EDAM
werven, c
r thuisblijven,
§i NIEUWE BOEKEN
?l
ZONDAGSBLAD
ZATERDAG 23 SEPTEMBER 1961
SLAUERHOFF
STIERF
25 JAAR
GELEDEN
Tegen dat het straks, op 6 oktober, vijf en twintig jaar
geleden zal zijn, dat Jan Jacob Slauerhoff, dichter en
scheepsarts, te Hilversum op bijna 38-jarige leeftijd stierf,
zal In de pers en via de radio de heugenis aan deze „ro
manticus, zoals onze literatuur in de eigenlijke periode van
de romantiek er niet één gekend heeft" (Stuiveling) voor
een ogenblik herleven. Men zal de gebruikelijke gemeen
plaatsen tegenkomen: gespleten persoonlijkheid; man van
gekweldheid en organische onvrede, innerlijke onzekerheid
en onmaatschappelijk gedrag; een soort Nederlandse Rim
baud, en andere karakteristieken van gelijke strekking.
••Dit is de St. Marine kerck binnen Uyttrechl. Pieter Saenredam ghemt
tekening op de zware pijler rechts. Deze in 1844 gesloopte kerk uns h
eeuw. In het begin van de vijftiende eeuw werd het koor in gothische
nog steeds de beste doei
voleyndicht den L'9 January int Jaer 1641". aldus luidt de aan-
vaardigste romaanse bedehuis van Utrecht, afgebouwd in de twaalfde
bouwd. Saenredams paneelschilderingen en zijn prenten vormen
omtrent deze kerk.
Ook zijn befaamde slordig
heid zal weer ter sprake ko
men. dit woord al dan niet tus
sen haakjes geplaatst. Sommi
gen zullen constateren dat hij.
met Marsman, tot een kenne
lijk voorbije periode behoort.
Anderen zullen bij de herlezing
van zijn verzen en misschien
meer nog door zijn proza op
nieuw geboeid, misschien wel
heroverd worden. Daarna zal
zich weer een stilte over zijn
naam. zijn werk, zijn gedach
tenis heenleggen. Scholieren
zullen voortgaan bepaalde bun
dels, zoals Een Eerlijk Zee
mansgraf (zijn laatste), of af
zonderlijke verzen zoals bijv.
..De Ontdekker", op hun lite
ratuurlijst te plaatsen. De
stem van deze onmaatschappe
lijke zwerver zal blijven op
klinken uit de mond van de
jongen of het meisje aan het
examentafeltje. ..woest beloof
de rijkdommen" vermeldende
via een geknepen stemgeluid.
En die drie kale masten:
galgen? kruisen? wat betekent
L__
Hij is rusteloos... teemt
dan de geëxamineerde. Hij
wil zijn dwaling niet belijden.
Lees die laatste strofe
venuen. Hoe goed doet het ala
allen eens door de ongenadige
Oceaan door elkaar geram
meld worden, al beneemt het
mij de adem, Iedere nacht."
Misverstand
En het zien van vreemde
landen dan? ..Het is een eeu
wig misverstand dat de zee
man vreemde landen kent",
schrijft hij elders. „Hij komt
or wel. maar hij ziet ze niet...
We hebben het getuigenis van
een eerste stuurman die 17
jaar op China voer en daar i
op C
tijd
twaalf ja
Mathematicus
en tilosoof
Een begenadigde
geest in misvormd
lichaam maakte
„zie!" van het bouw
werk zichtbaar
Dit is het eerst kort geleden te
voorschijn gekomen schilderij
tan de reeds tijdens Saenredams
leven gesloopte St. Pieterskerk te
Den Bosch. Deze sublieme ar
chitectonische verbeelding heeft
een zinverrukkende atmosferische
het juiste antwoord voor de hand
ligt. Saenredam heeft meer ge-
daan dan met een wiskundig zui- zijn opvolgers die het
ver spel van lijnen (het lineaire
diepte
..ziel" konden hebben. En daarin
bleef hij een eenling tegenover
zijn opvolgers die het levensge
voel r- J-
de uitbundige
hoogte, kortom ruimte buitenkant van de barokke mens
in hun kerkstukken lieten over
heersen.
