Jlieuwe jTriftsrijc ÖTourant AMBASSADEURS UITGEWEZEN Commentaar Diplomatieke betrekkingen worden gehandhaafd Vreugde over het asiel aan Russische ir. Goloeb Moskou: Helb moet weg - Den Haag: Ponomarenko niet terug Sowjetunie eist straf Rusland houdt niet vast aan troika-plan Studentenrel in Delft Agenten gewond door brandende fakkels ZATERDAG 14 OKTOBER 1961 KANTOREN: Steenstraat 37. TELEFOON: alle afdelingen 31441. KLACHTENDIENST: bezorging 18—19 u. ABONNEMENTEN: 7.50 per kwartaal; 2,55 per maand; 0,59 per week. ADVERTENTIES: 0.20 per millimeter. Familieberichten 0.18 per millimeter (Bij contract belangrijke korting). POSTREKENING: 58936. Tweeenveertipste jaarpang no. 12302 redacteur: Dr. E. DIEMER CHRISTELIJKE ATIOW AAL DAGBLAD „SlantfflitlcU It ahfblmn mgn bert ia tegljeospnf Daarom is uiv zoon in HOHNE Zie pagina 7 (Van onze OUSLANDS ambassadeur P. K. Pono marenko is gisteravond door Den Haag persona non grata verklaard in ver band met diens aandeel in de Goloeb-af- faire. Uit Moskou kwam ongeveer gelijk tijdig liet bericht binnen dat ook de daar residerende Nederlandse ambassadeur mr. H. A. Helb persona 11011 grata is ver klaard. Het laatste is vervat in een nota ■erslaggevers) van de Sowjet-regering, die aan de Neder landse regering overhandigd is. Hierin J wordt krachtig geprotesteerd tegen het „ergerlijke en schandelijke optreden van de Nederlandse politie-autoriteiten" te gen de ambassadeur van de USSR en leden van de Russische ambassade. Tevens wordt aangekondigd dat Moskou besloten heeft Ponomarenko terug te roepen. Nederlandse ambassadeur Henri A. Hélb, die is uitge- als vergeldingsmaatregel en de uitwijzing van de sow- ■ambassadeur in Nederland. /"OLGENS een woordvoerder hebben de boodschappen o\ het ministerie van buitenlandse zaken en weer elkaar doorkruist. Hoewel het ambassadeur in Nederland. moejjy^ was te beoordelen wie de eerste persona non grata-verklaring heeft vandaag de dag door- J p 6 nacht met het pakken van heeft afgegeven, had Nederland naar zijn gevoelen het eerst gehandeld, h koffers met het oog op zijn Hij suggereerde oojc dat de beslissingen min of meer onafhankelijk van rtrek. Hij weigerde enige ver- elkaar genomen zijn. kring af te leggen, maar een bordvoerder -eide dat Helb jn politieke kringen denkt men iï°der!dnd hier anders over' ffier wordl zon- Irtrekken. Mevrouw Helb blijft der meer gesteld dat Moskou de m in Moskou om het pakken te primeur had. Pas nadat de Sowjet- lieuws in en oogopslag Nederland en de Sow- hebben eikaars am bassadeurs uitgewezen. De leer P. K. Ponomarenko s persona non grata in Den Haag en mr. H. A. Helb is |dat in Moskou. Verbreking ivan de diplomatieke be trekkingen wordt voorals nog niet verwacht. De Rus- jsische diplomaten Popof en phibaef zijn gisteravond Imet de Nord West Express [vanuit Hoek van Holland naar Moskou vertrokken. Minister Beerman heeft de Russische scheikundige Goloeb politiek asiel ver leend. Op eigen verzoek blijft hij nog enkele dagen op het hoofdbureau van politie in Amsterdam, waar hij wat op zijn verhaal wil komen en een beslissing wil nemen over zijn toe komstplannen. Waarschijn lijk zal hij een functie krijgen in de wetenschap pelijke sector. Dr. Paul Rijkens heeft ien vraaggesprek ver klaard. dat een deel van het Nederlandse kabinet achter het door zijn groep ingenomen standpunt ten aanzien van Indonesië staat. De Sowjetunie houdt niet langer vast aan haar verlangen naar een drie manschap ter opvolging van