Jlieuiue £riltsflje GToarant Nederland èn Indonesië willen „normale betrekkingen" Commentaar Assemblee wacht nog met plan-Luns W orosjilof weggestuurd van het erepodium Verdachte Baarnse moord ontvlucht Politieman in cel overbluft Verzet van vakbeweging tegen huurvoorstellen Nog 58 vermisten na scheepsontploffing DINSDAG 7 NOVEMBER 1961 KANTOREN: Steenstraat 37. TELEFOON: alle afdelingen 31441. KLACHTENDIENST: bezorging 1819 u. ABONNEMENTEN: 7,50 per kwartaal; 2,55 per maand; 0,59 per week. ADVERTENTIES: 0,20 per millimeter. Familieberichten 0,18 per millimeter (Bü contract belangrijke korting). POSTREKENING: 58936. Tweeënveertigste jaargang no. 12322 CHRIST ELI JK-NATION AAL DAGBLAD .Staatsoittch i» fhefclcera n«n bert ia tt$ljcasp«i" MEUBELS worden rustiger Zie pagina 7 Nieuw manifest op merkwaardig moment TVTEDERLAND heeft verklaard dat het onherroepelijk een einde wenst te ■t maken aan zijn geschiedenis als koloniale mogendheid. Dit is geschied in een toelichting, welke de Nederlandse delegatie bij de Verenigde Naties geeft op het Nederlandse voorstel inzake Nieuw-Guinea van 9 oktober. Tegelijkertijd is zowel van Nederlandse als van Indonesische zijde het ver langen te kennen gegeven naar een herstel van normale betrekkingen, doch Indonesië blijft het Nederlandse plan afwijzen. Inmiddels is de be handeling van het plan in de V.N. opnieuw vertraagd. Juist op het ogenblik waarop Nederland zijn plan nader bij de V.N. heeft toegelicht, hebben 175 bekende Nederlanders verklaard exclusief zelfbeschikking van Ned. Nieuw-Guinea onmogelijk te achten. Nederland aldus de officiële toe lichting acht zich verplicht elk In donesisch voorstel van de hand te wijzen, dat het recht van de Papoea bevolking op zelfbeschikking dient te worden opgeofferd in ruil voor econo misch gewin dan wel onder dwang. Indonesiës bedreigingen met mili taire interventie zijn in strijd met het Bij parade op het Rode Plein T~\E voormalige president van de Sowjetunie, Worosjilof, die van ■C' vanochtend, vlak voordat in Moskou de parade in de „oktober viering" begon, probeerde zijn gewone ereplaats op het podium op het Lenin-mausoleum in te nemen, werd teruggestuurd. De 80-jarige jnaarschalk, die elk jaar sedert de parades begonnen een ereplaats jnnam, werd op het laatsste partijcongres als lid van de anti-partij- groep aan de kaak gesteld. Hij had voor deze „misstap" zijn veront schuldigingen aangeboden en Chroesjtsjef had hem die vergeven. ^Iu is gebleken dat dit niet inhield, dat hij zijn gewone ereplaats weer kon innemen. Yieuws één oogopslag Na een uitstel van en kele dagen wordt ver wacht, dat de Algemene Vergadering der Ver. Na ties nog deze week de kwestie Nieuw-Guinea zal behandelen. Dit zal dan gebeuren kort nadat een Nederlands comité in een manifest bij regering en volksvertegenwoordiging heeft aangedrongen op een verzoening met Indonesië, zowel in het belang van Indonesië en Nederland als van de bevolking van Nieuw-Guinea. Met 71 tegen 20 stem men en 3 onthoudingen heeft de Algemene Ver gadering der Ver. Naties een resolutie aanvaard, waarin wordt aangedron gen op het opschorten van de kernproeven. Inmiddels heeft de enorme radio actieve wolk, ontstaan na de ontploffing van de Rus sische monster-kernbom, Scandinavië bereikt. centrales (en wellicht ook de Stichting van de Ar beid) in een adres aan re gering en Staten-generaal zullen aandringen op ma tiging van de voorgeno men huurverhoging. Met name bij de werknemers bestaan grote bezwaren tegen de ingediende huur- voorstellen. Het bestuur van de Stichting van de Arbeid zou vanmiddag vergaderen. De in München gear resteerde Zuidslavische verzetsstrijder Vracaric is in de afgelopen nacht in voorlopige vrijheid ge steld op voorwaarde, dat hij zich vandaag ter be schikking van de justitie zou houden. Hij werd er van beschuldigd in de laatste oorlog „als bur ger" twee Duitse soldaten te hebben gedood. Staatssecretaris Rool- vink heeft de huidige eco nomische toestand als ge volg van de in 1959 ge starte loon-prijspolitiek, bijzonder bevredigend ge