Jlieuiue £riltsflje GToarant
Nederland èn Indonesië willen
„normale betrekkingen"
Commentaar
Assemblee wacht nog
met plan-Luns
W orosjilof weggestuurd
van het erepodium
Verdachte Baarnse
moord ontvlucht
Politieman in
cel overbluft
Verzet van vakbeweging
tegen huurvoorstellen
Nog 58
vermisten na
scheepsontploffing
DINSDAG 7 NOVEMBER 1961
KANTOREN: Steenstraat 37.
TELEFOON: alle afdelingen 31441.
KLACHTENDIENST: bezorging 1819 u.
ABONNEMENTEN: 7,50 per kwartaal;
2,55 per maand; 0,59 per week.
ADVERTENTIES: 0,20 per millimeter.
Familieberichten 0,18 per millimeter
(Bü contract belangrijke korting).
POSTREKENING: 58936.
Tweeënveertigste jaargang no. 12322
CHRIST ELI JK-NATION AAL DAGBLAD
.Staatsoittch i» fhefclcera
n«n bert ia tt$ljcasp«i"
MEUBELS
worden rustiger
Zie pagina 7
Nieuw manifest op merkwaardig moment
TVTEDERLAND heeft verklaard dat het onherroepelijk een einde wenst te
■t maken aan zijn geschiedenis als koloniale mogendheid. Dit is geschied
in een toelichting, welke de Nederlandse delegatie bij de Verenigde Naties
geeft op het Nederlandse voorstel inzake Nieuw-Guinea van 9 oktober.
Tegelijkertijd is zowel van Nederlandse als van Indonesische zijde het ver
langen te kennen gegeven naar een herstel van normale betrekkingen,
doch Indonesië blijft het Nederlandse plan afwijzen. Inmiddels is de be
handeling van het plan in de V.N. opnieuw vertraagd.
Juist op het ogenblik waarop Nederland zijn plan nader bij de V.N.
heeft toegelicht, hebben 175 bekende Nederlanders verklaard exclusief
zelfbeschikking van Ned. Nieuw-Guinea onmogelijk te achten.
Nederland aldus de officiële toe
lichting acht zich verplicht elk In
donesisch voorstel van de hand te
wijzen, dat het recht van de Papoea
bevolking op zelfbeschikking dient te
worden opgeofferd in ruil voor econo
misch gewin dan wel onder dwang.
Indonesiës bedreigingen met mili
taire interventie zijn in strijd met het
Bij parade op het Rode Plein
T~\E voormalige president van de Sowjetunie, Worosjilof, die van
■C' vanochtend, vlak voordat in Moskou de parade in de „oktober
viering" begon, probeerde zijn gewone ereplaats op het podium op
het Lenin-mausoleum in te nemen, werd teruggestuurd. De 80-jarige
jnaarschalk, die elk jaar sedert de parades begonnen een ereplaats
jnnam, werd op het laatsste partijcongres als lid van de anti-partij-
groep aan de kaak gesteld. Hij had voor deze „misstap" zijn veront
schuldigingen aangeboden en Chroesjtsjef had hem die vergeven.
^Iu is gebleken dat dit niet inhield, dat hij zijn gewone ereplaats
weer kon innemen.
Yieuws
één oogopslag
Na een uitstel van en
kele dagen wordt ver
wacht, dat de Algemene
Vergadering der Ver. Na
ties nog deze week de
kwestie Nieuw-Guinea zal
behandelen. Dit zal dan
gebeuren kort nadat een
Nederlands comité in een
manifest bij regering en
volksvertegenwoordiging
heeft aangedrongen op een
verzoening met Indonesië,
zowel in het belang van
Indonesië en Nederland
als van de bevolking van
Nieuw-Guinea.
