In Leidens diepste crisis
schakelde een machtige
hand de mens uit
Koraalmuziek in
nieuw gewaad
Actuele herdenking in Pieterskerk
Vertrouwen op God géén
verzwakking van moreel
Dr. Velema: 3 oktober kan
meer zijn dan traditie
„Klucht van de Koe en
„Nu noch" door Arena
NIEUWE LEIDSCHE COURANT
1
WOENSDAG 4 OKTOBER 1961
ONZE indruk is, dat wij de laatste jaren niet zoveel mensen op 3 oktober
in de Pieterskerk hebben gezien als gistermorgen het geval was. Die j
weer toegenomen belangstelling voor de dankdienst, die bepaald méér is
dan een voorgeschreven traditie, is verblijdend, want zij is er een bewijs
van, dat vele Leidenaars 3 oktober niet maar alleen als een roezig pretje
zien. Voorganger in de dienst van gisteren was ds. H. J. van Achterberg,
die op voor ieder boeiende wijze de geschiedenis van het Leidse beleg en
ontzet en haar betekenis voor toen en nu belichtte met als uitgangspunt
vers 11 van Jacobus 5: „Zie, wij prijzen hen zalig, die volhard hebben".
Op één lijn
VR
Ds. Van Achterberg merkte op. dat
deze tekst ook van toepassing is op velen,
die bij het beleg en ontzet van Leiden
betrokken zijn geweest. Jacobus poneert
deze zaligprijzing niét met het oog op
het welslagen van menselijke onderne
mingen, maar met het oog op hen die
volhardend de Heer hebben verwacht.
De Leidse burgerij van die dagdh en
met haar de grote Zwijger, de Zeeuwse
vloot en de geboorte van de Nederlandse
natie staat met de profeten en met Job
(in de Jacobusbrief genoemd) daarin op
één lijn, dat men niét kon bogen op het
slagen van menselijke kracht, maar al
leen op God kon blijven vertrouwen, ook
waar er menselijkerwijs gesproken geen
uitredding meer mogelijk was.
Onmacht en falen
De predikant gaf een uitvoerige toe
lichting op het feit, dat deze geschiede
nis een aaneenschakeling van menselijke
onmacht en menselijk falen te zien geeft.
Wat betreft de belegerde stad zelf be
gint dit al met het verzuim na het eerste
beleg om levensmiddelen op te slaan.
Ook op militair gebied wordt gefaald.
Wie het geheel overziet, moet wel tot de
conclusie komen, dat er actief uit de be
legerde stad niets doorslaggevends is
Maar de vijand faalt ook. Geen bestor
ming wordt gewaagd. Er wordt gewacht,
brieven worden geschreven en ontvangen.
En ten slotte het kamp van de ontzet-
ters; daar wordt veel te lang getalmd.
Men wist aaanvankelijk niet eens, hoe
de pogingen om de stad te bevrijden
moesten worden gefinancierd.
Somber voor Leiden
Eindelijk gaat dan een vloot uit
Zeeland richting Leiden. Maar hoe
verder Boisot en zijn mannen komen,
hoe minder water er op de velden
staat- Kwam er geen wind, dan kwam
geen schip één meter verder. Na
veel inspanning Boisot heeft met de
organisatie van deze onderneming een
opzienbarende prestatie geleverd
scheen de hele onderneming nog op
niets uit te lopen. Op de avond van 2
oktober schreef Boisot nog aan de
Prins: „Ik zie het somber voor Leiden
in". En er was voor de vloot geen
dere weg
In deze bange stonde deed Leiden niets.
durfde niets en kon de vloot niets. Het
alsof een machtige hand op die dag
lens uitschakelde. De crisis van Lei-
zou niet door menselijke kracht
worden opgelost.