noemd. De lonen stegen met twaalf procent. Hij vroeg de middenstand de regering te blijven steu nen in het stabiel houden van de prijzen en zeide in principe geen bezwaar te hebben tegen een gro tere vrijheid bij de loon vorming. De maarschalk raakte kort voor de pa rade beg;on In discussie met een officier van het garnizoen, maar deze haalde voor de argumenten van Worosjilof slechts de schouder» op. Na enkele ogenblikken werd de ex-president weggeleid door twee mannen in donkerblauwe overjas sen en met groene vilthoeden op (dat is de gewone uniform van de geheime po litie). De maarschalk werd gebracht naar een plek by de tombe waar een vrouw van middelbare leeftyd ysjes stond te verko pen. Gedurende de gehele parade moest hü daar blijven en een van de mannen bleef by hem. Toen men zich aldus van Worosjilof ontdaan had, begonnen Chroesjtsjef en de andere leden van het presidium naar het podium te klimmen om de parade af te nemen. De minister van defensie hield de be langrijkste rede. waarin hij er op pochte dat de Sowjetunie nu de wapens bezit „sterk genoeg om elke agressor te ver nietigen". Vervolgens begon het negen minuten durende militaire deel van de p'arade. Geen nieuws Westelijke militaire waarnemers zeiden dat niets getoond werd wat zij niet reeds kenden, hoewel radio Moskou bekend maakte dat er ..nieuwe raketten getoond werden die de Moskovieten nog nooit ge zien hadden". Er was slechts een ding waarop hy mo gelijk gezinsneeld kan hebben: een rij van acht Ballistische projectielen voor middelbare afstand waarvan Chroesjtsjef zegt. dat zij permanent gericht staan op de Westeuropese geallieerden van Ame rika. handvest der Verenigde Naties ei_ Nederlandse voorstellen wensen op geen enkele wijze de toekomstige status van Nieuw-Guinea te beïnvloe den. Om elke achterdocht van Indonesië weg te nemen wenst de regering plechtig te herhalen dat als de Papoeabevol king zou verkiezen zich bij Indonesi aan te sluiten de regering daartegen geen enkel bezwaar zal maken en dat zij, zoals vroeger reeds herhaaldelijk werd verklaard, elke andere beslissing va: Papoeabevolking zal eerbiedigen. De reden waarom de Nederlandse voorstellen in de Algemene Vergade ring werden ingediend zonder vooraf gaand overleg met Indonesië, is Indonesië nadrukkelijk heeft gewei gerd hei recht van de Papoeabevolking op zelfbeschikking te erkennen en de diplomatieke betrekkingen met Neder land heeft afgebroken, daarmee het laatste verbindingsmiddel tussen de beide regeringen afsnydend. aldus de toelichting. Deze is maandag bij het secretariaat van de VN. ingediend en maandag door het secretariaat verspreid onder de dele gaties. Het geschil met Indonesië aldus de verklaring is een territoriaal geschil, dat het best kan worden opgelost door de bevolking zelf te laten beslissen - zoals in het geval van Mauretanic. Indien in een dergelijk geschil een van de par tijen aanbiedt afstand te doen van de bestuurlijke bevoegdheden, kan men moeilijk begrijpen, hoe zulk een gebaar kan woruen uitgelegd als nadelig voor de andere partij of voor een vreedzame oplossing van het geschil. De Nederlandse regering en het Nederlandse volk zouden niets liever willen dan een herstel van de vriend schappelijke betrekkingen met Indo nesië. Inmiddels heeft de Algemene Verga dering de beslissing opnieuw uitgesteld. Het is zeer wel mogelijk dat de zaak door procedure-kwesties pas over enkele dagen ter sprake komt. De Vergadering besloot met algemene stemmen de verklaring van vorig jaar over beëindiging van het kolonialisme zo ruim mogelijk in de beheerschapsge- bieden te verspreiden. Voorts nam zij een resolutie aan, die beoogt op Nieuw- Guinea een voorlichtingscentrum van de V.N. te stichten. De Indonesische minister van buiten landse zaken Subandrio liet maandag avond bij aankomst te New York door schemeren, dat Indonesië of een be vriend land, wellicht eveneens een re solutie over Nieuw-Guinea zal indienen. Tevens hoopte hij dat de betrekkingen met Nederland zouden worden genor maliseerd „Over de definitieve oplossing moei door de