1961«/aar van groeiende
Christelijke saamhorigheid
VERPLEGER BOUWDE ZIEKENHUIS
Beeldhouw/er - Tekenleraar
GEESTELIJK
LEVEN.
KERK LEERDE WEER WACHTEN OP EEN WONDER
ib
in rimooe van
Rhocl
es ia
ZONDAGSBLAD
OLDEJAARSBIJLAGE 1961
Dr. Martin Me-
i de W ereldraad
Oost en West.
Het is dit jaar gebeurd. Een hervormde predikant preekte in een gereformeerde kerkdienst.
Toen op die historische augustuszondag de gereformeerde voorganger door een misverstand
niet aanwezig kon zijn in de dienst die hij in Wassenaar moest leiden, namen de gerefor
meerde ouderlingen het aanbod van ds. J. T. Wiersma, de hervormde predikant aan, om dan
maar de dienst te leiden. En geen van de aanwezigen stond op en liep de kerk uit. En geen
gemeentelid klaagde naderhand bij de kerkeraad dat er iets ongereformeerds was geschied. En
zover wij na konden gaan was ook niemand van de aanwezigen van mening dat de preek niet
gereformeerd was. Men was er eigenlijk niet eens al te verbaasd over. „Dit had al lang
eerder moeten kunnen gebeuren," was de opinie van velen.
Toch schreef nog maar zeven
Jaar geleden de gereformeerde
hoogleraar, prof. dT. J. Ridder
bos: Wanneer een gereformeer
de kerkeraad door een hervorm
de predikant het Woord laat be
dienen... dan heeft men... zich
met de Ned. Herv. Kerk verbon
den op een wijze, die naar onze
mening niet is te verdedigen. We
kunnen ons over alles wat in de
Hervormde Kerk er op gericht is
om de naam van Christus groot
te maken van harte verheugen:
maar wij mogen het diepgaand
verschil, dat er tussen de Gere-
formeerde Kerken en de Her
vormde Kerk ook na haar re
organisatie bestaat, niet uit
het oog verliezen... wij moeten de
kerkelijke grenzen niet laten ver
flauwen. doch het atandpunt dat
onze kerken in gehoorzaamheid
aan Gods Woord hebben ingeno
men ten volle handhaven."
Natuurlijk. ..Wassenaar" was
een wttte raaf ln de Nederlandse
kerkgeschiedenis, maar voor ve
len toch een klein kerkelijk Alk
maar" waar de „victorie van de
hereniging" begint. Want „Wasse
naar" stond niet helemaal alleen.
Op 24 april schreven achttien
Credlkanten uit deze beide ker
en dat „de gescheidenheid van
de Hervormde Kerk en de Gere
formeerd© Kerken niet langer ge
duid mag worden". En nog juist
voor het scheiden van de Jaar
markt verscheen een boekje „Van
kerken tot kerk", waarin zij sa
men de mogelijkheid van hereni
ging bespreken. Het la een bij
drage aan en tevens een voorbe
reiding van een groot congres dat
op zaterdag 28 mei van het vol
gend Jaar zal worden belegd In de
Domkerk van Utrecht.
Door do deur van gescheiden
heid rijn leden van deze beide
Nederlandse kerken een gesprek
begonnen dat niet van te voren
zinloos lijkt te zijn. De grote ver
rassing van het jaar in dit op
zicht was misschien wel de hou
ding van de gereformeerde syno
de van Apeldoorn, die gevraagd
was zich over dit contact van de
..achttien" uit te spreken. ,,Het
kan in het algemeen niet wor
den afgekeurd, maar het moet
veeleer worden toegejuicht wan
neer ook buiten de kerkelijke ver
gaderingen leden van onderschei
dene kerken zich bezinnen op en
inspannen voor grotere kerkelijke
eenheid", is de officiële uitspraak
van deze synode die toch ook wel
wat bedenkingen had. De gere
formeerde predikanten en leden
werd echter niet verboden het ge
sprek voort te zetten: hen werd
alleen gevraagd toch ernstig re
kening te houden met het feit
„dat het bepalen van het beleid
ten aanzien van de kerkelijke
eenheid en van de bevordering
daarvan toekomt aan de kerkelij
ke vergaderingen".
