TWcuwc geitectfe GTouranl
Bom van 50 megaton
vanmorgen ontploft
Commentaar
Lijk van Stalin uit mausoleum
Gisteren geen proef
maar aardbeving
Indonesië ontlaadt weer
stroom dreigementen
Z°'H ZM W
TWIN!
je rnn halve ZHfore!
flmtoua
Bankemployé deelde buit
met buitenlander
MAANDAG 30 OKTOBER 1961
196
UUI
KANTOREN: Steenstraat 37.
TELEFOON: alle afdelingen 31441.
KLACHTENDIENST: bezorging 18—19 u.
ABONNEMENTEN: 7,50 per kwartaal;
2,55 per maand; 0,59 per week.
ADVERTENTIES: 0,20 per millimeter.
Familieberichten 0,18 per millimeter
(Bij contract belangrijke korting).
POSTREKENING: 58936.
Tweeënveertigste jaargang no. 12315
CHR1STEL1JK-ISATIONAAL DAGBLAD
„Stoatvastich it ahfblroeo
tngn bert io Icgfjcospott"
Knudde
met Zangles
Na Uppsala volgden kort na elkaar
berichten uit Stockholm („de nieuwe
ontploffing is viermaal zo groot als
de krachtigste die tot dusver is ge-
regitsreerd"), Kopenhagen, Londen
en Bergen (Noorw.). Van acht minu-
erkeersveiligheid ook onder
paraplu! Een Londense kleer-
aker ergerde er zich over dat
op een druk trottoir nogal
is botsingen voorkomen tus-
parapludragers. Hij maakte
het nylonscherm hier en daar
ssen de baleinen vensters van
iorzichtig vinyl waarlijk
een Columbusei!
"ïieuws in
Iéén oogopslag
Vanmorgen om half
tien is de explosie van
een nieuwe kernbom ge-
registreerd. Het heeft er
I alle schijn van dat de
j aangekondigde Russische
I 50 megaton-bom inder-
daad tot ontploffing is
gebracht.
De Westduitse minister
van buitenlandse zaken,
dr. von Brentano, heeft
besloten af te treden om
de vorming van een coali
tie van christen-democra
ten en vrije democraten te
uiten dj vergemakkelijken,
tot d< Chroesjtsjef heeft op
geen lc. het 22ste partijcongres te
Moskou verklaard niet als
alleenheerser over de
So wj et unie te willen wor
den beschouwd. Hij wilde
de lof, die hem was toe
gezwaaid, slechts aan
vaarden, wanneer deze ge
richt zou zijn aan het
adres van het centrale co
mité.
Op het partijcongres
in Moskou is een resolu
tie aangenomen om het
stoffelijk overschot van
Stalin uit het Mausoleum
op het Rode Plein te ver
ia wijderen. Daarmee is de
doet ontluistering van de vroe
gere dictator in een nieuw
stadium gekomen.
Op het a.r. partijcon
vent in Amsterdam heeft
de voorzitter, dr. Berg
huis, het zaterdag voor de
Tweede-Kamerfractie op
genomen. Hij verklaarde
o.A., dat de toekomstige
belangen van de Papoea-
bevolking op de voor
grond staan.
In de „strijd om Ber
lijn" is een pauze inge
treden. Naar uit Washing
ton wordt bericht, zou
president Kennedy (na
het terugtrekken van de
Russische tanks) voor de
Berlijnse crisis een afkoe
lingsperiode hebben gelast
om de diplomaten gele
genheid te geven naar een
oplossing te zoeken.
Terwijl de Afrikaans-
Aziatischte groep in de
Ver. Naties haar proce
dure-commissie opdracht
heeft gegeven, een studie
te maken van het plan-
Luns met betrekking tot
de toekomst van Neder
lands Nieuw-Guinea, zijn
de dreigementen van In
donesië niet van de lucht.
Op een zaterdag ge
houden vergadering van
het dagelijks bestuur van
de C.H.U. is een resolutie
aanvaard, waarin veront
rusting en verontwaardi
ging wordt uitgesproken
over het nemen van proe
ven met kernwapens, zo
als dat door de Sowjet-
unie wordt gedaan.
