H
Adenauer polst
socialisten
Moskou is ons
ver vooruit
E.E.G. mag geen „stugge
overwinnaar* lijken
Twaalf Duitsers
'gevlucht
Piloot zag een
paddestoelwolk
een doftte Ky
De Gaulle cloet afstand
van bijzondere volmacht
Hersenloze dieren
Rode „opmars" in Afrika
OPTICIENSBEDRIJF ZIEKENFONDS
Het Tweede-Kamerlid Van den Heuvel (kath. v.) heeft de minister
en de staatssecretaris van sociale zaken en volksgezondheid vragen
gesteld over de vestiging van opticiensbedrijven door ziekenfondsen in
Enschede. De heer Van den Heuvei vraagt de bewindslieden, of wel
van een gelukkige ontwikkeling kan worden gesproken wanneer zie
kenfondsen, als instellingen welker geldmiddelen krachtens een van
overheidswege opgelegde verplichting voor een groot deel door het
bedrijfsleven worden opgebracht en welke door die geldmiddelen mede
voor een groot deel worden in stand gehouden, van lun positie ge
bruik maken om rechtstreeks dan wel zijdelings met dat bedrijfsleven
in concurrentie te treden.
De heer Van den Heuvel vraagt ten slotte, of de bewindslieden bereid
zijn aan deze ontwikkeling een halt toe te roepen.
Kritiek op rede van Hallstein
De Europese economische ge
meenschap heeft niet het recht
om als „stugge overwinnaar" te
genover de landen van de Euro
pese vrijhandelsassociatie (E.V.-
A.) aan de conferentietafel te
gaan zitten, en de E.V.A. zal als
eenheid moeten blijven bestaan
tot er een regeling voor alle lan
den van deze groep, ook de neu
trale, is getroffen.
Dit zijn de voornaamste punten die
woensdag naar voren zijn gekomen in
het jaarlijkse grote debat in Straats
burg van de raadgevende vergadering
van de raad van Europa en het Euro
pese parlement. De vrees, dat de
E.E.G. niet soepel genoeg zou zijn, was
bij sommige afgevaardigden gewekt
door een redevoering, waarmee prof.
W. Hallstein. voorzitter van de E.E.G.-
commissie. dinsdag dit debat over de
komende Europese ontwikkeling had in
leid. Hallstein had daarin onder
meer van Engeland geëist dat het con
crete voorstellen op tafel zou leggen ten
aanzien van zijn specifieke moeilijkhe
den. De manier waarop enkele afge
vaardigden gisteren meenden hierop te
moeten antwoorden, was aan het eind
van het debat voor het Belgische lid
van de E.E.G.-commissie Jean Rey
(die de op dat ogenblik afwezige Hall
stein verving) aanleiding om enigszins
gebelgd zijn verwondering er over uit
te spreken. Hij begreep niet, dat men
dit in deze redevoering van Hallstein
had gelezen. Hij vond, dat men niet
Chroesjtsjef
prijst de paus
Premier Chroesjtsjef heeft
paus Johannes geprezen om zijn
„gezond verstand" toen hij de
regeringen waarschuwde voor
een algemene ramp. (In Rusland
werd overigens gisteren de
veertiende kernproef genomen).
De Sowjet-premier beant
woordde vragen die hem door
de Sowjet-bladen Prawda en
Izwestia werden gesteld over
de jongste oproep van de paus
tot behoud van de wereldvrede.
Chroesjtsjef sprak echter zijn
twijfel erover uit of „rooms-
katholieken als president Ken
nedy en kanselier Adenauer"
naar de waarschuwing van de
paus zullen luisteren.
„Het hoofd van de rooms-
katholieke kerk houdt klaar
blijkelijk rekening met de stem
ming van vele miljoenen rooms-
katholieken in alle delen van de
wereld die verontrust zijn over
de oorlogsvoorbereidingen van
de imperialisten", aldus de pre
mier.
Het Italiaanse onafhankelijk
dagblad II Messagero tekent
hierbij aan, onder de kop „Het
woord van een godloze", dat
de oproep van de paus niet tot
hem zelf gericht is. Volgens het
blad maakt de Russische staats
man zich schuldig aan „een po
ging om de nobelste oproep te
verlagen tot een instrument van
de communistische propaganda".
