Jlieuwe £riiisri)e (foiirant
mi
.Nederlanders" in arrest
voor aanslag Makassar
Commentaar
Weinig vechtlust bij Oostduitsers
Ook ds. P. G. van Berge
onder de zondebokken
Landbouwdebat EEG
nadert beslissing
Aantal doden in Peru is
niet vast te stellen
CritO
ZATERDAG 13 JANUARI 1962
KLACHTENDIENST: bezorging 18—19 u.
ADVERTENTIES: 0.20 per millimeter.
Familieberichten f 0.18 per millimeter
(Bij contract belangrijke korting).
POSTREKENING: 53935-
ABONNEMENTEN: t 7.50 per kwartaal;
2.55 per maand; 0.59 per week.
Tweeënveertigste jaargang no. 12377
ClIRISTELIJK-NATIONAAL DAGBLAD
„StantvasUtii If ghebltpea
mya htrt ia UgjjeaspocT
in 'n woelige wereld
veilig verzekerd
Kromme Nieuwe gracht 810 UTRECHT
\msterdam kende al lang de
\ductrice op ae tram er
i nu ook bestuursters. Giste-
deden ze met goed gevolg
\amen. De directeur van het
meente-vervoerbedrijf van
isterdam, de heer Ybema
wenste de twee eerste
Jeslaagde vrouwelijke trambe-
fuurders geluk. Het waren de
«mes H. Arnaud de Calavon
Jinksen J. van der Horst,
feheel rechts staal de instruc
teur, G. Werkhoven.
Nieuws in
TN Indonesië zouden drie zogenaamde Nederlanders gearresteerd zijn als
•*- vermoedelijke daders van de aanslag op Sukarno te Makassar. Dit be
richt is afkomstig van United Press en verscheen in verschillende ochtend
bladen, maar noch Ass. Press noch Reuter maken melding van deze arres
taties. Het ministerie van buitenlandse zaken heeft op dit punt nog niets
vernomen en deelt tevens mede dat de namen van de genoemde personen
niet in de registers van Nederlanders in Indonesië op het ministerie voor
komen.
Het .opvallendste is dat ds. Petrus
Gerardus van Berge als ge
arresteerde wordt genoemd. Deze is
leraar aan de Theologische Hoge
school te Makassar. Hij werd op 7
maart 1914 geboren en studeerde aan
één oogopslag
In Makassar zouden
den ongeveer twintig men
sen zijn gearresteerd (on
der wie drie Nederlan
ders) na de aanslag op
Sukarno. Vanmorgen was
van de arrestatie der
Nederlanders in Den Haag
.nog ge enbevestiging te
verkrijgen. Minister Su-
bandrio heeft verklaard
dat Indonesië een beroep
zal doen op „andere lan
den", als Australië bij een
ndonesische aanval op
Nieuw-Guinea de Neder
landers te hulp komen.
Het centraal comité
der Anti-revolutionaire
partij heeft in een dffi-
ciële verklaring duidelijk
gesteld, dat Nederland niet
mag capituleren voor In
donesische dreigementen.
Al hetgeen tot een de
faitistische houding of
stemming zou leiden,
wordt afgewezen.
Het totale aantal do
den bij de treinramp in
Harmeien is, na het over
lijden van een gewonde
in een Utrechts zieken
huis, nu gestegen tot 92.
Uit vele delen van de we
reld zijn op het hoofdkan
toor der Ned. Spoorwegen
te Utrecht vaak ontroe
rende reacties ontvangen.
Twee dorpen en veer
tien nederzettingen in
Peru zijn na de aardver
schuiving bedolven onder
modder, ijs en steen. De
schatting van het aantal
slahctoffers varieert van
2300 tot 6000. Het red
dingswerk wordt bemoei
lijkt door de dichte mist.
De Nederlandse speur
hond Roy-Roland is voor
opsporingswerk naar Peru
vertrokken.
Uit Brussel is gemeld
dat de landbouwproble
men nu zover tot een op
lossing zijn gebracht dat
zij het ingaan van de twee
de fase van het E.E.G.-
verdrag niet meer in de
weg staan. De ministers
zouden trachten ook van
daag nog drie resterende
essentiële punten af te
handelen.
In Malmö is een inter
nationale groep ingenieurs
begonnen met de voor
bereidende werkzaamhe
den voor het opstellen
van een project voor een
atoomvrachtschip van
18.000 ton.
