Stil DE DOKTER IINIIIIi pijn Wereldraad besluit tot toelating van 23 kerken Een ivoord voor vandaag Korting van vijfhonderd gnlden op Israël-reis Schoolwezen neigt naar zelfgenoegzaam isolement Is Duitse Evangelische kerk splitsing nabij? I aan 'f woord BLOEDGROEPEN ANDERZIJDS DE HEILIGE GEEST Jn Centraal Weekblad van en kele weken geleden heelt de heer P. Beukelman uit Dordrecht, reeds dertta jaar ouderling der Gerei. Kerk. een artikel geschre ven onder de titel .Maat van ons de Geest niet wijken". De schrij ver is na ernstig onderzoek van Gods Woord tot de vaste overtui ging gekomen, dat er een nog riiker en een nog rol Ier geloofs leven in de Geref. Kerken moge lijk it (hij werd verontrust over het z.g. vertchralingsrapport in zake de stand van het geestelijk leven), indien wv ons nog meer overgeven aan de njkdom en werkelijkheden die God in Zijn Woord heeft gegeven. Sprekend over de toespraak van Petrus CHandelingen 2zegt de heer Beukelman. dat er dus van twee erlei sprake is: wat op de Pink sterdag werd uitgestort was be lofte ran de Vader, welke Jezus )>ad ontvangen, en ook. dat de be lofte ran de vervulling toekomt aan de Joden, als ze gelovigen waren en aan hun kinderen, als mede aan allen, die verre waren (indien zij gekenden des Heren zijn). Zou het niet kunnen zijn, dat wij te lang deze woor den met die interpretatie hebben gegeven, die ze toch moeten heb ben?. zo vraagt de schrijver. Hij vervolgt dan: Tf/E denken hier ook aan dat inde- »V re woord van Petnit: ..Dit Is het. waarvan geanroken s door de pro feet Joêl: ..En het zal zijn in het laatet der dagen, zegt God. dat Ik van Mijn Gaeai zal uitMo tea op alle vleea En dan volgt een Hjat van ma- nifeatatlea Nu zijn we toch in het laatat der dagen Dat was reeds to. toen Petrus deee woorden van Joél aanhaak!'* Want Joel sprak, dat het zo zou geschieden in het laaat der dagen, en Petrus zei: dit is het, waar van Joèl sprakHebben we nu niet. op vet te verontschuldigen wij», dit vnn h liften Dat Petrua wil bij die belofte leef de. blijkt duidelijk uit Handelingen 8. Hlenn wordt beschreven, hoe PniLp- pua in Saraane predikte De Sa man- hrtatua. Zij lieten zich dopen, zowel man ale vrouw. Nu zou men gemakkelijk kunnen denkan: ..Wat een prachtig evangeli satiewerk van Ptiilujpua; dat was een mooie jonge kerk Maar als men te Jeruzalem hoorde, dat ook Sama ria het woord Gods had aangenomen, gingen Petrus en Johannes daarheen. En daar aangekomen, baden zij voor hen, dat zU de Heilige Geest ontvan gen mochten. ..Want die was nog over niemand van hen gekomen". Daarna legden zij hun de handen op WAT zegt het rapport ..Stand Gees telijk Leven" onzer generale synode ..WIJ hebben niet minder nodig dan een reveil, een opwekking door de Heilige Geeet: en een ruime toedeling van Zijn gaven en krach ten". Zal er ooit een andere weg te vin den zijn. om te komen tot net bezit van deze gaven en krachten door de Heilige Geest. dan die. welke in de bovenaangehaalde Schriftgedeelten, wordt aangewezen Mij dunkt: Gods Woord God Zelf geeft geen an dere weg. HOE zouden we er ook toe kunnen komen, als we niet bereid zijn en verlangen de wag van God te volgen Meerder malen hoort men de be wering. dat men niet mag stellen, dat er kinderen van God zijn. die wèl zl|n wedergeboren door de Heilige Geest, maar nog niet de volle in woning. de vervulling met de Heilige Maar uK alle genoemde aanhalin gen blijkt, dat dit wet degelijk naar Gods Woord is. De Samaritanen bijv. wéren gelovigen, ze lieten rich do pen. ze hadden het Woord Gods aan genomen. zegt de Schrift en Pe trus was met hen begaan. ..dewijl de Heilige Geest nog over niemand van hen gekomen was". FM wat zegt Calvijn ln zijn com- mentaar op Handelingen 19 «de twaalf discipelen die Paulus in Efeze aantrof*? ..Paulus miste hier (bij de twaalf