Met 71 tegen 20 stem
men en 3 onthoudingen
heeft de Algemene Ver
gadering der Ver. Naties
een resolutie aanvaard,
waarin wordt aangedron
gen op het opschorten van
de kernproeven. Inmiddels
heeft de enorme radio
actieve wolk, ontstaan na
de ontploffing van de Rus
sische monster-kernbom,
Scandinavië bereikt.
centrales (en wellicht ook
de Stichting van de Ar
beid) in een adres aan re
gering en Staten-generaal
zullen aandringen op ma
tiging van de voorgeno
men huurverhoging. Met
name bij de werknemers
bestaan grote bezwaren
tegen de ingediende huur-
voorstellen. Het bestuur
van de Stichting van de
Arbeid zou vanmiddag
vergaderen.
De in München gear
resteerde Zuidslavische
verzetsstrijder Vracaric is
in de afgelopen nacht in
voorlopige vrijheid ge
steld op voorwaarde, dat
hij zich vandaag ter be
schikking van de justitie
zou houden. Hij werd er
van beschuldigd in de
laatste oorlog „als bur
ger" twee Duitse soldaten
te hebben gedood.
Staatssecretaris Rool-
vink heeft de huidige eco
nomische toestand als ge
volg van de in 1959 ge
starte loon-prijspolitiek,
bijzonder bevredigend ge
noemd. De lonen stegen
met twaalf procent. Hij
vroeg de middenstand de
regering te blijven steu
nen in het stabiel houden
van de prijzen en zeide
in principe geen bezwaar
te hebben tegen een gro
tere vrijheid bij de loon
vorming.
De maarschalk raakte kort voor de pa
rade beg;on In discussie met een officier
van het garnizoen, maar deze haalde voor
de argumenten van Worosjilof slechts de
schouder» op. Na enkele ogenblikken
werd de ex-president weggeleid door
twee mannen in donkerblauwe overjas
sen en met groene vilthoeden op (dat is
de gewone uniform van de geheime po
litie).
De maarschalk werd gebracht naar een
plek by de tombe waar een vrouw van
middelbare leeftyd ysjes stond te verko
pen. Gedurende de gehele parade moest
hü daar blijven en een van de mannen
bleef by hem.
Toen men zich aldus van Worosjilof
ontdaan had, begonnen Chroesjtsjef en
de andere leden van het presidium naar
het podium te klimmen om de parade af
te nemen.
De minister van defensie hield de be
langrijkste rede. waarin hij er op pochte
dat de Sowjetunie nu de wapens bezit
„sterk genoeg om elke agressor te ver
nietigen". Vervolgens begon het negen
minuten durende militaire deel van de
p'arade.
Geen nieuws
Westelijke militaire waarnemers zeiden
dat niets getoond werd wat zij niet reeds
kenden, hoewel radio Moskou bekend
maakte dat er ..nieuwe raketten getoond
werden die de Moskovieten nog nooit ge
zien hadden".
Er was slechts een ding waarop hy mo
gelijk gezinsneeld kan hebben: een rij
van acht Ballistische projectielen voor
middelbare afstand waarvan Chroesjtsjef
zegt. dat zij permanent gericht staan op
de Westeuropese geallieerden van Ame
rika.
handvest der Verenigde Naties ei_
Nederlandse voorstellen wensen op
geen enkele wijze de toekomstige
status van Nieuw-Guinea te beïnvloe
den.
Om elke achterdocht van Indonesië
weg te nemen wenst de regering plechtig
te herhalen dat als de Papoeabevol
king zou verkiezen zich bij Indonesi
aan te sluiten de regering daartegen
geen enkel bezwaar zal maken en dat zij,
zoals vroeger reeds herhaaldelijk werd
verklaard, elke andere beslissing va:
Papoeabevolking zal eerbiedigen.
De reden waarom de Nederlandse
voorstellen in de Algemene Vergade
ring werden ingediend zonder vooraf
gaand overleg met Indonesië, is
Indonesië nadrukkelijk heeft gewei
gerd hei recht van de Papoeabevolking
op zelfbeschikking te erkennen en de
diplomatieke betrekkingen met Neder
land heeft afgebroken, daarmee het
laatste verbindingsmiddel tussen de
beide regeringen afsnydend. aldus de
toelichting.
Deze is maandag bij het secretariaat
van de VN. ingediend en maandag door
het secretariaat verspreid onder de dele
gaties.
