Jlieuwe ^Tciïtsc(|c (Courant
Mongi Slim in plaats
van Hammarskjoeld?
Sowjetunie akkoord met
tijdelijke vervanging
ok Marine overweegt
verhoging paraatheid
VN onderhandelen met
president Tsjoinbe
Gesprek Rusk-Gromyko
over Duitsland
Sukarno over
troonrede
Dolfijn, een goedkoop onderwaterwapen?
VOEiVSDAG 20 SEPTEMBER 1961
KANTOREN: Steenstraat 37.
TELEFOON: alle afdelingen 31441.
POSTREKENING: 58936-
KLACHTENDIENST: bezorging 16—19 u.
ABONNEMENTEN7.50 per kwartaal;
2.55 per maand; 0.59 per week
ADVERTENTIES: ƒ0.20 per millimeter
Familieberichten f 0.18 per millimeter.
(Bij contract belangrijke korting)
Tweeënveertigste jaarpang no. 12282
r. DIEMEK
Hoofdredsctetu
m. B. DIEMEB
CHRISTELIJK-NATIONAAL DAGBLAD
.Stantfodicd is fhrblmn
mgn bert in teQtjenspctT
Ongekende
telefoonhonger
Zie pagina 9
TN EEN POGING, tc voorkomen dat de besprekingen in de Algemene
-*• Vergadering van dc Verenigde Naties vastlopen op de kwestie van de
opvolging van Dag Hammarskjoeld als secretaris-generaal, trachten de
westelijke mogendheden in New York steun te vinden voor het voorstel,
de Tunesiër Mongi Slim (voor een levensbeschrijving zie pagina 5) voor
lopig te belasten met het werk van de secretaris-generaal. Men heeft het
oog op Mongi Slim laten vallen, omdat hij aanvaardbaar moet zijn voor
de Afrikaans-Aziatische groep in de V.N. en wat van groot belang is
omdat hij vanavond (Ned. tijd) waarschijnlijk voor het gisteren begonnen
zittingsjaar tot voorzitter van de Algemene Vergadering zal worden be
noemd. Slim zou zonder al te grote bezwaren dus beide functies tegelijker
tijd kunnen uitoefenen.
(Van onze parlementsredaetie)
E minister van defensie Ir. Visser overweegt ook de dienstplichtigen van
de Koninklijke Marine langer onder de wapenen te honden. Op deze
te zou een aantal schepen, die nu deel uitmaken van de „mottenballen-
loot" kunnen worden bemand.
Verlenging van de diensttijd bij de marine is mogelijk binnen het kader
an de Dienstplichtwet, die de diensttijd voor dienstplichtigen op maximaal
maanden stelt Het meeste marinepersoneel dient korter dan twee jaar.
Met het luchtmaohtpersoneel is dit anders. Dit kent reeds een diensttijd van
maanden. Verlenging binnen de ruimte van de Dienstplichtwet is dus niet
ogelijk. Een oplossing zou kunnen worden gevonden door vervroegde her-
ilingsoefeningen, maar dit is geen maatregel, waartoe men voetstoots over
at
Verwacht wordt, dat de ministerraad vrijdag e<
verhoging van de paraatheid bij de marine.
i beslissing zal r
De Sowjetunie wil, zoals men weet.
het secretariaat laten beheren door
een driemanschap en kan met haar
veto in de Veiligheidsraad de benoe
ming van een definitieve opvolger
van Hammarskjoeld verijdelen. De
mogelijkheid bestaat evenwel, dat zij
zich ten slotte niet tegen een tijde
lijke vervanging door Mongi Slim
zal verzetten, als er in de Algemene
Vergadering een grote meerderheid
voor deze regeling blijkt te zijn.
De algemene vergadering is gisteren
slechts drie minuten bijeen geweest:
één minuut om te mediteren, één minuut
•om de toespraak van de scheidende
(Ierse) voorzitter Frederick Boland
horen, die gewijd was aan het o
lijden van Hammarskjöld en één minuut
om staande eer te bewijzen aan de
gedachtenis van de verongelukte s<
taris-generaal. Ook de Russische dele
gatie nam hieraan deel. Veivolgens t
daagde Boland de zitting tot heden
begon het koortsachtige overleg over
wijze waarop een tijdelijke oplossing
voor het V.N.-secretariaat kan worden
bewerkstelligd. Intussen deden geruch
ten de ronde, dat Chroesjtsjef van plan
zou zijn. zelf naar New York te reizen
om aan het werk van de Algemene Ver
gadering deel te nemen. En gezien het
belang van de problemen, die aan de
orde komen, lijkt dit niet onwaarschijn
lijk.
