Dominee Allan spaarde
meer dan een ton uit
KRONIEK
min
Een kanttekening
ïtoM uw krachtige
soepbouillon!
TZhcVi
Een woord voor vandaa>
Verwachtingen worden
ten onrechte gewekt
Nieuwe psalmberijming
mag beproefd worden!
kOSRAM
Pro Rege had jaar vol
gouden zonnestralen
POSTORDERS BIJ KRUIDENIERS
JTEN' romtnerciele kruideniereorganisatie in Nederland is overgegaan tot op
richting van een postorderbedrijf. Iedere particulier zal bestellingen kun
nen plaatsen, welke bestellingen via de post rullen worden uitgevoerd.
Het opmerkelijke hierbij komt echter nog. Bij dit postorderbedrijf zal het niet
gaan om levensmiddelen, zoals men zou kunnen veronderstellen, maar om
allerlei huishoudelijke artikelen, zoals serviezen en keukenuitzetten, om
textiel, pas-aan-meubelen, speelgoederen, lederwaren, horloges en alle moge
lijke elektrische apparaten, tot wasmachines, koelkasten en centrifuges toe.
Deze nieuwe vorm van verkoop betekent een kleine revolutie in de Neder
landse detailhandel. De combinatie, waarbij 25 groothandelaren en 1265
kruideniers zijn aangesloten, is de eerste commerciële kruldeniersorganisatie
in Nederland, die tot dit systeem van verkoop overgaat. Te verwachten valt
echter, dat er spoedig meer van dergelijke organisaties een soortgelijk initia
tief zullen nemen.
Reeds eerder bestond een dergelijke vorm van verkoop door de levensmidde-
lenbedrijven in West-Duitsland. In Nederland l« men in de kring van de (Van onze speciale verslaggever) (stonden (uiteraard geheel volgens de
levenamiddelenbedrijven waarschijnlijk eveneens in deze richting gaan denken bouwvoorschriftencommentariëerde
tengevolge van het opkomen van kleine warenhuizen, die zich in de middel-1 }-[ET WORDT zondag een grote ImeenS betrouwbaar'' stevig en volko*
grote en grote provincieplaatsen vestigden en waar In vele gevallen de dag voor de Lutherse predikant I Van het benodigde geld is zeker tien
levensmiddelen een aandeel van 25% in de totale omzet hebben. Daarnaast van Heerlen dominee .4 J Allan jdu'"-,ld .gulden uit de verkoop van
wordt din noj .en prote boevtelh.ld ni.t-lrvrnsmldd.len verkocht. De steeds Df zeskanUgt kerk. waar hij en I kpMtah£,t rSïn vïï"
mrrr opkomrttdr .upormarkrt. gain rrnrrlfdr richting uit. a.m",.}edr,. rol mar resp dneéntenhalve gulden franco
De doorsnee-kruidenier in Nederland kan zich een dergelijke uitbreiding vanl"-^ f j elk besteladres in Nederland ges
zijn winkelassortiment niet permitteren. In de eerste plaats ontbreekt hem ..j.9'4 alS h°°fd
In de meeste gevallen de winkelruimte en bovendien vereist een dergelijke "jM
uitbreiding een enorme kapitaalsinvestering. In dit licht wordt het begrijpe
lijk, dat de Duitse en nu ook een aantal Nederlandse kruideniers hun kans
om de ontwikkeling van het warenhuis en de supermarket bij te houden
Zondag inwijding van bedehnis
Haalboom. die een vriend van ds. Al
lan is. Hij heeft voor de religieuze
symbolen gezorgd op steen zowel als
op glas. Het doopfont is van hem. de
preekstoel, het altaar, de zeven smeed
ijzeren kandelaren. En heel bijzonder
volkomen artistiek en liturgisch
drie. I antwoord op de binnenmuren heeft
zagen In de richting van het postorderbedrijf.
Deze M>rm v.in bedrijf blijkt bovendien in de praktijk nog meer voordelen
te hebben dan het besparen van bedrijfskosten. Het postorderbedrijf maakt
grote opgang, en hoewel men nog slechts naar de redenen hiervan kan gissen,
beslaat toch het sterke vermoeden, dat een belangrijke rol speelt de moge
lijkheid om op „anonieme" wijze op afbetaling te kopen. Ook de extra lage
prijs kan in sommige gevallen kopers aantrekken.