Naar het oordeel van
de E.E.G.-commissie blijft
het voor Nederland van
groot belang de loonont
wikkeling gekoppeld te
houden aan de produkti-
viteitsverbeteringen en
het gevaar van prijsstij
gingen tegen te gaan door
een sterkere vergroting
van het aanbod.
rVE MINISTERRAAD van de Europese Economische Gemeenschap (Euro-
markt) zou hedenmorgen nog enkele reserves bespreken voordat de
raad kan beginnen met de definitieve behandeling van de drie grote vraag
stukken: de ontsnappingsclausule, de financiële regelingen en de prijs-
toenadering. De reserves zijn onder meer, een van Duitse zijde voor de
verordening voor granen en een van Nederlandse zijde voor eieren.
dactie van het graanreglement, waar
bij van Nederlandse zijde krachtig
verzet werd geboden en met succes
tegen de verkorting van de geldig
heidsduur van de invoerlicenties. Na
een heftige beraadslaging werd het
oude voorstel van de Europese com
missie. namelijk een geldigheidsduur
van drie tot drieënhalve maand, ge
handhaafd. Verkorting zou niet al
leen Rotterdam als graanhaven kun
nen benadelen doch ook als bescher
ming kunnen dienen tegen graanin-
voeren uit derde landen.
Een van de belangrijkste reserves is
thans no£ de Duitse wens om een vier
tal bevoegdheden bij het graanbeleid
aan de Europese commissie te
en over te dragen aan de raad van
nisters pit is in strijd met hetgeen
riige week vooral na Nederlandse
Dodencijfer ramp
kwam op 92
In het academisch ziekenhuis U
Utrecht is gisteren overleden de heer
J. A. van den Berg uit Zwolle, direc
teur van de stoomgrutterij Bergia N.V.
De heer Van den Berg, die 55 jaar
was, werd zwaar gewond bij de trein
ramp bij Harmeien. Het totaal aanta,
doden is hiermee op 92 gekomen.
Reiziger uit ramptrein
nog steeds zoek
Een van de passagiers van de trein uit
Leeuwarden, die maandag bij Harmeien
op zo tragische wijze in botsing kwam
mei de trein uit Rotterdam, is nog steeds
zoek. Het is de 22-jarige leerling machi
nist van het Deense m.s. „Else Skou". de
heer Ernst Gensch uit Gelsenkirchen
Duitsland.
Het Deense schip ligt thans in
haven van Harlingen. De politie daar
heeft een uitgebreid onderzoek inge
steld naar de verblijfplaats van de zee
man. dooh tot nog toe heeft men hier
mede geen resultaten geboekt. Op de
lijst van omgekomenen en gewonden
komt de naam van de zeeman echter
niet voor. Men neemt aan. dat hij zon
der noemenswaardige verwondingen de
ramptrein heeft kunnen verlaten en
volkomen overstuur naar zijn woon
plaats in Duitsland is gereisd.
Het onderzoek van de politie heeft zich
ook uitgebreid tot Duitsland, waar men
tot nog toe niets van de zeeman heef'.
Ernst Gensch is, nadat hij maandag
verlof had gekregen, per eerste gelegen
heid vanuit Harlingen naar Rotterdam
gegaan. Daardoor is men tot de conclusie
gekomen, dat hy in de ramptrein moet
hebben gezeten.
Explosie vernielt
huis in Woerden
Door een ontploffing in de keuken is
gistermiddag de woning van de familie
Van Haren aan de Leidsestraatweg te
Woerden vrijwel geheel vernield. De
slang van het gasstel was losgeschoten en
doordat er een brandende kachel in de
keuken stond, kwam het uitstromende
gas tot ontploffing.
Mevrouw Van Haren liep brandwon
den aan gelaat en benen op, evenals het
driejarig kind. Een baby van 14 maan
den, die op zolder sliep, bleef ongedeerd.
Het gezin is tijdelijk bij buren onderge
bracht.
De Maasdam van de Holland Amerika
Lijn, die gisteren de haven van Rotter
dam binnenliep, zal voorlopig uit de vaart
worden genomen om te worden
bouwd.
Evenals de Nieuw Amsterdam zal het
schip een twee-klassenschip worden
Eerst op 20 februari zal de Maasdam
weer naar New York vertrekken.
De uitputtende landbouwbesprekingen
dwongen twee Franse deskundigen door
oververmoeidheid de strijd op te geven.
Hun toestand is echter niet ernstig.
Vrijdagmiddag had een voorstel van
de Europese commissie om de oirtsnap-
pingsc'ausule toe te passen op de handel
in groenten en fruit de instemming van
de ministers De Pous en Marijnen, om
dat de daarin vervatte beschermende
maatregelen niet groter waren dan de
thans bestaande en omdat het handels
verkeer drie dagen zou kunnen door
gaan, nadat een lid-staat ter voorko
ming van overstelping van de nationale
markt zou besluiten tot sluiting van
zijn grens. Hierover zal nog moeten
worden beslist.
