I*' lo)
Reydons vrouw wist dat
zij een spion trouwde
at
„De beste mop die ik in
jaren heb gehoord
klein formaat
altijd paraat
1 vingerdruk
elke foto lukt
zoveel dia's op
1 normale film!
Olympus Pen EE f 195.-
N.T.S. bood opera van
Gluck op verjaardag
Baas Peet en
Compagnon
NIEUWE LEIDSCHE COURANT
WOENSDAG 4 OKTOBER 196]
Izwestia weet te vertellen:
Vandaag is het proces tegen de twee Nederlanders, Reydon en De Jager,
die in de Sowjetunie zijn gearresteerd op beschuldiging van spionage, in
Kief begonnen. De aanklacht is nader gepreciseerd met de mededeling,
dat zij naar de Oekraïne gezonden zijn om uit te vinden, waar zich in de
westelijke Oekraïne de plaats bevindt en welke de afvuurmethodc is van
raketten met vloeibare brandstof.
I Het Russische ministerie van bui
tenlandse zaken heeft de Nederland
se ambassade in Moskou toestem
ming gegeven een vertegenwoordiger
naar het proces te sturen. Deze ver
tegenwoordiger, de tweede secretari:
van de ambassade P. J. Polak, mag
echter geen contact met de beide
verdachten opnemen voor het begin
van het proces. Verder hebben Rey
don en De Jager zich akkoord ver
klaard met de toewijzing van een Rus
sische raadsman.
In Kief is medegedeeld, dat de Neder
landers hebben bekend. Zij worden sinds
hun arrestatie volkomen van de buiten
wereld afgesloten gehouden. Het proces
tal waarschijnlijk tot donderdag duren.
De beschuldiging, die vervat was in
een artikel in het regeringsblad Izwes
tia, is een eerste aanwijzing, dat zich in
het gebied bij de Tsjechische en Poolse
grenzen raketinstallaties bevinden. Het
was al opgevallen, dat alle spionagege-
vallen van de afgelopen jaren betrek
king hadden op dit gebied.
Het Russische blad schrijft, dat de
twee mannen" naar Rusland gezonden
zijn om militaire gegevens voor de
N.A.V.O. te verzamelen en dat zij daar
bij op heterdaad betrapt zijn. Zij ge
bruikten hun veelvuldige reizen naar
Sowjethavens als dekmantel voor hei
nemen van foto's van militaire, scheeps-
en haveninstallaties. Zij gebruikten ca
mera's, die verborgen waren in de ap
paratuur van hun hutlampen.
Dam—vraag 153
(Eerste publicatie)
Spien
Zwart: 5, 7, 9, 13, 14, 17, 20, 34, 40.
Wit: 23, 25, 31, 33, 38, 41, 42, 43, 50.
Wit speelt en wint.
Schauh—vrutig 153
De stand der stukken in Bronsteins
eindspel was, wit: Ke8, Tb4, Lg6, pi
d5; zwart: Kc8, Th5, Lg5, pi e7 en e2.
Wit speelt en houdt remise, als volgt:
1. Lg6f5f, Kc8c72. Tb4—e4, Lg5
h4 (Het is duidelijk dat Th2 faalt op
Lg4) 3. Te4xe2, Th5xf5; 4. Te2Xe7j,
Lh4xe7; 5. d5d6f, Nu volgen de drie
patvarianten: 5Le7xd6 pat of
5Kc7c8; 6. d6—d7f, Kc8—c7; 7.
d7—d8D f, Le7xd8 pat of 5Kc7
c6, 6. d6xe7 (Dreigt Kd8) Kc6—c7
Bridyc
De oplossing van het 3 ruitenspél is
als volgt: Zuid wint de 2e slag met
ruiten 10, incasseert schoppenaas en
speelt vervolgens schoppenboer na! Ge
zien West's openingsbod van 1 schop
pen, moet Zuid de Westspeler taxeren
op schoppenheer-vrouw. West komt
dus na het spelen van schoppenboer
aan slag en bevindt zich nu in een
moeilijke positie.
Ziehier de kaartverdeling na de 4e
slag:
H 9 8
A 7 4
H 3
V
Speelt West troef na, dan kan Zuid
weliswaar zijn laatste schoppen niet
aftroeven, maar daar slaat tegenover,
dat Zuid nu troefheer vangt. Speelt
West geen troef na, zo kan de laatste
schoppen worden getroefd en het spel
is eveneens gewonnen!
De verrassende pointe schuilt dus in
het spelen van schoppenboer né de
3e slag. Indien Zuid namelijk een klei
ne schoppen zou spelen, laat West de
slag lopen voor Oost!! Deze speelt dan
troef na en Zuid gaat één down!
Jack Diamond.