F.en tweede factor, die ongetwijfeld ook zal hebben bijgedragen tot het op
richten van genoemd postorderbedrijf, is de teleurstelling die in kringen van
kruideniers bestaat over de nieuwe vestigingsbesluiten en de parallellisatie-
niogelijkheden voor de kruidenier.
Zo worden de andere detaillisten in de levensmiddelenbranche, zoals de
bakker, de slager en de melkdetalllist. in de ogen van de kruidenier veel
meer nieuwe mogelijkheden tot parallellisatie geboden dan aan de kruidenier.
Het blijkt, dat deze andere detaillisten inderdaad van de geboden gelegenheid
gebruik maken. Grote delen van het kruideniersassortiment zijn bij melk
handelaar en bakker te verkrijgen.
De kruidenier mag weliswaar brood en melk gaan verkopen, maar het brood
is nog gebonden aan een termijn van vijf Jaar en de melkleveranties aan de
kruideniers worden In vele gevallen nog geboycot. Ook dit zal bijgedragen
hebben tot het stichten van een postorderbedrijf door een aantal kruideniers,
rile nu in de sector van de meer duurzame verbruiksgoederen compensatie
zoeken voor het verloren afzetterrein.
Het Is duidelijk dat In middenstandskring over deze ontwikkeling weinig
gejuich te horen valt. Ook de kruideniers zelf zijn niet enthousiast, maar men
voelt zich gedrongen deze kant uit te gaan. Zoals gezegd zullen er nog wel
meer commerciële kruideniersorganisaties dit voorbeeld gaan volgen. De ver
houding van de middenstandsbranche onderling zal hierdoor weer verscher
pen. meer waarschijnlijk nog dan destijds tengevolge van het cadeau geven
van branche-vreemde artikelen het geval was. Speciaal de branches voor
huishoudelijke artikelen en elektrische apparaten zullen in het geweer komen.
Ongetwijfeld hebben hier de middenstandsorganisaties en de centrale midden
standsbonden een belangrijke taak. Zij zullen er aan mee moeten werken, de
solidariteit onder de middenstanders zoveel mogelijk te bewaren, zodat er
geen moordende concurrentiestrijd ontstaat, waarbij niemand belang heeft
en waarbij de onderlinge verhoudingen vertroebeld worden.
lan hiervoor. Maar toen het bakken
haar uit de hand liep de mijlpaal
van tienduizend werd onlangs bereikt!
werd een echte bakker in de arm
genomen, die er als het moest, honderd
per dag kon maken.
Duitse Gustav Adolf-fonds schonk
tienduizend mark, terwijl de gemeente
Heerlen twintig procent van de bouw
kosten voor haar rekening neemt. Via
de Lutherse Wereldfederatie ten slotte
hebben we een lening van dertigduizend
gulden kunnen sluiten, welker rente
slechts één procent en aflossing we
met de inkomsten van het vakantie-ver
blijf en de auto-boxen kunnen dekken.
Stilering
Er is nog veel meer belangeloze hulp
geweest. De man, die de kerk zowel
van buiten als van binnen gestileerd
heeft, is de bekende hofcalligraaf G. J.
(Adver
ingewijd door de synode-praeses ^rediënxen^ Eerst^ zorgde
dr. C. Riemers. Ds. Allan zal zelf an ">rvnor M"'-
de liturgie verzorgen, terwijl het
koor van Willem Mud.de voor een
plechtige omlijsting zorgt.
Op zijn karwei aan de Meezen-
broekerweg te Heerlen troffen we Aiian, ..hebben
gisteren de vlaaienpredikantHij
had een met verf bespotte stofjas
aaneen vettige hoed op het hoofd
en een lakspuit in de hand.
..Even die bank afwerken", zei hij.
Met de handen als een trompet aan
de mond schreeuwde hij vervolgens
naarstig naar boven: ..Zeg Piet. er
kabel worden doorgetrok-
Iets groots
Daar in Heerlen is door de Evan
gelisch Lutherse Gemeente iets groots
verricht. Met de hand gezamenlijk aan
iloeg is men er in geslaagd een
trn en vooral kunstzinnig bedehuis
op te trekken tegen minder dan de
helft van de normale kosten. De verze-
keringswaarde van de kerk en de bij
behorende lokalen schatte ds. Allan op
eehonderddertigduizend gulden. In
feite heeft het gebouw ongeveer hon
derdduizend gulden gekost iets wat
mogelijk werd door initiatief, enthousi
asme en ontelbare vormen van belan
geloosheid.