Hammarskjöld als se cretaris-generaal der Ver. Naties. Voor de functie van secretaris-generaal heeft de Russische afvaar diging zeven kandidaten. hunner kan worden .gekozen zonder dat zijn verkiezing door een Rus sisch veto zal worden ge troffen. De internationale com missie van juristen in Ge- nève is, na een onderzoek, tot de conclusie gekomen dat Franse parachutisten zich b ij de strijd om de basis Bizerta schuldig heb ben gemaakt aan afschu welijke wreedheden. O.m. zouden zij tweehonderd ongewapende gevangenen in een onbewoond gebied met machinepistolen heb ben gedood. De Franse autoriteiten hadden ge weigerd de juristen mede werking te verlenen bij het onderzoek. In een bespreking te Bonn hebben de West- duitse bondskanselier Adenauer en burgemees- Ier Brandt van West-Ber- lijn volledige overeenstem ming bereikt over de te volgen politiek. Men zou niet verder willen gaan dan het vredesplan van 1959. zoals dat in Genève door de Westelijke minis ters van buitenlandse za ken werd ingediend. regering besloten had mr. Helb uit te wijzen en Ponomarenko terug te roepen, verklaarde Den Haag de laatste persona non grata. Voor Den Haag is de uitwijzing van Ponomarenko een kabinetsbeslissing ge weest. Zoals op elke vrijdag vergaderde de ministerraad gistermorgen op de ge wone tijd. Woensdag en donderdag ver toefde minister-president De. Quay, die wegens afwezigheid van minister Luns tevens tijdelijk de portefeuille van bui tenlandse zaken beheert, in Luzern. Bij de uitwijzing van de Sowjet-diplomaten Popof en Chibaef is niet het hele kabinet betro\ken geweest. De verbreking van de diplomatieke betrekkingen tussen Den Haag en Mos kou wordt niet verwacht. Rusland ver langt lil z(jn nota maatregelen om her haling van Incidenten te voorkomen Hieruit kan geconcludeerd worden dat de Sowjetunie voorlopig niet verder Bevoegde kringen in Den Haag ver wachten overigens niet dat spoedig we derzijdse ambassadeurs zullen worden benoemd. Van een impasse in de dinlo- matike betrekkingen tussen Nederland en Rusland is dus in ieder geval wel Commentaar In diplomatieke kringen te Moskou heeft men gisteravond gezegd dat thans voor het eerst sedert vele jaren het hoofd van een diplomatieke missie in de Sowjetunie tot ..persona non grata" is verklaard. Naar aanleiding van de maatregel tegen de Nederlandse ambas sadeur zei men dat doorgaans militaire attaché's of lagere leden van ambassades tot ..persona non grata' 'worden ver- Op de Nederlandse ambassade ont hield men zich van commentaar op de Ru USLAND is bereid de cis inzake een driemanschap voor de post van secretaris-generaal van de Ver enigde Naties te laten vallen. De Russische afgevaardigde Zorin, deel de op een persconferentie mee, dat de regering van de Sowjetunie de namen van zeven afgevaardigden in gedachten heeft, die deze functie zouden kunnen bekleden, zonder dat hun verkiezing door een Russische veto getroffen zou worden. Zorin omschreef drie principes van dc Sowjetunie: 1 De secretaris-generaal moet worden benoemd op aanbeveling van de vei ligheidsraad en zou een korte verklaring omtrent zijn bedoelingen moeten afleggen. 