ïlieuiue £ri üsrije GTouranl Commentaar De laatste van alle oorlogen" „Nationale dag" Algerije rustig Russen treden lomp neutraal Finland tegen op Twee minuten stilte: zwijgend protest Orkaan treft hoofdstad Honduras Amerikaanse N-bomproef? Schiphol gaat tax heffen bij vertrek Nederlandse militairen zoek in W.-Duitsland CpTA) "rflfer; asllslll WOENSDAG 1 NOVEMBER 1961 KANTOREN: Steenstraat 37. TELEFOON: alle afdelingen 31441. KLACHTENDIENST: bezorging 18—19 u. ABONNEMENTEN: 7,50 per kwartaal; 2,55 per maand; 0.59 per week. ADVERTENTIES: f 0,20 per millimeter. Familieberichten 0,18 per millimeter (Bij contract belangrijke korting). POSTREKENING: 58936. Tweeënveertigste jaargang no. 12317 E. DIBMER CHRIST ELIJK-NATION AAL DAGBLAD v$tant*aitlrl| Is abfbleoru bj|o turt lo U^eospMl" Fel debat over HUMANISME Zie pagina 11 Morgenmiddag om één uur: JJET BESTUUR van de Stich- gen deze betreurenswaardige en ting van de Arbeid, verte- door de Verenigde Naties ver- genwoordigende de centrale oordeelde daden. Voor en na werkgeversorganisaties en de deze minuten zullen klokken werknemersvakcentralen. en de luiden, besturen van de K.V.P., de P.v.d.A.. de V.V.D.. de A.R.P., 0p 'T ,Tan Ny~ de C.H.Ü., de S.G.P en de ?"ss zijn P S P. roepen het Nederlandse ;?.f"woordigers -- volk op uiting te geven aan de gevoelens van diepe bezorgd heid en verontwaardiging de uitzonderlijk grote kern- alle kerke lijke groeperingen in Nijmegen tot het besluit gekomen, heden avond om acht uur een ge meenschappelijke gebedssamen- den. In deze samenkomst zal worden gebeden voor de we reldvrede. Na diensten in verscheidene explosies, die in de atgelopen *™sl dagen door de Sowjetunie zijn n nms veroorzaakt. Aan explosies van deze aard zijn grote gevaren voor de gehele mensheid ver bonden. terwijl zij door geen parochiekerken zullen de redelijk motief kunnen worden katholieken een stille tocht ma- gerechtvaardigd. ken die is bedoeld als een pro- De besturen roepen, na over- test tegen het nemen van proe- leg hierover met de regering, ven met zware kernwapens. De- alle Nederlanders op om don- ze stille tocht gaat naar het derdag 2 november 's middags plein, waar leden van de pro- om één uur twee minuten stilte testantse kerken zich bij de in acht te willen nemen als een rooms-katholieken zullen aan- uiting van zwijgend protest te- sluiten. IN ALGERIJE stonden vanochtend 400.000 man klaar om in te grijj als het in de loop van de dag tot onlusten mocht komen als gevolg van massale demonstraties door de mohammedaanse bevolking. Zoals bekend herdenken de moslims vandaag, dat t het Franse bewind losbrandde. De eerste november is voor de Mo hammedaanse Algerijnen een natio nale dag geworden. Er werd vandaag betoogd voor onafhankelijkheid door onderhandelingen met Frankrijk, die onmiddellijk dienen te beginnen. In Franse kringen is men er echter bang voor, dat de door de voorlopige Al gerijnse regering (in ballingschap) uitgeroepen „gedisciplineerde betogin gen" niet zonder bloedvergieten zul len verlopen. Tegen het middaguur krioelde het in alle steden wel van demonstrerende Mohammedanen, maar tot botsingen van betekenis was het nog niet gekomen. Moeilijkheden worden dan ook pas verwacht, aanhangers van het zgn. „geheime leger" van de gedeserteerde generaal Salan zich met de demonstraties gaan bemoeien. In de loop van de dag hebben de Fran- i jaar geleden de opstand tegen Amerikaanse woordvoerder meent: TN FINLAND verwacht men dat president Kekkonen zondag een rede voor radio en televisie zal houden, waarin hij ingaat op de Russische nota, waarin besprekingen worden geëist over de grens- verdediging tegen Westduitse of geallieerde agressie. De Finse dag bladen, die