Indonesiërs, onder u»ie de bevol king van West-lrian, zelf worden be slist. Ook de leiders van het volk var West-Irian, die thans zelf op het grond gebied van de republiek (Indonesië) le ven en die door de Nederlanders zijn uitgewezen, moeten hierin worden be trokken. Zij zijn bekend als vrijheids strijders en evenzeer om hun onverzoen lijke houding jegens kolonialisme". (Zie vervolg op pagina 9) Geen intrekking paspoorten van groep- Rijk ens (Van onze parlementsredactie) Minister Luns heeft geen aanleiding om de paspoorten in te trekken van de leden van de groep-Rijkens. De minister schrijft dit in antwoord op schriftelijke vragen van het Tweede-Kamerlid Van Rijckevorsel (kath.v.). Wel wijst mr. Luns er nog eens op, dat de berichten over de activiteiten van de heer Rijkens c.s. wrevel hebben ge wekt in Papoea-kringen ey daar „een zekere bezorgdheid hebbet'i' doen ont staan t.o.v. de standvastigheid van het Nederlandse volk om gedane beloften vermogen gestand te doen'. H.K.H. Prinses Beatrix bracht gisteren onverwacht een bezoek aan een voorstelling in de Kleine Komedie te Amsterdam. In de pauze- sprak zij geruime tijd met de actrice Magda Janssens en de directeur van Ensemble, de heer K. Guttmann. Boudewijn H. bleef ontkennen T^EN van de drie jongens die zijn gearresteerd in verband met de dood van de 15-jarige Theo Mast wijk in Baarn heeft gisteren kans gezien te ontvluchten. Het is de 18- jarige student Boudewijn H., die door de politie wordt beschouwd als een van de hoofddaders, hoewel hij hardnekkig bleef ontkennen. De jongen was in de wachtkamer verhoord en werd teruggeleid naar zijn cel. Toen nam hij een dreigende houding aan tegen de politieman, zag kans de man te overbluffen en de benen. Een achtervolging waarbij nog geschoten werd had geen resul taat. Politiemannen maken een verwoede jacht op de voortvluchtige. Ook de grensposten werden gealarmeerd. De student is 1.86 meter lang, maakt een slungelachtige indruk en heeft (door zijn ontgroening) zeer kort ge knipt haar. Hij draagt een blauw jasje en grijze sokken; bij zijn ont snapping droeg hij geen schoenen en ook geen stropdas Hij beschikt over een zeer grote lichaamskracht. Aangenomen wordt, dat hij samen met Henk W. (die ook 18 jaar is) de moord gepleegd heeft en dat Boudewijs broer Ewoud, de jongste van het drietal, al leen een aandeel heeft gehad in de voor bereidingen van de moord en het „be graven" van Theo Mastwijk. Bij het ver hoor zou zijn komen vast te staan, dat de jongens eerst getracht hebben hel slachtoffer te wurgen en hem daarna met een zwaar voorwerp op het hoofd geslagen hebben. (Zie vervolg op pagina 11) J TTET IS NIET ANDERS: ook vandaag moet dit commentaar gewijd tijn aan de kwestie Nieuw-Guinea. Gisteren vroe gen daarom uitlatingen van Indonesische zijde en wij hebben getracht aan te tonen hoe deze uitlatingen passen in de atrijd- achter-de-schermcn met als Inzet de stem men van de V.N.-afgevaardigden. Van daag vragen uitlatingen van Nederlandse zijde om dit commentaar. Uitlatingen die gericht zijn tot regering en volksvertegen- se volk en die afkomstig zijn van man nen en vrouwen die onder ons volk op velerlei terrein een naam verworven heb ben. Het zijn stemmen die zeer zeker niet gericht zijn op het verwerven van steun binnen de V.N. voor het door de Neder landse regering ingediende plan eerder mag men verwachten dat zij de positie van minister Luns in New York zullen verzwakken. Desondanks heeft deze groep gemeend te moeten spreken, omdat men van ganser harte overtuigd is dat ver zoening tussen Nederland en Indonesië op dit ogenblik voorrang moet hebben boven al het andere. Velen van hen zien het als hun christelijke roeping thans hun stem te verheffen men mag er dankbaar voor zijn dat dit in Nederland mogelijk is en dat dit ook gebeurt. Het tekent de tegen stelling tussen de Nederlandse democra tische verhoudingen en de éénmansstaat Indonesië. Is er dus enerzijds reden tot verheuging, anderzijds moet toch de vraag gesteld worden of deze groep de feitelijke situatie op haar juiste waarde