Jlicuwc £riitsr()e (üourcml
Britse oorlogsschepen
naar Midden-Oosten
Commentaar
Amerikaan bij Sukarno,
Rus bij Subandrio
NIEUWJAARSDAG
jtmtotia
[w]
President Kennedy nieuwsman no. 1
Toegenomen spanning in Koeweit
Om Kassem van z n
plan af te brengen
Indonesiërs nemen de
wijk naar N.-Guinea
Djakarta let nu
op Den Haag
Tsjombe stuurde reeds
parlementsleden terug
Crita}
f i
"°r
l! |l-
n
DONDERDAG 28 DECEMBER 1961
KLACHTENDIENST: bezorging 18—19 u.
ABONNEMENTEN: 7,50 per kwartaal;
2,55 per maand; 0.59 per week.
ADVERTENTIES: 0.20 per millimeter.
Familieberichten 0.13 per millimeter
(Bij contract belangrijke korting).
POSTREKENING: 58936.
Tweeënveertigste jaargang no. 12364
CHRISTELIJK-ISATIOISAAL DAGBLAD
„ütüntoastlcli is ghebltoea
tngn bert in tegtjenspott"
Studenten willen
eigen
RADIOZENDER
Zie pagina 13
KOÊWEIT
'C'NGELAND heeft een kleine armee naar het olie-sjeikdom Koeweit
■a-i gestuurd, omdat men aanneemt, dat Irak van plan is dit land aan te
vallen. Deze Britse maatregel heeft in Irak verontwaardiging gewekt.
Radio-Bagdad noemt het een bedreiging voor de vrede en de veiligheid
in het Midden-Oosten. Zoals bekend wil de Iraakse regering de diploma
tieke betrekkingen verbreken met de landen, die met Koeweit handels-
of diplomatieke betrekkingen onderhouden.
De Britse admiraliteit heeft beves
tigd, dat op zijn minst zes oorlogs
schepen, geleid door het 27.000 ton
metende vldegdeksohip Centaur, van
de Afrikaanse basis Mombasa zijn
vertrokken met bestemming Koe
weit. Gedurende h)et Kerstweekeinde
deden rapporten van de geheime
AAN DE ZUIDKUST van Nederlands Nieuw-Guinea- is een gezel
schap aangekomen uit Tual, de hoofdplaats van de Indonesi
sche Kei-eilanden. Het gezelschap bestond uit een inspecteur van dc
Indonesische politie, H. A. Dikmans, zijn echtgenote, zijn vijf kin
deren en nog anderen. Zij zijn naar Nieuw-Guinea uitgeweken en
willen vervolgens als spijtoptanten naar Nederland komen.
De heer Dikmans, (36 jaar) be-
yindt zich thans met zijn gezin
in Hollandia, waar zij voorlopig
dp het iammigratielkanitoor wor-
idon vastgehouden. Ook een Am-
bonese kinderjuffrouw en een
bediende zijn daar gehuisvest. De
overtocht duurde twee dagen en
twee nachten en werd gemaakt
i zes meter lange sloep, die
i zijn kinderen zelf hebben
/-:ó>ouwd en waarover zij vijf
naanden hebben gedaan.
Vieuws in
één oogopslag
Katangaanse leden van
het Kongolese parlement
hebben na anderhalf jaar
hun zetels in Leopoldstad
weer ingenomen. Het is
niet uitgesloten, dat de de
legatie rechtstreeks met de
Kongolese regering wil on
derhandelen over drasti
sche veranderingen in de
grondwet. Kongo heeft in
middels de diplomatieke
betrekkingen met België
ihersteld.
Amerikaanse en Russi
sche diplomaten spraken
gisteren met resp. Sukarno
en Subandrio. Djakarta let
thans scherp op de ontwik
kelingen in Den Haag. Ds.
Rumainum, de voorzitter
van de synode der Evan
gelische christelijke kerk
in Nieuw-Guinea, is voor
stander van onderhande
lingen met Indonesië.