discipelen) niet de geest van de wedergeboorte, maar de bijzon dere gaven van de Heilige Geest" En verder: „Zolang Johannes nog zijn roeping moest volbrengen, werden de Gaven des Geestes. die nu bewijzen, dat Christus ter rechterhand Zijns Vaders gezeten Is. veel minder over vloedig uitgestort, omdat Hij zich toen nog niet als haar Verlosser aan de wereld geopenbaard had." Ook 5eeft Calvijn aan Paulua in de mond eze woorden aan de gelovige Efe- ziérs: „Gij behoort dus te weten, dat gij moet voortvaren, dewijl gij nog verre van de etndpaal verwijderd Heel sprekend is het ook. als Cal vijn schrijft: ..Want de mensen wor den door het gevoel van wat hun ontbreekt aangespoord om er naar te jagen." Moeten wij nu niet gaan ho pen m bidden, dat de ..mensen" van alle kerken, door het gevoel van wat hun ontbreekt, ook aangespoord wor den ernaar te jagen, naar uit te zien. naar te verlangen? En waar moet men dan meer concreet naar jagen en verlangen en om bidden? Daar toe willen wij luisteren naar een an dere grote theoloog, wijlen de „oude" dr. Abraham Kuyper Deze schrijft in zijn weinig bekende boek: „Nabij God te zijn" over iets concreets, een Leest u zelf: ..Het is een kennis, die soms ogenblikken kent. dat het is. of het zien van aangezicht tot aan gezicht reeds hier. als door de gor dijnen van het heiligdom heen. als door een kier van het voorhangsel, ons gegund wordt" Er. ook dit „Dan komt het tot dat onuitsprekelijke, tot dat ondoorgron delijke. dat de Here God zelf in de Heilige Geest Zich zó nauw met onze geest verenigt, dat Hij niet meer bo- tot ons inkeert en ons hart tot Zijn woonstede maakt" Wij zouden hier Immers aan. dr. Kuyper kunnen vragen: „Was ons hart dan al niet een woonstede van de Heilige Geest?" Wij waren toch al gelovigen. wedergeborenen? Dr. Kuyper worstelde, om ons daar iets duidelijk van te maken: ..Nu niet meer boven ons. niet meer om ons. maar nu een volle inwoning." Dit is inderdaad precies naar het Woord van God! Het is een ervaring bij de meesten. mu dunkt élle gelovigen, die ervan zijnde geliefde professor, dr. J. H. Bavinck Deze schrijft in het werk: „De Heilige Geest" (verzamel werk van geref theologen): „Een boek over de Heilige Geest, in deze dagen geschreven, moet echter nood zakelijk tegelijk een oproep, een appèl, tot op zekere hoogte een aan klacht worden." En hij haalt dan naar voren wat over het volk Israël geschreven staat in Jesaja: 10 Zij waren wederspannig en bedroefden zijn Heilige Geest; daarom verander de Hij voor hen in een vijand. Hij zelf atreed tegen hen." Prof Bavinck gaat dan verden „Dat zijn woorden, die ons bang kun nen maken in deze dagen. Wij kun nen zo. ondanks onze vrome woor den, in wereldse termen denken en handelen, dat wij de Geest geen ge legenheid meer laten om Zijn won derwerken in ons te volbrengen." En vlak hierna: ..Het leven uit de kracht van de Heilige Geest is een leven van oneindige moed het is de moge lijkheid van het onmogelijke." dagen een appèl doet op de gelovigen. In het „verschralingsrap- port" staat: „We hebben de Heilige Geest veelsins bedroefd en tegenge- staan. Laten we dan nu op Zijn appèl van ganser harte met „JA" antwoor den." En laten we tenminste begin nen met wat het rapport der generale synode ook zegt: „We moeten boete en berouw tonen: de predikanten moeten de gemeente wèï onderrich ten. waarin wij de Heilige Geest be droefd hebben en dit ln hun open haar gebed voor en met de gemeente belijden Opdat ook de gemeente, door het gevoel van hetgeen ontbreekt, moge aangespoord worden ernaar te jagen (CalvQn). Russische Orthodoxen erg gelukkigl Beroepingswerk „Historische gebeurtenis in oecumene T^EN krachtig applaus steeg op, t-* toen gistermorgen in de Vivyan Bhavan-hal, het moderne congresgebouw van New Delhi, de uitslag van de stemming werd