Ds. S1LLEVIS SMITT:
Ik heb veel aan de marine te
HONDERD JAAR BATAKKERK
i SARIE EN JAN i
GEESTELIJK
LEVEN
Gesprek
een vierenswaardig feit
"D?r.d«h,,..chi«io>U van Nom-
Geroepen tot het Licht
ZONDAGSBLAD
ZATERDAG 7 OKTOBER 1961
Wit it de kerk (I)
w* onlangs de volgend# ont
boezeming: Niet de vraag of deze vrijzinnigen het
precies bij het rechte eind hebben is de belangrijkste.
mMrde vraag of de kerk in staat zal zijn op dit
punt klare wiin te schenken."
<4L.*rti*«1 ölet uit «en hervormde pen kwam, M M
«ouden wil voor „vrijzinnigen" in kunnen vullen ..ge- 7 7
reformeerde-bonders", „confessionelen", „midden-or-
Uioaoxie en wat nog al niet meer. Maar stel dat we
op de valreep
H.f :-w.— nog,aI n,et meer- Maar stel dat we
dat doen. achtereenvolgens en dat zou in deze zin
Cïl.BulfSH!k dan staat er dat het niet de
vraag is of de gereformeerde-bonders. de confessione-
de midden-orthodoxen, de ethisehen *n de vrijzin-
of de kerk
midden-orthodoxen, de ethisohen en
nlgen het bij het rechte eind hebben, maar
klare wijn zal kunnen schenken.
Zij kunnen het niet.
De datum was vastgelegd, lang tevoren. „Kom dinsdag 3 oktober btf
®ij thuis, ïo om een uur of elf. Dan is de koffie bruin en kunnen we
SIT" Jterk"a*em'r k' .dat. mo8e^ Wat is hier rustig praten." Maar een dag eerder was dat grootse afscheid geweest
de kerk moet het wel kun-
- - .---o ----- -- 13 nier
dl# .Aerk eigenlijk? Ik dacht dat di# gevormd werd
door al die verschillende gelovigen samen. Hoe kan
Afat is de kerk (II)
en na afloop daarvan rees de vraag of een interview nog zin had. Want
op die afscheidsreceptie had een onderofficier van de Koninklijke
marine in een paar woorden de gehele figuur van ds. J. H. Sillevis Smitt
raak geschetst.
In d#z« zin van deze predikant ls de „kerk" een Dat was na de *P««ch
vaak mysterieus verschijnsel dat schijnt te bestaan van de minister. Die on-
lo» van de mensen die van die kerk lid zijn. Dat derofficier stond wat
v. t®1^ VUie die telkens weer doorbreekt. Maar de achteraf, kritisch luis-
mll. lm?ejS ïliet?. geheimzinnigs, geen mystieke terend naar wat de mi-
"f*e,!f!nheid. kcrk 2iJ" W'J- u en »k. En als nister zei. Toen ds SU-
St A4™um»nd.'J ÏITn °ukHmtvd'k'"rï 7" iei'" Sm,!' de md'r~
De kerk kan niet spreken, als wij niet spreken. De f va de Nederland-
kerk kan niet geloven, als wij niet geloven. De kerk se Leeuw °P de borst
kan niet getuigen, als wij niet getuigen. De kerk is werd gespeld, knikte hij
niets zonder haar leden. goedkeurend en hij zei
Daarom ls het beter dat wij niets van d# kerk ver- "te: Die heeft hij eer
wachten, maar alles van onszelf. diend, want hij is een
meesterlijke vent, een
man uit een stuk, voor
wie er heel wat bij de
marine dogr het vuur
zouden gaan".
Een ..meesterlijke
vent"? Alles wat bij de
marine diende en had
gediend wilde bij dat
afscheid tegenwoordig
zijn. Uit het hele land
waren ze naar Valken
burg gekomen om „hun"
Sillevis Smitt te tonen,
dat ze hem zeer gene
gen zijn al lang ge
pensioneerde admiraals,
generaals en kolonels,
mensen, die al een vijf
tien jaar of soms nog
langer de letters b.<£
achter hun rang kunnen
schrijven. De kapel op
Valkenburg biedt plaats
aan een honderdtien be
zoekers. Er zaten er
meer dan tweehonderd
vijftig.
marine"
„De marine is u veel dank ver
schuldigd", zei de minister ln
zijn toespraak.
irine te aanxen zegt Sillevis
ïitt tijdens het interview. Hij
jt: „Weet u wat de marine is?
