Jlieuiuc gcihsctfe (jToumnl
'Nederland en Indonesië richten zich
na incident tot Verenigde Naties
Commentaar
I Aanval van torpedoboten werd door
j Kon. Marine prompt afgeslagen
te
Nog steeds bereid
tot gesprek
Kustvaarder nu al
vijf dagen zoek
IQrti DINSDAG 16 JANUARI 1962
O
KLACHTENT)IENST: bezorging 18—19 u.
ADVERTENTIES: 0.20 per millimeter.
Familieberichten 0.18 per millimeter
(Bij contract belangrijke korting).
POSTREKENING: 58935.
ABONNEMENTEN: 7.50 per kwartaal;
2,55 per maand; 0.59 per week.
Tweeënveertigste jaargang no. 12379
Directenr: F. DIEMEB
Hoofdredacteur: Dr. E. DIEMEB
CHRISTELIJKE ATION AAL DAGBLAD
„Staatvastlcfc is ftublma
019a fcert ia it;ijeospotl"
Wat is gaande
in Moskou
Zie pagina 5
Nieuws in
IV
één oogopslag
De Komamklijke mari
ne "heeft een Indonesi
sche dnvasiiepoigiing in
Nieuiw-Guiinea verijdeld.
Bij 'het itmef fien itussen Ne-
I derlaindse en Indonesi
sche mairinevaairtu'iigen
zijn. twee Indonesische
torpedoboten to. zinken
gebtracht. Ongeveer vijf
tig Indonesiërs zijn ge
vangen genomen. On
danks het treffen blijft
de Nederlandse regering
bereid tot het voeren
van een open gesprek
met Indonesië.
Secretaris-generaal Oe
Thant van die Ver. Naties
heeft op de regeringen van
Nederland en Indonesië
een beroep gedaan de
kwestie vreedzaam op te
lossen. Ook president Ken
nedy heeft hiervoor drin
gend gepieit. Het Australi
sche kabinet vergadert
vandaag over de kwestie.
In Algerije gaan d'e da-
dën van terreur zonder
enige onderbreking voort.
In Oram is gisteren die di
recteur van de posterijen
door leden van de O.A.S.
doodgeschoten.
Een rechtbank in Kairo
heeft uitgesproken, dat
vier Franse diplomaten,
die moeten terechtstaan op
beschuldiging van spiona
ge, zich niet kunnen be
roepen op diplomatieke
onschendbaarheid.
Het Kongolese parle
ment heeft een motie van
afkeuring tegen Gizenga
aangenomen. De centrale
Kongolese regering is van
oordeel, dat zij Gizenga
kan laten arresteren zon
der dat zijn parlementaire
omschenndbaarhedd is op
geheven.
Men is ernstig ongerust
over die Nederlandse kust
vaarder Ellewoultsdijk, die
nu all vijf dagen wordt ver
mist. Het schip, eigendom
van een 7 otterdams carga-
doarsbedrijf, had op 5 jan.
in Westport (Ierland) moe
ten aankomen. Voor het
laatst had men op 10 jan.
contact met het schip, dat
vier Nederlandse officie
ren en vijf Spanjaarden
aan boord heeft.
Ex-koningin Dima heeft
haar vroegere echtgenoot
koning Hoessein van Jor
danië gevraagd haar vijf
jarig dochtertje prinses
Alia te mogen zien. In een
communiqué heeft de ko
ning dbt verzoek afgewe
zen. Onder geen beding
wil hij iemand toestaan
zich met de toekomst van
de prinses te bemoeien.
In de hoofdstad van
communistisch China is
gisteren na afloop van be
sprekingen tussen eën Al
banese regeringsdelegatie
en vertegenwoordigers
van de Chinese regering
een verklaring uitgegeven,
waarin wordt gezegd, dat
men economische overeen
komsten heeft afgesloten.
Tsjoe-En-lai zei dat er
geen verschil van opvat
tingen tussen Peking en
Tirana bestaat.
ÜEN INDONESISCHE AANVAL op Neder
lands Nieuw-Guinea is. gisteravond door
krachtig en onmiddellijk optreden van de
Koninklijke Marine verijdeld. Van drie zwaar
bewapende Indonesische motortorpedoboten,
die aan het hoofd van een invasievloot met
grote snelheid op de Nieuwguinese kust af
stormden, is er in onze territoriale wateren
één tot zinken gebracht, één in brand gescho
ten en één op de vlucht gejaagd. Nederland
heeft de sec.-gen. van dé Verenigde Naties,
Oe Thant, daarvan op de hoogte gesteld. De
Indonesische schepen hadden het vuur ge
opend.
