JHeutwe £riJi$ri(c GTouraitl
Katanga
zullen
en rest van Kongo
zich herenigen
Commentaar
Kabinetsberaad belooft
moeilijk te worden
Kerstkaart raakt uit de running
Als akkoord wordt uitgevoerd
Tsjombe stelt zich
onder Kasavoeboe
Ambtenarensalarissen
vrijdag in kabinet
Spoedig nieuwe stap insake Nieuw-Guinea
Mr. Luns houdt aan si ju
standpunt vast
If
il
DONDERDAG 21 DECEMBER 1961
KL ACHTEND IENST: bezorging 1819 u.
ABONNEMENTEN: f 7,50 per kwartaal;
2.55 per maand; 0,59 per week.
ADVERTENTIES: 0,20 per millimeter.
Familieberichten 0,18 per millimeter
(Bü contract belangrijke korting).
POSTREKENING: 58936.
CHRISTEL!JK'NATIONAAL DAGBLAD
„Staatv*sticft is gbfbltofn
mijn bert ia tcgljeaspotr
Tweeënveertigste jaargang no. IxdmJ
voor HOND en KAT
staan klaar bij
VLIELAND
KERSTMENU'S
NIEUWE RIJN 50
"YOLGENS betrouwbare bronnen in Leopoldstad zegt Reuter zou-
den de premier van de centrale Kongolese regering, Adoela en de
Katangaanse president Tsjombe bij hun besprekingen in Kitona overeen
zijn gekomen de afscheiding van Katanga te beëindigen en de eenheid
van Kongo te herstellen.
Nieuws in
één oogopslag
In verband met de af
wezigheid van enige mi
nisters zal pas morgen een
kabinetsvergadering wor
den gewijd aan Nieuw-
Guinea. In Den Haag
wordt verwacht, dat minis
ter Luns en zijn collega
Toxopeus zioh zullen ver
zetten tegen een open ge
sprek met Indonesië.
Na vijftien uur onder
handelen op de basis Kito
na hebben premier Adoela
van de Centrale Kongolese
regering en president
Tsjombe van Katanga een
overeenkomst gesloten ter
beëindiging van de af
scheiding van Katanga,
dat nu weer in een vere
nigd Kongo zal worden
opgenomen.
Indiase troepen hebben
de Portugese gouverneur-
generaal van Goa gevan
gen genomen in zijn wo
ning in Marmagan. Er is
i begin gemaakt met
het herstel van de radio-,
telefoon- en telegraafver
bindingen. De Indiase re
gering tracht de bevolking
de enclaves ervan te
overtuigen, dat de christe
lijke godsdienst zal wor
den geëerbiedigd en dat
de Portugese taal in ge
bruik zal blijven.
De Franse regering
heeft de voorzitter van
de Euratomcommissie, de
heer Hirsch, niet opnieuw
kandidaat gesteld voor de
volgende ambtstermijn.
Hirsoh, die sterk Europees
denkt, wordt vervangen
door de Franse oud-minis
ter van binnenlandse za
ken, Chatenet.
Staatssecretaris Schol
ten heeft in de Tweede
Kamer verklaard, dat er
geen enkele grond is voor
veronderstellingen als zou
de regering ten aanzien
van de commerciële tele
visie de Kamer voor een
voldongen feit willen
plaatsen. De regering stelt
uitdrukkelijk prijs op een
Kamerdebat.
Naar het oordeel van
het Europese parlement
dienen de grote lucht-
vaartmaaitsohappijen in de
zes EEG-landen zich aan
een te sluiten tot een or
ganisatie, die in staat is
een werkelijke gemeen
schappelijke politiek te
Ruim achthonderd militairen van
het 13e bataljon van het garde
regiment fuseliers prinses Irene"
hebben gisteravond in de Westen
bergkazerne te Schalkhaar samen
met H.K.H. prinses Irene het
Kerstfeest gevierdEen intiem
feest, dat zijn hoogtepunt vond
in het voorlezen van het Kerst
evangelie dooi: de Prinses.