Driehoek—puzzel
Horizontaal woorden invullen die
betekenen: 1. klinker, 2. voornaam
woord, 3. nauw, 4. denkbeeld, 5. de
dondergod bij de Germanen, 6. op een
andere plaats.
Bij juiste oplossing vormen de be
ginletters de naam van een gemeente
in Z.-Holland.
aak; 3. Lee air tra; 4. kr
ben ka; 5. eeuw email; 6. nes
Leo pet; 7. sr tin Bets; 8. ed
ante lip; 9. Eem kers Aa.
Vert.: 1. telkens Ee; 2. ader
Eerde; 3. mee rust A.M.; 4. blauM
link; 5. oei been te; 6. en
rem ober; 7. rat Napels; 8. par
kiet ia; 9. L.K. aalt Spa
De vrouw van Reydon zou verklaard
hebben, dat zü geen idee had, waar
haar man deze. zomer uithing. Zy
daclit. dat hü op zee was. Zij wist, vol
gens de Izwestia, dat zü met een spion
trouwde, want haar huwelijk moest
ivorden uitgesteld, omdat Reydon een
opdracht voor Archangel gekregen had'
Bovendien ontving zü .f 120 per weeV
dc Nederlandse veiligheidsdienst,
terwül haar man aan het spioneren
De eerste opdracht voor De Jager
zou geweest zijn in Sjanghai oorlogs
schepen en haveninstallaties te fotogra
feren. De opdrachtgever was een Ne
derlander, genaamd Von Maurrick. dio
hen altijd ontmoette in een café op dc
Nieuwendijk.
Reydon werd in aanraking met dc
;pionagegroep gebracht door P. H. J
.an der Knaap, assistentbestuurslid van
de Centrale voor Zeevarenden in Schie
dam, aldus de Izwestia. Zijn rechtstreek
baas in de groep was een zekere Na-
dort, die op verschillende koopvaardij
schepen baantjes voor Reydon zocht.
Hij zou het reizen enige tijd hebben vol
gehouden, totdat zijn spionagesalaris
werd ingehouden en hij zich moest gaan
voorbereiden op zijn toeristenreis naar
de Sowjetunie. Hierbij kwam hij in hel
café op de Nieuwendijk in contact met
een grpte Amerikaan met een groen
pak aan, die als Carl werd voorgesteld
Partner
Deze vertelde hem. dat zü een reis
voor hem hadden georganiseerd door
middel van reisbureau Muller in Am
sterdam, „met ccn geschikte partner'.
Deze partner bleek Dc Jager te zUn
Het blad vervolgde, dat de twee wer
den opgeleid in liet nemen van foto's uit
snel rüdcnde auto's en zü moesten voor
werpen. die zü slechts even te zien kre
gen, tot in büzonderbeden kunnen be-
schrüvcn.
In het huis van de vrouw van Rey
don, Nelly, zouden zij bij elkaar geko
men zijn om in haar bijzün over hun
werk te spreken. Op hun reis naar de
Sowjetunie kregen zij, volgens de Izwes
tia, vijftig filmpjes, vier camera's en
ruim 5000 gulden mee, die hun ter hand
gesteld werden door Von Maurrick.
Toen zij m juli de Russische grens
overgingen, begonnen zy koortsachtig
foto's te maken „van buisleidingen,
bruggen en militaire eenheden". Vol
gens het blad maakten zy daarna noti
ties, die zij verborgen in geheime zak
ken in hun zwembroekjes. De oorspron
kelijke aantekeningen werden verbrand
en weggegooid.
„De Russische politie heeft hen ech
ter constant in dc gaten gehouden en
wist hen op heterdaad te betrappen."
Zij zullen nu in een twee dagen durend
proces in het gebouw van het hoogge
rechtshof in de Tsjekistofstraat, zo ge
noemd naar dc gevreesde revolutionaire
geheime politie, berecht worden.
Desgevraagd verklaarde de assis
tent-bestuurder van de Centrale voor
Zeevarenden in Schiedam, de heer
Van der Knaap, of hij de Nederlander
Reydon in aanraking zou hebben ge
bracht met een spionageorganisatie
Dit is de beste mop, die ik in jaren
heb gehoord; het is pure onzin.
Hij verklaarde, dat hij Reydon ken
de in verband met een normaal ar
beidsgeschil, dat deze enige tijd ge
leden had. Daarna heeft hij Reydon
nooit meer gezien.
DRIE INFILTRANTEN
GEGREPEN
De bevolking bij Sorong heeft dins
dag nog drie ongewapende infiltranten
aan dc politie overgeleverd en er zyn
thans drieëntwintig infiltranten gevan
gen of gesneuveld. Officile kringen be
schouwen de infiltratie als een volko
men mislukking cn dc toestand te So
rong is normaal.
Dc politie spoort nog enkele voort
vluchtige infiltranten op en de militai
ren hebben hun optreden gestaakt.
