Toekomstig belang van
Papoea's op voorgrond
Das Land des Lachelns",
operette van Léhar
m
ga
rq
Dr. Berghuis verdedigt a.r. fractie
Grote overwinning voor
rechts in Griekenland
Vredesboodschap
van Loethoeli
Lichaamstemperatuur
tijswijk]
"i
k KJ RADIOACTIVITEIT TREKVOGELS
i—o?| Naar aanleiding van berichten over een grootscheeps onderzoek
et 6 P| naar het voorkomen van radioactieve stof op de veren van ganzen, af
komstig uit noordelijke streken, deelt het ministerie van landbouw en
visserij mede, dat van een speciale jacht en een grootscheeps onderzoek
geen sprake is.
Op aanwijzen van de directie faunabeheer van het ministerie van
landbouw, laat het instituut voor toegepast biologisch onderzoek in de
vrije natuur door Nederlandse jagers, op de trek der vogels geschoten
of gevangen ganzen op radioactieve besmetting onderzoeken met het
doel na te gaan of de bekende Deense veronderstelling van besmetting
juist kan zijn. Van de juistheid der veronderstelling, die dan ook voor
trekeenden moet gelden, is tot dusverre internationaal niets gebleken.
ONDERSCHEIDINGEN
Ter gelegenheid van het tienjarig bestaan van het Nederlands-
Italiaans cultureel verdrag hebben zaterdag zowel Italianen als Neder-i
landers onderscheidingen ontvangen. Zo zijn benoemd tot grootkruis in'f
de Orde van Oranje-Nassau: dr. Giacinto Bosco, de Italiaanse minister ifi
van onderwijs, tot grootofficier van Oranje-Nassau: de heer Giulio del
Balzo di Presenzano, tot commandeur van Oranje-Nassau: professor
Bruno Molajoli, dr. Tito Chelazzi, en professor Alessandro de Masi.
Tot officier in de Orde van Oranje-Nassau zijn benoemd: dr. Alfonso
de Prospero, dr. Massino Rendina, dr. Alberto de Monte.
De volgende Nederlanders hebben Italiaanse onderscheidingen ont
vangen: (het zijn alle onderscheidingen in de orde van verdienste van
Italië) minister mr. J. M. Th. Cals: het grootkruis, dr. J. H. Wesse-
lings: grootofliicier. mr. H. J. Reinink. grootofficier. Commandeur wer
den: prof. dr. L. G. A. Schlichting, prof. dr. A. M. W. J. Hammacher,
drs. B. J. D. M. de Hoog, dr. A. F. E. van Schendel, officier werd: me
vrouw mr. H. van Dam van Isselt.
De meeste van deze onderscheidingen zijn uitgereikt aan een lunch,
die de minister van onderwijs, kunsten en wetenschappen a.i. mej. dr.
M. A. M. Klompé in Amsterdam heeft aangeboden.
s tijd*
ie krlti
dreig*
bijzon*
duidel
zagsp:
•ejuich
Eiberp
op verandering wijzen. Van „niet-onof-
ficiële Indonesische zijde" is behoefte
i contact met Nederlanders.
(Van een onzer redacteuren)
ENKELE afgevaardigden naar het A.R. Partijconvent hebben getoond
zaterdag in Amsterdam tijdens de najaarsvergadering van ëe-
het convent gelegenheid gehad te discussiëren over het stand- fmsic generaal Nasoetlon een ultnodl-
punt, dat a.r. Tweede-Kamerfractie en partijbestuur innemen ten voor e?n persoonlUk gesprek te
opzichte van de mogelijkheid om tot een open Nederlands-
Indonesisch gesprek te komen. Het was met name de heer G.
Buiten, secretaris van de Stichting „Door de Eeuwen Trouw", die
zich tot tolk maakte van de ongerustheid waarmee een deel der
anti-revolutionairen heeft kennisgenomen van recente uitlatingen
van de heren Bruins Slot en Berghuis over het vraagstuk Nieuw-
Guinea. Beide laatstgenoemden zetten ter vergadering nogmaals
uiteen waarom naar hun mening via de weg van een bilateraal con
tact (zonder basis en condities) gezocht moet worden naar een
oplossing van het voor de Nieuwguinese bevolking schadelijke
conflict tussen Nederland en Indonesië.
Commentaar
Mislukking
is wel spijtig voor de AVRO
het televisieprogramma van
'zaterdagavond dat er op papier heel
aantrekkelijk uitzag, is vrijwel geheel
een mislukking geworden. Het begon
uitstekend met, in het half uurtje
vooraf, een verrukkelijk filmpje van
het echtpaar Denis dat voorlopig weer
op zoek naar dieren in Afrika is; een
veelbelovende aflevering van een
nieuwe serie.