..Je kan zeker zeggen", verklaarde
ds. Allan. ..dat het bouwplan zuiver
commercieel is opgezet. We hadden hier 1
een stuk grond, we bezaten een als
kerk in gebruik zijnde barak, maar'
voor de rest was er niets. Een vroeger 1
gemeentelid van ons. architect ir. E.
H. Meijer, maakte de tekeningen klaar.
Om al meteen een geldbron te hebben,
zetten we in 1958 drie auto-boxen neer.1
die werden verhuurd en thans onder-
deel uitmaken van ons complex. Een;
jaar daarna bouwden we de lokalitei
ten. die we echter eerst als zomerver-1
blijf aan vakantiegangers in bruikleen
gaven. Precies een jaar geleden begon-,
ncn we met de verwezenlijking van de
kerk. Nee. een aannemer hebben we
nooit gehad. Onder leiding van mij heb-
ben hier elke dag een stuk of zes, zc- j
ven gepensioneerde gemeenteleden gc-
werkt, hetzij als vakman, hetzij als
handlanger".
Van origine komt ds. Allan beslist
niet uit de bouwvakken. Wel moet hij
een ,,doe-het-zelver" van uitgesproken
aanleg zijn, want al het loodgieters-
werk, tot het maken van de goten toe,
deed hij helemaal zelf. Toen er stalen
steigers geplaatst moesten worden, pad
den hij en zijn handlangers nog geen
minuut ervaring op hun naam staan.
Het gaf niet toen de steigers er
hij de Geloofsbelijdenis uit de kleine
catechismus van dr. Maarten Luther la-j
ten aanbrengen, in totaal liefst 2300
woorden.
Dit welhaast revolutionaire idee is
van ds. Allan afkomstig. Hij zei ervan:
..Goed. de vormgeving van die lange
rijen gouden letters vereiste natuurlijk
dc grootste zorg. Maar het is Luther,
die eens heeft gezegd dat het Evange-
1 lie zó belangrijk is, dat ook de muren
.Door zelfwerkzaamheid", aldus ds. (van de kerk moeten kunnen spreken".
uiteraard 't grootste Het zou een dorre opsomming wor-
deel van de benodigde som uitgespaard, j den, als we iedereen, die zijn kennen
Hoewel er aanvankelijk weinig of niets en kunnen pro Deo ter beschikking
was. hebben we in de loop der jaren i heeft gesteld, hier zouden noemen,
de begroting sluitende kunnen maken. Voor één man willen we echter een
Uit de Lutherse kerkbouwaktle. die uitzondering maken. nl. de houtsnijkun-
rulm een ton opbracht, hebben we j stenaar Cor Wijker uit Alkmaar. Hij
twintigduizend gulden gekregen. Het heeft het crucifix gemaakt, dat op het
aitaar ee„ plaats zal krijgen. Het
In de brief aan de Colossenzen schrijft Paulus ook. dat j
de Here „in alles moeten behagen". Dat lijkt op het intrapj
ran een open deur. Dat weten we allemaal wel. De gr)
vraag is hoe we dat kunnen doen.
Toch komt Paulus maar niet zonder meer met een dergeli
algemeenheid op de proppen. Hij bidt immers, dat de les
met rechte kennis van Zijn (Gods) wil vervuld mol
worden om Hem in alles te behagen. Wij moeten weten
God wil, maar telkens weer in Zijn Woord belooft Hij j
dat ook te doen weten.
Om het te weten wil God ons vervullen met die kenn
God spreekt niet door dromen, door visioenen, God sprl
ook. niet met een innerlijke stem in ons. Zo gaat dat i»
Maar toch wil God ons vol maken met de kennis j
Zijn wil. God werkt echter niet van buiten op ons in, ml
ran binnen uit, door onze wil heen. God wil ons leren oj
eigen wil af te stemmen op Zijn wil. Als een snaar trilt a
automatisch een gelijke snaar, die op de eerste is afgestei
meetrillen. Zo moet onze wil meewerken met Gods wil. i
de Philippenzen schrijft Paulus, dat God zowel het tüiji
als het werken in u werkt". Maar dan buiten onze wil
maar door onze wil heen, als onze wil is a/gesfemd
Gods wil.
echt Luthers crucifix een kruis,
dat niet het lijden uitbeeldt, maar de
overwinning. De armen van de Heiland
zijn niet horizontaal, doch verticaal ge
plaatst. teneinde de Hemelvaart te sym
boliseren.