Het geschil met Indonesië aldus de
verklaring is een territoriaal geschil,
dat het best kan worden opgelost door
de bevolking zelf te laten beslissen -
zoals in het geval van Mauretanic. Indien
in een dergelijk geschil een van de par
tijen aanbiedt afstand te doen van de
bestuurlijke bevoegdheden, kan men
moeilijk begrijpen, hoe zulk een gebaar
kan woruen uitgelegd als nadelig voor de
andere partij of voor een vreedzame
oplossing van het geschil.
De Nederlandse regering en het
Nederlandse volk zouden niets liever
willen dan een herstel van de vriend
schappelijke betrekkingen met Indo
nesië.
Inmiddels heeft de Algemene Verga
dering de beslissing opnieuw uitgesteld.
Het is zeer wel mogelijk dat de zaak
door procedure-kwesties pas over
enkele dagen ter sprake komt.
De Vergadering besloot met algemene
stemmen de verklaring van vorig jaar
over beëindiging van het kolonialisme
zo ruim mogelijk in de beheerschapsge-
bieden te verspreiden. Voorts nam zij een
resolutie aan, die beoogt op Nieuw-
Guinea een voorlichtingscentrum van de
V.N. te stichten.
De Indonesische minister van buiten
landse zaken Subandrio liet maandag
avond bij aankomst te New York door
schemeren, dat Indonesië of een be
vriend land, wellicht eveneens een re
solutie over Nieuw-Guinea zal indienen.
Tevens hoopte hij dat de betrekkingen
met Nederland zouden worden genor
maliseerd
„Over de definitieve oplossing moei
door de Indonesiërs, onder u»ie de bevol
king van West-lrian, zelf worden be
slist. Ook de leiders van het volk var
West-Irian, die thans zelf op het grond
gebied van de republiek (Indonesië) le
ven en die door de Nederlanders zijn
uitgewezen, moeten hierin worden be
trokken. Zij zijn bekend als vrijheids
strijders en evenzeer om hun onverzoen
lijke houding jegens kolonialisme".
(Zie vervolg op pagina 9)
Geen intrekking
paspoorten van
groep- Rijk ens
(Van onze parlementsredactie)
Minister Luns heeft geen aanleiding
om de paspoorten in te trekken van de
leden van de groep-Rijkens. De minister
schrijft dit in antwoord op schriftelijke
vragen van het Tweede-Kamerlid Van
Rijckevorsel (kath.v.).
Wel wijst mr. Luns er nog eens op,
dat de berichten over de activiteiten van
de heer Rijkens c.s. wrevel hebben ge
wekt in Papoea-kringen ey daar „een
zekere bezorgdheid hebbet'i' doen ont
staan t.o.v. de standvastigheid van het
Nederlandse volk om gedane beloften
vermogen gestand te doen'.
H.K.H. Prinses Beatrix bracht gisteren onverwacht een bezoek aan
een voorstelling in de Kleine Komedie te Amsterdam. In de pauze-
sprak zij geruime tijd met de actrice Magda Janssens en de directeur
van Ensemble, de heer K. Guttmann.
Boudewijn H. bleef ontkennen
T^EN van de drie jongens die zijn
gearresteerd in verband met de
dood van de 15-jarige Theo Mast
wijk in Baarn heeft gisteren kans
gezien te ontvluchten. Het is de 18-
jarige student Boudewijn H., die
door de politie wordt beschouwd als
een van de hoofddaders, hoewel hij
hardnekkig bleef ontkennen.
De jongen was in de wachtkamer
verhoord en werd teruggeleid naar
zijn cel. Toen nam hij een dreigende
houding aan tegen de politieman, zag
kans de man te overbluffen en
de benen. Een achtervolging waarbij
nog geschoten werd had geen resul
taat.
Politiemannen maken een verwoede
jacht op de voortvluchtige. Ook de
grensposten werden gealarmeerd.