Twaalf Oostduitsers Zijn er op ver
metele wijze in geslaagd de grens tus
sen Oost- en West-Duitsland te passe
ren. Zjj voerden hun goed voorbereide
gezameniyke vluchtpoging uit met twee
auto's die bestuurd werden door een 35
jaar oude boer en een 40-jarige inspec
teur van landbouwmachines.
Beide mannen gaven bij de grens vol
gas toen de wacht het vuur op beide
voertuigen opende. De boer gebruikte
een tractor met daarachter een wagen
met een lading mest, waaronder hij zijn
vrouw en vier kinderen verborgen had.
De technicus gebruikte een dienst
auto, waarin hij zijn vrouw en drie kin
deren mee de grens overnam. Zij pas
seerden de grens in een gebied, dat n<
niet met prikkeldraad is afgezet.
Hoofdcommissaris
Algierse politie
werd vermoord
De 41-jarige hoofdcommissaris vl
politie in Algiers, Alexis Goldenberg, is
gisteren in ..gangland" styi vermoord
door enkele scherpschutters, die op de
driehoekig
dat de stemming bedierf. Rey gaf
overigens nogmaals de verzekering, dat
de E.E.G.-commissie oprecht ingeno
men is met het Britse. Deense en Ierse
besluit om over toetreding tot de E.E.G.
te gaan onderhandelen. Hij legde er
voorts de nadruk op dat allen in een
geest van verzoening aan de conferen
tietafel moeten plaats nemen.
Overigens is gisteren nog op twee be
langrijke aspecten de nadruk gelegd.
De kandidaat-leden moeten erkennen,
dat de E.E.G. bedoeld is als een stap
op de weg naar algehele integratie, en
hangende de komende onderhandelingen
kan de E.E.G. haar ontwikkelingstempo
□iet afremmen, zo stelde Rey.
Ir. H. Vos. trok in zijn rede nog in
twijfel of het welslagen van.de E.E.G.
wel zo groot is als men denkt. Zonder
te willen ontkennen, dat de E.E.G. een
uiterst gewichtige fase is in het proces
der Europese integratie, meende hij
toch te moeten vaststellen, dat men
met de E.E.G. nog erg ver af is va
verenigd Europa.
Een piloot van de "Alaska Airlines
heeft gistermiddag een paddestoelwolk
gezien, die opsteeg uit de richting van
Noord-Siberië. Dat was de dag. waarop
de centrale meteorologische dienst te
Tokio bekendmaakte, dat de Russen een
kernexplosie van enkele megatons te
weeg gebracht hadden.
De piloot zag de wolk toen hij op een
hoogte van 2.000 meter tussen Kotzebue
en Cape Thompson op de Poolkust
vloog.
Saint-Laurent opent
eigen „huis"
De Franse mode-ontwerper Yves
Saint-Laurent, die eens beschouwd
werd als het wonderkind van het Huis
Dior, is voornemens een eigen huis te
openen. De 25 jaar oude Saint-Laurent
zei dat hij het volgende voorjaar met
een eigen collectie zou komen.
De ontwerper volgde in 1957 wijlen
Christian Dior op als chef-ontwerper
van het Huis Dior. Modekenners waren
vol lof over zijn eerste collecties. Maar
in 1960 moest hij voor zijn nummer on
der de wapenen komen. Bij Dior kwam
toen in zijn plaats Mare Bohan, terwijl
hij de mededeling kreeg, dat hij bij zijn
afzwaaien uit het leger niet terug kon
komen.
Saint-Laurent eist thans een schade
loosstelling van 500.000 gulden van het
huis Dior. Het desbetreffende proces is
nog niet afgelopen.
Een Katangaanse soldaat hield,
op zijn gemak een sigaretje ro
kend, de wacht bij vier Ierse
militairen van het VN-leger in
Congo. Met nog 22 andere Ieren
worden zij gevangen gehouden
in een huis, dat ongeveer 20
kilometer buiten Elisabethstad
gelegen is.
ENGELAND
Miljoen schoolkinderen
genoten van staking van
hun onderwijzers
Meer dan een miljoen Britse school
kinderen hadden gisteren vrij, omdat
hun leerkrachten voor vierentwintig
uur in staking waren gegaan.