De quiz, waarin Mies Bouwman voor
het eerst optrad maar haar draai niet
kon vinden, werd de eerste misluk
king met veel te ingewikkelde rebus
sen, waardoor de hele zaak de mist
inging en er geen enkele prijs werd
gewonnen.
Hazy Osterwald-show bleek
allervervelendst en flauw te zijn en
wie hoopte dat het intelligente spel
„Hou je aan je woord" een en ander
wel zou goedmaken, kwam helaas ook
bedrogen uit. Er was ditmaal geen
s,35 geestigheid aan en de opgaven waren,
ook al droeg Karei Jonckheere ze heel
T?3! charmant voor, niet erg boeiend. Ook
T hier teleurstelling.
Het besluit, weer een aflevering van
Kerk fe serie zuster Eileen" was wei-
Gereft nig verheffend en zo kwam er een
jeug einde aan een lange televisieavond die
niet veel verheugenis gaf.
Lichte muz; 13.00 Nws; 13.15 Meded
13.25 Beursber: 13.30 Lichte n
•am; 14.40 Schoolradio: 15.00 V
15 30 Act; 16.00 Pianorecital; 16.30
V d Jeugd; 17.30 Lichte muz; 17.55 Nev
York calling: 18.00 Nws: 18.15 Pianospel:
18.30 R.V.U.: Chimpar
maar ook geen dieren
- III, door dr
ters: 19.05 Paris vous
20.00 Nws; 20.05 Gevar
muziek: 22.30 Nws: 22.4i
le lezing; 23.55-24.u0 Nwi
14.25 Fluit, viool
De N.C.R.V., heeft met het zondag
avond televisie-programma recht in de
belijd* roos geschoten. Het korte spel „Een
nt. „0 herberg halverwege" van de auteur P.
megat* \V. Franse was het kijken zeker waard
ïizend* voor degenen' die er geen principiële
getuig* bezwaren tegen hebben dat er naar
aanleiding van bijbelverhalen wordt
gefantaseerd. De schrijver trok de
RIJIi aanklacht tegen de priester en de
Leviet scherp door en liet hen zelfs
hun fouten vermenigvuldigen door
3erefo draaien met de waarheid en oneerlijke
rvemb beschuldigingen, waaruit men zou
'id w« kunnen opmerken dat een eens be-
~L r gonnen zonde, niet als zodanig erkend,
tot steeds ernstiger gevolgen moet
leiden. Er waren enkele zeer goede
rollen in het spel, vooral die van
Sigrid Koetse als de rechtvaardige
herbergiersdochter. Sfeer en aankle
ding waren uitstekend getroffen.
11S
m,
H Vt:
1. Rij:
at. C
Giel«
i Rij:
>erg«
merst
In de
Het korte concert dat volgde was
Radioprogramma
voor morgen
L 402 m. AVRO; 7.00 Nws;
12.20 Regeringsu
Uitz
26.00 Muzika-
16.30 Zlekenlof;
H i R.^J;Dof: 18 00 v d Jeugd; 18.20 Gitaar
spel; 18.35 Dansork; 19.00 Nws; 19.10 Act;
19 25 Gram; 20 15 Muzlekcursus; 20.45 The old
JSa,'c ,an„d the °Pera; 21.55 Amus progr;
££35 r. 77 722 25 Boekbespr; 22 30 Nws:
22.40 Gram; 22.55 Cabaret; 23.35 Metropole
«n soliste; 23.55-24.00 Nws.
Televisie morgen
De oud-commandant van Celebes,
overste Ventje Sumual, heeft zich vol
gens een woordvoerder in Djakarta over
gegeven aan de regeringstroepen.
Vanavond op het scherm:
Vanavond om half negen zullen!*" het de operette i
3 lip KRO TcnHl dan
Voor de derde achtereenvolgen
de keer heeft gisteren een meer
derheid van Griekse kiezers haar
stem gegeven aan de nationaal-
radicale unie die onder leiding
staat van de vorige premier Ka-
jt_.ramanlis. Behaalde Karamanlis'
hoge kwaliteit en niet te moeilijk rechtse partij in 1958 41 procent
de luisteraars/kijkers, die weinig van de stemmen, nu zal dit per-
Tenslotte presenteerde Kees van
Langeraad weer een van zijn instruc
ts dot tieve en suggestieve documentaires.
a ditmaal gewijd aan de betekenis van
-vTou het psychiatrische ziekenhuis, dat nog
den zozeer heeft te maken met onbegrip
van „de massa". Wij hebben veel lof
voor de wijze waarop deze N.C.R.V.-
medewerker de voorlichting hanteert
en het informatieve gesprek leidt, ook
bij een moeilijk en precair onderwerp
als dat, wat hij nu aansneed. De open
heid waarmee door artsen, verplegend
personeel en patiënten zelf werd ge
sproken. zal zeker niet hebben nage
laten indruk te maken en vooral want
daar ging het om) beter inzicht te
V4 wekken op Verscheidene punten.