bekendgemaakt: met slechts de stemonthouding van twee kerken hadden de afgevaardigden naar deze derde Assemblee besloten de Russische Orthodoxe Kerk toe houden „op grond van bepaalde on standlgheden. voortvloeiend uit god: dienstige overwegingen". „Maar", z ,.wU hopen, dz bezorgdheid on- NED. HERV. KERK Beroepen te Gouda (wijkgem. I): A. *n Brummelen te Sc hoon re woerd; te Hasselt: B. Eysenga te Barneveld; te Marrum «Fr. toez.J. G. Huetink te Midwolda (Gr.); te Giessen Rijswijk «toezJ: M. J. Kalvenhaar te Elim (Dr.). Aangenomen naar Haarlem (wijkgem Schalkwijk): dr. G. Snijders te Haarlem Bedankt voor Hedel: B. Haverkamp te oegde hij daaraai de oorzaken van der Gods voorzienig bestel in de naaste toekomst zullen worden weggenomen" Instemming Naar mededelingen van de Russische Orthodoxe Kerk zelf telt zij in de Sow jet unie rond dertig miljoen leden en dertig duizend priesters. Haar toetreding tot de Wereldraad werd met hartelijke instem ming begroet door de leiders van de Griekse Orthodoxe Kerk en het Oecu menisch Patriarchaat in Constantinopel. Zij beschouwden het besluit als een his torische gebeurtenis in de ontwikkeling van de oecumenische beweging. Op een later gehouden persconferentie verklaarde de leider van de Russische delegatie, aartsbisschop Xikodim. o.m.: te laten als lid van de Wereld- -De RuMfn hebben, een open hart. Daar- raad van Kerken. Terwijl buiten op diUvehrèniring v*n aUc^d'fe^de'ehru- de congreszaal werd gepost met lennaam dragen, bijzonder toe. W# zijn een spandoek, waarop de woor- n- »-• den: Russische geestelijken zijn communistische agenten, geen dienaren van God", namen de zestien in het zwart geklede afge vaardigden van de Russische Kerk hun zetels in en kort daarop verklaarde de secretaris-gene raal van de Wereldraad, dr. W. Visser 't Hooft, dat de leiding van de Wereldraad onder de indruk was van het door de Rus sische Orthodoxe Kerk getoonde verlangen naar gemeenschap met andere kerken. Afgevaardigden van twee kerken onthielden zich dus van stemming. Het waren de Russische Orthodoxe Kerk In Amerika en de Hongaarse Hervorm de Kerk In datzelfde land. Namens laatstgenoemde kerk verklaarde bis schop Zoltan Beky uit Trenton, New Jersey, dat hij door z(jn stemonthou ding uiting had willen geven aan de vrees, dat de Russische kerkelijke lei ders de Wereldraad zouden willen mis bruiken als een middel om politieke doeleinden na te streven. En sarisbis schop John Sjahovski van de Russische Kerk ln de V.S. (die bijna dertig jaar geleden met de kerk van Moskou brak) zei zich van stemming te hebben ont- erg gelukkig. De eendracht van de chris tenen zal nu groter en dieper worden". Aartsbisschop Nikodim verklaarde voorts, dat zijn kerk volkomen vrij is van staatsbemoeienis. Deze laatste is trouwens volgens de Russische grondwet verbo den. Voorts ontkende hij dat de kerk de toestemming van het Kremlin nodig zou hebben gehad om zich bij de Wereld raad aan te sluiten. „Men kan onmogelijk spreken van bijzondere goedkeuring of afkeuring van de handelingen van onze kerk", zo zei hij. De anti-godsdienstcam pagne van de Russische communistische partij duurt al jaren, maar deze neemt haar eigen plaats in. Dr. Franklin Clark Fry. voorzitter van de Verenigde Lutherse Kerk in Amerika en één van de presidenten van de We reldraad, zei er dit van: ..De toetreding de Russische Orthodoxe Kerk zal misschien meer betekenen voor de ver sterking van het christendom in Rus land dan al hetgeen men anders zou kunnen onde nemen". Dr. Fry zei ver der. dat de Russische Kerk nu leden zal aanwijzen voor het bestuur van de raad Advertentie jnet RPTERDGN China Reeven te Utrecht-Z.: te Vinkeveen G. J. van der Burgh te Lexmond; te A'dam (vac. G. R. Visser): Joh. Lever te Vlaardingen; te Klazienaveen (vac. M. N de Wolf): J. Wolven te Urk: te Hollum