Jlicmwr £ciitsrl)c (Journal
Aap heelhuids terug
van tocht om aarde
flmtoua
Commentaar
Ambtenaren 5 pet
salarisverhoging
Sinterklaas: veilig, vlug, voordelig
VLIELAND
Amerika wacht met
lancering van mens
Familie van Anneke
geeft geen steun aan
verzoek om gratie
Twee gevallen
van meningitis
bij landmacht
DONDERDAG 30 NOVEMBER 1961
KANTOREN: Steenstraat 37.
TELEFOON: alle afdelingen 31441.
KLACHTENDIENST: bezorging 18—19 u.
ABONNEMENTEN: 7.50 per kwartaal;
2,55 per maand; 0,59 per week.
ADVERTENTIES: 0,20 per millimeter.
Familieberichten 0.18 per millimeter
(Bij contract belangrijke korting).
POSTREKENING: 58936.
Tweeënveertigste jaargang no. 12342
CHRIST ELI JK-N AT lOft AAL DAGBLAD
„Stantfasticb i« ghtbltoea
0190 bert ia tcgljeospotf
Geef de baas iets
voor z'n HOND
NIEUWE RIJN 50
NA EEN RUIMTE VLUCHT van drie uur en eenentwintig minuten
is de aap Enos gisteren behouden met zijn cabine in zee terecht
gekomen. De aap, die om negen minnten over vier was gelanceerd,
met behulp van een Atlasraket, is korter in de ruimte geweest dan
aanvankelijk de bedoeling was. Men besloot namelijk de Mercury-
cabine met de chimpansee aan het einde van haar tweede in plaats
van na haar derde baan naar de aarde te doen terugkeren, daar
men moeilijkheden verwachtte.
De terugstuwraketten werden om
v acht minuten over zeven in wer
king gesteld, toen was gebleken dat
de temperatuur in de cabine te hoog
opliep en de hoogte niet normaal
was. Om half acht kwam de cabine
in zee terecht. Enkele minuten voor
acht werd zij aan boord van de tor
pedoboot jager Storme die met
vele andere schepen en een aantal
vliegtuigen bij de Bermuda-eilanden
de dierlijke ruimtevaarder had op
gewacht gehesen.
De artsen die aan boord waren, on
derzochten Enos direct en kwamen tot
de voorlopige conclusie, dat hij in geen
enkel opzicht van zijn reis geleden
had. Een volledig onderzoek gelijk
aan dat voor menselijke ruimtevaarders
zal Enos nog in Bermuda ondergaan
Enos was van Cape Canaveral de
ruimte in geschoten. De aap vijfen-
eenhalfjaar oud, Vijfennegentig centi
meter lang. afkomstig uit Frans Kame
roen ging met de dertig meter lange
raket de ruiomte In. Aanvankelijk ging
alles goed, maar de Instrumenten we
zen uit, dat er van een abnormale
temperatuurstijging sprake was, die
mogelijk geweten kon worden aan over
verhitting van een omvormer, die ge-|
Het Westduitse opleidingsschip
Goroh Fock is gisteren de
Nieuwe Waterweg opgevaren
en heeft ligplaats gekozen aan
de Parkkade in Rotterdam. Het
schip, een driemasts bark, heeft
o.a. 50 cadetten van de Bundes-
marine aan boord. Het brengt
gedurende enkele dagen een of
ficieel bezoek aan Rotterdam-
lijkstroom In wisselstroom veranderde.
Bij de terugkeer in de dampkring
steeg de temperatuur van de buiten
wand van de cabone zelf tot elfhon
derd graden Celsius. De terugstuwraket
ten werden van de grond af in wer
king gesteld, waardoor de snelheid in
drie minuten terugliep van 28.000 tot
2200 kilometer per uur. De hoofdpara
chute van de cabine opende zich op een
hoogte van drie kilometer, waarna Enos
langzaam naar het zeeoppervlak zweefde.