(Zie pagina 2).
Koninklijk Paar
bij de Raad
van State
Koningin en prins Bernhard arriveer
den gistermiddag op het Binnenhof in
Den Haag, teneinde hun hoge belang
stelling te tonen voor de plechtige her
denking van het honderdjarig bestaan
van de Wet op de Raad van State, ter
gelegenheid waarvan ons hoogste staats
college een bijzondere vergadering hield.
Deze vergadering werd door de Ko
ningin, die krachtens de grondwet voor
zitster van de raad is, gepresideerd. Het
laatst had H.M. de bijzondere vergade
ring van 17 februari 1956 gepresideerd,
toen prinses Beatrix van rechtswege zit
ting in de raad gekregen had en geïn
stalleerd werd.
De Wet op de Raad van State zegt, dat
de raad, behalve aan de prins van Oranje,
ook aan de overige prinsen zitting in de
raad kan verlenen. Uit dien hoofde is
aan prins Bernhard eveneens zitting ver-
De vorstelijke personen werden bin
nengeleid door de vice-president, minis
ter van staat prof. dr. L. J.. M. Beel en
het oudste lid van de raad, luitenant
admiraal J. Th. Furstner.
Volgens deze bronnen zou
komst „alles bevatten waarop gehoopt
kon worden" en zou bij verwezenlijking
ervan Katanga weer een integraal deel
van Kongo worden.
De beide Kongolese leiders zouden
vannacht tot een akkoord zijn gekomen.
De delegaties hebben Kitona al verlaten.
President Tsjombe zou samen met Geor
ge Godley, de plaatsvervangend leider van
de diplomatieke missie van de Ameri
kaanse ambassade in Leopoldstad, naar
Ndola, in Noord-Rhodesië, vliegen.
Edmund Gulllon, de Amerikaanse am
bassadeur, die op verzoek van presi
dent Kennedy beide staatslieden bijeen
heeft gebracht, verklaarde: „Premier
Adoela en president Tsjombe hebben
zojuist een overeenkomst bereikt, wel
ke vóór Kerstmis herstel van de vrede
in dit land belooft en de Kongolese
republiek tegen verdeling versterkt".
Bijzonderheden van de overeenkomst
zijn niet bekend, doch in diplomatieke
kringen gaf men te kennen dat een
compromis is bereikt tussen de unita-
ristische en de federalistische stand
punten over de Kongolese eenheid in
een toekomstige grondwet.
Toen gisteravond een impasse dreig
de, deden de Amerikaanse ambassadeur
en enkele hoge functionarissen van de
V.N., enige suggesties, die de bespre
kingen weer op gang brachten. Zij na
men weliswaar niet direct aan de on
derhandelingen deel, doch onderhielden
zich buiten de vergaderzaal met de bei
de staatslieden afzonderlijk.
Tsjombe zei geen pers ie willen ont
moetingen en geen verklaringen te zul
len afleggen voordat hij in Katanga te
rug zal zijn.
Edmund A. Gullion, de speciale am
bassadeur van president Kennedy, maak
te de reis naar Ndola (Noord-Rhodesiëë)
niet mee, maar er keerden wel drie leden
van de Amerikaanse ambassade met
Tsjombe mee terug naar Ndola.
Zij weigerden alle drie iets te zeggen
over het resultaat van de besprekingen
De centrale regering van vandaag ech
ter de tekst vrijgegeven van een uit acht
punten bestaande verklaring die van
morgen vroeg ondertekend werd door
president Tjombe van Katanga en for
meel voorgelegd aan de V.N.
De president van de provincie Katanga;;
1. aanvaardt de toepassing van de grond
wet van 19 mei 1960;
2 erkent de ondeelbaarheid van de re
publiek Kongo;
Hebt U
„Dat zit zo'
al?