Smitt
zegt:
Ik zat in Londen en kreeg op
een dag het verzoek over te ko
men naar Holland voor een ge
sprek met de vlagofficier perso
neel. Hij vroeg me of ik hoofd-
vlootpredikant wilde worden. Ik
zei: Ja, maar alleen als ik een
corps van vlootpredikanten kan
vormen. Het antwoord luidde: Dat
moet u de minister vragen, ik
ben alleen maar zijn woordvoer
der. Ik doe u het verzoek uit zijn
naam. Eerlijk gezegd bent u
mijn keus niet. Niet dat ik wat
tegen uw persoon heb, want ik
ken u niet. Maar ik had een an
der voor die functie op het oog.
Kijk zegt Sillevis Smitt dat
is nou de marine, recht toe recht
an. En bij zo'n openhartig ant
woord moet je niet boos worden,
anders zeggen ze bij de marine:
Dat is ook wat, een dominee met
lange tenen! Overigens heb ik
hfl mat Hiaa „1, j
het in alles om de
levis Smitt heeft
jaar in de marine zich tot de
mens gericht. Hem benaderd in JWPBBWBWBjPBB
geschrift. Lang is de „Deze dominee zal moeilijk te
lijst van boeken, die van zijn hand vervangen
zijn verschenen, en veel zijn de hart". En
artikelen, die hij heeft geschreven,
zijn. Hij had ons hele
BB___ een grijze kolonel ver
telde: „Twintig jaar geleden
heb ik hem voor het eerst ont-
en niet alleen in de Roerganger.
De mens heeft altijd zijn volle moet. daarna is hij nooit
aandacht gehad. Ds. Sepmeijr- -
vertelde eens: Toevallig ~ïga
onderhoud, dat ds. Sille- den over de hele wereld. Wie hem
Smitt met iemand had. Het
ging
langs. Het nooit
helemaal niet leuk. Maar
toen hij de kamer uit was. zei
Sillevis Smitt: weet je dat ik van
die man houd? Ik heb hem voor
zijn eigen bestwil op die manier
moeten toespreken.
Ds. Sillevis Smitt heeft nimmer hij nog jong predikant
afgelaten de mens te wijzen op hij belast met de geestenj«vc v<=i-
zijn verantwoordelijkheid jegens zorging van de opvarenden van
zijn medemens. In Plunjezak een oorlogsschip. ..Een officier,
staat het verhaal van die jonge die me bij mijn komst aan boord
te woord stond, zei: Nou, domi
nee, we doen er hier geen van al-
i, alleen de dokter,
i heeft ontmoet vergeet hem
t meer. Omdat hij er nooit
geheim van heeft gemaakt
wie en wat hij was. Wie met hem
sprak wist. dat hij zich een ge
zondene voelde, een gezant van
Christus' wege.
Een veertig jaar geleden, toen
__cht zo ongeveer schrijft hij len
vroeg ik hem hoe dat zo was dat
gekomen. Hij antwoordde: Ach,
naast me gestaan en me in het den'
rechte spoor gehouden. Maar bij
de vorige vaart werd ons schip
getorpedeerd, de bootsman
Die officier ls ds. Sillevis Smitt
u uw.„,uuu nooit vap zijn leven meer ver-
tóen had ik niemand seten. „Een vijf en dertl. Jaar
me op het goede pad Inter werd Ik bij
Oecumeen
nische gedachte altijd
voorstander gevonden.
Hij zegt: „Ik heb altijd ge
tracht een man van de oecumeni
sche beweging te zijn. Een man,
die zich kerkelijk niet in een ka
mertje laat opsluiten.
Ik ben er om het evangelie te
laten horen. En ik heb nooit van
mijn leven ergens gesproken of
ook een Roomse jongen heeft er
een graantje van kunnen meepik
ken. Een ding dient bij de gees
telijke verzorging nog te worden
geregeld: de interkerkelijke po
sitie van de dominee. We moe
sterfbed
geroepen. Het was het sterfbed
van die man. Merkwaardige sa
menloop van omstandigheden. Hij
was het, die mij vergezelde op
mijn eerste gang door de marine,
ik mocht hem vergezellen op zijn
laatste reis."