Alleen al in Londen bleven 60.000 van
de 430.000 schoolgaande kinderen
onderwijs verstoken. Helaas voor
had ook het mooie weer van de laatste
dagen verstek laten gaan. In de rest van
het land was de toestand vrijwel het
zelfde. ook wat de regen betreft
Voor de door de regering afgekondig-
totaal 47.5 miljoen pond per
jaar gemoeid zou zijn. De regering
heeft hiervan later 40 miljoen geschrapt,
hetgeen de onderwijzers een tot zes gul
den per week kost.
Lagerhuis eerder
terug van reces?
De leider van de Labourpartij Hugh
Gaitskell heeft gisteren premier Mac-
millan gevraagd het parlement voor 24
«tukken als Berlijn, Kongo, de V.N.
de kernproeven te kunnen bespreken.
Nadat de oppositieleider een uur va-
gedachten had gewisseld met premier
Macmillan in diens buitenverblijf,
werd bekendgemaakt, dat de eerste
nister het verzoek zou overwegen.
Verwacht wordt dat Macmillan
kwestie vandaag met het kabinet zal
bespreken.
met vers
gebrande
hazelnoten
Taktische manoeuvre?
De C.D.U. van kanselier Ade
nauer heeft gisteren de sociaal-de
mocratische partij van burgemees
ter Brandt gepolst over een even
tueel samengaan in de nieuwe re
gering. Men beschouwt deze po
gingen als een taktische manoeu
vre om de vrije democraten van
Erich Mende in een dwangpositie
te brengen. Zoals bekend hebben
de liberalen zich tegen het kanse
lierschap van Adenauer uitgespro
ken en gezegd, dat het kanselier-
schap voor een beperkte tijd in
strijd is met de grondwet.
Dit nieuws is als een volslagen ver
rassing gekomen na de rede, die Ade
nauer na afloop van de verkiezingen
heeft gehouden. Hierin verklaarde Ade
nauer, dat een coalitie met de socialis
ten een onmogelijkheid is. Maar gezien
het heftig verzet van de liberalen tegen
Adenauer, wordt de toenaderingspoging
tot de socialisten beschouwd als
aanwijzing, dat Adenauer zich niet
der strijd opzij zal laten zetten ten
voordele van minister Erhard.
Adenauer heeft een verzoek van zijn
partij om zich ter beschikking te hou
den als de nieuwe Westduitse kanse-
Bekend geleerde
niet terug naar
Oost-Duitsland
De 76-jarige Oostdoitse hoogleraar
Ernst Bloch, een vooraanstaand Duits
filosoof, die meer dan dertig jaar lid
de communistische partij is ge
weest, heeft besloten niet naar Leipzig
(Oost-Duitsland) terug te keren.
Hij deelde dit in een brief aan de
voorzitter van de Oostberlijnse acade-
iie van wetenschappen mee.
De hoogleraar schrijft onder ir
dat hij in de laatste jaren steeds r
in een isolement werd gedreven,
contact met zijn studenten werd
broken. Zijn beste leerlingen werden
vervolgd en gestraft; de mogelijkheid
van publikatie van zijn geschriften werd
hem ontnomenEr was een ontwik
keling om mij in stilte te begraven",
verklaarde hij.
Prof. Bloch werd in de laatste jaren
ernstig door de Oostduitse communisti
sche partij bekritiseerd wegens revisio-
Frankrijk wil nog
altijd een gesprek
met de F.L.N.
Een woordvoerder van de Franse re
gering heeft na een vergadering van
het kabinet op een desbetreffende vraag
geantwoord, dat de Franse regering al
tijd bereid is de onderhandelingen met
de F.L.N. te hervatten. De woordvoer
der deelde mee, dat Louis Joxe, mi
nister van staat, belast met Algerijnse
zaken, gisteravond nog naar Algerije
iu vertrekken.
Alexis Goldenberg. hoofdcommissaris
an politie van Algiers, is gisteravond
door terroristen gedood toen hij in zijn
auto door de straten reed.
Men zou op de plaats van de aan
slag een stuk papier met de letters
O.A.S. (de rechts-extremistische orga
nisatie van het geheime leger) hebben
gevonden.
Ueten.
„OAS" achter-
De hoofdcommissaris was met zijn
kleine auto onderweg van het hoofdbu
reau naar huis. toen hij ingehaald werd
door een motorrijwiel met twee mannen
en een grote Sedan. Onmiddellijk daar
op klonk een salvo uit een machine
pistool.