STAATSBEGRAFENIS
Uit Stockholm wordt gemeld, dat
Zweden de nagedachtenis van een van
z(jn grootste zonen zal eren met een
staatsbegrafenis. De datum van de ter
aardebestelling is nog niet bekend maar
het stoffelijk overschot van Hammar
skjöld zal in elk geval per vliegtuig
naar Zweden worden overgebracht. Van
daag waren de stoffelijke resten opge
baard in de vrije kerk van Ndola in
Noord-Rhodesië. Er werden vele kran
sen gelegd.
Voorts wordt nog gemeld dat bergers
in dc wrakstukken van het vliegtuig
van Hammarskjöld een horloge en een
reisklokje hebben gevonden, die beide
om twee minuten voor twaalf zijn blij
ven stilstaan. Tien minuten over twaalf
had het vliegtuig nog contact met de
verkeerstoren. Daarom wordt veronder
steld dat beide uurwerken nog de tijd
Leopoldstad aanwezen, die een uur
»r is bij die van Ndola. Dit zou een
(Zie vervolg pagina 7)
De minister van financiën, prof.
dr. J. Zijlstra, was gisteren even
overgewipt uit Wenen (waar hij
een conferentie bijwoontom het
beroemde koffertje met de mil
joenennota de Tweede Kamer
binnen te brengen.
Dank zij bemiddeling
van Engeland
T\E Verenigde Naties zijn erin ge-
slaagd om in contact te treden
met president Molse Tsjombe van
Katanga. Gisteren zijn besprekingen
over een bestand gevoerd in Ndola
iieuws in
één oogopslag
let Westen tracht
steun te vinden voor het
voorstel de Tunesiër
Mongi Slim voorlopig te
belasten met het werk
van de overleden secre
taris-generaal der V.N.,
Hammarskjöld. Slim zal
hoogstwaarschijnlijk ook
voorzitter van de Alge
mene Vergadering der
V.N. worden voor het be-
gonnep zittingsjaar.
In Ndola (Noord-Rho
desië) zijn gisteren be-
sprekingen gevoerd over
j een wapenstilstand tussen
president Tsjombe van
Katanga en V.N.-functio-
narissen. Het leger der
Ver. Naties in Katanga
verkeert in een onhoud
baar wordende positie.
De onderhandelingen
over de vorming van een
nieuwe Westduitse rege
ring zullen niet gemakke
lijk zijn. De C.D.U. heeft
dr. Adenauer verzocht
opnieuw bondskanselier te
worden. De C.S.U. geeft
de voorkeur aan Erhard
en de liberalen staan op
hetzelfde standpunt
Morgen zullen de
I'Amerikaanse en de Rus
sische minister van bui
tenlandse zaken een be-
spreking hebben over de
'kwestie-Berlijn. Generaal
i; Clay is als speciale verte-
Igenwoordiger van presi
dent Kennedy in Berlijn
aangekomen.
- Eind 1963 zal nage
noeg het gehele grondge
bied van Nieuw-Guinea
onder bestuurscontrole
zijn gebracht. In de gecon
troleerde gebieden wonen
naar schatting 650-000 tot
700.000 mensen.
Wanneer het personeel-
tekort nog toeneemt, zal
niet te ontkomen zijn aan
een verdere inkrimping
|Van 't dienstbetoon bij de
P.T.T. Overwogen wordt
of er aanleiding bestaat de
telefoontarieven te verla
gen, aldus heeft minister
[Korthals medegedeeld.
De regering heeft een
vierjarenplan voor de ci
viele verdediging (kosten
miljoen) bekend ge
maakt. O.a. wordt voorzien
in de verkrijgbaarstelling
van noodrantsoenen voor
een bescheiden voorraad-
vorming per gezin.