Moderne welsprekendheid
Moderne welsprekendheid, hand
boek voor mondelinge taalbe
heersing, door prof. dr. Maximi
lian vVeller en prof. dr. G. Stui
veling. Uitgave Elsevier, Am
sterdam.
het met die vlagofficier goed le- van voorsPoed- maar vooral van altijd de vraag: Wanneer moet ik der-
ren vinden. Er is tussen ons een l®?enspoed met hem deelt. Als beslissen? Wanneer beslissen?
ten niet kijken
scheidt, maar
bindt. Gelukkig zijn de grote te-
gestellingen al weg, m
meer dan vroeger
Onze tijd
publi-
minister genoemd een man met
groot geloof en een moeriip cn 1<,leuw m «'euw-uu
tnan HiJ 'SS? ™In £n™".nd Natuurlijk ««..hij
bracht ik een be:
Met ingang van 1 oktober J.L is
hoofd vloótpredlkant Ml neon hoofdvlootpreAkant
telt_ het^ corps vlootpredi- dere handen overgegeven. En de
koers, die zijn
In FnpplanH "Jn- ««UUTUJ* mt?el nlJ er mel 21Jn net- slul
c aan rie mil- die da8en Z13P- Als hiJ op 2 of 3 opbouw heeft
januari zou aankomen, zouden ze gestaan, dat
>ezoek aan de mij
wat onS citeit. Het houdt ook dit in, dat
Ij vrijwel allen, veel meer dan
het geval is geweest, in de
staan al noodzakelijkheid zijn komen te
elkan- verkeren van in min of meer gro
te openbaarheid een woord te spre
ken. Taalbeheersing is daarbij
een belangrijke vereiste. Men den- i
ke slechts aan de grote plaats
c - de nieuwere communicatiemid-
Commandant delen zijn gaan Innemen. In dit
boek van de beide hoogleraren
Weller en Stuiveling vindt men
populair-wetenschappelijke l
en Ik vroeg de com- Hé,hii wcUZoud^ M vormd'moêst "orden zoïïs 8dé Roerganger schreef hij: .Hou» gids. Omdat het overtuigt van de
mandant: Hoe laat varen de ZIV ,(3 S33 Zo! En de nieuwe roersanger mogelijkheid, zich in dit opzicht
Een belangrijke kerkelijke ala opzichter in dienst van het maakte,
hoogtijdag wordt deier dagen gouvernement Het was niet ver- Nommeiueu tuvea prunji neooen nancpkpkpn
- met de evangelie- getrokken, verzekerde ln 1854 al S3 'Z
ln Indonesië gevierd: het
De commandant: u vaart niet
mee! Ik: ik vaar wel mee! De
commandant: nee. Ik: ja. Toen
zei hij: Ik zal u vertellen waar
om u niet mee mag varen. Bij
de mijnendienjst zijn ettelijke ma-
irliezen
[Maar W
dWMkg.vai. yvlootpredikant, en die kunnen
Nommensen zoveel profijt hebben 5JS-S22S" 2™.
schepen uit? Hij rei: Waarom wilt «ggen: .Zikto-., met, die prak!. Heer een team heeft gevormd in
u dat weten' Ik antwnnrrtH*- Om en dan heb het vertrouwen Zijn apostelkring. Dat is me
dat ik mee wil varen verloren. Feitelijk heb je meer gelukt. Ik ben zeer op hen ge-
- Vdtrlnrinn ut.-.nl- .Hon Irnn jg j0 nn. «U1H"
Zo! En de nieuwe roerganger mogelijkheid, zich in dit opzicht
e:n__ v-x i_ L.i1«-- aan te leren, is het
bemoedigend boek.
Ds. Sepmeijer, zei hij, moest De uitgave is fraai en royaal.
m die opdracht goed te kun- scheidsdienst op Valkenburg:
volbrengen heeft hij hard Geestelijke verzorging is niet
Batakse nederzetting.
nia w_ h'jJT de enige geestelijke verzorger God# de mens "te vergezelde
verliezen is dat al er a aenaen voor de duizenden marinemannen de plaats waar hij is gesteld, in
»r we hebben slechts /Zn ,n de MiddeUandse Zee en in het vredestijd onder de wapenen, in
en siecnts een gebied rondom Engeland. En dan de koude oorlog,4
was er nog een vijftienduizend hoede
de koopvaardij
- getrokken, verzekerde in 1354 al rn Cod Ik hm was nog een vissèrsvloot: Duizen-
f#e.t van de BaUkkerfc. Een t„ h, B#UkS dTfcJÏ'JïïvÜ d^n en duizenden Nederlanders,
jonge astatische kerk al hon- Y*?iei7p ln ,Batikland> .de *T?!e vprdermgen maakie.
wat God t
werkelijke oorlog.
