DE DOKTER aan 't woord
Om beter te dienen - niet
om meer te verdienen
Guido de Bres legde
ons de woorden
in de mond
Een woord voor vandaag
Nog steeds discriminatie
van blinden in Nederland
Chefarine A
Prof. Geyser zou leren:
Christus niet gelijk God
SNELFIX
Nieuwe wereldgemeenschap
Anglicaanse Evangelisehen
r°'°dvv" r^'d «I r-r,
2
400 jaar geloofsbelijdenis II
(Van onze kerkredacteur)
De Nederlandse Geloofsbelijdenis
is niet het werk van een commis
sie ingesteld door een kerkelijke
synode. Het tegendeel is waar.
Synoden konden slechts hun in
stemming betuigen. Deze geloofs
belijdenis, die door de overweldi
gende meerderheid van de Neder
landse kerken aanvaard werd als
de hare. is het werk van een man,
die reeds op 45-jarige leeftijd het
leven liet aan de galg. Zijn voor
naamste misdaad was de publi
catie van zijn belijdenis en de
prediking van het evangelie.
Opwekking
Nog even beleefde hij een kortston-
dige opwekking in de stad Valenciennes, j
Gods Geest werkte krachtig en de ge-
meente groeide zo sterk dat spoedig
meer dan de helft van de bevolking
zich aansloot bij de ..ketters" en de
Rooms Katholieke Kerk de rug toekeer-j
de. De verschoppelingen van gisteren
dï?«d'Hun"?.,rttf w"50,rÓnJ?ooVd,.V,a,i TN Amsterdam is gisteren en
meenden de stadsregering en de oude I -*• V
kerk eisen te kunnen stellen. Beïnvloed
door lekenpredikanten en opstanden in
andere steden, lieten zij zit» verleiden
tot een beeldenstorm. De Bres was he
lemaal geen voorstander van opstand.
Altijd weer had hij zijn mensen ge
waarschuwd om toch vooral voorzichtig
te zijn. Maar ook hij werd door het
enthousiasme van de menigte meege
sleurd. Samen met een medepredikant
en waarschijnlijk op diens aandringen
preekte ook hij in een leeggeplunderde
Tiende nationaal chr. schoolcongres
Moderne cultuur:
1 vandaag het tiende nationaal ..{trln rril, n «11
christelijk schoolcongres gehou- III III LI gill g dll
J i I n n v. i Jv IT Je \7alea el
antwoord
andere volksdeel, maar als een refor
matorisch appel op héél het volk.
De bestemming van ons hele volk is
namelijk: discipel van Christus te zijn.
Niet alsof Nederland een tweede Israël
ware en de Nederlandse historie
supplement op de bijbel. Een vergelij
king als Zoals Mozes het volle Israël
God geeft tweemaal dezelfde opdracht. En toch is er ver-
schil. De eerste keer spreekt God tot Adam voor de zondeval.
De tweede maal tot Noach na de zondeval. Tot Adam zegt
God: „Weest vruchtbaar en wordt talrijk; vervult de aarde
en onderwerpt haar, heers over de vissen het gevogelte
en over al het gedierte." Tot Noach zegt God daarentegen:
„Weest vruchtbaar, wordt talrijk en vervult de aarde. En de
vrees en de schrik voor u zij over al het gedierte."
Tot de man die nog niet verleid was tot zonde kon Hij zeggen:
„Heers". Tot Noach, ook al wandelde hij dan rechtvaardig
voor Gods aangezichtalleen maar: „Uw vrees en uw schrik."
In deze woorden zien we het verschil. De eerste mens kunnen
de dieren dienen. Voor de tweede mens zijn de dieren alleen
maar bang.
Want God spreekt door de nood gedwongen deze woorden.
Hij kent het hart van de mensen. Hij weet hoe dit hart zal
reageren. Hij weet ook hoe de dieren zullen reageren op de
daden van de mensen. Voortaan zal de mens geen meester
meer zijn over de natuur, maar een tiranondat het hart van
de mens wel wil regeren, maar niet dienen. En goddelijk
heersen of Heer zijn, is aller dienstknecht zijn.
aanzienlijk betere opkomst dan
het vorige congres! Het onder-
a'ÏSSSnïï'd£Td."^room,.k,ü,ol,eki ter*. worp De moderne cultuur en de
van de reformatie. Hij was nauwelijks Natuurlijk liet de overheid dit niet christelijke school: uitdaging en
enkele maanden oud toen een Italiaan- over haar kant gaan. Er werden troe- j antwoord" zal wel mede oorzaak
se monnik al in de straten1-1" c""1
geboortestadje Mons hel. vui
pen gezonden
t leer.
kind toch maar niet zo n ketter zou
worden, maar dat hij. als hij groot was,
Gods Woord zou mogen prediken.