Er zijn afwijzende reacties ge
weest in de kerkelijke bladen van
de laatste maanden, maar het is
ook duidelijk dat de grote meer
derheid van zowel gereformeer
den als hervormden helemaal
geen bezwaren heeft tegen dit ge
sprek van de „achttien" en het
zelfs toejuicht.
Dat alles wil niet zeggen dat
het wonder van de hereniging nu
ook in het zicht is gekomen. Het
nachtslot van de deur tussen de
beide kerken is wel piepend en
knarsend open gegaan maar dat
was nu. in dit jaar 1961. moge
lijk. omdat een andere deur
schijnbaar voor goed m het slot
werd geworpen. Vele gerefor
meerden die zich nu. al of niet
blij, wenden tot de hervormden,
stonden een jaar geleden met de
zelfde verwachting op het gelaat
gekeerd naar hun naaste broe
ders. de ..vrijgemaakten". Het
stootblok van de zogenaamde
„Vervangingsfbrmule" was uit de
zich omgedraaid en gezien dat
daar een andere deur was naar
de Hervormde Kerk en zo heb
ben velen, die het al lang in deze
richting zochten plotseling een
enorme versterking gekregen. Ve
len ontdekten wat prof. dr. Her
man Ridderbos uitsprak in een
forum in onze krant: „Laat ik u
zeggen dat kanselruil hier en
daar helemaal geen grote moei
lijkheden zal opleveren.... er zijn
twee grote delen in beide kerken
die elkaar overlappen; daar kun
nen we deze dingen doen."
Maar bezonnen als hij is, waar-
schuwde hij tegelijkertijd: ..Maar
wat zal dit nu betekenen in het
grote geheel? De randen onder
schat ze niet worden moeilijk."
Zo is heel realistisch, maar in de
verwachting van een wonder, een
gesprek begonnen tussen her
vormden en gereformeerden, om
dat men besef heeft gekregen van
een groeiende christelijke saam-
Ds. i. T. W iersmaeerste hervormde
predikant op een gereformeerde
kansel.
weg geruimd. Toen was de grote
vraag of deze gereformeerden de
..synodale" broederhand zouden
willen grijpen. De synode van
Assen weigerde echter ieder con
tact. Zij wilde niet praten over
wat gescheiden houdt. De grote
uitroep was: ..De vrijmaking is
meer dan een familieruzie" en ds.
E. T. van den Born zei zelfs:
..Ziet men dan niet. dat de synodes
der gebonden kerken sinds 1944
wel zeggen het Woord lief te heb
ben. maar dat zij er niet naar
handelen in hun vergaderingen?
Het is één grote knoeipartij met
het Woord des Heren."
Juist deze woorden hebben ve
len wakker geschud, die droom
den van de eenheid van de gere
formeerde gezindte. Wat onthutst
en zeker teleurgesteld hebben zij
Hel daghei in het
Oosten
Maar de wereld is groter dan
Nederland en de kerk groter dan
de Nederlandse. En in die wereld'
Is meer geconfereerd dan ln mis-;
schien enig ander jaar. In Praag
spraken de kerken over de vre
de. In Berlijn ontmoetten duizen
den elkaar op een kerkedag die
door de politiek niet bedorven
kon worden. In Rhodos bezonnen
de Oosters-Orthodoxe Kerken zich
op hun oecumenische roeping. In
New Delhi spraken kerken over
zijn.
Zo kwamen dit jaar kerken bij
een. die door meer gescheiden
zijn dan door dogmatische inzich
ten en gevoelsmatige verschillen.
Want lang niet altijd scheidt al
leen de theologie. Vaak is de po
litiek een veel groter struikel
blok. Het was dan ook een histo
risch moment toen in New Delhi
met een overweldigende meer
derheid de Russische Orthodoxe
Kerk als lid van de Wereldraad
werd toegelaten.
De meningen lopen uiteen over
de betekenis van deze beslissing.
Sommigen zijn nog altijd van
oordeel dat met de Russen ook
de Russische politiek zijn intrede
gedaan heeft in de Wereldraad
van Kerken en dat deze kerkelij
ke leiders alleen maar gezien
moeten worden als spreekbuizen
van het Kremlin. Anderen daar
entegen menen dat er een gat ge
stoten is in het IJzeren Gordijn
en dat dit nieuwe contact veel
ijzig wantrouwen kan doen weg
smelten.