Bij geestelijke verzorging gaat
vlootpredikanten kan slaan als Hij itl^'o^hn'ImJÏ' »k 111 I J II
vindt, dat de Koninklijke Mari- he.b dlkwiJ1"l geschaamd als MIa pn rlp tfllI
ne nodig heeft En Ik ben m«ge. 5.3. "alS °P QE VUIKaan
nabijheid van het Toba-m
zout genomen worden. Er viel Geen ..witoog'
een eeuw geleden ln de Batak- dit heilige
landen van Sumatra niet veel
te bespeuren van een christe
lijke kerk. Maar het evangelie
Voortdurend drong Van der
om haast te ma-
begin te
(Europeaan)
•er ongestraft
had het toenmalige voor de leer van Mohammed ge-
opperhoofd der Bataks gezworen, wonnen zou zijn. „Maar zend
Zendeling Van Asielt achtte het al Nederli
enige jaren veilig genoeg om der Tuuk.
Grondwet
Hoeveel dominees heeft u feite
lijk? Ik moest dan zeggen: een,
ikzelf.
Het is vreselijk geweest. Mensen
In zijn studeerkamer ln zijn
nF
'at
wereldbol. De laatste twintig Jaar de o
Het is anders uitgekomen. De heeft hij do wereldbol verschei- geweest!* Geen" marine ter
de Rijnse zen. dene malen rondgevaren. Hij is reid heeft relatief zoveel mi
gegaan. Ook verloren als die
was ln aantocht. Ja. letterlijk. 2jjn opzichtersbaantje ër aan te het Bataks nooit.'
Want de jonge Duitse zendeling geven en zich gehee'
Ludwlg Ingwer Nommesen zeil- aan de zending. Het dorp Sip';rok zendelingen
de van Nederland naar Soma- in zuidelijk Batakland werd zijn ding uit Barmen van wie Nom-
daar de prediking te mensen de eerste was hebben ln oorlogstijd.
de kerstening van Batakland *"«-
Van 1859 tot 1861 scheen liet gen bewerken,
werk van Van Asselt weinig nu
vrucht te dragen. Samen met de Batakkerk Vandaag er
zendeling W. F. Beta, die kort na m'„
hem waa gekomen, gaf Van As- Toen Nommensen in 1913 op Wat moet dat? Hij zei: Dominee,
selt zich aan het onderwijs. Hij vierentachtigjarige leeftijd süerf over een uurtje gaan
nam enkele jongens ln huls. Twee ®n temidden van zijn Bataks werd Ik zal dat koffertje
i «i
De ivildeman
H0E hartbrekend Sarie ook snikt, daartussendoor brengt g
Ize nochtans fragmenten van zinnetjes ten gehore, die
genoeg houvast bieden om de toedracht der gebeurtenissen g
te reconstrueren. Ik bespaar U 'n volledige reportage van het
gesprek zelf. Die zou met de reportages van radio- en tele- g
visieverslaggevers dit gemeen hebbendat hij, eenmaal zwart
op wit gezet, de wonderbaarlijkste zinswendingen aan de ö-
gekste uitspraken paarde samen met 'n serie zotte algemeen-
wenen in de aigeiopen naive r „nnLji0.
euw: stad van de wals. maar 2 heden en 'tojMoordjes.
Wals op de vulkaan, door
Fritz Habeck. Uitgave Ad. M.
C. Stok Zuld-Hollandscbe Uitge
versmaatschappij, Den Haag.
beginnen.
De naam Nommensen ls vol
doende om te begrijpen waarom
men 1861 beschouwt als het stich
tingsjaar van de Batakkerk. Hij.
