeurd kon de sergeant ziich niet her inneren, maar hij was in het water lig gend weer bij bewustzijn gekomen. Hij had toen de voortdurende gevechtshan delingen kunnen volgen totdat deze zich aan zijn gezichtskring onttrokken. In hei maanlicht had hij schaduwen kunnen zien en het silhouet van ber gen op Nieuw-Guinea. De sergeant had zich vastgeklemd aan een stuk hout en had alle zware uit rustingsstukken afgedaan. Hij bleef on geveer drie uren in het water en werd toen door een Nederlands marinevaartuig opgevist tezamen met verscheidene an deren, van wie er enige zwaar gewond Conferentie in Algerije gerlijke autoriteiten zijn giste ren in Algerije bijeengekomen om de middelen te bestuderen om het hoofd te bieden aan de toenemende onveiligheid in Algerije. In Rocher Noir, 48 kilometer ten oosten van de stad Algiers heeft minister Joxe, Algerijnse zaken, geluisterd naar de grimmige rapporten van Jean Morin, de hoogst burgerlijke autori teit en Charles Ailleret, commandant van de Franse strijdkrachten in Al gerije. De conferenties gaan over de vraag hoe de orde te handhaven is in het licht van het toenemende terrorisme en de slechter wordende economische toestand van Algerije. Later is Joxe naar Parijs teruggekeerd om verslag uit te brengen aan president De Gauile over de steeds groeiende terreur. Inmiddels gaan de ac tiviteiten van de OAS door. In Algiers werden verschillende radio-uitzendingen van de geheime organisatie gehoord, waarin de bevolking werd aangeraden om voor twee maanden voedsel in te slaan en voor 100 franc goud te kopen. In de rest van het land vonden ongeveer 30 personen de dood door aanslagen met handgranaten, kogels en messteken. Oran was de stad waar het meeste bloed vloeide. Vijf zwaar gewapende Europeanen hebben in Algiers een overval gepleegd op een bank. De daders wisten met een buit van f 65.000 te ontkomen. ,,Het heeft ons veel genoegen gedaan dat we door de Nederlandse marine- Jongens zo goed behandeld zijn", zei hij. De schout-bij-nacht vertelde dat de gevangenen voor het merendeel Indo nesiërs zijn met een enkele Papoea. Mor gen zal de pers foto's van de gevangenen mogen maken. De namen worden zo spoedig mogelijk aan he tRode Kruis opgegeven Achtendertig in Sorong Achtendertig krijgsgevangen Indone siërs zijn met vliegtuigen naar Sorong overgebracht en de journalisten hebben gelegenheid gekregen met een aantal hunner te spreken op het vliegveld van Sorong, dat zestien kilometer van de stad verwijderd ligt op het eiland Jef Maan. (De overigen, twaalf officieren en onderofficieren, gingen rechtstreeks naar Hollandia.) De krijgsgevangenen vertelden, dat zij van hun brandende schip in zee ge sprongen waren en drie uren hadden rondgedreven voordat zij werden opge vist. Toen de journalisten op Jef Maan aankwamen, werd juist een zekere Charles Papllaya ondervraagd en de journalisten mochten hem vragen stel len, waarbij een Nederlandse officier als tolk optrad. Papilaya zeide dat hij op Ambon woonde en afkomstig was van Sumatra. Hij is 36 jaar oud. Vijf maanden had hij bij het Indonesische leger als soldaat gediend bij het tiende bataljon te Bogor. Op 11 januari waren hij en 34 anderen van zijn peleton te Djakarta aan boord gegaan van de motortorpedoboot Ma- dian TutuL Voor vervolg zie pagina 11 O c> De bekende Indonesische ond-minlster mr. Moh. Roem, lid van de Masjoemi be hoort tot de vijf gearresteerde leden van zijn party. Vooral werd hij bekend door zijn akkoord met dr. J. H. van Roüen in 1948, waarbij Nederland aan de republiek Indonesia de ontruiming van Djokjakarta had toegezegd. Later was hÖ hoge commissaris in Nederland. Eni ge malen stond hij aan het hoofd van de onderhandellngsdeiegatles. Hot verluidt dat ook Prawoto, de vroe gere voorzitter van de Masjoemi, is gearresteerd en het oud-parlementslid Subadio van de ontbonden socialistische partij. Voorts Nasundion, vroeger alge meen secretaris van de Masjumi en Anak Agung Gd>e Agung. oud-minister van buitenlandse zaken, oud-ambassadeur in Frankrijk. Deze laatste was de voor naamste figuur in de Indonesische fede rale regering, welke in 1949 kort voor de ronde-tafel -conferentie met de repu- blik Indonesia tot overeenstemming kwam over de gemeenschappelijk met de Nederlanders te voeren onderhande lingen. Na de