Haar gebed werd verhoord, ook al
liep het allemaal heel anders dan zij
had bedoeld. Het Woord van God. de
bijbel, kreeg inderdaad vat op deze
jongen. Op ongeveer twintigjarige
leeftijd sloot hij zich openlijk bij de in te ontkomen. Als een Paulus werd
hervorming aan. Hoe hij precies tot hij 's nachts over de muur gezet. Zon-
bekering kwam heeft de geschiedenis der door de vijandelijke schildwach-
voor ons niet opgetekend, noch wan- j ten te worden gezien wist hij naar
neer hij voor het eerst de knieën boog de omliggende bossen te ontkomen.
fk w-'- Enkele dagen later werd hij toch ge
grepen. Nog vanuit zijn gevangenis
den. Toen mr. dr. K. de Vries, di
recteur van de christelijke kweek
school te Leiden, het congres - - - -
opende, wa» de grote zaal van (Van een onzer verslaggevers) ^ed^rfafdP ui.z"e!d vïne™nd'e"r
Bellevue nagenoeg bezet, een werd Eehouden. herinnerde mr De
Vries aan de kerkhervorming en de ge
dachtenisviering van de Nederlandse
Geloofsbelijdenis. Zij hebben helaas de
kerkelijke eenheid niet kunnen vasthou
den. De kerkelijke verdeeldheid in Ne
derland is op dit schoolcongres echter
irrelevant. Het congres is niet enkel
geïnspireerd op een gemeenschappelijk
belang maar vooral op een gemeen
schappelijk geloof.
Indertijd was de republiek der zeven
verenigde Nederlanden een staat mèt
de bijbel. De revolutiegedachte heeft de
bijbel op de openbare school indertijd
verdrongen. Maar in de vorige eeuw
heeft een groep christenen tegenover de
revolutie het evangelie gesteld en een
der vruchten van hun activiteit is de
school mèt de bijbel. Zich tot de naam
van het congres kerende, verklaarde
mr. De Vries dat dit congres niet be
doeld is als onderonsje
de stad tot bedaren-
brengen, maar de bevolking voelde van deze toegenomen belangstel-
zich zo sterk dat zij de poorten sloot. ljng zjjn geweest.
Hopend op een bevrijding door de le- j
gers van Oranje liet zij zich belegeren. jje heer De Vries vertelde dat ach-
Dagelnks klonken de psalmen in deze
v„V Mair de ovefwinmnrliederenC°"«2CS 22 OWtusaties van
werden el apnediz treurzenjen De ver. bet christelijk onderwijs staan, met
wachte hulp kwam niet opdagen. Valen- 4400 scholen en 683.000 leerlingen,
ciennes wordt het Hongarije van deHun eenheid van kleuterschool tot
tachtigjarige oorlog. I gymnasium bestaat hieruit, dat zij
a. Rr.r „w „„Jzich Stellen onder het gezag van Gods
Woord, zoals dat vlees geworden is
in Jezus Christus onze Heer.
voor de God van de reformatie.
!%'aar Londen
•eg 2
plaatselijke vervolgingen i
lelijk ';-
jjelgrii
Een bekend geestelijk leider uit "die da.
