voetgangers\
oversteekplaatsen\
Regels om
te onthouden
PER 1 NOVEMBER
gaat het samenspel
beginnen
STANDAARDISATIE
UNIFORHITEiT
A
gewenst
<=T[ieuwe routine
van alle
weggebruikeró geëiót
Oproep tot
bezinning
Een ieeijf mMjkheid
1. M hYMkto* 111
(Ven onxe verkeersredacteur)
Op 1 november is het xo ver. Op die dsg krijgen alle „zebra'»" een wettelijke bescherming, wat
betekent dat voetgangers, die via de witte strepen oversteken, recht van voorrang hebben. De
importantie van de nieuwe maatregel mag door geen weggebruiker worden onderschat, ledereen,
die aan het verkeer deelneemt, is er direct bij betrokken, zeKs de trambestuurder, die tot nog toe
wel als de koning van de weg moest worden gezien.
en
De invoering van de beschermde
roetgangers-oversteekplaats heeft
ien oud probleem weer eens ac-
ueel gemaakt, de richtlijnen, wel
de minister van verkeer en wa-
erstaat naar de lagere overheden,
,c. de wegbeheerders, heeft gezon-
len, blijven namelijk richtlijnen, en
[unnen niet dwingend worden opge-
egd. Hetzelfde geldt voor de aan-
tevelingen, die door de ANWB zijn
tedaan in zijn doorwrochte en op
nternationale ervaring steunende
nemorandum over de v.o.p.'s. Zo
emand deze aan zijn laars wil lap
pen, hij lappe ze aan zijn laars.
Een en ander heeft trouwens niet
illeen betrekking op de situering
tn wat dies meer zij van de „ze-
Raad voor
hel wegverkeer
doemt aan de horizon
Gemeenten kunnen (wat niet
Ktijd wil zeggen dat ze het doen)
lar eigen inzicht wegen aanleg
gen, markeren, verlichten, etc. En
*at de Rijkswaterstaat betreft: of
ficieel is er maar één, doch deze
bestaat uit zo"'n vijfentwintig, vrij
autonome arrondissèmenten. Per
soonlijke voorkeur speelt vaak een
gróte rol bij het nemen van ver
keerstechnische beslissingen.
Landelijk gezien, heeft de minis
ter van verkeer en waterstaat het
alleen voor 't zeggen, als het om
het al of niet voeren van stadslich
ten gaat. De huidige bewindsman
heeft thans een poging gedaan de
beoordeling van het invoeren van
nieuwe maximum-snelheden aan
zich te trekken, maar of dit luk
ken zal, hangt van de Tweede Ka
mer af.
Ir. Kuysten betreurde het dat de
centrale overheid zich in een min
of meer afhankelijke pósitie be
vindt.
„Als het om de verkeerstechniek
en de verkeersveiligheid gaat", zei
hij, ,,is een zekere redelijke aan
tasting van de gemeentelijke auto
nomie beslist geen overbodige in
greep. Bij standaardisatie en bij
uniformiteit is elke Nederlander ge
baat. Enfin, laten we de nieuwe
verkeerswet van professor Belinfan-
te maar even afwachten. In het
eerste artikel wordt de Raad voor
het Wegverkeer geïntroduceerd, die
o.m. vertegenwoordigers uit alle
sectoren van wegbeheer en wegen
bouw zal lellen. De minister kan
dan steunen op adviezen van een bij
de wet ingesteld lichaam, wat van
grote waarde is. De ANWB is er
vierkant voor. Ik mag wel zeggen
dat we voor het doel, dat wordt be
oogd, een stuk van ons leven heb
ben gegeven."
De figuur van de beschermde voet
gangers oversteekplaats ook wel
v.o.p. genoemd is niet helemaal
nieuw. Sinds enkele jaren kennen we
immers „zebra's", die door oranje
knipperbollen worden geflankeerd, en
waarop de voetganger een zekere mate
van bescherming geniet. We zeg
gen met opzet: „een zekere mate",
want het enige, dat het rijverkeer
niet mag, is de overstekende voetgan
ger hinderen.