AmelandI, Oudega <W.). en te Wierum: G. den Heeten. kand. te Rotterdam; Paesens: H. Boswijk, kand. te 't Harde. Aangenomen naar Asperen: M. J. Vos kand. te Overveen. die bedankte voor Bruinisse, Scharendijke, Vianen en Vries (Dr.). Bedankt voor Zeist (vac. J. Wilschut): H. W. Wierda te Haarlem-N; voor Nieu- weroord (Dr.): J. A. Netten te Groote- Beroepen te Klundert-Moerdijk en te Monnikendam: C. van Noort, kand. te Rotterdam. Het risico, dat wij over „harde" waarheden heenlezen, blijkt vooral aanwezig bij het lezen van de Bijbel. Velen hebben al op school en catechisatie allerlei Bijbelteksten uit het hoofd geleerd en dan is er het gevaar, dat het hart er niet of veel te weinig aan te pas is gekomen. In de brief van Jacobus staat zo'n woord, waarover we geneigd zijn heen te lezen. Ziet u zelf maar: „Indien iemand, meent godsdienstig te zijn en daarbij zijn tong niet in toom houdt, maar zijn hart mis leidt, diens godsdienst is waardeloos." Er staat acht geen woord Frans bij! Wie maar raak praat, niet let op wat hij zegt en daardoor anderen op de één of andere wijze kwetst (in hun gezicht of achter hun rug!), die moet maar niet be weren, dat hij toch God dient. Zulk een godsdienst is waar deloos. Dat is een oordeel over u en mij; zou één van ons durven volhouden zijn tong voortdurend en onder alle om standigheden in bedwang te hebben? Laten wij niet proberen aan de klem van Jacobus' woord te ontkomen. Wij misleiden ons hart maar en wij moeten wél beseffen, dat wij geen enkel woord vrijblijvend kunnen spreken. De dienst aan God open baart zich ook in dingen als ons spreken. Laten we eerlijk zijn: het gebeurt maar hoogst zelden, dat wij daarbij stil staan. Woorden vervluchtigen. Maar is het u nooit overkomen, dat u veel later werd herinnerd aan een gedachtenloos gesproken woord, dat zich heeft vastgehaakt in het hart van een ander, een woord, dat die ander pijn heeft gedaan? kOSRAM en voor de verschillende organen. Zij zal ook een financiële bijdrage leveren. De Wereldraad heeft het niet raad zaam geacht, aldus dr. Fry. te trachten contact op te nemen met de kerken op het Chinese vasteland. Deze zijn in naam nog altijd lid van de Wereldraad, maar sinds 1950 hebben zij niet meer actief kunnen deelnemen aan het werk van de raad. Nog 22 Nog 22 andere kerken zijn gisteren eveneens tot de Wereldraad toegelaten. Daarmee is het aantal aangesloten kerken gekomen op 198. Tot de nieuwe leden behoren de Bulgaarse. Roemeense en Poolse Orthodoxe kerken, evenals elf Afrikaanse kerken, waaronder de Bantoe- kerk van Natal ln Zuld-Afrika. Ook twee Chileense Pinkstergemeenten behoren er bij: het zijn de eerste Pinkstergemeenten, die zich bjj de Wereldraad hebben aan gesloten. Prijsvraag van Thacir Modorn toaatenf Van licht- tot donkartoruln. Vla tharmoataat ragemaar. 2 eneden tagall|k. Wippen eruit ale xe bruin aljn. Veroranden noottl Rowenta-perleclle I Ds. E. H. Woldringh /~\NS SCHOOLWEZEN neigt naar 1 i een wat zelfgenoegzaam isole er eriCCien ment, dat door de maatschappij met een gebrek aan belangstel line i.'I 'vS J7 voor zijn werk wordt beantwoord, laar d* e H Woidrmg. emeritus predi- Het is een oorzaak van gebrek kant s - J- jbfi (Vrijg Prof. Idenburg in Amsterdam: O o Onderwijs buiten school verhand is dringend nodig zen aan en maakt fouten van het school wezen goed door kansen te bieden aan mislukte leerlingen van het voortgezet onderwijs, het bevordert de vernieuwing omdat het meer openstaat voor experi menten. het voorziet in eerder verspeel de kansen, het voorziet in tijdens de vol wassenheid opkomende behoeften, het See ft een aanvullende beroepsopleiding, et draagt de kennis over die voortkomt uit de snelle wetenschappelijke en socia le evolutie en het brengt de kennis, nodig om een goed consument te zijn en de vrije tijd geestelijk