Een goed en uniek stuk teamwerk
krijgt zondag zijn bekroning, als het
130 zitplaatsen tellende bedehuis wordt
ingewijd. De kerk zal wel te klein
zijn op die eerste dag van gebruik.
want de 360 gemeenteleden van ds.
Allan, die tussen Vaals en Roermond
wonen, zullen wel zo veel mogelijk
aanwezig willen zijn.
CARLA
dip deze
dr ei
■■■■■■■I luM
uit hun huizen verjaagd heeft kon geluk
kig tijdig worden gesignaleerd. Zijn derge
lijke ottanen echter niet te brztrijdrn. ro
vraagt De Volkakrant zieh af. Het
blad arhrijftVernielende «tonnen volgen
elkaar in de nieuwe wereld met nauwkeu
rige regelmaat op. De oikaan Carla. die
langa de kutten en baaien van de rrrnig-
de Maten en Unies tot «lief» in het l.ind
woedt, het grwaa te velde vernietigt, hui-
loaalaat, die nieuwe schade veroorzaken en
men«eu lot de bedelstaf brengt, ia aoala
de eer«te letter aangeeft de derde alorm
r enkele doder
rteorologen ziji
tijdig waararh
Mte'llie
"ral «ÏTa'ii
ros een rol gaa
spelen bij d<
Hel
ter maatregeler aehteraf. De weerdeakun
digen wrlen eigenlijk hijzonder weinig vai
orkanen. Niemand kan voorspellen, waa
een nieuwe si.rm aal ontstaan, boe krarh
tig zij aal aijn, welke weg zij zal volgei
en hoe lang haar levensduur is. Men kaï
elf» niet verklaren, hoe het mogelijk i'
dat de vooroorlogse «tormen zelden in he
land doordrongen, terwijl die van na d
oorlog juist tol diep in het binnenlam
Prof. Andriessen over loonpolitiek:
Synode van Gerei. Kerken
(Van een onzer verslaggevers)
De nieuwe psalmberijming
preciezer aangeduid als „proeve
van een nieuwe psalmberijming",
die kort geleden in een complete
uitgave van alle honderdvijftig
psalmen van de pers kwam is
vrijgegeven voor het gebruik in de
eredienst der Gereformeerde Ker
ken. De bedoeling is dat de ge
meenten op die manier gelegen
heid krijgen de berijming te be
proeven.
Deze beslissing viel na een breed
overleg, waarbij inzonderheid ds. P.
Visser te Tilburg zich als tegenstander
van het voorstel ontpopte.
Hij herinnerde er aan dat de synode
van 's-Gravenhage (1949) inzake de
psalmberijming aangedrongen had op
samenwerking door kerken van gere
formeerde oorsprong. Dat zijn er bij de
samenwerking in de huidige Interkerke
lijke Stichting Psalmberijming maai
twee: de hervormde kerk en de gerefor-
I meerde kerken. Doopsgezinden, luthe-
j ranen en remonstranten vallen hier im-
I mers buiten; christelijke gereformeer-
1 den, vrijgemaakten enz. doen niet
evenmin als baptisten en vrije evange-
lischen, ofschoon deze confessioneel
dichter bij de gereformeerden staan dan
bv. de doopsgezinden.
Wanneer men weet, dat de Geref.
Bond in de hervormde kerk deze berij
ming nooit zal accepteren aldus ds.
Visser blijven er dus maar een her
vormd smaldeel plus de gereformeerde
Er bestaan tegen diverse psalmen
de „proeve" exegetische bczwaï
Deze zijn ingediend toen de eerste
honderdtien psalmen waren uitgekomen.
Bij de completering tot honderdvijftig
kon nog geen rekening met de aange
voerde bezwaren worden gehouden.
Onverantwoord
Nu achtte ds. Visser het onverant
woord om in de eredienst een bundel
te beproeven, zolang deze bundel e>
tische bezwaren oplevert en er
garantie bestaat dat met die bezwaren
wordt gerekend.