de neutraliteit van hun land bedreigd zien, spreken van een zeer ernstige situatie, die getuigt van een verslechtering -in de internationale toestand. Een der bladen dringt er op aan dat de de beantwoording t i de Nieuws in één oogopslag Vandaag wist de voet ganger in ons land zich voor het eerst beschermd tegen het verkeer op de weg, voor zover hij ge bruik maakte van de spe ciaal voor hem gemaakte zebrapaden. Het „wielen staan als voeten gaan" was blijkbaar nog niet het motto van alle weg gebruikers, maar het be gin was er en dat was het belangrijke nieuws van vandaag. De Eerste Kamer heeft (nogal fel) gedebatteerd over de geestelijke ver zorging in bijzondere in richtingen door humanis ten. Vooral van de zijde van de KVP en de CHU werd verzet aangetekend tegen een reeds door de Tweede Kamer aanvaard amendement, deze geeste lijke verzorging ook aan de humanisten toe te ver trouwen. Er wordt gewerkt aan een nieuwe vertaling van het Nieuwe Testament. Het hoofdbestuur van het Ned. Bijbelgenootschap heeft een revisiecommis sie hiermee belast. Deze moet tegelijk gereed zijn met een soortgelijke com missie voor het Oude Tes tament. Over ongeveer vijf jaar zal de herziene nieuwe vertaling van het NBG worden gepubliceerd. In Algerije heerste van daag een gespannen at mosfeer. De Mohamme daanse bevolking nam be zit van de straten om te herdenken, dat zeven jaar geleden het verzet tegen de Franse overheersing begon. Niet minder dan 400.000 Franse strijdkrach ten stonden gereed om onmiddellijk eventuele onlusten de kop te kunnen indrukken. In Moskou werd Chroesjtsjef als „eerste communist" herkozen. Te voren had hij het partij congres verteld dat de Russische geleerden zich vergist hebben: de tot ontploffing gebrachte bom had een grotere explo sieve kracht dan 50 me gaton. Op pagina 2 treft men het derde artikel aan over 400 jaar Nederlandse Ge- loofsbel i jdenis Een hevige orkaan met windsnelheden van 250 km per uur heeft de Hon- durese hoofdstad Belize vrijwel geheel verwoest. Daar de verbindingen ver broken zijn, heeft men zich nog geen juist beeld kunnen vormen van de omvang van de ramp. Er zouden twee doden zijn en vele vermisten. Het Finse kabinet (zonder president en minister van buitenlands ezaken. die beiden afwezig waren) heeft een voorlopige bespreking aan de nota gewijd. In Zweden dat bij een eventuel Russische grensbewaking ui Finland eveneens bedreigd wordt neemt men de nieuwe situatie hoog op. In een spoedzitting van het kabinet werd een communiqué opgesteld, dat met nadruk verzekert, dat de Zweedse politiek gericht blijft op het bewaren van vrede en rust in het Oostzeegebied. De Zweedse minister van defensie. An dersson, verklaarde in een persgesprek, dat er op 6 en 27 oktober verschillende maatregelen zijn genomen ter bevorde ring van de paraatheid. Extra man schappen zijn echter niet opgeropen. In Kopenhagen gaf de commissie voo buitenlandse politiek een verklaring uit, waarin werd verhaald dat de militaire voorzorgsmaatregelen in Denemarken van louter defensieve aard zijn. Ongeveer hetzelfde was te lezen een communiqué van het Noorse kabi net, dat een bijzondere zitting aan Russische not awijdde. Een hevige orkaan, die de naam Hattie draagt, met windsnelheden van 250 tot 300 kilometer per uur, heeft de Hondu- rese hoofdstad Belize vrijwel geheel verwoest. Alle verbindingen met de stad, die voor een deel werd geëvacueerd zijn verbroken, maar men vreest dat toch nog een groot aantal mensen door de orkaan is verrast. Alle belangrijke gebouwen zouden verwoest zijn en er heerst ernstig gebrek aan levensmiddelen drinkwater. Bovendien bestaat de vrees dat groot deel van de Britse kolonie en vj naburige Guatemala