In '44 werd hem door admiraal
Flores. Plotseling stond
marineman naast me met
i'n koffertje in z'n hand. Ik 3
Het blijkt dat haar
werkgeefster wel in de aller
laatste plaats schuldig is aan
Sarie's pantoffelparade donder
dagochtend- half elf op de Pom-
Uit de praktijk van een
MAATSCHAPPELIJK
WERKSTER
apostel der Bataks"
mers het werktuig in Gods hand
om in de nauwelijks te doordrin
gen wildernis van het heldendom
een pad voor het evangelie te
Nee, Nommensen was niet de
de wal brengen. Nee. ant-
zet dat koffertje
reeds 200.000
ging woordde
kennen om gedoopt voort met zijn overwinningen op maar neer. ik vaar i
te worden. Dit gebeurde op 31 Sumatra. Verreweg het grootste „Want zegt hij dat ls d«
maart van dat Jaar. Voor het deel van de Bataks (in totaal zijn grondwet van de gehele geestelu
eerst waa er toen een kleine chris- cr één miljoen) behoren tot de fce verzorging: je gaat waar dc
eerste, die aan dit gigantische telljke kerk ln de Bataklanden. thans jubilerende Batakkerk. ST - -
werk begon. In het jaar 1856 trok want te Slplrok, waar de eerste- melijk 700.000.
Asselt. af- nnifcn uU de Bataks gedoopt wa- In 1940 is deze kerk zelfstandig iSi daar waar de" man valtr~Jë~
"m" ren (zij ontvingen de namen Ja- geworden. Zij is momenteel de kunt alleen dan voor de mens die
cobns en Slmon Petnis) vierden grootste lutherse kerk van Azië. jets betekenen als je zijn tijden Pen
de pas gedonpten samen met dc Sinds 1951 maakt de Batakkerk
zendelingen avondmaal. de?^ v®Ln de Lutiierse Wereld-
verantwoord corpi Jan.- He' beichrijving
van vlootpredikanten kw.m. en d' Ooalenrijkse gesel
daamaasl dat er een kapel voor geworden, over.gens u...
de adelborsten werd gebouwd, op- even objectief, omdat Ha-
dat bij hun opleiding tot officier beek kennelijk niet voldoende ap
de religie een v
plaats kan krijgen".
Actie
zei
Desondapks verdient Habeck's
nieuwste roman belangstelling.
De politieke toestanden in Oos
tenrijk. die In de jaren twintig
hoofdpersoon. En méér dan Jan diens directe chef, wiens ge- g
dragingen niet door de beugel kunnen. p-
Het zit zo. Lang geleden vertelde ik al dat Jan ln 'n zaak ö-
werkte, waar fietsen én vooral bromfietsen worden verkocht, Jj
gerepareerd, ingeruild, opgekalefaterd en vernieuwd. Dit alles X
op afbetaling, of zoals men ook wel zegt op anbetaling, 3-
met 'n opvallende verandering van medeklinker, die een druk- 1
kende schuld aan de zijde des kopers ombuigt tot een kwaad-
aardige dwingelandij aan de kant van de al maar manende
dreigende verkoper. Dat daargelaten, de cigenaa:
tra, met de bedoeling om onder
de Bataks te gaan werken. Het
was niet een kerk die hem uit
zond. Ook had hij geen opleiding
aan een zendingshogeschool geno
ten. De „Vrouwenvereniging tot
bevordering der zendingszaak" te
Amsterdam financierde ziJnpMita
federatie. De kerk heeft een eigen
Nommensen zag het belang in andere zeodingsvelden
van inheemse voorgangers. Daar- nesië moed om door te
Smitt: Hij is
voor iets warm kan lo-
spontaan tot actie kan komst
overgaan. me en
Na het gesprek mgt de vlagof
ficier personeel kreeg hij toestem-
u. j„lu ÜSH r__.-bemoeit zich
dertig radicale wendingen kre- 2 weinig of niet met de dagelijkse problemen. Die koopt alleen
man, gen. zijn van grote invloed ge- - in on laaf vorHoro hoheer nver aan Ïiitppkonktp zaak- *r
'eest in heel Europa. De op-
-srk'L ss-sirssf
icndini .n d,. H. W Wittevc.n 'V L.1.,... «nche -cbool. N.d.rh.ud i, dezv
-E,m,lo. d„ h.m _b,d „p,c,„d. "KtSEiS dcc
het nationaal-socialis-
de „Anschluss" bij Hitler-
