Jïieutue £riitsd)c GTimraitl Twee jonge Nederlanders in Sowjetunie gearresteerd Commentaar flmtoua DEBAT OVER ROL VAN ROOD CHINA Zweed op weg naar Inca-schat Politieman gesneuveld in Nieuw-Guinea Beschuldigd van spionage voor de NAVO Bescherming; in oorlogstijd De Gaulle zal ten val worden gebracht" VRIJDAG 22 SEPTEMBER 1961 KANTOREN: Steenstraat 37. TELEFOON: alle afdelingen 31441. POSTREKENING: 58936. KLACHTENDIENSTbezorging 18—19 u. ABONNEMENTEN7.50 per kwartaal 2,55 per maand; 0.59 per week. ADVERTENTIES: 0.20 per millimeter. Familieberichten 0.18 per millimeter <BU contract belangrijke korting) Tweeënveertigste jaargang no. 12284 Directie: r. DIEMEB Hoofdredacteur: tft. E. DIEMEB CHRIST ELI JK-iS'AT ION A AL DAGBLAD .5tont»Q4tict) B ahrbltora 01911 btrl ia UgjjtnspotT (Advertentie) DISCUS HONDENBROOD met meer vlees en vitaminen VLIELAND NIEUWE RUN 56 Moskou protesteert (na een maand) De Parijse schoenontwerper Durer heeft zijn collectie voor het herfst- winterseizoen bekend gemaakt. Hier één van zijn prestaties: Schotse laarsjes „Til Berry" genaamd, met bijpassende grote tas. tranten en een afdeling mobiele politie is de 48-jarige W. E. Carli, hoofdagent van politie, gisteren dodelijk getroffen. Op vijftien kilometer bezuiden Sorong zijn thans ook militairen in gevecht ge komen met een groep infiltranten. De bevolking verleent grote medewerking. Dorpelingen hebben een gewonde In donesiër naar de kazerne van de Ko ninklijke Landmacht te Sorong gebracht. Een officiële mededeling verklaart dat militairen en mariniers de politie terzijde staan in de strijd tegen „enkele dozijnen infiltranten". Een militaire wachtpost heeft gister avond bij de steiger te Sorong het vuur geopend op een verdacht persoon. De man wist echter te ontkomen. Nieuws in een oosio gopslag De Algemene Vergade ring der V.N. zal gaan spre ken over de toelating van communistisch China tot de volkerenorganisatie. Ook de kwestie-Hongarije zal weer op de agenda worden geplaatst, evenals het Algerijnse vraagstuk. Nadat een groep in uni form van het Franse leger geklede mannen de anten ne had vernield, die de te levisie-uitzendingen in Al giers uit Frankrijk op vangt, heeft ex-generaal Salan een toespraak van vijf minuten gehouden, waarin hij president De Gaulle ervan beschuldig de de Europese inwoners van Algerije te willen ver kopen. Bondskanselier Aden auer en minister Strauss gaan besprekingen voeren met de liberalen over de vorming van een coalitie kabinet. Maandag zal Adenauer spreken met de socialistische leiders. In Katanga rusten nu de wapens, maar in Elisabeth- stad heerst een onbehage lijke rust, omdat de Ka- tangaanse autoriteiten van oordeel zijn. dat de V.N. de wapenstilstand misbrui ken om zich gereed te ma ken voor een nieuw of fensief. Volgens mededelingen van het rijksarbeidsbureau is de bereidheid van de Italianen om in ons land te komen werken nog zeer groot, ondanks de moeilijk heden welke zich in Twen te hebben voorgedaan. Met ingang van de win- terdienstregeling op 1 ok tober zullen minder trei nen gaan rijden. Op za terdag zullen enkele fo rensentreinen uitvallen. Het toenemend personeels tekort en de invoering van de 45-urige werkweek voor het N.S.