Dr Kortenhorst staat
nummer één op de voor-
^ebt voor het voorzitter-
ap van de Tweede Ka-
mer. De socialist Bommer
staat nummer twee en de
liberale mevrouw Stof-
fels-van Haaften
drie.
Berlijn juicht
voor
Clay
Generaal Lucius Clay, de speciale
vertegenwoordiger van president
Kennedy in Berlijn, is gisteren voor
het aanvaarden van zijn nieuwe
functie in West-Berlijn aangekomen.
Clay werd op het vliegveld met mi
litaire eer ontvangen. Op weg naar
zijn woning werd hij door duizenden
Berlijners, die in hem het symbool
van hun vrijheid zien, toegejuicht.
De pogingen om een gesprek over
Berlijn tot stand te brengen tussen
de ministers van buitenlandse zaken
van de V.S. en de Sowjetunie hebben
succes gehad. De Amerikaanse onder
minister Bohlen heeft gisteren een
bezoek gebracht aan zijn Russische
ambtgenoot Lorin. Naar aanleiding
van dit gesprek werd de ontmoeting
op donderdagmiddag bepaald.
De Amerikaanse minister van defen
sie heeft aangekondigd, dat twee divi
sies van de nationale garde onder de
wapenen geroepen zullen worden. In
totaal gaat het hier om 73.000 man. Deze
maatregel is genomen met het oog op
de toestand in Berlijn. President Ken
nedy heeft verklaard, dat uiteindelijk
vier divisies van de garde opgeroepen
zullen worden.
Uit Duitsland wordt gemeld, dat de
Oostduitse autoriteiten de controle op
de treinen tussen West-Duitsland en
West-Berlijn hebben gestaakt. Vroeger
duurde dit oponthoud ongeveer vijftig
minuten, maar nu mogen de treinen
zonder stoppen doorrijden.
De Oostduitse troepen
Op de warmste Prinsjesdag
sinds een eeuw (uitgezonderd
die van 1947) kwamen gister
middag tienduizenden in de
Haagse binnenstad op de been
voor de rijtoer t>an het Konink
lijk gezin. De vier prinsessen
zaten gezamenlijk in een open
caleche. Voor het Hofje van
Nieuwkoop op de Prinsegracht
werden haar door bejaarde be
woonsters bloemen aangeboden-
lijnse sectorgens hebben bevel gekregen
om „onverbiddelijk" op te treden tegen
provocaties van Westberlijnse kant. Vol
gens het Oostduitse ministerie van bin
nenlandse zaken is het aantal uitdagin
gen toegenomen. Er zouden onder meer
de Ber-1 geschoten zijn op Oostduitse militairen.
in Noord-Rhodesië tussen Tsjombe
en de speciale vertegenwoordiger
van de V.N. in Kongo, de Tunesiër
Mahmoed Khiari. Langzamerhand
wordt het wel duidelijk, dat de troe
pen van de V.N. het niet veel langer
vol kunnen houden. In Katangaanse
regeringskringen gelooft men, dat
het V.N.-lcger zich binnen enkele
dagen zal overgeven.
Mahmoed Khiari heeft reeds een
belangrijke rol gespeeld bij de tot
standkoming van het akkoord tussen
de centrale Kongolese regering en het
bewind van Gizenga in Stanleystad.
Sinds kort treedt hij op als hoofd van
het burgerlijk optreden van de V.N.
in Kongo. Hij vervangt bij de bespre
kingen secretaris-generaal Ham
marskjöld.
Engeland heeft al het mogelijke ge
daan om de besprekingen op gang te
brengen. De onderhandelaars werden op
het vliegveld begroet door de Britse Ho
ge Commissaris en de gouverneur var
Noord-Rhodesië. Het is niet bekend of
Tsjombe voorwaarden heeft, gesteld
voor hét houden van deze besprekingen
Oorspronkelijk had hij geëist, dat alle
V.N.-troepen in hun kampementen moes
ten blijven en dat er geen versterkin
gen meer aangevoerd mochten worden.
Hammarskjöld heeft deze voorwaarden
destijds van de hand gewezen.