Een de r thans gevangen is vermoe
delijk de moordenaar van dc heer E. W
Carli. hoofdagent van politie.
Deze was bij de eerste aanraking met
de infiltranten gevangen genomen cn
werd later vermoord in het bos aan
getroffen.
deze kleine keurcame-
ra met de grote prestaties! De Olympus Pen EE is
nauwelijks groter dan een pakje "king size'-sigaret-
ten: dé camera dus om altijd bij u te hebben, voor
de 1001 fotosituaties die u tot nu toe miste. U ver
langde naar een volautomatische camera, maar vond
de prijs bezwaarlijk? Deze pocket-camera bezit een
feilloze automatiek, kost toch niet meer dan f 195.-
(incl. leren tas)! Eén vingerdruk.. altijd scherpe,
briljante foto's. Door 't korte brandpunt (28 mm) is
instellen niet nodig. Objectief: Zuiko f 3.5-28 mm.
Dia's maken duur? Met de Olympus Pen EE foto
grafeert u voor de helft van de O v
prijs, dankzij het 18x24 formaat! X
IfEN DEFTIG FEEST moet het
*-* gisteravond in de Amster
damse Stadsschouwburg op de tien
de verjaardag van de Nederlandse
Televisie St ichting geweest zijn. De
kijkers konden er een beetje van
mee genieten, toen de beeldbuis op
namen van dc zaal vol gasten toon
de. Want ter ere van haar tweede
lustrum bood de N.T.S. de opera
„Iphigenia in Aulis" irnn Gluck aan.
En zo men ooit de kleurentelevisie
miste, dan toch wel op deze uit
zending. Maar goed misschien
komt deze wens later toch nog eens
in vervulling. In elk geval was het
een mooi cadeau van de N.T.S.
een cadeau waaraan alle tijd en
moeite besteed was. Het resultaat
mocht er dan ook wezen.
De opera kwam over het algemeen
goed op de beeldbuis door, men kon
de handeling volgen, de verschillen-
ETHERGOLVEN
Niet-automatische uitvoeringen: Olympus Pen
S (zwart), objectief Zuiko 1:2.8-30 mm. sluiter
tijden 1/8,1/15,1/30,1/60,1/125,1/250+B, 11 59.-;
Olympus Pen (grijs), objectief Zuiko 13.5-28
mm, sluitertijden 1/25, 1/50, 1/100 1/200-fB.
f129.-
Fodor-dubbelgarantie: Elke Olympus Pen wordt
gegarandeerd door fabriek én importeur Het
Fodor-garantiecertificaat waarborgt u een keur
camera met 2 jaar volledige garantie. Informeer
naar meer bij uw fotohandelaar of vraag de
importeur om de brochures 'Olympus Pen',
Accessoires en Japanse Camerashow (meer
dan 40 camera's). Levering uitsluitend via uw
fotohandelaar.
ACADEMISCHE EXAMENS
AMSTERDAM, V.U. Geslaagd voor doet
ex geschiedenis: J P Feddema iNieuwlande.
Dr.i. Kand. ex. geschiedenis: mej. H H H
Denemarken breidt
GRONINGEN Geslaagd voor doet. ex
Engels: mej. J H Torringa (Groningen) icum
laude). Engels M.O.-A: mej. D M Nflk
(Leeuwarden). Scheikunde M.O.-B: J \V
Smi 1de (Groningen). Kand. ex. landheclkun-
visserij grens uit
De Deense premier Kampmann heeft
dc: mej. S K G Tjang a Fa (Paramaribo),
J M H Timmer (Randwijk), E A Laban
(Klaaswaal), J W M Janssen (Silvolde), 11
A M Nieuwkoop (Heusden), H M Welda
1 AMSTERDAMG.U. Kand. ex. genees
kunde tweede deel: H Beunlngh (Naai den
in zijn rede ter gelegenheid van de ope
ning van het nieuwe parlementaire jaar
aangekondigd dat Denemarken een vis-
serijgrens van 12 zeemijlen zal invoeren
voor dc Faroe-eilanden en Groenland.
jaart, E L Greve, J de Jong, E C W L Mar-
res. mej. A C van Moorse!, mej. A van
Nieuwenlhuiben, A J Paulus, mej. H C
Scheffcr en R P Windhorst (allen tc Am
sterdam).
Deense bijdrage in de hulp aan onder-
orn'wikkeldc gebieden verhoogd zal wor
den van 13 miljoen kronen tot 21 miljoen
kronen (ongeveer 10.880.000 gulden).
17
Zeg," fluisterde ze. toen ze zyn deur bereikt
hadden.
„Als ik je iets vertel, wil je dan beloven, dat je
niet verder over spreekt."
Hij knikte en boog zijn hoofd naar haar toe om
haar confidentie in ontvangst te nemen.
,,Hij is in de kelder."
„Wie?"