H&teitc/'
vanavond
TIPS UIT HET BUITENLAND
Liefhebbers van goede zang kun
nen tussen 8 en 9 30 uur afstemmen
op 324 m. om te luisteren naar het
Belcanto-concert van de BRT.
Om half negen begint in het pro
gramma van de NDR op 309 m, een
concert dat gegeven wordt door het
Keulse omroepsymfonie-orkest en dat
werken van Mozart pianoconcert KV
456, soliste Ingrid Hacbler', Richard
Strauss e.a. omvat. Dirigent is Joseph
Keilberth.'
vanavond
Het NTS-journaal. dat om 8 uur
op het scherm komt, wordt gevolgd
door de actualiteitenrubriek van de
KRO. Daarna zendt de NTS de Ween
se operette ,,Das Land des Lachelns"
van Franz Léhar uit.
Een radarinstallatie, die zo accuraat
werkt, dat zij de baan van een golfbal
kan volgen, is ten behoeve van het Cana
dese leger in produktle genomen.
Om 8.15 uur begint in het NCRV-
programma het hoorspel ,,John Knox"
van dr. P. H. Schroder. Om 10 uur
geeft prof. Diepenhorst politiek com
mentaar en om 10.40 uur begint de
a von do verd enking.
t De VARA zet om 8.05 uur de mu
sical ,,De wilde vaart" voort en om
8.35 uur de quiz „Je neemt er wat van
mee". Om 9.25 uur een „trein vol me
lodietjes en liedjes" en om 9.55 uur
het programma „Marimba".
centage dicht bij de vijftig pro
cent leggen. De partij zal naar
schatting over 170 van de 300
parlementszetels kunnen beschik
ken.
De strijd ging voornamelijk tussen de
nationale radicale unie onder leiding van
Karamanlis. wiens regering de vorige
maand aftrad om door verkiezingen de
vorming van een nieuwe stabiele rege
ring mogelijk te maken in verband met
belangrijke gebeurtenissen als de komen
de Griekse associatie met de E E.G., de
unie van het centrum onder leiding van
de liberaal Papandreou en de linkse
P.A.M.E.-partij, het vroegere democra
tisch front.
De radicalen zijn uitgesproken voor
standers van een samengaan met het
Westen en fel anti-communistisch. De
unie van het centrum, ontstaan door een
fusie van verscheidene kleine partijen,
streeft er naar ook de vriendschap van
het oostelijk blok te verwerven, terwijl
de P.A.M E.-partij een politiek voorstaat
waarbij Griekenland bevrijd wordt van
elke buitenlandse inmenging.
Even verrassend als de grote rechtse
overwinning was de gevoelige nederlaag
mam de communistisch gezinde partij.
scherm komen.
Voor de komende jaren staan verder
o.m. op het programma „Liselott" van
Eduard Künneke, „Gasparone" van
Karl Millöcker, „Eine Nacht in Vene-
dig" van Johann Strauss, „Der liebe
Augustin" en „Der fidele Bauer" van
Leo Fall.
i De KRO zendt dan op maandag 22 ja-
we dan de eerste van de reeks n„„rl 1M. de tw„dt .rodukite, „F»
Duits-Oostenrijkse televisie-operet- nlnl". eveneens van Léhar, uit. Het ligt
tes op ons schera, zien. U zult zich
nog herinneren, dat de Keulse en drie maanden op het Nederlandse
de Oostenrijkse televisie dit voor
jaar begonnen zijn met het op
banden vastleggen van bekende
Weense operettes voor gezamen
lijke uitzending en voor export,
De KRO heeft met de West-
Duitse omroep een overeenkomst
gesloten voor het in ons land ver
tonen van deze produkties en de
NTS neemt vanavond de eerste
uitzending over.