Blijven uitzien
De Lammenschans, een onneembaar
Tt, was op onverklaarbare wijze door
de vijand juist in die kritieke nacht prijs
gegeven. Na haar uitredding begreep de
burgerij, dat hier geen mensen waren te
bedanken. Het volk, dat juist geleerd had
euwe wijze zijn Heiland te ontmoe-
:rvoer, dat Hij het woeden der vol
keren stilt als dat der baren en dat Hem
gegeven alle macht in hemel en od
Prijzen doen wij de mens die een pres
tatie heeft geleverd. Zalig prijzen moet
te mens. die in de beproevingen van
het leven blijft uitzien naar wat de Here
doen zaL Ds. Van Achterberg wilde deze
uitredding van Leiden bepaald zien als
bode van de dingen, die komen. Hij,
de- Rechter, "staat voor de deur. Die als
aller Oppervoogd de één vernedert, de
ander verhoogt
Ook in Berlijn
Hier legde de predikant een verbinding
met de situatie waarin wij leven en w
naam „Berlijn" langzamerhand
dreigend begrip is geworden.Het Raat
ook daar in wezen om vrijheid van den
ken, spreken, handelen en niet in.de laat
ste plaats van godsdienst.
Ook hier zal het kunnen komen tot
een „zalig prijzen", voorzover de 1
het niet verwacht van het gelukken
van alle mogelijke menselijke onder
nemingen, maar zijn vertrouwen stelt
op Hem, die op Zijn tijd mensen uit
schakelt. Zoals Hij de mens heeft uit
geschakeld in de bangste stonde var
alle eeuwen, toen Jezus aan Golgo-
DS. H. J. VAN ACHTERBERG
Uitredding een bode
tlia's kruis riep: „Mijn God. Mijn God,
waarom hebt Gij Mij verlaten?", al
léén Zijn strijd volstreed en alléén (i<
grootste crisis van alle tijden door-
Deze belijdenis betekent geen verzwak
king van het moreel. Hoe banger de ston
de, hoe meer wij geneigd zijn op eigen
krachtmiddelen te vertrouwen. Het Evan-
herinnert dan de mens aan zijr
eigen betrekkelijkheid.
Commissaris in kerk
Het spreekt vanzelf, dat in deze dienst
psalm 9 werd gezongen, zes coupletten
ditmaal. Het klonk weer even krachtig
als altijd. Na de preek zong de Gemeente
psalm 105 vers 24: „Die gunst heeft God
Zijn volk bewezen, opdat het altoos Hem
zou vrezen". Aan het eind van de dienst
werden drie coupletten van het volkslied
gezongen.
Venmeiden wij ten slotte, dat behalve
gemeentelijke, militaire en universitaire
autoriteiten, de commissaris van de Ko
ningin in deze provincie, mr. Klaasesz, de
herdenking bijwoonde.
Het trof ons ook aangenaam, verschei
dene burgemeesters uit de omgeving
Leiden te zien, zoals de heer Koomans
van Rijnsburg, de heer Van der Have
van Valkenburg en de heer Duiker
Katwijk. Ook waren er weer oud-Leide-
naars, die men nog slechts op 3 oktober
in de stad pleegt te zien. De spontane
ontmoetingen zijn dan legio.
Oud-Leidenaar ging
voor in de Ceref.
Gemeente
De oud-Leldenaar ds. A. Vergunst,
van Rotterdam-centrum, ging gisteren
In twee diensten van de Geref. Ge
meente aan de Nieuwe Rijn
om de geschiedenis van Leidens beleg
en ontzet en haar nationale en geeste
lijke achtergronden te doen herlev
voor het nageslacht. Wij hebben alleen
de morgendienst bezocht, waarin de pre
dikant preekte over psalm 44 ven
«O God, wij hebben het met onze i
gehoord en onze vaders hebben het
verteld". Het thema van de prediking
■was: „Gedenkende de wonderen dei
Heren". Het viel uiteen in drie gedach
ten, te weten de aard van, de sterkte
in en de verlossing uit de nood.