produktief te beste- Gevraagd: zinvolle Latijnse spreuk op naam van Stichting TTET bestuur van de Stichting Thacir (theologische, arche ologische en culturele Israël-rei- zen) is in staat gesteld om een bedrag van 500.toe te wijzen aan diegene onder predikanten, theologen en theologische studen ten. die in de naam Thacir een zinvolle Latijnse spreuk weet te ontdekken. Zoals reeds eerder ge meld zal de eerste Thacir-reis onder leiding van prof. dr. Th. C. Vriezen, hoogleraar in de Oud testamentische wetenschappen aan de rijksuniversiteit Utrecht, plaatsvinden van 13 tot 26 februari 1962. Mededingen kunnen alleen zij. die lid van gcn«->emde Stichting ziin «waarva de jaarlijkse contributie 2.5" bedraagt Het adres van Thacir is: Jacob Cats- straat 111b. Rotterdam 11. Deelnemers aan de prijsvraag dienen de gevonden spreuk v«Wr 15 december a s in te zen den aan het adres van prof. Vriezen. Baarnseweg 29. Den Dolder. Dit dient te geschieden in een gesloten enveloDpe met naamkaartje, waarop de spreuk. In over leg met prof. Vriezen zal het bestuur van Thacir de beste spreuk uitkiezen en hono- n. In geval er meer winnaars zijn zal de prijs worden geloot of zal deze eventueel worden gedeeld. De 500.zal vorden uitgekeerd ln mindering op de totaalsom van 1154.—, die de veertien daagse Israël-reis zal kosten en aan één van de -'innaar dient deel te nemen, winnaar kan dus één van de Israel ii maken voor de som van 654. Het bestuur van Thacir zal vóór 1 janu- .s., ln overleg met prof. Vriezen, de i van ds winnaar bekendmaken. Het programma van de geheel Israël omvat tende reizen wordt caarne od aanvraag gezonden. Het adres Is: Jaeob Cats- aat 111 b. Rotterdam 11. In het Stich tingsbestuur hebben zitting: ds. R. Bak ker. Rotterdam; ds. C. B. Bavinck. Am sterdam: ds. J. n. Grolle. 1'treeht; dr. N. J. Hommes. Rotterdam; drs. J. H. Zaln ann, Voorburg. Drijven wordt in Haufe die theologen in het gelijk ge- [steld, die van de aanvang aan een dui delijke en het communistische regiem in Oost- Duitsland hebben ingenomen. (V»n ome correspondent In Bonn) De met sociili'tisehe «riheidspor- In Görlitz in Oost-Duitsland is «J, dfSS een conferentie gehouden, dié den de figuren is van de „Bond van do- waarschijnlijk het voorspel zal Zijn tot de afsplitsing van de pro- heeft de Evangelische Kerk te splitsen, testantse kerk in de z.g. Duitse :DiS. splitsing heeft zich reeds voitrok- i Ti f. kon aldus argumenteerde ds. Klein- Democratische Republiek (de schmidt. „op het moment dat de kerk in communistische Oostzone) van de Evangelische Kerk van Duits land. Dat zou dan betekenen de stichting van een afzonderlijke Oostduitse protestantse kerk met een eigen synode en een eigen raad. Op initiatief van de christelijke ar- beidskring in de (communistische) Duitse Vredesraad vertrokken naar Görlitz de Oostberiynse staatssecreta ris voor kerkelijke aangelegenheden Selgewasser (wiens eigen zoon enige tijd geleden naar West-Dultsland is ge vlucht) en meer dan 200 predikanten en theologen uit alle streken van de Oostzone. Ook talrilke vertegenwoor digers van de protestantse kerken in de landen van het communistische Oostblok ondernamen de reis. NIEUWE STAPPEN De bedoeling van de conferentie was de protestantse christenen in Oost-Duiis land te winnen voor de politiek van de eenheidspartij, de S.E.D. Maar in feite wilden de initiatiefnemers weer enkele stappen verder komen op de weg naar een afsplitsing van de Oostduitse kerken van de E.K.D., die ook in de laatste moeilijke jaren voor de protestantse kerk in geheel Duitsland is opgetreden. De raad van deze kerk zetelt in Wcst-Ber- ljjn onder leiding van Prases Scharf (die uit Oost-Berlljn is uitgewezen en de Oostzone niet meer mag betreden) De Leipziger theoloog prof. Haufe be gaf zich over een afstand in debat met de