Goldenberg. die nog geen jaar in Al
giers was. stierf in het ziekenhuis met
een schotwond dicht bij zijn hart. Hij
aanschouwde het levenslicht te Berlijn,
en sprak zes talen vloeiend. Hij was een!
voormalige secretaris van Interpol. I
I Een Engelse soldaat, Ar
thur Dix, kwam op het
schaamteloze idee om
gebruik te maken van de
afwezigheid van zijn
commandant om dit
weekeinde niet slechts
in diens buis door te
brengen, maar bovendien
ging hij in diens bed
slapen, de ijskast van de
majoor werd leeggegeten
en de bele drankvoorraad
van de majoor werd naar
binnen geslagen. Daarbij
had hij hulp gehad van
het 17 jaar oude dienst
meisje van de majoor.
Door zijn vroegere uit
muntende gedrag kwam
hij er af met een boete
van 300 gulden.
I Lord Medway is tot de
ontdekking gekomen, dat
duiven het niet prettig
vinden om op scherp ge
punte eieren te zitten.
Duiven hebben geen be
zwaar tegen langwerpige
eieren, als zij maar in
grootte overeenkomen
met een gewoon ei. De
vogels kunnen gemak
kelijk voor de gek gehou
den worden met glazen
eieren, maar zij zullen
deze wegduwen, als zij
de gelegenheid krijgen
om te selecteren. Lord
Medway verrichtte zijn
experimenten met finan
eiële steun van het Britse
regeringsbureau voor we
tenschappelijk onderzoek.
I Drie dertienjarige Oost
duitse jongens zijn tij
dens een schoolreisje van
hun kostschool ontsnapt
en door het ijzeren gor
dijn naar het westen ge
vlucht. De jongens deel
den mee. dat zij door het
schoolbestuur werden
verdacht van ..afwijken
de aktiviteiten". omdat
zij in de bossen bij de
school een hut hadden
gebouwd. Totnutoe wer
den kinderen, die niet
door hun ouders verge
zeld waren, altijd terug
gezonden naar Oost-
Duitsland. Deze jongens
zullen echter op een
Beierse school geplaatst
kunnen worden.
De toestand van de 76-
jarige Sikhleidcr Tara
Singh, die nu al 37 dagen
in hongerstaking is, wordt
door zijn doktoren zeer
slecht genoemd. De Sikhs
willen een aparte staat in
India, maar premier Neb-
roe heeft deze eisen af
gewezen.
Een Franse student voel
de een beginnende an
gina opkomen. Hij ging
voor de spiegel staan en
nam een theelepeltje om
zijn keel beter te kunnen
bekijken. Hij slikte het
lepeltje in. De volgende
morgen vond de dokter
het toch maar beter hem
te opereren. De operatie
is uitstekend geslaagd.
lier. ingewilligd. Hij verklaarde tegelij
kertijd. dat hij niet van plan
ele i
gehele periode i
jaar uit te die-
De liberalen hebben meegedeeld, dat
een coalitie tussen de twee grote par
tijen onmogelijk is. omdat de socialis
ten dan afstand zouden moeten doen
van alles, waarvoor zij tijdens de ver
kiezingen op de bres gestaan hebben.
De liberalen zullen wel een minder
heidsregering van de C.D.U. onder
Adenauer dulden, maar zij zullen deze
alleen steunen, als het hun schikt. Zjj
betwijfelen of een dergelijke regering
het lang zal uithouden.
Advertentie
Chawt*
Wat is Chonota
(Van een medewerker)
TT ET voeren van een verstandi-
ge en vooruitziende exportpo-
litiek kan niet alleen gebaseerd
zijn op zuiver commerciële kennis
en inzicht, een efficiënt werkend
bedrijfsteam, en op het maken van
een tegen de buitenlandse concur
rentie opgewassen produkt, maar
eist daarbij een diepgaande kennis
van de economische, politieke en
sociale omstandigheden in de lan
den waarheen men dat produkt
wenst te exporteren. Het komt ons
voor, dat in de westerse staten
vaak meer aandacht wordt ge
schonken aan directe commerciële
winstkansen, dan aan het met veel
kosten, voorbereidingen en studie
bewerken van markten op lange
termijn.