Opvallend was het gedrag van
deze Russen. Niemand kan hen
dit jaar verwijten dat zij gepro
beerd hebben als handlangers
van Chroesjtsjef op te treden.
Voor de conferentie van New Del
hi kwamen eerst de Oosters-Or
thodoxe Kerken op het eiland
Rhodos bijeen. Voor het eerst
sinds 1930 waren alle zelfstandi
ge kerken vertegenwoordigd. De
ze conferentie was belangrijk,
omdat zij een pro-synode voorbe
reidde, die op haar beurt een
oosterse synode vergelijkbaar
met het rooms-katholieke ccncilie
moet organiseren. Naderhand
wezen kranten als Le Monde en
The Times er op dat de Russi
sche delegatie zich zo gematigd
had gedragen. Slechts het punt
„bestrijding van het atheïsme"
werd van de voorgestelde agenda
Athenagoras l, patriarch t an Grieken
land, (rechts op deze fotoin een
ontmoeting met de Amerikaanse
aartsbisschop tan Boston, Kichurd
J. Cashing.
DIEKERHOF LEERDE ZIJN GELOOF UITZINGEN
ZINGT MET LEERLINGEN
SPIRITUALS
(Van een onxer medewerksters)
Het is merkwaardig dat nu
pas in grote kring de ogen open
gaan voor Albert Diekerhof, de
man die al veertien jaar lang
als een ..prediker" met sijn
negro-spirituals rondtrekt Al
veertien jaar zingt de Arnhem
se beeldhouwer zijn eenvoudige
geloofsbelijdenis in d» woorden
die door negers ter ere Gods
tot verzen zijn gedicht. In do
adventstijd heeft hij in twee we
ken acht concerten gegeven.
Hij kent ruim drie- tot vierhon
derd spirituals en hij zingt ze
in kerken en militaire tehuizen,
voor scholieren en voor ouderen.
Dit jaar besteedde het IKOR
voor de eerste maal een radio
uitzending aan hem. waarin hij
alleen optrad, en ook met zijn
koor van leerlingen van het
Arnhems Christelijk Lyceum,
waar hij les geeft Grammofoon-
platenverzamelaars zullen spoe
dig de kans krijgen zijn mach
tige, donkere stem in huis te
halen.
Albert Diekerhof heeft deze een
voudige liederen aangegrepen ora
een boodschap uit te dragen die
zwaar geladen is van geloofs
kracht. Hij spreekt niet van dog
ma's. hij blijft af van geloofs-
theorieën en niemand twijfelt aan
zijn zingende woord. Hij probeert
zijn gehoor altijd weer iets over
te dragen van de religieuze in
borst van de neger. Dat doet hij
in de uitleg die hij van iedere
spiritual vóór het zingen ervan
geeft, en dat probeert hij tijdens
het zingen van het lied. met een
zware Engelse tongval. Hij zegt
erbij: ..Bedenk dat ik geen neger
ben. dat ik niet imiteer Ik kan
-en spiritual niet brengen zoals
een neger dat doet Waarom ik
zing? Omdat ik hun liederen mooi
vind. omdat ze zo eenvoudig en
zo eerlijk zijn."
Omdat ze zo eenvoudig cn zo
erlijk zijn... Wie zal met distan
tie luisteren naar het oude lied
Gimme that ol'time religion*.",
da', in zijn vertaling luidt:
Geef mij 't geloof van vroeger
tijden.
Dat is goed genoeg voor mij.
't Was goed genoeg voor de kin-
d'ren der Hebreeén.
En 't is goed genoeg voor mij.
't Is goed genoeg als de wereld
tekenles aan het Christelijk Ly
ceum in zijn woonplaats. Hij s
daar een vermaard pedagoog. En
de leerlingen, van 12 tot 18 jaar.
lopen met hem weg omdat ze ;n
deze leraar geloven.
Diekerhof geeft zijn koorleden
geen zangles; een repetitor leert
hun de liederen, Diekerhof zingt
ze met het koor.
Diekerhof zingt niet om de mer-
:en bezig te houden, hij ziet ze
missch.en niet eens. Hij zingt
niet met verrukking, maar met
overgave, in een pogen zijn ge
loof uit te zeggen en verstaanbaar
te maken.