Omdat uitvoering en montage
operette veel geld kosten, ook al door
de gewoonlijk rijke aankleding en zwie
rige decors, hebben Oostenrijk en Duits
land samen gedaan. De uitvoeringen ge
schieden volgens het zgn. „play-back-
systeem". d.w.z. dat eerst de geluidsop
namen worden gemaakt en dat acteurs
daarna in de speelrollen optreden en
A de mond wel de woorden schijnen
te zingen, maar dit niet werkelijk
Dit geeft de acteur meer bewegings
vrijheid en komt uiteraard ook de zang
ten goede. Het gesproken woord is wel
van de optredende acteurs. Zo zullen
dus de hoofdrollen over het algemeen,
op enkele uitzonderingen na, steeds dub
bel worden uitgevoerd.
Doordat het gehele spel op de magne
tische band wordt vastgelegd, kunnen,
evenals bij de film, de scènes stuk vooi
stuk worden opgenomen en later ge
monteerd. Dat dit alles tezamen een
vrij kostbare geschiedenis is, laat zich
wel horen. Maar een gevolg hiervan is
-- rijk mogelijk op
Vanavond wordt dus voor ons land het
begin gemaakt met de opvoering var
Franz Léhar's „Das Land des La
chelns", een vrolijke en natuurlijk dwa-
geschicdenis vol romantiek, want zo
Voor kijkers, die niel zo vertrouwd
zijn met de Duitse taal, dat zij de tek
sten woordelijk kunnen volgen, zal
waarschijnlijk al in januari door Neder
landse ondertiteling evenals bij films
dit bezwaar worden ondervangen.
Op het ogenblik kan dit nog niet,
daarvoor ontbreekt nog de apparatuur,
die de electronische ondertiteling moet
mee-projecteren. De NTS weet, dat het
beeld min of meer wordt geschaad door
het aanbrengen van witte letters, maar
men ziet in dat het kijk- en luisterge
noegen voor degenen die de Duitse tekst
niet voldoende verstaan toch dermate
zal worden verhoogd, dat men over dit
bezwaar wil heenstappen.
Het bloeitijdperk van de Weense ope
rette werd (aan het einde van de 19e
eeuw) beheerst door het driemanschap
Strauss-Millöcker-Von Suppé. en het
tweede, dat we het „zilveren" tijdperk
zouden kunnen noemen, werd eveneens
gekenmerkt door de produkties van drie
componisten: Léhar. Oscar Strauss en
Emmerich Kólmin. Van hen was Franz
Léhar de vruchtbaarste.
Hij heeft ongeveer 30 operettes op zijn
naam staan, waarvan er een tiental tot
op de huidige dag populair en overbe
kend zijn gebleven. Léhar's rijkdom aan
melodieën, die variëren van echte Ween
se walsen tot vrolijke wijsjes, is zeld
zaam. En zij stimuleren de voornaamste
ingrediënten van de traditionele operet
te: een lach en een traan, veel liefde
en altijd wel wat liefdessmart.
Mi, de zuster van de prins (Ger-
linde Locker) wil Lisa (Wera
Freydtberg) uit het huis van
haar broer helpen ontvluchten.
Uitnodiging van
gen. Nasoetion
De heer Buiten herinnerde aan de
verklaring waarmee een jaar gele
den dertig vooraanstaande gerefor
meerden uiting hebben gegeven aan
hun ongerustheid over het slepende
Nederlands-Indonesische conflict
zake Nieuw-Guinea. Dr. Bruins Slot
reageerde destijds op die verklaring
met de opmerking: „Er is geen
kele basis vooi een gesprek met In
donesië". Het jongste standpunt van
de a.r. fractieleider blijkt echter met
dat van de dertig gereformeerden
I overeen te komen. Is er dan nu plot
seling wél een basis aanwezig?
Het is natuurlijk niet erg als iemand
van inzicht verandert. Als gelovigen
hebben we trouwens telkens onze over
tuiging te toetsen aan de Heilige Schrift,
wat ertoe kan lelden dat we onze me
ning moeten herzien. Maar voor een zo
belangrijke koerswijziging als waarvan
de heer Bruins Slot c.s. blijk hebben ge
geven, is toch een sterkere motivering
nodig dan we tot dusverre van hen
hoorden. Want als er nu wél een basis
voor een gesprek aanwezig geacht kan
worden, dan zijn er volgens de heer
Buiten twee mogelijkheden: óf Indone-
""i sië is tóch bereid met ons te spreken
(op een andere basis dan waarop het
zich steeds heeft gesteld?), óf de basis
van Indonesië is inmiddels voor
aanvaardbaar geworden.