Uit deze verschillen valt ook te
Saenredams
onderge-
te suggereren in een plat vlak. En
wat pure realiteit lijkt, is in we
zen te vergelijken met de toneel
speelkunst. die. hoewel zij schijn verklaren
van werkelijkheid is, zich als rea- oeuvre de
liteit laat herkennen en het wezen schikte functie heeft. De schaarse
(het karakter) achter de dingen keren dat de
gezet, staat hij daar niet
ook Saenredam zichzelL doch uitsluitend ter on-
suggestie
zichtbaar maakt.
Dit laatste
gelukt dank zij het vermogen, het dersteuning
lineaire element met verbluffend van hoogte of diepte,
picturaal (schilderkunstig) talent
te doen samensmelten tot een uit
zonderlijke eenheid. Kunst dus.
maar dan in een vorm welke al
leen die grote geesten gegeven is
reeds de oude wijsgeren
het beeld
Taal en lied
oude meesters, architecten, an
dere bouwkundigen en in oude
bedehuizen en profane bouw
werken belang stellende leken,
deskundigen en hobbyisten op
orgelgebied, zij allen zullen in
de komende weken eenzelfde
doel hebben, nl. het Centraal
Museum te Utrecht, waar een
bijna complete overzichtsten
toonstelling is ingericht van de
schilderijen en tekeningen die
een uniek kunstenaar uit de
Gouden Eeuw heeft nagelaten.
En hun bezoek aan deze veel
zijdige bron van studie en
schoonheid zal een posthume
hulde zijn aan de man in wiens
mismaakte lichaam een bege
nadigde geest huisde: Pieter
Jansz. Saenredam, de gedron
gen bultenaar van wie niemand
weet hoevele malen hij de door
deweekse stilte van een kerk
socht om aan de spot van zijn
medeburgers te ontsnappen.
Voor wat betreft de aanleg viel
de appel niet ver van de boom;
Saenredams vader was een veel
gevraagd graveur. Maar het was
de oude Jan niet gegeven, zijn
zoon in 't konstig vak in te wij
den, want hij stierf (in 1607) toen
de kleine Pieter tien jaar was.
Twee jaar later verliet de jongen
met moeder Anna Pauwels zijn
geboorteplaats Assendelft bij
Krommenie, in de Zaanstreek, om
zich in de schildersstad Haarlem
te vestigen. Daar kwam hij wel
dra in dc leer bij de knappe fi
guurschilder en decorateur Frans
Pieter de Grebber van wie nog
werk is te zien in het paleis Huis
ten Bosch.
tienjarige scholing van De Breb-
ber Jieeft hem zeer beslist niet
gekoerst in de richting van ar
chitectonische uitbeelding, waarin
hij baanbrekende eenling zou wor-'
den. Dat er desondanks tussen
Saenredams leertijd en zijn om
mezwaai toch een Haarlemse
schakel heeft bestaan, is eerst bij
recente onderzoekingen ontdekt:
Pieter moet in de magische wer
king van de perspectiefkunst zijn
ingewijd door de later beroemde
bouwmeester Jacob van Campen,
die vóór 1618 zijn mede-leerling
is geweest.
Italië
dat deze schilder
zich ging toeleggen op de bouw
kunst. een besluit waartoe zijn
kunde in perspectivisch tekenen
ongetwijfeld zal hebben bijgedra
gen.
In aanleg op dit punt waren
Saenredam en Van Campen nauw
aan elkaar verwant. Het mathe
matisch denken en handelen was
ook Pieter aangeboren. Op vele
van zijn paneelschilderingen en
tekeningen die daarvan, zo mo
gen wij nu wel zeggen, het lo
gisch uitvloeisel waren, zijn ook
buiten de eigenlijke voorstelling
om talloze bewijzen te vinden van
nauwgezetheid als een overheer
sende karaktertrek.