gen. meester Nicolas, werd met zijn
i groot aantal andere gelo
den. Zeer waarschijnlijk leerde hij daar
als Joh. a Las
zelf ook
'"oen Maria Tudor de troon besteeg denjs »'s een
wekte hij zijn medegelovigen op vast
te houden aan het geloof. Op weg
naar de galg kon hij zijn medegevan
genen nog troosten met de woorden
uit Openbaringen: „Zalig zijn de do
den die in de Here sterven." Nog op
de ladder naar de galg riep hij de
aanwezigen op zich te bekeren van
hun verderfelijke weg en >ich aan
Christus over te geven. Toen werd
de strop om zijn nek geslagen en
viel zijn lichaam in de ruimte onder
de galg en zijn geest in de ruimte
van Gods genade. Zo stierf de schrij
ver van de Nederlandse Geloofsbelij-
isdadiger,
Daar het congres juist eind oktober
Engeland zelf weer in de ban
het roomse schrikbewind kwam. vlucht
ten de meeste gelovigen weer naar het
vasteland. Van 1552 tot 1556 trok Guido
de Bres door Noord-Frankrijk en Bel
gië om. waar hij maar de kans kreeg,
het evangelie uit te dragen. De stad
Rijsscl werd de basis van waaruit hij
deze evangelisatiecampagne organiseer
de. Maar opnieuw dreven heftige vervol
gingen hem het land uit. Ditmaal vond
hij rust in Frankfort, waar hij opnieuw
A Lasco ontmoette en ook Calvijn per-
sodfmj* leerde kennen. Hij reisde
Conferentie in
Beekbergen
(Van één onzer medewerkers)
Van 25 t/m 27 oktober jl. werd
onder auspiciën van de Ver. Het
Ned. Blindenwezen de jaarlijkse
studieconferentie van „werkers
voor de blinden" in het Troelstra-
oord te Beekbergen gehouden,
Onderwijzers van de verschillende
blindeninstituten. maatschappe-
xonder de maag van 1 Ujke werkers, sociologen, afgevaar-
legde ons deze belijdenis in de mond.
Adncrtentien
Krachtige bestrijding
van pijn of griep
streek te makent
ltdsr tablet Chefarine „4" bevat 4 beroemde
geneesmiddelen, die elk afzonderlijk In de helt
wereld beroemd zijn geworden. Een van deze
gaan middelen Is Chefarox en dient In het bijzonder
uinanu ia uojuijueii. ,f
paar Jaar lang door Zwitserland
toon in de Lage Landen de rust
wat was teruggekeerd, trok hij
Doornik om daar een gemeente tc
helpen Daar vonden zijn moede pel om de maag ta beschermen. Ook zij die een
grimsvoeten een aantal maanden bc- gevoelige maag hebben kunnen zonder be
trekkelijkerunt. Het leek alsof de zon zwur chsfirins 4» gtbmlken. Het Is een
stóps?"™ .TvTuS1" in" ft M <..i-
het zelfs aandurfde een meisje te vra- treffend te bestrijden.
gen zijn vrouw te worden.
Bezinning
Juist deze jaren van rust gaven hem
de kans om zich te bezinnen op de in
houd ran zijn geloof. Dagelijks sloten
zich nieuuic leden bij zijn gemeente
aan Hij moest deze mensen, die zo
uit de middeleeuwse duisternis van de
Rooms Katholieke Kerk de reformat ie
binnenstapten, toch een basis geven
voor hun geloof. Er moest een beknop
te samenvatting komen uan wat de
bijbel leerde.
Maar Juist in deze dagen deden ook
de anabaptisten van zich horen. De re
formatie moest strijden op twee fron
ten. Aan de ene kant tegen het traditio
nalisme, aan de andere kant echter te
gen het transcedentalisme van de we
derdopers. De eerste groep offerde het
Woord op aan de leer van de kerk. de
tweede groep offerde het Woord op aan
de uitingen van de Geest. Beide groepen
hadden geen oog voor het ..sola Scrip-
tura" van de reformatoren. De Bres
Nederlandse boeren
gaven vluchtelingen
nieuwe veestapel
De door de Stichting ..Oecumenische
hulp aan kerken en vluchtelingen" ge
organiseerde actie voor het dorp Viglia
in Griekenland, waar vluchtelingen ui'
Rusland en Roemenië sinds 1957 eei
onderdak hebben gevonden, nadert haai
Onder het motto „Collega's hebben uv
digden van blindenbonden, blin
denzorgverenigingen en een ieder
die iets met het blindenwezen te
maken heeft, waren samengeko
men. waartoe ook behoorde een
groot aantal deelnemers uit Vlaan
deren.
Mcj. A. J. H. Biemond. maatschappe
lijk werkster aan het Kon. Blindenin
stituut te Huizen sprak over de aanpas
sing van de blinde kleuter aan het le
ven. Hier is wel duidelijk sprake van
aanpassing van de ouders van het blin
de kind, waarbij zij. nog meer dan bij
het ziende kind, als toekomstideaal moe
ten stellen de opvoeding en niet slechts
de verzorging van het kleine kind. De
maatschappelijke werkster
ouders bij de opvoeding tot een grote
hulp en morele steun zijn.