zijn overstroomd. De Mexicaanse consul in Belize heeft zijn regering een dringend telegram gezon den met het verzoek hulp te verlenen. In het telegram werd gezegd dat bijna de gehele stad is verwoest en dat men grote behoefte heeft aan medicijnen, die door de lucht zouden kunnen worden aangevoerd. De Mexicaanse president heeft inmiddels zijn minister van volks gezondheid opdracht gegeven de hulp verlening aan Honduras te organiseren Een speciaal vliegtuig met artsen en verpleegsters is reeds vertrokken. Tevens heeft een Amerikaans vliegkampschip opdracht gekregen koers te zetten naar Brits Honduras, opdat officieren van de medische dienst bijstand kunnen bieden en helikopters voedsel kunnen afwerpen Naar men aanneemt zijn er van de bevolking die de wijk heeft genomen naar El Cayo, twee mensen omgekomen. Wel zijn er vele vermisten. Het water in Belize (31000 inwoners) stijgt nog steeds. Daar de elektriciteitsvoorzieningen zijn uitgevallen komen berichten slechts spaarzaam binnen. De stad wordt slechts door een lage dijk, die het water niet kan keren, be schermd. Belize werd getroffen door het hevigste deel van de orkaan, waarin ver scheidene windstoten van meer dan drie honderd kilometer per uur voorkwamen. Het Britse consulaat in Miami heeft via Yucatan een radioboodschap ont vangen, waarin gemeld werd dat het water tot drie meter hoog in de stra ten staat. Inmiddels zyn twee Amerikaanse oorlogsschepen uit Norfolk naar de Hondurese hoofdstad vertrokken om de slachtoffers hulp te bieden. Boven- Een Westduitse woordvoerder noemde de Russische beweringen over het ge vaar van een Westduitse aanval „ab- Van Amerikaanse zijde is het Russi sche „verzoek" om besprekingen gety peerd als „lomp optreden tegen een bevriend neutraal land". Amerikaanse functionarissen wezen er op dat het tijdstip waarop de nota werd overhan digd zonder weerga is. daar immers zowel de president als de minister van buitenlandse zaken niet in Finland wa ren. Volgens hen blijkt uit de nota, dat Rusland de Finse neutraliteit bepaald, onafhankelijk van oprechte Finse pogin- om inderdaad neutraliteit te bewa- De New York Daily News heeft bekendgemaakt, dat de Verenigde Staten op het punt staan een N-bom (neutronenbom) te beproeven. In een advertentie van een volle pagina in de New York World Te legram zegt de New York Daily News, dat de bom doodt zonder ver woestingen aan te richten, doordat de neutronen door een meter beton kun nen heendringen, zodat huizen onge rept blijven maar de mensen erii dood vinden. De Daily News kondigde aan, vandaag een exclusief verhaal de bom zou verschijnen. se troepen gisteren versterkingen gekre gen. Men schat dat de Fransen in Algiers nu ongeveer 30.000 man op de been hebben. Groepen parachutisten zijn Con- stantine in Oost-Algerije binnengerukt. In Oran, een broeinest van onrust (ver oorzaakt door Europeanen, die daar in de meerderheid zijn) heeft men zich bij zonder voorbereid op mogelijke onlusten. Zowel in Oran als in Algiers zijn openbare samenscholingen of optochten verboden. In Algiers en omgeving staan tanks en pantserwagens op strategische punten opgesteld. De weg naar het rege ringsgebouw is met prikkeldraad afge zet. Ook in Rocher Noir, het nieuwe re geringscentrum op rond 45 km van de hoofdstad, staan tanks. Door de Moham medaanse wijken reden militaire vracht wagens met luidsprekers, die verkon digden. dat men vandaag beter kon thuisblijven, omdat het Franse leger toch tot elke prijs de orde zou handha- Ex-generaal Salan heeft de Europea nen via een geheime zender aangespoord, vandaag thuis te blijven. De organisatie van het geheime leger (OAS) heeft ook vlugschriften verspreid .waarin de Euro peanen bevolen