De aap is gedurende zijn tocht door
de ruimte niet passief gebleven. Onder
weg moest hij een aantal handelingen
verrichten, wat hij zonder mankeren
deed. Zo moest hij water drinken als
er een lampje ging branden. Op een
gegeven ogenblik kreeg hij pillen met
een bananensmaak als beloning voor het
correct volbrengen van een opdracht.
Deed hij iets verkeerd dan prikte een
lichte schok in zijn voet Gedurende zijn
training deed Enos ongeveer 65 pet van
de oefeningen goed.
Ook de camera's en elektroden in de
cabine werkten goed en registreerden
de reactiesnelheid, waakzaamheid, hart
slag. ademhaling en temperatuur van de
chimpansee.
Enos, die een wit pakje aan had,
met zijn naam op het boordje, legde
ruim 150.000 kilometer af, waarbij hij
bijna de gehele reis in gewichtloze
toestand verkeerde.
De Atlasraket zweeft nog in de
ruimte. Naar verwacht wordt, zal zij
eerst morgen verbranden.
Hoewel de autoriteiten bljj waren, met
de wUze waarop de cabine heeft gerea
geerd, op de aanwijzingen, die zij van
de basis kreeg, is het resultaat, voor
zover men dat nu kan beoordelen, niet
zo vertrouwenwekkend, dat nog dit jaar
een mens in een baan om de aarde zal
worden gestuurd met een Amerikaanse
raket.
John Herschel Glenn, een 40-jarige
luitenant-kolonel van de mariniers, is
gisieren benoemd tot eerste Amerikaan
die in* een baan om de aarde zal wor
den gebracht. De twee Amerikanen die
al ec-n korte ruimtevlucht hebben ge
maakt, Shepard en Grissom, zün aange-
als technisch adviseurs.
Nieuws in
één oogopslag
(Van een onzer verslaggevers)
DE FAMILIELEDEN van mejuf
frouw Anneke Beekman heb
ben verklaard dat zij het terugge
keerde meisje met de meeste gene
genheid tegemoet zullen treden in
dien mejuffrouw Beekman haar fa
milie wil leren kennen en bijzonder
heden wil vernemen over haar oor
spronkelijk milieu. Mejuffrouw Eli
zabeth van Moorst, de verzorgster
van Anneke, behoeft echter niet te
rekenen op de steun van de familie
Beekman bij haar verzoek om gratie.
De verklaring van de familieleden,
uitgegeven door hun raadsman, mr. J.
S. Hes, luidt als volgt:
De familieleden van mej. A. Beekman
op het standpunt, dat indien
mej. Beekman thans meerderjarig
geworden en derhalve jehoel vrij om
haar eigen wil te bepalen, behoefte
gevoelt om haar eigen familie te leren
kennen en bijzonderheden over haar
oorspronkelijk milieu te vernemen,
zij zich ongetwijfeld tot die familie
leden zal wenden. In dat geval zal
De chimpansee Enos
heeft gisteren in een ruim
tecabine twee maal in een
baan om de aarde gecir
keld. Omdat de tempera
tuur te hoog opliep, werd
besloten de cabine niet
een derde maal een baan
te laten beschrijven. Enos
heeft de tocht goed door
staan. Het verloop van de
proef is overigens zo te
leurstellend geweest dat
dit jaar niet zal worden
getracht een man de ruim
te in te sturen.
Mej. Anneke Beekman,
thans voorgoed in ons land
teruggekeerd, zal volledig
in staat zijn haar eigen fa
milie te leren kennen. Ver
dere medewerking van de
familieleden ter onder
steuning van een eventueel
gratieverzoek door of voor
mejuffrouw E. van Moorst
is in dit stadium niet te
verwachten.
Op vragen van de libe
rale senator mr. Van Riel
heeft minister-president
prof. De Quay geantwoord,
dat liet niet terzake doet
hoeveel ministers tegen de
indiening van het plan-
Luns inzake Nieuw-Guinea
waren. Het was een kabi
netsbesluit waarbij alle
ministers zich hebben neer
gelegd.