De volgende fase van het blinde kind.
nl. tijdens de schoolleeftijd, dus op het
instituut, werd behandeld door de heer
J. Laansma, oud hoofd van het Chr.
Blindeninstituut Bartimeus te Zeist.
Hij wees erop, dat de jeugdige blinden
reeds vroeg in relatie worden gebracht
met ziende kinderen ter plaatse om
zich daardoor aan te passen aan hur
toekomstige maatschappij.
Hierop sloot aan het referaat van mej
drs. P. L. F. Emonds. psychologe aan
het R.K. Blindeninstituut te Grave
over: ..De aanpassing van de blinde
aan de maatschappij". De blinde zal top
prestaties moeten leveren en war
hij faalt zal dit niet altijd moeten
den gezocht in zijn handicap, maai
in karaktereigenschappen.
discriminatie. Aan de hand
talrijke schriftelijke bewijzen staat de
ze achterstelling vast. Men neemt te-
Smover de blinden een tolerantie aan,
j wordt geduld. De heer Vlietstra
meent, dat wij moeten komen tot
gardatie. opdat wij eerbied betonen,
[hen, die ondanks een handicap strijden
)or een menswaardig bestaan.
De heer H. v. Dijk, een blinde masseur
Antwerpen vertelde over het blinden-
ezen in België, dat door de tweetalig
heid. politieke verschillen grote ver
deeldheid geeft en waar talrijke vereni
gingen. zonder medezeggenschap
blinden, liefdadigheid bedrijven.
De discussiegroepen zochten na
oplossing van de in ons land nog niet
ideale verhouding van het gespeciali
seerde maatschappelijk vrerk tot het al
gemeen maatschappelijk werk. dat werd
ingeleid door mej. H. F. Droge, staf
functionaris voor het maatschappelijk
werk bij de Ned. Centr. Ver. voor ge-
brekkigenzorg.
Tot slot sprak de heer K. J. Muller,
hoofdcommissaris van de Verkeerspoli
tie te Rotterdam over de blinde in het
verkeer. Hij wees op de goede houding
van het publiek in het buitenland, met
name in Engeland en Amerika, tegen
over de blinde en zegde alle medewer
king toe om gezamenlijk tot een veili
ge positie van de blinde te komen.
In de slotzitting werd, zowel van Ne
derlandse als Belgische zijde de sugges
tie gedaan op de volgende conferentie
te spreken over: De sexuele problemen
van de blinde en welke voorlichting er
op de verschillende instituten wordt ge-
het Spaanse juk", achtte mr. De Vries
godslasterlijk, al zal men dat
bedoeld hebben.
Met verwerping van een dergelijk
oom chauvinisme waagde de heer De
Vries het er echter op om het Neder
landse volk toch Gods volk te noemen.
In deze zin, dat ook tot dit volk de roe
ping is gekomen om de kinderen te be
geleiden op weg naar het discipelschap
in Christus.
Wanneer het congres nationaal ge
noemd is, dan gebeurde dit niet uit
heimwee naar het verleden m
geloof in de toekomst. Hoe zal
kinderen kunnen wapenen tegen geva-
de moderne cultuur en toerus
ten tot hun taak daarin? Van het ant
woord aaarop hangt menselijkerwijs ge
sproken de toekomst
onderwijs af.
i het christelijk
Overeenkomstig Hoedemaker zei
heer De Vries: „Met de ogen open
wat de geschiedenis te zien geeft,
met de oren open voor wat God in
Woord heeft gezegd, willen wij dit
gres houden. Niet als een stimulans
meer te verdienen maar om beter te
dienen."
Prof. dr. Ir. H. van Riessen te Delft
i dr. W. Sleumer te Amsterdam heb
ben het thema van het congres Ingeleid,
•na men In een achttal groepen
uiteenging voor de discussie over het
onderwerp. Wij komen daarop nog te
rug.
kOSRAM
Beroep op synode
Herv. kerk inzake
proeven kernwapens
De kerkeraad van de Hervormde ge
meente te Holten heeft het moderamen
van de Generale synode van de Ned.