Men mag er blij om zijn dat
zijn stem binnenkort in een grani-
mo'onnplaat wordt gevaj. In juni
van dit jaar is Diekerhof voor op
namen naar Hilversum gereisd,
maar op de terugweg kreeg hij
een verkeersongeluk en moest en
kele maanden strenge rust hou
den. waardoor stagnatie in de
produktle Is gekomen. Maar zijn
platen zullen uitkomen.
voor de pro-synode op instigatie
van de Russen af gewerd, terwijl
op hun aandrang besloten werd
om wel te spreken over het on
derwerp: „Toepassing van de
christelijke ideeën over de vre
de".
Even gematigd waren de Rus
sen in New Delhi tijdens de der
de assemblee van de Wereldraad
van Kerken. Zij hebben de con
ferentie eigenlijk geen enkele
moeilijkheid, noch op theologisch,
noch op politiek terrein, in de
weg gelegd. Zij hebben niet ge
streefd naar een overmatige in
vloed in sommige belangrijke
commissies. En terwijl zij een
jaar geleden bij monde van
aartsbisschop Johannes Wendland
weigerden om te onderschrijven
dat een algemene ontwapening
onder internationale controle zou
moeten plaatsvinden, publiceer
den zij nu een uitspraak van pa
triarch Alexei zelf dat internatio
nale en effectieve controle nood
zakelijk is.
De rustige houding van de Rus
sen heeft het wantrouwen bij ve
le westelijke kerkelijke leiders
niet weggenomen. Maar meer
dan ooit brak in dit afgelopen
jaar bij hen het besef baan, dat
er een ontmoeting moet zijn. een
gesprek als enige mogelijkheid
om het ingewortelde wederzijdse
wantrouwen te doorbreken. Zo
overwon het besef van christelij
ke saamhorigheid politieke voor
oordelen.
Orthodoxe openheid
Maar niet alleen dc deur van
de Nieuwe Kerk in Amsterdam
(beroemd door de „pancclzage-
rij") die hervormden van gere
formeerden scheidt, en het IJze
ren Gordijn tussen Oost en West
zijn in het geding geweest dit
jaar. Dat geldt ook van de aller
oudste kerkelijke muur. die in de
geschiedenis is opgetrokken. Of
eigenlijk de twee oudste muren,
namelijk van Chalcedon en de
muur van het grote schisma tus
sen de oosterse en westerse kerk
van de elfde eeuw. De Orthodoxe
Kerken hebben op Rhodos Az
handen uitgestrekt naar kerken
die reeds in het jaar 451, na het
concilie van Chalcedon, zich van
de anderen afscheidden, omdat
zij leer en dat Christus niet twee
naturen, maar slechts écn natuur
bezit. Het zijn de Coptische Ker
ken van Egypte en Ethiopië, de
Armeense Kerk en de Jacobieten
van Syrië en India. In Rhodos
werd reeds uitgesproken dat de
Oosters-Orthodoxe Kerken „de
eenheid willen herstellen met de
ze niet-Chalcedonische kerken".
Maar er kwam meer nieuws
uit deze voor ons westerlingen
toch altijd wat vreemde wereld.
De meest verbazingwekkende uit
spraak van dit jaar is afkomstig
van de oecumenische patriarch
van Constantinopcl, het geestelijk
hoofd van alle Orthodoxe Kerken.
Athenagoras zei: „Paus Johan
nes en ik zijn het volkomen met
elkaar eens Dc moeilijkheden
itussen de kerken» worden alleen
door de theologen gemaakt."
Toch heeft deze uitsp-aak niet
verhinderd dat een orthodoxe
geestelijke de weg naar de ker
kelijke eenheid in New Delhi
zwaar geblokkeerd heeft door te
zerklaren dat er alleen eenheid
mogelijk is als de kerken van het
westen zich verenigen met de
Oosterse Kerken. Hij zei het bij
na nog krasser dan wij gewend
zijn van rooms-katholieke zijde.
Zo onthulde zich een diepgaande
„schizofrenie" in deze Oosters-
Orthodoxe Kerken, die ernstig en
welgemeend de eenheid met de
kerken van het westen zoeken
over het theologisch schisma van
de elfde eeuw heen. terwijl zij
zich toch niet los kunnen maken
hun jarenlange traditionele
Zelfs de hoogste kerkelijke
muur moest hel dit jaar ontgel
den. Voor het eerst in de kerk
geschiedenis woonden vijf rooms-
katholieke waarnemers de verga
deringen van de Wereldraad van
Kerken bij en er wordt al druk
gesproken over de mogelijkheid
dat protestanten zullen worden
uitgenodigd om waarnemers te
zenden naar liet Tweede Vati
caanse Concilie, dat nu werkelijk
volg nd jaar gehouden zal wor
den volgens de jongste proclama
tie van paus Johannes.