Kinderen van 11 en
13 met tweehonderd
processen-verbaal
(Van onze correspondent)
De Helmondse politie heeft tegen twee
jonge inwoners uit die plaats, de 11-jarige
H. B. en zijn 13-jarig broertje M. B..
próces-verbaal opgemaakt terzake van
inklimming. Het was geen gewoon proces
verbaal, doch maar liefst het tweehon
derdste tegen deze boefjes!
De beide broertjes spoken van alles uit
wat niet in de haak is; zij deinzen prak
tisch nergens voor terug. Zij zien niet
op tegen inbraken of insluipingen en
allerlei diefstallen. Wat zij aan baldadig
heid uitspoken, grenst aan het ongeloof
lijke.
Een jaar of twee geleden, fond hun
honderdste proces-verbaal, werden zij
voor de tijd van een jaar in een opvoe
dingsgesticht ingesloten.
de Vrije Universiteit. In 1935 werd
hij Geref. predikant te Nieuw-Beets
en op 16 okt. werd hij door Zwolle
uitgezonden naar Soemba, en op
januari 1959 vertrok hij naar Makas
sar. Hij staat bekend als groot vriend
van Indonesië.
Voorts wordt genoemd deheer L o -
•itz
staf Hendruk Pepe
k, die gediend had bij het KNIL
vervolgens werkzaam was bij de Indo
nesische genie te Makassar. Hij zou
volgens de militaire cammandant van
Oost-Indonesië vermoedelijk de granaat
hebben geworpen. Hij zou op de plaats
van de aanslag gezien zijn en men had
hem na de ontploffing weg zien lopen.
Een derde arrestant wordt eveneens
Nederlands staatsburger genoemd. Het
is de 73-jarige honoraire consul van
Portugal, Louis Joseph Charles
M o r e a u x en in zijn woning zou
den de samenzweerders vergaderd heb
ben. (aldus De Tel.).
Subandrio-Australië
De Indonesische minister van buiten
landse zaken, dr. Subrandio, zei in een
televisie-interview, dat de geschillen
rondom Nieuw-Guinea tot een wereld
oorlog kunnen leiden als Australië aan
Nederland materiële steun zou verle
nen bij een geweldadig optreden van
Indonesië. In dat geval zou Indonesië
hulp vragen van andere landen, aldus
Subandrio. Indonesië wil, zo vervolgde
hy, indien mogelyk een oorlog vermij
den, maar een conflict zal niet te ontlo
pen zijn, als Nederland overgaat tot het
stichten van een zelfstandige staat West
Nieuw-Guinea.
Subandrio verzekerde echter, dat Indo
nesië geen enkele aanspraak maakt op
het Australische deel van Nieuw-Guinea
en het wenst dan ook de vriendschap
pelijke betrekkingen met Australië te
handhaven.
Londen minder somber
Deze rede heeft in Londen een wat
optimistischer stemming gewekt, omdat
men daarin een mogelijkheid van een
oplossing meent te zien. Dr. Subandrio
heeft namelijk eveneens gezegd, dat In
donesië met Nederland of de bevolking
van Nieuw-Guinea de toepassing van het
zelfbeschikkingsrecht voor de Papoea's
zou bespreken als Nederland zijn „in
1950 gedane belofte'' om het gebied over
te dragen, zou inlossen. Subandrio voeg
de hieraan toe, dat de Nederlandse re
gering tot 1950 altijd over Indonesië en
westelijk Nieuw-Guinea had gesproken
alsof deze één geheel vormden.
(Zie vervolg op pag. 6)
Op de begraafplaats Crooswijk
in Rotterdam, is gisteren het
stoffelijk overschot van de ma
chinist P. Fictoor ter aarde be
steld. De heer Fictoor was de
machinist van de trein uit
Leeuwarden bij de ramp in
Harmeien. Collega's droegen de
baar naar het graf.