De dichter van deze psalm denkt .an
Israels verlossing uit de greep van de
Egyptenaren. Later hébben ook de pro
feten moeten wijzen op de trouweloos
heid van hét volk en het buigen voor
de vreemde goden. De daad van God
moest aan de kinderen worden vertela,
waarvan de instelling van het Pascha
getuigde.
Zo hebben ook onze vaderen het be
doeld. dal Gods d3den zouden worden
herdacht en dat men in het huis des
Heren zou samenkomen op een dag als
deze. Deze dag moet er niet een van
brooddronkenheid zijn. Wij dienen stil
te staBn bij hetgeen de Here heeft ge
daan. God is het. Die de geschiedenis
schrijtft. Achter de feiten werkt de God,
Die de natiën en volken leidt; zij kun
nen zich zonder Zijn wil noch roeren,
nodh herwegen.
Dg. Vergunst gaf een ruwe $ohets van
de nood. waarin Leiden was geraakt
De bestuurders waren onverstandig ge
weest en hadden nagelaten na het eerste
beleg voldoende voedsel in de stad te
halen. Leiden zou niet door geweld
worden genomen, maar het scherpe
zwaard van de honger zou hier zijn
werk moeten doen. Bij het tweede be
leg moest al spoedig tot distributie wor
den overgegaan. En het duurde veel
langer aan was verwacht. Bovendien
werd do stad nog gekweld door besmet
telijke ziekten.
Toch is de bevolking staande geble
ven. al waren er ook die de bestuurders
maar aanraadden zich over te gei
en een overeenkomst met de vijand
sluiten. Onze vaderen hebben het ge
zag van de wettige koning erkend i
hij had zijn wettige macht tot een
wettige gemaakt. De boodschap
Gods soevereine genade had weerklank
gevonden in ons volk. De wettige vorst
heeft de zaak
Voor het eerst ging dr. W. H. Velema
voor in een dienst in de Chr. Geref. kerk
te Leiden ter gelegenheid van dc her-
denking van het beleg en ontzet. Zijn
thema bevatte slechts één woord: „On
gelofelijk".
Wij gebruiken dit woord vaak voor
geweldige dingen. Daarbij denken we
niet direct aan het feit, dat het woord
eigenlijk ongeloofwaardig betekent.
In de tijd van Leidens bezet heeft jhr.
Van der Does, Heer van Noordwijk, het
wel in dien zin gebruikt Toen men op
een vergadering met de veertig de situa
tie besprak en ook aandacht schonk aan
de gratietoezegging van de Spaanse com
mandant Valdez, zei Van der Goes, dat
het ongelofelijk was, dat zij die zwaar
hadden gezondigd tegen God en de ko
ning. nog genade konden krijgen.
De geschiedenis, waarover de schrift
lezing ging 2 Koningen 6 en 7 be
schrijft ook de belegering van een stad.
Toen was de nood zelfs zo hoog, dat men
behalve duivenmest, mensenvlees at. Do
toenmalige koning werd mismoedig en
weet al het onheil aan God. Maar zjjn
profeet Elisa voorzegde, dat de volgende
dag de korenhandel weer zou worden
gedreven. Voor billijke prijzen was dan
gerst en tarwe te koop. Een adjudant
meende, dat zelfs al zouden er sluizen
de hemel gemaakt worden, dit dan nog
onmogelijk zou zijn. Hij vond het onge
lofelijk.
Boodschappers
geweldig geluid. Dat verstonden
als de aankomst van legers, die tot n
ttlng van de belegerde stad gestuurd
aren. Daarop vluchtten ze. Was het in
Lelden een weesjongen die het eerst het
vijandelijke kamp binnenging en alles
verlaten aantrof, in die stad waren I
melaatsen. zy togen erop uit, omdat
toch niets hadden te verliezen.
waren de boodschappers van de be
vrijding. Waarom deed God dit wonder:
Hij had er Zijn bedoelingen mee. Zi.ir, eei
stond op het spel. Hij wilde de bevrijding,
opdat het volk Hem zou dienen.
