JHeutwe £riJi$ri(c GTouraitl Katanga zullen en rest van Kongo zich herenigen Commentaar Kabinetsberaad belooft moeilijk te worden Kerstkaart raakt uit de running Als akkoord wordt uitgevoerd Tsjombe stelt zich onder Kasavoeboe Ambtenarensalarissen vrijdag in kabinet Spoedig nieuwe stap insake Nieuw-Guinea Mr. Luns houdt aan si ju standpunt vast If il DONDERDAG 21 DECEMBER 1961 KL ACHTEND IENST: bezorging 1819 u. ABONNEMENTEN: f 7,50 per kwartaal; 2.55 per maand; 0,59 per week. ADVERTENTIES: 0,20 per millimeter. Familieberichten 0,18 per millimeter (Bü contract belangrijke korting). POSTREKENING: 58936. CHRISTEL!JK'NATIONAAL DAGBLAD „Staatv*sticft is gbfbltofn mijn bert ia tcgljeaspotr Tweeënveertigste jaargang no. IxdmJ voor HOND en KAT staan klaar bij VLIELAND KERSTMENU'S NIEUWE RIJN 50 "YOLGENS betrouwbare bronnen in Leopoldstad zegt Reuter zou- den de premier van de centrale Kongolese regering, Adoela en de Katangaanse president Tsjombe bij hun besprekingen in Kitona overeen zijn gekomen de afscheiding van Katanga te beëindigen en de eenheid van Kongo te herstellen. Nieuws in één oogopslag In verband met de af wezigheid van enige mi nisters zal pas morgen een kabinetsvergadering wor den gewijd aan Nieuw- Guinea. In Den Haag wordt verwacht, dat minis ter Luns en zijn collega Toxopeus zioh zullen ver zetten tegen een open ge sprek met Indonesië. Na vijftien uur onder handelen op de basis Kito na hebben premier Adoela van de Centrale Kongolese regering en president Tsjombe van Katanga een overeenkomst gesloten ter beëindiging van de af scheiding van Katanga, dat nu weer in een vere nigd Kongo zal worden opgenomen. Indiase troepen hebben de Portugese gouverneur- generaal van Goa gevan gen genomen in zijn wo ning in Marmagan. Er is i begin gemaakt met het herstel van de radio-, telefoon- en telegraafver bindingen. De Indiase re gering tracht de bevolking de enclaves ervan te overtuigen, dat de christe lijke godsdienst zal wor den geëerbiedigd en dat de Portugese taal in ge bruik zal blijven. De Franse regering heeft de voorzitter van de Euratomcommissie, de heer Hirsch, niet opnieuw kandidaat gesteld voor de volgende ambtstermijn. Hirsoh, die sterk Europees denkt, wordt vervangen door de Franse oud-minis ter van binnenlandse za ken, Chatenet. Staatssecretaris Schol ten heeft in de Tweede Kamer verklaard, dat er geen enkele grond is voor veronderstellingen als zou de regering ten aanzien van de commerciële tele visie de Kamer voor een voldongen feit willen plaatsen. De regering stelt uitdrukkelijk prijs op een Kamerdebat. Naar het oordeel van het Europese parlement dienen de grote lucht- vaartmaaitsohappijen in de zes EEG-landen zich aan een te sluiten tot een or ganisatie, die in staat is een werkelijke gemeen schappelijke politiek te Ruim achthonderd militairen van het 13e bataljon van het garde regiment fuseliers prinses Irene" hebben gisteravond in de Westen bergkazerne te Schalkhaar samen met H.K.H. prinses Irene het Kerstfeest gevierdEen intiem feest, dat zijn hoogtepunt vond in het voorlezen van het Kerst evangelie dooi: de Prinses. (Zie pagina 2). Koninklijk Paar bij de Raad van State Koningin en prins Bernhard arriveer den gistermiddag op het Binnenhof in Den Haag, teneinde hun hoge belang stelling te tonen voor de plechtige her denking van het honderdjarig bestaan van de Wet op de Raad van State, ter gelegenheid waarvan ons hoogste staats college een bijzondere vergadering hield. Deze vergadering werd door de Ko ningin, die krachtens de grondwet voor zitster van de raad is, gepresideerd. Het laatst had H.M. de bijzondere vergade ring van 17 februari 1956 gepresideerd, toen prinses Beatrix van rechtswege zit ting in de raad gekregen had en geïn stalleerd werd. De Wet op de Raad van State zegt, dat de raad, behalve aan de prins van Oranje, ook aan de overige prinsen zitting in de raad kan verlenen. Uit dien hoofde is aan prins Bernhard eveneens zitting ver- De vorstelijke personen werden bin nengeleid door de vice-president, minis