Premier Tsjombe van
de Kongolese provincie
Katanga is in Genève aan
gekomen om een week
rust te nemen en medici
te raadplegen. Het is ech
ter niet uitgesloten, dat
hij een ontmoeting zal
hebben met vertegen
woordigers van de cen
trale regering te Leopold-
atad.
22e par
TERWIJL de Afro-Aziatische groep ln de Verenigde Naties haar proce
durecommissie opdracht heeft gegeven een studie te maken van het
plan-Luns en van wat er mee gedaan moest worden, zijn de dreigementen
van Indonesische zijde niet var\ de lucht
De waarnemend president, dr. J. Lei-
mena, zeide zaterdag dat Indonesië- niet
bluft, maar dodelijk ernstig is als het
dreigt 'n oplossing te zoeken voor „West-
Irian" zonder de Nederlanders. Eerder
had de Indonesische minister van buiten
landse zaken, dr. Subandrio, verklaard:
„Als God wil zal West-Irian spoedig on
der het bestuur van de Republiek worden
teruggebract."
Gisteren zei Subandrio nogmaals:
„Een regeling van de kwestie kan niet
langer worden uitgesteld en Indonesië
zal met al zijn vermogen elke poging
tot een eenzijdige regeling door de Ne
derlanders verijdelen."
De voornaamste Indonesische leiders
bespreken op het ogenblik de situatie
rond Nieuw-Guinea. De geheime bespre
kingen worden ook nog door hoge militai
ren bijgewoond.
Subandrio verklaard alle begrip te heb
ben voor de werkzaamheden van dr. Paul
Rijkens. Hij begreep niet waarom de Ne
derlandse pers zulke felle aanvallen op
deze heeft gedaan; zijn laatste ontmoe
ting met dr. Rijkens was toevallig tot
stand gekomen en had slechts vijf minu
ten geduurd.
Nieuwe poging
Prof. Moh. Jamin is na-zijn bespre
king met Sukarno te Wenen naar New
York vertrokken om daar zo mogelijk
nieuwe besprekingen met Nederlandse
diplomaten te voeren.
Abdulgani, vice-voorzitter van de Indo
nesische nationale adviesraad, zou in
Kuala Lumpur besprekingen voeren met
de premier Abdul Rahman, ook over
Nieuw-Guinea.
Beweerd incident
De Indonesische marinevoorlichtings
dienst te Djakarta meldt dat zich op
19 oktober te Hollandia een ernstig inci
dent heeft voorgedaan toen Nederlandse
T~YE SOWJETUNIE heeft vanochtend de lang van tevoren aangekondigde
U kernbom van vijftig megaton tot ontploffing gebracht. Om zeven
minuten over half tien (Westeuropese tijd) werd de ontploffing waarge
nomen in het seismologische instituut in Uppsala (Zweden). Dr. Baath,
directeur van het instituut, deelde mee, dat de explosie „die twee tot drie
maal krachtiger was dan de superbom, die vorige week tot ontploffing
werd gebracht", op een afstand van 2100 km ten noordoosten van Uppsala
plaats vond. Dat wil zeggen dat de Russen weer het gebied van Nova
Zembla gebruikt hebben, waar ook de vorige superbom ontplofte. Waar
schijnlijk is de bom zeer hoog in de dampkring ontploft.
ten voor tien tot tien uur werden de
schokken eveneens in De Bilt waar
genomen. Overal kwam men tot de
zelfde conclusie.