Minister Luns heeft deze week, bU het
in ontvangst nemen van de verklaring:
van 240, nog gezegd geen enkele aan
wijzing te zien dat Indonesië ook maar
in het minst van mening inzake Nleuw-
Gulnca is veranderd. Het ls dan ook
niet zo heel eenvoudig om aan te
men, dat van Indonesische zijde pogin
gen worden ondernomen met ons in ge
sprek te komen. „Hoe is trouwens een
vruchtbaar gesprek mogelijk als Indo
nesië geen besef blijkt te hebben van
het leed en onrecht, dat het duizenden
Nederlanders heeft aangedaan?", aldi
de heer Buiten. Het zou zijns Inziens
beter zijn geweest als de a.r. aleb
HET VERHAAL
Franz Léhar heeft eens gezegd tegen
de weduwe van Richard Tauber. Diana
Napier, „Weet je, dat zonder Richard
Tauber „Das Land des Lachelns" niet
zou hebben bestaan? Het origineel van
deze operette schreef ik onder de titel
„Das gelbe Jacke" en de première er
van ging in 1923 in Wenen, maar het
spel had niet veel succes."
En hij vertelde haar verder, hoe Ri
chard Tauber, de vermaarde zanger,
hem op een avond bezocht in zijn wo
ning in Ischl en wat bladerde in zijn
composities. Opeens vloog hij af op een
lied. dat nu algemeen bekend is onder
de titel „Dein ist mein ganzes Herz",
maar toen een andere tekst had in „Die
gelbe Jacke".
Tauber geloofde, dat dit lied, althans
deze melodie, een wereldsucces kon
worden en zo herschreef Léhar het, en
bovendien herschreef hij de operette,
die toen „Das Land des Lachelns" werd
genoemd en een hernieuwde première
beleefde in Berlijn, in 1929. Van toen af
aan wérd de gehele operette een we
reldsucces.
Het verhaal handelt nu over de
dochter van een graaf-veldmaar-
schalk, die het leven van de vrolijke
kant beziet, en die na enkele avontu
ren haar hand schenkt aan een Chi
nese prins, maar zich in de gouden
kooi die het Chinese huwelijk eigen
lijk is, niet gelukkig voelt. Hoe zij
tenslotte weer naar Europa terug
keert en haar prins natuurlijk zin
gend achterlaat, vertelt de romanti
sche geschiedenis.
De Zuidafrikaanse Nobelprijswinnaar
Loethoeli is het onderwerp van vele
dagbladartikelen in de Engelstalige
kranten dan die vrijwel zonder uit
zondering de uitreiking van een paspoort
eisen om hem in de gelegenheid te stel
len persoonlijk de prijs In Oslo in ont
vangst te nemen.
Op zijn verzoek om een paspoort is nog
niet beslist. Wel is hem verboden zater
dag in Stanger, waar een huldigings
bijeenkomst werd gehouden, te verschij
nen. De (blanke) advocaat Albie Sachs
verklaarde hier onder applaus, dat het
volgende eerbewijs voor Loethoeli zal
komen „als wij hem begroeten als mi
nister-president van Zuid-Afrika".
Ook werd een vredesboodschap van
Loethoeli voorgelezen, waarin meer ver
draagzaamheid, meer begrip en meer
onbaatzuchtigheid wordt gevraagd. Loe
thoeli verzoekt in zijn boodschap de
blanken waardering en begrip te heb
ben voor de aspiraties van hun zwarte
landgenoten, die hij overigens opwekte
geduld te oefenen.
Dr. Berghuis
Partijvoorzitter Berghuis zei Ln zijn
repliek, dat bij alles wat de laatste tijd
door leidinggevende a.r. over Nieuw-
Guinea en Indonesië is gezegd, het be
lang van Nieuw-Guinea op de voorgrond
heeft gestaan. „Op dit ogenblik gaat het
niet in de eerste plaats om een poging
tot verzoening met Indonesië, hoe ern
stig die ook moet worden genomen,
maar primair om de toekomstige be
langen van de Papoea's."
In antwoord op de vraag waarom er
nu wél een basis is voor een Neder
lands-Indonesisch gesprek zei de heer
tot nieuwe vormen van beleid kunnen
leiden zonder dat van strijdigheid met
vroegere beleidsvormen sprake is". Tot
voor kort leek een gesprek, gezien de
houding van Indonesië, zinloos. Inmid
dels zijn er symptomen in Indonesië, die
Door een ongewoon en volkomen
verwacht grote vraag naar griepvaccine
in de V.S is een landelijk tekort aan dit
produkt ontstaan, aldus heeft de Ameri
kaanse dienst voor de volksgezondheid
bekendgemaakt.