Hervormde Kerk een brief gezonden,
waarin verzocht wordt op haar aanstaan
de vergadering in overweging te nemen,
alle gemeenten der Hervormde Kerk
Nederland,
eenzijdig
ingelicht
Dr. A. J. G. Oosthuizen, de
voorzitter van de commissie van
de Zuid-Afrikaanse Nederduits
Hervormde Kerk, die een onder
zoek instelt naar de klachten tegen
prof. A. S. Geyser, heeft gezegd,
dat uit het telegram, dat de Ne
derlands Hervormde Kerk in
Nederland over deze kwestie heeft
gezonden, blijkt dat het modera
men daar helemaal „scheef en
eenzijdig" over de aangelegenheid
Beroepingswerk
NED. HERV. KERK
Beroepen te Tienhoven: J. F. Grimm
te Vierhuizen-Zoutkamp; te Genève (Ned.
Prot Gemeente): D. J. Blikkendaal te
Vaals-Gulpen.
Aangenomen naar Oudega (H.O.): A.
Griffioen, vic. te Huizem (Fr.).
Bedankt voor Kootwijk-Kootwüker-
broek: P. J. Bos te Sprang: voor het be
roep van de prov. kerkvergadering van
Zuid-Holland te Krimpen a. d. IJssel: W.
van Tuyl te Rijssen.
GEREFORMEERDE KERKEN
Beroepen te Nijkerk, (vac. W. Grif
fioen): J. Pasveer te Capelle a.d. IJssel;
te Zeist (vac J. Wilschut): H. W. Wierda
te Haarlem-N.
Bedankt voor Lemmer: A. Verschoor te
Vlissingen; voor Klazienaveen (vac. M.
N. Wolf): P. E. Everaars te Middelstum.
CHRIST. GEREF. KERKEN
Beroepen te Werkendam (bij accl.):
M. Vlietstra te IJmuiden.
Bedankt voor Zwolle: T. Brienen te
Mussel; voor Zaamslag: P. van Zonne
veld te Bennekom.
is ingelicht. Over het telegram
van de Utrechtse theologische fa
culteit, waarin verzocht werd de
academische vrijheid te waarbor
gen, zei dr. Oosthuizen, dat van
aantasting van de academische
vrijheid in dit geval „hoegenaamd
geen sprake is".
Het lid van de commissie van onder
zoek prof- S. P. Engelbrecht heeft in
oen gesprek buiten de zaal waar prof.
Geyser wordt gehoord, gezegd: „Mijn
hart zal breken indien hij schuldig be
vonden zou worden. Ik zal zeer ver
heugd zijn indien ziin onschuld zou
Verwacht wordt dat het onderzoek
dat vorige week Is egonnen, twee we
ken zal duren. De hele zaak wordt op
de band door de Nederduits Hervorm
de Kerk opgenomen. Een verzoek van
prof. Geyser een eigen bandopnemer
gebruiken. Is afgewezen.
Zoals bekend, zijn de klachten inge
diend door drie studenten die getuige
nissen overlegden van een twintigtal
anderen. De klachtstaat over de „dwaal
leerverkondiging" besloeg tien vellen
waarvan er slechts één over zijn optre
den ten aanzien van de Wereldraad van
Kerken en volharding in het verzet
tegen niet-toelating van Bantoes als le
den van de Nederduits Hervormde Kerk
ging. Prof. Geyser zou hebben geleerd
dat Christus niet gelijk is aan God maar
ondergeschikt aan hem.
Dit Is de tweede keer dat een klacht
over dwaalleerverkondiging in de Ne
derduits Hervormde Kerk Is ingediend.
De eerste keer was in 1911 tegen een
predikant van de gemeente van Pre
toria, ds. Ruysch van Dugteren.
Advertentie
alle andere kerken in ons land op te
pen tot een actie, om tot stopzetting der
proefnemingen met kernwapens te ko
men. Ook heeft de kerkeraad aan het mo
deramen van de synode verzocht de We
reldraad van Kerken te vragen alle ker
ken ter wereld op te wekken aan deze
actie deel te nemen.
Het schrijven wordt vergezeld
boekwerk, waarin 2035 handtekeningen
staan van volwassen leden der Hervorm
de gemeente te Holten- Het breed mode- De 76-jarige G. Bensen uit Weert
ramen van de classis Deventer heeft in- is gisteren op Rijksweg 19 onder een
middels adhesie aan het kerkeraads- auto gekomen en later aan zijn ver
schrijven betuigd. I wondingen overleden.