Gister-middag deelde de Franse com
missie voor kernenergie mee, een kern-
kernproef te hebben geregistreerd, docb
het bleek al spoedig, dat men hier te
doen had met een aardbeving in het ge
bied van het Baikalmeer, ten noorden
Mongolléë Aanvankelijk meende
stellig, met een zwere kernexplosie
te doen te hebben, maar de Amerikaanse
over de beste gegevens bl(|kt te beschik
ken, gaf te verstaan, geen enkele aanwij
zing te hebben, dat gisteren in de Sow-
jetunie een kernexplosie zou hebben
plaats gehad. Tenslotte kwam men ook
in Frankrijk tot de conclusie, dat het een
aardbeving moest rijn geweest
Het voorste gedeelte van de reusach
tige wolk radio-actieve afvalstoffen die
vrijkwam bij de Russische superbomex
plosie beweegt zich nu in oostelijke rich
ting boven de Atlantische Oceaan.
Robert List, een falloutspeclalist van
het Amerikaanse weerbureau, zei dat de
wolk een snelheid heeft van 110 tot 130
km per uur. Verwacht wordt dat het nog
enige dagen zal duren voordat alle af
valstoffen over het noordoosten van de
Verenigde Staten en het zuidwesten van
Canada getrokken zijn.
Chriestsjef heeft zich dus niets aan
getrokken van de protesten, die tegen
de Russische proef met de 50 megaton-
bom zijn ingediend. Ook de oproep van
de V.N.-assemblee heeft de Russische
premier naast zich neergelegd. Op het
partijcongres ln Moskon verklaarde hij,
dat de proef zou doorgaan. Alle verzoe
ken om de proef af te gelasten noemde
hij „uitingen van hysterie".
Chroesjtsjef vindt de protesten onlo
gisch, omdat de V.S. zich wel het juri
dische en morele recht toekenden,
atoombommen te gooien op Hirosjima
eu Nagasaki. Dit was, volgens hem, een
daad van zinloze wreedheid, waarvoor
geen militaire noodzaak bestond.
Hij kon zich voorstellen, dat er op
rechte en eerlijke mensen bestaan, die
zich zorgen maken over de proeven.
Maar .vervolgde Chroesjtsjef, evenals zij
hebben wij ook kinderen en wij makeD
zorgen, niet alleen over hun heden,
r ook over hun toekomst Hij be
loofde al het mogelijke te doen. de scha
delijke gevolgen tot een minimum te
beperken, maar de Russische defensie,
die noodzakelijk was geworden door het
agressieve Westen, moest nu eenmaal
versterkt worden.
Radio-Moskou heeft gisteren verklaard,
dat de door de Algemene Vergadering
de V.N. aanvaarde resolutie, waarin
beroep op de Sowjetunie wordt ge
daan de aangekondigde ontploffing van
de vijftig-megaton-bom niet te laten
doorgaan, „door het Westerse blok er
door is gedreven". Het Westen stelt, al
dus het communiqué, alles in het werk
de Sowjetunie te beletten haar
dediging te versterken.
In een Russische radio-uitzending, die
te Los Angeles beluisterd is. werd ge
zegd, dat communistisch China gereed
is om zijn eerste kernproeven te nemen.
Y; engebied van 5000 vierkante kilometer
bij de Russisch-Chinese grens zo
verband met deze proeven ontruimd
moeten worden.
De instantie, die deze uitzending
heeft opgevangen en die haar identi
teit niet wilde onthullen, gaf toe, dat
in het verleden gebleken was, WM
deze uitzendingen niet altijd betrouw
baar waren. De Chinese proeven I
den in hetzelfde gebied gehouden
autoriteiten Indonesiërs dwongen de Pa-
poeavlag naast de Nederlandse te hijsen.
Nadere bijzonderheden werden niet ver
strekt. (Deze vlag werd 19 oktober door
de Papoea's aanvaard en kan dus nauwe
lijks voorradig zijn geweest. - Red.).
VON BRENTANO
AFGETREDEN
T")E WESTDUITSE minister van bui
tenlandse zaken, dr. Heinrich von
Brentano, heeft vandaag bekend ge
maakt dat hij zal aftreden om de
vorming van een coalitie van chris
ten-democraten en vrije democraten
te vergemakkelijken.