Prof. dr. W. H. Gispen, die als voorzit
ter van het deputaatschap op dc bezwaren
inging, begon met te verklaren dat het
beslissende punt steeds was: is er vol
doende zekerheid omtrent dc grond-
(Van onze soc.-econ. redactie)
Het door de regering ter advise
ring bij de Sociaal-Economische
Raad ingediende voorontwerp
voor een Arbeidsvoorwaardenwet
moet zeker niet gezien worden als
een remedie tegen de thans als
hinderlijk gevoelde overheidsbe
moeiing bij het loonbeleid.
Deze opvatting verdedigde van
morgen prof. dr. J. E. Andriessen
op een studieconferentie van het
Advertentie
Op 23
der mdr
plotsrlinj
rid had afgedaan,
luguatns «telde de NRC zieh
k xan de laatste gebeurtenis
in de voorhoede van hen
rillen c
gen.
i „de eni-
bevolk in
•rhaft
politiek hei
het belang der Aieuwguinrt
én Nederland een eervolle ui
de kan» «ebept op he
rmale
C.N.V., welke te Utrecht werd ge-I
houden en welke geheel was ge
wijd aan het door de regering op
gestelde voorontwerp Arbeids
voorwaardenwet.
Prof. Andriessen merkte op, dat
het voorontwerp bepaalde verwach
tingen wekt ten aanzien van het te
gengaan van hinderlijke overheids
bemoeiing. Deze verwachtingen
kunnen waarschijnlijk op korte ter
mijn niet verwerkelijkt worden en
daarom achtte prof. Andriessen het
zeer dc vraag of het tijdstip thans
wel juist gekozen ts om tot een an
der institutioneel systeem voor de
loonvorming over te gaan, zoals in
het voorontwerp wordt voorgesteld.
Prof. Andriessen constateerde dat
de repercussies van de gedifferen
tieerde loonpolitiek vooral in de
sfeer van het overleg met de over
heid niet onverdeeld gunstig zijn ge
weest. tal erkende hij dat de re
sultaten. die voor de werknemers
bepaald niet ongunstig zijn
weest, hiervan niet los gezien
gen worden).
Hij achtte het zeer de vraag, of
de tweede stap naar een vrijere
loonpolitiek (Arbeidsvoorwaarden-
wet) nu al gezet had moeten wor
den.
H'l
de
de
bestrijding ervan. Het „*er
de \rrenifde Malen -tl beproeven. .Ie or
kanen door besproeiing met chemicaliën te
dwingen, bon raaende krachten boven zee
te ontlasten. Getuige de gesehiedenia van
Carla hebben deze proeven lot nu toe wei
nig auere».*
Tenalotte nog een interessant commen
taar van Hei V r i j e V o I k over dr hou
ding van de Nieuwe Rotterdamse Courant
Inrake de overdracht van Nieuw-Guinea
aan Indnasale. „De Iraers van de NRC kun
nen zich er de laatste tijd niet over be
klage* dat de hoofdartikelen over Nieuw-
Guinea in dit blad nooit eens verrassingen
Nadat de voorstandera der „historische
taak \an Nederland" in de NRl jarrnlmg
bun warmste verdediger hadden gevonden,
is hei blad ongeveer een hall jaar gelrdri
en de internationalisatii
ua Het voorontwerp houdt in, dat de
_i.._ izemene beleidsregelen voor de loon)
Nederland gUek voortaan door de S E R. zoud
en iittbine-ie moeten worden vastgesteld, met
Intussen ia de NRC blijkbaar weer vanachtneming van de algemene doelstel-
rijn eigen ferme taal geschrokken.
i'sende wending
de NRC
9 september dat „voor elke
ig over hetgeen verder gedaan kan
voor liet welzijn en de ontwikkeling
-uw-Guinea hel helang van de be-
van hel gebied hel enige bepalen-
ent behoort te zijn",
ime rekent dit nieuwe hoofdartikel
de «telling van het oude, dat eni-
plossing van het vraagstuk Nieuw-
paalt het voorontwerp, dat deze door
een loonraad zou moeten geschieden
met vernietigingsrecht van de Kroon
Op beide onderdelen is er dus sprake
van een aanmerkelijke verzwakking
van de overheidsinvloed bij de loon
vorming. Deze verwachtingen acht
prof. Andriessen ten onrechte gewekt,
omdat naar de mening van prof. An
driessen deze verwachtingen op korte
termijn niet gerealiseerd kunnen wor-
Organiste M. Brcmer
naar Amerika
Een Nederlandse jonge vrouw, Marie
Bremer, die organiste was aan de
Engelse kerk in Amsterdam, bespeelt
hef orgel fan een kerk in Washing
ton, dank zij de steun, die zij van een
groep Amerikanen heeft ondervonden.