UNIE VAN BAPT. GEM.
Bedankt voor Haulerwijk: C. Mostert
te Harlingen.
Advertentie
gel
door de nieuwe leden en tegelijkertijd
gebruikt kon worden om als antwoord
te dienen op de spiritualistische bewe
ging van de wederdopers.
gulden bijeengebracht, waarvoor thans
46 koeien en 2 stieren naar Grieken
land zijn gezonden. Donderdag zal het
laatste veetransport vertrekken. be
staande uit 3 koeien. 34 vaarzen, 12 pin-
nij ging daarbij niet over één nacht ken. 3 zeugen, 1 fokbeer. 2 rammen en
Ijs De Fransen hadden reeds een eigen een bok. Het vee zal in Viglia onder I
geloofsbelijdenis, maar De Bres pro- de bevolking worden verdeeld. Twee Ne-
beerde toch zijn geloof In eigen woor- derlanders. de heren J. Akkerman en
den te formuleren, woorden die sanslo- T. Kok. die beiden voor de stichting in
ten bij het leven van de kerken in die Viglia werkzaam zijn, zullen daar toe-
rukdrlljke Nederlanden waar hij werkte, zicht houden op de verzorging van de
De Franse belijdenis diende hem tot dieren.
richtsnoer, maar hij zocht toch een j
eigen antwoord. Om er xeker van te I
rijn. dal rijn belijdenis werkelijk schrif
tuurlijk was. rond hij het manuscript
naar Calvljn en vroeg deze grote refor
mator om zijn oordeel. Het antwoord
was wat koeltjes. Calvljn raadde De
Bres aan om niet te proberen een eigen
geloofsbelijdenis te ontwerpen, maar
xleh te houden aan de Franse, die al
enig kerkelijk gezag had verkregen on
der de hugenoten.
Lijm «onder klemmen met
van Ceta-Bever
d, en- Geen scheuring in
niet afschrikken. Dit maal O
Engelse kerk
Niet-te - beschrijven - lekkere pepermunt - dragée
BOEKENHOEK
Jaarboekje '61 Nederlands Instituut
voor Efficiency. Laan van Meerder-
voort 436, Den Haag.
Een jaar rond het land rond! Con
ferenties en cursussen Nederlands In
stituut voor Efficiency, seizoen 1961-'62.
Laan van Meerdervoort 436. Den Haag.
Handelsrekenen voor het praktijk-
examen. door W. J. Bosboom en P. J.
Heukelom. Deel 1. Uitgave H. Stam,
Haarlem.
Nederland, een rechtsstaat, door mr-
S Bartlema en mr. M. Huizer. Deel 1.
Tweede druk. Uitgave H. Stam, Haar-
lem.
De laatste gast. door Frank Arnau.
Vertaling A B Klein. Uitgave N.V.
Nijgh Van Ditmar, 's-Gravenhage-
Rotterdam.
Vragen op medisch gebied zenden aan de redactie van ons blad
met linksboven op de enveloppe t Medische Rubriek. Antwoord
wordt gegeven, hetzij per brief, hetzij In deze wekelijkse kolom.
Mur DeI
van CiMJn niet afscbr
luisterde hij niet naar de grote exegeet
van Genève. Hij legde zijn manuscript
ook aan anderen voor. zoals de Leidse
hoogleraar (later van Cambridge)
Adrien de Saravia en de hofprediker
van prins Willem van Oranje. Modetus.
Zij
De evangelische groeperingen
in de Anglicaanse Kerken in En-
den is voor te leggen aan de kerken, geland, Canada, Sydney, Nieuw-
"E Zealand. Tanganyika en van de
«tof van de eeuwen, als de gelovigen kerk uit Victoria in Australië
van Doornik niet gedwongen geweest
--.i de landvoogdes M
garetha voor tc leggen, via die merk-
teuu
aardige postbestelling
m ndden in de
nacht. Het verhaal deed al snel de
ronde en zo kreeg deze belijdenis niet
alleen de aandacht van de landvoogdes
maar ook van dc Nederlandse kerke
lijke leiders.