„Milt Beman. Hij heeft zijn voet bezeerd en hij
kan niet lopen. Hij heeft de hele dag niets anders
dan noten gegeten."
Baas Peet bood aan zo vlug mogelijk naar be
neden te gaan om te zien wat hij doen kon, maar
dit voorstel werd met beslistheid van de baan ge
schoven.
„Milt verstopt zich daar," legde ze hem uit. „Hij
wil niet dat iemand in het huis weet dat hij bene-
:n is. Vooral zijn zuster mag het niet weten."
Uit de loop van het verhaal bleek dat Jake en
Marlène toen ze zich' die namiddag bezig hielden
met het oude spelletje van onschuldige voetgan
gers over een strak gespannen touwtje te laten
struikelen, de fout begaan hadden een dikke po
litieagent tot hun slachtoffer te maken. Deze per
sonificatie van de gerechtigheid was juist bezig
Milt Beman te achtervolgen. De belediging die
hem werd aangedaan, vond hij blijkbaar zo schan
dalig, dat hij zijn plichten vergat om zich te wre
ken en hiermede Milt een kans gaf om te ontsnaD-
Enige ogenblikken later ontdekten Jake en Mar
lène die ook aan de haal waren gegaan, in de don
kere kelder, waar zij een schuilplaats meenden te
vinden, Milt Beman.
„En nou moet ik h'em toch iets brengen om te
eten." zei Marlène. wanhopig. „Zou u me niet een
paar boterhammen kunnen geven?"
Baas Peet aarzelde. Hij vond het geen prettig
idee Marlène in haar kinderlijk négligé in de don
kere kelder te laten afdalen, zelfs al was het dan
om de barmhartige Samaritaan te spelen.
„Je grootmoeder vindt het vast niet goed", aar
zelde hij.
Maar Marlène maakte een ongeduldig gebaar.
„Dat kan mc nu net niets schelen," zei ze. „Ik
moet nu eerst voor Milt zorgen. Er is niemand in
de wereld die iets om hem geeft, behalve Jake en
en Jake moet in het bad."
Dit argument was zo overtuigend, dat Baas Peet
brood te voorschijn haalde, een kaars en lucifers
opzocht en bij het kelderluik bleef staan, toen zij
langs de grillig verlichte treden omlaag sloop. Mar
lène bracht hem op de een of andere manier altijd
van zijn stuk, precies zoals zij dit iedereen deed.
De tinteling in haar ogen was tc groot en er was
teveel rusteloosheid in haar lichaam. Ze gaf te snel
toe aan iedere ingeving van haar gevoelig, doch
onberekenbaar hart. Hij dacht aan de angstige
blik, die hij in de ogen van moeder Kurtz gezien
had, toen zij Marlène verbood, en aan de uitdruk
king van Jasper's gezicht, toen zij danste. En hij
hield zichzelf voor, dat het kleine meisje Marlène
iemand nodig had, die een streng toezicht op haar
uitoefende. Daar zat hij dan op de rand van het
luik en wachtte geduldig op haar terugkomst.
Toen er enige tijd verstreken was en er geen en
kel geluid tot hem doordrong, werd Baas Peet on
rustig. Hij stond op, liep wat heen cn weer in de
tuin en staarde besluiteloos naar de heldere ster
renlucht. toen hij plotseling een schrille angstkreet
hoorde. Hij was al halfweg de keldertrap toen een
onderdrukt gegiechel hem gerust stelde.
„Smerige oude rat!" hoorde h'ij Marlène zeggen.
Hij boog zich voorover en tuurde in de scheme
rige ruimte. Het licht van de kaars wierp het
scherpe silhouet van een rond jongenshoofd op
brede schouders tegen de muur en verlichtte ge
zicht en gestalte van Marlène, die naast Milt op de
grond zat, met gekruiste benen, haar blote armen
om de knieën geslagen.
„Ze zullen mij een gemene oplawaaier geven, als
ze me te pakken krijgen," zei de jongen, terwijl hij
een boterham verslond.
„Maar ze mogen je toch niet in de gevangenis
zetten voor iets, dat je niet gedaan hebt," zei ze
verontwaardigd. „Je bent toch geen dief!"
Milt ging door met eten zonder op te kijken. Hy
zei kwaadaardig: „Ik knijp er wel uit. Maak je
over mij maar niet ongerust."
„Maar je kan niet lopen."
„Dat kan ik wèl, dat zal ik je laten zien."
Met een ruk stond hij op. Baas Peet zag zijn
schaduw omhoog schieten van de vloer tot aan de
zoldering, een ogenblik heen en weer zwaaien en
dan terugvallen naar omlaag.
„O Milt, laat ik toch iemand roepen," fluisterde
Marlène bezorgd. „Laat ik je zuster nou maar
,.Neen, ik wil haar niet horen huilen en schel
den. Ze kan toch niets aan mij doen."