]*i cea dofifce >aj,
I Een melkfabriek in de
Amerikaanse staat New
York heeft zaterdag be
kendgemaakt, dat het
thans mogelijk is, plant
aardige melk te leveren
ter vervanging van koe
melk, indien deze als ge
volg van radioactieve
neerslag onbruikbaar
mocht worden. De plan-
tenmelk wordt in blik
geleverd en kan zonder
speciale koeling een jaar
worden bewaard.
I Het laatste snufje op de
Duitse platenmarkt: Een
plaat met rouwbeklag,
omlijst door treurmuziek
voor mensen, die zich niet
bij machte voelen een
brief te schrijven. De titel
van de plaat: Oprechte
deelneming.
I Een negentienjarige Ame
rikaan is door de politie
aan de tand gevoeld, om
dat hij cheques had ge
tekend met de naam van
zijn broer. Nadat van
zijn bekentenis een uit
voerige verklaring was
opgemaakt, tekende de
jongeman het document
met-de naam van zijn
broer. „Sorry", zei hij,
„de macht der gewoonte".
I Een vliegtuig van een
Britse luchtvaartmaat
schappij is gisteren bij
de landing op London
Airport door alle vier de
banden gegaan. Het toe
stel had ruim vijftig pas
sagiers uit Madrid aan
boord. Niemand werd
échter gewond. Het slip
pende toestel heeft de
hoofdlandingsbaan ander
half uur geblokkeerd.
I Het vrijheidsbeeld in
Amerika vierde zaterdag
zijn 75ste officiële ver
jaardag. Leden van een
vrouwelijk hulpkorps
hebben het beeld bezocht
cn hebben daar een
Franse vlag doen hijsen.
Het vrijheidsbeeld is een
geschenk van Frankrijk
I Duizenden spijkers zijn
gistermiddag uitgestrooid
op de straten in Parijs.
De politie stond voor een
raadsel en de automobi
listen, die lekke banden
opliepen, waren begrij
pelijkerwijze woedend.
Op sommige plaatsen ont
stonden verkeersopstop
pingen, wanneer de auto
mobilisten ter plaatse
hun wielen gingen ver
wisselen.
I Velen van de tien mil
joen inwoners van New
York zijn het weekeinde
ingegaan zonder melk in
huis, omdat arbeiders van
de melkfabrieken en dc
melkbezorgers zaterdag
gestaakt hebben. Vrou
wen met kinderwagens
vormden lange rijen bij
de fabrieken om nog een
aandeel van de snel slin
kende voorraden te be
machtigen. De rantsoe
nen werden bij de meeste
zaken teruggebracht tot
twee liter per afnemer.
I Bijna 150 Britten hebben
gereageerd op het ver
zoek van een Londense
zakenman, die vrijwilli
gers heeft opgeroepen
voor de vorming van een
eilandgemeenschap van
mensgn, die de dreigende
kernoorlog willen ont
vluchten. Onder dc ge
gadigden bevinden zich
artsen, juristen, onder
wijskrachten en geeste-
737) Ons oordeel over de tempera- Hill heeft dit alles aelfs tn een for
tuur van de buitenlucht hangt eigen- mule samengevat, aan de hand waar
lijk grotendeels af van de toestand van u nauwkeurig kunt berekenen,
waarin ons eigen lichaam zich be- welke rol elk dezer factoren ln bet
vindt. Zoals u weet wordt ln ons gehele proces speelt, maar deze cu-
llchaam zuurstof verbrand, waardoor riosltelt zullen we u besparen,
warmte ontslaat. Deze warmte dient Waar het vandaag eigenlijk alleen
om dc lichaamstemperatuur op peil maar om gaat, is de vochtigheids-
te houden en wordt afgevoerd zodra graad van de lucht. Want hoe voch-
er sprake Is van een teveel. En het tiger de lucht, des te minder kan
is nu juist deze warmtc-afvoer waar- het vocht op onze huid verdampen
op we in eerste instantie ons omtrent en des te benauwder krijgen we het.
Daarom kan het
de temperatuur van
de buitenlucht ba
seren. Immers, deze
warmte-afvoer vindt
voor een groot deel
plaats door verdam
ping van water op
de huid; door deze
verdamping wordt
warmte aan het
Toen is
HET ZO!
lichaam onttrokken en hoe wieller
de verdamping geschiedt, des te gro
ter zal dus de warmtc-afvoer zijn en
des te vcrkoelender zal de Indruk oorzaak dat I
zijn die de buitenlucht op ons maakt, ze streken direct veel onaangenamer
genaam benauwd
z|jn, als door de
hoge vochtigheids
graad van de lucht
slechts een zeer
langzame verdam
ping op de huid
plaats vindt, waar
door we onvoldoen
de verkoeling krijgen.