De Bres zelf heeft dat nauwelijks
nog beleefd. De ..psalmen in de
nacht" ran Doornik dreven hem op
nieuw op de vlucht. AI zijn boeken en
tal van brieven teerden gevonden en
verbrand. Nog redde hij zelf het vege
lijf maar er volgen jaren waarin hij
at, «n npo„oasd htrt tui tot m PU
stad moest trekken met de bloedhon- leens!aandcn en zij di
den van de inquisitie op njn hielen, nsoreken
Een „belangstellende lezeres" uit Voorburg
vraagt: „Ik heb onlangs gelezen over ver
magering. Wat mij opviel was. dat men niets
Inderdaad is de psychologische kant van de
zaak bij de vermageringspogingen van belang.
Er zijn mensen, die onder nerveuze omstandig
heden meer gaan eten dan anders, ook omge-
De nieuwe beweging wil de protes-l keerd komt veel voor. De omstandigheden waar-
tanten In alle Anglicaanse en Episco-|jn eer patiënt verkeert, zijn dus belangrijk. Ver
der zullen we ook het type niet mogen verge
ten. We kennen de gezellige dikkerd, die graag
eet en drinkt toe noemen hem een „picnicus"
en de magere en ernstige „asthenicus", die
minder eet dan goed voor hem is. We moeten
ook de verschillende smaken van de mensen niet
vergeten: De zoetekouw zal dikker worden dan
degene die graag zure voeding gebruikt. Dit is
allemaal individueel, evenals de werking van de
schildklier.
hebben rich in een gemeenschap
verenigd. President van deze
nieuwe organisatie van laagkerke-
lijken werd de primaat van Austra
lië, aartsbisschop H. R. Gough.
Bisschop Marcus Loane van Syd
ney en ds. J. R. W. Stott van „All
Souls", Langham Place in Londen,
zullen het secretariaat van de
gemeenschap op zich nemen.
De agenda van de nieuwe gemeen
schap bevat vijf belangrijke punten.
opgejaagd hert tan ,fa^ tot in dr gehele wereld bevorderen, de ai- raai
-- „og weifelen nlwh
wijzen sche beginselen
paalse Kerken verenigen. Voorts
zij getuigen van de belangrijkste bij
belse en reformatorische principes, zo
dat de hele wereld de stem van de ang
licaanse laagkerkelljken zal kunnen
horen en al of niet Instemming kan
betuigen. Ook wil men ln gewone kwet-
tles van laagkerkelljken pas raad ge
ven na gezamenlijk te hebben over
legd.
Het vijfde en laatste punt gaat over
de uitwisseling van nieuws. Alle laag
kerkelljken moeten kennis kunnen ne
men van gebeurtenissen, films, boeken,
enz. die voor hen van belang zijn.
De Raad van Evangelisehen. die be-
eens in de vijf jaar gedurende de Lam-
beth-conferentie en het pan-anglicaanse
congres, bijeenkomen omdat het an
ders te kostbaar wordt. Enige leden
van de Raad zullen op de derde assem
blee van de Wereldraad van Kerken,
die dit jaar in New Delhi gehouden zal
worden, al enkele gezamenlijke proble
men kunnen bespreken.
PiHet doel van de Gemeenschap
'de samenwerking' Evangelisehen Is beslist niet
te stre-
Mevrouw T. W. te B. en de heer D. V. tc
M. vragen belden een korte verhandeling over
de schildklier.
De schildklier is één van de organen met in
wendige afscheiding, dat wil zeggen dat deze
klier geen afvoerbuis bezit, maar zijn afschei
dingsproducten regelrecht aan het bloed afgeeft.
Ook de bijnier, de zwezerik en de hypophyse in
de hersenen, zijn klieren met inwendige secretie,
zoals men dat noemt. De stoffen die ze afschei
den zijn de hormonen. De hormonen prikkelen
de meeste organen in het menselijk lichaam tot
hun werkzaamheid. Het schildklierhormoon be
heerst de stofwisseling, regelt het tempo van de
ontwikkeling van het lichaam, terwijl het tevens
afscheiding In de Angll-j „„fc invloed uitoefent op de andere klieren met
Kerken, maar positief en Ire- rnterne secretie. Dit zeer belangrijke orgaantje
getuigen van de r^°^m»^orl" gelegen bij her strottehoofd rond het begin
t-riend na de andere verloordat ook zij deel uitmaken 2
Hij aan de galg of op de brandstapel, j te geheeL
Wanneer de schildklier vergroot is we spre
ken van „struma" kan de oorzaak liggen in
de toeneming van het klierweefsel, doch ook van
het bindweefsel of andere voor de functie, niet
meewerkende weefsels. In het eerste geval zal de
activiteit van de schildklier verhoogd zijn, ook
dus de stofwisseling. In het laatste geval ech
ter niet. We hebben bij zo'n struma slechts met
een aesthetisch probleem te maken, aannemende
dat de struma geen druk uitoefent op de lucht
pijp of slokdarm.