James Deere, leider van een groep
zangers. „The Washington Cantata
Ine", ontmoette Marie Bremer in 1959
in Amsterdam, toen hij een bezoek
bracht aan de Engelse kerk, waar hij
hoorde, dat zij graag een bezoek aan
Amerika wilde brengen.
Op zijn aanraden vroeg zij een vi
sum aan. Twee congresleden en enke
le andere autoriteiten bemoeiden zich
ermee en in augiLstus j.l. kon Marie
Bremer naar de V.S. gaan. Nu is zij
organiste van de Presbyteriaanse kerk
van Capitol Hillen. Zij werd gekozen
uit de zes beste sollicitanten.
De algemene vergadering van de
Bond van verenigingen voor chr. m-o.
zal op vrijdag 6 oktober in ..Noord-
Brabant" te Utrecht worden gehouden.
Ir. J Bulens uit Hilversum houdt in de
middaguren een referaat over ..het
bijbels arbeidsethos en de beroepen-
voorlichting op de christelijke school
Advertentie
Rook
waar U ook bent
permanent
komstige betrekkingen niet Indonesië.
Inschakelen van de Y.N. „zou overwe
ging verdienen", hoewel het blad op 23 au-
gustus schreef, dat tot dc nieuwe politiek
besloten inu kunnen worden zonder over
leg met de Verenigde Naties.
Tot slot ruimt de NRC plaats in voor de
Nieaw-Guinea-Raad. die vorige maal met
geen woord genoemd was.
Kortom: iu»«en 23 augustus en 9 septetn-
her heeft de NRC opnieuw «en draai ge-! Obenkirchearat Pfarrer dr. Gerber
nomen U ,j w.ehten met belangstelling het 'Darmstadt) die door de Evangelische
.1 A...k" K"k met "Imzaken is belast, heeft
moment af waarop de ..historische h.ertoe het initiatief genomen,
van ee„ hall jaar |ried«i weer in de NRC Mrn wll voor„ Vomen tot cen nauw-
opgeld gaat doen. De lezers van de NRC keuriger omachrijving van het begrip
zijn nu wel op alles voorbereid". I,.religieus kwetsend". I
Op 19 september a.s. zal in de Evan
gelische Akademie Arnoldshain in de
Taunus een ontmoeting plaatsvinden tus
sen rooms-katholieke en protestantse
kerkelijke filmdeskundigen. Zij zullen j Scheoem
spreken over een nauwere samenwer-l Sloom t
king op het gebied van de filmbeoorde
ling en controle.
Meer dan 80.000 leden
(Van een onzer redacteuren) ialdus kolonel Wielinga, dan hoop ik dat
In het afgelopen jaar, zo schreef de;°ris Protestants-Christelijk volksdeel hier.
heer W. Nieuweboer, secretaris, in zijn °,P ^en duidelük antwoord zal ge'
verslag over 1960 in het afgelopen
jaar zijn letterlijk gouden zonnestralen
onze bond binnengevallen. En hij doel
de daarmee op de geschenken en de
blijken van medeleven, die de Konink
lijke Nederlandse Militaire Bond Pro
Rege had ontvangen. Op de jaarverga
dering van Pro Rege, gisteren in
Utrecht gehouden, waren er weer gou
den zonnestralen. De vertegenwoordig
ster van de plaatselijke afdeling Mep-
pel, deelde mee, dat tien Meppelse
dames kans hadden gezien tweehon
derd nieuwe leden en vijfendertig
donateurs voor de bond te werven, een
lid van de afdeling Vlaardingen kwam
150 aanbieden ten behoeve vai
boekenactie Nieuw-Guinea, en de voor
zitter kolonel b.d. KNIL G. Wielinga
vertelde, dat hem een bedrag van in
totaal 310 was overhandigd. En als
klap op de vuurpijl deelde de secre
taris in de loop van de vergadering
nog mee, dat de bond het aantal van
80.000 leden heeft pverschreden.