Als er ergens iets bezig is te
veranderen, dan is het wel in de
verhouding tussen protestantisme
en rooms-katholicisme. Dat werd
weer duidelijk met de afgelopen
kerstdagen toen overal in het
land kerstzangdiensten werden
belegd, waaraan gelovigen van
beide zijden van het „Purperen
gordijn" meewerkten. Voor het
eerst werd ook Rotterdam gebon
den aan deze „samen"zang-zege-
wagen. Voor het eerst werkten
ook in de Ahoy'hal de rooms-ka-
tholieken mee. zij het. dat de
jonge mensen van Youth for
Christ zich vrijwillig hadden te
ruggetrokken. omdat zij meenden
dat de boodschap van het evan
gelie zo al te zeer in gevaar
kwam.
Ook van rooms-katholieke zijde
is het enthousiasme no- niet una
niem. Herhaaldelijk verschenen
in de afgelopen maanden in de
kranten berichten over scherpe
tegenstellingen in de Rooms Ka-
Bezieling
AI.BERT DIEKERHOF
...geloof beleden in spirituals
iele jonge leraren
het Christebjk Lyceum, die m
blauw-grijze toga's optreden. Het
C.L A.-koor is het enige school-
koor in Nederland dat spirituals
zingt en ermee op uit trekt Door
zijn optreden, voornamelijk in
hervormde kerken, is het koor in
de oostelijke provincies zeer be
kend geworden. De jonge zangers
ontlenen hun reputatie echter voi-
ledig aan de „leading voice", aan
hun leider Albert Diekerhof. Zijn
gesteldheid heeft een wisselwer
king op het koor: is hij uit zijn
dot.i, dan is het koor er ook uit:
straalt zijn dominerende persoon
lijkheid geloof uit. dan zingt het
koor gelovig en kan het zich ho
mogeen aan hem overgeven
Het past niet, hieraan zangtech-
nische maatstaven te toetsen
De gesteldheid van de Koorleden
hangt af van hun geloofsstem-
m;ng. En ontbreekt de persoonlij
ke bezieling, wie zal dat mensen
kwalijk nemen? De gerichtheid
op het Woord bepaalt per spiritual
dc kwaliteit van het koorgcluid.
Dc muze spreekt in Albert Die
kerhof meertalig: hij is ook beeld
houwer. Hij heeft onder andere
decoratieve bijdragen geleverd
aan de interieurrestauratie van
de Grote Kerk in Arnhem. In ve
le kerken in ons land staan doop
vonten die in zijn atelier zijn ge
houwen. Hij is een goed beoefe
naar van de kerkelijke kunst. De
gemeente Arnhem heeft enige ja
ren geleden een Jesaja-kop van
hem gekocht, waarin hij een deel
van zijn hart heeft gelegd.
Albert Diekerhof zingt met de
vurige bezieling van een evange
list En die kracht draagt hij
over op het koor. een groep van
Vermaard
Begin 1%1 schreven we in
het Zondagsblad een artikel
over de uit Nederland afkom
stige medische zendingspionier
J. D. van Woerden. dte na drie
jaar op een eenzame zencings-
post in Zuid-Rhodesia (Afrika)
te hebben gewerkt met verlof
in or.s land was bij zijn ouders
in Zeist. Geld had de heer
Van Woerden nodig voor het
bouwen van een ziekenhuisje
in het in dc rimboe gelegen
Mbuma. Dank zij acties op de
scholen en door particuliere
bijdragen is er inmiddels al
10.000 bijeen gebracht. Zen-
dingsverpieger Van Woerden is
inmiddels weer terug in Mbu
ma, waar hij 1 december in
het huwelijk trad met dc uit
Schotland afkomstige verpleeg
ster Margaret Finlayson en
waar hij nu werkt in een echt
ziekenhuisje, al zijn de beno
digde 30.000 nog niet bijeen.
Het echtpaar Van Woerden
verwacht echter, dat God de
harten en daarmee de beurzen
van de mensen in Nederland
zal blijven openen en dat ook
het ontbrekende geld er zal ko
men. Er Is trouwens ook geld
nodig voor een aan het zieken
huisje te bouwen kinderzaal.
