Tsjoe rede loopt weg na de Chroesjtsjef van Commentaar Jlieutiic Cciiisrl) e(iToiirnnt IJmuidense treiler drijft met zware slagzij op zee 1 - I 3!|f-: II Geen influenza, maar kernstraling Verset van het grote China en het kleine Albanië Parijse politie opnieuw slaags met Algerijnen Een dode, vier man vermist 0ber 1 donderdag 19 oktober 1961 KANTOREN: Steenstraat 37. TELEFOON: alle afdelingen 31441. KLACHTENDIENST: bezorging 18—19 u. ABONNEMENTEN: 7.50 per kwartaal; 2,55 per maand; 0,59 per week. ADVERTENTIES: 0.20 per millimeter. Familieoenchten 0.18 per millimeter (Bij contract belangrijke korting). POSTREKENING: 58936. Tweeën veert Igsta jaargang no. 12306 F. DIEMER Dr. E. DIEMER CHRISTELIJKE ATION AAL DAGBLAD „Stantvaitlcfi it ahebleom 0190 bert la Ir^tjenspoet" STADSVERKEER: zoveel hoofden zoveel zinnen zie pagina s fpSJOE-EN-LAI, de premier van Rood-China, heeft Chroesjtsjef aan het L eind van diens rede op de tweede dag van het Russische partijcongres op tamelijk botte wijze genegeerd. Hij slenterde met de handen in de zak ken de vergaderzaal uit, terwijl het applaus van de overige congresleden I nog in volle gang was en Chroesjtsjef naar de buitenlandse communistische I leiders toestapte om hen de hand te drukken. Het plotselinge vertrek was beledigend voor Chroesjtsjef, hetgeen overigens ook het geval was met de houding, die de Chinese premier tijdens de redevoeringen van zijn Rus sische, collega heeft aangenomen. Men meent dat Tsjoe de bijeenkomsten bijwoont om te demonstreren, dat zijn land geen conflict heeft met de Sowjetunie of met de Russische communistische partij, maar dat het ern stige bezwaren heeft tegen de politiek van de leider van regering en partij, Nikita Chroesjtsjef. Ook de Russische houding tegenover Albanië wordt scherp door communis tisch China veroordeeld, al wordt het niet in zoveel woorden gezegd. Radio- Moskou zond gisteren het deel van Ghroesjtsjefs rede uit, waarin deze de Albanese communistische partij aanviel en de breuk met Albanië voor het eerst in de openbaarheid bracht. Maar een leidster van de Chinese commu nistische vrouwendelegatie naar een Albanees congres van vrouwen, sprak gisteren in Tirana (de hoofdstad van Albanië) van de ..onverbreekbare vriendschap tussen Albanië en China". De leidster. Jang Joen Joe, verklaar de dit tijdens het vijfde congres van de vrouwenvereniging in Albanië. Nieuws in één oogopslag De houding van de Chinese premier Tsjoe- En-lai op het communis tische partijcongres in Moskou wijst er duidelijk op dat communistisch China zeer grote bezwa ren heeft tegen de Rus sische buitenlandse poli tiek. Chroesjtsjef heeft gisteren voor het eerst de controverse met Albanië in de openbaarheid ge- Het centrum van Pa rijs is gisteravond weer het toneel geweest van hevige gevechten tussen Algerijnen en politieman nen. Er zouden zeker twee mensen zijn gedood. De Algerijnen protesteerden tegen de voor hen gelden de avondklok. De F.L.N. heeft vrouwen en kinde ren aangemoedigd mor gen te demonstreren. In het Westen wordt vrij algemeen aangeno men, dat premier Chroesj tsjef de Oosiduitse partij leider Ulbricht aan de kant zal schuiven, omdat deze te lastig wordt en op zijn handelwijze openlijk kri tiek in Oost-Duitsland be staat, en omdat Chroesj tsjef een wat betere sfeer voor eventuele onderhan delingen over de kwestie- Berlijn en Duitsland met het Westen wil scheppen. Op de Noordzee, 150 mijl van Noord-Jutland, heeft de IJmuidense trei- ler Elie Cheneviere gister avond tijdens zwaar stormweer een ernstig© lekkage opgelopen. Negen opvarenden zijn door de Britse treiler Granby Queen aan boord geno men. Een bemanningslid is omgekomen, vier beman ningsleden worden ver mist. De treiler dreef van morgen nog stuurloos Namens de Ned. Ra dio Unie is gisteren op een persconferentie verklaard dat het absurd is te spre ken over een „besiraffing" van de VPRO door de programma coördinatie commissie der Radio-unie. Het gaat alleen om de hoognodige harmonisatie van de radio-programma's