De student is 1.86 meter lang, maakt
een slungelachtige indruk en heeft
(door zijn ontgroening) zeer kort ge
knipt haar. Hij draagt een blauw
jasje en grijze sokken; bij zijn ont
snapping droeg hij geen schoenen en
ook geen stropdas Hij beschikt over
een zeer grote lichaamskracht.
Aangenomen wordt, dat hij samen met
Henk W. (die ook 18 jaar is) de moord
gepleegd heeft en dat Boudewijs broer
Ewoud, de jongste van het drietal, al
leen een aandeel heeft gehad in de voor
bereidingen van de moord en het „be
graven" van Theo Mastwijk. Bij het ver
hoor zou zijn komen vast te staan, dat
de jongens eerst getracht hebben hel
slachtoffer te wurgen en hem daarna
met een zwaar voorwerp op het hoofd
geslagen hebben.
(Zie vervolg op pagina 11) J
TTET IS NIET ANDERS: ook vandaag
moet dit commentaar gewijd tijn aan
de kwestie Nieuw-Guinea. Gisteren vroe
gen daarom uitlatingen van Indonesische
zijde en wij hebben getracht aan te tonen
hoe deze uitlatingen passen in de atrijd-
achter-de-schermcn met als Inzet de stem
men van de V.N.-afgevaardigden. Van
daag vragen uitlatingen van Nederlandse
zijde om dit commentaar. Uitlatingen die
gericht zijn tot regering en volksvertegen-
se volk en die afkomstig zijn van man
nen en vrouwen die onder ons volk op
velerlei terrein een naam verworven heb
ben. Het zijn stemmen die zeer zeker niet
gericht zijn op het verwerven van steun
binnen de V.N. voor het door de Neder
landse regering ingediende plan eerder
mag men verwachten dat zij de positie
van minister Luns in New York zullen
verzwakken. Desondanks heeft deze groep
gemeend te moeten spreken, omdat men
van ganser harte overtuigd is dat ver
zoening tussen Nederland en Indonesië op
dit ogenblik voorrang moet hebben boven
al het andere. Velen van hen zien het als
hun christelijke roeping thans hun stem
te verheffen men mag er dankbaar voor
zijn dat dit in Nederland mogelijk is en
dat dit ook gebeurt. Het tekent de tegen
stelling tussen de Nederlandse democra
tische verhoudingen en de éénmansstaat
Indonesië.
Is er dus enerzijds reden tot verheuging,
anderzijds moet toch de vraag gesteld
worden of deze groep de feitelijke situatie
op haar juiste waarde schat. In de eerste
plaats gaat men uit van de stelling dat
er in Indonesië bereidheid bestaat om met
Nederland tot normale betrekkingen te
komen. Daarbij moet men toch wel be
denken dat in Indonesië de dienst wordt
uitgemaakt door één man: Soekarno.
Het is allerminst uitgesloten dat er (klei
nere of grotere) groepen in Indonesië zij"
die ten aanzien van Nederland graag een
andere koers zouden varen het is zelfs
zeer waarschijnlijk. Maar het is nu een
maal zo dat als Soekarno neen zegt, dat
het dan ook neen is.
Nemen we echter aan dat ook Soekarno
bereid is om met Nederland tot normale
betrekkingen te komen. Dit Is niet on
waarschijnlijk als Nederland bereid ls tot
twee stappen: te erkennen dat de soeve
reiniteit over Nieuw-Guinea bij Indonesië
behoort te berusten en vervolgens die er
kenning ook metterdaad te effectueren.
Dit nu wenst de Nederlandse regering
niet, omdat zij dit In strijd acht met hel
beginsel van de zelfbeschikking zoals dit
is vastgelegd in het Handvest van de Ver
enigde Naties de ondertekenaars ech
ter van de verklaring willen dat wel.
Zij geven met zoveel woorden te kennen
dat Nieuw-Guinea bij Indonesië hoort en
zij achten dat aan het zelfbeschikkings
recht voldaan is als de Papoea's een ze
kere autonomie verkrijgen binnen het
Indonesische rijk. Waarbij het hun vaste
overtuiging is dat deze vorm van uit
oefening van het zelfbeschikkingsrecht
voor de Papoea's in alle opzichten hel
beste is.