De reactie-- op ons vorige arti
kel waren bijzonder verblijdend,
zo vertelde ons de heer G. H.
Mijnders uit LLsse fgiro nummer
47.75 98), die de heer Van Woer
den in ons land vertegenwoor-
die* Zo bracht een school in
Rotterdam 1700 biieen en een
school in Waddinxveen f 500 En
kele scholen in Zeeland braeh-
elkanr 1600 bijeen. Het
heer Van Woerden en zijn vrouw
in staat stellen hun bijna boven
menselijke taak in het nog door
medicijnmannen geregeerde don
kere Afrika te verrichten.
Van kilometers in de omtrek ko
men de mensen naar de kleine
nederzetting in Mbuma om te
worden geopereerd en medicij
nen te ontvangen. Iedere gift uit
Nederland blijft daarom welkom
Vechten
Zij moeten daar ook vechten
tegen wantrouwen. Speciaal hier
om is het huwelijk van het echt
paar Van Woerden voltrokken
door een zwarte predikant. Lang
zaam. heel langzaam begint zen-
dingsvcrplegcr Van Woerden met
zijn vrouw het vertrouwen van
de inheemse bevolking te win-
Wic dc heer Van Woerden is"1
Vlak na de Tweede Wereldoorlog
werd hij bij de Nederlandse mi
litaire stoottroepen gevoegd cn
in Engeland kreeg hij een oplei
ding Door allerlei omstandighe
den bleef hij daar. Hij ging in
de verpleging en werkte vijf ja
ren in een Londens ziekenhuis.
Ondertussen bezocht hij de me
dische school. Nadat hij zijn
laatste verplegersdiploma had
gehaald, werd hij door de geza
menlijke protestantse kerken in
Engeland uitgezonden naar Mbu
ma, waar zijn voorganger na
ruim twee jaar zware arbeid
van uitputting en zorgen was ge
storven. De heer Van Woerden
heeft twee inheemse meisjes op
geleid tot verpleegster en heeft
een mannelijk hulpje, dat ook als
tolk fungeert. Door stortingen op
het genoemde gironummer en
door het kopen van prentbrief
kaarten en bouwsteentjes kan
men het werk van het echtpaar
Van Woerden steunen.
Brief
In onderstaande brief, die de
ze maand bi Holland aankwam
eens per maand gaat de heer
Van Woerden naar de dlcbtstblj-
J. D. VAN VOERDEN
...geloof beleden in verpleging..
zijnde stad, het 200 kilometers
verder liggende Bnlawavo om
bij dc bank het geld alt Holland
te halen en Inkopen te doen voor
het ziekenhuis laten we ten
slotte de heer Van Woerden zelf
ons nieuwe zendingsziekenhuis te
schrijven Voor mij op tafel lig
gen de rekeningen van het zieken
huis en daarnaast de berichten
van het ingezamelde geld, door
de schooljeugd uit mijn vader
land.
Met deze brief wil ik u allen,
en bijzonder de meisjes en jon
gens uit Nederland hartelijk be
danken voor jullie spontane hulp.
waardoor ik veel rekeningen kan
betalen, en mijn financiële zor
gen daardoor lichter zijn.
Het spijt mij dat ik u niet al
len persoonlijk een bedankbrief
kan schrijven, maar de tijd ont
breekt mij daarvoor.
Nachl
Door de open ramen hoor ik
de geheimzinnige geluiden van dc
Afrikaanse nacht. De tempera
tuur hier binnen is nu 95 gr. F.
en op de dag Is de hitte vaak
bijna ondragelijk, 120 gr. F.
Blanke mensen kunnen deze hitte
niet zo goed verdragen, en het is
nodig om van uur tot uur, om
kracht cn sterkte te bidden.
Dc patiënten en zieke kinderen
die in ons ziekenhuisje opgeno
men worden, zijn heel dankbaar,
het is voor hun een grote veran
dering. vanuit hun vuile hutten,
nu in een schoon bed te komen.