„Baas Peet dan!"
„Wie is dat?" vroeg Milt.
„Dc nieuwe huisbaas, waar je zuster die gordijn
tjes voor maakt, je weet wel."
„Over een paar dagen is hij haar nieuwe vriend
je," zei Milt bitter.
Bij deze woorden begon Marlène onderdrukt te
lachen. „O jé, je hebt hem nog niet gezien. Hij
heeft een blauw oog en hij heeft een lok, zó over
zijn voorhoofd en hij trilt in zijn knieën. Maar in
ieder geval is hij aardig. Hij vraagt je vast niets.
Je hoeft hem niets te zeggen. Hij is niet als andere
„Hoe bedoel je dat?"
ALICE HEGAN RICE
VERTALING VAN DIET KRAMER
18
Baas Peet maakte een onbeheerste beweging. Hij
kende de plichten van een gentleman maar toch
bleef hij staan. Zijn voetstappen zouden hen doen
schrikken.
..O, hij is nou eenmaal heel anders, 's Avonds
ligt hij op het kelderluik en dan praat hij tegen
zichzelf. Ik en Jake zien hem daar dikwijls. Hij ligt
te glimlachen en hij steekt zijn handen uit, precies
alsof hij tegen iemand praat.
„Dat is lollig," zei Milt, voor een ogenblik afge
leid van zijn eigen zaken. „Waar komt hij van-
„Van overal. Europa, Azië en Afrika
„Dat liegt-ie."
„Neen heus niet. Ik en Jake hebben het de juf
frouw op school gevraagd en ze zegt, dat alle
plaatsen waarover hij gesproken heeft, op de kaart
staan. En hij is getatoueerd ook."
Dit was iets, dat Milt bijna overtuigde, maax
nog aarzelde hij.
„Hij heeft een rode zalf die hij gebruikt, als je
je bezeerd hebt," ging Marlène enthousiast door.
„Het helpt reusachtig."
„Nou vooruit dan maar, schiet op en vraag of
hij die zalf geven wil. Zeg dat het voor een hond
„Hij komt voor een hond even vlug als voor een
mens," beweerde Marlène. „En hij heeft watten en
verbandgaas en misschien geeft hij je ook wel een
kwartje. Toen hij laatst voor kleine Feemie Mur
phy had uitgerekend dat zc jarig was. kreeg ze ook
een kwartje."
Baas Peet begreep, dat Milt spoedig overtuigd
zou zijn. Heel voorzichtig liep hij naar boven toe
en toen Marlène h'em kwam roepen, stond hij ach
ter in de tuin verdiept in de beschouwing van het
firmament.
„Ik zal wel voor hem zorgen," verzekerde hij
haar haastig. ,.Ga zo vlug mogelijk langs de brand
ladder naar boven, je grootje is juist thuis geko-
Ze knikte en verdween, terwijl Baas Peet in de
kelder afdaalde. De gestalte die hij daar inéénge
doken in een hoek zag zitten, had weinig gelijkenis
meer met de knappe jonge bandiet, die eens in het
portaal met Marlène stoeide. Alle overmoed had
Milt verlaten en de vroegere onbeschaamdheid van
zijn gezicht had plaats gemaakt voor de angstige
blik van een opgejaagd beest
„Ik kom alleen maar eens even naar je voet kij
ken," stelde Baas Peet hem gerust. „Nou, nou, dat ij
een gemene jaap. Je moet maar meegaan naar
boven, dan kunnen wij voorzichtig jc sok af doen."
„Niks gedaan." gromde Milt. „Ik kan niet ko-
„Maar als je zwaar op mij leunt?"
„Dat is hel niete baas! De agenten zitten achter
me aan en ik wil niet hebben dat mijn zuster
dal te weten komt."
„Dat is lelijker", zei Baas Peet afwezig. Hij vroeg
zich af, waar hij zijn verbandgaas opgeborgen had.
„Mijn voet zou niet zo gezwollen zijn, als ik
mijn schoen had aangehouden", meende de jongen
misnoegd.
„Waar is je schoen? Wij zullen 'm meenomen."
„Ik zeg je dat ik niet meega. Je wil me er stie
kem in laten lopen."
„Onzin. Alleen Mimi en ik zijn in huis."
„Mimi?" Milt toonde zich ogenblikkelijk veront-
„Dat is mijn hond, het aardigste dier dat je ooit
gezien hebt. Ik denk, dat jc wel bij haar in de
smaak zult vallen." Milt aarzelde nog, maar plot
seling werd de pijn zo hevig, dat hij kreunend toe
stemde en zich door Baas Peet liet helpen de trap
op. de tuin door en het huis binnen, waar hij ten
slotte uitgeput neerviel op het bod. Hel was een
pijnlijk cn moeilijk werkje om de bebloede sok van
dc gezwollen voet tc schuiven. Het vereiste al Baas
Peets handigheid en Milts moed. Gelukkig wilde
Mimi zich nuttig maken. Het was alsof zij merkte
dat de jonge vreemdeling in moeilijkheden zat.