De belangstelling voor de jaarvergade
ring was enorm en groter dan ooit te vo
ren. Er heerste een opgewekte stemming
ook door het feit, dat. in weerwil van
minder prettige ervaringen. Pro Rege zijn
taak ten aanzien van de militairen voor
treffelijk heeft kunnen vervullen. Dank
werd gebracht aan de tehuisleiders en
aan de propagandisten, die beiden aan dc
groei van de bond een belangrijk aandeel
nebben gehad.
Feitelijk was de enige wanklank, die de
voorzitter in zijn openingswoord moest
laten horen, de subsidie-regeling, die de
gemeente Amsterdam voor Pro Rege
jieeft ingevoerd en waarover wij destijds
zeer uitvoerig hebben geschreven. Zoals
bekend heeft Amsterdam besloten het
totale bedrag van de subsidie gelijkelijk
tc verdelen over de drie verenigingen,
die militaire tehuizen exploiteren.
Statutenwijziging
In dc morgenuren werden de huis
houdelijke zaken afgewikkeld. De heer
Ad. Kuiper werd herkozen lot lid van het
hoofdbestuur en mevrouw M. J. van der
VeenDuvekot tot vertegenwoordigster
van het provinciaal verband Groningen.
De voorzitter vertelde nog. dat het hoofd
bestuur met twee leden zal worden ver
meerderd. dit in verband met de steeds
drukker en omvattender wordende werk
zaamheden. Volgend jaar zal de vereiste
statutenwijziging aan de leden worden
voorgelegd.
In de middagvergadering hield ds. W.
M. Ie Cointre. predikant in algemene
dienst van de Gereformeerde Kerken
voor de geestelijke verzorging van zee
land- en luchtmacht, lid van de commis
sie van advies van Pro Rege een boeien
de en knappe causerie over: en hei
tweede hieraan gelijk iswaarir
hij de voorwaarden besprak, waaraan er
Pro Rege als bond en de tehuisleiders
moeten voldoen, wil de arbeid niet te
vergeefs zijn.
De hoofdvlootpredikant ds. J. H. Sille-
vis Smitt. die per 1 oktober de dienst
verlaat, sprak een slotwoord. In zi
korte afscheidsrede prees hij met nari
de secretaris, de heer Nieuweboer. as
wiens kunde en ijver de bond veel ve
plicht is.
Rcrncmn "siccrh
ipen te Lunteren 'noodgemeentet:
Swets te Rijk (Haarl.meer): te
Drachten (vac. A. van Santen, toez.): S.
de Jong te Eext;
Aangenomen het beroep van de gene
rale synode tot pred. voor buitengewone
werkzaamheden (Open Dcur-vormings-
werk): H. Zunneberg, pred. voor b.w.
geest. verz. gerepatrieerden).
Bedankt voor Huizen (N.H. wijkge-
meentc. toez): L. Kievit te Putten.
GEREF. KERKEN fVRIJG.)
Beroepen te Schouwerzijl: P P. Goos-
ns, kand. te Amersfoort.
CHRIST. GEREF. KERKEN
Beroepen te De Krim: D. Coppoolse te
Hengelo. O
GEREF. GEMEENTEN
Beroepen te Dordrecht cn te Rotter-
tekst. Daarom hebben de drie hebn
die het werk van de dichters vooa,
interkerkelijke stichting moesten to«i
(de hoogleraren dr. M. A. Beek. dr.!
C. Vriezen en Gispen) meermalen f
men teruggegeven, indien er op dii|e
bied bezwaren aan kleefden.
„Het resultaat is echter," aldus
Gispen, „dat ik voor de zuiverheid
de grondtekst volledig insta."
Veel kritiek die op de psalmen is
gebracht (het gebeurde ter synode
door ouderling J. E. Botterweg te
sterdam, die de zg. vloekpsalmen
kon waarderen), raakt niet de beriji
maar de bijbel zélf.
Men kan alles wel door een bril
wantrouwen bekijken zei prof.
pen en dan is het gemakkelijk
bepaalde citaten de lachers op zijn L
te krijgen, maar soms is de dan gf
kritiek rechtstreeks kritiek op de
lige schrift.
Revisie begint
Dat met de geopperde bezwaren i3
rekening wordt gehouden, ontkf
prof. Gispen. Reeds ligt een bundel]
zwaren op de eerst verschenen hont
tien psalmen, groot driehonderd gei
vellen, ter tafel bij de interkerk#
commissie. En woensdag 18 oktobi
gint men daarover te vergaderen,
na komt men elke maand bijeei
bezwaren te toetsen.