Dc Katangaanse regering heeft mee
gedeeld, dat dc basis Kamina door de
troepen van Tsjombe veroverd is. Dit
bericht werd echter door functionaris
sen van de V.N. tegengesproken. Om
het bezit van de basis wordt nu al drie
dagen gestreden tussen 300 man V.N-
troepen en 5000 man Katangaanse strijd
krachten Volgens de V.N. kan de start
baan van het vliegveld nog steeds ge
bruikt worden.
In Elizabethstad hebben Katangaanse
gendarmes het hoofdkwartier van 4e
V.N. met mortieren beschoten.
De straaljager, die nu al dagen lang
aanvallen uitvoert op strategische pun- I
ten in Katanga, wordt volgens de V.N,
l>estuurd door een Belig Men is van
plan hem uit het luchtruim te verjagen^
zodra de vier straaljagers ui tEthiopie j
gearriveerd zijn. De V.N. heeft voorts i
versterkingen gevraagd aan Deneraar-
ken en Noorwegen Ierland heeft mee- j
gedeeld, dat het onverwijld zijn troepen i
in de Kongo zal bevoorraden.
In Leopoldstad 's meegedeeld, dat de
Loemoembistiisohe afgevaardigde, die
door de centrale regering is benoemd
tot Hoge Commissaris in Katanga, >n-
verrichterzake is teruggekeerd.
Premier Adocla heeft dc Britse onder
minister van buitenlandse zaken, lord
Lansdowne, toestemming gegeven om te
bemiddelen voor een wapenstilstand In
Katanga.
De Kongolese minister van buiten
landse zaken Bomboko, heeft dc rege-
ring van het vroegere Frans Kongo ge
waarschuwd, dat Interventie in Katanga
zal worden beschouwd ais een oorlogs
verklaring. President Yoeloe heeft het
optreden van dc V.N. in Katanga ten
strengste afgekeurd.
Weer Indonesische
infiltraties op
Nieuw-Guinea
In Hollandia Is officieel meegedeeld,
dat dezer dagen enige tientallen Indone
sische infiltranten ten zuiden van So-
rong in de vogelkop van Nederlands
Nieuw-Guinea aan land z(jn gezet. Z(J
waren met prauwen van Indonesisch ge
bied vla de Radjaampat eilanden naar
Nieuw-Guinea gekomen. Dank zU dr
medewerking van dc bevolking konden
z(j gesignaleerd worden. Een aantal vau
hen. dat In het bezit bleek van vuur-
en steekwapens, is reeds door de politie
gearresteerd.
Uit het onderzoek is thans reeds ge
bleken dat deze infiltratiepoging tot
doel had om onrust onder de bevolking
uit de omgeving van Sorong teweeg te
brengen. De gehele opdracht zou slechts
een tijdelijk karakter dragen. Het gou
vernement heeft de nodige maatregelen
getroffen om de nog voortvluchtige in
filtranten te kunilcn aanhouden.
President Sukarno heeft tc Tokio het
volgende verklaard over de zinsnede in
de troonrede betreffende Nederlands N.-
„Ik waardeer de goodwill van de Ko
ningin ten opzichte van het vraagstuk
West-Irian. Ik weet dat Zij een zoge
naamde politiek van zelfbeschikking op
het oog heeft Ik weet ook wat zulk een
politiek van zelfbeschikking onder bui
tenlands toezicht teweeg kan brengen.
De toepassing daarvan in de tijd van
Van Mook had een feitelijke balkanisa-
tie van Indonesië tot gevolg. Ik ver
werp deze zogenaamde zelfbeschikking
Zij leidt slechts tot moeilijkheden in de
toekomst. Laat de Nederlandse regering
onmiddellijk het bestuur over West
Irian overdragen aan de republiek In
donesië op cie wijze die ik heb aange
geven in mijn rede van 17 augustus U
Djakarta en in mijn toespraak op de
-onferentie van Belgrado. Dat is een
hetere manier. Het waarborgt de nor
malisatie van de verhouding tussen de
republiek Indonesië en Nederland".