Dit laatste is niet onmogelijk, is zelfs
waarschijnlijk. Alleenmoet een groep
Nederlanders dit uitmaken (met welke
goede bedoelingen ook) of is de beslissing
hierover het uitsluitend recht van de Pa
poea's? Deze vraag willen we toch wel
ter overdenking geven.
Regering kan in
moeilijk parket
geraken
(Van onze soc.-econ. redactie)
TN de kring van de werknemers-
vakcentrales blijken ernstige be
zwaren te leven tegen de door de
Advertentie
I regering ingediende voorstellen tot
huurverhoging per 1 juli van het
volgend jaar. In „Ruim Zich", het
kaderblad van de K.A.B. (Katho
lieke arbeiders beweging), wordt
misnoegen uitgesproken over de
huur- en woninbouwpolitick van de
regering.
Het lijkt waarschijnlijk dat de kwestie
van de huurverhoging onderwerp van
gesprek is geweest in het overleg-orgaan
van de Raad van Vakcentralen van vo
rige week.
Naar onze mening staat daarom het
K.A.B.-standpunt waarschijnlijk niet op
zichzelf. Het vermoeden lijkt gewettigd
dat ook bij de twee andere vakcentralen
bezwaren leven tegen de huurvoorstellen
van de regering. Ten gevolge van de
huurverhogingen en de daaraan verbon
den compensaties, zal volgend jaar na
melijk vrijwel geen ruimte overblijven
voor loonsverhogingen. Hiertegen hebben
de vakcentralen bezwaar gemaakt omdat
daardoor een discriminatie zou ontstaan
ten opzichte van de werknemers die nog
juist op tijd een flinke loonsverhoging
ln de wacht hebben gesleept Het over
legorgaan van de vakcentralen heeft vo
rige week met het oog op de voortzetting
van het gesprek met de regering op a.s
vrijdag de moeilijkheden rondom het
loonbeleid besproken, inclusief de strub
belingen met de radio- en t.v.-lonen, en
ongetwijfeld zijn daarbij de huurvoorstel-
(Zie vervolg op pagina II)
Margarine wordt
cent goedkoper
(Van onze sociaal-economische redactie)
De fabrikanten van de belangrykste
margarine merken hebben besloten de
margarlneprijs met ingang van 13 no
vember met een cent te verlagen. Het
betreft hier de merken, die thans 37
cent per pakje van een half pond kos
ten, maar die men dus vanaf maandag
voor 36 cent kan krijgen. Of de fabri
kanten van de overige soorten marga
rine ook hun pryzen zuilen verlagen,
is nog niet bekend, maar het is wel aan
te nemen dat zy de prysdaling zullen
overnemen. De oorzaak van de prysda
ling is gelegen in het goedkoper worden
van bepaalde grondstoffen, zo ls ons
medegedeeld.
Vuurstorm raast
over Hollywood
Aangewakkerd door de ft .e wind -
en z.g. vuurstorm (een warme cycloon)
is gisteren een zware brand uitgebro
ken in het kreupelhout ln de heuvels van
één van Hollywood's luxueuse wijken.
De brand heeft orrvoorv oorstelbare
schade aangericht. Volgens de brandweer
zijn 186 kostbare woonhuizen door d?
vlammen verteerd Tenminste 100 ande
ren zyn beschadigd. In de getijsterde
wijk wonen beroemdheden als Marlon
Brando. Maureen O'Hara. Jack Lemmon,
Greer Garson. Steven Cochran, Bobby
Darin en Sandra Dee Geen hunner hui-
ia Sol dusverre verbrand.
Een delegatie van de Nieuw-
Guinea-Raad heeft in Hollan-
dia aan gouverneur dr. P. J.
Platteel namens het Komité Na-
sional een manifest aangeboden,
irin de beslissing over de
naam van het landde vlag en
volkslied is vastgelegd.
Later werd aan dr. Platteel een
exemplaar van de vlag getoond
en aangeboden.