Saenredam vermeldde vaak
zeer precies hoe lang hij met een
werkstuk doende was. noteerde
op het blad maten, aanwijzingen
voor latere uitwerking. deelde
zelfs bouwkundige en historische
bijzonderheden mede. gaf ook wel
aan hoeveel tijd er tussen teke
ning en schilderij was verlopen
en verzuimde niet van een door
hem aangebrachte wijziging mel
ding te maken.
andere gebouwen vast te leg
gen.
misschien wel het boeiend
ste aspect van Saenredams leven
en werk. De koele wetmatigheid
van bouwkundige vormen, boven
dien. men zou haast zeggen, zo
geabstraheerd weergegeven, lijkt
een onmogelijk medium voor
livittit van hogere orde^ tèn-mëaSiiJkë' elementen'
als ideaal voor ogen stond
motief en daad met elkaar in har
monie kunnen brengen.
Verrassend
'Leggen we bij Saenredam deze
wel wat ingewikkeld schijnende
maatstaf aan, dan komen wij tot
verrassende ontdekkingen. Van
achter de kern, het architecto
nisch lijnenspel, treedt het motief
naar voren, een motief dat hem
niet uitsluitend werd ingegeven
door zijn verlangen, de spotzieke
mens te ontvluchten,
leen door
geest of enkel door zijn belang
stelling voor de esthetische
den in de bouwkunst.
Dit alles speelde wel eer
evengoed als zijn gelukkige
menwerking met Jacob
Campen voor wie hij veelal zijn
korte schetstoqhten maakte, t
ten slotte de daad
kunnen worden gezegd: hem
sprak de „ziel" van het bouw-
werk een talc. En in zijn kunst
bezong lui het lied. waarin het
spel van licht óp licht met de
schoonheid van aan dc natuur
ontleende materialen harmonieus
samensmolt tot een rijk accoord.
Die taal en dat lied zijn dus nu
gedurende twee maanden in
Utrecht te beluisteren in 38 van
Van de tot dusver 48 schilderijen die
■fifiS 'ij van Saenredam kennen als-
-jk en in zin bijna compleet
motief dat hem aanwezige tekenwerk.
Wie bij het verwerken van de
vele indrukken gedegen
Historie
En daarna wordt Slauerhoff
weer terzijde geschoven. De
dichter is historie geworden.
Bij de zielige levensgang van
deze man. arts en patiënt in
één persoon, verheerlijker van
kracht, onafhankelijkheid en
avontuur ook uit een gevoel
van fysiek tekort, staat men
na zoveel jaren, die zo zwaar
zijn aan miljoenvoudige ram
pen. niet meer stil. Hij her
leeft in herinneringen, zoals in
Vestdijks Gestalten tegenover
mij, minder als een non-con
formist (waarbij men denkt
aan een geestelijk strijder van
formaat) dan als iemand, die
..een uitzonderingsgeval ver
tegenwoordigde in ieder denk
baar groepsverband, een leven
de ontkenning van iedere
saamhorigheid, met haar rech-
ten en plichten."
I Dit heeft ertoe bijgedragen
een zwerver van hem te ma-
Iken. waarbij het evenwel cu
rieus is in Vestdijks herinne
ringen te lezen, dat Slauerhoff
Ials arts is gaan varen op ad
vies. en wel vanwege zijn wer
kelijke of veronderstelde
..weerloosheid tegenover vrou-
Dc herdenking van Slaucr-
Ihoffs dood kan ons er
aan herinneren, dat het
dichter- en schrijver-
I schap kan samengaan
met de grootst denkbare
verschillen in stand,
I beroep en karakter.
Wie wat verder kijkt
dan wat voor ogen is
Iziet duidelijk, dat elke
auteur van enige be-
Ilekenis in zijn werk een
levenshouding zoekt,
verraadt of propageert.
IMen is nu eenmaal in
de historie en de samen
leving geplaatst, men
Ikomt nu eenmaal uit
een bepaald milieu en
men brengt zijn eigen
I bepaalde psychosoma-
I tische structuur mee. Al
schrijvend' en dichtend
I reageert men op het
I leven zoals men het
I aantreft en beantwoordt
- men. al of niet duide-
I lijk. dc vraag die de
jonge Goethe zichzelf
al rijmend stelde:
eenmaal aan land
i een kapitein die
op Palestina toeris-
bracht en uitstekend He
breeuws kende, maar alleen
van horen zeggen."