Indonesië heeft echter verkla ird dat de Neder
landers de aanval hadden geopend en dat de
strijd zich afspeelde bij de Indonesische Aroe-
eilanden. Van een invasie zou helemaal geen
sprake zijn geweest. Indonesië zal dan ook een
klacht indienen bij de V.N.
Oe Thant heeft een nieuw beroep gedaan op
Nederland en Indonesië om tot een vreedzame
oplossing te komen.
De minister-president, prof. dr. J. E. de Quay,
heeft na een kabinetszitting verklaard dat
Nederland nog steeds tot een gesprek bereid is.
De gebeurtenissen laten zich als volgt
samenvatten:
2 Maandagavond om half elf plaatse
lijke Nieuwguinese tijd (gistermiddag
één uur Nederlandse tijd) nemen Ne
derlandse patrouillerende vliegtuigen
en schepen voor de zuidkust van Nieuw-
Guinea. ter hoogte van de z.g. Vlakke
Hoek, tegenover de Indonesische Kei
en Aroe-eilanden, drie Indonesische tor
pedoboten waar (waarschijnlijk van
Oostduitse of Russische makelij), die in
volle vaart op de kust afstomen. Zij
worden gevolgd door een vrij grote
vloot van andere schepen.
2 De Indonesische torpedoboten ope
nen het vuur, waarna, volgens mede
deling van de chef van de Nederlandse
marinestaf in Holland ia, kapitein ter
zee R. M. Eibers, eerst een der boten in
brand wordt geschoten en een andere
tot zinken wordt gebracht. Een derde
gaat op de vlucht De Koninklijke Ma
rine zet de achtervolging niet voort
daar zij thans nog de Indonesische wa
teren wil eerbiedigen.
ff De Koninklijke Marine beijvert zich
daarna de Indonesische schipbreuke
lingen op te vissen. Het blijkt dat de
boten, die normaal een bemanning van
twintig a dertig koppen tellen, bemand
zijn geweest met zeventig tot negentig
man. uitgerust met rubberlandingsbo-
ten. Er werden 50 Indonesiërs gevangen
De secretaris-generaal der Verenigde
Naties, Oe Thant, verontrust door
de gebeurtenissen, doet opnieuw een be
roep op Nederland en Indonesië, langs
de weg van overleg tot regeling van het
geschil te komen.
Raadsverkiezingen
op andere datum
(Van onze parlementsredactie)
Discussie is ontstaan over de datum
van de komende gemeenteraadsverkie
zingen. Op woensdag 30 mei volgt He
melvaartsdag en veel kranten breken
zich het hoofd over de vraag, hoe zij
hun lezers tijdig over de uitslagen van
de verkiezingen kunnen inlichten. Een
aantal Kamerleden heeft hiervoor begrip
getoond en meent, dat de Kieswet dan
maar in die zin moet worden gewijzigd,
dat dit jaar de gemeenteraadsverkiezin
gen een dag eerder plaats hebben.
Hiervoor zijn twee mogelijkheden aan
wezig. Men kan een noodwetje opstellen,
dat bepaalt, dat alleen dit jaar de ver
kiezingen met een dag worden vervroegd.
Een andere mogelijkheid is, dat de Kies
wet zodanig wordt gewijzigd, dat de mi
nister van binnenlandse zaken de be
voegdheid krijgt, binnen bepaalde gren-
zijn naar eigen inzicht de verkiezings
datum vast te stellen. Minister Toxopeus
schijnt voor geen van beide mogelijk
heden veel te voelen.
Boter goedkoper
Met ingang van vandaag is de prijs
van de verse boter mot 40 cent per
kg, dus met een dubbeltje per pakje,
verlaagd.
J Het Nederlandse kabinet, in spoed
zitting bijeen, geeft bij monde van
premier De Quay een verklaring uit,
waarin gezegd wordt, dat Nederland,
ondanks het treffen met de Indonesi
sche marine bereid blijft tot een ge
sprek met Indonesië.