voormalige voorzitter van de raad. bisschop dr. Otto Dibelius, en met de tegenwoordige vice-voorzitter. de bis schop van Hannover, dr. Lilje, over het vraagstuk van de erkenning van het staatsgezag (Romeinen 13) en het recht van de christen tot verzet. Prof. Haufe wees erop, dat de D.D.R. het Westen met de regering i verdrag sloot over de militaire ziels zorg". Volgens ds. Kleinschmidt is daar door een protestantse kerk in Oost- Duitsland) en een „militaire kerk" (in West-Duitsland) ontstaan. Het schrijven van de bond nan de kerkelijke leiding in Oost-Duitsland met de eis uit de 1 E K.D. te treden is niet m«*er dan een logische consequentie. Ds. Kleinschmidt bestreed, dat dit schrijven is opgesteld met medeweten van de communistische partij in Oost-Duitsland. Ds. Kleinschmidt deed nor een ver rassende onthulling: hj| zei n.l., dat de landsbisschop van Thiiringen, Mltzen- heim, die de Oostduitse communisten gaarne zouden zien In de rol van landsbis schop in geheel Oost-Duitsland (tegen hanger dus van Prases Scharf) het stre ven van de bond tot afsplitsing van de kerk ln Oost-Duitsland niet ondersteunt. In kerkelijke kringen In de Bondsrepu bliek verwacht men, dat na de Görlitzer conferentie spoedig concrete maatrege- Ion zullen worden genomen om de ker ken in Oost-Duitsland los te maken van die in West-Duitsland. peil te brengen. Mgr. dr. De Brouwer overleden Op 87-jarige leeftijd is zondag in het Sint Elisabethziekenhuis in Tilburg overleden mgr. dr. P. C. de Brouwer, geheim kamerheer van de paus. Petrus Cornelis de Brouwer werd 17 oktober 1874 te Hilvarenbeek geboren. Hij was de eerste r.k. geestelijke, die aan een Nederlandse universiteit zijn studie voortzette, nl. aan de rijksuniveristeit te Utrecht. Hij was tevens de stichter en eerste rector van het r.k. gymnasium, dat Brabant in Tilburg kreeg. Mgr. dr. De Brouwer was de oprich ter van de r.k. volksuniversiteit te Til- burg en de stuwkracht van Brabantia Nostra, de beweging die tot doel had geen „intermezzo in de Duitse geschie- Noord-Brabant op een hoger ctïltureel HOGERE EISEN blad met linksboven op de envelops „Medische rubriek". Antwoord op vragen van algemeen belang wordt wekelijks In dexe rnbrlek gegeven, vragen waarvan de beantwoording niet langs dexe weg gewenst Is, geschiedt per brief/* ving zijn opleiding aan het Calvin-Colle- ge te Grand Rapids. Bii zijn terugkomst in Nederland werd hij beroepbaar ge steld in de Gereformeerde Kerken. Hij aanvaardde zijn ambt te Kornhom. Hier ging hij met de vrijmaking mee In 1946 taat op 15 Juli 1953. Daarna veatiade hij •ich te Groningen. Aanstaande donder dagmiddag zal zfln stoffelijk overschot te Kornhom worden begraven na afloop van een rouwdienst in de Vrijgemaakte Kerk die om half twee zal aanvangen. In het Koninklijk Instituut voor de Tropen te Amsterdam zal van 13 janu ari tot 2 juni 1962 o.a, een universitai re leergang worden gehouden. gewijd aan de problem at iel. oer ontwikkelings landen De leergang is ontworpen en georganiseerd onder auspiciën van de Stichting voor Internationale samenwer king der Nederlandse universiteiten en hogescholen als resultaat van een sug gests van de nationale Unesco commis sie Nederland. De studie beoogt In zicht te verschsffen ln de cultuur en de maatschappelijke structuur van de ont wikkelingslanden. De ontwikkelingsgang zal worden nagegaan van de contacten tussen de westerse en de niet-wester- se wereld en van de sociale, economi sche en staatkundige gevolgen van de ze contacten De leergang ij toeganke lijk voor studen'en Nan alle studierich tingen. die het kandidaatsexamen heb ben afgelegd, en voor andere belang stellenden. samenleving, dat vandaag zwaar- verwaarloosde voetganger ln het der weegt dan ooit tevoren. Door economisch verkeer zien zoals hij deze ontwikkeling heeft het onder- daar staat met slechts pov wijs buiten schoolverband in de ken?jf, t?