„Welk een paradoxaal be
staan! Duizenden teemljlen af
te leggen om niets te alen,
door de onbegrensde ruimte te
koersen, aangewezen op een
hut van twee meter ln 't vier
kant, of een kool ln bet be
dompte logies... Ayez pltlé d'un
pauvre marln."
Er komt een ogenblik waarop
do grootste zwerver, evenals
indertijd Bontekoe, tot dezelfde
slotsom komt als de spreuken
dichter: ..Zoals een vogel, die
omdoolt uit zijn nest, zo is een
man die omdoolt uit zijn
plaats."
Inconsequent
kan inbrengen is, dat ze nooit
consequent zijn. Ze willen toch
publiceren en daartoe is een
publiek, een burgerlijke sa
menleving, onmisbaar. Slauer-
hoffs kosmopolitisme (waarop
hij niet prat ging) is door de
zozeer toegenomen verkeersin
tensiteit lang niet meer zo im
ponerend voor de thuisblijvers
ncn ontheemden maakt dc ro
mantische zwerversdrang niet
veel indruk meer. Misschien
ligt hier een dieper* oorzaak
van vuriger tijden, maar wia
kernexplosies meemaken zijn
op vuur niet zo belust
Toch zou men Slauerhoff on
recht doen. indien men het liet
bij een bespiegeling over het
betrekkelijke verschil tussen
thuisblijven en zwerven, en
over de redenen die tot het
verbleken van ziin roem hebben
kunnen leidep. De diepste Slau
erhoff heeft zich misschien uit-
als
overstaan
Ten
miljoc-
diep-
itgelegd in de i
aoor museumdirectrice dr. Maria
Elisabet Houtzager verzorgde ca
talogus. Na interessante artikelen 1
van Saenredamkenner P. T. A.
van Swillens en de prentkunstexpert
Q. van Regteren Altena zijn
Ach, wat zal de
Kan hij beter rustig bllj-
of zichzelf tot actie
Zal hij zich
J. SLAUERHOFF
gesproken aan het slot van zijn
fragmentarische en slordige
dagboek, en met dat slot wil
len we dit vluchtige herden-
kingsartikel besluiten.
„Een tijdlang heb Ik het ala
geluk ervaren ver van de aar- I
de en de mensen af te zijn, op I
zee. alleen. Dit niet uit men
senhaat. maar medelijden en
weerzin. Het Is niet om aan te
zien, het lelijke, het onbebolpe- i
ne van de mensen In hun Ie- I
ven. Er sal een tijd komen dat
dit mij niet langer stoort, dat
het denkbeeld van het vol
maakte so vast ln mij is dat
dit de werkelijkheid Is. en da
werkelijkheid waarin Ik leef
bijzaak. Dan zal de nabijheid I
van de mensen ook beter te
verdragen sljn. Want lk sal dan
nog verder van hen af zijn dan 1
op see. En hoe verder men I
van hen af Is. hoe beter men
nog helpen kan."
C. RIJNSDORP I
Aan Slauerhoffs nagedachte
nis zal. behalve in de pers, ook
in openbare bijeenkomsten aan
dacht worden gewijd. In het
Huis Van Looy te Haarlem zal
op 5 oktober een tentoonstelling
..Logboek van Slauerhoff' wor
den geopend. Deze tentoonstel
ling is georganiseerd door het
Nederlands Letterkundig Muse
um en Documentatiecentrum;
de opening zal worden ver
richt door de voorzitter dr. J.
Hulsker. Het is dc bedoeling
dat later ook Leeuwarden
(Slauerhoffs geboorteplaats) en
Den Haag deze overzichtsexpo
sitie zullen herbergen. Openba
re herdenkingsbijeenkomsten
zullen op 5 oktober plaatsvinden
te Haarlem en Hilversum,
waarna later ook te Utrecht en
Den Haag manifestaties zullen
worden gehouden.