Staatssecretaris de Jong van defensie
(marine) voegt hieraan toe zeer vol
daan te zijn over de paraatheid van de
marine-eenheden in Nieuw-Guinea.
rj De Amerikaanse president, Kennedy
zegt op zijn persconferentie kort
nadat hem verteld is wat er voor de
Nieuwguinese kust is gebeurd dat op
Nederland en Indonesië een grote verant
woordelijkheid rust „Wij zijn uiterst
verlangend naar een vreedzame rege
ling in deze kwestie en wij hebben onze
Invloed aangewend om die te bewerk
stelligen", aldus de president
g Volgens de Indonesiërs 2ou het ge
vecht zich hebben afgespeeld in de
wateren van de Indonesische Aroe-
eilanden, volgens een latere Indonesi
sche lezing op 25 mijl uit de kust van
Nieuw-Guinea. Indonesië zal een klacht
indienen bij de V.N.
(Voor de uitvoerige berichten zie
men elders op deze pagina en op pa
gina 6.)
Regering tot Oe Thant:
(Van onze parlementsredactie)
TAE Nederlandse regering heeft naar aanleiding van het zeegevecht bij
Nieuw-Guinea besloten zich tot de secretaris-generaal der Verenigde
Naties Oe Thant te wenden. Zij heeft hem ingelicht over wat haar omtrent
het gebeurde bekend is en hem tevens toegezegd, dat hij in de naaste toe
komst zo volledig mogelijk van de gang van zaken op de hoogte zal wor
den gehouden. De heer Thant is voorts meegedeeld, dat Nederland bereid
blijft tot een gesprek met Indonesië.
TAE INDONESISCIIE poging tot Infiltm-
tie, zij moge dan terstond zijn afge
slagen, is betreurenswaardig. Zij is onder
nomen ten spijt van Nederlands onverho
len bereidheid tot gesprek. Wat Neder
land betreft, de deur naar de conferen
tiezaal staat wijd open. Maar de Indone
sische regering geeft er de voorkeur aan,
beschermd door nachtelijk duister Nieuw-
Guinea zelf binnen te dringen.
Betreurenswaard, zo schreven we. Wil
Sukarno dan met alle geweld zijn oorlog?
We weten het: de positie van een alleen
heerser is vaak niet gemakkelijk. Hij
moet zijn volk op allerlei wijzen bezig
houden. Hij moet er steeds op uit zijn,
voor zichzelf een positie te verwerven. Op
zijn aanzien komt het aan.
Is dit in het algemeen reeds het geval,
hoeveel te meer wanneer de situatie in
eigen land reden geeft tot bezorgdheid.
In Indonesië is de democratie nog slechts
bescheiden ontwikkeld. Wat de politici in
lagere rang dan Sukarno ook mogen po
neren, de beslissing zelf ligt bij Sukarno.
En de vraag wordt klemmend, of hij dan
toch besloten is de Nederlandse bereid
heid tot gesprek als niets te achten, of
hij toch besloten is tot het geweld waarop
hij zijn volk al zo lang heeft voorbereid.
Betreurenswaard, maar in zijn gevolgen
heeft, hoe vreemd het klinken moge, het
geen thans is geschied ook zijn nuttige
kant. Nederland mag bereid zijn tot het
gesprek, het is niettemin paraat en waak
zaam op wat komen kan. De Indonesische
poging is uitgelopen op een mislukking.
Nog altijd behoort Nieuw-Guinea tot het
Nederlandse gezagsgebied. Duidelijke blij
ken heeft de Nederlandse regering afge
legd van haar bereidheid om van de soe
vereiniteit afstand te doen, mits onder
waarborgen voor het recht van de bevol
king op een eigen zelfgekozen toekomst.
In de internationale wereld Is het Neder
landse aanbod, hoezeer ook geprezen, niet
aanvaard. Daarmede Is voorshands het
Nederlandse gezag over Nieuw-Guinea
gebleven. En daarmede de verantwoorde
lijkheid van Nederland en de plicht voor
Nederland om gebied en bevolking te be
schermen. ook tegen aanvallen van bui
ten af, ook te beschermen tegen Indone
sische pogingen tot infiltratie.
Nederland was waakzaam cn paraat; de
poging is op een mislukking uitgelopen.
Sukarno heeft opnieuw schuld op zich
geladen, en dit temeer nu, naar mag wor
den aangenomen, van onderscheidene kan
ten wordt getracht Nederland en Indone
sië aan één tafel te verenigen. Wat nu
is gebeurd geeft geen hoge dunk van
Sukarno's wil in deze.