-personeel maken eveneens wijzigingen nood zakelijk. De winnaar van de NCRV-wedstrijd in bijbel kennis „Tot ziens in Jeru zalem" is de heer J. D. Mep pel ink uit Amsterdam. Hij zal Nederland nu in de Israëlische hoofdstad ver tegenwoordigen tijdens de internationale bübelquizz. De generale synode van de Geref. kerken heeft met 43 tegen 9 stemmen beslo ten waarnemers te zenden naar de assemblee van de Wereldraad van kerken, die in november in New Delhi zal worden gehouden. Twee jonge Nederlandse toeristen, die in Rusland reisden, zijn gearres teerd en beschuldigd van spionage voor de NAVO. Het zijn de 25-jarige Louw de Jager, pleegzoon van de burgemeester van Oost-Dongeradeel, de heer F. Sytsma, en de 30-jarige Evert B. Reydon, zoon van ir. J. Reydon uit Bussum. Op de Nederlandse ambassade in Mos kou is een officieel protest overhandigd. Hierin wordt gezegd dat de twee toeris ten hadden bekend in opdracht vai Nederlandse geheime dienst Sowjetgebie- den te hebben bezocht om inlichtingen voor de N.A.V.O. te verzamelen. Bij hun aanhouding hadden zij films en een titieboek vol gegevens bij zich, aldus werd van Russische zijde meegedeeld. Zij bezaten ook „technisïhe apparaten 1 visuele waarneming (verrekijkers?) voor het fotograferen van militaire ob- De twee toeristen zouden verklaard hebben voor hun vertrek naar Rusland In Amsterdam, in tegenwoordigheid N.AV.O.-vertegenwoordigers, te zijn op geleid. Het protest werd mondeling ter kennis van de ambassade gebracht. Hierbij werd medegedeeld, dat de mannen op 21 juli in Oezjgorod waren aangekomen en zich vandaar per auto naar Lwof, Kief, Char- kof, Jalta en Odessa en toen weer via Kief naar Oezjgorod hadden begeven. Volgens de Russische woordvoerder wa ren er talrijke films in beslag genomen, die waren gevonden in zwembroeken die speciaal hiervoor waren gemaakt TEGENSPRAAK Het ministerie van buitenlandse zaken heeft medegedeeld: ,De Nederlandse gering was absoluut onkundig van verblijf van de heren De Jager en Reydon in Rusland, totdat op 11 september de stiefvader van de heer De Jager, die reeds geruime tijd niets van hen had ge hoord, verzooht of inlichtingen konden worden ingewonnen. Dit heeft de am bassade te Moskou gedaan. Daarop werd geen antwoord ontvangen totdat op 20 september aan de Nederlandse ambassade werd medegedeeld, dat de heren De Ja ger en Reydon op 20 augustus in Trans- Karpatië waren aangehouden. De Neder landse ambassade heeft aanstonds aange- De agenda commissie van de VN-as- semblee heeft gisteren met vijftien stemmen vóór, nul tegen en vijf ont houdingen op voorstel van Nieuw-Zee- land besloten, een debat over „de ver tegenwoordiging van China ln de VN" als agendapunt voor de Assemblee aan te bevelen. Nederland stemde (evenals de Ver Staten) voor. De commissie beval voorts bespre king aan van een door de Sowjetunie voorgesteld punt, nl. „het herstel van de wettige rechten van de Chinese volks republiek in de VN". Eerder had de commissie (met 15 te gen 3 stemmen) besloten de Assemblee san te bevelen, het vraagstuk Hongarije op de agenda te plaatsen, evenals de kwestie Angola, het Algerijnse pro bleem. de klacht van Cuba tegen de Ver. Staten en het mislukken van be sprekingen over het staken van kern proeven. Wat dit laatste betreft maakte de In- Advertentie) diër Krisjna Menen bezwaar tegen een Amerikaans voorstel, het debat over een verbod van kernproeven los van de kwestie van de algemene ontwapening te combineren met dat over een Indisch voorstel, de proeven