Rekbaar
Hinderen is echter een rekbaar be
grip, en bovendien voor velerlei uitleg
vatbaar. Vandaar dat de oranje zon
netjes het beslist niet doen, nog af
gezien van het feit, dat er. met het
oog op de hoge kosten welke aan de
aanleg verbonden zijn, veel te weinig
zijn verschenen.
Verdwijnen de oranje knipperbollen
nu? Uit de bebouwde kom zeker wel.
Buiten de (administratieve) bebouwde
kom echter, op de verbindingswegen
aus worden ze verplicht voor elke
„zebra", die daar ligt of komt te lig
gen. Dat men dit zo wil doen, is ook
al begrijpelijk. Per slot van rekening
is het snelverkeer buiten de bebouw
de kom minder op voetgangers over
steekplaatsen bedacht dan er binnen.
Misschien heeft men zich verbaasd
over de veelheid van instanties, die
zich met de v.o.p. heeft bezig gehou
den. De minister van verkeer en wa
terstaat heeft richtlijnen uitgegeven,
de ANWB heeft eèn memorandum het
licht doen zien, waarin wegbeheerders
adviezen over de situering, de marke
ring en de verlichting van „zebra's"
worden gegeven, de KNAC heeft zich
ermee bemoeid, de KNM(otorrijders)V
en (logisch) de Vereniging Bescher
ming Voetgangers. En niet in de laat
ste plaats: Het Verbond voor Veilig
Verkeer heeft een grootscheepse cam
pagne opgezet, waarvan de middelen
reeds overal zijn te zien.
Moest dit? Ja duizend maal ja!
Van alle weggebruikers wordt een
volkomen -nieuwe routine geëist, een
stuk samenspel, dat voorwaarde is
voor het goed functioneren van de
nieuwe maatregel. En niets is
lijker dan handelingen welke een
Zeker automatisme ten grondslag heb
ben, te wijzigen of om te buigen.
ben een inventarisatieoverzicht bij te er dienen ook nieuwe te worden aan
houden. Of er te veel zijn is, abso- gelegd. Den Haag telt er zo'n zeshon-
luut gezien, niet te zeggen. Er zul- derd, waarvan er ongeveer negentig
len zeker voetgangers oversteekplaat- de laan uit moeten. Rotterdam heeft
sen zijn, die moeten verdwijnen, doch er liefst vijftienhonderd, en men is daar
Verzuim
„In heel Nederland liggen tussen de
vijftien- en twintigduizend „zebra's",
zei ANWB-chef ir. C. A. Kuysten, op
wiens afdeling het belangrijke v.o.p.-
memorandum tot stand kwam. „Dat
we het niet precies weten, komt door
wegbeheerders, die vaak verzuimd heb-
■3 te
lantaarn Voo^BiV -
T?öCW NUST-TÊ TMCHT
e ygfigT EEK.PL A AT£
I Eén of meer lichtmasten achter een voetgangersoversteekplaats geven
I een lichte achtergrond, waartegen de voetganger als een donker
silhouet afsteekt (uit het memorandum van de A.N.W.B.).
druk bezig de situatie op te nemen".
Volgens ir. Kuysten zullen straks in
twee categorieën voetgangers de mees
te slachtoffers vallen. Dat is in de
eerste plaats de groep mensen, die
geen idee heeft van het verkeer als
zodanig, met name niets afweet van
de remweg, die door een voertuig
moet worden afgelegd. Dan zijn er dc
lieden, die zeggen: „M'n recht is
m'n recht", en met deze kreet op de
lippen desnoods zo onder een voertuig
lopen.