Ook vanavond zal de
beeldbuis op de Neder
landse televisietoestellen
donker blijven. De bestu
ren van de N.T.S. en de
omroeporganisaties hebben
gisteren officieel laten we
ten, dat het niet mogelijk
was gebleken om bij een
staking van 95 man van
het programmapersoneel
verantwoorde uitzendingen
te geven.
Naar het oordeel van
president Kennedy moet
de vrije toegang tot Ber
lijn mogelijk zijn zonder
dat de communistische
autoriteiten belemmerin
gen in de weg leggen.
Kernpunt van toekomstige
onderhandelingen met de
Sowjetunie zal zijn inter
nationalisatie van het be
heer over de autoweg naar
Berlijn.
Tijdens zijn oponthoud
op Schiphol heeft gouver
neur Rockefeller woorden
van dank gesproken aan
het adres van allen, die
zich volledig hebben inge
zet bij het speuren naar
zijn zoon Michael.
(Van c
sociaal-economische redactie)
Minister Toxopeus heeft naar ver
luidt de bonden van overheidsper
soneel laten weten dat hij de ambte
narensalarissen per 1 januari aanstaande
met 5 procent wil verhogen. Hij zal
zijn voorstel gegrond hebben op reeds
beschikbare en nog te verwachten cij
fers over de trend van de loonontwik
keling in het particuliere bedrijfsleven.
De minister zou voorts hebben aange
boden de extra verbetering van de sa
larissen van enkele groepen, zoals het
belastingpersoneel, buiten de ruimte om
te doen geschieden. Het schijnt dat hij
niet zo bijzonder geporteerd is voor een
Nederlandse zeeman
in West-Duitsland
veroordeeld
De 25-jarige Nederlandse matroos T.
S. uit Baflo is gisteren door een recht
bank in Rastatt (Zuid-West Duitsland)
veroordeeld tot zestien maanden gevan
genisstraf wegens poging tot roof en
het toebrengen van zwaar lichamelijk
letsel.
De matroos, die reeds tweemaal door
West-Duitsland is uitgewezen, heeft op
15 oktober van dit jaar in Plittersdorf
aan de Rijn een jonge Duitser met een
knuppel neergeslagen. Hij zou daarbij
getracht hebben de portefeuille met on
geveer 250 Duitse marken van zijn slacht
offer te stelen.
Toen de aangevallen Duitse jongen om
hulp riep, nam S. de benen. Kort daarna
kon hij echter worden aangehouden.
uitkering ineens over 1961, zoals de
organisaties hebben gevraagd. Wel zou
de minister bereid zijn gevonden iets
extra's te doen voor de schaalloners.
Een en ander is ons niet bevestigd,
noch van de zijde van het departement,
noch van de zijde van de bonden. De
Ned. Chr. Bond van Overheidspersoneel
wilde geen commentaar geven. Men
verwees naar de afspraak tot geheim
houding, die de delegaties met de voor
zitter van de centrale commissie voor
georganiseerd overleg zijn overeenge
komen. Vandaag vergaderde het hoofd
bestuur van de NCBO om zich over de
regeringsvoorstellen te beraden en even
tueel tegenvoorstellen op te stellen. Do
centrale commissie komt op 18 decem
ber weer bijeen.
Chimpansee Enos heeft een ruim-
tetocht om de aarde gemaakt met
een Amerikaanse raket. Heelhuids
kwam hij van een parachute in
zee terecht. Hiermee zijn de
Amerikanen weer een stap dich
ter bij hun doel gekomen: het
brengen van een mens in een baan
om de aarde. Men verwacht ech
ter niet, dat dit nog in 1961 zal
gebeuren. De aap ,^if' hier in zijn
„fauteuil".
mej. Beekman van de zijde van de
familie leen met de meeste genegen
heid worden tegemoet getreden.