Leidens positie was die van de sleutel
tot het bezit van Holland. God heeft op
wondere wijze, juist op tijd, ee
dere wind doen waaien. De stad had het.
verband met het invallen van de i
geen dag langer kunnen houden. Dat deed
de Here, opdat Zijn Kerk in deze iage
landen tot bloei zou komen.
Het herdenken van dit ver verleden
heeft alleen dan zin. als wij met de
burgers van toen God waarachtig
danken en tot Zijn dienst ons bereid
verklaren. Dan is het meer dan een
oude traditie. Dan is het een appèl.
in we ons melden. In die oude
geschiedenis lezen we: Wij dpen niet
goed; deze dag is een dag van blijde
boodschap en wij houden ons stil.
Wanneer Leiden vervuld is van feest-
drukte, maar dit woord van toewij
ding en dank aan God ontbreekt, doen
wij niet goed. Het ontzet is niet onge
lofelijk het was Gods werk; maar
el het afwezig-zijn van deze goede
boodschap bij zovelen is ongelofelijk.
Dr. Steenblok sprak in
gebouw Hoge Rijndijk
staan. En er was een duldeiyke begeer
te om zich rond dat Woord ln de gods-
bulzen te scharen.
De val van Leiden zou dc ondergang
van de zaak voor de vrijheid en de
waaifaeid zijn geworden. Gods adem
heeft de vijand verstrooid. Daarom moet
3 oktober deze boodschap bevatten: O
land, hoor des Heren Woord.
Na zegenbede werden enkele verzen
van het volkslied gezongen.
Ook de Geref. Gemeente ln Neder
land te Lelden had twee godsdienstoefe
ningen uitgeschreven om de zin van de
herdenking van Leidens beleg en ontzet
te accentueren. Men had wederom df.
C. Steenblok te Gouda bereid gevonden
in deze diensten, die om tien uur en half
drie werden gehouden, voor te gaan.
Morgens werd voornamelijk stilge
staan by het historische gebeuren
1574. Wy hebben de mlddagdienst
bijgewoond.
De predikant stelde centraal, dat de
mens wikt maar dat God beschikt Dat
is in de gehele Schrift te lezen. Maar
dit geldt heden te*i dage nog.
De Goddelijke besahikfking komt dui
delijk uit in het verbond dat Achab met
Josafat sloot toen zij samen optrokken
naar Ramotlh in Gilead. Adhab echter
had een andere raad ingewonnen, name
lijk die van de vorst der duisternis.
Zo ie er ook gedurende het beleg van
Leiden een vendorvon raad geweest.
Maar de raad der mensen wordt ver
broken; de raad des Heren blyft be-
De tekst van dr. Steenblok was psalm
j33 vers 11. zijn thema: ,De heilige raad
het Woord tegenge- des Heren". Drie gedachten ontwikkelde
hij daarbij-, het wezen van die raad, de
uitwerking en ten slotte het oogmerk.
Ten aanzien van het derde punt merk
te de predikant op, dat de raad des Heren
zal triomferen. De Here Jezus neemt
daarin Zijn bijzondere plaats in. Hij
heeft Zichzelf vernietigd
van Zyn Vader. Dat alles moet uitlopen
op dc glorie des Heren.
Ten slotte werd psalm M vers 6 ge-
Gedachte bij het
poppenspel
De grote mannen van de Drie-Oc-
tobervereeniging zijn de ukkepukken
niet vergeten. Zij krijgen van vader
moeder een toeter of een ballon,
ïr van het bestuur een heus pop
penspel En op zoveel punten in de
tad nog wel. dat geen peuter het hoeft
e missen; op de hoek van dc Beatrix-
straat, op de hoek van de P- C. Hooft-
laan, op het 5-Meiplcin en op een icr-
retntje aan de Zecmanlaan.