Zie bon op de advertentiepagina's
(Van onze soc.-econ. redactie)
TIAINISTER Toxopeus heeft nog
ItA geen beslissing genomen over
een verhoging van de ambtenaren
salarissen. Naar verwacht wordt zal
hij dat eerst doen als de kwestie vrij
dag in de ministerraad is besproken
In ambtenarenkringen houdt men
inmiddels ernstig rekening met de
mogelijkheid dat de uiteindelijke be
slissing wel eens kan afwijken van
de voorstellen, waarover de minister
maandag geen overeenstemming
wist te bereiken met de samenwer
kende centrales van overheidsper
soneel. Men acht het namelijk mo
gelijk dat besloten wordt tot een sa
larisverhoging, die slechts voor het
jaar 1962 zal gelden.
Volgens de heer L. van der Weide,
vertegenwoordiger van de christelijke
centrale in het georganiseerd overleg,
die gisteravond verslag uitbracht op een
afdelingsvergadering van de NCBO in
Den Haag. is het overleg vooral gestrand
als gevolg van de weigering van de re
gering om het overheidspersoneel een
uitkering ineens te geven, alsmede iets
te doen voor de gepensioneerden.
Blijkens het verslag van de heer Van
der Weide, leverde het overleg over de
trendmatige verhoging met ruim 5 pro
cent niet zozeer de moeilijkheden op, al
tendeert die trend volgens de NCBO
wel naar een iets hoger percentage. An
ders was het met de voorgestelde struc
turele verhoging voor de maandloners
met 8 tot 40 procent over een periode
van vier jaar. Dit voorstel was voor de
samenwerkende centrales sociaal onaan
vaardbaar, gezien de sterke progressie
naar rang. Op voorwaarde dat de cen
trales hun eisen met betrekking tot uit
kering ineens en pensioenen zouden la
ten vallen, wilde de minister wel een
andere verdeling (meer uniform) van
deze verhoging overwegen.
De centrales handhaafden echter vol
gens de heer Van der Weide onverkort
hun voorstel om jaarlijks (en nu te
beginnen) een uitkering ineens tc ver
strekken ter compensatie van de tan
tièmes, winstdelingen en gratificaties,
die het bedrijfsleven vrii algemeen zijn
werknemers biedt Bovendien wilden zij
daarmede iets doen voor de weekloners,
die het volgens het regeringsvoorstel
met de vijf procents-verhoging zouden
moeten doen. De centrales bleven voorts
vasthouden aan hun eis de gepensioneer
den te laten delen in de verbeteringen
voor de actief-werkenden.
Enkele sprekers vroegen zich bij de
discussie af of het nog wel zin heeft met
de regering te overleggen oveV de rechts
positie. Zij noemden het overleg „een
spelletje", waarbij de regering uiteinde
lijk altijd beslist. De heer Van der Weide
zei dat het hoofdbestuur van de NCBO
zeer kritisch gestemd is over de wijze,
waarop in het overleg inhoud wordt
gegeven, maar hij meende dat het niet
juist zou zijn uit dat overleg te treden.
Hij wilde juist voortdurend in het over
leg appelleren aan het geweten van de
overheid.
WAARDERING
Op
gisteren gehouden vergadering
van de Centrale van Rijkspersoneel
bleek het bestuur van die centrale daar
entegen grote waardering te hebben
voor de regeringsvoorstellen. Het zag die
voorstellen als een erkenning van de
achterstand in koopkracht, die de ambte
naren volgens het bij de centrale aan
gesloten ambtenarencentrum hebben op
gelopen. Het béstuur verweet de samen
werkende centrales een salarisverbetc-
ring voor het overheidspersoneel te
vertragen door zioh tegen de regerings
voorstellen te hebben verzet. (De centrale
is in het overleg akkoord gegaan met de
regeringsvoorstellen, evenals de centra
le van Hoger Rijkspersoneel). Bij de dis
cussie werd de wens naar voren gebracht
iet meer te doen voor de positie van de
lagere en middelbare ambtenaren.