Nog steeds lawine-gevaar
Speurhond uit ons land
naar rampgebied
In achi minuten heeft een kilometer
brede stroom modder, ijs. sneeuw en
rotsblokken twee Peruviaanse dorpen
en veertien nederzettingen bedolven
onder een drie en een halve meter
dikke ondoordringbare laag en het
aantal slachtoffers van de ramp zal
wellicht nooit kunnen worden vast
gesteld De schattingen variëren van
2300 tot zesduizend. Een arts, die een
tocht door het getroffen dal heeft ge
maakt, verklaarde, dat de kans op
het vinden van gewonden uiterst klein
is. Ondertussen zijn vijftig doden ge
borgen
Nu het reddingswerk goed op gang
begint te komen beseft men in Peru
ook, dat de mogelijkheid tot hulpver
lening slechts uiterst gering is. Boven
dien speelt de dichte mist de lucht
macht panen zodat een luchtbrug, die
doktoren, verpleegsters, genees- en le
vensmiddelen zou aanvoeren moest
worden opgeheven Het dorp Huarascucho
en zevan van de veertien kleine neder
zettingen in de omgeving zijn geheel
van de aardbodem verdwenen. Er is
geen enkele bewoner aan de ramp ont
snapt Door de nu smeltende ijs- en
modderniassa's strompelen redders die
niet ander kunnen doen dan lijken ber
gen. Vele lichamen zijn door de mee
gekomen rotsblokken onherkenbaar
verminkt
De burgemeester van het getroffen
dorp Ranrahirca, Alfonso Caballero, die
dank zij het feit dat hij in een elektri
sche centrale verbleef het leven er af
bracht heeft verklaard, dat de enige
aankondiging het geluid als van een
explosie was. Ondertussen heeft de Pe
ruviaanse minister van ontwikkeling ge
zegd, dat er gevaar bestaat voor nieuiwe
lawines
Een bijzondere bijdrage aan het red
dingswerk levert ons land. Gisteren is
namelijk een van de intelligentste Ne
derlandse speurhonden, Roy-Roland,
met zyu eigenaar, de heer J. R. Toman,
naar Peru vertrokken. Roy, die gisteren
op Schiphol in een benauwd kistje de
reis naar Peru begon, heeft een bijzon
der getrainde neus voor het opsporen
van mensen onder dikke lagen sneeuw
en modder Nederland is, aldus de heer
Toman, het eerste land met een brigade
van altround reddingshonden.
Kanselier geeft
verduistering van
twee ton toe
De dinsdag aangehouden 48-jarige Ne
derlander W. E. H„ kanselier der eerste
klasse bij de gecombineerde Nederland
se vertegenwoordiging bij de N.A.V.O.-
raad in Parijs, is gisteren voorgeleid
voor de officier vam justitie bij de recht
bank in Den Haag, mir. dr. J. C. Maris.
Bij dit verhoor heeft kanselier H. be
kend zich aan de hem ten laste geleg-
.de verduistering te hebben schuldig ge
maakt. Het door hem verduisterde be
drag bedraagt ruim f 200.000. Reeds in
1953 zou hij begonnen zijn met het ont
vreemden van gelden uit de kas van de
gecombineerde Nederlandse vertegen
woordiging, welke kas bestemd is voor
het doen van lopende betalingen. De
verduisteringen zijn gepleegd ten nade
le van de Staat dor Nederlanden.
nodig. Nederland verlangt naar een ge
sprek met Indonesië. Het was de verdien
ste van de stap der A.R. Partij onlangs,
dat de bereidheid tot dat gesprek nog
eens met klem werd bepleit. Slechts was
twijfel mogelijk over de opportuniteit van
het ogenblik. Een gesprek is nodig. Maar
het moet een gesprek zijn zonder voor
waarden en zonder dreigementen.
Ook deze laatste toevoeging is helaas niet
overbodig. Voor Nederland geldt het
woord van Kennedy: geen vrees om te
onderhandelen, maar geen onderhandelen
uit vrees. Dreigementen van Sockarno
kunnen dc indruk wekken, alsof Neder
land zou onderhandelen uit vrees. Tot dit
laatste mag het zich niet lenen. Dan dient
de bereidheid tot gesprek tot nader order
te worden opgeschort.
Naar verluidt heeft de onder andere
omstandigheden „merdeka" roepende
Amerikaanse ambassadeur in Indonesië
Soekarno nu onder de aandacht gebracht,
dat deze verstandig zou doen, zijn oor
logszuchtige taal te staken. Thans zal moe
ten blijken, of Soekarno alleen maar een
veiligheidsklep op de ketel is. In dat ge
val immers zou hij noodgedwongen zijn
wilde kreten moeten blijven voortzetten.
Ook het overige deel van de A.R.-verkla-
ring is kennisneming waard. Elk zwichten
van Nederland voor de Indonesische drei
gementen zou fataal zijn. liet gaat om het
rechtsbeginsel van de zelfbeschikking.
Het gaat bovendien om nog veel meer.