*'nov~' J, aanbod, belr hedendaagse samenleving een'de reclame. essentiële plaats. j Machteloos is hij d<x>r rijn ondeskun- Dit zei prof. dr. Ph. J. Idenburg digheid en dat tarwüt d» tuut» dat terwijl de juiste keuze an de duurzame consumptie goederen voor hem een zaak is. die zijn zelfgevoel ten nauwste raakt en direct te maken heeft met zijn prestige tegen- anderen. De kwantitatiev^teHÉa ring van afschrijvingsproblemen. afbe- talingsregeling«*n c d. blijkt telkens weer uiterst gebrekkig te zijn bij brede lagen van volwassenen, aldus prof. Idenburg. sprekend over het begrip ..een goed consument" vanmorgen in een rede ter gelegenheid van het 25-jarig bestaan van het In- «tituut voor individueel onderwijs (I.V.I.O.) en de opening van het nieu we gebouw van dit instituut. De ver gadering werd gehouden in het Inter nationaal cultureel centrum in Am sterdam. Dc hoogleraar merkte voorts op. dat de tien functies die het onderwijl buiten schoolverband vervult, te maken hebben met een ideaal dat ons volk aanspreekt, dat van gelijke kansen voor aller, Het zou onjuist zijn indien aan het school wezen het monopolie der opstijgings kansen rou vallen, zodat wie met langs zijn treden opklimt geen kans meer zou hebber om hogerop te komen of dat zijn ontwikkelingsmogelijkheden verkeken zouden zijn. Dit is een dreigend gevaar nu de sleutelmacht der school steeds den Bijbel UMl) n»d o.m. de volgende re- hechter wordt gevestigd. Wij mogen er i «uiteten: Haren fl 100.—Bolsward fJHJL lenbure in elke situatie, op: f ,.3^ Kteuwlande 1395.75. Nljverd.l ■HHIW- «mn Alvorens over de bloedgroepen te spreken, is het wenselijk eerst enige woorden over het bloed zelf te zeggen. Een volwassen mens heeft ongeveer vijf liter bloed. Het bestaat uit een dunne lichtgele vloei stof. die plasma heet. In deze bloedvloeistof wor den de voedingsstoffen etu?it. suiker, vetten in opgeloste of fijn verdeelde toestand ver voerd. In het plasma drijven drie soorten bloedcellen: De rode bloedlichaampjes, die een rode kleur- bènade- stof bevatten en zorgen voor het transport Het onderwijs buiten schoolvertuuid (vooral schriftelijk" kan goede diensten bewijzen als bezigheidstherapie geestelijk of lichamelijk zieken stellenden, het kan ten slotte bijdragen tot d« verbetering van de situatie in ontwikkelingsgebieden, aldus prof. Iden burg. UNIECOLLECTE De 83e Unlerollecte aldus prof. Idenburg. verband Het enige onderwijs land. dat wc-kelyk vrij mag zei hij Vervolgens somde hij de van het onderwijs buiten - op. Het vult tekorten van t S85 W. Den Dolder f 1«0 35. Ouder- hoolverband het schoolwe el 118 35. Hul MlddelhaniU I 383 - Vli»»mgen f 1 (M« «v Geiee-« 1 3«". - Tctaa ïlté'» 73,JW 33 daalaw zuurstof: de witte bloedlichaampjes, die optre den als soldaatjes om het lichaam tegen infec ties te beschermen: en de bloedplaatjes, die een rolspelen bij de stolling. Als we bloed van twee verschillende diersoorten bij elkaar brengen, ontstaat er een samenklonte ring van de rode bloedlichaampjes. Dit werd reeds in 1898 door Bordet ontdekt Wanneer we bloed samenbrengen van twee ver schillende individuen, behorende tot dezelfde soort, bijvoorbeeld twee mensen, dan treedt deze klonte ring niet altijd op. hetgeen door Landsteiner in 1900 ontdekt werd. Hij onderscheidde twee stoffen, die gebonden zouden ziin aan dc rode bloedlichaam pjes en die hij „A"- en „B"-factor noemde. Bij aanwezigheid van één dezer spreekt men van bloed groep A of bloedgroep B. Bij het ontbreken van beide van bloedgroep O. In 1902 werd hieraan door De Castello een vier de bloedgroep toegevoegd, bloedgroep AB. Landsteiner stelde vast. dat. behoudens de stof fen gebonden aan de rode bloedlichaampjes, die men ..antigenen'' noemt, ook z.g. antilichamen