op de vrijdagavonden, waarbij ook de NCRV en de KRO betrokken zijn. De VPRO is niet in een hoek gedreven, zo werd gezegd. De voorzitter van het Landbouwschap, de heer A. W. Biewenga, heeft in de bestuursvergadering van het schap verklaard, dat verkoop van enige boerderijen van zg. vrije boeren noodzakelijk was, omdat deze boeren de zachtere en voor hen goed kopere maatregelen zelf onmogelijk hadden ge maakt. Chroesjtsjef heeft gisteren vocaal weer een prestatie geleverd, door op de tweede congresdag weer een rede van zes urn- te houden. Tegen het einde werd de pre mier dan ook wat hees. Eenmaal had hij zelfs een hoestbui die langer dan een mi nuut duurde. Toen hij uitgehoest was zei Chroesjtsjef, nog heser met een grijns lach op zijn gezicht: „Ik heb waarschijn lijk kou gevat". Dit ontketende hilariteit bij de menigte, die. daar de rede bijna ge- eindigd was, in een vrolijke stemming Nadat Chroesjtsjef gisteren uitvoerig verslag had uitgebracht over het onlangs ingediende twintigjarenplan, werd dit plan vandaag besproken. Het zal, naar men verwacht, zonder één enkele tegen stem worden aanvaard. Chroesjtsjef voorspelde gisteren dat elk Russisch gezin over twintig jaar een gereifelijke woning heeft, dat de meeste arbeiders dan een dertigurige werkweek hebben, dat 75 procent van de kosten van het onderwijs van kinderen uit open bare middelen worden betaald, dat er geen dokterskosten meer verschuldigd zullen zijn, dat er dan acht miljoen jon gens en meisjes middelbaar onderwijs zullen genieten, tegen 2,6 miljoen op het ogenblik. De staat zal, zo zei Chroesjtsjef, lang zaam verdwijnen. Dit is een klassiek Marxistisch doel, zo voegde hij eraan toe. Dit kan echter alleen gebeuren na dat in de Sowjetunie een ontwikkelde communistische gemeenschap Is opge bouwd en het socialisme in de interna tionale arene de overwinning heeft be haald. Dan is de staat niet meer nodig. „Dit program zal de meest schitterende periode in de geschiedenis van het n dom inleiden", schreeuwde Chroesjtsjef zijn toehoorders toe. De tarweoogst zal 1980 vier maal zo groot zijn dan nu. 1 Sowjetunie zal dan tweederden produ ceren van de wereldproduktie aan indüs- triegoederen. Over tien jaar wordt vijftig miljoen ton staal meer geproduceerd dan de Ver. Staten nu voortbrengen. Halve gebr. kip f 1.95 Alléén: PETER LEENEN Gangetje 14 OOK OM MEE TE NEMEN „Miljoenen mensen in Amerika lijden honger", zei Chroesjtsjef, maar zijn ge hoor reageerde hierop zo goed ais hele maal niet. Alleen de westelijke corres pondenten zaten ongelovig met half open mond te luisteren Reacties Langzamerhand komen uit talrijke landen reacties binnen op de rede van de Russische premier. Het eerste offi ciële Amerikaanse commentaar werd I premier wat Berlijn betreft, zijn dreige- mening over deze kwesties is geweest. Deze hadden echter betrekking op de te volgen werkwijze, zo voegde hij er onmiddellijk aan toe. Rusk zei te hopen dat Rusland haar beslissing om eind oktober een water stofbom van vijftig megaton tot ontplof fing te brengen nog eens in overweging zal nemen. Uit wetenschappelijk oog punt is het niet nodig dat de Sowjetunie zo'n bom tot ontploffing brengen. Hij herhaalde, dat de Amerikaanse regering hoopt dat de Russen, tezamen met Enge land en de VB., een overeenkomst zal sluiten, waarin het nemen van proeven met kernwapens zal worden verboden., Een lid van het Amerikaanse Huis van Afgevaardigden, Puc Inski, heeft er schriftelijk bij prsident Kennedy op aangedrongen andere landen uit te no digen een ultimatum te stellen, waarin wordt gezegd dat de zaak voor de Al gemene Vergadering zal worden ge bracht, wanneer Moskou de plannen voor de proef met een vijftig megaton kernbom uitvoert. De vroegere Britse premier Attlee is van mening dat de bom slechts bedoeld is om het westen schrik aan te jagen, Chroesjtsjef moet rekening houden met de zeer sterke anti-oorlogsgevoelens cn het streven naar ontwapening, die hij zelf in Rusland heeft geschapen. De Canadese minister-president, John Diefenbaker zou het „een misdaad tegen de gehele mensheid vinden", wanneer Chroesjtsjef zijn wil doorzet. Een woordvoerder van de Franse re gering was van mening dat de Russische gisteren gegeven door de minister buitenlandse zaken, Dean Rusk, op een persconferentie ln Washington. Rusk was van mening dat de verkla ring' van Chroesjtsjef dat hij niet zal vasthouden aan ztfn eis, dat er voor het einde van dit jaar eon vredesverdrag met Oost-Dui'tsland moet zijn gesloten, de spanning in de wereld enigszins heeft doen verminderen. Er bestaat volledige overeenstemming tussen de westerse bondgenoten over de aard der vitale westerse belangen in Duitsland en Ber lijn en de noodzaak om deze te verde digen. zo verklaarde RuSk. Dit betekent echter niet dat er geen verschil van ment wat minder scherp heeft gesteld, maar dat er toch in wezen geen enkele stap in de goede richting is gedaan. De Britse staatssecretaris van buiten landse zaken. J. B. Bodber, heeft giste ren in het Lagerhuis medegedeeld, dat de Britse regering overweegt bji de Al gemene Vergadering van de V.N. een resolutie ln te dienen, waarin wordt aan gedrongen de Sowjetunie van haar plan af te brengen. Vrijwel tegelijkertijd heb ben 62 Labonr-parlementsleden de Rus sische ambassadeur in Londen een brief overhandigd waarin wordt geprotesteerd tegen het tot ontploffing brengen van de waterstofbom. De Koningin en de Prins hebben gisteren op paleis Soestdijk de vice- I president van India, dr. Sarvepalli Radhakrishnan ontvangen.. Op een moment eiste de poedel alle belangstelling voor zich op. Bij duizenden in arrest na wilde vechtpartijen stranten hebben het de Parijse politie gisteravond bijzonder moeilijk gemaakt. Als protest tegen de avond klok rukten uit de voorsteden stro men arbeiders op naar de binnenstad die door versterkte politiemacht op alle bedreigde punten werd bewaakt. Bij enkele wilde gevechten, waaraan 4000 demonstranten deelnamen, zijn ten minste twee mensen om het le ven gekomen. Intussen heeft het FLN door middel van pamfletten vrouwen en kinderen aangemoedigd morgen te demonstreren. Met name in de voorstad Nanterre is het gisteravond tot ongeregeldheden gekomen. Er werden alleen daar al 1500 betogers gearresteerd. Op een andere plaats openden de demonstranten het vuur op een politieauto, waarbij twee Moslims om het leven kwamen. Toen er ten slotte geen wagens meer beschik baar waren om de demonstranten te vervoeren werden er gemeentebussen gevorderd, die begeleid door motor agenten naar de detentie-contra reden. Veertig Algerijnse leden van de Na tionale Vergadering hebben intussen een verklaring gepubliceerd, waarin wordt gezegd, dat „met uitzonderlijke ruw heid" tegen de betogers is opgetreden. De regering zou volgens de opstellers met twee maten meten; Algerijnen wor den anders behandeld dan Europese de monstranten. Een Algerijnse senator heeft er zich over beklaagd, dat de poli tie hem heeft mishandeld. Een woordvoerder van de voorlopige Algerijnse regering in Tunis heeft de betogingen een nieuw bewijs voor de politieke rijpheid en eenheid van het Algerijnse volk genoemd. De Franse communistische partij en enkele vak bonden hebben het optreden van de Parijse politie tegen de demonstranten scherp veroordeeld. Volgens de commu nisten zou de politic met ongekende wreedheid te werk zijn gegaan. Ook het rooms-katholieke verbond van christen- arbeieders laakt het optreden van de In Oran is voor het centrum van de stad een uitgaansverbod uitgevaar digd dat tot vanmiddag geldt. Kan toren, winkels en café's moeten ge sloten blijven en de inwoners is aan geraden thuis te blijv enen de blin den te sluiten. JN ONS COMMENTAAR van gisteren A hebben wij reeds de aandacht geves tigd op enkele accenten in Chroesjtsjefs rede, uitgesproken voor zijn massale com munistische partijcongres. Massaal, want de Russen doen nu eenmaal graag alles in het groot. De wereld moet worden ge ïmponeerd en de grootte kan voor het congres de illusie wekken van een echte volksvertegenwoordiging te zijn. De twee accenten die wij noemden waren de mildere toon, die echter weer tot nor maler proporties werd teruggebracht door de onverholen aankondiging van een bom, belangrijk groter nog dan alle reeds ont plofte en tot ontsteking te brengen op de laatste dag van deze maand. Deze laatste mededeling heeft de we reld opnieuw verbijsterd en ontsteld. Amerika heeft reeds een appèl op Rus land gedaan, van de ontploffing af te zien, cn ook op vele plaatsen elders is men in beweging gekomen. Niet uitgesloten is dat Chroesjtsjef er toch nog vanaf ziet In de vreemde wereld die wij beleven is er kans, dat hij dan nog aan propaganda wint Is hij dan niet de man die een ont ploffing niet door laat gaan? Te gemak kelijk ziet men er dan aan voorbij, dat hij nog eens weer met een ontploffing heeft gedreigd. Velen zijn al geneigd om hem dankbaar te zijn voor hetgeen hij niet doet. Deze twee kernen uit zijn betoog, zijn mildheid en zijn cynisme, mogen niet de ogen doen sluiten voor wat zijn rede overigens behelsde. Daar is, om iets ken merkends te noemen, zijn terechtwijzing aan Albanië. Albanië behoorde tot onlangs onverkort tot het Sowjet-blok, maar toen Chroesj tsjef zijn voorganger Stalin, steeds door hem hoog vereerd, ontluisterde, wensten de Albanese communisten hem daarin niet te volgen. Zij hielden aan Stalin vast, en stonden daarin niet alleen. Want in dit opzicht genieten zij steun en bescherming van geen minder land dan het rode China. Zodat Ruslands positie als leidinggevend aan het internationale communisme op nieuw verzwakt. Met wie binnen Ruslands grenzen andere gedachten zijn toegedaan kan Chroesjtsjef afrekenen. Het is daar een afdoende zon de, ooit van de overigens wisselvallige partijlijn te zijn afgeweken. Niemand min der dan de hoogbejaarde Worosjilof, held van het Sowjet-leger, heeft op dit con gres om een afwijking ln het verleden een standje moeten incasseren. Tegenover op positie buiten Rusland staat Chroesjtsjef minder sterk. Dit zal dan ook andere landen die van daag nog bij het Sowjet-blok zijn aan gesloten niet kunnen ontgaan. Het kleine, maar zich van Rusland verwijderende Al banië, trekt ook hun aandacht. (RITAl nacht in de zware storm die op de Noordzee woedde, lek geslagen. Het schip dat 319 ton meet, is eigendom van de rederij Marezaten in IJmui- den. De schipper J. Blok meldde via de radio dat er water het schip bin nendrong bij het vliegwiel van de hoofdmotor en dat het schip zware slagzij begon te maken. De Elie Cheneviere was op weg van de vis gronden naar IJmuiden. Al spoedig moest de hoofdmotor worden stopgezet. Om ongeveer elf uur zond de schipper de eerste nood seinen uit, die door een Deens sta tion opgevangen werden. Het schip bevond zich toen 200 mijl ten noorden van IJmuiden. De gehele machine kamer stond binnen enkele uren vol water. Dit had een nieuwe ramp tot gevolg: het licht en de radio vielen uit. De schipper slaagde er tegen mid dernacht in, een noodzender in wer king te stellen- Alle schepen die in de buurt waren, zetten koers naar de benarde treiler. Hebt U „Dot zit zo" al? Zie bon op de advertentiepagina's Het dichts bij waren twee Belgische treilers, maar ook de sleepboot Titan was onderweg. Om kwart voor een meldde de schip per dat de toestand aan boord onhoud baar werd en dat de veertien opvaren den van boord waren gegaan. De sloep van de Elie Cheneviere werd door de Engelse treiler Granby Quecn gevonden tien opvarenden, waarvan een was overleden, werden aan boord genomen. Vier man worden nog vermist. Van drie vermoedt men dat zij naast de sloep gesprongen zijn toen zij van boord gin gen, en een (de tweede machinist) zou in de machinekamer opgesloten zijn. Men verwacht, dat de Granby Queen pas zaterdag in de Engelse haven Lowe stoft zal aankomen. Men had vanmiddag de treiler nog niet bereikt. Langs de gehele kust zijn schepen in moeilijkheden geraakt. Daar is in de eerste plaats het Zweedse schip Vibeke Christensen, dat nog altijd bij Rottum vastzit. Nederlandse redders van de motorsloep Willem Horsman waren kennelijk niet welkom, want de touwladder werd binnengehaald toen zij het schip naderden. Een der opvarenden van de Vibeke Christen- In de storm is gisteren het 1369 ton metende Zweedse schip Vibeke Christensen op de Rot tumerplaat aan de grond gelo pen. De opvarenden weigerden elke hulp en haalden de touw ladder in toen een reddingsboot uit Schiermonnikoog assistentie wilde verlenen. Men hoopte van daag vlot te kunnen komen. Luchtfoto ANP). ;n gaf te kennen dat assistentie niet nodig was. De reddingboot Insulinde die naar het schip was uitgevaren, averij opliep, zal naar Delfzijl gaan voor herstel. De Britse treiler Arctic Viking is gis teren ter hoogte van Flamborough Head de Engelse oostkust gekapseisd. Veertien bemanningsleden slaagden erin boord van een sloep te komen van de Poolse logger Derkacz. Vijf opvaren den worden vermist De schade, die de storm gisteren aan de nieuwbouw van de haven te Delfzijl heeft toegebracht, blijkt nogal mee te vallen. Volgens de directeur van de ha ven is met d eschade een bedrag van niet meer dan enige duizenden guldens gemoeid. Het werk zal vermoedelijk drie dagen tot een week zijn gestagneerd. JVE GROOTE hoeveelheid regen, die de laatste dagen in onze omgeving zijn gevallen werden veroorzaakt door een depressie, die aanvankelijk langs de Waddenkust naar het oosten trok, maar die in de Duitse Bocht van koers ver anderde om in zuidelijke richting verder te gaan. Het centrum passeerde daarbij het oosten van ons land. Plaatselijk is er in ons land sinds dinsdag meer dan 50 mm gevallen. In verband met de op vulling van de depressie zijn sinds woensdag de winden in ons land echter gaan afnemen. Op de Noordzee hand haafde zich echter nog een noorderstorm. De komende 30 uur zal de storing verder opvullen, waardoor de uiind nog meer zal afnemen. De regenkansen blijven echter groot, In de temperatuur komt weinig verandering. De Bilt verwacht tot morgenavond: Veranderlijke bewolking met plaatselijk enkele buien en hier en daar mist. Zwak ke tot matige veranderlijke wind. Wei nig verandering In temperatuur, (Opge maakt om 11.15 uur). Tendens stationair HET WEER ES El Rapporten hedenmorgei zeven uur Temper Station weers- V- L ZON EN MAAN op 7.12 t Vrijdag: zon op 7.12 uur, onder 17.37 uur. Jwc"'e maan op 16.27 uur. onder 2.17 uur. z'd Limi Op 23 oktober volle maan. Helsinki in 1957 heeft vele Russen het leven gekost, op grote schaal ziekte veroorzaakt en water en oogsten besmet. Dit onofficiële en onbeves tigde bericht werd uitgezonden door Radlo-Llberiy. een Ameri kaans station dat programma's uitzendt naar de Sowjetunie in het Russisch en zeventien andere talen. Radio-Liberty zei deze in lichtingen verkregen te hebben was. Zijn naam wordt geheim gehouden. Het relaas luidt als volgt: De ontploffing vond plaats in de republiek Kazahstan. Bewo ners van het gebied om Semipa- latinsk werden ervan verze kerd dat de proef hen ln geen enkel opzicht schade zou be rokkenen. De geleerden verrekenden zich blijkbaar ln de weersom standigheden en een zware uit zaai kwam in bet gebied. oogsten. Alle drinken i water nit onafge- Daarna begon het pinimvee en het andere vee te sterven. te melden. De autoriteiten gaven bevel ook bun geraamten te verbran den. maar de besmetting bleef zich uitbreiden. Er moesten ziekenhuizen ge- improvi«rrd worden en de ernstiger gevallen werden per kkkf vU-itol, n„, Mmh.l». ,1- dekte bronnen der die last kreeg hoofdpijn of hoge koorts werd ders overgebracht. Er vielen veel doden. De Russische autoriteiten probeerden de toestand te ba- Tussen twee en vier weken na de ontploffing begon de uit werking zich op de mensen af gatelliseren ln berichten voor te tekenen Zij werden tijdelijk het binnenland door van een lam, verl-ren hun haar, had- epidemie van influenza te spre- deu hoge koorts, delirium en ken. 13 9 H 13 10 15 12 10 23 11 7 20

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1961 | | pagina 1