soevereiniteitsoverdracht was hij de voornaamste figuur uit de ragering va>n de opgerolde deelstaat Oost-In dionesië. Het arrestatiebevel was ondertekend door het hoofd van de militaire politie, kolonel Sudirgo. Geen reden wondt ge geven. Er moeten nog minstens zes an dere men Koning Leopold van België en zijn echtgenote prinses Liliane hebben gistermiddag korte tijd op Schiphol doorgebracht. Het koninklijk paar was op doorreis naar Noord-Amerika, waar de Prinses, die veel ten behoeve van hartpatiënten doet, een aantal hartspecialisten zal ontmoeten partij, de Prawda, heftig van leer getrokken tegen de oud-minister van buitenlandse zaken van Rusland, Molotof. Met dit artikel is een einde gekomen aan de onzekerheid, die sinds de terugkeer van Molotof naar Wenen heerste omtrent de houding van Chroesjtsjef (en daarmee van de communistische partij) tegenover de oud-minister. Opnieuw wordt Molotof oppositie verweten tegen de dogma's van de vreedzame coëxistentie. Buitenland se waarnemers hebben uit het artikel in de Prawda de conclusie getrokken, dat Chroesjtsjefs strijd tegen de anti partij-groep, die op het 22-ste Partij congres in Moskou begon, onvèrmin- derd voortgaat. Volgens de Prawda worden „Leninga opvattingen over buitenlandse politiek en met name over problemen van oor log en vrede en vreedzame coëxistentie niet alleen misvormd door burgerlijke theoretici, maar ook door mensen die Prinses Margriet wordt vrijdag 19 jaar. Zoals bekend studeert de Prin ses sinds het na jaar van 1961 Franse cultuurge schiedenis in de oude Zuidfranse universiteitsstad Montpellier. Naar alle waarschijn lijkheid zal de verjaardag in Lech (Oostenrijk) gevierd worden, waar het Konink lijk gezin op het ogenblik een ski vakantie door brengt. Prinses Margriet werd op 19 janu ari 1943 geboren, toen het Konink lijk gezin in de Canadese stad Ot tawa vertoefde. Zij deed het afge lopen jaar eind examen aan hel Baarns lyceum, waarna zij voor jaar in Frank rijk is gaan stu deren. De Prinses petekind van de Nederlandse koop- uit de levende en scheppende positie van het Marxisme-Lenimsme afglijden naar het pad van dood dogmatisme". Prawda vervolgt dan: „Dit slaat recht streeks op de anti-partij-groep, die wordt aangevoerd door Molotof, Kaga- nowitsj en Malenkof', In de rest van het artikel moest, zoalsgezegd, vooral Molotof het ontgelden. Daarentegen werd Chroesjtsjef grote lof toegezwaaid. De Sowjetpremier schijnt nog altijd vast in het zadel te zitten. Op een uiteenzetting over de noodzakelijkheid van vreedzame co- existentie, zonder welke een derde we reldoorlog (..zelfmoord") zou ontstaan, volgde een lofzang op de „meer dan dertig" bezoeken van Chroesjtsjef aan het buitenland om de politiek van vreedzaam naast elkaar leven te pro pageren. Hieruit volgt, aldus nog steeds de Prawda, niet dat de Sowjetunie de Marxistische opvattingen over de klassestrijd heeft yosgelaten, ook moet de huidige politiek niet als een tac tische manoeuvre worden gezien. Hulde van oudstrijders De Federatie van Nederlandse oud- strijdersorganisatiej brengt in een tele- gram aan de staatssecretaris van marine hulde aan de Nederlandse Koninklijke Marine voor het snel en doeltreffend op treden tegen het Indonesische invalsplan tegen Nederlands Nieuw-Guinea. ■yAN VELE ZIJDEN blijkt men geneigd hetgeen zich in de wateren rondom Nieuw-Guinea heeft voorgedaan, aan te duiden als een ineident. We hebben er vrede mee en zijn bereid ons bij dit taal gebruik aan te sluiten. Een ineident kan van alles zijn, maar als regel iets van beperkte omvang, iets van voorbijgaande aard, een tijdelijke versto ring van harmonie en evenwicht. Van vele kanten beijvert men zich om het voorval in de Nieuwguinese wateren zo te zien. De voorbereiding van de ontmoeting tus sen beide partijen aan de conferentietafel moet zo gaaf mogelijk blijven. Nogmaals, wij stemmen daarmede ln. hoe wel onze regering in haar telegram aan de secretaris-generaal van de Ver. Naties geen woord teveel sprak toen zij repte van een onuitgelokte aanval. De ernst van het Indonesische optreden lag in de om standigheid dat. terwijl men zich tot dus ver beperkt had tot krijgshaftige taal, thans de grens tussen woord en taal over schreden was. Dat niettemin Nederland zich met nadruk tot het gesprek bereid