Zoals bekend zijn de onderhandelingen
tussen beide partijen over de vorming
ien coalitie in een impasse geraakt,
nadat aanvankelijk in principle ovea
stemming was bereikt. De vrije democra
ten willen alsnog wijzigingen aanbrengen
in het akkoord over financiële en sociale
kwesties en hebben zich tegen de be
zetting van buitenlandse zaken door Von
Brentano verklaard, omdat zij hem als
Adenauers paladijn beschouwen. De
derhandelingen tussen de partijen zyn
vandaag hervat
een uitvoerige verklaring liet
Brentano weten, dat hij bondskanselier
Adenauer had verzocht, bondspresident
Lübke te vragen hem direct ontslag te
verleden. Tevens had hij de voorzitter
de christen-democratische bonds
dagfractie, Krone, meegedeeld, dat hij
geen deel wilde uitmaken van de nieuwe
regering.
De aftredende minister noemde de
discussie over de persoon van de toe
komstige minister van buitenlandse
ken, gezien de ernstige internationale
toestand, onverdraaglijk. „Het gaat in
werkelijkheid om de zaak, niet oi
personen. Achter de eis inzake een
seling van persoon staat in werkelijkheid
is voor een wijziging in de politiek",
aldus von Brentano in zijn verklaring.
N.V. TiklklflkrllK 1. Cruno N.jk.rk
Gouverneur J. van Tilburg heeft te Pa
ramaribo de zevende Surinaamse Jaar
beurs geopend. Er waren vele bezoekers,
die vooral ook belangstelling hadden
voor inzendingen uit Nederland, Jamaica,
Trinidad. Tobago en de Verenigde Staten.
(Zie vervolg op pag. 9)
MENSEN DIE
HET GOED
BEKIJKEN
KIEZEN
ARISTONA
Woensdag 1 november
FEIJENOORD-
TOTTENHAM HOTSPUR
De Afrikaanse politieke leider Albert Loethoeli, die de Nobelprijs 1960
voor de vrede heeft gekregen, wordt door Zoeloe-volgelingen toege
juicht. De foto werd onlangs genomen in de buurt van zijn huis in de
Zuidafrikaanse provincie Natal, waar hij in officiële ballingschap v
blijft. Hij draagt er is kennelijk een feestje een speer en een klein
Zoeloeschild, evenals de omstanders. Loethoeli is bekend als leider t
het (verboden) Afrikaanse Nationale Congres en als vooraanstaand
n in de oecumenische beweging. Hij verwierf de Nobelprijs voor
zijn werk tot opheffing der rassendiscriminatie.
Geringe rol van
echtgenote
TAE 47-jarige Amsterdamse bank
je employé J. E., die de Amster-
damsche Bank voor een bedrag van
bijna 800.000 heeft benadeeld, heeft
een medeplichtige gehad, met wie hij
het verduisterde bedrag heeft ver
deeld. Het is een buitenlander, een
relatie van de Amsterdamsche Bank,
die voortvluchtig is. Via Interpol is
een opsporingsbevel verspreid. De
nationaliteit van de medeplichtige
wenst de politie vooralsnog niet te
noemen.
Dit is gebleken bij het onderzoek, dat
commissaris H. J. Moll, hoofd van de
Amsterdamse centrale recherche en
hoofdinspecteur H. Postma, waarnemend
chef van de afdeling oplichtingen en
zwendelzaken van deze politie, In de
Zuldduitse stad Baden-Badcn hebben in
gesteld.
De vrijdag gearresteerde E. is bij de
politie in Baden-Baden achtergebleven.
Hij wordt over drie vier weken in
Nederland verwacht, nadat de Westduit
se autoriteiten heben beslist op het uit
leveringsverzoek. De bankbediende wil
de graag als arrestant met commissaris
Moll en hoofdinspecteur Postma naar
Nederland terugkeren, doch om tactisch*
redenen heeft men dit nagelaten. Boven
dien maakte de Staatsanwalt bezwaar.
Daarom is via de offioiële kanalen om
uitlevering verzocht.