ter van staat prof. dr. L. J.. M. Beel en het oudste lid van de raad, luitenant admiraal J. Th. Furstner. Volgens deze bronnen zou komst „alles bevatten waarop gehoopt kon worden" en zou bij verwezenlijking ervan Katanga weer een integraal deel van Kongo worden. De beide Kongolese leiders zouden vannacht tot een akkoord zijn gekomen. De delegaties hebben Kitona al verlaten. President Tsjombe zou samen met Geor ge Godley, de plaatsvervangend leider van de diplomatieke missie van de Ameri kaanse ambassade in Leopoldstad, naar Ndola, in Noord-Rhodesië, vliegen. Edmund Gulllon, de Amerikaanse am bassadeur, die op verzoek van presi dent Kennedy beide staatslieden bijeen heeft gebracht, verklaarde: „Premier Adoela en president Tsjombe hebben zojuist een overeenkomst bereikt, wel ke vóór Kerstmis herstel van de vrede in dit land belooft en de Kongolese republiek tegen verdeling versterkt". Bijzonderheden van de overeenkomst zijn niet bekend, doch in diplomatieke kringen gaf men te kennen dat een compromis is bereikt tussen de unita- ristische en de federalistische stand punten over de Kongolese eenheid in een toekomstige grondwet. Toen gisteravond een impasse dreig de, deden de Amerikaanse ambassadeur en enkele hoge functionarissen van de V.N., enige suggesties, die de bespre kingen weer op gang brachten. Zij na men weliswaar niet direct aan de on derhandelingen deel, doch onderhielden zich buiten de vergaderzaal met de bei de staatslieden afzonderlijk. Tsjombe zei geen pers ie willen ont moetingen en geen verklaringen te zul len afleggen voordat hij in Katanga te rug zal zijn. Edmund A. Gullion, de speciale am bassadeur van president Kennedy, maak te de reis naar Ndola (Noord-Rhodesiëë) niet mee, maar er keerden wel drie leden van de Amerikaanse ambassade met Tsjombe mee terug naar Ndola. Zij weigerden alle drie iets te zeggen over het resultaat van de besprekingen De centrale regering van vandaag ech ter de tekst vrijgegeven van een uit acht punten bestaande verklaring die van morgen vroeg ondertekend werd door president Tjombe van Katanga en for meel voorgelegd aan de V.N. De president van de provincie Katanga;; 1. aanvaardt de toepassing van de grond wet van 19 mei 1960; 2 erkent de ondeelbaarheid van de re publiek Kongo; Hebt U „Dat zit zo' al? Zie bon op de advertentiepagina's (Van onze soc.-econ. redactie) TIAINISTER Toxopeus heeft nog ItA geen beslissing genomen over een verhoging van de ambtenaren salarissen. Naar verwacht wordt zal hij dat eerst doen als de kwestie vrij dag in de ministerraad is besproken In ambtenarenkringen houdt men inmiddels ernstig rekening met de mogelijkheid dat de uiteindelijke be slissing wel eens kan afwijken van de voorstellen, waarover de minister maandag geen overeenstemming wist te bereiken met de samenwer kende centrales van overheidsper soneel. Men acht het namelijk mo gelijk dat besloten wordt tot een sa larisverhoging, die slechts voor het jaar 1962 zal gelden. Volgens de heer L. van der Weide, vertegenwoordiger van de christelijke centrale in het georganiseerd overleg, die gisteravond verslag uitbracht op een afdelingsvergadering van de NCBO in Den Haag. is het overleg vooral gestrand als gevolg van de weigering van de re gering om het overheidspersoneel een uitkering ineens te geven, alsmede iets te doen voor de gepensioneerden. Blijkens het verslag van de heer Van der Weide, leverde het overleg over de trendmatige verhoging met ruim 5 pro cent niet zozeer de moeilijkheden op, al tendeert die trend volgens de NCBO wel naar een iets hoger percentage. An ders was het met de voorgestelde struc turele verhoging voor de maandloners met 8 tot 40 procent over een periode van vier jaar. Dit voorstel was voor de samenwerkende centrales sociaal onaan vaardbaar, gezien de sterke progressie naar rang. Op voorwaarde dat de cen trales hun eisen met betrekking tot uit kering ineens en pensioenen zouden la ten vallen, wilde de minister wel een andere verdeling (meer uniform) van deze verhoging