Moge de gebleken Nederlandse paraatheid
hem alsnog tot bezinning brengen.
Op dit kaartje staat met een ster
de Etnabaai aangeduid. Zuidoos
telijk daarvan heeft het treffen
van Nederlandse en Indonesische
schepen plaatsgehad.
gebracht: nL dat Nederland bereid ia
tot een gesprek met Indonesië.
Staatssecretaris P. De Jong (marine»
zei aan deze verklaring niet erg veel te
kunnen toevoeggn. De enige feitelijke ge
gevens zijn, dat in de duisternis enkele
Indonesische motortorpedoboten met hoge
snelheid op de kust van N.-Guinea zijn
afgestevend, dat patrouillerende Neder
landse marinevaartuigen aanwezig wa-
Zie vervolg op pag. 6)
Dit is de kern van de verklaring, die
minister-president prof. dr. J. E. De
Quay gisteravond voor pers, radio en
televisie heeft afgelegd na een spoed
zitting van de ministerraad, die van
Kapitein was met
kerstverlof
In scheepvaartkringen maakt men zich
ernstig ongerust over de 447 ton metende
Nederlandse kustvaarder Ellewoutsdijk.
die nu al ruim v(jf dagen wordt vermist.
Het schip, dat voor het cargadoorsbe-
dr(jf Sollveld en Van der Meer uit
Rotterdam in charter vaart, verliet op
2 januari Belfast met bestemming West-
port aan dc Ierse westkust. Daar had
het drie dagen later moeten aankomen.
Aan boord van de kustvaarder bevin
den zich vier Nederlandse officieren cn
vijf Spanjaarden.
Gezagvoerder van de Ellewoutsdijk is
gewoonlijk kapitein G. Jonk uit Schoon
hoven. Maar juist voor deze reis was hij
met kerstverlof naar Nederland gegaan
en had hij het commando ovengedragen
aan stuurman J. Dost uit Groningen. Zij
hadden op 10 januari voor het laat-sit
contact met elkaar gehad in een ge
sprek via Scheveningen-radio. waarin
de heer Dost kapitein Jonk meedeelde
dat hij in verband met het ongunstige
weer voor anker was gegaan bij het
Rathlineiland aan die Ierse noordkust.
Sindsdien is niets meer van het schip
Kapitein Jonk acht het zeer wel mo
gelijk dot het schip nog in een der
baaien ligt, of dat de zondLnstalilatie
is uitgevallen. Het feit dait de Ierse
noordkust schaars bevolkt is zou dan
het uitblijven van nieuws kunnen ver
klaren.
Het is echter even waarschijnlijk dat
zich bij de woeste Atlantische kust een
•tragisch ongeluk heeft afgespeeld: het
weer is in de laatste week namelijk
bijzonder ruw geweest. Het cargadoors-
bedrijf in Rotterdam heeft inmiddels
contact gezocht met het Ierse kustradio-
station. Op zijn verzoek heeft Schevenin-
gen-radüo gisteren het bericht over de
vermisimg van de Ellewoutsdijk uit
gezonden. Het schip kwam in 1948 in
dienst.
Het stormachtige weer heeft waar
schijnlijk het leven gekost van de vijf
bemanningsleden van de Belgische traw
ler Golvenzang uit Zeebrugge. Sinds 11
januari werd niets meer van dit 115 ton
metende schip vernomen.
De Golvenzang was op weg naar
Ostende. Scheveningen-radio en Niton-
radio hebben het scheepvaartverkeer
verzocht, uit te kijken naar de trawler,
die een reddingsboot aan boord heeft.
De Nederlandse kustvaarder Frida
Blokzijl heeft gisteren voor de Engelse
kust in moeilijkheden verkeerd. Gister
avond om tien uur deelde de machinist
per radio mee dat het schip een defect
had aan de stuurinrichting cn onmiddel
lijk assistentie van een bergingsvaartuig
nodig had. Kort na middernacht deelde
Seafortradio mee, van de Frida Blokzijl
bericht te hebben ontvangen dat geen
hulp meer nodig was. Het schip kon
op eigen kracht zfjn reis voortzetten.
negen uur tot over elven duurde. Het
kabinetsberaad had, zoals gebruikelijk,
plaats in de Trèveszaal op het Binnen
hof. Er werd niet aan deelgenomen
door minister Luns, die nog niet te
ruggekeerd was van een privé-bezoek
aan Genève, en door minister Cals, die
nog niet helemaal hersteld is van zijn
ziekte. Wel woonden de staatssecreta
rissen De Jong (marine), Bot (N. Gui
nea) en Van Houten (buitenlandse
zaken) deze speciale zitting bij. Eerder
op de avond hielden enkele bewinds
lieden een soort voorbespreking tijdens
hun traditionele maandagse „etentje"
in Hotel des Indes.