Met het oog op mogelij
ke aanvallen van Irak op
het olie sjeik dom
Koeweit heeft Engeland
een aantal oorlogsbodems
erheen gestuurd. Radio
Bagdad heeft dit een be
dreiging voor- de vrede en
veiligheid in het Midden-
Oosten genoemd. Irak wil
de diplomatieke betrek
kingen verbreken met de
landen, die met Koewedt
betrekkingen onderhou
der..
De ANOF heeft ernstig
bezwaar gemaakt tegen
het veldwinnende streven
om de schooljeugd in te
schakelen bij allerlei lief
dadige acties. Men wil de
medewerking van leer
lingen beperken tot de
jaarlijkse actie voor de
kinderpostzegels.
Het personeel in de Rot
terdamse en Amsterdamse
havens krijgt m. i. v. 1 ja
nuari een loonsverhoging
van aeven procent, als het
college van rijksbemidde
laars de voorstellen van
werkgevers en werkne
mers goedkeurt. Voor be
paalde categoriën werkers
in de havens zijn extra toe
lagen overeengekomen.
Teneinde tegemoet te
komen aan de moeilijkhe
den in het middelgrote en
kleine bakkersbedrijf heb
ben honderden bakkers in
stad en provincie Utrecht
besloten m. i. v. 1 januari
hun grondstoffen geza-
menlijk in te'kopen.
Gebrek aan water had men niet, want
dat viel met bakken uit de hemel. Voor
het bepalen van de koers werd een
kompas gebruikt, nadat voordien de rich
ting ongeveer was bepaald met behulp
van een gewone Bosatlas.
Toen wij aldus de heer Dikmans
waren geland op het hoofdeiland, bleek
dit te zijn op een onbewoond kustge-
deelte. Westelijk koersend zagen wij la
ter op het strand een Papoea lopen. Ik
geloof, dat zowel hij als wij voorzichtig
de kat uit de boom hebben gekeken. De
Papoea had een vlag bij zich, maar aan
vankelijk kon ik het blauw niet onder
scheiden en daardoor verkeerden wij in
grote twijfel of we wel in de jui3tc koers
hadden gevaren. Later bleek het de Ne
derlandse driekleur te zijn en toen heb
ben we elkaar hartelijk de hand gedrukt.
DDe Papoea bleek zeer vriendelijk en
behulpzaam.
Zo zijn we dus in Holandia gekomen,
hebben een rustige Kerst gevierd met
prettig gezelschap.
De heer Dikmans vertelde nog dat hij
zijn moeder, sedert deze in 1952 naar
Nederland is vertrokken, niet meer heeft
gezien. „Dat was mijn 'enige doel: mijn
moeder van zestig weer te zien en weer
onder Nederlanders te zijn".
Hij wilde niets mededelen over de
situatie op Tual om niemand daar in
moeilijkheden te brengen. Hij heeft vier
zoons van 16, 14, 12 en 6 jaar en 'een
dochter van 10.
dienst vermoeden, dat premier Kas
sem van Irak troepen op de grens
heeft geconcentreerd, mogelijk om
zijn reeds lang uitgesproken voorne
men om Koeweit te annexeren, uit
te voeren.
Ook zijn afdelingen van de Britse stra
tegische reserve in Engeland zelf, hei
Midden-Oosten en Oost-Afrika in staat
van paraatheid gebracht om eventueel
binnen twaalf uur te vertrekken wegens
„toegenomen spanning" in het Midden-
Oosten. Andere oorlogsschepen met am-
fibiesrtxijdkraóhten aan boord, bevinden
zich In open zee. Engeland is bij verdrag
verplLcht om Koeweit te hulp te komen,
indien ddt wordt gevraagd. De sjeik van
Koeweit heeft dit nog niet gedaan, van
daar dat deze maatregelen als voorzorgs
maatregelen moeten worden gezien.
Het Britse ^machtsvertoon heeft hoofd
zakelijk ten doel, Irak van een aanval
op Koeweit (waar Engeland, de V.S.,
Frankrijk en ook Nederland grote be
langen in de olie-industrie hebben) af
te schrikken. Naar het inzicht van Lon
den zijn de Arabische troepen in Koeweit
iet in staat een aanval van Irak te
eerstaan.