voorkomen in de bloedvloeistof van hetzelfde indi- vldu. maar steeds in zodanige combinatie dat een jantilichaam aanwezig is als het bijpassende anti- lofcj geen ontbreekt, dus bij bloedgroep A het antili- lehaam anti-B; bij bloedgroep B het antilichaam anti-A; bij bloedgroep O de antilichamen anti-A en anti-B: bij bloedgroep AB geen antilichamen. In 1911 en later werd gevonden, dat bloedgroep A nog onder te verdelen was: bloedgroepen Al, A2 Geleidelijk aan zijn enkele andere bloedgroepen ..ntdekt. waaronder de factoren M. N en P door Landsteiner en Levine. In 1937 volgde de belang rijke ontdekking van de Rhesusfactor. ook weer ioor de bekende Landsteiner. Het onderwerp der bloedgroepen heeft de laatste jaren veel belangstelling gewekt wegens de geva ren die aan de bloedtransfusie verbonden zijn. Voorts heeft de kennis der bloedgroepen betekenis nij het onderzoek naar het vaderschap en schept ze voorstellingen betreffende enige ziekelijke afwij kingen van zwangere en vrucht. Wat de bloedtransfusie betreft, is het van be lang. dat men de bloedgroep van de patiënt en de donor (degene, die het bloed afstaat) kent; slechts dan kan men ongelukken, die bestaan uit klonte ring van de rode bloedlichaampjes van de patiënt en de donor, voorkomen. De klontering wordt ge volgd door een oplossing van de rode cellen, het geen met ernstige ziekteverschijnselen gepaard gaat. De AB-groep, die geen antilichamen bezit, kan elk bloed ontvangen. Men noemt de mensen, die AB-bloed hebben, danook ..universele ontvangers". De O-groep, daarentegen kan alleen bloed van de zelfde bloedgroep ontvangen, zij worden ..univer sele donoren" genoemd, omdat zij iedereen bloed kunnen geven In de praktijk komt het er echter op neer. dat men slechts bloed van dezelfde bloed groep geeft Dc genoemde factoren zijn erfelijk en als com ponenten aan de erfelijke aanleg gepaard, onder die verstande dat zij voor de helft afkomstig zijn van de vader en voor de helft van de moeder. Een bloedgroep is dus bij een kind alleen aanwezig, indien één of beide ouders deze bloedgroep bezit ten. Uit hoofde van deze eigenschappen kan men dus het vaderschap van een kind nagaan, hoewel iet duidelijk zal zijn. dat niet in alle gevallen •en uitspraak mogelijk is. Wat de verdeling van de bloedgroepen in West Curopa betreft, het volgende: De O-groep is de ;rootste. ongeveer 47 pet., en wordt gevolgd door le A-groep, ongeveer 42 pet., de B-groep ongeveer 8 pet. en de AB-groep ongeveer 3 pet. Tegenwoordig speelt ook de Rhesusfactor bij de bloedgroepen een belangrijke rol. Het blijkt, dat on geveer 85 pet. van de mensen deze Rhesusfactor bezitten, en daarom Rhesus-positief worden ge noemd. De overige 15 pet. noemt men Rhesus-ne- gatief. De Rhesusfactor houdt geen verband met de andere reeds genoemde bloedgroepen. Verschil lende ziektebeelden in de zwangerschap en van de vrucht houden rechtstreeks verband met de Rhe- susfactoren van man en vrouw Een Rhesus-positie ve vrucht, verwekt door een Rhcsus-negatieve moe der rn Rhesus-positieve vader, kan in sommige ge vallen een stof verwekken, die voor de vrucht zelf schadelijk zal blijken te zijn. De vrucht kan hier- ?a" ten gronde gaan of tot een kind uitgroeien, lijdende aan een bloedafwijking of hersenbeschadi ging. Het is zelfs mogelijk, dat een bloedtransfusie van Rhesus-positief bloed bij een Rhesus-negatieve vrouw in de toekomst bij een eventuele zwanger schap parten zal gaan spelen. Om deze reden wordt ook bij de bloedtransfusies rekening gehouden met deze Rhesusfactor. Tot slot moet w< genwoordig steeds JR WÊ. dat er zoveel bloedgroepen zijn" als vingerafdruk^ ken. gezien de steeds nieuwe groepen die men ont dekt. zonder dat deze overigens medisch van veel betekenis zijn.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1961 | | pagina 2