Tendens dalend
het land plaatseiyk enige regen.
richtingen.
(Opgemaakt
1 11.15 uur).
derland voor. Op dc meeste plaatsen
vroor het drie tot vijf graden. In Duits
land was het belangrijk minder koud,
tengevolge van de aanvoer van zach
tere lucht, oorspronkelijk afkomstig uit
het oostelijk deel van de Middellandse
Zee. BH deze aanvoer speelde een de
pressie boven Italië en Hongarije een
belangrijke rol. Deze storing ging ver
gezeld van een uitgebreid neerslagge-
bied dat vanochtend het uiterste oos
ten van ons land bereikte. Op de Oceaan
duur! de dep,e„icactwite,t voort. Ce- iwltke' tol "nullf «tod ölt '«aldelUk»
leidelijk aan breidt de invloed van de
depressie zich verder over de Britse
eilanden uit het rorstgebied in onze
omgeving zal zich dan ook niet kunnen ZON EN MAAN
handhaven. Verwacht wordt dat het de
komende nacht al minder koud zal zijn
dan de afgelopen nacht en dat de tem- nïeu'v
peratuur nog slechts op enkele plaat- 0
ton voorvomvlijk in het Rapporten hedenmorgen reven uur
het land, beneden het vriespunt zal ko-
men. Er blijft een kans op wat regen
aanwezig.
De Bilt verwacht tot woensdagavond:
Minder koud met vannacht nog slechts
op enkele plaatsen, voornamelijk in het D. Helder
westen van het land, temperaturen iets ypeuburg
beneden het vriespunt en hier en daar Eeldè
mist. Half tot zwaar bewolkt met ln De
hoofdzaak ln het oosten en noordoosten Eindt)'*
Zd.-Llmb
Woensdag 8 november: zon op 7.46,
aan op 7.23, onder 17 35.
maan.
Van het Britse stoomschip Clan-
Kcith, dat eergisteren voor de kust
Tunesië is ontploft, worden nog
steeds 58 opvarenden vermist. Ze-
overlevenden konden door het
Britse vrachtschip Durham Trader
orden opgepikt, van wie er twee
later zijn overleden. Drie lijken van
opvarenden zijn geborgen.
Dc gehele dag hebben verscheidene
schepen gisteren naar overlevenden ge
zocht. Volgens uit Londen ontvangen be
richten zou de Clan Keith eerst enkele
uren na de ontploffing gezonken zijn.
Het zou dus niet noodzakelijk geweest
zyn dat de opvarenden het schip over
haast hebben moeten verlaten.
De explosie vond echter midden in de
nacht plaats, terwijl er een hevige storm
woedde. Vanmorgen had men weinig
hoop nog levenden te vinden.
Op het 77.000 ton metende Amerikaan
se vliegkampschip Constellation is gister
middag brand uitgebroken, die aan vier
bemanningsleden het leven heeft gekost.
Negen personen liepen ernstige verwon
dingen op. Volgens berichten van de
Amerikaanse marine ontstond de brand
toen stookolie in een ketelruimtc op een
gloeiende stoompijp terecht kwam. Het
sohip was voor een proefvaart onderweg
van Norfolk naar New York. Het was
niet de eerste keer dat op dit schip brand
uitbrak. Op 19 december van het vorige
jaar. toen het schip op de marinewerf in
Brooklyn in aanbouw was. vatte een hou
ten stellage aan boord van de Constella
tion vlam. Spoedig stond het gehele schip
in lichterlaaie. Vijftig mensen kwamen
hierbU om het leven en enkele honderden
werden gewond. Door die brand ont
stond een vertraging in de bouw van ver
scheidene maanden en steeg de bouwsom
met 47 miljoen dollar. Een van de be
manningsleden die gisteren zijn omgeko
men, had deatijda da brand overlaafd.
1. ber\
h. bew.
Bh. bew!
zw. bew.
h. bew.
h. bew
windstil
windstil
windstil
windstil
windstil
windstil
windstil
islil
Hebt U
„Dat zit zo" al?
Zie bon op de advertentie pagina's