Waarnemers zijn van mening, dat met
de aanspraak op Koeweit en zijn eisen
aan de oliemaatschappijen, de Iraakse
premier Kassem zich in een moeilijke
positie gemanoeuvreerd heeft. Belde za
ken zijn nauw met elkaar verbonden.
Zolang Kassem niet over Koeweit be-
schikt, kan hij de oliemaatschappijen
niet de geëiste concessies afdwingen. Als
de onder Engelse controle staande Iraq
Petroleum Company „de zaak zou slui
ten", dan zou Koeweit binnen een week
door een hogere produktie de stopgezette
Iraakse olietoevoer kunnen compenseren.
De Britse minister van defensie Wat-
kinson heeft verklaard, dat de maatre-
Voor vervolg zie pagina 4
De Koninklijke familie is gisteravond voor een wintersportvakantie aan
gekomen in Lech am Arlberg OostenrijkDe reis werd tot Zurich per
vliegtuig gemaakt en vervolgens met auto's voortgezet. De prinsessen
Beatrix en Irene werden door hun vader gereden. Het gezelschap, dat tot
de Oostenrijkse grens werd geëscorteerd door de Zwitserse politie, onder
brak de reis in Bludenz. waar het diner werd gebruikt in hotel Weisses
Kreuz. In Lech, waar het gezin gewoontegetrouw logeert in hotel Post,
staan skitochten op het programma, evenals een gemzenjacht voor de
Prins. Het Koninklijk paar zal hier in familiekring het zilveren huwelijks
feest vieren.
Onderhandelingen in Leopoldstad
rpSJOMBE heeft op ccn punt
akkoord van Kitona al woord gehou
den. Zes Katangaanse leden van het
Kongolese parlement zün met een V.N.-
vliegtulg in Leopoldstad aangekomen
om na anderhalf jaar hun zetels
ln het parlement in te nemen. Vandaag
zouden er nog negen arriveren. De ge
arriveerde leden behoren tot Tsjombe's
Conakatpartij.
Het Is de vraag, of de Katanganen
genoegen zullen nemCn met het bijwo
nen van de zittingen van het centrale
parlement en op die wijze hun mede
werking zullen verlenen aan het aan
brengen van wijzigingen in de grond
wet. Er wordt gesproken van een dele
gatie, die onder leiding sta3t van de mi
nister van voorlichting Albert Nyembo,
de man die zich ai enkele malen bij
zonder fel heeft gekeerd tegen het ak
koord van Kitona. Het is dan ook niet
uitgesloten, dat de delegatie rechtstreeks
met de centrale Kongolese regering wil
onderhandelen over drastische veran
deringen in de grondwet. Zoals men
weet, willen de Katanganen een confe
deratie van staten.
Zoals gisteren reeds in een deel van
die odirties wend gemeld, heeft Kongo
de diplomatieke betrekkingen met Bel
gië hersteld. De Belgische zaakgelastigde
heeft zi>n geloofsbrieven al overhan
digd. Gisteren werd voor het eerst
sinds Loemoemba zelf in augustus i960
óe Belgische ambassadeur Van den
Bosch onder bedreiging met een re
volver uit Kongo verdreven heeft, de
Belgische vlag weer gehesen bij hot mo
derne gebouw, waarin de Belgische
aimbas9ade is ondergebracht. Loemoem
ba nam dieze drasbisohe maatregel, nadat
Belgic gewapend ingegrepen had bij
zijn streven om zijn onderdanen en be
langen te beschermen tijdens ongere
geldheden na het onafhankelijk wor
den vam Kongo.
Het herstel van het diplomatieke ver
keer met Brussel zal ongetwijfeld pre
mier Adoela te pas komen bjj zijn po
ging. de afgescheiden provincie Katan
ga weer onder zün gezag te brengen.
Geleidelik zijn de Belgische regerin
gen en de commerciële belangen in
Belgic. die aanvankelijk Tsjombe ge
stijfd hebben in zün verzet tegen Leo
poldstad, meer en meer tot het inzicht
gekomen, dat een Kongolese eenheids
staat onder een centrale regering in
Leopoldstad de voorkeur verdient.