Maar deze zelfde hoge vochtig
heidsgraad van de lucht is tevens
geringe vorst In
Door de snelle verdamping i
hol, maakt eau de cologne een koude graden vorst In
Indruk op onze huid; eenzelfde ge- Want b|j koud we<
voel verwekt de wind, of het blazen op onze huid neer
op een bepaalde plek, waardoor het
verdampen wordt bevorderd.
kouder aanvoelt dan 12
droog klimaat
slaat het vocht
veroorzaakt
verdamping die we op dat mo
ment juist helemaal niet nodig beb-
ons oordeel over de tempera- ben. In droge streken heeft die on-
tuur van de buitenlucht speelt gewenste verdamping niet plaats,
behalve de temperatuur die de ther- zodat we ons dus bijvoorbeeld
mometer aanwijst dus ook de wind- Zwitserland kiplekker voelen bij
snelheid een rol, maar tevens
vochtigheidsgraad van de lucht.
Want In drore lucht zal de verdam
ping op de huid sneller plaats vin
den dan in een vochtige atmosfeer.
Alles bij elkaar genomen zal de
warmte-afvoer dus des te groter zijn
naarmate de luchttemperatuur lager
Is dan die van de huid, naarmate de rivier blijven hangen,
windstrekte toeneemt, cn naarmate
de lucht droger Is. De onderzoeker Daarover een volgende keer!
temperatuur die hier niet meer te
harden is.
Ziezo, nu bunnen we overgaan tol
het volgende probleem dat een lezer
ons voorlegde. Hij wil nl. weten of
het waar is dat de zee na september
onweer aantrekt en i
buien soms boven één
hebben gehad. HU had daaraan geen ge
volg gegeven, omdat hU het onjuist vond
als politiek persoon bulten de Neder
landse regering om contact te hebben
met officiële Indonesische rcgerlngspcr-
„Wij weten niet", aldus spreker,
„welke de achtergronden zijn van de
Indonesische pogingen om met ons in
contact te komen, fhaar alles wijst op
een zekere openheid. Er is. als we ons
laten leiden door de belangen van de
Papoea's en ook uitzien naar een ver
zoening met Indonesië, in ieder geval
aanleiding tot een open gesprek. Ik acht
dit een volstrekt eerbare en christelijke
zaak." Dr. Berghuis voegde hier nog
aan toe. dat er voor een christelijke
partij geen reden ls aan zo'n gesprek
de voorwaarde te verbinden, dat Indo
nesië eerst schuld belijdt. Hij stipuleer
de voorts, geen enkel contact te hebben
met de groep-Rijkens.
Dr. Bruins Slot
Dr. Bruins Slot, die hierna aan het
woord kwam, zag een merkwaardig
groot misverstand tussen hem en de
heer Buiten. HU herinnerde er aan ln de
Tweede Kamer duidelyk te hebben ge
zegd niet te weten of er basis is voor
een Nederlands-Indonesisch gesprek.
Hij had de regering alleen gevraagd de
mogelijkheden af te tasten voor een
open gesprek, ronder basis en zonder
voorwaarden.
„Waarom deze geringe kans niet te
benutten?", zo vroeg de a.r.-fractielei-
der zich af. Er kan bij de tot dusver
gevolgde politiek een desastreus conflict
om Nieuw-Guinea ontstaan. Is het dan
geen eis van christelijke politiek te
trachten zo'n conflict te voorkomen in
het belang van de Papoea's? Is het ten
opzichte van hen geen christen-plicht
om na te gaan of een open gesprek met
Indonesië mogelijk Ls? Loont het niet dc
moeite af te tasten of het conflict toch
niet wat gecompliceerder en minder
simplistisch ligt dan Nederland en In
donesië denken?
Dr. Bruins Slot betreurde het, ln de
Kamer voor dovemansoren te hebben
gesproken. HU wees er nog eens op, dat
als de Papoeabevolking niet voor aan
sluiting bij Indonesië kiest, wij een volk
van 800.000 zelfstandig maken dat zich
onmiddellijk geplaatst ziet tegenover de
vijandschap van een volk van 80 mil
joen, dat krachtig bewapend is. Neder
lands Nieuw-Guinea kan zich als staat
onmogelijk alleen handhaven. Het zelf
standig-maken van de Papoea's is mo
reel niet te verdedigen als wU niet tege
lijk voorkomen, dat ze besmet worden
door óns conflict met Indonesië.