Vier Indonesische parlementsleden,
die te Brussel de conferentie van de in
terparlementaire unie hebben bijge
woond, noemden de zinsnede in de
troonrede teleurstellend. „Wij hadden
zeker wel verwacht, dat althans de mo
gelijkheden zouden zijn aangegeven voor
verdere contactén nadat president Su
karno op 17 augustus zich tot de Neder
landers had gewend", zelde kolonel Ab
dul Ladief Hendraningrad. Hij en het
narlementslid Manai Sophiaan kritiseer
den het argument van zelfbeschikkings
recht en zeide dat dit al zou zijn uitge
oefend in 1945" toen het gehele Indone
sische volk zich onafhankelijk procla
meerde en zich soeverein verklaarde in
het gehele gebied van het voormalige
Nederlands-Indië, Nieuw-Guinea inbe
grepen".
Te Djakarta heeft de woordvoerder
van het Indonesische ministerie van bui
tenlandse zaken, Ganls Harsono, een
lange en felle aanval gedaan op de
troonrede. Deze zou er volgens hem op
wijzen, dat Nederland in Nieuw-Guinea
een anti-Indonesische marionettenrege
ring wenst en dat Nederland tracht „een
spel te spelen met dit nobele recht op
zelfbeschikking." Als de Nederlandse
regering niet bereid is Nieuw-Guinea
af te staan, zullen regering en volk van
Indonesië volgens Harsono gedwongen
zijn hun eigen weg te gaan.
Gisteren heeft zich te Oss op de hoek
Berghemscwrg—Kapelsingel een aanrij
ding voorgedaan waarbij de 14-jarige
zoon van de fam. Keyzcrs uit Oss is
verongelukt.
1VOG VOOR de begrafenis van de plot-
seiing gestorven secretaris-generaal
van de Verenigde Naties beraadt men
zich allerwegen op zijn opvolging. De
moeilijkheden die zich daarbij zullen
voordoen maken zulks begrijpelijk.
De V.N. vormen nog altijd een veelom
vattend maar tegelijk onvoldoende sa
menhangend lichaam. De betekenis van
dit lichaam bestaat niet in de laatste
plaats hierin, dat het er is, en veel kri
tiek op de V.N. is stellig tc verklaren uit
cn terug te voeren op dc behoefte die
men aan de V.N. gevoelt en die voorts
eisen stelt waaraan zij vooralsnog niet
genoegzaam blijken te kunnen voldoen.
In deze schier algemeen gevoelde behoef
te aan het bestaan van dc V.N. schuilt
iets bemoedigends bij elke crisis die zich,
telkens weer, voordoet. Nog houdt men
elkander vast.
Dat de dood van de secretaris-generaal
een nieuwe crisis heeft ingeluid, en een
van zelfs voor de V.N. ongekende om
vang, is duidelijk. Beter gezegd: zijn dood
heeft een crisis die reeds aanwezig was
acuter gemaakt. De lege zetel in het se
cretariaat geeft immers aan dc commu
nistische landen dc kans wederom, en nu
met bijzondere klem, hun wens van een
driehoofdig secretariaat te lanceren. In
zijn beeldrijke taal heeft Chroesjtsjef dit
toegelicht met de troika dc driespan
voor de Russische wagen of slee.
Buiten dc communistische wereld heeft
dit voorstel geen steun gevonden cn
terecht niet. Deze driedeling zou niets
minder betekenen, dan dat de verdeeld
heid in de wereld tussen Oost, West cn
neutralen tot in het hart zelf van de V.N.
haar voortzetting zou vinden.
Op de V.N. zou dit een verlammende uit
werking hebben. Indien, hetgeen overi
gens gevreesd moet worden, Chroesjtsjef
niet aan zijn gedachte vasthoudt, valt aan
te nemen, dat de opvolger van Hammar
skjöld gekozen zal worden uit de sector
der neutralen. De Tunesiër Slim is dan
favoriet.
De persoon van de secretaris-generaal is
van grote betekenis. Ook dit heeft Ham
marskjöld bewezen. Kongo was er om
aan te tonen, dat hij aan de functie van
het secretariaat een veelszins eigen inhoud
heeft gegeven. Niet tot het tegengaan van
oorlog in engere zin beperkte hij zich.
neen. hij zag het secretariaat met grotere
bevoegdheden bekleed. Bij gelegenheid
hebben wij wel gemeend, ons daarop
enige kritiek te moeten veroorloven.
Maar juist in geval het secretariaat gro
ter competenties heeft, wint de persoon
van de secretaris-generaal aan waarde.
Zijn benoeming kan ons niet onverschil
lig laten.