3 erkent president Kasavoeboe als
staatshoofd;
4. erkent het gezag van de centrale re
gering over alle delen van de repu
bliek;
5. stemt in met de deelneming fran af
gevaardigden van de provincie Ka-
tanga in een regeringscommissie om
een nieuwe grondwet voor te berei
den;
6 stemt er mee in alle maatregelen te
nemen die de senatoren en afgevaar
digden van de provicine Katanga in
staat stellen hun nationale functies
uit te oefenen:
7. stemt er mee in dat de gendarmerie
van Katanga geplaatst wordt onder de
autoriteit van de president van de
republiek;
8 stemt er mee in er op toe te zien dat
de resoluties van de Veiligheidsraad
van de V.N. en de Algemene Verga
dering gerepecteerd worden en de
uitvoering ervan vergemakkelijkt.
Tsjombe, is per vliegtuig in Noord-
Rhodesië aangekomen. HU verklaarde
niet voldaan te zUn over het resultaat
van de besprekingen.
Inmiddels is hij naar Katanga doorge
reisd.
....„Goede Kerst".... De Amerikaanse vloot groet Rotterdam op 54
graden noord en 3 graden oosterlengte, dicht bij de Doggersbank, waar
de Russische trawlers nog steeds in ons kielzog zijn. Een simpele woor-
den-comb. ogenschijnlijk, deze wens. Maar op het vliegkampschip Essex
werden er gisteren alle operationele activiteiten meer dan een uur voor
gestaakt om haar tot uiting te kunnen brengen. Zij werd in volle zee op
het dek van de Essex neergeschreven door elfhonderd Jilue Jackets",
die huiverend in hun kragen wegdoken om zich althans nog een beetje te
verweren tegen de gure noorderwind. En daarmee heeft de groet, waar
voor in eerste instantie de Nederlandse fotografen verantwoordelijk zijn,
toch wel een bijzondere betekenis gekregen.
(Van onze parlementsredactie)
IN HAAGSE politieke kringen ziet men met intense spanning uit naar de
kabinetsvergadering die morgen zal worden gehouden. De grote vraag
is nu, of de regering op zeer korte termijn stappen zal doen om te trachten
tot een vreedzame oplossing van de kwestie-Nieuw-Guinea te geraken.
Nadat minister Luns gistermiddag per auto uit Brussel in Den Haag was
teruggekeerd, zijn in het kabinet van de minister-president enkele be
windslieden bijeengeweest om zich op de situatie te beraden. Het betrof
hier slechts een informatieve voorbespreking, die nog geen definitieve
standpuntbepaling ten opzichte van de jongste ontwikkelingen opleverde.
Alleen het voltallige kabinet kan zich j
uitspreken over de vraag of het al dan
Luns hebben vandaag een gesprek gehad
met de vaste commissie van buitenlandse
zaken uit de Eerste Kamer. Volgende
week donderdag zal minister Luns over
leg plegen met dezelfde commissie uit de
Tweede Kamer.
Drie mannen bekennen
brandstichting in
circus (175 doden)
De Braziliaanse politie heeft drie ar
restaties verricht naar aanleiding van de
circusbrand in Nitervi, die 175 doden
heeft gekost. Omdat men bevreesd is voor
de woede van het publiek houdt de po
litie de verblijfplaats var
TJE WENS naar een gesprek met Indo-
nesië wordt sterker. Die wens heeft
als zodanig wel heel lang onder velen van
ons geleefd. Het stemde onbevredigend,
dat tussen twee volken, die redenen heb
ben elkaar vriendschappelijk gezind te
zijn, zulk een ontmoedigende verwijde
ring was ontstaan. Het heeft Nederland
aan bereidheid tot de ontmoeting nimmer
ontbroken.
De kwestie Nieuw-Guinea Is tussenbeide
gekomen. Over dat Nieuw-Guinea den
ken Nederland en Indonesië totaal ver
schillend. De standpunten lijken onver
zoenlijk. Opvallend is, dat nog in deze da
gen, velen zeggen van oordeel te zijn, dat
er voor het conflict zelf nog een oplossing
is. Opvallend is eveneens, dat zij niette
min niet in staat blijken, aan te geven
welke die oplossing dan zon moeten zijn.