overwegen. De centrales handhaafden echter vol gens de heer Van der Weide onverkort hun voorstel om jaarlijks (en nu te beginnen) een uitkering ineens tc ver strekken ter compensatie van de tan tièmes, winstdelingen en gratificaties, die het bedrijfsleven vrii algemeen zijn werknemers biedt Bovendien wilden zij daarmede iets doen voor de weekloners, die het volgens het regeringsvoorstel met de vijf procents-verhoging zouden moeten doen. De centrales bleven voorts vasthouden aan hun eis de gepensioneer den te laten delen in de verbeteringen voor de actief-werkenden. Enkele sprekers vroegen zich bij de discussie af of het nog wel zin heeft met de regering te overleggen oveV de rechts positie. Zij noemden het overleg „een spelletje", waarbij de regering uiteinde lijk altijd beslist. De heer Van der Weide zei dat het hoofdbestuur van de NCBO zeer kritisch gestemd is over de wijze, waarop in het overleg inhoud wordt gegeven, maar hij meende dat het niet juist zou zijn uit dat overleg te treden. Hij wilde juist voortdurend in het over leg appelleren aan het geweten van de overheid. WAARDERING Op gisteren gehouden vergadering van de Centrale van Rijkspersoneel bleek het bestuur van die centrale daar entegen grote waardering te hebben voor de regeringsvoorstellen. Het zag die voorstellen als een erkenning van de achterstand in koopkracht, die de ambte naren volgens het bij de centrale aan gesloten ambtenarencentrum hebben op gelopen. Het béstuur verweet de samen werkende centrales een salarisverbetc- ring voor het overheidspersoneel te vertragen door zioh tegen de regerings voorstellen te hebben verzet. (De centrale is in het overleg akkoord gegaan met de regeringsvoorstellen, evenals de centra le van Hoger Rijkspersoneel). Bij de dis cussie werd de wens naar voren gebracht iet meer te doen voor de positie van de lagere en middelbare ambtenaren. 3 erkent president Kasavoeboe als staatshoofd; 4. erkent het gezag van de centrale re gering over alle delen van de repu bliek; 5. stemt in met de deelneming fran af gevaardigden van de provincie Ka- tanga in een regeringscommissie om een nieuwe grondwet voor te berei den; 6 stemt er mee in alle maatregelen te nemen die de senatoren en afgevaar digden van de provicine Katanga in staat stellen hun nationale functies uit te oefenen: 7. stemt er mee in dat de gendarmerie van Katanga geplaatst wordt onder de autoriteit van de president van de republiek; 8 stemt er mee in er op toe te zien dat de resoluties van de Veiligheidsraad van de V.N. en de Algemene Verga dering gerepecteerd worden en de uitvoering ervan vergemakkelijkt. Tsjombe, is per vliegtuig in Noord- Rhodesië aangekomen. HU verklaarde niet voldaan te zUn over het resultaat van de besprekingen. Inmiddels is hij naar Katanga doorge reisd. ....„Goede Kerst".... De Amerikaanse vloot groet Rotterdam op 54 graden noord en 3 graden oosterlengte, dicht bij de Doggersbank, waar de Russische trawlers nog steeds in ons kielzog zijn. Een simpele woor- den-comb. ogenschijnlijk, deze wens. Maar op het vliegkampschip Essex werden er gisteren alle operationele activiteiten meer dan een uur voor gestaakt om haar tot uiting te kunnen brengen. Zij werd in volle zee op het dek van de Essex neergeschreven door elfhonderd Jilue Jackets", die huiverend in hun kragen wegdoken om zich althans nog een beetje te verweren tegen de gure noorderwind. En daarmee heeft de groet, waar voor in eerste instantie de Nederlandse fotografen verantwoordelijk zijn, toch wel een bijzondere betekenis gekregen. (Van onze parlementsredactie) IN HAAGSE politieke kringen ziet men met intense spanning uit naar de kabinetsvergadering die morgen zal worden gehouden. De grote vraag is nu, of de regering op zeer korte termijn stappen zal doen om te trachten tot een vreedzame oplossing van de kwestie-Nieuw-Guinea te geraken. Nadat minister Luns gistermiddag per auto uit Brussel in Den Haag was teruggekeerd, zijn in het kabinet van de minister-president enkele be windslieden bijeengeweest om zich