wordt, zich kalm te houden. Speciale afdelingen van de OAS kregen opdracht, de Europeanen te be schermen en tot actie over te gaan als dit nodig mocht zijn. De OAS zou wil len. dat de Mohammedanen en de Fran se politie het vandaag met elkaar uit vechten. Naar aanleiding hiervan heb ben de Algerijnse nationalisten de be schuldiging uitgesproken, vandaag inci denten uit te lokken tussen Mohamme danen en Europeanen. Ook de Partjse politie heeft stellingen ln en om Parijs Ingenomen als voorzorg tegen mogelijke Algerijnse demonstra ties. Het politiekorps werd met 5000 man versterkt. Alle demonstraties zijn ver boden. Speciale maatregelen werden ge nomen in de wijk van de Champs Ely- sees het Bols de Boulogne, het Quartler Latin en bij de openbare gebouwen ln de voorsteden, waar een groot deel van de 180.000 Algerijnen woont, die de Franse hoofdstad telt. Overigens is een onderzoek gelast naar het optreden van de politie tegen de duizenden Algerijnen, die enkele weken geleden ln Frankrijk zijn gearresteerd om naar Algerije te uorden teruggestuurd. Met ingang van 15 november zullen de van Schiphol vertrekkende passagiers tax moeten betalen, zoals ook in het buitenland reeds gewoonte is. De hef fing bedraagt twee gulden bij vertrek naar een bestemming in België of Lu xemburg, vier gulden naar een bestem ming elders in Europa en zes gulden naar een bestemming buiten Europa Transitoreizigers, binnenlandse reizigers en kinderen beneden de twaalf jaar zijn vrijgesteld. De heffing wordt opgelegd in verband met de stijgende kosten van accomodatie, die de luchthaven ter be schikking van de passagiers stelt. Op Schiphol arriveerde gisteren een drietal vooraanstaande Papoea's, die tijdens de komende vergadering van de- Assemblée der Verenigde Naties de Nederlandse delegatie zullen adviseren en daartoe aan deze delegatie zijn toegevoegd. De drie adviseurs die op doorreis naar New York op Schiphol landden, zijn hier gefotografeerd op de trap naar het vliegtuig: het zijn van voor naar achter: N. Jouwe, N. Tanggahma en H. Womsiwor. CftWEE dienstplichtige militairen van het zestiende bataljon Lim burgse Jagers, die op het oefenter rein Hohnen in West-Duitsland de oefeningen in groot verband mee maakten, zijn sinds zondagavond zes spoorloos. Zij waren gaan pas sagieren in het plaatsje Celle, dat op ongeveer vijftig kilometer afstand van de Oostduitsc grens ligt, maar zij hebben zich niet bij de bus ge meld die ben naar de legerplaats te rug had moeten brengen. Het Finse kabinet zal vanavond de Russische nota bespreken over het „Duitse oorlogsge vaar". Doch president Kekko nen noch de minister van bui tenlandse zaken Karjalainen zal daarbij tqaenwoordig zijn. Op Hawaii beraadde Kekkonen (derde van links) zich met Kar jalainen. de Finse ambassadeur in de V.S. Seppala en perssecre taris Jakobsen. De twee soldaten A. van Ratingen uit Herten (Limb.) en J. Bakkes uit Montfort (Limb.), waren met hun on derdeel op 18 oktober naar Duitsland vertrokken als kwartiermakers voor het regiment Limburgse Jagers. De marechaussee uit Roermond bracht gistermorgen een bezoek aan de ouders van Van Ratingen om te in formeren of hij misschien naar huis was gegaan, dat bleek echter niet het geval te zyn. Ook de ouders van Bak kes wisten niets. Men gelooft niet dat de jongens naar Berlijn zyn gegaan, maar waar ze dan wel zijn is voor ieder nog een raadsel Er wordt door militairen, burgers en politie onophoudelijk gezocht. Bij het ter perse gaan van dit num- cr bleek dat de vermissing van de militairen op een vergissing berustte. Weliswaar waren zij zondagavond te laat bij hun onderdeel teruggekeerd, maar verder hebben zij de oefeningen normaal meegemaakt. Naar