Het gaat om de beginselen van het vol
kenrecht en om dc vraag, of recht moet
wijken voor geweld.
Komt men in Indonesië tot bezinning? We
mogen het hopen cn we moeten erom bid
den. De hoop wordt niet versterkt door
hetgeen thans weer is geschied: de arres
tatie onder dwaze beschuldigingen van
onder meer een predikant, Iet wel: een
figuur uit de zcndingswercld cn een die,
als andere zendingsmensen, sterk neigde
naar het Indonesische standpunt inzake
Nieuw-Guinea, indien al niet dat stand
punt geheel deelde.
Is ook dit bedoeld als druk op Nederland?
Welk beeld heeft men toch in Indonesië
van Nederland? Wij vrezen, dat er in
deze een zware schuld ligt op bepaalde
groepen en zekere persorganen. Die ge
suggereerd hebben dat Nederland „rijp"
zou zijn voor overdracht. In de houding
van de Indonesische regering wreekt zich
dit thans duidelijk.
„Ik heb er al een standje voor gehad
van mam, is dat nag niet voldoende'.'"
stormachtig geweest met enkele buien.
Ook vanmorgen woei er nog een harde
tot stormachtige wind, die tijdens het
weekeinde langzaam gaat afnemen. Er
is voorlopig geen nieuwe actieve depres
sie naar onze omgeving onderweg, maar
wel komen wij in een iets koudere
luchtstroom, van het noordelijke deel
van de Oceaan afkomstig. Enkele van de
buien gingen vanmorgen in Schotland
van natte sneeuw vergezeld. In de ko
mende nachten zal de temperatuur bij
helder weer en een afnemende wind tot
dichtbij het vriespunt kunnen dalen.
Vorst van enige betekenis treffen wij
echter vrijwel nergens in Europa aan,
zodat de winter als zodanig op een zeer
grote afstand ligt.
De Bilt verwacht tot zondagavond:
Wisselende bewolking met slechts
hier cn daar een bui. Matige, tot krach
tige, langs dc kust af en toe harde wes
telijke wind. In het binnenland van
nacht temperaturen om het vriespunt,
morgen overdag dezelfde temperaturen
als vandaag. (Opgemaakt om 11.15 nar)
Zon en maan
Maandag: zon op 8.42, onder 16.57;
maan c-p 13 22, onder 3.17 uur.
20 januari volle maan.
Hoogwater Schevenlngen
14 januari:
16 januari:
HET WEER EN EUROPA
Rapporten hedenmorgen zeven uur
TAE voormalige Oostduitse ten en de Russische troepen onvoorwaardelijk bereid ge- men kon hun iredirhten ni»t Aai i
die oTTno S^van^ T"2" n,e'
vorige jaar naar het Westen onl^Hi„ia"leBehr zei letterlijk- Het is Behr meent. dl»t op het Het duwtje" voor
is uitgeweken, heeft in zijn ien;een'ba'' de vraag, öf de soldaten zou- °eenb,ik vierhonderd - Oost- ®en vlucht was een strenge
eerste vraaggesprek met dc ,aar m de SowJetunic gehad. dcn vechten a,s het to{ fien duitse officieren in de Sowjet- bc™sP,nB geweest, die hij
pers gezegd, dat bij de bouw Op de vraag wat zijn vroc- militair conflict zou komen" unic °PSeleid worden. Bewegen had omdat twee van
va? de Berlijnse muur de gere (Oostduitse) manschap- Behr meent, dat 15 tot 20 pet. Over dc beweegredenen ïïfilhu ÏÏLÏL 5!?^ V"
autoriteiten van Oost-Duits- pen gedaan zouden hebben, van de officieren die hij ge- voor zün vlucht m?BehrhVI bY .werkiaamheden tfr
land zich op het onderdruk- wanneer zij he! bcve, gekr..' kend heeft, overtuigde "aa" „TlSdnidelUk c nlhV^aren™'
ken van een opstand hadden gen zouden hebben naar het hangers van de regering- geworden was dat elk* hni »«i,
voorbereid. Alle eenheden Westen op te rukken, zei ülbricht zijn De anderen JnVen «S L iSSfïï* echtgenote en twee
van de Oostduitse strijdkrach- Behr, dat slechts weinigen waren moeilijk te peilen en kSersw-nJL.- „tLÜÜÏÏ J5! b,!V.mdrn z,ch n°K
Stockh
Os. o
Kupenh
Aberdeer
koerswending verdwenen was in Oost-Dultsland.
Madrid
Ma llorci
Lissabon
13 11 39