op de situatie te beraden. Het betrof hier slechts een informatieve voorbespreking, die nog geen definitieve standpuntbepaling ten opzichte van de jongste ontwikkelingen opleverde. Alleen het voltallige kabinet kan zich j uitspreken over de vraag of het al dan Luns hebben vandaag een gesprek gehad met de vaste commissie van buitenlandse zaken uit de Eerste Kamer. Volgende week donderdag zal minister Luns over leg plegen met dezelfde commissie uit de Tweede Kamer. Drie mannen bekennen brandstichting in circus (175 doden) De Braziliaanse politie heeft drie ar restaties verricht naar aanleiding van de circusbrand in Nitervi, die 175 doden heeft gekost. Omdat men bevreesd is voor de woede van het publiek houdt de po litie de verblijfplaats var TJE WENS naar een gesprek met Indo- nesië wordt sterker. Die wens heeft als zodanig wel heel lang onder velen van ons geleefd. Het stemde onbevredigend, dat tussen twee volken, die redenen heb ben elkaar vriendschappelijk gezind te zijn, zulk een ontmoedigende verwijde ring was ontstaan. Het heeft Nederland aan bereidheid tot de ontmoeting nimmer ontbroken. De kwestie Nieuw-Guinea Is tussenbeide gekomen. Over dat Nieuw-Guinea den ken Nederland en Indonesië totaal ver schillend. De standpunten lijken onver zoenlijk. Opvallend is, dat nog in deze da gen, velen zeggen van oordeel te zijn, dat er voor het conflict zelf nog een oplossing is. Opvallend is eveneens, dat zij niette min niet in staat blijken, aan te geven welke die oplossing dan zon moeten zijn. Het bestaan van het conflict heeft het ge sprek moeilijk gemaakt. Juist ook het ge sprek als zodanig. De zaak Nieuw-Guinea is ook een twistpunt tussen Indonesië en Nederland, maar het is meer. Het is tege lijk een zaak op zichzelf. Nederland kent voor wat Nieuw-Guinea betreft eigenlijk slechts één gegadigde, en dat is de bevol king van Nieuw-Guinea zelf. Wanneer Indonesië Nieuw-Guinea tot een twistpunt heeft gemaakt, is zulks naar Nederlands oordeel geheel ten onrechte. Onder zulke omstandigheden zou een gesprek met In donesië naar buiten de indruk kunnen ves tigen. alsof Nederland toch wel zekere betrekkingen tussen Nieuw-Guinea en In donesië erkent. Ieder behoort de redelijkheid van dit be zwaar te erkennen. Dit neemt niet weg. dat Nieuw-Guinea voor Nederland en In donesië een twistpunt ls, zij het wijl het ten onrechte door Indonesië tot zodanig is gemaakt. Bij erkenning van bovenge noemd bezwaar zouden wij toch van een gesprek niet afkerig willen zijn. Al ware het slechts om de goede wil te tonen. Maar dan moet vaststaan, dat het een gesprek zal zijn zonder voorwaarden die voor Nieuw-Guinea nadelig moeten heten. Dat Nederland erop staat, dat zulk een gesprek zal worden gevoerd in aanwezig heid van een derde, achten wij juist. Het accentueert het internationale karakter van de zaak Nieuw-Guinea, het behoedt voor het misverstand dat Nieuw-Guinea maar een aangelegenheid is tussen Neder land en Indonesië, en het geeft Nederland een objectieve klankbodem voor de juist heid van zijn argumenten. Blijft de vraag, of Indonesië voor zulk een gesprek, dat dus geen tegemoetkoming veronderstelt aan Indonesië's onjuiste aanspraken, belangstelling zal hebben. Enig uitzicht bieden zou het mogelijk toch wel. (RITAO „Tommy heeft mijn pop geadopteerd t ik zijn mondorgel." niet noodzakelijk is om met een nieuw Nederlands initiatief in de kwestie- Nieuw-Guinea te komen. Eerst morgen zijn alle ministers weer beschikbaar. Vanavond keren de ministers De Pous, Veldkamp en Marijnen uit Brussel te rug. waar zij de vergadering van de E.E.G.