Nijgh en Van Ditmars uitge
versmaatschappij verzorgt een
herdruk van Slauerhoffs Verza
melde Gedichten als dundruk
editie. Tekstverzorger van deze
uitgave is K. Lekkerkcrker, die
zich sinds 1940 al met de teks
ten van Slauerhoff heeft bezig-
fiehouden en die delen VIII en
X van het verzameld werk
toen Nijgh en Van Dltmar n-
zeven delen de uitgave staakte
zelfstandig heeft gepupli-
ceerd. Een laatste deel, dat
o.m. een nieuwe levensbeschrij
ving zal moeten bevatten, zal
te zijner tijd nog moeten ver
schijnen.
huisje bou-
Zal hij'onder tenten leven?
Zal op rotsen hij vertrou- I
wen? I
Zelfs de sterkste rotsen be-
voor u besproken
Laat ieder zijn eigen oplos
sing vinden, raadt Goethe. En,
aangezien hij tot de thuisblij-
Zo leefden de Egyptenarcn In de
oudheid, door Pierre Montet.
Uitgave Hollandia N.V., Baarn.
Vertaling L. Esmcijer en J. D.
Noest.
broers, door Tonke Dragt. Uit
gave H. P. Leopolds Uitgevers
maatschappij N.V., Den Haag.
behoort, of reist c
teit" deed samengaan met bui
Daarenboven schijnt Saenredams
van franje ontdane realiteit nau
welijks of geen aansluiting te heb
ben bij de barokke geest van zijn
tijd.
Dwaalspoor
Kern, motief en daad
de eenheid die wij de ..ziel" van
het Godshuis (of van het wereld
lijk bouwwerk) willen noemen.
Daarin verschilt Saenredam met
de hem voorgaande architectuur- cialisecfde gildebroeders,
eveneens geëxposeerde w
end vergelijkingsmateriaal
en perspectiefschilders als
Maar aldus redenerend, komen Hans Vredeman de Vries
wij op een dwaalspoor. Het zijn drik van Steenwijk de Jonge, wier
alweer de werken zelf. waarin gefantaseerde conterfeitsels geen
gevolgd door maar liefst 248 re
producties.
Ook het niet op de tentoonstel
ling aanwezige werk is in deze
catalogus beschreven, zulks naast
bijzonderheden over voorgangers
in hetzelfde onderwerp gespe-
liseefde gildebroeders, wier
a. eveneens geëxposeerde werk boei
de hand doet.
Itehjk verrijkt terug te keren,
geeft hij de zwervers een goe
de. en misschien wat goedkope
Waarom altijd verder zwer-
I't Goede ligt zo bij de hand'.
Leer 't geluk alhier ver
grijp het aan de blnnen-
Zoals de titel al aangeeft gaat
het in dit 300 pagina's tellende
uuiuou boek om de typische avonturen,
de oude Egypti- die een tweeling beleven kan.
TON HYDRA
Twee jaar nadat de burgemeesleren van Amsterdam besloten hadden, het oude stadhuis op de hoek
van Kalverstraat (links) en Nieutvendijk te doen slopen, maakte Pieter Saenredam daarvan een „grootte
en nette teeckeningh naar 't leeven selver". Daarvoor heeft de gebochelde kunstenaar die het volks
gewoel liever ontweek re* dagen tang op de Dam zitten werken, zoals hij zelf heeft gezegd: ..van
smorgens tot savonts naersticlt daeraen besigh tveesende". Dat was in 1641. Hel staal sierlijk vermeld op de
luifel van de aangebouude kraampjes, rechts op het schilderij dal hy in 1657 vervaardigde. De vroede
vaderen kochten het paneel voor vierhonderd guldens en gaven het een plaats in de burgemeesterskamer
van het nieuue stadhuis, nu koninklijk paleis. Het uil de rooilijn springende gothische bouwsel is de
„Vierschaar", waar dus recht werd gesproken. Het is duidelijk merkbaar dat het driedelig complex vele
veranderingen had ondergaan.