Het verhaal ging ditmaal over Beer
tje Pipeloentjc en Molly het circus
hondje. We hebben zoveel tintelende
spanning op kindergezichtjes gezien
'at wii haast geneigd zouden zijn. als
r wat van de feestwijzer moest v>
allen, het bestuur van de vereniging
e adviseren nog eerder de optocht of
et vuurwerk te nemen dan het pop
penspel.
De kinderen voelen bij zo'n open
luchtspel zo echt, dat het feest is.
Je betrapt je er dan ineens op, dat
het voor een volwassen mens toch wel
heel moeilijk is, zo onbevangen en
lemaal vrijuit sprankelend feest te
Misschien moet je dan van binnen
eerst weer kind worden.
Met die beschamende maar toch
verkwikkende gedachte verlieten wij
het poppenspel, een luidruchtige kin
derschaar achter ons latend.
Mobiele tentoonstelling
op Leidse Vismarkt
De stichting tot bevordering van het
■erbruik van vaste brandstoffen bezit
en mobiele tentoonstellingswagen, die
zondag en maandag op de Leidse Vis
markt was opgesteld. Velen konden dan
de gelegenheid gebruik maken
kolen als brandstof te weten
te komen.
De grote caravan heeft aan één zijde
;n wand, die kan worden neergelaten,
aardoor een brede opgang wordt ver
kregen. Aan de hand van lichtbeelden,
folders en een demonstratiehaard kan
het publiek inlichten over kolen
haarden en andere wetenswaardigheden.
Naar het propagandafilmpje „Levend
jur", dat met regelmatige tussenpozen
werd vertoond, bleven op 2 en 3 okto
ber veel voorbijgangers even kijken
leiding
g, die
bezocht
The Saints marcheren in Leiden
in de gedaante van de harmonie
van de Steenkolen Handelsver-
eeniging uit Rotterdam, compleet
met majorettes.
D
,E KORAALMUZIEK in de vroege morgen van dc feestdag, droeg dit
jaar een geheel ander karakter dan vorige jaren. Of dit programma
onderdeel aan plechtige betekenis heeft gewonnen is een zaak, die van de
persoonlijke smaak afhangt De één zal voorkeur hebben voor dc statige
koralen en Valeriusliederen, een ander zal voldoening hebben gevoeld met
de uitvoering van de voor deze gelegenheid speciaal gecomponeerde Drie-
October-Cantate.
Na het Wilhelmus, enkele strofen van
Psalm 118 en de hymne Lof zij de Hel
den klonken de sombere inleidingsmo
tieven van genoemde cantate waarin de
componist Herman Stenz de benauwde
stemming schildert, die de belegerde stad
in haar greep had. Daar de gehele can
tate ongeveer t'en m1 nu ten duurt, maak
te de vertwufel'ng na luttele seconden
reeds plaats voor strijdlust, waar het
lokkend gefluit van de Voog'laar en
Glippers (collaborateurs uit 1574) ver
der geen invloed op hadden
Han de Wilde heeft enkele gebeur
tenissen op rijm gezet en deze stof in
spireerde Stenz tot een welluidende,
zij het eenvoudige muziek. Stenz, die
z\jn sporen heeft verdiend als volks
zangleider, heeft dan ook juist aan
gevoeld, hoe hij de sfeer van de min
of meer plechtige vroege uren moest
benaderen. Dit blijkt uit de orkestin-
IT'/ien the saints op Kaasmarkt
Muzikale exercitie
in de regen
Tot grote teleurstelling van vele dui
zenden Leidenaars regende het gistermor
gen even. maar dat mocht de feeststem
ming niet drukken. Drie Oktober vieren
betekent voor de echte Leldenaar dat h(j
voor dag en dauw, eventueel met vrouw
en kroost, op stap gaat om maar niets
te missen van alle evenementen.