De aanpassing van tweewielers zal
naar de mening van de ANWB waar
schijnlijk 't moeilijkst zijn. Ze zijn
aan „doorglippen" en „kronkelen" ge
wend, teneinde zo lang mogelijk in het
zadel te blijven, en een voor hen gun
stige positie te kiezen. Bij bromfiet
sers en vooral fietsers zal de ver
moeidheidsfactor zeker ook een rol
spelen. Een wielrijder, die tegen de
wind of de regen intrapt, en reeds
één of twee keer voor voetgangers op
een „zebra" heeft moeten stoppen,
zal zich de tweede of derde keer er
geren, en trachten door te rijden.
Hoe men weggebruikers kan ver
plichten het instituut van de be
schermde „zebra" bestaansrecht te
geven?
„Weinig consideratie van de xljde
van de politie en de justitie", bracht
Ir. Kuysten naar voren. „Van Dene
marken kunnen we In dit opzicht veel
leren, ook ai omdat de Denen en de
Nederlanders veel overeenkomsten be
zitten. Na «en bepaalde gewennings
periode ook voor ons land aan te
bevelen begon de politie daar
streng te bekeuren, terwijl ook de
rechter behoorlijke straffen oplegde.
Het heeft goed geholpen, want de be
schermde voetgangers oversteekplaats
Is thans In geheel Denemarken inge
burgerd.
Een beeld, dat we in de grote
steden nog te weinig zien. Het
door verkeerslichten beveiligde
kruispunt (met „zebra's") op
de hoek van de Laan van Meer-
dervoort en de Zoutmanstraat
in Den Haag.
Van vele kanten (Verbond voor Veilig Verkeer, Ver
eniging Bescherming Voetgangers en ANWB, in samen
werking met de voetgangersorganlsatle) sfjn regels op
gesteld om de invoering van de v.o.p. soepel te doen
verlopen. We laten hieronder de voornaamste volgen,
gesplitst naar de onderscheidene categorieën van weg
gebruikers. Ook de wegbeheerders betrekken we in de
adviezen.
Voetgangers
1 Overtuigt u dat het rijverkeer voldoende afstand
heeft om vóór de „zebra" tot stilstand te kunnen
komen. Stort u niet als redeloze dieren op de oversteek-
plaats, want de remweg, die ieder voertuig nodig heeft,
kan u de nek -kosten.
2 Houdt tempo, houdt rechts en steekt bij voorkeur
in groepjes over. Dit voorkomt opstoppingen, die in
de eerste plaats vóór u onveilig zijn.
3 Let bij kruispunten op eventueel aanwezige voet
gangerslichten. Indien er alleen verkeerslichten aan
wezig zijn. bedenkt dan wel dat het gevaarlijk en ook
ten strengste verboden is „dwars door groen heen te
lopen".
A Realiseert u dat v.o.p.'s b
w-eg nat is. vaak moeilijk
schijnbaar goed verlicht. Het behoeft geen betoog dat
hetzelfde voor u geldt, als u zich op zo n v.o.p. bevindt
Geeft voorrang, zelfs op een oversteekplaats, aan
«J politie-, brandweer- en ziekenauto's, uitvaartstoeten
en militaire colonnes. De eerste drie hebben overigens
alleen recht van voorrang, als er gebruik wordt gemaakt
van een twee- of drietonige hoorn, een bel of een sirene
C. Steekt niet binnen dertig meter van een „zebra'
over. want dat lokt onherroepelijk een bekeuring uit
De uitzonderingen zijn: wanneer u een openbaar ver
voermiddel wilt bereiken of het dichtstbijzijnde voetpad:
wanneer u om bij een oversteekplaats te komen eerst een
andere straat zou moeten oversteken
n Bedenkt dat uw voorrangerecht pas per I november
Knipperbol verdwijnt uit de
stad, verschijnt buiten de be
bouwde kom.
Bestuurders van voertuigen
(ook van tweewielers)
3Weest er steeds op bedacht dat uw voorligger wel
licht stopt
7 Stopt niet op minder dan vijf meier van een v.o.p.,
behalve natuurlijk als u voetgangers voorrang moet
verlenen.