Precies
Eenling
Verdroomd seizoen
Verdroomd seizoen, door Rinl
Carpentier Alting. Uitgave Leo
polds Uitgevers Mij N.V., Den
Haag.
De jeugd van een jong meisje,
opgroeiend in het Indië van voor
de oorlog in de beschermde we
reld van een veilig thuis. Een dro
merig boek inderdaad, maar boei
end door de ragfijne tekening van
mensen en natuur.
Het is geen roman in de zin van
een verhaal met begin en einde,
met een probleemstelling en een
oplossing. Wel proeven we er
jeugdherinneringen van de schrijf
ster in. soms helder en levendig,
soms vaag en verried. Een boek,
dat ons enige goede uren geeft.
Het spreekt vanzelf, dat ook dc
leek de levensgang van de precie-
se Saenredam ln zijn werken vrij
gemakkelijk kan volgen. We zien
hem bezig ln Haarlem, waar hij
omstreeks 1628 aan zijn „nieuwe
richting" begon, in Den Bosch.
Assendelft, terug in Haarlem, dan
Utrecht voor ruim vijf maanden,
vervolgens Amsterdam. Rhenen.
wederom Haarlem. Assendelft.
Alkmaar en ten slotte bi de stad
waar hij zijn domicilie had en
waar hij ln de Haarlemse St.
Bavo op 31 mei 1665 zijn laat
ste rustplaats kreeg.
De lezer die wel eens iets van
Saenredam heeft bewonderd,
maar zich nooit in diens leven
heeft verdiept, zal waarschijnlijk
nu het meest benieuwd zijn naar
een antwoord op de vraag of het
niet vreemd is dat men het oeu
vre van een zo streng mathema
tisch mens kunstwerk noemt, en
hoe hij het kon volhouden, zijn le
ven lang vrijwel uitsluitend inte
rieurs en exterieurs van kerken
I
kant.
IDezc laatste regel is mis-
schien wat tendentieus ver- I
taald, maar zeker niet tegen I
de geest van het gedichtje in.
Vereenzaming
I Zwerven. Dat brengt vanzelf
vereenzaming mee. Wat -men
Iniet in zich heeft vindt men I
ook niet aan de vreemdste
kust. Klimaat, zeden en ge-
Iwoonten lopen zeer uiteen.
maar is de mens onder het
costuum van tijd en plaats
I niet overal eender? Slauerhoff,
I die de Maatschappij der Ne- I
Iderlandse Letterkunde met een
hengelaarscollege vergeleek en
zich voor het lidmaatschap te I
I goed achtte, minacht de bur-
gerlijke samenleving, maar in I
Ieen diergaarde in Zuid-Ameri-
ka herkent hij zichzelf in de
I gekooide beesten. Het schip
waarop hij vaart is ten slotte
ook maar 150 meter lang. In I
Izijn dagboek schrijft hij er-
gens:
I..Is het weer ironie van het I
noodlot dat ik, die altijd naar
I het barbaarse hunkerde en de
stilte en het zwijgen
Opnieuw is de bekende „Zo
leefden. -serie met een inte
ressant boek verrijkt ditmaal
handelend over de oude Egypti
sche beschaving. De schrijver Voortdurend treden er verwisse-
heeft zich niet laten verleiden de lingen op, die soms moeilijkheden
hele beschavingsgeschiedenis, die meebrengen, maar ook wel eens
zich over ruim drieduizend jaren gemak opleveren. De schrijfster
uitstrekt, te schetsen. Zijn weten- heeft kans gezien op dit simpele
schappelijke instelling verzette gegeven een serie uiterst span-
zich daartegen. Terecht. Hij licht- nende verhalen te schrijven, die
te er de bloeiperiode van 1320 tot zowel voor jong als oud zeer le-
1100 v. Chr. uit, de tijd van de zenswaardig zijn. De schrijfster
Ramsessen en liet daarbij niets erkent dat voor de verhalen is
aan ziin fantasie over; de honder- gebruik gemaakt van motieven
den bronnenvermeldingen laten uit verschillende sprookjes