De Tunesiër Khiari, hoofd van de ci
viele diieust vam de V.N. in Kongo, heeft
verklaard dat die terugkeer van de Bel
gische technici een eind kan maken aan
de moeilijkheden van Kongo. De V:N.
kunnen nooit de 20 a 30 duizend Bel
gen vervangen, die daar geweest zijn.
Het herstel van de diplomatieke be
trekkingen zou de terugkeer van deze
technici kunnen vergemakkelijken, zo
meent Khiari.
Intussen heeft het Ned. Roode Kruis
zijn deelneming betuigd aan ds. S. S
Smeding in Rottevalle. wiens zoon tij
dens de uitoefening vam zijn mense
lijke plichten op droeve wijze in Eli-
sabethstad om het leven is gekomen.
Vermelden we nog, dait de Katan
gaanse gendarmerie opnieuw zeven
Zweedse V.N.-militairen en een aantal
Afrikaanse arbeiders gevangen heeft ge
nomen en dat Tunesië nog 600 man aan
het V.N.-Ieger zal leveren.
Minister Klompé sloeg gister
middag de eerste paal voor de
bouw van het gemeenschapscen
trum „De Palm" in het hartje van
de Amsterdamse Jordaan. Het
was de eerste keer dat mejuffrouw
Klompé een eerste paal sloeg.
Niettemin heide zij hem in vijf
minuten geheel de grond in,
daarbij luide aangemoedigd door
de Amsterdamse jeugd. Het ge
bouw zal dienen als centrum voor
het verenigingsleven in de Jor
daan zie ook „Bonte Rij" op
pagina 5).
DJAKARTA beleeft een drukke
diplomatieke activiteit om Nw.-
Guinea. De Amerikaanse zaak
gelastigde Howard P. Jones had gis
teren een gesprek met Sukarno. De
zelfde dag sprak de Russische
ambassadeur met de minister van
buitenlandse zaken Subandrio.
De Amerikaanse diplomaat zon Sukar
no met nadruk hebben meegedeeld dat dc
Ver. Staten ernstig verlangen dat in
Nieuw-Guinea een gewapend conflict
wordt vermeden. Over het gesprek van
de Rus met Subandrio Is niets meege
deeld.
Hooggeplaatste Amerikaanse zegslieden
verklaarden, dat het bezoek van Jones
een nieuwe schakel was in de pogingen
van de V.S. om een plaatselijke oorlog te
voorkomen.
Subandrio zei tot journalisten: „Wij
slaan nu nauwkeurig de jongste gebeurte
nissen in Den Haag met betrekking tot
West-Irian gade." Op de vraag of Indo
nesië het eens is met berichten omtrent
optimisme in de V.S. ten aanzien van een
vreedzame oplossing van het conflict, ant
woordde Subandrio: „Zo ver zijn wij in
onze waardering van de situatie niet ge
gaan, daar wij niet weten wat in Neder
land zal gebeuren."
OPSTANDELINGEN
Een woordvoerder van het Indonesische
leger heeft gezegd dat de opstandelingen
van Sumatra en Celebes, die zioh hebben
overgegeven, in het leger kunnen worden
opgenomen „om deel te nemen aan de
bevrijding van West-Irian". De voorma
lige rebellen 100.000 man hebben
hierom gevraagd, aldus de woordvoerder.
Hij voegde eraan toe. dat een aantal van
deze opstandelingen, onder wie hoge of
ficieren, op het ogenblik al een militaire
opleiding ontvangen.
Het persbureau Antara heeft bekend
gemaakt. dat inboorlingen van Borneo
met blaaspijpen, giftige pijlen en lange
tot de duizenden vrijwilligers be-
AGITATIE
Het gouvernement van Nieuw-Guinea
heeft gisteravond vla de radio-omroep
bekendgemaakt dat nu begin januari
het Nederlandse parlement de kwestie
Nieuw-Guinea in behandeling zal nemen
in het kader van de koude-oorlogvoe-
ring mag worden venvacht, dat Indonesië
zal pogen op deze besprekingen druk uit
te oefenen door in Nieuw-Guinea agitatie
te verwekken.