Het bestaan van het conflict heeft het ge
sprek moeilijk gemaakt. Juist ook het ge
sprek als zodanig. De zaak Nieuw-Guinea
is ook een twistpunt tussen Indonesië en
Nederland, maar het is meer. Het is tege
lijk een zaak op zichzelf. Nederland kent
voor wat Nieuw-Guinea betreft eigenlijk
slechts één gegadigde, en dat is de bevol
king van Nieuw-Guinea zelf. Wanneer
Indonesië Nieuw-Guinea tot een twistpunt
heeft gemaakt, is zulks naar Nederlands
oordeel geheel ten onrechte. Onder zulke
omstandigheden zou een gesprek met In
donesië naar buiten de indruk kunnen ves
tigen. alsof Nederland toch wel zekere
betrekkingen tussen Nieuw-Guinea en In
donesië erkent.
Ieder behoort de redelijkheid van dit be
zwaar te erkennen. Dit neemt niet weg.
dat Nieuw-Guinea voor Nederland en In
donesië een twistpunt ls, zij het wijl het
ten onrechte door Indonesië tot zodanig
is gemaakt. Bij erkenning van bovenge
noemd bezwaar zouden wij toch van een
gesprek niet afkerig willen zijn. Al ware
het slechts om de goede wil te tonen. Maar
dan moet vaststaan, dat het een gesprek
zal zijn zonder voorwaarden die voor
Nieuw-Guinea nadelig moeten heten.
Dat Nederland erop staat, dat zulk een
gesprek zal worden gevoerd in aanwezig
heid van een derde, achten wij juist. Het
accentueert het internationale karakter
van de zaak Nieuw-Guinea, het behoedt
voor het misverstand dat Nieuw-Guinea
maar een aangelegenheid is tussen Neder
land en Indonesië, en het geeft Nederland
een objectieve klankbodem voor de juist
heid van zijn argumenten.
Blijft de vraag, of Indonesië voor zulk
een gesprek, dat dus geen tegemoetkoming
veronderstelt aan Indonesië's onjuiste
aanspraken, belangstelling zal hebben.
Enig uitzicht bieden zou het mogelijk
toch wel.
(RITAO
„Tommy heeft mijn pop geadopteerd t
ik zijn mondorgel."
niet noodzakelijk is om met een nieuw
Nederlands initiatief in de kwestie-
Nieuw-Guinea te komen. Eerst morgen
zijn alle ministers weer beschikbaar.
Vanavond keren de ministers De Pous,
Veldkamp en Marijnen uit Brussel te
rug. waar zij de vergadering van de
E.E.G.-ministerraad hebben bijgewoond.
De ministers Zijlstra en Klompé waren
wegens parlementaire werkzaamheden
DE COMMANDANT STRIJD
KRACHTEN Ned. Nieuw-
Guinea. schout-bü-nacht L. E. H.
Reescr, heeft ter aanvulling van
zijn bekendmaking over de strek
king der verhoogde paraatheid
verklaard: „De huidige militaire
krachtsverhoudingen zü" t van
dien aard, dat de redevoe'rlng
van de president van Indonesië
alleen moet worden beschouwd
als een poging om het moreel
van de gehele bevolking van Ned.
Nieuw-Guinea te ondermijnen".
Hij herinnerde er aan. dat de
sluiting van het luchtruim rond
om Nieuw-Guinea door Indonesië
reeds oud is in bet door opstan
delingen bezette gebied der Mo-
lukken en niet betrekking heeft
op het soevereine gebied van
Ned. Nieuw-Guinea. Het is dus
niets anders dan een campagne
om angst aan te jagen.
het ministerieel
overleg van gistermiddag deel te nemen.
Ook vandaag moest minister Zijlstra nog
in de Tweede Kamer zijn.