schat. In de eerste plaats gaat men uit van de stelling dat er in Indonesië bereidheid bestaat om met Nederland tot normale betrekkingen te komen. Daarbij moet men toch wel be denken dat in Indonesië de dienst wordt uitgemaakt door één man: Soekarno. Het is allerminst uitgesloten dat er (klei nere of grotere) groepen in Indonesië zij" die ten aanzien van Nederland graag een andere koers zouden varen het is zelfs zeer waarschijnlijk. Maar het is nu een maal zo dat als Soekarno neen zegt, dat het dan ook neen is. Nemen we echter aan dat ook Soekarno bereid is om met Nederland tot normale betrekkingen te komen. Dit Is niet on waarschijnlijk als Nederland bereid ls tot twee stappen: te erkennen dat de soeve reiniteit over Nieuw-Guinea bij Indonesië behoort te berusten en vervolgens die er kenning ook metterdaad te effectueren. Dit nu wenst de Nederlandse regering niet, omdat zij dit In strijd acht met hel beginsel van de zelfbeschikking zoals dit is vastgelegd in het Handvest van de Ver enigde Naties de ondertekenaars ech ter van de verklaring willen dat wel. Zij geven met zoveel woorden te kennen dat Nieuw-Guinea bij Indonesië hoort en zij achten dat aan het zelfbeschikkings recht voldaan is als de Papoea's een ze kere autonomie verkrijgen binnen het Indonesische rijk. Waarbij het hun vaste overtuiging is dat deze vorm van uit oefening van het zelfbeschikkingsrecht voor de Papoea's in alle opzichten hel beste is. Dit laatste is niet onmogelijk, is zelfs waarschijnlijk. Alleenmoet een groep Nederlanders dit uitmaken (met welke goede bedoelingen ook) of is de beslissing hierover het uitsluitend recht van de Pa poea's? Deze vraag willen we toch wel ter overdenking geven. Regering kan in moeilijk parket geraken (Van onze soc.-econ. redactie) TN de kring van de werknemers- vakcentrales blijken ernstige be zwaren te leven tegen de door de Advertentie I regering ingediende voorstellen tot huurverhoging per 1 juli van het volgend jaar. In „Ruim Zich", het kaderblad van de K.A.B. (Katho lieke arbeiders beweging), wordt misnoegen uitgesproken over de huur- en woninbouwpolitick van de regering. Het lijkt waarschijnlijk dat de kwestie van de huurverhoging onderwerp van gesprek is geweest in het overleg-orgaan van de Raad van Vakcentralen van vo rige week. Naar onze mening staat daarom het K.A.B.-standpunt waarschijnlijk niet op zichzelf. Het vermoeden lijkt gewettigd dat ook bij de twee andere vakcentralen bezwaren leven tegen de huurvoorstellen van de regering. Ten gevolge van de huurverhogingen en de daaraan verbon den compensaties, zal volgend jaar na melijk vrijwel geen ruimte overblijven voor loonsverhogingen. Hiertegen hebben de vakcentralen bezwaar gemaakt omdat daardoor een discriminatie zou ontstaan ten opzichte van de werknemers die nog juist op tijd een flinke loonsverhoging ln de wacht hebben gesleept Het over legorgaan van de vakcentralen heeft vo rige week met het oog op de voortzetting van het gesprek met de regering op a.s vrijdag de moeilijkheden rondom het loonbeleid besproken, inclusief de strub belingen met de radio- en t.v.-lonen, en ongetwijfeld zijn daarbij de huurvoorstel- (Zie vervolg op pagina II) Margarine wordt cent goedkoper (Van onze sociaal-economische redactie) De fabrikanten van de belangrykste margarine merken hebben besloten de margarlneprijs met ingang van 13 no vember met een cent te verlagen. Het betreft hier de merken, die thans 37 cent per pakje van een half pond kos ten, maar die men dus vanaf maandag voor 36 cent kan krijgen. Of de fabri kanten van de overige soorten marga rine ook hun pryzen zuilen verlagen, is nog niet bekend, maar het is wel aan te nemen dat zy de prysdaling zullen overnemen. De oorzaak van de prysda ling is gelegen in het goedkoper worden van bepaalde grondstoffen, zo ls ons medegedeeld. Vuurstorm raast over Hollywood Aangewakkerd door de ft .e wind - en z.g. vuurstorm (een warme cycloon) is gisteren een zware brand uitgebro ken in het kreupelhout ln de heuvels van één van Hollywood's luxueuse wijken. De brand heeft orrvoorv