Dank z(j de medewerking van E. heeft
men vrij nauwkeurig kunnen nagaan
b(j welke Duitse en Zwitserse banken
de bankemployé het verduisterde geld
heeft gedeponeerd. Volgens de mede
delingen van E. gaat het ln totaal om
een bedrag van bijna acht ton. Er be
staat een grote kans, dat het aandeel
ran E. In de fraude (ƒ400.000, waarvan
h(j 50-000 heeft opgemaakt) grotendeel*
naar Nederland terugkomt, want E.
heeft de politie toegezegd het verduis
terde bedrag aan de Amsterdamse bank
te zullen teruggeven.
Zonder zijn medewerking gaat dit
niet. omdat het grootste deel werd ge
boekt op Zwitserse nummerrekeningen,
waarvoor het Zwitserse bankgeheim
geldt. De beambte heeft de politie la
ten weten, dat hij op advies van zijn
handlanger, een relartie van de Amster
damsche Bank in mei is gaan fraude
ren. Afgesproken werd, dat E.'s compag
non de helft zou krijgen. Deze mede
plichtige stuurde uit het buitenland de
van valse handtekeningen voorziene be
talingsorders naar de Amsterdamsche
Bank, waarna overboeking op nummer-
rekeningen bij Duitse en Zwitserse ban
ken volgde.
Uit het politieonderzoek is voorts ge
bleken, dat de verdeling van het ver
duisterde bedrag tussen E. en zUn hand
langer reeds had plaatsgevonden. Ook
Is komen vast te staan, dat het aandeel
van de echtgenote van E. niet zo groot
is geweest, als aanvankelijk op grond
van de correspondentie tussen het echt
paar, werd verondersteld.
Zij heeft tegenover de Amsterdamse
politie verklaard, wel eens handteke
ningen onder schrifturen van haar man
te hebben geplaatst, doch zij wist niet
precies, waarom bet ging. Zij dacht dat
het iets te maken had met belasting
ontduiking.
TN RUSLAND KRIJGT NU de onstall-
nisering haar beslag. Chroesjtsjef
heeft het knap gespeeld. De eerste deuk
in de nagedachtenis van Stalln werd ai
geruime tijd geleden toegebracht. Maar
het proces kon voor het overige nlefr over
haast worden gevoerd. Daarvoor had Sta
lin ook na zijn dood nog teveel vereer
ders. Thans echter is het met diens aan
dacht gedaan.
Behalve knap heeft Chroesjtsjef het ook
slim gespeeld. Aan StaHn en zijn vereer
ders wordt nu in het bijzonder ten laste
gelegd wat zij hebben misdreven toen
Chroesjtsjef zelf nog niet naast de grote
man en dus behoorlijk op de tocht
stond. Chroesjtsjef neemt in heel deze
affaire toch al een tweeslachtige positie
in. Wat gisteren de partij was. is van
daag de anti-partij. Wie gisteren vervolgd
werden, worden thans vereerd. Het Is
overigens een eren na hun dood. Er komt
zelfs een gedenkteken.
Tijdens het leven van StaHn heeft dezelf
de Chroesjtsjef op generlei wijze van
sympathie met de nu betreurde slacht
offers laten blijken, thans echter moet
Stalin uit zijn praalgraf. Tegelijk wordt
er een standbeeld onthuld voor Marx.
Maar het kon wei eens zijn, dat, zoals
vandaag geëerd werden die gisteren wer
den vervolgd, morgen zullen worden ver
volgd die vandaag worden geëerd. Bij deze
partijlijn blijkt men het nooit te kunnen
weten.
De tweeslachtige positie van Chroesjtjsef
vindt zijn vervolg in zijn buitenlandse
politiek. Zijn tegenstanders, de mannen
van Stalin, zijn in het internationale vlak
de mannen van de harde aanpak. Zal hij
hen reeds in eigen land alleen kunnen
treffen? Het valt te betwijfelen. Zeker
vinden ze steun In China en nu ook In
Albanië. Daar schuilen de orthodoxe
Marxisten.