De familieleden zijn immers van oor
deel dat mej. Beekman het slacht
offer is geworden van de onjuiste in
zichten van de dames Van Moorst en
dientengevolge volkomen onnodig ge
durende vrijwel haar gehele minder
jarigheid in het verborgene heeft moe
ten leven.
In het belang van, de toen nog minder
jarige, mej. Beekman hebben de fa
milieleden jaren lang zich grote moei
te gegeven om mede te helpen bevor
deren dat aan de onwettige handelin
gen van deze dames een einde kwam
teneinde te bereiken, dat mej. Beek
man totdat zij meerderjarig zou wor
den opgevoed kon worden op zodanige
wijze dat zij geheel vrij zou zijn om
te bepalen welke levensbeschouwing
zij to', de hare zou maken.
Herinnerd moge worden aan het con
venant (akkoord), eind 1958 tot stand
gekomen tussen de hoogste rJc. ker
kelijke autoriteiten, de Joodse voog
dijvereniging Le Ezrad-Hajeled als
voogdes en de familieleden waaronder
de toeziende voogdes. Bü dit conve
nant werd volledige overeenstemming
bereikt over de plaatsing van mej.
Beekman in een Liberaal Joods gezin.
De dames Van Moorst zouden gele
genheid krijgen om geregeld contact
met haar te onderhouden waarbij zij
in haar godsdienstige opvattingen
zou worden vrijgelaten, terwijl in dat
geval de familieleden bereid waren
een gratieverzoek ten behoeve van
mej. E. van Moorst te ondersteunen.
De uitvoering van dit convenant is
echter afgestuit op de weigering van
de dames Van Moorst om hieraan me
de te werken. Onder deze omstandig
heden kan moeilijk in dit stadium
verdere medewerking van de familie
leden ter ondersteuning van een even
tueel gratieverzoek door of zijdens
mej. Van Moorst in te dienen, verwacht
worden" aldus de verklaring, waarin
de familieleden nog het vertrouwen
uitspreken dat thans een einde zal
komen aan de publiciteit rondom mej.
Beekman.
Mejuffrouw Beekman heeft inmiddels
via haar raadsman laten mededelen dat
zU zich voorneemt zich in Hilversum
te vestigen. Zij zal daar voorlopig haar
intrek nemen in het rusthuis, waarvan
een der dames Van Moorst directrice
is. Anneke Beekman kan beschikken
over een behoorlijk vermogen, voort
komende uit de erfenis van haar
ouders De erfenis is beheerd door de
Joodse voogdüvcrcniging, welke de
eindafrekening plus accountantsrap
port heeft gedeponeerd ter griffie
van het Amsterdamse kantongerecht.
Mej. Beekman zal nu ten overstaan
van de kantonrechter décharge moe
ten verlenen voor het door de vereni
ging gevoerde beheer.
Mejuffrouw Anneke Beekman,
va een jarenlang illegaal verblijf
in Frankrijk teruggekeerd in
haar geboorteland, is blijkens
deze foto opgegroeid tot een
charmant meisje. Gisteren ging
zij vanuit Houthem (waar zij
logeert bij de zuster van haar
pleegtante, mevrouw Langen-
dijk-van Moorst) kennissen
langs in Maastricht. Zo bezocht
zij haar jeugdvriendin Finy
Machiels, met wie zij acht jaar
geleden in pensionaat was te
Valmère bij Tongeren. Beide
meisjes waren kennelijk blij el
kaar na zo lange tijd weer te
zien.
Dezer dagen hebben zis onder dieenst-
plichtigen van de Koninklijke Land
macht twee gevallen van meningitis
(hersenvliesontsteking) voorgedaan,
waarvan een met dodelijke afloop.
Op 26 november is de 20-jarige dienst
plichtig soldaat C. W. Messersmid, na
korte tyd ziek te zijn geweest, bij zijn
ouders thuis in Delft overleden. Hij
diende bij de tweede centrale opleidings
school voor administratief kader in Kam-
pen.