„Als men de verhoudingen wat meer
vcrmenselUkt heeft", aldus dr. Bruins
Slot, „ben Ik zo naïef om te geloven,
dat zich nieuwe mogelijkheden openen.
Als het niet lukt, ben ik een illusie ar
mer. maar dan heb ik voor mijn besef
mUn christenplicht gedaan." (Applaus.)
De heer Bulten, in tweede termijn het
woord voerend, verklaarde dat ook hij
het Nederlands-Indonesische conflict zo
gauw mogelijk opgelost zou willen zien.
Hij onderschreef voorts, dat Nieuw-
Guinea niet zelfstandig kan bestaan.
Men moet echter zeer voorzichtig zqn
rnet de bewering, dat er voor de Pa
poea's geen andere mogelUkheid is dan
een samengaan met Indonesië. Te den
ken ware b.v. aan een blijvende V.N.-
bemoeicnis.
Dr. Bruins Slot achtte het echter
evenmin verantwoord de last van ons
conflict met Indonesië over te dragen op
donesië hebben, antwoordde hU: „Het
grootste deel van de Nieuw-Guinea-be-
volking weet niet eens dat Indonesië
bestaat!". Tenslotte waarschuwde de
a.r.-fractieleider, dat het zelfbeschik
kingsrecht in onze mond geen „groot
vals woord" mag worden. De Papoea's
moeten dit recht reëel kunnen uitoefe
nen. Dat betekent o.m., dat ze zich niet
uitsluitend op ons moeten oriënteren. WU
moeten hen niet alleen door de Neder
landse bril laten kijken.
Dr. Berghuis vroeg tenslotte het con
vent vertrouwen te hebben „in allen die
eendrachtig leiding gegeven hebben in
deze zaak." In antwoord op een vraag
van een der afgevaardigden zegde hij
toe te zullen onderzoeken, of een ver
dere gedachtenwisscling over Nieuw-
Guinea en Indonesië in het interne ver
band van het convent gewenst is.
Ereleden
Het lag in de bedoeling tijdens deze
vergadering twee nieuwe ereleden der
A.R. Partij, prof. mr. A. Anema cn dr.
J. Donner. te installeren. Beiden waren
echter verhinderd, prof. Anema wegens
zijn hoge ouderdom (hij is 89 jaar), dr.
Donner wegens verblijf in het buiten
land. Dr. Berghuis schetste met enkele
woorden hun betekenis voor het poli
tieke leven. Hij zag prof. Anema als
een parlementariër, die met zijn rede
voeringen ook de eenvoudigen wist te
bereiken en dio daarnaast als weten
schapsman een grote Invloed heeft uit
geoefend op het anti-revolutionaire den
ken. De A.R.-voorzitter noemde dr. Don
ner „een rechtsgeleerde en praktisch
jurist van groot formaat", die van niet
minder grote betekenis is geweest voor
de christelijke politiek cn de^ A R -Partij
in het bijzonder. Als minister voerde
hij in het B W. de bepaling tegen gods
lasteringen ln. In de voorbereiding van
het nieuwe A.R-beginselprogramma
had hij een zeer belangrUk aandeel.
Met enkele ogenblikken stilte her
dacht het convent twee ereleden die dit
Jaar zUn overleden, prof. Gerbrandv en
generaal Duymaer van Twist. „Belden
zUn op historische momenten tynlsch
nationale figuren geweest", zo zet dr.
Berghuis. HU kon meedelen, dat de vlcc-
voorzltter van de partll mr. A. B Roos-
jen. die onlane* ln het ziekenhui» moest
worden ongenomen. aan de beterende
hand Is. De vergadering zond hem een
Prof mr. P. J. Verdam trad af als
voorzitter van de organisatie-commissie
en daarmee tevens uit het modemmen.
Hem werd een schaakspel aangeboden.
Dr A. Veerman zal tijdelijk als zijn op
volger fungeren. Het convent herkoos
behalve de heer Veerman ook de heren
L van Ruller cn C. J. van den Heuvel
in de organisatie-commissie. terwUl de
heer S Silvis als nieuw lid toetrad. De
financiële en andere verslagen over I960
en de begrotingen voor 1962 werden
praktisch zonder enige discussie goed
gekeurd.
Tenslotte sprak prof. mr. A. M. Don
ner, president van het Europees Ge
rechtshof te Luxemburg, over het on
derwerp Europese eenwording". De
hoogleraar gaf een overzicht van de
stand van zaken bij de integratie cn be-
lichtte daarnaast enkele toekomstpers
pectieven.