Zo waren gistermorgen velen, sommi
gen met een emmer met haring en een
sloop met wittebrood, ondanks een drui
lerige regen op de Kaasmarkt aanwezig
om naar dc ..spectaculaire muzikale exer
citie" te kyken, zoals het officieel in de
feestwüzer stond vermeld.
Deze muzikale attractie werd verzorgd
door de Harmonie S.H.V. (Steenkolen-
Handels-Vereniging) uit Rotterdam.
Twaalf charmante majorettes openden de
stoet van 82 mensen, die van het Stations
plein af een muzikale rondgang begon,
om op de Kaasmarkt de showexercitie te
Maandagmiddag was het geluk
kig droog zodat de openlucht
voorstelling van „De klucht van
de koe" voor scholieren kon
doorgaan op het Pieterskerk
plein. Foto N. v. d. Horst)
houden. Wat het publiek aanvankelijk
nog wat timide op dit vroege (8.15 uur)
tijdstip, bij het bekende „When the Saints
go marching in" kwam hierin een plotse
linge verandering, gezien het enthousiaste
onthaal van dit veelomstreden nun
Al traden deze harmoniemensen
het eerst in Leiden op. voor de Leidenaars
waren zij geen onbekenden. De Rotter
dammers met hun fraaie blauwe unifor
men hebben reeds vele keren hun mede
werking verleend by interland-voetbal
wedstrijden.
Na de 9how op de Kaasmarkt werd nog
een rondgang gemaakt door de stad.
dat de stoet op het Stationsplein
ontbonden.
Dit jaar had de Koraalmuzxék
een extra feestelijk accent door
de uitvoering van een 3-oktob er-
cantate, op tekst van H. de Wilde
en op muziek van H. Stenz.
leidingen en de vormgeving van de
melodische structuur. Deze opzet mag
geslaagd heten.
De koren zijn eenstemmig, zodat hier
geen sprake is van koorzang in de ge
wone zin. Dit zou stellig een langere
voorbereiding gevraagd hclAien. Het was
dus volkszang. Het grote koor en het
kinderkoor zongen met pryzenswaardig
duidelijke uitspraak hun teksten en met
ernst, die de toegestroomde schare
i belangstellenden heeft doen mecle-
.„o. Dit heeft my tenminste getroffen. Zo
had dit enigszins romantische gebeuren
dus toch zijn verdienste als afwisseling
in het jaarlijkse menu.
Ook de christelijke muziekvereni
ging Concordia heeft haar naam eer
aangedaan met de vertolking van het
instrumentale gedeelte. Dc partijen
zaten er bij de onderscheidene instru
mentengroepen goed in en de klank
van het orkest mag zeker worden ge
roemd. Het gehele uitvoeringsappa
raat, de dirigent incluis, bestond uit
amateurs. Zij hebben goede volkszang
ten gehore gebracht onder de bezie
lende leiding van Herman Stenz, die
er steeds in slaagt deze aparte groep
van feestvierende Leidenaars bijeen
te houden.
Een waardevol onderdeel van deze
herdenkingsdag bleek „de koraalmu
ziek" weer te zijn!
Uenrl Welbooren
Met 'Pukkel en Pukkel'
Schuttersveld in de
Schouwburg
Er was eensDat is niet alleen
het begin van vele sprookjes, maar
ook het begin, de oorsprong, van onze
3-oktoberfeesten. Doch daar willen we
het nu niet over hebben. We zijn gis
teravond naar de Schouwburg geto
gen en dat is de oorzaak van deze „er
was eens.overpeinzing" geworden.
„Pukkel en Pukkel", drie uur lachen....
Het Schuttersveld in de Schouwburg.
We hebben niets tegen het Schuttersveld
als het droog is, maar men moet de me
thoden en zaken, die het daar doen. niet
in een Schouwburg brengen. Zelfs niet op
3 oktober.