Duitsland waren immers gebeur
tenissen. die het uitbreken van
corps vlootpredikanten de tweede wereldoorlog aankon-
i laat het verdere behee'r ove'r aan z'n uitgekookte zaak-
_r veel mans is. Het verkopen enzovoort
doet hij als de beste. Maar hij plaatst de kroon op zijn werk,
wanneer het er om gaat onwilli] *- -«gr*—-
gen. Op deze wijze spaart hij
„Toen ben ik het land afge-
neeslepend proza brengt Ha-
reisd en met tal van predikanten beek treffende confrontaties tot -3 hen met evenveel spraakwater te lijf gaat als de eventuele
l gaan uitmaken
mensen-Universiteit, die het Ba- zich rond de avondmaalstafel te ten of ze geschikt waren vuur nei maaiti. an net Dijzonuer auur
i'utfw IJ,.vT takland nu bezit. Van de Batak- Slplrok. Thans Is de Batakkerk de werk, dat hen wachtte. Tot slot laatste omstandigheid wint de
later. E,n daarmee 11 omoimaKe- k k h TnHr,np«lp anvn rrnntfitp nrotP«tan(«P kerk vaiv 7P1 ik" F.n wat rlnpf li*) Tlnn wa* man aan waardp
het maakt. In het bijzonder door de
Waarom werden de Bataklan- 1,1 ir j. «Tn Nhmm.n..n kerk is voor heel Indooeaië grote grootste protestantse kerk van
den als reisdoel gekozen? Omdat wrbonden Nommensen zegen uitgegaan in deze honderd Indonesië. En op de aanstaande
ik: En wat doet t
hier het evangelie tot nog to#
gem schijn van kans had gekre
gen. De Bataka, een volk met
haiooci i_nr;sius overwinning op ac me*:r uc
aïTmiü plachten van het heidendom. Haar vla„en.
Bataaa. een voia met een tendl„,,verhalen. Hoa de eimpe-
Cehllj. oude cultuur, hielden boerenjongen uit Sleeiwijk-rf.l. «"oajera op
(ehled «eiloten voor vrearn- ,leto i„ feloof vol.
dellnaen. In het u.tente ruiden h.rdins prediker van het evanre-
"J. V,n. Ufh, v,,tl«e": lie weid, ia algemeen bekend. Hel
achter niet ala lendellnf. maar Nommenaen vertoont
hoogtijdag luiden rond het Toba-
de klokken en wapperen de
te betuigen dat het
ivangelle onweerstaanbaar is.
Verdorven
fiets
dikant Tn Bennekom. d:e een het Toba-meer'
flats cadesu kreeg. Dat was
toen wel een uitzonderlijk ge-
leven van Nommensen vertoont
alle facetten van een echte zen
delingenloopbaan: ontbering,
atrijd, levensgevaar, eindeloze
moeite en teleurstelling, maar
ook zegen. overwinning. rijke
In juni 1862 arriveerde Nom
mensen op Sumatra, te weten in
Baroes, aan de oostkust. Aan
stonds was zijn ideaal door te
dringen naar het binnenland en
n et te rusten voordat hij „de bo
des kruises had geplant aan
iu«n wei een ui«uiiu«iujr bv-
schenk. Deze brave dominee nhce/'
dicht er niet over. om van dit
stalen ros gebruik te maken,
want naar zijn oordeel was fiet-
s#n zonde'. Wat nu '.e doen?
Het g#val aan een Ander ca
deau geven? Innerlijk ontfuitst
b#dacht hij. dat hij dan die an
der. door zijn toedoen, tot zon
digen zou verleiden. Daarop - -
«chemerde er een bevrijder, e d~r dulfendew. 1* IrIJd t>etr..l
eploeiing deur in dit P»,ter„l bet heldendom m„r
- jchop. ook tie islam.
vijftien jaar
gedaan om het Toba-merr
te bereiken. Fn het duurde tol
1883 eer de evangelieverkondiging
In dit hart van Batakland or
gang kwam. Het was toen éënen
twintig Jaar geleden, dat zende
ling Van Asselt de eerste Batak
had gedoopt, daarna door honder
Daarop den 'rvol'd- maar pas sinds 18*3
(Strandvonder)
de Bataka da taalstudies
Panorama tan het schildaraehtige gebied bij het Toba-mei
Ter nagedachtenis aan ds. G. W. Alberts, in leven pre
dikant van de Christelijke Gereformeerde Kerken in Neder
land, is onder de titel „Geroepen tot het Licht" een boekje
verschenen, dat werd samengesteld door enige vrienden.