De verhoging van de stofwisseling wordt merk
baar aan de toeneming van de eetlust, de ver
magering, het snel zweten, hartkloppingen, ner-
veusiteit, trillingen van de handen, haaruitval,
diarreeën, terwijl in extreme gevallen de patiën
ten een angstige gezichtsuitdrukking krijgen, om
dat het oogwit bij hen zichtbaar wordt rondom
het gehele gekleurde deel van de oogbol. Wan
neer de schildklier te weinig werkend schildklier
weefsel bezit, zien we alle boven genoemde ver
schijnselen tegengesteld: Deze patiënten zijn dik,
loom en traag, hebben weinig eetlust en zijn
kouwelijk. Beide gevallen zijn uiteraard ongun
stig voor het lichaam. Bij een verhoogde schild
klierwerking wordt het lichaam „afgetobd" en
soms zal dan tot operatieve verwijdering van het
teveel aan weefsel moeten worden overgegaan.
Men beschikt tegenwoordig over een mogelijk
heid om de werking van de schildklier na te
gaan. Met een bepaald instrument, waarin o.a.
ook het zuurstof gebruik bepaald wordt, kan men
in een getal uitdrukken hoe groot de stofwisse
ling is. Het is gebleken, dat de stofwisseling af
hankelijk is van de oppervlakte van het lichaam,
de leeftijd, het geslacht, en het gewicht. Door
vergelijking met de normale waarden, die men
op een tabel kan naslaan, komt men tot een
zeker percentage, dat bij gezonden moet liggen
tussen p!. 15 pet. en 25 pet. Komt het percen
tage hier boven dan is de werking van de schild
klier te hoog. Aan de hand van deze getallen
kan men dus een behandeling veel gemakkelijker
instellen.
De heer A. J. te R. schrijft: „Mijn vrouw
heeft ln haar kleuterjaren dauwworm gehad.
Zij heeft daarvan astma overgehouden. Nu
hebben wij een dochtertje, dat nu één Jaar
ls, en volgens ae hulsarts ook dauwworm
heeft. Volgens de huisarts zou er een grote
kans bestaan dat zij later óók astma krijgt.
Is er een middel dat haar van deze huiduit
slag af kan helpen? Wij zouden haar graag
het leed van een astmapatlènte willen be-
Het is inderdaad bekend dat kinderen, die als
baby dauwworm gehad hebben, later vaak ast
ma krijgen. Dit zou aan de constitutie van het
lichaam liggen. Het wegwerken van de huidaan
doening door middel van zalfjes en dergelijke
houdt daarentegen niet in dat de kans op asthma
op latere leeftijd daardoor vermindert. Gelukkig
is tegenwoordig de jiluatie zó, dat astma
mifj bijtijds in behandeling genomen niet
meer zo onbehandelbaar is. Wat de geneesmid
delen betreft moet ik u toch naar uw huisarts
verwijzen, omdat in deze rubriek geen genees
middelen bij name genoemd worden.
Mejuffrouw A. H. te M. heeft sinds vele
maanden last dat er „wolkjes" voor haar ogen
drijven. Het la de ene keer erger dan de
andere keer. De oogarts schonk weinig aan
dacht aan bovengenoemde klacht.
Dat de oogarts weinig aandacht aan uw klacht
besteedde, komt omdat deze „wolkjes" hoogst
waarschijnlijk niet het gevolg zijn van de toe
stand van uw ogen. Over het algemeen is dit
een teken van slapte. at dus op kan treden na
ziekten en oververmoeidheid. Ook komt het veel
vuldig voor bii bloedarmoede. Het is dus zaak
om met deze klacht naar uw huisarts le gaan.