de oor zaak van het ten onrechte uitgegeven opsporingsbevel wordt een onderzoek ingesteld. RAUWELIJKS NA DE ONTPLOFFING van de zware bom heeft Chroesjtsjef een nieuw initiatief ontwikkeld. Men kan hem geen stilzitten verwijten. Dat stilzit ten Is er alleen ln de verdere wereld, die nog slechts kan toezien, zij het In een staat van paraatheid. Waar Is overigens de grens van Cliroesj- tsjefs activiteit? Want zijn nieuwe initia tief komt hierop neer. dat hij de grenzen van zijn machtsgebied opnieuw In wes telijke richting wil opschuiven. Dit tooH ls het weten van de boodschap die hij Finland heeft doen toekomen. Daarmee wordt Finland dan de nieuwe Inzet. Het ls een klein land ln een uiterst moeilijke positie. Indien het straks tot concessies aan de uiterst machtige buur mocht besluiten, dan zeker niet uit vrije wil. Maar het is, zijns ondanks, in be langrijke mate op Rusland aangewezen Is als het ware aan Rusland gebonden, hoezeer het zijn kusten naar het westen heeft. Finland zou strak» een beroep kunnen doen op de Verenigde Naties. Zou dit helpen? Kan de wereld dit volk meer toe dragen dan sympathie, meer bieden dan morele steun? Het heeft een strikte neu traliteit ln acht genomen. Maar reeds Is bekend, dat wie neutraal wil zijn. daar mee tegenover de communistische drei ging te weerlozer is. Intussen werkt de onrust, door dit nieuwe initiatief gewekt, door tot ln de andere Scandinavische landen. Het motief voor dit nieuwe Russische Ini tiatief bleek vrees te zijn. Vrees voor Duitsland. Nu moet wel worden aangeno men, dat al Chroesjtsjefz optreden mee door overwegingen aan vrees ontleend wordt bepaald. Hij weet zirh door vijan den omringd. Zijn eigen congres heeft onthuld, hoe hij zich tot velerlei partij zuivering genoopt heeft gezien. Zijn te genstanders leven nog en zijn rondom hem. En het lichaam van zijn grote voor ganger moest uit diens praalgraf worden verwijderd. Het ls vrees die hem beheerst, al verweert hij zich knap en slim en klim! hij, zich al verwerend, steeds hoger. De vrees klinkt onverholen door In de boodschap aan Finland. Chroesjtsje' werkt aan op de ontwrichting van de westerse verdediging. Tegen Duitsland, als een schrikbeeld, moet men worden op gezet. Nu zal niemand beweren, dat Duits land zijn verleden mee heeft. Maar w» leven in een nieuwe tijd. Er zijn noga' wat bordjes verhangen. En wanneer d Rus Chroesjtsjef, In nimmer aflatende po gingen tot uitbreiding van zijn mach» zich van dit motief bedient, kan het nie» anders of het klinkt vals In de oren. „Hè, pap, begint u vast met mijn huis werk, terwijl ik even met de schildpad ga wandelen AAN noordflank van een uitge- strekt hogedrukgebied verplaatsen zich verschillende storingen, de een wat activer dan de ander, naar het oosten. Het hogedrukgebied met een luchtdruk in het centrum van ongeveer 1030 mb strekt zich uit van de Balkan naar de Azoren. Vannacht trok een storing juist langs het waddengebied, waardoor de wind aan de kust tijdelijk weer tot 6 7 opliep. Het front veroorzaakte op de meeste plaatsen wat regen. Achter het front volgeen zwakke rug van hoge luchtdruk en deze gaat aan een depressie vooraf, waarvan verwacht wordt dat zij het weer morgen in ons land opnieuw gaat versto ren. De wind krimpt naar Zuidwest tot zuid en neemt weer toe. Verder zal er morgen een regenzone het westen van het land bereiken. De aangevoerde lucht ie vrij zacht, zodat de temperaturen iets hoger zijn dan normaal voor begin no vember. De Bilt verwacht tot morgenavond: Vannacht en morgenochtend plaatse lijk mist. Morgen overdag geleidelijk meer bewolking met later kans op enige regen. Aanvankelijk zwakke, later ma tige, aan de kust krachtige zuidwestelij ke