Omstreeks dezelfde tijd, 24 november,
werd de 19-jarige dienstplichtig soldaat
R. Voerman uit Ridderkerk ziek en
moest meteen naar het hospitaal in Arn
hem worden overgebracht. Zijn toestand
is niet ernstig. De soldaat Voerman
diende bij het depot technische troepen
in Grave.
Zowel in Kampen als in Grave alsook
in het kamp Nieuw-Millingen, waar de
soldaat Messersmid voordat hij ziek werd
enige dagen was geweest, zijn profylac-
tica verstrekt aan alle militairen van de
betrokken onderdelen.
De Franse filmster Brigitte Bardot
heeft bij de rechtbank in Parijs door
haar advocaten een klacht laten indie
nen tegen „poging tot chantage en geld
afpersing" door het geheime leger.
W/AT DIENT ER te geschieden, nu het
plan-Luns niet voldoende instem
ming bij de V.N. heeft kunnen vinden?
Er zijn bladen die over de nieuwe situa
tie alleen maar in sombere toon weten te
schrijven. Ook wordt gesteld, dat thans
aan een gesprek met Indonesië niet meer
te ontkomen zal zijn, doch dat dit ge
sprek nu in slechtere omstandigheden ge
houden gaat worden.
Wij hebben ons standpunt weergegeven.
Het is jammer, dat het plan-Luns niet de
steun heeft gekregen die het verdiende.
Maar het Is een goed plan geweest en
bovend'en gaat er van het feit, dat het Is
ingediend geweest, ook nu nog een gun
stige werking uit. Nederland heeft zijn
goede wil en onbaatzuchtigheid getoond
en agressiviteit van Indonesië zal meer
dan ooit het karakter dragen van een slag
in de lucht.
Valt er aan een gesprek met Indonesië
nu niet te ontkomen? Wij zouden niet we
ten waarom er nu plotseling moet wor
den gepraat. Zeker, we zijn van een ge
sprek met Indonesië geen tegenstander,
maar onderwerp en doel van het gesprek
zal ook nu de Nleuwguinese zelfbeschik
king moeten zijn.
Niet veranderd Is, dat Indonesië als zo
danig met Nieuw-Guinea niets uitstaande
heeft. De omstandigheid, dat het destijds
met Nieuw-Guinea in een administratieve
eenheid was ondergebracht, kan nauwe
lijks als een grond worden beschouwd
waarop men een aanspraak als deze ver
mag te funderen.
Wat Nieuw-Guinea aangaat, Nederland
had de taak die het op zijn weg had ge
vonden, om namelijk de bevolking van
Nieuw-Guinea naar de zelfbeschikking te
leiden, willen overdragen aan het lichaam
dat daarvoor in aanmerking scheen te
komen, te weten de V.N. Nu dezen die
taak niet willen overnemen, Is daarmede
de taak zelve niet komen te vervallen. Zij
blijft wat zij is en waar zij is.
Trouwens, reeds hebben wij gesteld, Ne
derland droeg zijn taak niet over uit on
macht, maar als bewijs van onbaatzuch
tigheid in een moeilijke internationale
situatie. Dat bewijs van onbaatzuchtig
heid is thans als zodanig geleverd. Ook
kan hetzelfde plan-Luns op elk willekeu
rig ogenblik weer van kracht worden. On
der deze omstandigheden zal voor dit mo
ment Nederland het leiden van Nieuw-
Guinea naar de zelfbeschikking als een
eigen roeping moeten zien.
Hopen wij, dat het daartoe onder eigen
burgers niet langer die wankelmoed'glieid
zal aantreffen, die op de ontvangst van
het plan-Luns bij dc V.N. duidelijk ten
kwade heeft ingewerkt.
Advertentie
MEESTERWERKEN VAN Z TOT A
Hebt U
„Dat zit zo" al?
Zie bon op de advertentiepagina's
Zondag 3 december
INTERNATIONAAL
CONCOURS HIPPIQUE
te Amsterdam
T?EN actieve depressie die zich gisteren
■*-* op het midden van de oceaan begon
te ontwikkelen, trok vanmorgen
noord-lerland in oostelijke richting. In
ons land deed zij de zuidwestelijke wind
sterk aanwakkeren, terwijl een uitge
strekt regengebied zich over ons land
uitbreidde.