Ze legde haar kop op zyn knie, rolde medelijdend
met de ogen en liet zich rustig achter het oor
krauwen, gedurende dc pijnlijke operatic.
„Dal is haar manier om jc te vertellen, dat ze
medelijden met jc IVeefl", zei Baas Peet mot een
vriendelijke blik naar zijn hond. „Ik moet zeggen
dat je niet kleinzerig bent. Doe ik jc erge pijn?"
„Niet zo erg", zei Milt met opcén geklemde tan-
„Ziezo. nu zal ik hel verbandgaas halen cn de
zalf cn dan geef ik jc een aspirientje en binnen
vijf minuten voel jc jc beter."
Toen dit allemaal gedaan was ging Baas Peet
zijn laatste dagtaak volbrengen. Die bestond uit het
sluiten van de winkel, het opbergen van zijn schat
ten en het opwinden van dc klokken. Hij deed dit
zo rustig alsof cr geen door de politie gezochte
vluchteling op zijn bed lag, die al z(n bewegin
gen met achterdochtige en verbaasde ogen volgde.
Baas Peet besteedde veel tijd aan zijn klokken.
Hij was altijd bezig hen uit elkaar te nemen of hen
op le winden. De juiste tijd kon hem helemaal niet
schelen, maar hij beschouwde zijn klokken als een
deel van zijn gezin en daarom hadden zij zijn zor
gen en genegenheid.
Terwijl hij zijn avondronde maakte, zakte Milt
meer en meer terug op het bed; om ten slotte in
een diepe slaap te vallen.
(Wordt vervolgd).
de personages op het toneel onder
scheiden, al bleef de camera soms wel
erg veel op verre en hoge afstand, en
ook het geluid we>rd voortreffelijk
overgebracht. Of de keuze van deze
zeer klassieke opera door alle kijkers
wefl even goed gewaardeerd zal zijn,
durven wij niet te beweren. Gluoh is
geen componist voor het grote pu
bliek van de operaliefhebbers. Mis-
sch i'en heeft de N.T.S. daarom wel de
zgn. Wagner-versie van de „Tplugenia
in Aulis" gebruikt en Adnaan Mor-
rien opdracht tot een vertaling in het
Nederlands verstrekt. Maar het ij
juist hiertegen, dat wij ernstige artis
tieke bezwaren moeten richten.
WAGNER-VERSIE
Gluck schreef zyn „Iphigenia in
Aulis" in het Frans cn zijn opzet was
jui9t een eenheid tussen woord en mu
ziek te bereiken. Daarom gaat hel juist
in zijn opcrahervonmlng. In de 18c eeuw
was de opera verworden tot een reeks
virtuoze aria's, zonder veel onderling
verband. Gluck kwam dank zij zijn
librettist Calzabigd tot ander inzicht;
hij wenste dat de muziek de drama
tische handeling, het tekstwoord zou
steunen cn daarmee de diepere gevoe
lens van dc dramatis personae zou
blootleggen. In zijn „Orfeo" zet Gluck
deze principes uiteen, en wanneer
Gluck in aanraking komt met de Fran-
KRO-voorzitter
verweert zich
De voorzitter van de KRO mr. H. W.
van Doorn schrijft in het programma
blad van zijn omroepvereniging dat
deze week zal verschijnen een hoofd
artikel onder de titel „Repliek". Hierin
verweert hij zich tegen de verslagen
in vele dagbladen to.m. dc r.k.) van
zijn tijdens de KRO-perseonferentie ge
maakte opmerkingen t.a.v. de «amen-
stelling van de NTS en het NTS-jour-
Dc opmerkingen over de „staatsbe-
waking" in het NTS-bestuur houdt hij
staande (maar hij schreef dit artikel
voordat minister Gals maandagmiddag
in Hilversum dit misverstand ontze
nuwde), evenals zijn recht, zijn mening
hierover te zeggen tydens een perscon
ferentie.
Evenzeer blijft mr. Van Doorn bij
zijn kritiek op het NTS-journaal wat
samenstelling, actualiteiten nieuws aan
gaat, maar dit doet. naar hij uiidruk-
kelyk opmerkt in zijn artikel, „niets af
aan dc grote waardering welke hij
heeft voor het vakmanschap cn de toe
wijding. door de journaaldienst aan de
dag gelegd".