wind. Vrij zacht. (Opgemaakt om 11.15 '75 77- \WM#T S'/xz. Tendens: langzaam atygena Donderdag 2 november: son op 7.38 uur, onder 17.11 uur; maan op 0 46 uur, onder 15.16 uur. Op 8 november nieuwe HET WEER IN EEROPA Rapporten hedenmorgen seven uur 55 i het middenpad zag Ik Londen, Moskou, Parijs, New York en Tokio ten onder gaan in de witte gloed van barstende atoombommen, schrijft de cor respondent van Associated Press te Tokio, John Roderick. Ik zag London bridge In de lucht vliegen, het vrijheidsbeeld zijn voetstuk storten, de de triomphe In splinters spatten, de ui-vormlge koepels van het Kremlin verpoelerd worden en Tokio ln een zee van gesmolten lava vergaan. Dit alles gebeurde in een zeer bijzondere Japanse film. geti teld: „De laatste aller oorlogen", die haar première beleefde ln bioscooptheater met alleen maar staanplaatsen. Ik was er heengegaan in de verwachting, dat ik weer een van die griezelfilms van de tweede rang te zien zou krijgen, waardoor de Japanners deze zomer berucht geworden zijn. Ik kwam bulten, verbijsterd, geschokt en gedeprimeerd. Even actueel en overtuigend ais bet nieuws of het filmjour naal van de week, voert deze film de spanning op tot haar verpletterend hoogtepunt. ZU Is niet alleen angstaan jagend. zU Is ook goed speL Van het begin af ls deze film, zonder dat narty gekozen wordt ln de koude oorlog, gebaseerd op het gevaar van een onop zettelijke kernexplosie, die een totale oorlog sou kunnen ont ketenen. De oorlog die ledereen vreest en wenst te voorkomen, breekt uit De reusachtige raketten rij zen geluidloos uit de grond en schieten donderend de lucht ln om hun dodelijk werk te ver richten. Andere raketten stijgen op van onderzeeën In het Noordpoolgebied om Japan te bestoken, van welks bates ge allieerde vliegtuigen zijn opge stegen. De regisseur schildert de pa niek, die aan de oorlog vooraf gaat. In een opname van een enkele straat la Tokio, die door de bewoners Is verlaten en er huiveringwekkend uitziet, niet alleen door haar leegte, maar ook door de triviale rommel, die zij bij bun vlucht hebben achtergelaten. De explosies, die de hoofd steden der wereld wegvagen, duren maar enkele minuten, maar zU zullen niet licht wor den vergeten, want het doek wordt onder hun gedreun en gedaver een getuigenis van de onmenselijkheid, die de mens In staat is zijn medemensen aan U gaaakl en Hlrosjima zijn leven de waarschuwingen, dat het op nieuw kan gebeuren. De film maatschappij hoopt de film met passende ondertitels te vertonen In de V.8., Rusland en Europa, maar de onderhandelingen zijn nog niet afgesloten. „Deze film." aldus de maat schappij, „zal ongetwijfeld in degenen, die haar zien, een ge voel van onbeschrijfelijke angst opwekken. WQ hopen dat het daar niet mee afgelopen ia. WQ hopen, dat gij u de ware bete kenis van deze angst zult reali seren. WIJ hopen, dat leder een zal overtuigen van de vol ta's blijven trekken, want de strekte noodzakelijkheid van duizenden overlevenden uit Na- vrede. Station Weers gestel db ït SJ <5 E Temper D. Heider Vpeoburg Eelds De Bilt rw. bew. rw bew. regen wn w 11 8 6 14 13 9 *4 10 9 13 11 4 14 10 4 13 10 1 Etndh. Zd—Lamb Hels aki 1 8 8 13 9 9 .3 9 9 19 8 *1 8 3 19 Kopenh gh bew regenb' rw wzw 4 widnstii w g 19 8 g 80 14 19 0 14 10 Perns Bordeaux Grenobla gh bew h bew. rw 9 zo J wtdnsti i widnstii 9 5 0 19 4 0 13 0 0 Berlijn Frankfort Munches ZUricb ragen rw. bew mlet zw 6 rw J rrw J 30 11 0 13 8 9 19 4 0 18 1 0 10 4 1 Innsbruck Belgrado l. bew. mist ono l wldnsui wtdnsti 1 18 .1 0 14 9 0 14 -9 0 18 1 o Roma Alaccio Madrid h bew. regen widnstii ono S widnstii 90 10 0 91 11 0 S 11 10 0

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1961 | | pagina 1