Het wordt onwaarschijnlUk geacht, dat
het kabinet morgen nog niet, maar pas
volgende week zou beslissen wat er nu
verder ten aanzien van Nieuw-Guinea
moet gaan gebeuren. Een nog langer
uitstellen van een beslissing zou de
situatie nog ongewisser maken dan ze al
is.
Het regeringsbeleid zal heel moei
lijk worden. Er zijn namelijk duide
lijke aanwijzingen, dat. er in het ka
binet nog geen eenstemmigheid be
staat over de te volgen koers. Een
meerderheid van de ministerraad
zou vooral na de jongste gebeur
tenissen tot het inzicht zijn geko
men, dat alleen een (open) gesprek
met Indonesië de impasse kan door
breken en dat daartoe dan ook moet
worden besloten (enkele ministers
hebben een dergelijk gesprek reeds
bij de voorbereiding van het plan-
Luns bepleit). Dit standpunt zou ech
ter (nog) niet worden gedeeld door
de twee ministers die het meest bij
het Nieuw-Guinea-beleid zijn be
trokken, t.w. mr. Luns en mr. Toxo
peus.
Minister-president De Quay en minister
HET WEER IN EUROPA
waardoor de noordelijke stroming
zachte lucht zwak bleef. De begrenzing
van de zachte lucht en de koudere lucht
in Scandinavië strekt zich uit van IJs
land over de Noordzee naar de omgeving
van Bremen. Het front dat als vorstgrens
beschouwd moet worden, vertoont nog
een langzame westelijke verplaatsing, en
het laat zich aanzien dat het front het
komende etmaal het noordoosten van het
land bereikt en daarna langzaam het
land zal binnendringen. Hierbij moet i
gerekend worden op een vertraging in de
snelheid van het front, aangezien er
enkele storingen langs lopen naar het Rapporten hedenmorgen zeven uur
zuiden. Deze zullen de neerslagkansen
wat doen toenemen.
De Bilt verwacht tot vrijdag:
Over het algemeen veel bewolking en n
veiig, met later kans op enige regen. Voo
namelijk in het noordoosten en oosten u tieiJei
enige daling van temperatuur, elders JPenburg
weinig verandering. Zwakke tot matige teiaê
wind uit noordeiyke richtingen. De Bilt
(Opgemaakt om 11.15 uur). Twente
Eindh
ZON EN MAAN Zd-Umb
Vrijdag 22 december: zon op 8.46, onder «tuclm
16.31; maan op 17.22, onder 8.42; 22 dec. Oslo
volle maan.
Tea
Per
Staiion
geeteidh
II
3 e
6*5
L
li
DE
GELEDEREN van de In een interview zei hij; voor deze Kerstmis en voor heeft ook laten merken dat Een dier advertenties luld-
ïannen en vrouwen in „Ik heb 1400 keer mijn naam de vrede en het geluk in de het er genoeg van begint te de: „De Pfizcr-groep zendt
Engeland die Kerstkaarten geschreven en op de meeste toekomst van ons allen". krijgen. ai haar vrienden en kennis
hebben afgezworen zijn ver- kaarten ook nog een per- Straight speet het wel, dat De advertenties in de Times sen Kersigroeten en de beste
sterkt met een van de be- soonlijk woord. Dit zijn mijn hij er mee op moest houden, geven hier ook blijk van. wensen voor het nieuwe jaar.
kendste fabrikanten. Whit- laa.ste Kerstkaarten geweest", maar het werd te duur en Voor een bedrag van tien Pfizer zendt dit jaar geen
ney Straight, vice-president Dit persoonlijk woord luid- kostte te veel tijd. gulden hebben velen per ad- Kerstkaarten. Iii plaats daar
van de Rolls-Royce, heeft de: „Dit is mijn laatste Het bestuur van de Lon- vertentie hun kennissen en van zal het geld aan liefda-
dit jaar voor de laatste keer Kerstkaart geweest. Ik stuur dense effectenbeurs dat elk relaties een goede Kerst ge- digheid worden besteed".
Kerstkaarten verstuurd. hem met mijn beste wensen jaar 10.000 kaarten stuurt, wenst.