Zelf is Chroesjtsjef de man van de coëx
istentie, van het op enigerlei wijze vreem-
zaam samenleven met het Westen, een
puitiek die echter, om haar juistheid te
bewijzen, niettemin het Westen successen
moet afdwingen. Vandaar het dreigend
gerommel met atoombommen. Chroesjtjsef
heeft het nog niet zo gemakkelijk.
Het benauwende zit In de mogelijkheid,
dat hij, als een kat In het nauw gebracht
vreemde sprongen gaat doen. Maar stellig
beschikt hij nog over een geduchte portie
slimheid. Hij heeft ai heel wat overleefd,
zelfs Stalin en diens aanhang, waartoe hij
overigens lange tijd heeft behoord.
Hebt U
„Dat zit zo" al?
Zie bon op de advertentiepagina's
rlTIJDENS het weekeinde bevond ons
land zich in 'n overgangsgebied
een lagedrukgebied langs de kust
Noorwegen en een lagedrukgebied dat
zich uitstrekte over de Golf van Biscage
en het zeegebied westelijk van Portugal.
Bij zwakke wind en opklaringen vormde
zich in de nacht in ons land plaatselijk
dichte mist. In verband met de lage
temperaturen in de bovenlucht kwamen
ook buien voor waarvan sommige ver
gezeld gingen van onweer.
Intussen is ten zuiden van IJsland een
nieuwe depressie verschenent die in de
richting van de Shetland-eilanden koerst.
Onder invloed van deze depressie
neemt de wind weer in kracht toe uit
zuidwestelijke richting. Waarschijnlijk ai
zal de storing later op de dag ook enige 732 uur-
regen veroorzaken. onder 17.15 uur. Maan op 23.44 uur, on-
der 14.19 uur. Nieuwe maan.
De Bilt verwacht tot morgenavond:
In het zuiden i
Hjk hier en daar mist, overigens veel be-
wolklng met later plaatselijk enige regen.
Weinig verandering In temperatuur. Tot ,iaPPorten hedenmorgen zeven uur
matig of krachtig en langs de kust mo-
gelijk tot bard toenemende, zuidweste
lijke wind. sution
(Opgemaakt om 11.15 uur).
Tendens: langzaam stygena
ZON EN MAAN
.,h'''^.„r™TkKV "ET WEER IN EUROPA
VENTJE SUMUAL GAF
ZICH OVER
In Djakarta is volgens Reuter bekend
gemaakt, dat de oudcommandant van
de provincie Celebes, Ventje Snmual, die
deel nam aan de opstand, zich reeds
eerder in de maand beeft overgegeven.
partijcongn
gisteren niet aanwezig, het 22ste
h,rt|.. ,,nv,|i„ h. J""»11" ,d: "ordl 5"" 'rhoud<'" dip r">' cemffnteraad van Mnvkou. mimmt
heftige aan\allen op zijn bc- elk jaar voor onderhoud ge- drong hij aan op de oprich- -
zijn lezers te vertellen dat de te gortig, i
nteraad van Moskou,
er het Kremlin en het
de
leid die Chroesjtsjef de laat- sloten. t,nS van een monument voor Rode plein gaat, het voorstel op na te houden
ste weken heeftgelanceerd. Het is duidelijk dat dc de onschuldige slachtoffers van Chroesjtsjef heeft over-
De gebruikelijke menigte verwijdering van Stalins lijk van Stalins zuiveringsram- genomen,
van omtrent vijftienduizend uit het mausoleum een pagnes, wier aantal volgens dat een l
mensen die op andere zonda- gevolg is van de rede hem in de duizenden loopt, er komen zal."
gen pleegt te komen kijken, die Chroesjtsjef vrijdag op De „Prawda" wist gisteren
wel een mo-
'volgers
volgden
ijdering van de
besloten heeft mummie is wel de kroon
dergelijk monument op alle kritiek die sinds
1 za'- 1956 op wijlen de generalis-
Nu is het zelfs de Russen simo is losgelaten.
Vpcnburg
Eelde
Dc Bilt
Grenoble
Nice
?;:25„n
fi
3ï|i-:|ii