met kernwapens onmiddellijk op te schorten. Hij noemde het Amerikaanse voorstel een produkt van de koude oorlog en bleef er op staan, dat beide voorstellen afzonderlijk be handeld zullen worden. De Rus Zorin verklaarde, tegen beide voorstellen te zullen stemmen, daar zU naar zijn mening onder de algemene ontwapeningskwestie vallen. De commissie nam daarna nog enkele besluiten met betrekking tot de agenda. Zo kwamen in aanmerking: de kwestie Zuid-Tirol. de positie van Indiërs etc m Zuid-Afrika en het rassenconflict in dat land. De commissie stelde voorts de 20ste december vast als streefdatum voor het einde van de zitting. De aanbevelin gen van de commissie gaan naar de assemblee. Zij kunnen slechts met twee derde meerderheid ongedaan worden gemaakt CHINA Wat China aangaat, kan er dinsdag a.s. al het een en ander gebeuren, dat het debat over de vertegenwoordiging van dit land kan beïnvloeden. Dan moet de Veiligheidsraad nl. beslissen over de toe lating van Buiten-Mongolië (een vazal staat tussen Rusland en China onder Russische overheersing), Mauretanië en Sierra Leone. Verzet nationalistisch China (Formosa) zich tegen de toelating van Bulten-Mon- gollë (de V.S. zijn er voor), dan Is het vrijwel zeker, dat een groot aantal Afri kaanse en Aziatische landen zich voor toelating van vertegenwoordigers van Rood China ln de plaats van die van Formosa zullen verklaren. De kansen op toelating van het communistische regime in Peking zouden daardoor sterk toene- Vermelden we nog dat president Kennedy maandag a.s. zijn reeds aange kondigde rede voor de algemene verga dering van de V.N. zal houden. drongen op het mogelijk maken van het verlenen van de gebruikelijke consulai bUstand ONTSTELTENIS De arrestatie van de twee jongeman nen heeft bij hun familie grote ontstelte nis teweeg gebracht. Burgemeester Syts ma vertelde dat zijn pleegzoon ongeveer zes weken geleden, zeer tegen zijn zin, met een vriend naar Rusland was trokken. Op 11 september had hij het ernstige vermoeden gekregen dat zijn pleegzoon in moeilijkheden was gekomen, waarna hij zich tot buitenlandse zaken had gewend. De heer De Jager is leerling van een zeevaartschool waar hy eergis teren terug werd verwacht, daar toen de De vader van de heer Reydon bleek zeer geschrokken te zijn van het bericht over de arrestatie van zijn zoon (een scheepsmachlnlst). Hij had overigens met zijn zoon, die gehuwd is en in Amster dam woont, sinds een jaar geen contact meer gehad. De heer Sytsma had op 6 augustus een brief uit Yalta ontvangen. (Van een onzer redacteuren) Ieder Nederlands gezin kan volgen de week een envelop, afkomstig van het ministerie van binnenlandse za ken, in zijn brievenbus verwachten met „Wenken voor de bescherming van Uw gezin en Uzelf" in tijden van oorlog. Het is de bedoeling dat men deze „Wenken" eens rustig door leest en vervolgens weer in de en velop doet om deze dan op een vaste plaats in zijn woning op te hangen. Daarvoor dient namelijk het gat dat in de envelop is aangebracht. De toezending van deze „Wenken'* be tekent het begin van een grote voor- lichtingsactie inzake zelfbescherming onder da Nederlandse burgerbevolking, welke minister E. H. Toxopeus ongeveer n jaar geleden aankondigde. De actie die een lange tijd van voor bereiding heeft gekost houdt generlei verband met eventueel toegenomen oor logsgevaar, doch wil