-ministerraad hebben bijgewoond. De ministers Zijlstra en Klompé waren wegens parlementaire werkzaamheden DE COMMANDANT STRIJD KRACHTEN Ned. Nieuw- Guinea. schout-bü-nacht L. E. H. Reescr, heeft ter aanvulling van zijn bekendmaking over de strek king der verhoogde paraatheid verklaard: „De huidige militaire krachtsverhoudingen zü" t van dien aard, dat de redevoe'rlng van de president van Indonesië alleen moet worden beschouwd als een poging om het moreel van de gehele bevolking van Ned. Nieuw-Guinea te ondermijnen". Hij herinnerde er aan. dat de sluiting van het luchtruim rond om Nieuw-Guinea door Indonesië reeds oud is in bet door opstan delingen bezette gebied der Mo- lukken en niet betrekking heeft op het soevereine gebied van Ned. Nieuw-Guinea. Het is dus niets anders dan een campagne om angst aan te jagen. het ministerieel overleg van gistermiddag deel te nemen. Ook vandaag moest minister Zijlstra nog in de Tweede Kamer zijn. Het wordt onwaarschijnlUk geacht, dat het kabinet morgen nog niet, maar pas volgende week zou beslissen wat er nu verder ten aanzien van Nieuw-Guinea moet gaan gebeuren. Een nog langer uitstellen van een beslissing zou de situatie nog ongewisser maken dan ze al is. Het regeringsbeleid zal heel moei lijk worden. Er zijn namelijk duide lijke aanwijzingen, dat. er in het ka binet nog geen eenstemmigheid be staat over de te volgen koers. Een meerderheid van de ministerraad zou vooral na de jongste gebeur tenissen tot het inzicht zijn geko men, dat alleen een (open) gesprek met Indonesië de impasse kan door breken en dat daartoe dan ook moet worden besloten (enkele ministers hebben een dergelijk gesprek reeds bij de voorbereiding van het plan- Luns bepleit). Dit standpunt zou ech ter (nog) niet worden gedeeld door de twee ministers die het meest bij het Nieuw-Guinea-beleid zijn be trokken, t.w. mr. Luns en mr. Toxo peus. Minister-president De Quay en minister HET WEER IN EUROPA waardoor de noordelijke stroming zachte lucht zwak bleef. De begrenzing van de zachte lucht en de koudere lucht in Scandinavië strekt zich uit van IJs land over de Noordzee naar de omgeving van Bremen. Het front dat als vorstgrens beschouwd moet worden, vertoont nog een langzame westelijke verplaatsing, en het laat zich aanzien dat het front het komende etmaal het noordoosten van het land bereikt en daarna langzaam het land zal binnendringen. Hierbij moet i gerekend worden op een vertraging in de snelheid van het front, aangezien er enkele storingen langs lopen naar het Rapporten hedenmorgen zeven uur zuiden. Deze zullen de neerslagkansen wat doen toenemen. De Bilt verwacht tot vrijdag: Over het algemeen veel bewolking en n veiig, met later kans op enige regen. Voo namelijk in het noordoosten en oosten u tieiJei enige daling van temperatuur, elders JPenburg weinig verandering. Zwakke tot matige teiaê wind uit noordeiyke richtingen. De Bilt (Opgemaakt om 11.15 uur). Twente Eindh ZON EN MAAN Zd-Umb Vrijdag 22 december: zon op 8.46, onder «tuclm 16.31; maan op 17.22, onder 8.42; 22 dec. Oslo volle maan. Tea Per Staiion geeteidh II 3 e 6*5 L li DE GELEDEREN van de In een interview zei hij; voor deze Kerstmis en voor heeft ook laten merken dat Een dier advertenties luld- ïannen en vrouwen in „Ik heb 1400 keer mijn naam de vrede en het geluk in de het er genoeg van begint te de: „De Pfizcr-groep zendt Engeland die Kerstkaarten geschreven en op de meeste toekomst van ons allen". krijgen. ai haar vrienden en kennis hebben afgezworen zijn ver- kaarten ook nog een per- Straight speet het wel, dat De advertenties in de Times sen Kersigroeten en de beste sterkt met een van de be- soonlijk woord. Dit zijn mijn hij er mee op moest houden, geven hier ook blijk van. wensen voor het nieuwe jaar. kendste fabrikanten. Whit- laa.ste Kerstkaarten geweest", maar het werd te duur en Voor een bedrag van tien Pfizer zendt dit jaar geen ney Straight, vice-president Dit persoonlijk woord luid- kostte te veel tijd. gulden hebben velen per ad- Kerstkaarten. Iii plaats daar van de Rolls-Royce, heeft de: „Dit is mijn laatste Het bestuur van de Lon- vertentie hun kennissen en van zal het geld aan liefda- dit jaar voor de laatste keer Kerstkaart geweest. Ik stuur dense effectenbeurs dat elk relaties een goede Kerst ge- digheid worden besteed". Kerstkaarten verstuurd. hem met mijn beste wensen jaar 10.000 kaarten stuurt, wenst.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1961 | | pagina 1