„Ook de voortdurende meldingen door
radio-Makassar van Indonesische oefenin
gen in het grensgebied sluiten de moge
lijkheid niet uit. dat in deze periode spel-
deprikken zullen worden toegebracht".
.De strijdkrachten in Nieuw-Guinea
zjjn uiteraard", aldus de bekendmaking,
„paraat en in samenwerking met bevol
king, politie en bestuur volledig in staat
aan dergelijke illegale Indonesische acti
viteiten het hoofd te bieden."
EVANG. KERK
De voorzitter van de algemene synode
van de ((zelfstandige) Evangelische Chris
telijke Kerk In Niemv-Gulnea (welke
150.000 leden telt), ds. F. J. S. Rumainum,
heeft zich uilgeswroken voor onderhan
delingen met Indonesië. Hij verklaarde
geen aanleidirvg te zien om tegen de op-
Voor vervolg zie pagina 4
Hebt U
„Dat zit zo" al?
Zie bon op de advertentiepagina's
TVE K.L.M., onze nationale luchtvaart-
maatschappij, maakt een moeilijke tijd
door. Zij is overigens met de enige lucht
vaartmaatschappij waarvoor dit geldt.
Geen enkele onderneming in de lucht, of
zij heeft haar zorgen. Het is te begrijpen.
De moeilijkheden zijn ten dele van con
juncturele, meer echter nog van structu
rele aard. Een luchtvaartmaatschappij
moet groot zijn of zij zal niet zijn. De
luchtvaart zelf is nog steeds in ontwik
keling. De toestellen worden al groter en
kostbaarder, de reisduur zelf steeds korter.
Van de K.LJVI. dient te worden gezegd,
dat hij eigenlijk te groot is geworden voor
een klein land als het onze. Maar ware
zij kleiner gebleven, dan zou zij evenmin
tegen de concurrentie opgewassen zijn ge
weest. Voor concurrentie op zichzelf is
men bij de K.L.M. overigens nimmer be
vreesd geweest. Zij heeft wat dit betreft
altijd de problemen met een verwarmende
geestdrift overwonnen. Zij wist zich ge
dragen door de sympathie van heel een
volk. dat in deze luchtvaartmaatschappij
allengs een nationaal bezit is gaan zien.
Ernstiger dan de concurrentie op zichzelf
waren de middelen waarvan deze zich el
ders ging bedienen. En dan moet het pro
tectionisme worden genoemd, dat op
luchtvaartgebied helaas meer cn meer in
gang heeft gevonden. Het is bekend, iioe
zelfs ln een land als Amerika onze K.L.M.
gehinderd is geworden in het verwerven
van landingsrechten.
Eens moest de groei van onze nationale
luchtvaartmaatschappij afnemen, cn moes
ten andere, slechtere tijden aanbreken.
Voor veler besef is dit wellicht nog on
verwacht. Is het niet nog maar enkele ja
ren geleden, dat de K.L.M. een open naam
loze vennootschap werd, waarbij ook par
ticulier kapitaal werd aangetrokken? In
de tijd echter waarin wij leven kan in
weinige jaren veel gebeuren.
Hopeloos is dc situatie allerminst. Alleen
ligt het voor de hand, dat nu internatio
nale samenwerking wordt overwogen. On
zerzijds is deze gedachte al vroeger ge
opperd, toen het erom ging dc moeilijk
heden rondom het verwerven van lan
dingsrechten te doorbreken. Wat een niet
kan, kunnen wel enkele, of velen, samen.
Samen wordt men sterker, sterk genoeg
ook om te behouden wat men samen heeft,
sterk genoeg om dc stellig nog spectacu-
'airc, maar uiterst kostbare ontwikkeling
van de luchtvaart aan te kunnen. Voor
wie geneigd was in onze K.L.M. een dap
pere eenling te zien ligt hierin misschien
een reden tot teleurstelling. In samenwer
king echter, onvermijdelijk trouwens als
zodanig, ligt beter levenskans.