Dat hij dit klaarblijkelijk ter pers
conferentie niet duidelijk genoeg heeft
gemaakt, verdriet mr. Van Doorn te
meer, nu daardoor een schaduw, en
(zo gaat het artikel verder), wat erger
is een onverdiende schaduw, is gewor
pen op de hulde, die dezer dagen zal
worden gebracht aan het adres van dc
journaaldienst en met name aan dat
van de hoofdredacteur de heer Enke-
Dezc hulde zal zijn het op 10 okto
ber a.s. uitreiken van dc televisieprijs
1961 van het Prins Bernhardfonds aan
het NTS-journaal in de persoon van
de heer Enkelaar. Hierover zegt mr.
Van Doorn in zyn artikel;
„Ik ken de formulering van de jury
van het Prins Bernhardfonds niet. Ik
weet ook niet in verband met welke
specifieke stukken van het NTS-jour
naal de onderscheiding is toegekend.
Zij lykt mij volop verdiend".
Commentaar
Nederland goed in
radiowedstrijd
By de gisteravond in Jeruzalem ge
houden finale van de internationale ra
diowedstrijd ..Tot ziens in Jeruzalem"
heeft onze Nederlandse deelnemer de
heer Meppelink uit Amsterdam, en goed
figuur geslagen Hij ivas de beste van
de huropese deelnemers. Er waren in
totaal IS landen vertegenwoordigd. Da
wedstrijd werd gewonnen door een Jr-
minitisrhe rabbijn, die op alle vragen
een bijzonder goe uitvoerig antwoord
wist ie geven en nergens een moment
aarzelde. Grote bewondering werd ook
geuit voor de antwoorden van een Bra
ziliaanse huisvrouw, die de rabbij vrij
wel op de voet volgde en slechts een
kleine vergissing maakte. De derde prijs
was i'oor de deelnemer uit de Verenig
de Staten. Alle drie deze delnmers ont
vingen een gouden plaquette. De overige
deelnemers ontvingen een bronzen pla
quette ter herinnering aan deze wed
strijd.
D hc
te ant
Hij struikelde over twee vragen,
waarvan de ene was: Van welke vrouw
uwrdt het eerst in de bijbel gezegd dat
zij huilde? Dc lieer Meppelink wist niet
dat dit Hagar was die Ismael beweende.
Nog een tweede vraag miste hij en
daardoor kon hij geen hoofdprijs win
nen, maar het feit dat hij vele landen,
waaronder alle Europese achter zich
liet. is toch wel een eervolle vermelding
waard.
sc opera die het declamatorische beier
had bewaard, kan hy verder bouwen
Zo schrijft Bailli Le Blanc du Roullet,
attaché van het Franse gezantschap in
Wenen, een libretto voor hem „Iphigé-
nie en Aulide", waarbij deze op zijn
beurt teruggrijpt op Racine en Euripi
des. En zo komt het meesterstuk tot
stand een opera, waarin inderdaad
woord en toon versmolten zün, Na
tuurlijk hebben Gluoks hervormingen
invloed uitgeoefend en Wagner heeft
immers zyn ideëen bij Gluck gevon-
den. Wagner heeft dan ook juist deze
opera naar zijn „nieuwere inzichten"
bewerkt door haar aan zijn eigen klank
ideaal aan tc passen en door de han
deling te veranderen. In dc oorspron
kelijke versie wijtot Gluck af van het
klassieke verhaal en laat hij Iphigenia
cn Acihille6 In het huwelijk treden. In
dc Wagner-versie komt de godin Ar
temis op het beslissende moment van
Iphigenia's offerdood (anders kan de
Griekse vloot niet uitvaren l tussen
beide en voert haar weg naar Tauris.
Het Is jammer, dat de N.T.S., als
toch dc grote kosten voor een opvoe
ring maakte, niet dc oorspronkelijk»
versie gekozen heeft Dan had zü In
derdaad de daad gesteld, waarover di
rigent Leo Driehuys in zü" gesprekje
met Willem O. Duys sprak. En de Ne
derlandse vertaling was dan ook nicl
nodig geweest. Dc N.T.S. is als 't wara
In dc daad blüven steken!
OPVOERING
Hoe was de opvoering nu? Een grote
verrassing voor ons was dc Zuidefri-
kaanse sopraan Haulic van Niekeric in
de titelrol ccn mooie stem en een
lieftallige versdhijmng. Zij had het
prille, maar waardig-meisjesachtige van
Iphigenia, en zij beeldde dc rol goed
uit. Mimi Aarden als haar moeder
Klytaimnestra bood een geheel andere
figuur. Fel en demonnsch was haar uit
beelding. waarby de wat rauwe stem
paste. Mimi Aarden moet altyd wel
zich voor temperamentvolle overdrij
ving blijven hoeden. Caspar Broccheler
als Agamemnon, Iphigenia's vader,
maakte van zyn rol meer dan wij. eer
lijk gezegd, verwacht hadden, vocaal
en ook els acteur. Regisseur Johan de
Meester had hem goed gecoachd' Ar
nold van Mill was een Indrukwekken
de Kalchas, dc priester, cn vocaal gaf
hü zeer veel te genieten. Johan van der
Zalm in dc rol van Achi'lles konden wij
niet bewonderen. Hij is zo gewend Puc
cini tc zingen, dat hij het hierook niet
kon laten! En wie dc alt Wilhelmine
Matthès in de sopraan rol van Artemis
gekozen heeft, weten,wij niet
Wit. Vcascur die ook dc costuums had
ontworpen, had een toneelbeeld opge
bouwd met veel ruimte cn veel mege-
lykheden, waarvan Johan dc Meesier
bekwaam gebruik maakte. Alleen von
den wij het storend, dat hü onder hot
zingen het ballet liet dansen. Boven
dien was de choreografie van Robert
Kaescn allesbehalve fraai!