Vergeet niet, aldus prof.
dat het hierbij gaat om de kerk^
de toekomst. Of de ouderen
nieuwe berijming wennen is ni^(
het geding. Het werk wordt
nomen met het oog op de jong(r
Niet om hun een blijvende beriji
te verschaffen. Want de kerk is it,
weging. Er zal telkens een
deerde visie nodig zijn.
Dit geldt evenzeer voor de
vertaling. Weinigen weten, dat i
veertien dagen een revisie-verga',
door de bijbelvertalers wordt gehoil
Daar beoordeelt men de ingek®
kritiek, maar tevens de resultatenf!
het voortgezet wetenschappelijk
zoek, door opgravingen enz. verkrl
Men moet dankbaar zijn dat de 1
in beweging is. Daarom dient meij
betekenis van een nieuwe psalm»
ming en een nieuwe bijbelvertaling!
tc overschatten. Zij zullen ovei
tijd opnieuw vervangen worden.
Dat de gereformeerde gezindte i
heel niet meedoet aan de psalmrfl
ming betreurde prof. Gispen. Maari'
zijn dan toch de twee grootste kerf
En wat de Geref. Bond betreft: i
accepteert ook dc nieuwe vertaling Ij
Bij de christelijke gereformeerrienL
het gunstiger. Zij hebben in ds. A.
ker een nauwgezet
interkerkelijke comm
Andere berijiningfk
Op een suggestie van ds. W. Ton
Alphen-Noord om ook de psalm beriji
gen van ds. L. W. Muns en drs. Joh.r
kenaar Francken (hiervan zijn past
tig psalmen verschenen) voor rie
dienst vrij te geven antwoordde
Gispen dat dit niet kan, daar men
de beoordeling van die berijmingen |a
gereed is. Er wordt echter wel aan|
werkt. Hij verklaarde dat nadrukki.
omdat sommigen meenden, dat dieK
rijmingen onder de tafel gestopt f
Uiteraard kwam ook het
Hasper nog ter sprake, dat in 1949 I L
de synode bij de kerken werd aanw
len. Later hebben de gereformeè
kerken dit psalter terzijde geschojtc
omdat de hei-vormde kerk het f
wenste te accepteren en daardoor]
eenheid van het psalmgezang
practische betekenis op de scholenï
net geding kwam.
Dr. P. G. Kunst te Amster\
scriba van het deputaatschap
klaarde dat men niet meer tot|^
psalter-Hasper kan terugkeren,T
drie achtereenvolgende synodes
ben besloten een andere weg
gaan. Dit houdt verplichtingen tn.1
voerde een krachtig pleidooi *~-
voortzetting van het beleid.
Ds. B. W. Ganzevoort tc AntweA
rapporteur der commissie, legde Hel
druk op „proeve". Men bindt zichB
aan niets wanneer uit de proeve
gezongen.
Het voorstel van de commissie ou
nieuwe berijming vrij te geven r—
aanvaard, maar dan met een door
dr. D Nauta voorgeslagen uitbreid^
dat men deze proeve kan gebnJH
naast het bestaande psalmboek on|
de kerken er met het oog op ingebral
bezwaren een voorzichtig gebruik |P
zullen maken.
Dit besluit kwam tot stand mede it
met vijfenvijftig tehuizen. Anders ge
zegd: Humanitas ontvangt per huis een
subsidie van 1433 en Pro Rege van 104.
Hoewel Pro Rege tegen deze gang van
zaken bezwaren beeft ingediend, heeft
het gemeentebestuur van de hoofdstad
temeend zijn standpunt te moeten hand-
n. Mochten andere steden deze ge- - dciucuch ie v_«ipeiie a a
dragsiijn van Amsterdam gaan volgen. I dam-Zuid-Pendrecht: A. Hofman te Zeist. Kamp, oefenaar te Utrecht.
De rector magnificus var
nische hogeschool in Eindhoven. I
dr. K. Posthumus, zal zijn jaarrede l
zoals eerder gemeld, op woensdaff
september houden, maar op
20 september.
BOND VAN VRIJE EV. GEM.
Beroepen te Haarlem-Beverwijk: h
Moerland, pred. voor binnenlandse I
ding te Amsterdam.
OUD GEREF. GEM. 1
Beroepen te Capelle a d. IJssel:
