Mie Penseel deelde in de
Waag haring uit
De Geuzen kwamen Leiden binnen
Spannende kartingwedstrijden
op Revrijdingsplein trokken
duizenden toeschouwers
NIEUWE LEIDSCHE COURANT
WOENSDAG i OKTOBER 1961
JN DE VROEGE ochtendmist doemen plotseling de contouren van een
sloep op. „Daar komen ze!" wordt er aan de oevers van de Vliet geroe
pen. En ja Boisot en zijn mannen varen onder de Vlietbrug door. Onder
hoerageroep drijven de twee grote en twee kleine platboomde vaartuigen
de stad binnen en juichend worden ze door de Leidenaars ingehaald.
Feestelijk klinkt het geroep over het water en wordt het teruggekaatst
door de huizen. Mensen hangen uit de ramen, staan langs de kaden en op
de bruggen. En doelbewust zetten de Watergeuzen koers naar burgemees
ter Van der Werf, die op zijn sokkel in het park hun komst staat af te
wachten.
Mevrouw Waling was gekleed in een
zwart vestje, waaroverheen ze een witte
schort droeg. Op haar hoofd had ze een
zelfde mutsje als dat van de uit vroeger
jaren bekende Mie Penseel. Door deze
kleding viel zij al direct op tussen de an
dere dames, die witte jasschorten droe-
..Ten laetst God niedersiet, en
zont deur desen vliet, broot spijz en
dranc in Leiden" staat er gebeiteld in
de Vlietbrug, ter herdenking aan de
derde oktober 1574. Boisot voer toen
de vesting binnen met schepen vol voed
sel haring en grote platte broodkoe
ken. Gisteren, precies 387 jaren na diit
gebeuren, trok hij opnieuw de stad in,
overal brood en haring uitdelend.
De bemanningen van de vier sloepen
gooiden de broden naar de toeschou
wers, die ze juichend en lachend opvin
gen. De enthousiaste kreten verplaat
sten zich tegelijk met de vloot langs
de hele route stonden Leidennaars dit
gebeuren gade te slaan. Mensen liepen
met de schepen mee, die door de Vliet,
het Rapenburg en Steenschuur voeren.
De roeiers, en stuurlieden deden hun
best om zonder schade door de smalle
wateren te koersen. Het ging allemaal
best.
Het werd een vrolijk feest, de intocht
van de Watergeuzen binnen Leiden
Aan het Steenschuur stonden de toe
schouwers vijf d zes rijen dik. Ballonnen
markeerden verscheidene bruggen, foto
toestellen klikten en zo nu en dan klonk
er trompetgeschal boven het gepraat en
gejuich van de honderden mensen uit.
De tocht duurde een kwartier en om
half negen ging Boisot met zijn gevolg
aan het Steenschuur aan wal. Te voet
begaf men zich. voorafgegaan door de
Christelijke Muziekvereniging „Concor
dia", van het Steenschuur af over de
Breestraat. Gangetje, Botermarkt, Vis
markt en Aalmarkt naar het Waagge
bouw. Onderweg ontvingen velen „spyz",
dat met gulle hand werd rondgedeeld.
Mie Penseel
In de Waag waren Mie Penseel (me
vrouw L. Wijling-Oudshoorn, 3 October-
straat 38) en de andere „haringdames",
onder wie zich ook de praeses van de
V.V.S.L. (mejuffrouw M. A. van Oordt)
bevond, al van half acht bezig met het
uitdelen van de kostelijke zeevis. Een
bestuurslid van de 3 October-Vereeni-
ging maande de langsschuifelende men
senmenigte, die de wittebroden en de
haring kwam halen, aan tot doorlopen.
De tonnen, die tot aan het middel reik
ten. waren tot boven aan toe gevuld en
aan de andere zijde van de
stonden de wittebroden
In onze fotoserie mag toch ook
een Leidse Rederijkerskamer
niet ontbreken. „De Oranje
Lely" beeldde de Egyptische
Farao op een zeldzaam mooie
praalwagen uit.
gen.
Het mutsje met de kinbanden en de
grote witte strik is van mevrouw Wijling
zelf. Drie jaren lang droeg zij het bij
de uitreiking van haring en wittebrood,
doch de laatste veertig jaren kleedde
zij zich precies als de andere dames. Be
halve gisteren, want als oudste haring-
dame wilde zij op de jubileumviering
van de 3 Ootober-Vereeniging gekleed
gaan zoals Mie Penseel vroeger. De be
stuursleden waren haar hiervoor zeer
erkentelijk.
Er hing ook in 't Waaggebouw 'n aan
gename sfeer. Wethouder Jongeleen liep
rond met zijn fototoestel, op zoek naar
„aardige momentjes", mensen van radio
en TV deden hetzelfde en de commissie
van toezicht en controle hield de gang
van zaken in het oog.
De heer Aramen, die een maand lang
de gast is van de Wereldomroep, maakte
opnamen voor de radio in zijn geboor
teland Pakistan.
De Geuzen
Er ontstond enig rumoer aan de in
gang van het Waaggebouw toen de Wa
tergeuzen, in gezelschap van mr. J.
Klaasesz en zijn echtgenote, burgemees
ter en mevrouw Van Kinschot en vele
andere autoriteiten, binnenkwamen. De
dames Klaasesz en- Van Kinschot kregen
elk een boeket rode en witte bloemen
aangeboden.
In aanwezigheid van velen, onder wie
minister Korthals en de Leidse wethou
ders, bood de burgemeester haring aan
mevrouw Korthals en mevrouw Klaasesz
aan, waarna Boisot de commissaris der
Koningin en burgemeester Van Kin
schot met haring bedacht.
Het ging alles vrolijk en ongedwongen:
de dames Korthals en Klaasesz maakten
een praatje met Mie Penseel, men dronk
een kop koffie „tussendoor" in de i
hal en de televisiecamera's legden het
moment vast, waarop de Watergeuzen
grote happen van hun platte broden af-
De jongelui van jeugdomroep Minjon
namen de geluiden op, die de Waagzaal
van half acht tot half tien vulden: opge
wekt gebabbel, hartelijk gelach, vrolijke
opmerkingen en flarden muziek, ge
speeld door het Eerste Leidse Jeugdor
kest en Drumband „De Burcht" vóór het
geboüw. Leiden heeft weer een traditio
nele haring en wittebrood uitdeling meer
gehad. Een feestelijkheid die deze keer
spontaner en vrolijker werd gevierd dan
„De geus is in Leiden". Deze
blijde mare uit 1574 herhaalde
zich op de derde oktober 1961.
Boisot en de zijnen passeren de
Molensteenbrug op weg naar de
Waag.
in vorige jaren. Waartoe de blijde in
tocht van de Watergeuzen niet het minst
heeft bijgedragen.
53 ton vuil op
Leidse straten
Om 1 uur vannacht zijn vijftig
man van de gemeentelijke reini
gingsdienst de slag tegen het on
overzienbare 3-oktobervuil begon
nen. Om half acht vanmorgen
konden zij zeggen, de burgerij
weer een schone stad aan te bie
den, die nog slechts met wat
weeë geurtjes herinnerde aan de
„losbandigheid" van gisteren.
De rommel was weer ontstel
lend, zo hoorden wij vanmorgen
op deze dienst. „We hebben wel
53 kubieke m. vuil van de straat
gehaald. De reiniging heeft zich
niet beperkt tot de hoofdwegen.
Burgg;avenlaan en Witte Singel
bijv. hebben ook een beurt gekre
gen" Het vuilst waren de mark
ten, de parkeerterreinen en de
omgeving van het Schuttersveld.
Er is gewerkt met drie vracht
wagens, twee zelfopenemende
veegmachines en vier draaitrom-
melaulo's. Al het vuil werd on
middellijk naar Noordwijk gere
den. Op volle toeren ging dat
niet, want de mist was op som
mige plaatsen buiten de stad be
hoorlijk dicht.
Wederom komt de mannen van
de reiniging een woord van lof
toe. In de actie „Opgeruimd staat
netjes" staan zij wel vooraan, zo
men dat nog niet wist.
Primeur voor Leiden
LS nieuw volwaardig stadsdeel was ook Leiden-Zuidwest bij de feest-
viering betrokken. Maandagmiddag waren er voor het eerst in Leiden
kartingwedstrijden en wel op het Bevrijdingsplein. De kleine wagentjes,
met „opgefokte" 50, 100, 125 of 200 cc motortjes, raasden bijzonder snel en
manoeuvreerbaar over de baan. Het parcours was met strobalen uitgezet
Het motorgeronk was tot ver in de omtrek hoorbaar.
Duizenden Leidenaars hebben dit
schouwspel gadegeslagen. Het was
ook begrijpelijk, dat een dergelijke toe
loop de organisatoren voor problemen
stelde, maar of dit de ondiplomatieke
opmerkingen van de speaker rechtvaar
digde, wagen wfj te betwijfelen.
Onder het toeziende oog van burge
meester Van Kinschot en de bestuurs
leden van de 3 Octobervereenigirïg kon
den de aanwezigen genieten van span-
Na de voorronden werden de finales
verreden en het was vooral bij deze
finales, dat de jeugdige renner Frans
Dumee ce 'oeschouiwers in verrukking
bracht.
Bij de 100 oc-ers won Dumee met een
iime voorsprong, maar de 200 cc klas-
i (met versnelling) bood een enerve
rende strijd in de vorm van een duel
tussen Dumee en Olsthoorn dat vele
ronden voortduurde. De wagen van
Olsühoorn was sneller, maar door geraf
fineerd oochtenwerk wist Dumee steeds
bij te blijven. Een klein foutje van Olst-
hoorn zou voor Dumee voldoende zijn
Olsühoorn voorbij te komen. In de ze-
Commissaris der Koningin mr.
J. Klaasesz heeft de jubileum
viering van 3 oktober volledig
meegemaakt. De door de geuzen
aangevoerde haring smaakte
naar meer.
Jaarvergadering van
Verbond voor Veilig
Verkeer in Leiden
Het Verbond voor Veilig Verkeer zal
volgende week dinsdag en woensdag, 10
en 11 oktober, in Leiden zijn jaarver
gadering houden. Om 2 uur 's middags
begint de huishoudelijke vergadering in
de Stadsgehoorzaal. Om 5 uur worden
de deelnemers ontvangen door het ge
meentebestuur (in het stadhuis). De
woensdag begint (omstreeks kwart voor
tien) met een „nationale bezinning op
de verkeersonveiligheid". Prof. mr. A.
D. Belinfante, hoogleraar aan de ge
meentelijke universiteit, spreekt over
„Ervaringen bij het ontwerpen van een
nieuwe verkeerswetgeving". Na afloop
zal hij vragen beantwoorden. Er zal ook
een nieuwe voorzitter worden gekozen
Leids kantongerecht
Het was maandag op de wekelijkse
zitting van het kantongerecht te Lelden
merkbaar, dat het 3 oktoberfeest voor
de deur stond. Er werd namelijk alleen
een ochtendzitting gehouden. Het wa
ren uitsluitend verkeersovertreders, die
voor mr. De Bruin verschenen. De
straffen beperkten zich tot niet al te
hoge boeten.
Een 35-jarige Leidse chauffeur, die
al eerder terecht had gestaan omdat hij
op 20 februari van dit jaar op het Le
vendaal had gereden met een auto, waar
van de koplichten, de achterlichten en
het kentekenlicht niet brandden, ter
wijl hij een stopteken van een politieman
negeerde, werd nu veroordeeld vo
rige keer was de zaak aangehouden. In
totaal moet hij 55 boete betalen.
Er verschenen dit keer ook verschei
dene fietsers voor de kantonrechter. Zo
had ex 42-jarige Leidse huisvrouw geen
voorrang verleend aan een auto: 15
boete. Een 53-jarige expeditiebediende
was plotseling de weg overgestoken met
zijn fiets, waardoor een motorrijder in
moeilijkheden kwam: ƒ11 boete. Een
18-jarige scholier uit Oegsgeest. die met
een bromfiets met een snelheid van 46
km over de Rroostraat had gejakkerd
kwam er met 10 boete nog best af.
Lezing*
en in
Leids
museum
Volkenkunde
De directie van het rijksmuseum vooi
volkenkunde heeft weer een lezingen
cyclus opgezet. De eerste lezing wordt
gehouden op 25 oktober. Dan spreekt de
heer H R. van Heekeren over „Terug
naar de Driepagoden-pas". De andere li
z'ngen (steeds op woensdag) zijn: i
november dr A. A. Gerbrands over „Een
kunstre's in de Asmat"; 24 jan. de heer
J. T. P. de Bruijn over „Het Turkse
schimmenspel'; 21 febr. dr. H. H. Frese
over „Hoe kinderen het museum zien"
21 maart prof. dr. J. Keuning ove:
„Mens en samenleving in West-Nigeria'
18 april dr. P. H. Pott over „Naar wijdei
horizon; beschouwingen over onze waar
der'ng van de buitenwereld"
Leids museum bestaat
in 1962 125 jaar
In de zomer van 1962 zal het rijksmu
seum voor volkenkunde aan de Steen
straat zijn 125-jarig bestaan herdenken.
Ter gelegenheid van dit jubileum,
waarvan het nadere programma nog niet
bekend is, hoopt dr. P. H. Pott op 18
april in het raam van de door Volken
kunde georganiseerde lezingencyclus een
overzicht te geven van de wijze waarop
men in het bijzonder gedurende de pe
riode van het Koninkrijk (1815 tot he
den) kennis heeft kunnen nemen van de
vreemde buitenwereld, en hoe men in
Nederland hierop heeft gereageerd.
C. L. de Bree in het
zilver bii Wernink
Op 1 oktober 1936 trad de heer C. L.
de Bre« als jongste tekenaar in dienst
van Weir.ink's Beton- en Aanneming-
Maatschappij N.V. Lelden,
Na verschillende rangen te hebben
doorlopen, werd hii in hot natuursteer-
bedrijf van ..Wcrnok" belast met de
produktii de calculatie en de werk
voorbereiding.
De groei van dit bedrijf bracht uit
breiding van werkzaamheden met zich.
waardoor het noodzaak werd, dat de
heer De Bree de produktie aan een
jongere kradht overdroeg, terwijl hii
zelf als staffunctionaris de calculatie, de
voorbereiding en adviezen aan architec
ten behandelt
Op 4 oktober werd de heer De Bree
met echtgenote door de directie gecom
plimenteerd, waarna tal van personeels
leden gebruik maakten van de gelegen
heid de jubilaris geluk te wensen.
ven tiende ronde kwam dat foutje. Olst
hoorn vei'k-eefk zich even op een bocht
en zette zijn slip te ver door. Hij kon
zijn wagen niet houden en dat was voor
Dumee voldoende naar de overwinning
De zeer snelle 200 cc klasse zonder ver
snelling werd een groot machtsvertoon
voor Dumee. Hii won met ruim een
ronde voorsprong
Prijswinnaars
Mr. Ph. J. de Ruijter de Wildt
reikte na afloop de prijzen uit. De
eerste-pr ijs winnaars kregen een zil
veren vechtende leeuw op een stan
daard, waarin een medaille is gevat.
De tweede-prijswinnaars kregen een
plastiek van zilver waarin een me
daille en de derde-prijswinnaars kre
gen een medaille in een standaard.
Voorts kreeg iedere deelnemer een
bronzen herinneringsmedaille van de
3-Ocbobervereeniging.
Aan deze wedstrijden werd o.a. mede-
wenking verleend door het bestuur van
de stichting „Karting Nederland", of
ficials van dc automobiel- en karting-
sporbclub „Souderia A.S.V.I.O." en le
den van de Leidsche Ren- en Tourver
eniging „Swift-Comhinatie".
De uitslagen zijn:
Een spannend moment tijdens
de maandagmiddag op het Be-
vrijdingsplein in Leiden-Zuid
west gehouden skelter wedstrij
den. (Foto N. v, d. Horst)
50 cc: 1. Peter Aalderson; 2. Rob Bron;
3, Johan van Kessel; 4. Jan Heemskerk.
100 cc: F. Dumee; 2. W. v. d. Meer;
3. G. Ocsterman; 4 A. G. Amersfoort;
5 G Wiliemsen; 6 J. v. d. Kwast; 7.
mej. M. Englebert8. Boelhouwer.
125 oc: 1 A. Mulder; 2. J. L. Loman;
3. J. Out; 4. Breedijk jr.; 5. Th. Dus-
baba; R. F. Smits.
200 cc (met versnelling): 1. Dpmee; 3.
Olsthoorn; 3. J. Brouwer.
200 cc zonder versnelling): 1. F. Du
mee; 2. F Post: 3. L. Rehorst; 4. R. F.
Smits; 5. H. J. de Jong.
Gouden dienstjubileum
mej. A. den Oude
Maandag 2 oktober herdacht mejuf
frouw A. den Oude het feit dat zij vijf-
Lig jaar in dienst was geweest van de
N.V. P. Clos en Leembruggen. De ju-
bilaresse werd door de directeur mr.
C. J Leembruggen ontvangen. Deze
uitte zijn dankbaarheid voor de ijver
en toewijding waarmee zij heeft ge
werkt. Spr. bracht in herinnering, dat
mej. Den Oude als dertienjarig meisje
in dienst is getreden. De werkomstan
digheden en de loonvoorwaarden van
toen zijn niet met die van nu te ver
gelijken. Namens de zaak bood hij haar
een geschenk onder couvert en een moc-
castel aan. Hij wenste haar nog vele ja
ren toe in goede gezondheid.
De heer J. Sap, bedrijfsleider, was dc
volgende spreker. Hij noemde mej. Den
Oude een voorbeeld voor velen en
bracht haar dank voor de manier waar
op zij haar werk heeft verricht, haar
goede humeur en liefde voor dc arbeid.
„Als je liefde bezit voor je werk bezit
je een stuk icvensgeluk. Met zulke men
sen is het prettig samenwerken."
Namens het jubileumsfonds sprak de
heer I. Hartevelt. Met een gezellig sa
menzijn werd de jubileumviering be
sloten.
Fly pass moest vervullen
Extra lange 3-oktoberparade
trok veel publiek
De MILITAIRE parade, deze keer grootscheeps opgezet, is volgens plan
verlopen. Men moet bewondering hebben voor de perfecte organisatie,
voor de manier waarop een zo uitgebreide en heterogeen samengestelde
stoet zich stipt aan het strakke tijdschema hield. Het is de lezer bekend,
dat ook in deze krant enige discussie is gevoerd over het al dan niet wen
selijke van dit défilé. De tegenstanders zijn vooral in de pen geklommen,
omdat zij lazen, dat lanceerinstallaties voor kernwapens zouden worden
meegevoerd. Zelfs is voorgesteld de parade te negeren. Natuurlijk kan van
ons niet worden verwacht, dat wij de roem bezingen van het oorlogstuig
dat l?ngs trok. Men moet er niet aan denken welke verschrikkingen er
meer kunnen worden aangericht, verschrikkingen die verschrikkelijk
blijven, welke edele motieven ook de acntergrond van het wapengebruik
vormen.
En toch menen wij, dat de parade op
zichzelf geen nutteloos onderdeel van
de 3-oktoberdag was. Het gaat cr maar
om in welke geest men zoiets ondergaat.
Geen zinnig mens zal bij het zien van
zo'n optocht de borst van trots voelen
rijzen. Integendeel. Men wordt van
schaamte vervuld bij de gedachte, dat
387 jaar na het ontzet van Leiden dc
mensen nog steeds n'et bu'ten wapenge
weld kunnen als er tw'sten moeten wor
den beslecht. Maar het oorlogsmateriaal
is er, de militairen zijn er. Het is dwaas
voor deze werkelijkheid de ogen te slui
ten. En het was daarom nuttig, dat Lei
den er gisteren nog eens met de neus
bovenop werd gedrukt.
Het zou natuurlijk nog nuttiger zijn
als de duizenden toeschouwers en deel
nemers zich voor het eerst of bij ver
nieuwing op de situatie bezonnen en tot
de erkenning kwamen, dat geen moe1-
te te groot 's om te voorkomen, dat wat
op d'e blijde 3-oktoberdag over de Bree
straat trok. een andere dag in dodelijke
ernst wordt gebruikt.
De militaire parade trok gister
ochtend zeer veel publiek. Onder
meer werden Honest-Johnraket-
ten meegevoerd.
Niet minder dan drie kapellen ver
leenden aan deze parade hun medewer
king. In dc eerste plaats dc mariniers-
kapel, die na Pro Patria opmarcheerde
en zijn plaats voor het stadhuis innam.
Onder de autoriteiten op het platform
bevonden zich de garnizoenscomman
dant van Den Haag, minister Korthals
en comm'ssaris Klaasesz met echtgeno
ten, burgemeester Van Kinschot, de wet
houders, allen met hun dames, en vele
raadsleden.
Na het voorbijtrekken van de eenhe
den mariniers en vlootpersoneel ont
lokte de in ceremonieel tenue gestoken
Koninklijke Militaire Kapel een harte
lijk applaus aan de toeschouwers. Per
soneel van het regiment Van Heutsz,
artillerie en Intendance vormden de
overgang naar de door de Luchtmacht
kapel begeleide onderdelen van dc Ko
ninklijke Luchtmacht.
Wegens de weersomstandigheden kwam
de fly pass te vervallen. Onmiddellijk
op het lopende gedeelte van het défilé
volgde het rijdende gedeelte, met veel
verbindingsmateriaal, verkenn'ngswa-
gens, steeds zwaardere vuurmonden en
als slu'tstuk rijdende ianceerinrichtingen
voor Honest Johnraketten.
De parade duurde precies een half uur,
zodat wie de dienst in dc Pieterskerk
wilde bijwonen hiertoe ruimschoots de
gelegenheid kreeg.