2 Hij moet ervaren personen uit de ondersecretarissen van met name ge noemde landen en werelddelen uitnodi gen als zijn voornaamste adviseurs op te De Sowjetunie is nog steeds van me ning. dat drie afgevaardigden de juiste oplossing is, maar het is bereid dil aantal ook te vergroten. Indien nodig zouden het zelfs zeven afgevaardigden kunnen worden. Hij verklaarde ten stelligste, dat de Sowjetunie over het secretariaat geen veto in de zin heeft en Russische maatregelen Men meent in Moskou te r. Helb gisteravond is in de tegen hem genomen gelicht ovi maatregel. Wel heeft men van Nederlandse zijde in de Russische hoofdstad de tweede ambassadesecretaris, de heer -P. J. Polak, met de lopende zaken zal worden belast daar de gevolmachtigd minister dr. J. Vixseboxse enkele dagen geleden met ziekteverlof naar Nederland is vertrokken. ..Beledigend" De Sowjetnota die de Nederlandse gering gisteravond bereikte spreekt het ontoelaatbaar beledigend optreden van de Nederlandse politieautoriteiten tegenover de buitengewoon en gevol machtigd ambassadeur van dc U.S.S.R. in Nederland en diplomatieke leden van de Sowjet-ambassade op 9 oktober, welk optreden zonder weerga is in de interna tionale praktijk. Nederlandse politieman nen begonnen, zo heet het in do nota een provocatie, die ten doel had te verhin deren dat de Sowjetburgeres I. A. Alek- sejeva (mevrouw Goloeb) naar huis terugkeerde. De Sowjet-ambassadeur en zU" staf leden werden gedwongen maatregelen te nemen, zoals gebruikelijk voor ambas sades die hun burgers verdedigen ten einde mevrouw Goloeb tegen een onwet tig optreden te beschermen. In plaats van hun provocerend optreden te staken, beledigden de Nederlandse politiemannen op grove wijze de ambas sadeur van de Sowjetunie door geweld )e gebruiken tegen hem cn verscheidene 'eden van de Sowjet-ambassade. Bijzon der onbeschaamd wordt in de nota het optreden van adjudant Veltman ge noemd. De Russische regering zegt ver der dat dit optreden een grove schending betekent van de algemeen erkende nor- het volkenrecht. Verder ver werpt zij als lasterlijk de beschuldigingen die tegen de stafleden van de Russische ambassade zijn geuit in de aide-mémoire de Nederlandse regering van 12 oktober die het Nederlandse optreden slechts zou trachten te vergoelijken. Het optreden van de Nederlandse auto riteiten kan niet anders worden gezien dan als een poging om de betrekkingen tussen de Sowjetunie en Nederland tt bederven, teneinde de toestand te ver ergeren. De Nederlandse reegring moe: zich. aldus de Russische nota. realiseren dat dergelijke acties alleen maar ern stige consequenties met zich kunnen brengen. De Sowjetunie eist dan ook be straffing van de schuldigen. Door de abnormale toestand is de Russische rege ring gedwongen haar ambassadeur uit Nederland terug te roepen. Tevens acht de Sowjet-regering het verdere verbluf van de Nederlandse am- ba*sa*eur in de Sowjetunie, de heer H. A. Helb, in de Sowjetunie niet mogelijk en zii \erwacht dat hij zo spoedig moge lijk het land zal verlaten. De Russische nota wijst er ten slotte op dat deze laatste eis niet is ingegeven door het gedrag van de heer Helb zelf, doch uitsluitend door het optreden van de Nederlandse autoriteiten. (Zie vervolg paginp 7) De twee uit ons land uitgewezen Sowjet-diplomaten zijn gisteren uit Hoek van Holland naar Sow jetunie vertrokken. De foto toont hoe de heer A. D. Popof (midden) zich naar de trein begeeft. De vrouw die naast hem loopt, bleef trenend achter. Foto onder: in Utrecht waren de gordijnen van de Russische trein gesloten. Popof en Chibaef waren niet meer Ie Mr. W. Aalbersberg p.g. Hollandia Mr. W. Aalbersberg is benoemd tot procureur-generaal bij het Hof van jus titie te Hollandia. Hij was laatstelijk hoofd van de afdeling wetgeving en ju ridische zaken bij dc dienst van sociale zaken aldaar. Van 1946 tot 1950 werkte hij bij het departement van justitie te Djakarta cn sedert 1951 in Nieuw-Guinea. Hij werd in 1919 te Leiden geboren. Mr. Aalbersberg volgt mr. von Meyen- feldt op, die enige maanden geleden na een conflict met gouverneur Platteel over het optreden van een bestuursambetnaar in dc Baliemvallei ontslag had gevraagd. De dertien jarig Paulus Schoonens uit Amsterdam heeft gistermiddag een van twaalf meter overleefd. Met in dige kwetsuren is hij in het ziekenhuis opgenomen. De Jongen moet het c wicht verloren hebben toen hij ii keuken van zij nouderlijk huis in de Quellijnstraat door het .aam vief van de derde etage op de straat ti het glas terecht kwam. ^7EER gelukkig toonde zich de heer Goloeb toen hoofdinspecteur mr. L. van Haaren, chef van de Am sterdamse vreemdelingenpolitie. Officiële dealer Verf van Vettewinkel Tokion Lakken Nemi Muurverven Wienese ladders Sphinx kwasten Sata Pistolen Leidse verfhandel „de Valk" n.v. LAMMERMARKT Verkoop uitsluitend engros LEIDEN Tel. 33909 Twee politicmannen zijn gister-1 avond in Delft gewond geraakt bij ongeregeldheden, die door studen- werden veroorzaakt. De rooms- katholickc studentenvereniging „Sanctus Virgilius" besloot dc in auguratie van haar kandidaat-leden, die gistermiddag was. 's avonds met fakkeloptocht, die eindigde op de markt bij het standbeeld van Hu- go de Groot. HEEFT U HET GEZIEN? f Advertentie) Traditiegetrouw werden de fakkels naar het standbeeld geworpen, maar al spoedig werden de ter plaatse aan wezige politiemannen het doelwit Daarbij werden niet alleen dc fakkels, doch^ook flessen als projectielen ge- Een aantal agenten raakten uniform petten en gummistokken kwijt De twee gewonde politiemannen waren met een brandende fakkel in de nek geslagen en van één van hen werd de neus bescha digd. Ook aan hun kleding werd schade aangericht. Doordat de overmacht te groot was. slaagden de agenten er niei in arrestaties te verrichten. De com missaris van politie heeft gisteravond nog de president van de studentenver eniging op het bureau van politic ont- hem gisteravond op het hoofdbureau van politie de mededeling kwam doen dat de minister van justitie gunstig had beslist op zijn verzoek tot asiel-verlening. Er werden han den geschud en de blijdschap be perkte zich niet tot de betrokkene zelf. Ook de politiemannen die de heer Goloeb dagelijks met hun zor gen omringen, waren bijzonder ver heugd. „U kunt van nu af gaan cn staan waar u wilt" liet hoofdinspecteur Van Haaren de Russische vluchteling kort na negen uur weten Maar Goloeb prefereert voor lopig de gastvrijheid van de Amsterdamse politie. Uiteraard is hij de emoties van de laatste dagen nog niet geheel te boven, hij stelt er daarom prijs op bij de Am sterdamse politie nog wat op verhaal te komen. Dc Amsterdamse vreemdelingenpolitie heeft haar gast van allerlei lectuur voor zien. Kranten en tijdschriften die de laatste dagen de meeste belangstelling van Goloeb hadden, zijn nu opgeruimd. Gis termiddag is hij begonnen met het lezen van Boris Pasternak's „Dr. Zjivago" in de Russische taal. Goloeb heeft het boek ten geschenke gekregen. Hij was er dolblij mee, want hij had het veelbesproken boek nog nooit gelezen. ..Dat mocht niet in Rusland, dat was verboden", liet hij we- Ook dc Amsterdamse politiemannen zorgen overigens voor de nodige afwisse ling. Een van hen. een goede schaker hij speelde aan het tweede bord van A. P. G. S. heeft de afgelopen dagen menig partijtje schaak met de Rus ge speeld. Hij heeft enkele partUen verloren. ook enkele gewonnen. Dat dc Amsterdam ook meeleeft met Goloeb heeft ontvangen. Zelfs stuurde iemand een in het Engels geschreven schaakboekje. „Maar dat is heus niet no dig", verzekerde mr. Van Haaren. ..De heer Goloeb verveelt zich echt niet." Wat de toekomstplannen van de Russi- sohe chemicus betreft, is nog geen be sluit genomen. Voorlopig wil de Rus wat op verhaal komen. In ieder geval is er geen sprake van dat ir. Goloeb naar de Rozenhof (een jeugdgevangenis, in de open afdeling waarvan meer buitenlan ders die hier politiek asiel hebben ver kregen of daar nog op wachten tijdelijk verblijven) bij Zutphcn zal worden over gebracht. Ir. Goclocb heeft wel bepaalde plannen, maar hij wil eerst nog eens dc moge lijkheden nagaan", zo deelde mi, Van Haaren desgevraagd mede. Uiteraard denkt hij daarbij aan een functie in de wetenschappelijke sfeer die hij ambieert. Dat hij daarbij aan een werkkring in Amerika zou denken, is volgens de Am-1 sterdamse vreemdelingenpolitie voorbarig I TT ET IS TUSSEN Nederland en Rusland van hard tot harder gegaan. Het moest worden verwacht. Er valt echter aan te nemen, dat het niet nog erger worden gaat. Er volgt nu een periode. Langer of korter, zonder weder zijdse ambassadeurs, waarna stellig nieu we zullen worden aangewezen. Verbreking van de betrekkingen ligt wel licht niet In het voornemen. Daarvoor was dit incident, hoe irriterend ook. be paald niet ernstig genoeg. Dc Russische ambassadeur was voor Ne derland moeilijk houdbaar. Daarvoor had hij z'ch te duidelijk misgaan. Ware hij niet reeds icruggcroepen, zo zou te ken nen zijn gegeven, dat zijn regering beter van hem kon afzien. De Nederlandse regering heeft hiervan kennelijk een ka binetsbesluit willen maken, op zichzelf geheel terecht. Nederland heeft nu een maal niet een eenmans regering. In Rusland heeft men dit zien aankomen. Hoe men er ook over dc eigen ambassa deur dacht, men diende er dc eer aan zichzelf te houden. Rusland, in andere gevallen»opgevcnde van e'gen kracht, kon niet de kracht opbrengen, het on-relijk vn ziin ambassadeur te erkennen, al thans niet openlijk. Misschien hoort dc man er binnenskamers meer van. Dit zou kunnen hliiken uit de volgende post die hem wordt toegewezen, indien hem al een post wordt toegedacht. Eenmaal in de noodzaak, ook tegen heug en meug eigen eer op te houden, kon Rus land er bliikbaar niet aan ontkomen, een geliike maatregel te treffen tegen de Ne derlandse ambassadeur, hoezeer het moet erkennen dat op diens gedrag nie's viel aan te merken. Hij is nu een slachtoffer van het svsteem. en n'et het eerste. Het Russische prestige, dat geen inbreuk kan dulden, e'ste ziin ontslag. Overigens blijft heel deze Russische reactie doorzichtig genoeg. De Nederlandse ambassadeur behoeft niet bevreesd te z::n. dat hij niet op een andere post komt. Hij heeft zich een bekwaam diplomaat bewezen, op de hoog'e van het geen een d'nlomaat betaamt. Het is trou wens gehruikeli'k. dat d«plomat»eke pos- ton aehter het IJzeren Gordijn niet al te lang door dezelfde persoon bezet wor den gelaten. H'ermede is. vermoeden we, de affaire afgedaan. De poslcn blijven een poosje onbeze' cn worden dan weer vervuld. Af gewacht moet worden, wie de Russen dan voor Den Iïaag in aanmerking willen laten komen. Eens immers had men Mo- lotof foeffodiehU hetgeen onze regering heeft geweigerd. In elk geval kan de opvolger nu weten, dat men zich bij ons niet maar alles kan veroorloven. i zaak geeft uitdrukking aan een gevoelen, maar niet ze'den zal haar daadkracht gering zijn. Rovend'en heeft zli vaak de strekk'ng, anderen te dwingen tot een uitspraak die zii als zodanig n'et wensen. Gelukkig is er dan veelal een uitweg: men kan stellen, met de motie desnoods ♦ot op zekere hoog'c in te stemmen, doch nan een mo'lc ju'sl als motie geen behocf'e te hebben. Deze weg pleegt ook in onze volksvertegenwoordiging wel te worden gevolgd, met name ook In die gevallen waarin men onverhoeds voor een motie wordt geplaatst. Wij betreuren het. dat deze laatste me thode niet langer door de Nederlandse afgevaardigden bij de Verenigde Naties in ach4 is genomen, toen daar deze week een L'beriaanse motie tegen Zuid-Afrika aan de orde was. Men ken' ons standpunt ten aanzien van Znid-Afr'ka's houding in hei rassenpro bleem. Begrip voor de moeilijke situatie daar weerhoudt ons er niet van. tegen de daar beoefende politiek bedenkingen te hehhen. We hebben daaraan meermalen u'tdrukking gegeven. Bovendien moet worden vastgesteld, dat de rede die voor Zuid-Afrika in de Ver enigde Naties was uitgesproken, ook niet in alle opzichten gelukkig mocht hc4cn. De spreker maakte het achteraf nog be langrijk erger door van Suriname en de Antillen te gewagen als van negcrkolo- nies. Maar moest er een motie van af keuring tegen deze rede worden Inge diend? Er worden voor de Verenigde Na ties meer redevoeringen gehouden waar mee men moeilijk kan Instemmen, even als trouwens in alle openbare instellingen en colleges. Ieder land heeft er het recht, zijn zegje te dobn, zoals ieder land ook het recht heeft om zijn beschouwingen tc plaatsen tegenover die van de ander. Er waren voor Nederland andere moge lijkheden geweest om te doen uitkomen, dat het over het rassenprobleem anders denkt dan de regering in Zuid-Afrika. Het legt daarvan trouwens ten overslaan van dc wereld bewijzen af, die duidelijk genoeg zijn. Deze motie van afkeuring echter paste niet in de werkmethode van een lichaam als dc Verenigde Naties. Voor Nederland was er geen reden ge weest, zijn stem eraan tc geven, cn het is jammer, dat het niettemin is gebeurd. Bij dit onderhoud is een onderzoek toegezegd. De praeses gaf al toe. dat het gedrag van de politie correct Is geweest. Burgemeester D. de Loor, die als hoofd van de politie uiteraard geen waardering kon hebben voor bet optreden van de studenten, overweegt thans voorlopig alle activiteiten naar buiten van Deiftse studenten te verbieden. minima van 4 tot 6 graden. Dit is ook echter het enige verschijn sel dal er op wijst dat wc midden in de herfst leven. Overdag is het fraai en zonnig met temperaturen van 15 d 16 graden. Dc hogcdrukgebicden zijn bijzonder ac tief en brengen in vrijwel geheel Europa rustig en droog weer. Het laat zich aan zien. dat ook in ons land dit fraaie herfst weer zeker nog enkele dagen kan voort duren. De oostenwind zal rnin of meer w,nd Tendens stationair J ''«'nig verandering In tempe- het zuiden druilen, lonardoor de nnr.t middagtemperaturen nog weer iets ho- Zon en Maan oer kunnen worden. Zondag 15 oktober: zon op 7.04, onder De Bilt verwacht tot morgenavond: 17j£,112' Ond0T 21 38 ou«. Maandag 16 oktober zon op 7.06 onder in de nacht 17.45. maan op 13.50. onder 22 37. Dinadag orgenavond: Droog en zonnig weer, en ochtend hier rn due miet. Zwnhhe cereti kwirtijr.'

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1961 | | pagina 1