oorstelbare schade aangericht. Volgens de brandweer zijn 186 kostbare woonhuizen door d? vlammen verteerd Tenminste 100 ande ren zyn beschadigd. In de getijsterde wijk wonen beroemdheden als Marlon Brando. Maureen O'Hara. Jack Lemmon, Greer Garson. Steven Cochran, Bobby Darin en Sandra Dee Geen hunner hui- ia Sol dusverre verbrand. Een delegatie van de Nieuw- Guinea-Raad heeft in Hollan- dia aan gouverneur dr. P. J. Platteel namens het Komité Na- sional een manifest aangeboden, irin de beslissing over de naam van het landde vlag en volkslied is vastgelegd. Later werd aan dr. Platteel een exemplaar van de vlag getoond en aangeboden. Tendens dalend het land plaatseiyk enige regen. richtingen. (Opgemaakt 1 11.15 uur). derland voor. Op dc meeste plaatsen vroor het drie tot vijf graden. In Duits land was het belangrijk minder koud, tengevolge van de aanvoer van zach tere lucht, oorspronkelijk afkomstig uit het oostelijk deel van de Middellandse Zee. BH deze aanvoer speelde een de pressie boven Italië en Hongarije een belangrijke rol. Deze storing ging ver gezeld van een uitgebreid neerslagge- bied dat vanochtend het uiterste oos ten van ons land bereikte. Op de Oceaan duur! de dep,e„icactwite,t voort. Ce- iwltke' tol "nullf «tod ölt '«aldelUk» leidelijk aan breidt de invloed van de depressie zich verder over de Britse eilanden uit het rorstgebied in onze omgeving zal zich dan ook niet kunnen ZON EN MAAN handhaven. Verwacht wordt dat het de komende nacht al minder koud zal zijn dan de afgelopen nacht en dat de tem- nïeu'v peratuur nog slechts op enkele plaat- 0 ton voorvomvlijk in het Rapporten hedenmorgen reven uur het land, beneden het vriespunt zal ko- men. Er blijft een kans op wat regen aanwezig. De Bilt verwacht tot woensdagavond: Minder koud met vannacht nog slechts op enkele plaatsen, voornamelijk in het D. Helder westen van het land, temperaturen iets ypeuburg beneden het vriespunt en hier en daar Eeldè mist. Half tot zwaar bewolkt met ln De hoofdzaak ln het oosten en noordoosten Eindt)'* Zd.-Llmb Woensdag 8 november: zon op 7.46, aan op 7.23, onder 17 35. maan. Van het Britse stoomschip Clan- Kcith, dat eergisteren voor de kust Tunesië is ontploft, worden nog steeds 58 opvarenden vermist. Ze- overlevenden konden door het Britse vrachtschip Durham Trader orden opgepikt, van wie er twee later zijn overleden. Drie lijken van opvarenden zijn geborgen. Dc gehele dag hebben verscheidene schepen gisteren naar overlevenden ge zocht. Volgens uit Londen ontvangen be richten zou de Clan Keith eerst enkele uren na de ontploffing gezonken zijn. Het zou dus niet noodzakelijk geweest zyn dat de opvarenden het schip over haast hebben moeten verlaten. De explosie vond echter midden in de nacht plaats, terwijl er een hevige storm woedde. Vanmorgen had men weinig hoop nog levenden te vinden. Op het 77.000 ton metende Amerikaan se vliegkampschip Constellation is gister middag brand uitgebroken, die aan vier bemanningsleden het leven heeft gekost. Negen personen liepen ernstige verwon dingen op. Volgens berichten van de Amerikaanse marine ontstond de brand toen stookolie in een ketelruimtc op een gloeiende stoompijp terecht kwam. Het sohip was voor een proefvaart onderweg van Norfolk naar New York. Het was niet de eerste keer dat op dit schip brand uitbrak. Op 19 december van het vorige jaar. toen het schip op de marinewerf in Brooklyn in aanbouw was. vatte een hou ten stellage aan boord van de Constella tion vlam. Spoedig stond het gehele schip in lichterlaaie. Vijftig mensen kwamen hierbU om het leven en enkele honderden werden gewond. Door die brand ont stond een vertraging in de bouw van ver scheidene maanden en steeg de bouwsom met 47 miljoen dollar. Een van de be manningsleden die gisteren zijn omgeko men, had deatijda da brand overlaafd. 1. ber\ h. bew. Bh. bew! zw. bew. h. bew. h. bew windstil windstil windstil windstil windstil windstil windstil islil Hebt U „Dat zit zo" al? Zie bon op de advertentie pagina's

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1961 | | pagina 1