Er was eens een tijd. dat het „Rotter -
damsch-Hofstad toneel" op de avond van
de herdenking van Leidens ontzet ons met
..Kostelijk mal" amuseerde. Later deden
dat andere gezelschappen.
Met dc gebroeders Kalkoen hebben
we ons ook nog vermaakt, dank zU Kaart
en Boskamp. Maar deze „Pukkel en Puk
kel", neen, men bespare het ons daarover
te schrUven.
We zijn maar weggegaan, naar het ge-
tingel-tangel van het feestterrein cn
naar het vuurwerk.
Op weg daarheen speelde het plotseling
blij door ons hoofd: „Eens breken
beet'rc tijden aan. Wordt Lelden weer
A. C. Bouwman.
7~)E opzet was zo mooi: middeleeuwse wagenspelen in de historische om-
geving van het Pieterskerkplein. Het is maar half gelukt. De middag
voorstelling op maandag is wel voor de middelbare scholieren doorgegaan,
maar de spelen zijn op de avond naar de Stadsgehoorzaal verplaatst. Of
de Leidenaars door de laat in de middag vallende regen zijn afgeschrikt
weten we niet, een feit is dat de zaal 's avonds maar half vol was.
dat de twintigste-eeuwse Leidenaars
De opzet was dus goed. Bij het Land-
Juweel van 1596 op de grote dag zelf
past heel wel het uit 1612 daterende werk
van Bredero „De klucht van dc koe".
Dit is de pittige volkshumor uit het
begin van de zeventiende eeuw, toen
Bredero na enkele probeersels ineens dc
goede toets te pakken had. Dat dit spel
de tand der eeuwen heeft doorstaan
moet worden toegeschreven aan de
uiterst geslaagde typering der figuren
Laten wij wel wezen: een weinig leed
vermaak op zijn tyd past ons allen. Dat
hier een weliswaar goedmoedige, maar
toch ook met zeer weinig slimheid ge
zegende boer zo grandioos wordt beetge
nomen door een slimme vos, cn dat bo
vendien een bier minnend heer als bij
komend slachtoffer zijn mantel moet
laten en ook de geldzuchtige waardin
een paar tinnen schalen kwyt raakt, is
zo handig tot een komisch spel Verwerkt
dat het nu nog tallozen in schaterlachen
kan doen uitbarsten.
Daarbij komt, dat Arena vorig Jaar bij
de opvoeringen op het Haagse Binnenhof
zoveel ervaring heeft opgedaan, dat dc
tekst er muurvast inzat Men zou zweren
dat deze tonelisten niet anders dan mid-
delnederlands als dagelijks taalgebruik
zich hebben aangewend. Er werd met
zo'n aanstekelijk enthousiasme gespeeld
volkomen werden meegesleept Peter
van der Linden was onweerstaanbaar ais
de onverbetcriyke gauwdief. Joop van
den Donk oubollig in de persoon van de
boer cn Kitty van Wijk ondeugend als
de welgevormde waardin.
Dat de remmen nu helemaal werden
verwUderd bij „Nu noch" behoeft dan
ook geen verwondering te wekken Kit
ty van Wijk zwaaide hier met rood ge
punte neus het huisraad rond dat de zaal
ervan daverde: er rolde zelfs een emmer
tot onder de stoelenrij van dc genodig
den. Peter van der Linden vierde op
nieuw triomfen als de armetierige man,
en Jan Korevaar behoefde geen moeite
te doen het publiek te doen schateren
om „de papc" met zijn bezweringen en
stromen wUwatcr. „Ghebuurc" Kees
Waterbeek maakte dit edele kwartet vol.
Dc spelen waren ingeleid door klaroen
geschal. Daarna deden de leden van ver
scheidene Rederijkerskamers hun intre
de. gevolgd door de borgemeesteren en
de secretaris van de goede stad Leiden,
die zich nu opmaakte om met een reuze-
stap over te gaan tot de herbeleving van
het Jaar 1596, het Leidse Landjuweel.
G. T.