Leo Driehuys heeft met zün uitne
mende leiding over deze opvoering zün
„grote werk" afgeleverd. Het Kunst-
maand-orkest ontwikkelde een mooie
klank, dc band lussen orkest en toneel
bleef gehandhaafd dc (empl waren
juist gekozen: kortom, daar stond een
jong en bekwaam vakman. Jammer al
leen van de Wagncrversle en van de
Nederlandse tekst.
vanavond
0 Na het NTS-journaal en het wrer-
overzicht komt om 8.20 uur de VARA
op het scherm met de actuali'eitcn-
rubriek en (8.35 uur) de eerste oogst
van „onbekend talent". Om 9.05 uur
'de woningnood in Nederland en om
begint een documentaire film over
10 uur zingt Harry Belafonte Ame
rikaanse liederen. Dc NTS neemt
„Onbekend talent" cn Harry Bcla-
vanavond
0 In het NCRV-programma kunt U
tussen 8.10 cn 9 uur luistcrer. naar
dc eerste uitvoering in Nederland
van dc mis van Willy Brukhard. Me
dewerkenden zijn dc sopraan Lucie
Waringa, de bas David Hollestelle,
het NCRV-Vocaal ensemble cn het
Radio Bach-orkcst. Marinus Voorberg
dirigeert. Om 9.20 uur, na dc eyclus
over dc geloofsbelijdenis, speelt de
band van de Engelse luchtmacht
voor U en om 10 uur hoort U het
4c strijkkwartet van Bartók, uitge
voerd door het Fino Arts Quartet.
Bij dc VARA gaat dr. W. Droes
(8.35 uur) zijn memoires voortzetten.
Nu uit dc jaren na dc tweede wc*
rendoorlog. Om 8.50 uur wordt het
hoorspel „De man met het hamertje"
van Hans Homberg opgevoerd, om
9.55 uur zingt weer het „puik van
zoete kelen" operafragmenten van
Verdi cn voor dc liefhebbers is er
om 11.25 uur een jazz rubriek.
Programma voor morgen
Nw 7 10 Gym 7.20 Gram VPRO: 7 S0
Dagopening. AVRO. 8.00 Nw» 8.15 Gram
9.00 Gym v d vrouw 9.10 De groenteman
9.16 Gram 9.35 Watcrat 9.40 Morgenwij
ding 10.00 Gram 10.50 V d kleuter» 11.00
Kookpraatje j 1.15 Grim 11.45 Stijn Streu-
lezmg 12.00 Dansmuz 11.30 Land-
bouwmeded 12.33 Gram 13.00 Nw» 13.15
Mrded cn gram 13.15 Beursber 13.30 Lichte
muz 14,00 Gram 11 30 V d vrouw 13.06 Me.
tropole ork 15.30 Voordracht 13.45 Kamur-
ork cn *ol 16.15 Gevar progr 16.50 Gram
U.30 v d fouffL
16 00 Nw;, 18 19 Lichte inut 18.30 Sport-
praatje IB.33 Gesproken brief 18,40 Lichte
rnuz 10,00 V d kleuter» 10.06 Liedjes en: Het
v - hl,..: 2>I 'Hl N W> 2" Oj
22.10
rwegirvg 8.00 Nw» 818
mmm t.4o bémbMb
i 830 V d hulavrouw
m 12.23 V d boerer
bouwmeded 1238 Gram 12.50 Act
13.15 Plalcnnieuw». 1 1.25 Licht'
- V d Jeugd
7.30 Gram 17.40 Beursber 17.45 Lichte
18 15 Sportrubrn-k 18.30 Hultmuz 18.50
lorlaal perspekUef, lezing 1B.00 Nw* cn
reerber 19 10 Op dc man af, praatje 10.13
kam 10.20 Radlokranl 10.50 Poll «-zing
1.00 GI-var progr 22.30 Nw» 22 10 Avond-
rdenklng 22.36 Boekbaapr 2.7,00 Tenor
plano 23.30 Moder
-omingen en hun
eliflei
lutioi
s achtergrond,