blijft verklaren, verdient te groter aandacht en te groter waardering. In de westerse wereld is men. en terecht, beducht voor verbreking van de stabili teit in de Aziatische wereld. Nergens in de wereld kan een oorlog welkom zijn, maar daar zeker niet. Vandaar de nim mer aflatende drang op zowel Indonesië als Nederland om tot een gesprek te ko men. Zoals de wereld nu wel weet, is Nederland daarvan niet afkerig. Indonesië alsnog wel. Om dezelfde redenen ook, die waarschijn lijke verstoring van het evenwicht, trach ten op hun beurt de communistische lan den Soekarno van Indonesië in zijn hals starrige houding te stijven. Beweging in die hoek van Azië kan de communistische landen slechts welkom zijn. Het zal straks hun invloed vergroten. Zij proberen Soe karno door levering van oorlogstuig aan zich te binden. Hij kan, zeggen zij, op hen rekenen. Soekarno zelf drijft binnen eigen land de spanningen op. Nu weer heeft hij poli tieke figuren als Sjahrir en Roem laten arresteren. Het waren figuren op de ach tergrond en we hadden sinds lang niets of weinig van lien gehoord. Maar ze wa ren er kennelijk nog altijd. Ze waren de gedachte van de Indonesische revolutie toegedaan. Maar ze waren gematigder dan Soekarno. Nu zijn ze gearresteerd. Beschouwde Soe karno hen als een gevaar? Of waren ze voor hem als een lastig geweten dat hij het zwijgen poogt op te leggen? Hoe het ook zij, Indonesië staat blijkbaar niet zo eenstemmig achter hem als Soekarno het wil doen voorkomen. Alleen, onder een feitelijke dictatuur vermag men weinig. Voor Nederland is er ook nu geen aan leiding, de kalmte van eigen overtuiging te verliezen. JJaar is een jongedame, die pap tuil spreken. Het is misschien beter, dat u gaat, mam." I~\E depressie die gisteren ten zuiden van IJsland lag, verplaatste zich n noord Ierland en werd aanmerkelijk min der diep. Zij hield boven west Europa een krachtige zuidwestelijke luchtstro ming in stand, waarmede voortdu rend zachte lucht werd aangevoerd. Het front dat gisteren in ons land regen bracht verplaatste zich langzaam naar Duitsland, maar gaf in 't oosten en zuidoosten van 't land nog aanleiding tot veel bewolking. De depressie bij Ier land zal zich over Schotland en de Noordzee naar zuid Scandinavië ver plaatsen, hetgeen tot gevolg zal hebben lucht worden aangevoerd, waarin naast n l opklaringen ook plaatselijk enkele buien KaPPorten hedenmorgen teven uur voorkomen. De Bilt verwacht tot donderdagavond: station Stations* éi E T en p. gesteldh. de Waddenkust nog tijdelijk Y^nburB harde zuidwestelijke wind. Dezelfde tem- vfuT peraturen als vandaag of Iets lagere Eelde (Opgemaakt 11.15 uur). De Bilt Twei ZON EN HAAN l'a"ïlmb Donderdag: zon op 8.40. onder 17 02 Helsinki uur; maan op 15.17, onder 6.34 uur. 20 januari volle maan. Kopenh Uit het huis van bewaring aan de Gansstraat in Utrecht zijn gister avond om kwart over acht drie ge vangenen ontvlucht. Onder hen be vindt zich G. C. B. uit Amster dam, bijgenaamd „Gerrit de stotte raar", die al talrijke malen is ont vlucht. Verder ontvluchten J. S. en J. V. ge boren op 20 november 1911 te Den Haag van beroep chauffeur, woonachtig in Voorburg, lang 1.91 meter, donkerblond haar en donkerblonde wenkbrauwen, hoogvoorhoofd, blauwe ogen, ovaal ge zicht rechte neus, gekleed in grijs kos tuum. De politie in Utrecht maakte direct jacht op de drie mannen en zette de uit valswegen van de stad af. Zowel in de stad Utrecht als in de pro- j vincie is ook nog een groot aantal poli tiemannen bezig met speuren. Een voor lopig onderzoek heeft aan het licht ge bracht dat de drie mannen zijn vlucht, nadat zij met een klein zaagje een ijzeren sponning van een raam op de parterre van het huis van bewaring hebben doorgezaagd, waarna zij door een ingedrukte ruit naar bulten zijn geklom men. Via een 2.30 meter hoge muur be reikten zij da buitenwereld. Een van hen B. is vanmorgen om kwart voor tien «ven over de gemeentegrens van Tiel, toen hij deze gemeente trachtte te ver laten. gearresteerd. Om half twaalf werd ook S. gegrepen. Hij bleek bij zijn vrien den in Tiel te zijn. Hij gaf zich lachend Londen Parijs™0 Bord eau» Grenoble Nice Berlijn Frankfur München ZUrich Genève gh. bew. gh. bew. 5 15 13

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1962 | | pagina 1