De storing bracht zeer zachte lucht
mee, waarin vannacht in Engeland reeds
temperaturen van 11 graden voorkwa-
De depressie zal in snel tempo over
de Noordzee naar Denemarken trekken.
Aan de achterzijde ervan komen wes
telijke tot noordwestelijke winden voor,
die koudere lucht aanvoeren.
De winden zijn achter de depressie
echter niet zo krachtig als aan de voor
zijde.
Een secondair front kan ook morgen
nog enige regen veroorzaken. Het weer
blijft dus onbestendig.
De Bilt verwacht tot vrijdagavond:
Aanvankelijk zwaar bewolkt met nu en
dan regen en een stormachtige tot krach
tige zuidwestelijke wind. Later afnemen
de en naar west of noordwest ruimende
wind, mogelijk enkele opklaringen en
iets minder zacht (Opgemaakt 11.15 nnr).
Tendens stationair
ZON EN MAAN
Vrijdag zon op 8.25. onder 16.33 uur;
maan op 0.38, onder 14.04 uur.
8 december Nieuwe Maan.
HET WEER IN EUROPA
Rapporten hedenmorgen zeven uur
s !s
IS lil
elektrische trein".
T7EN SPECIAAL rijtuig uit welkomd door reizigers, con- was, hoe kan het ook anders: hU zich
Spanje, getrokken door ducteurs en restaurateurs. De
een Indrukwekkende rangeer- hem door de Spoorwegen toe-
locomtief, stopte gisteren gevoegde begeleider, de heer
langs het tweede perron in C. Koens, ging hem voor naar
's-Hertogenbosch. Toen de een rustige coupé, waar de
schuifdeuren waren geopend, bejaarde man eerst
gloednieuwe flu- gen het razend druk met het
gouden versiersels. Uit gemel-
optnln,. Z(J wtrd.n h.rttlUk """""l, "U
nnivinvon Piet dook W ?r om een dienst-
ontvangen
Op het station in Utrecht
TO, U1CII„. werd het Spaanse gezelschap
pet zonder klep was gebouwd, J'c£roet door de stationschef in
speelgoedjes haalde. De be
loning was een veelstemmig
.Sinterklaas kapoentje",
ten, gevolgd door zijn onaf- koffie accepteerde de bisschop
scheideljjke Piet. De goedhel- pas na lang aarzelen, omdat
llgman begaf zich met zijn hij ervan overtuigd was, dat
gevolg naar de trein voor deze consumptie slechts een
Utrecht, de eerste van een spierinkje was waarmee men -«•-
iange reeks, die de oude bis- een kabeljauw wilde vangen, z,ch vo1 over*ave aansloten,
schop de komende weken zoals hij wijsgerig opmerkte. Sinterklaas maakte zo mo
ll"-!..™16 sP°orlraiecten Ml Toch Informeerde hij vrlende- gelijk een nog Imposantere in-
naar de hartewens van druk dan in andere Jaren. Spe-
zijn sneeuwwitte haren.
had nog 1
bezoekje
lokettlstes,
brengen aan de
hU
Het nieuws van de aanwe- -
by-"öoï"dë êndërë"p.Ur»i,rs d' s">' d"d lreln
lopend vuurtje de ronde
door de teln, met het gevolg, ke week
dat moeders met huilende, namelijk
verlegen en vrijmoedige kinde-
grote drommen toe-
De Sint werd hartelijk ver- de goede gever. Het antwoord ciaal voor desa treinreis bad stroomden. Sint «a Plet kre-
De Sint heeft nog een druk-
de boeg. HU is
plan. de eerst
komende dagen praktisch alle
spoorwegtrajecten een keer af
f leggen.
Tpenburg
Belde
gh bew
gh bcw
onbew
regen
gh. bcw