Ondernemers die op snelle winst uit
zijn hebben in ontwikkelingslanden
dikwijls de wind mee. De onderschei
dene ontwikkelingsprojekten bieden
velerlei kansen voor de levering van
uitrustingsgoederen die op betrekke
lijk korte termijn in geldelijk voor
deel omgezet kan worden. Het niet
uitbuiten van deze kansen zou overi
gens getuigen van slecht koopman
schap. Maar dit neemt niet weg dat
de jonge Afrikaanse republieken méér
vragen en nodig hebben dan onze ver-
koopdrang en technische voorsprong.
De „steenharde blanke zakenman"
ziet men in die landen vaak als een
noodzakelijk kwaad, waarvan men
zich zo snel mogelijk zou willen los-
Men kan en mag de Afrikaanse proble
men niet meer door een westerse
bril bekijken. Het verleden jaar te
Moskou opgerichte Instituut voor
Afrikaanse aangelegenheden, nauw
samenwerkend met de talrijke com
munistische geheime agenten in de
Afrikaanse landen, onderkent terdege
de westerse zwakheden en tekortko
mingen, ons nog te incidenteel en ver
deeld optreden, en het „koloniale ver
leden" dat onze Engelse. Franse en
Italiaanse vrienden daar meer en
meer wordt aangerekend.
wijze, vanuit een centraal punt,
worden benut om de westerse positie
in Afrika te ondermijnen. Anti-koloni
alistische tendenzen worden door een
goed geschoold corps agitators en pro
pagandisten op geraffineerde wijze
aangewakkerd. Hierbij wordt niet ver-
President de Gaulle heeft het
kabinet meegedeeld, dat hg aan
het eind van deze maand afstatad
wil doen van de speciale volmach
ten, waarmee hij sinds de militai
re putsch in Algerye in april re
geert.
„Op 23 april nam de president krach
tens artikel 16 van de Grondwet spe
ciale volmachten op zich „in verband
met de gebeurtenissen in Algerije en de
ernstige bedreiging van de staat", zo
wordt in een officieel communiqué ge
zegd. „In de periode van 23 april tot
30 september zijn besluiten genomen die
de omstandigheden vereisten, met name
wat betreft de openbare orde in Alge
rije en het moederland en de autoritei
ten die tot taak hebben deze openbare
orde te handhaven." Deze besluiten blij-
~"in „natuurlijk" van kracht."
De president is verheugd dat de om
standigheden hem niet hebben genood
zaakt maatregelen te nemen die een
aantasting van de normale functies en
bevoegdheden van regering en parlement
en de basis van de betrekkingen tussen
regering en parlement zouden hebben
betekend.
(Krachtens artikel 16 van de grond
wet kan de president speciale be
voegdheden aan zich trekken wanneer
de instellingen van de republiek, de
onafhankelijkheid van de staat. de
onschendbaarheid van het grondgebied
of de mogelijkheid internationale ver-
Alle politieke partijen, met uitzonde
ring van de Gaullistische U.N.R., heb
ben er de laatste tijd met steeds meer
klem bij Dc Gaulle op aangedrongen af
stand te doen van zijn volmachten. Gis
teren nog publiceerden dc onafhankelij-
ken en dc christendemocraten verkla
ringen waarin zij De Gaulle dringend
verzochten de huidige wijze van rege
ren te verlaten. Socialisten en radicalen
hebben meermalen hun ongenoegen uit
gesproken over het handhaven van de
speciale volmachten.
geten Nederland te beschuldigen van
het onderdrukken van „West-Irlan".
Dat deze systematische anti-Nederland
se propaganda ons in Afrika en an
dere werelddelen parten speelt, be
hoeft nauwelijks betoog. Onze voor
lichtingsdienst is nu eenmaal In de
verste verte niet opgewassen tegen
het machtige agltatlcoentrum tc Mos
kou, zelfs niet naar het ons voor
komt tegen dc propagandadlen.st
van Soekarno. In dit verband ware het
wenselijk, dat op de kortst mogelijke
termijn door onze overheid een oplos
sing voor de Nicuw-Guinea-kwestle
wordt gevonden.