„Terwijl ik mijn ijs opeet, kunt u het
geld wel uit mijn spaarpot schudden..."
MENSEN DIE
HET GOED
BEKIJKEN
KIEZEN
ARISTONA
groots televisie-programma
12.15-1.25uur Eurovisie:Nieuwjaarsconcert Wienor Phllharmonlker
1.30 - 2.15uur Eurovisie:Ski-reportage uit Oarmlach-Partenklrclien
2.15 uur Voetbal-reportage HFC-0ud Internationals
8.10-11.00uur Eurovisie: Hoffmanns vertellingen
jyE afgelopen nacht heeft het in een
groot deel van het land 10 tot 12
reudens: langzaan dalend.
graden gevroren. Een uitzondering hier
op vormt het zuidoosten van het land
waar de vorst werd getemperd door een
wolkendek> dat zich langzaam over ons
land uitbreidde. Voor de komende nacht
wordt voor het gehele land in verband
met de genoemde bewolking slechts lich
te tot matige vorst verwacht. Morgen
overdag blijft de temperatuur beneden
het vriespuntt omdat er tengevolge van
de zwakke wind geen andere luchtsoort JJET WEER IN FI'ROPA
wordt aangevoerd.
De Bill verwseht lol morfenovood: K""n«rle„ hedenmorgen zeven um
Bewolkt weer met hier en daar mist
en op enkele plaatsen wat lichte neer- statioi
slag. Overwegend lichte vorst en zwakke
wind. (Opgemaakt 11.15 uur).
ZON EN MAAN
Vrijdag: zon op 8.48, onder 16.36
maan op onder 12.31 uur. Laatste
kwartier 30 december.
Weers-
r r
«esieidh
H
Vila».
HOOGWATER SCUEVENINGEN
29 december: 7.39 vm.; 8.03 njn.
Sindh
Z1 .I.IfTl
A SSOCIATED PRESS heeft alle fronten, zowel wat binnen-
rx- aan de journalisten var alc -1--
Amerikaanse dagbladen en an
dere nieuwsmedia ln een cn
quète de vraag gesteld wie vol
i samensmelting t
gens hen in 1961
nieuws heeft gezorgd.
Evenals in 1960 werd ook dit
Jaar John Fitzgerald Kennedy
aangewezen en opnieuw kwam
Sowjetpremier Chroesjtsjef op
de tweede plaats.
a'Chroesjtsjef8 was^de^kcize HHkertken rulLtoTan'cagarlm RUSS'SChe LrittoktowrdJ'Sp
voor jet buitenlandse nieuws,, sprong"^ p™Js Joanne^VxHl, Vakbeweging .lames Iloffa woestcnüen" van de t.v.
evenals hü dat de laatste drie die de laatste drie jaar daar- d,e overho°P "B* ™et regering Sport Roger Marls, de
jaren daarvoor is geweest. Hij voor als nummer een uit de en andere vakbondsleiders en honkbalspelcr van de Amerl-
won dit jaar met klein verschil bus kwam. herkozen werd als president var kanen die het record van 60
van Dag Hammarskjöld. die bij Handel en nüverheid Geor- de vakbond van vrachtrüders. home runs In cén seizoen dat op
vliegongeluk ln Kongo om ge Romnev. president van Ame- Literatuur wijlen Ernest naam stond van Babe Ruth
rlcan Motors, de grote pleiter Hemingway. heeft overtroffen, ofschoon hy
winstdeling onder het per- Vermaak Newton Minow *r ,160 wedstrl)den voor nodig
de automaatschap- voorzitter van de federale radio ad>
en t.v.-commlssle die «ver de Vrouwen Jackie Kennedy.
het leven is gekomen.
De andere winnaars ln de e
quète waren: Godsdienst dr. soneel
Kennedy was de winnaar op Eugene Carson Blake, die Uverl pücn.
windstil -2 -11
onbew.
?h bew I
-7 -13 0.2