Wegbeheerders
ILegt de „zebra's" aan volgens de richtlijnen, welke
door de minister van verkeer en waterstaat, zomede
door de ANWB zjjn gegeven, teneinde de zo noodzake
lijke uniformiteit te krijgen.
Maakt een duidelijk onderscheid tussen een v.o.p.
en een oversteekplaats voor rijwielen (blokken in
ats van strepen).
Let vooral op de „zebra's", welke langs de voorrangs-
wegen liggen Indien deze niet diep genoeg in de
zijstraat zijn geprojecteerd, missen bestuurders van
voertuigen een voor de weg liggende opstelruimte. Ze
moeten dan door twee voorrangsstromen zien heen te
komen (eerst de voetgangers en daarna al het weg
verkeer). wat onherroepelijk tot opstoppingen leidt.
Brengt bij de 's avonds moeilijk te onderscheiden
Y v.ftp.'i een verlichting aan. waar ook de oversteken
de voetganger profijt van heeft
Op deze dag der bezinning, die
wordt gehouden om de nog steeds
toenemende onveiligheid in het ver
keer te bestrijden, heeft de minis
ter-president, prof. dr. J. E. dc Quay,
in een drietal radio-uitzendingen een
beroep gedaan op het Nederlandse
volk om te helpen de verkeersveilig
heid te bevorderen. In zijn rede zei
de premier o.m. dat hel thans wel
haast onmogelijk is pleinen en stra
ten in grote steden over te steken
zonder het gevaar te lopen overre
den te worden.
De oplettendheid, die wij steeds
moeten hebben ten opzichte van on
ze eigen gedragingen op de weg en
die van onze medemensen, maar ook
de weersomstandigheden de toe
stand van het wegdek, de geluiden,
die van buitenaf tot ons doordringen,
of misschien een vogel, die plotse
ling voor ons opvliegt, een wesp, dit
onze wagen is binnengedrongen, dat
alles vergt iets ran ons; steeds moe
ten wij onze reacties blijven beheer
sen en ons niet wezenlijk laten aflei
den, of er dreigt gevaar voor onszelf
en onze medemens.
Speciaal voor ouderen blijkt het
moeilijk als zij wandelen, of fiet
sen voortdurend geheet geconcen
treerd op de bewegingen oan het
verkeer te letten. Zij zijn met de
verkeersregels niet opgegroeid en
kennen deze vaak onvoldoende. Ver
heugend is het daarentegen, dat de
resultaten van het verkeersonderwijs
op de scholen zo bijzonder goed zijn,
zoals bij het afnemen van v er-
keersproeven is gebleken.
Een snel reactievermogen blijft,
een eerste vereiste voor ieder, die
zich op weg begeeft. Voor bestuur
ders van motorvoertuigen betekent dit
tevens een onfeilbaar reageren
niet om eigen recht te laten gelden
maar voortkomend uit en diep
verantwoordelijkheidsbesef jegens de
menselijke samenleving.
Door de eeuwen heen hebben wij
Nederlanders ons op onze vrijheids
zin laten voorstaan: en wij verlan
gen dat gevoel van vrijheid niet al
leen voor onszelf maar gunnen het
ook gaarne een ander. En met die
zin voor vrijheid heten wij dan te
vens verdraagzaam. Het zou zo mooi
zijn, als deze zo vaak geprezen deug
den ons zouden sieren in dc wijze
waarop wij aan het verkeer deelne
men.
Met goed materiaal, kennis van de
verkeersregels, een juiste mentaliteit
maar bovenal met veel geduld en
bezield met een wezenlijk gevoel van
naastenliefde kan ieder van ons me
dewerken de verkeersveiligheid te
bevorderen.
Laat dat dan de oogst mogen zijn
van deze dag van bezinning!