In dit keurig uitgevoerde tekst in opgenomen van een
werkje wordt het leven van da- avondpredikatie in de chr. ge-
ze begenadigd» prediker be- ref. kerk te Zwljndrecht op 6
ichreven. een leven waarin hij „„vember 1980. wairbij it. Al-
de duis-.ernii „roepen (wru k
werd tot het Licht. Ook kan
men er in aantreffen de volle
dige tekst van de toespraken
Lukas 2 25
en 26. Het boekje, dat op kunst
drukpapier werd gedrukt, be-
tijden, de r .uwdlen.t ln de 'o'0'* v*" d'- Albtrl'
Vliardingse Nieuwe Kerk, van v,n h«' «rafmonument. Omd.t
de woorden lie op de be»raef- helanjalellinf voor be-
plaats werden gesproken
van de toespraken bij de o
dracht van het grafmonument heer P. Donkersloot,
op de algemene begraafplaats meester Pruissingel
staat vermelden wij. dat het
boekje te verkrijgen is bij de
Vlaar
te Vlaardiagen. Tevens ls er de dingen.
b klanten, maar hoe verschilt in beide gevallen zijn toon. Jegens
de potentiële afnemers is hij zoet-gevooisd en vleiend; tegen
de beide monteurtjes en het-manusje-van-alles is bij zo rauwe-
■3 bekkerig als maar mogelijk is. En Jan is dit manusje-van-alles, j
2 Hij zou 't zeker niet zo lang zijn gebleven, wanneer bij zich
2 niet zo diep verknocht voelde met alles wat bromt en zoemt.
Hij zou er gelijk menig voorganger zelfs niet langer dan jj.
■ti 'n maand op de loonlijst hebben gestaan, indien hij van tevoren ö-
"ÏJ geweten had hoe deze chef hem flessen zou.
Want deze chef heeft de jonge aanstaande vader te pakken
c genomen!
ti Daar komt Jan in alle onschuld zaterdagochtend op de zaak
en meteen begint die baas tegen hem uit te varen dat het niet
5 mooi meer is. Hij beschuldigt Jan van niets minder dan 't
eigenmachtig meenemen èn berijden èn vervolgens in deplora-
bele staat terugbrengen van 'n spiksplinternieuw brommertje,
2 zijnde dit alles geschied op de vorige vrijdagavond tussen acht
en tien. „Ik heb je zelf gezien!" dondert de chef, vuistschud-
dend, „Ontken 't maar niet!"
2 Wel, wanneer een Okapoe in een dergelijke situatie geraakt,
't zal hij zeker niets ontkennen, want hij is niet in staat ook
maar één woord uit te brengen. Het enige wat hem onder der-
■ti gelijke omstandigheden rest is het oppakken van alles wat 'm
j* zo voor de hand ligt om die voorwerpen als doorslaande tegen-
2 argumenten te bezigen. Gelukkig maar dat de chef een paar he-
ren bij zich heeft, die Jan meteen beetgrijpen, want anders
■ti zou de hele winkel in deplorabele staat zijn geraakt: zo'n wilde-
2 man is die Jan!
de recherche. Dat houdt
2 bromfiets op vrijdagavond. Er is daarmee 'n niet zo beste aan-
2 rijding veroorzaakt, en de verdachte is 'm toen onmiddellijk
gesmeerd. En aangezien Jan voor deze verdachte gehouden
ti wordt, moet hij nu maar eens meekomen.
2 Uiteindelijk gaat Jan mee. Naar het bureau. Weliswaar ten
2 koste van enkele blauwe politionele schenen, en eveneens ten
koste van Jan's overall, maar hij gaat mee. Zwijgend. En in
■ti dat zwijgen zit de kern van de narigheden, want wie zwijgt.
2 stem« toe, nietwaar? De chef zwijgt echter geenszins. Die ver-
kondigt al maar luide dat de heren nu zelf zien wat voor vlees
■tt ze in de kuip hebben. En sindsdien is Jan niet meer thuis ge-
2 komen. Moet men Sarie niet gelijk geven, als ze aan dc gun-
2 stlge afloop van haar huwelijksplannen wanhoopt? Moet men
2 niet met strenge straffen rekening houden?!
WIJKPREDIKANT