MF.T aanwakkeren van het anti-koloni
alisme is dus een van de talrij
ke programma-onderdelen van het
zorgvuldig en met grote kennis van
zaken opgestelde communistische sche
ma inzake de economische oorlog
voering tegen het westen. Het poli-
tiek-economische centrum in de Rus
sische hoofdstad houdt zich sinds eni
ge jaren intensief bezig met het sys
tematisch bewerken van de Afrikaan
se landen, waarbij sinds kort het
reeds genoemde Instituut voor Afri
kaanse aangelegenheden naar buiten
optreedt. Men beschikt hierbij over
inlichtingendienst die zelfs insiders in
het duistere métier der internationu-
dienst opgebouwd die de dagelijkse
rapporten uit Afrika op voorbeeldige
en bijzonder rationele wijze coördi
neert. Mr. Idenburg heeft in dit ver
band onlangs opgemerkt, dat een der
gelijke opzet slechts mogelijk is ui
een dictatoriaal geregeerd land. Stu
die en praktisch beleid zijn te Moskou
op voor ons helaas onnavolgbare ma
nier op elkaar afgestemd.
Systematisch en „rücksichtlos" wordt
"in dc Moskouse centrale aan de onder
mijning van het westen, ook ln Afri
ka, onafgebroken gewerkt. Zonder
overdrijving mag gezegd worden dat
Moskou het Westen met deze „ken
nis centrale" ver vooruit is.
HET communistisch gevaar in Afrika
dreigt echter niet alleen van Rus
sische zijde, maar tegelijkertijd van
de kant van Rood-China. Wat Afrika
betreft acht de regering te Peking
zich op geen enkele wijze gebonden
aan enig accoord over het verdelen
van invloedssferen met Moskou. Som
mige deskundigen zien hierin een voor
bode van een toekomstige breuk tus
sen de Sovjet-Unie en Communistisch
China. Anderen voorspellen een snel
le toenadering tussen Peking en Tokyo.
Het samengaan van Rood-China en
Japan zou een totale omwenteling in
de thans reeds gevaarlijke internatio
nale situatie teweegbrengen. Vele fac
toren wijzen op een dergelijke samen
werking. Hierbij komt nog dat de Chi
nese of toekomstig Chinces-Japan-
se penetratie in Afrika cel ge
vaarlijker is dan de Russisi.e. Vele
Afrikaanse leiders accepteren name
lijk de Chinees, als niet-blanke, eerder
als medewerker aan de economische
opbouw, dan de Rus. Het Kremlin is
óók van deze instelling op de hoogte.
De koortsachtige en op intimidatio
der tegenstanders gerichte activitci-
afgelopen maanden zijn
richt.
"T^EN ander aspect dat onze aandacht
-L' waard is, is het bewerken van do
Afrikaanse vakbonden door commu
nistische agenten. Van invloedrijke
vakorganisaties is in Afrika weliswaar
in verband met het nog ontbre
ken van werkelijk belangrijke groe
pen werknemers nog weinig spra
ke, maar dit neemt niet weg dat iede
re expansie terzake door de commu
nisten met kennis van zaken wordt
benut. Hierbij is hun aanval in de
eerste plaats gericht op het losmaken
van de Afrikaanse vakbonden van het
Internationaal Verbond van Vrije Vak
verenigingen, waarvan het hoofdkwar
tier te Brussel is gevestigd. Bij dit
verbond zijn momenteel 29 Afrikaan
se bonden aangesloten. Het Internati
onaal Christelijk Vakverbond omvat
16 Afrikaanse bonden. Het communis
tische Wereldvakverbond heeft zes
bonden weten aan te trekken.
hier
Vijftien arrestaties in
de Dom. republiek
President Balaguer van de Domini
caanse republiek heeft meegedeeld, dat
hij de leiders van alle oppositiepartij
en, met uitzondering van de communis
ten, had uitgenodigd deze week te ko
men praten over de vorming van een
coalitieregering.
De president zei dat hij negen van
de twaalf portefeuilles zou aanbieden
aan drie oppositiepartijen (de Nationale
burgcrunie. de Dominicaanse revolutio
naire partij en de Partij van de 14de
juni). Van de Volksbeweging en het Do
minicaanse revolutionaire front zei de
president. dat zij „communistische
elementen" in hun gelederen hebben.
Veiligheid voor de
taxichauffeurs
Op de gisteren geopende internationale
automobieltentoonstelling in Frankfort is
een door Daimler-Bcnz vervaardigde
taxi te zien. die de chauffeur bescherming
beoogt te geven tegen een gewapende
overval. De chauffeur is van zijn passa
giers) gescheiden door kogelvrij glas,
I M|_ kleine opening, waar
gesloten houden, zodat weglopen zonder1
te hebben betaald eveneens kan worden
verhinderd.