eenvoudig voor zien in een leemte die al jarenlang be. stond: alle burgers op de hoogte te bren gen van wat zij wel en niet moeten doen ln tijden van gevaar. Hedenavond om zeven uur zal minis ter Toxopeus de voorlichtingscampagne met een kort woord via de radio in leiden; cm aaht uur geschiedt dat mid dels de televisie. Ongetwijfeld zullen er de nodige vra gen rijzen bij het lezen van de „Wen ken". Het blijft daarom hierbij niet al léén over enige tijd ontvangt ieder ge zin ook nog een brochure, waarin op eenvoudige wijze de nodige nadere toe lichting zal worden gegeven. Ook de krant zaï in dezen zijn steentje trachten bij te dragen. (Zie ook pag. 9) Daggeld verhoogd Het tarief van daggeld is 22 september jrhoogd van 1 tot lVi Op 15 septem- ;r van het van op Het beroemde Scheveningse miniatuurstadje Madurodam heeft gisteren de miljoenste bezoeker van 1961 enthousiast binnengehaald. Mevrouw A. A. Schardijn en haar vijfjarig dochtertje Henny uit Den Haag werden gewoon een beetje overrompeld door de ontvangst en alle cadeaus. Met bloemen, een dameshorloge, een herenhorloge en een mooie trapauto verlieten zij later het „stadje zonder zorgen". 59 Salan in tv.-rede in Algiers: gisteravond een rede gehouden voor de Algerijnse televisie, nadat bij een bomontploffing de televisie antenne die de uitzendingen uit Frankrijk opvangt, was vernield. Salan beschuldigde De Gaulle ervan de Europese inwoners van Algerije te willen „verkopen". „De Gaulle, gij zijt het die moet verdwijnen, die ten val gebracht zal worden", zo zei hij. De vroegere generaal werd enige tijd geleden bij verstek ter dood ver oordeeld voor zijn aandeel in de mis lukte opstand van vijf generaals in april van dit jaar. De omroeper kon digde Salan aan als „de commandant" n°emd van de O.A.S. (het geheime leger) ln Algerije en het moederland". sClkóeiv In zijn vijf minuten durende toespraak si Salan verder: „Wij moeten waak- lam blijven en begrip hebben voor het belang van het geheime leger in Alge rije. Wij willen niet dat het F.L.N. (na tionale bevrijdingsfront) zich installeert 1 het regeringspaleis". Voordat Salan zijn toespraak begon ad een groep van vijftien mannen, ge kleed in uniformen van het Franse leger, erval op de televisiezenders ge daan. De bewakers werden overweldigd zij alarm konden slaan. Op dat nt was er juist een reportage aan de gang van het bezoek dat president De Gaulle gisteren aan het zuiden van Frankrijk heeft gebracht. In enkele departementen die De Gauile zou bezoeken hadden boerenorganisatles een beroep op de bevolking gedaan het bezoek, uit protest tegen het landbouw beleid van de regering, te boycotten. Er werd evenwel geen gehoor aan gegeven, in de meeste plaatsen stonden de mensen rijen dik langs de route en werd De Gaulle uitbundig toegejuicht. De Gaulle zei erop te vertrouwen dat een .Algerijns Algerije" mot Frankrijk zal samenwerken en hij deed een beroep op de leiders van de opstand „met andere Algerijnen de volledige verantwoordelijk heid voor de toekomst van hun land op zloh te nemen". Ten slotte vermelden we nog dat een buitengewone krijgsraad te Parijs giste ren zeven van de tweeëntwintig beklaag den die terechtstonden op beschuldiging van deelneming aan een samenzwering tegen de staat, veroordeeld heeft tot ge vangenisstraffen, variërend van tien tot een jaar. De vijftien anderen werden vrijgesproken. De zwaarste straf (tien jaar) kregen ge neraal Faure die de leider van de opstan dige beweging in Frankrijk ten tijde van de opstand In april te Algiers wordt ge- kolonel Vaudrcy. TAE ALGEMENE vergadering van de Ver- enigde Naties zal ditmaal minder spec taculair zijn dan vorig jaar. Toen was er bijvoorbeeld het bezoek van Chroesjtsjef met zijn vermaarde schoen-affaire. Hij werd door de regering-Eisenhower vrij wel in quarantaine gehouden, waarin overigens voor hem ook publiciteit zat. Dit jaar komt hij niet. Als reden is opge geven, dat hij het te druk heeft met de voorbereidingen van de communistische partij vergadering. Ook anderen zullen af wezig blijven. Vorig jaar was het zo, dat de komst van de ene hoogwaardigheids bekleder hel voor de anderen vrijwel nood zakelijk maakte, eveneens te komen. Het had iets van een kettingreactie. Dit zit er nu niet in. Kennedy komt wel, hij spreekt maandag. Het Nederlandse volk heeft ditmaal bijzon dere reden om uit te zien naar de toe spraak van onze minister Luns. Deze toch zal, naar valt aan te nemen, bij deze ge legenheid de bijzonderheden over de Nieuw-Guinea-politiek geven die de troon rede ons en de wereld in het uitzicht heeft gesteld. Die bijzonderheden kunnen dan door onze Tweede Kamer nader be sproken worden tijdens de algemene be- raadsslagingen op 3 en 4 oktober. Echter, al is dan ditmaal de algemene ver gadering der V.N. althans voor het uiter lijk minder tot de verbeelding sprekend, de agenda is er bepaald niet onbelangrijk door geworden. Het laat zich aanzien, dat ditmaal de eventuele toelating van commu nistisch China hoog genoteerd zal staan. Gebleken is, dat er onder degenen die tegen toelating van communistisch China zijn zich bevinden die niet gekant zijn tegen een publiek debat over deze zaak. Dit laatste juichen wij toe. Aangenomen mag worden, dat er tegen deze toelating ernstige bedenkingen zijn aan te voeren ze zijn trouwens ook wel bekend maar dan is er ook geen reden het niet in het openbaar te doen. Die bedenkingen kun nen dan worden gewikt en.gewogen en het is zelfs niet onmogelijk dat staten die nu nog naar toelating neigen van de onwen selijkheid overtuigd worden. Het blijft met de kwestie van deze toelating een moeilijke zaak. De bedenkingen zijn erns tig. Rood China is agressief, de bevolking krijgt geen redelijke kans zich uit te spre ken. Het is alles waar. Het pijnlijke is, dat nu reeds van de Verenigde Naties deel uit maken staten van welke hetzelfde geldt. Voorstanders van de toelating betogen wel, dat men een toegelaten communistisch China over de grieven te ernstiger kan aanspreken, terwijl het thans nog vaak de schijn wekt van zijn eigen eigenwillige gang te gaan. (rha) „Ik ben het enige meisje op het verjaar dagsfeestje van Tommy.... morgen." MENSEN DIE HET GOED BEKIJKEN KIEZEN ARISTONA Maandag 25 september Bert Garthoff presenteert: ANDERS DAN ANDEREN "DOVEN het westen van Rusland hand- 13 haaft zich een omvangrijk hogedruk- gebied, dat gevuld w met tamelijk koude lucht, waarin de temperatuur in de nacht tot om het vriespunt daalt. Het weer in onze omgeving staat onder invloed van een uitloper van dit hogedrukgebied. In deze situatie komt weinig verandering. Voor het gehele weekeinde wordt droog en rustig weer verwacht. De komende avond en nacht zal zich plaatselijk weer mist vormen, die in