En hier behoeven zc ook geen
angst voor de toverdokters te
hebben. Wij vertellen de zieke
kinderen elke dag uit de Bijbel.
tholieke Kerk over het uitnodigen
van protestantse waarnemers jm
naar het concilie. Er is een t i
groep die meent dat men de pro- va
testanten niet mag vergeten en®r
die in navolging van paus Johan
nes meer en meer is gaan spre
ken over „onze afgescheiden i
broeders"; er een andere groep
die nog steeds maar hoopt dat de» n
„ketters tot bekering komen". .ek
worden, weten we nog niet of den.,
„afgescheiden broeders" werke-itei
lijk welkom zullen zijn. Maar na
duidelijk is dat veel meer gelovi
gen van beide zijden een open- b
heid willen betrachten die tot hu
voor kort eigenlijk ongekend was. g
In rooms-katholieke kringen k
wordt van de protestanten meer hi
en meer gezegd dat zij toch wel al!
het „fides divina". het goddelijk rui
geloof, bezitten, zij het dan m
tegenstelling tot de rooms-katho-
heken die het „fides catholica",
het katholieke geloof, hebben. Vj
Paus Johannes is zelfs nog iets ten
verder gegaan en heeft gezegd.
dat de afgescheiden broeders niet he
het integra fides catholica" be-0e
zitten (het volledige katholieke
geloof), maar wel iets of zelfs*1"
veel van dit „katholieke geloof". Qel
Duidelijk is dat voor vele ek<
rooms-katholieken de ketters al 111
lang geen ketters meer zijn en Kj
duidelijk is ook dat vele ^rotes-
tanten uitdrukkingen als „ver-Vo
vloekte afgoderij van de paapse p1*
mis", zoals de cathechismus het'®
zegt, wel wat erg hard vinden. lcl
Ook al wordt beseft dat de muur
nog ontzaggelijk hoog is, dat de
standpunten nog onmetelijk ver
uit elkaar liggen, toch breekt het!fr
besef door dat, zoals de rooms-
katholieke bisschoppen het dit
jaar uitdrukten, er een „mant- r™
festatie is van groeiende christe-S"'
lijkc saamhorigheid". Zij schre-F
ven dat naar aanleiding van de'
derde assemblee van New Delhi R.
van de Wereldraad van Kerken, Jf
maar het slaat ook op de verhou-IL
ding Rome-Reformatie. VandaarWe
dat de paus ook de niet-rooms-i„£
katholieken kan vragen voor het
Vaticaanse concilie te bidden.ee'
evenals in vele rooms-katholieke«g
kerken gebeden is voor New Del- ioo
het
»rd:
zus». Wij bidden of het licht
het Evangelie ook in hun harten
mag gaan schijnen.
Ik hoop. dat de Heere des oog-
stes mij moed en kracht en ge
loofsvertrouwen wil geven, om
met deze zendingsarbeid door te
gaan. Wilt u onze arbeid in uw
gebeden en liefdegaven blijven
Het ls nu nacht, en ik zit in ien.
eedenken? Weest Gode aanbevo-
Gloren aan de kim °d
Saamhorigheid is nog geen een-Ti
heid. Maar die grote kerkelijke a
eenheid is toch geen 'ata morga-n
na meer voor de overgrote meer-P,®
derheid der christenen. Ergens tie:
aan de kim van de nieuwe m<>r-®r
gen h bben zij lets van het eer
ste lichten zien gloren. Maar die
glans van dc nieuwe morgen vei«Ju
leidt de meerderheid van de ge-
lovigen niet tot een fundament-'Te;
loos oecumenisch idealisme, wantls
de meeste protestanten zullen0"
kunnen beamen wat een rooms-n„
katholiek in het afgelopen jaarhri
heeft geschreven: „De eenheid is' 1
in het volk Gods wel li teken cn
werkelijkheid gegeven, maar vol-b,
ledig gerealiseerd zal zij pas zijn4nd
vanneer Christus wederkom^ en^"1
alles in allen geworden zal zijn."
Of. om het met andere woor-t t
den tc zeggen: Men begint te be-ïn'
seffen dat de kerken zelf nimmer,"
de echte zichtbare eenheid zullen v
kunnen fabriceren. Zij is een,oe
wonder van God. Juist daarom'"
wil de kerk meer en meer waeh-kui
ten op dat wonder. Wachtend op
dat wonder treedt de kerk hetflgj
nieuwe jaar binnen. Inmiddels be-'t
reld om het groeiend besef van!n'
saamhorigheid tc uiten door ker-,n\'
kelljke contacten.