Mogen de V.N. ook deze crisis redelijk
te boven komen.
Oita)
„Ik ga Jannie met haar huiswerk
helpen.
Frankijk het weer wordt verstoord door
kleine depressies blijft het weer in een
groot deel van West-Europa onder in
vloed van een hogedrukgebied. waarvan
het centrum boven Scandinavië ligt.
Het storingsgebied breidt zich heel
langzaam in oostelijke richtinp uit.
In verband daarmee blijft in ons land
de kans op een bui aanwezig. Bovendien
zal er zich de komende nacht op tamelijk
uitgebreide schaal mist vormen, die mor
gen op enkele plaatsen hardnekkig kan
zijn. Overigens blijft de temperatuur
nog ver bouen normaal.
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Zonnige perloden, maar ook kans op
een bul cn plaatselijk mist. Over h*t al
gemeen Iets minder warm. Overwegend
zwakke wind.
'75 '*77^
Tendens stationair
ZON EN MAAN
In Stockholm is
dat presi
dent Yoeloe van Frans Kongo alle in rijn
land wonende Zweden zal uitwijzen,
wanneer de Zweedse V.N.-troepen niet
uit Katanga worden teruggetrokken.
Naar aanleiding hiervan heeft de Zweed
se regering laten weten, dat de regering
van Bra7.zaville haar oordeel over het
V.N.-optreden in Katanga in de Alge
mene Vergadering van de V.N. kenbaar
iient te maken. Het zelfstand/ig nemen
van maatregelen 'egen een land dat de
politiek van de V.N steunt, wordt on
aanvaardbaar genoemd.
J^E Engelsen gaan mis- aller tijden gevonden te heb-
sehien niet helemaal ten ben-
onrechte als volk voor ta
melijk excentriek door. Wie
Wie dc D.D. is? Eenvoudig hem (of haar)
Althans dat beweren des-
de vissoort, die dolfijn
noemd wordt. De Marineman
nen zijn er van overtuigd, dat
vreemd voorkomt.
De moeilijkheid is natuur-
u een wapen in de hand kun
nen geven? „Dat zit zo", heet
het. U vindt er allerlei uit
stekende tips in, die in een
kundigen van de Royal Navy, de dolfijn beschikt over bui- de dolfijn zo op te leiden, huishouding van pas komen.
deze
gebracht, zal hebben ontdekt, tijd van elektronica en super
dat die soms vreemde tradities sonica de Delphinus Deiphis
Pdat hij als hij iets ontdekt gn dan nog wel zonder enige
stinetcn om voorwerpen onder beef» wat r'.in instinct onder excentriciteit, maar nuchter
water te zien en te vermijden. "'hri'k nl"~" —StaJ
de levensstijl van de En
gelsen toch hun aparte beko
ring hebben. Maar daarovei
gaat het hier niet. Engeland schatbare
denkt namelijk op dit ogen- kope diensten
blik het goedkoopste wapen wijzen.
de rubriek „niet pluis" rang- Pn op de vrouw af..Een
schikt, hij de thuishaven nuttig boek „Dat zit zo",
waarschuwt. En volgens dc boordevol wenken en prettig-
geruehtcn is men daar intus- leesbare beschouwingen. En
sen mee begonnen. nog goedkoper dan de dolfijn.
Of de dolfijn ooit als wapen Het kost u niets. Hoe dat kan,
kunnen be- kunnen worden gebruikt voor zal worden ingezet? Het is niet leest u vandaag weer op één
dc opsporing van alles wat te hopen. Weet u, dat ook wder advertentie-pagina's.
bij de opsporing van vijandc- Steunend op die weten
lijke onderzeeboten en kik- schap en op de gratie, lenig
uitstekende, on- held en.... de intelligentie van
bovenal goed- de dolfijn, zou deze vissoort
Zon op 6.23, onder 18.43; maan op 17.23,
onder 2.01.
Volle maan: 24 september 12.34.
HET WEER EN EUROPA
Rapporten hedenmorgen zeven uur
Ypcnburg
IS.
Grenoble
Nice
München
ZUrtch
Genève
Madrid
Mallorca
Li na bon
onbew
li 3S
windstil
windstil
lil
25 15 0.3