Het officiële beraad kon eerst om negen
uur aanvangen, omdat de ministerraad
zich toen pas een enigszins overzichtelijk
beeld had kunnen vormen van het mari
tieme treffen bij N. Guinea's Zuidkust.
In de pas geverfde hal van het ministerie
van verkeer en waterstaat wachtten
tientallen journalisten, persfotografen en
radio- en t.v.-mensen twee uur lang ge
spannen op de uitslag van de zitting. Na
elven werden zij naar boven geroepen,
waar in de grote conferentiehal van het
ministerie minister-president De Quay
en staatssecretaris De Jong hun (korte)
verklaringen aflegden.
Dc minister-president begon met te
zeggen, dat de regering alleen nog maar
algemene mededelingen bekend zijn over
wat heeft plaatsgehad. Zij beschikt nog
over onvoldoende gegevens om nauw
keurig en exact aan te geven wat ge
beurd is. Het enige wat ze weet is, dal
in de omgeving van N. Guinea een vuur
gevecht heeft plaatsgehad, waarbij ven
Indonesische motortorpedoboot in brand
is geschoten. Of ook meerdere m.t.b.'s dll
lot hebben ondergaan, Is de regering niet
precies bekend. Zy heeft zich naar aan
leiding van de gebeurtenis tot V.N.-secre-
taris-gcneraal Oe Thant gewend en hem
van haar bezorgdheid over deze „aanval
door Indonesië" in kennis gesteld.
Zij heeft hem tevens laten weten,
dat zjj blijft staan op het standpunt.
waarvan hU reeds op de hoogte is
T~ke diepe Oceaandepressie die gisteren
ten westen van Ierland arriveerdeis
sindsdien nog belangrijk dieper gewor
den en heeft zich naar het zeegebied ten
zuiden van IJsland verplaatst. In grote
gebieden rond de depressie woeden zware
stormen. Deze stormen breidden zich in
de afgelopen nacht ook over de Noordzee
uif, aan de voorzijde van een front van
de depressie. In ons land wakkerde de
wind aan tot windkracht 8 a 9. Het
front dat vergezeld van regen over de
Britse eilanden trok, bereikte in de loop
van de ochtend ons land. Na het passe
ren van dit front ruimt de wind naar
zuidwest tot west en neemt af. Een rand-
storing die de Britse eilanden nadert kan
de wind echter weer tijdelijk doen 1
wakkeren. En tevens enkele buien
oorzaken. Daarnaast zullen echter ook Rapporten hedenmorgen
opklaringen voorkomen. Het weer be-
houdt een onbestendig karakter, in de
temperatuur komt niet veel verandering.
Tendens dalend
n" HET WEER EN EUROPA
Hf bul. Matige tot krachtige, aan o. Heiacr
de kust mogelijk af en toe harde zuid- Vpenburg
westelijke wind. Weinig verandering in
temperatuur. (Opgemaakt 11.15 uut% De Bilt
ZON EN MAAN
Woensdag: zon op 8.40, onder 17.00 uur; Zd .Urtvb
maan op 14.33, onder 5.34 uur.
Volle Maan: 20 januari
HOOGWATER SCHEVENINGEN
17 januari; 0.29 v.m.; 12.54 n.m.
Hond redt echtpaar uit
brandende woning
Vannacht is een oud pand in de Eind-
bovense binnenstad, waarin een schoen
winkel was gevestigd, uitgebrand.
De huurders van de winkel, het echt
paar Timmermans, werden door het
blaffen van de hond gealarmeerd. Het
bleek al niet meer mogelijk het huis
op de normale wijze te verlaten. Het ai
op leeftijd zijnde echtpaar kon zich in
veiligheid stellen door van een plat dak
te springen.
Stockh
Kopenb
Aberdeen
Parij»
Bordeaux
Madrid