Aan de tentoonstelling wordt door 46
autofabrieken deelgenomen en men ver
wacht bijna een miljoen bezoekers.
706) Hersenen zyn erg teer en kun
nen gemakkelijk in hun normale
functie worden gestoord. Een kleine
bloeduitstorting van een gesprongen
aartje kan reeds verlammingsver-
schijnselen te weeg brengen en, zou
het zuurstofrUke bloed één ogen
blikje minder rUkeiyk de cellen
omspoelen, dan verliezen we direct
het bewustzijn en daarmee de be
heersing over onze spieren. Het is
dus geen wonder dat men lange tyd
van opvatting was dat de hersenen
onmisbaar zUn voor het leven.
Voor de mens is dit juist, maar
voor dieren biykt deze opvatting
niet te gelden, althans niet wat het
vegetatieve voortbestaan betreft. Er
zUn tenminste verschillende gevallen
bekend van zelfs
zeer grote zoog
dieren die zonder
hersenen maanden
lang in leven zijn
gebleven. Bartollnl
vermeldde in 1661
dat een os die zich
altyd normaal had I—
gedragen, na slach
ting geen hersenen
bleek te hebben omdat de schedel
gevuld was met een steenhard ge
zwel, waardoor de hersenmassa ge
heel verdrongen en vernietigd was.
Ook andere beschrijvingen zUn be
kend van hersenloze dieren, waar
aan gedurende het leven niets bij
zonders te merken is geweest. De
meeste dezer gevallen zijn echter
nooit behooriyk wetenschappelijk
onderzocht.
Anders staal het echter met de
verschillende dieren die vooral in de
vorige eeuw werden geobserveerd.
Klassiek in dit opzicht is het onder
zoek dat Golz in 1892 verrichtte bil
een hond die maandenlang In leven
Is gebleven, terwyi toch de groV>
hersenen waren weggenomen. Deze
hond. die dus geen psvchlsch leven
bezat en niet* kon onthouden, wiens
reuk. gehoor en gezicht niet functio
neerden. leidde het leven van een
volslagen automaat, al dient hieraan
te worden toegevoegd dat het dier
TOCH IS
HET ZO!
toch somtijds handelingen verrichtte
die boven het automatische uit
gingen. ZU want het was een
vrouwtje sliep des nachts een
droomloze slaap, maar liep overdag
onophoudeiyk in het rond, meestal
in de zin van de uurwerkwijzers.
Soms echter draaide zU zich om en
liep dan in de tegenovergestelde
richting.
Eten deed zij behoorlUk en met
graagte, mits haar het voedsel in de
bek werd geduwd, of haar snuit in
een hak met melk werd gestopt.
Eigener beweging nam zij niets tot
zich, hetgeen ons niet behoeft te ver
bazen, want zU bezat geen reuk
vermogen. Of Iets lekker of weerzin
wekkend was, proefde zy uitstekend!
Naderde zij het punt
van verzadiging, dan
werd het eten lang
zaam en lusteloos.
Ook gaf het dier
blijk vun onlustge
voelens, zU bromde
cn jankte en blafte
J byv. wanneer zy tc
hard werd aange
pakt.
Maar de spreekwoordeiyke trouw
van de hond was verdwenen, even
als uiteraard de eveneens
spreekwoordelijke slimheid. Het dier
kende niemand, kwispelde nimmer
met de staart, had geen geheugen en
leerde niets. Tweemaal per dag werd
zy opgepakt om gevoederd te wor
den. waarbij zy zich altijd verzette.
En niettegenstaande het feit dal dit
oppakken steeds gevolgd werd door
een aangename ervaring (He maal
tijd) bleef zij zich ook de duizendste
maal verzetten. Een verhand tussen
het oppakken en de maaltijd kon
door het ontbreken van de grote
hersenen niet worden gelegd. Kort
om. de hond zonder gTote hersenen
Is een dier van reflexen, 'n levende
automaat zonder psychisch leven.
O Ja. zo keuvelend over hersenen,
moeten we het toch ook eens hebben
over het w Iskunde-onderwlfs op de
universiteit In de ..goede „ude tyd".
Daarover een volgende keer!