de loop van de och tend echter weer oplost. Hier en daar kunnen wolkenvelden voorkomen. De Bilt verwacht tot zaterdagavond: Droog weer met zonnige perioden maar ook enkele wolkenvelden. In de nacht en ochtend plaatselijk mist. Zwakke tot matige oostelijke wind. Weinig veran dering ln temperatuur. (Opgemaakt 11.15 uur). Onveranderd interim Koninklijke Olie De raad van commissarissen en direc teuren van de N.V. Koninklijke Neder- landsche Petroleum Mij. hebben besloten het interim-dividend over 1961 onver anderd vast te stellen op f 2,25 per aan deel. Daarom gaat Mörner naar geschreven J£EN SCHAT bestaande uit de Inca-Indianen het groot- goud en edelstenen, die ste gedeelte van hun losgeld Ecuador terug, om zijn vijf- Vaiverde eenc bedoeld was als losgeld begraven hebben, toen zij de expeditie met pakezels man uit ?room0°rd op hun keizer in door de grotendeels woeste ador, die op zijn beurt 1533 door dc Spaanse bezet- Llanganate-bergen, op 225 ki- '■ïrs vernomen hadden. lometer ten zuidwesten van „Ik weet zeker dat ik de Quito, de hoofdstad de gevangen Inca kei zer Atahualpa, zou door een Zweedse ontdekkingsreiziger ters vernomen hadden, de bergen van de provin cie Tunguragua in Ecuador plaats heb gevonden waar Ecuador, op touw te zetten. gelokaliseerd zijn. De 34-jarige Stellan Mör ner, Zweeds ingenieur, ama teur-historicus en gentleman- avonturier denkt dat hij de I plaats gevonden heeft, waar zoeken". goud begraven moet zijn," vertelde Mörner- „Ik weet niet of het goud er nog zal zijn, maar ik ben vast Spaans document, de plan dat te gaan onder- "V*lverde *lds an een zekere maar niemand heeft ooit de Spaanse krijgs- schat gevonden, die volgens uit het le-eeuwse Ecu- de „gids" op de bodem van die op zijn beurt weer ,ecn door men-enhanden ge- over de schat gehoord bad maakt groen meer" moet van zijn Indiaanse schoon- iggen. vad"- ..Ik heb het groene meer Vaiverde heeft de „gids" revonden" aldus Mörner. en de schat in zijn testament Het meer is volgens Mör- aan de koning van Spanje ner ongeveer 60 meter lang nagelaten. en 30 meter breed maar nu Door de eeuwen heen zijn droog, omdat de dam aan verscheidene exp 'ities de een van de uiteinden het be- Het document wordt toe- Llanganate-bergen ingegaan geven heeft. Tendens: stijgend ZON EN MAAN Zaterdag: Zon op 6.26, onder 18.38 uur; maan op 18.29, onder 4.42 uur. Volle maan 24 september. HET WEER IN EUROPA Rapporten hedenmorgen zeven uur ii Temper foil* L II D. Helder Vpcnburg Vllvs Eelde De Bilt Twente Elndh mist mist mist gh. bew. w! w 1 3 3 ïdstll dstll dstll 16 10 0 30 0 0 21 14 0 20 R 0 20 8 0 10 15 0 Zd.LIrrvb Helsinki Stockh. O*lo Kcipcnh Aberdeen Londen Adam Brussel gh. bew. zw bew gh. bew. zw bew windstil zzw 2 zzw 2 no 1 ono 6 windstil windstil windstil ozo 1 20 15 0 14 .1 0 15 0 0 14 12 O 16 13 0 18 6 0 21 11 0 21 9 0 21 11 0 Grenoble Vice Berlijn '•"r:.r.Kfur: VÏUnchen gh. bew mist zw bew onbew onbew gh, bew no 1 windstil zw n 5 0 2 windstil 21 13 0 26 12 0 2» 16 0 26 20 0 22 ft 0 25 18 0 24 10 0 ïenève (nsbruck Belgrado \thene <?h. bew onbew onbew ?h. bew windstil windstil windstil windstil 26 15 0 27 11 0 23 8 0 20 13 0 36 8 0 «adrl'd Mallorca Lissabon onbew onbew onbew onbew 1. bew windstil ono 3 n 2 windstil nnw 4 32 16 0 27 13 0 27 14 0 29 14 0 29 17 0

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1961 | | pagina 1