aaarover geen twijfel bestaan. en volksverhalen. Alles is ech-
Zo ontstond als het ware een zul- [er in een zecr aanvaardbaar ge-
vere „momentopname", die glo- heel samengevlochten. Ook zijn
baal genomen toch wel represen- de twaalf afzonderlijke verhalen
tatlef geacht mag worden voor de waaruit het boek is opgebouwd,
rijke, langdurige en boeiende be- zo °P elkaar afgestemd, dat het
schavingsperiode van het oude <och een bevredigend geheel is
Egypte, nog stééds studieobject gebleven, dat goed leesbaar is en
voor talrijke egyptologen. ook de interesse van de lezer
Het is beslist geen vakboek ge- *aand® x|J„n dik"
worden de opzet trouwens van wendingen die m de ver-
deze serie. waarin ook deze halen voorkomen. Het boek lijkt
schrijver volkomen is geslaagd ons zeer aan te bevelen voor Jon-
De belangstellende leek vindt er ,gcrif*n oolt wel meisjes in de
een bron van wetenswaardighe- leeftijdsgroep van omstreeks 12
den in. Inieeaan wordt o.m. op -
het gezin, de landbouw, de nijver
heid. het leger, het bestuur, de
rechtspraak, de religie en (uiter
aard) de Farao's. Een historische
overzichtstabel, beginnend bij de
Oude Steentijd (plm. 5000 v. Chr.)
en eindigend bij Nasser, de man
van onze dagen vormt het merk-
rdige sluitstuk van dit bclang-
treerd.
wekkende boek.
De Drie Broers, door Fannie
Hel bestendig beeld, door Mar
cis Davenport. Uitgave H. P.
Leopold N.V., Den Haag.
Marcia Davenport behandelt ln
haar nieuwate roman ..Het besten
dig beeld een liefdesverhouding
tussen een jonge gescheiden Ame
rikaanse vrouw en een getrouw
de Italiaan. Aangezien beide
c'y,?.rtalln* M- G- hoofdfiguren een geheel andere
Schenk. Uitgave Hollandia N.V„ achtergrond hebben ontstaat daar-
Baarn- door een crisis in het gemoedsle-
Hunst. de Amerikaanse schrijfster dwil A<^r'doen*gelov«i
Vicky Baum. heeft weer een roman dat dergelijke buitenechtelijke
ovfrhrt Amerikaanse familieleven verhoudingen ln Italië gewoonte
vrijheid, steeds moet leven ln rnÏÏwJn D® £riti> ont»ta«» volgens
I "n rrrrr- r™
I avond mij kleed, allerlei ge- uit St. Louis. De oudste. Charley, den aan de „regels" van het
praat zonder zin moet aanho- I j? succesrijk zakenman, zijn „spel". De warmbloedige Italiaan
1 b.roer Henn fung<?ert als zijn kan namelijk niet scheiden omdat
shppendrager en vaart daar wel hij ook volgens de schrijfster,
bij; broer Bd echter is eigenwijs: door zijn verhouding met de Ame-
nij doet niet mee in de big business rikaanse vrouw meer van zijn ae-
van Charley, maar blijft zijn leven z*n gaat houden. Er moet dus een
lang een loontrekker. Het resultaat afscheid komen tussen beide men-
dat Ed hot beste leven heeft; Vooral ook omdat zij te ver
John Henry een nietszeggend be- z'> gegaan en de familie- en ken-
Charley met al zyn rijk- nisaenkring van de Italiaan zich
flauwe acherts, niet kan
zwijgen naar mijn zin en
plaats van over steppen
zwerven, tn oerwouden oir
tasten, op een schip leef dat
lang la, en ln smalle
gangen tussen luxehutten loop I 't8an --
en op wandeldekken voor ge- 0,11 vreseU)k veel ellende. g®at richten tegen deze verhou-
lede dekatoelen met hile ver- I Fanrü?„ Hur« vertelt allee vlot kend geschreven.' u°!SLa¥3t
I ff »-??*. precies zoals het leven tïMH2ï?,l£ *255Jö
wende cultuurmensen i
SS**
