Jlieuuie fciitsclje GTouranl Katanga met geweld onder V.N.-bewind Commentaar CARLA IS BEDAARD ESTHER DREIGT Caravelle met 77 man verongelukt Er is geen enkel woord Tanghuts bij President Tsjombe zoek ministers in arrest (n 1960 vielen in het verkeer 1900 doden Russen namen hun zevende kernproef Quadros even in Rotterdam In Marokko in ravijn gestort Boot slaat om - 95 doden Crita) hlu LZl. WOENSDAG 13 SEPTEMBER 1961 KANTOREN: Steenstraat 37. TELEFOON: alle afdelingen 31441. POSTREKENING: 58936. KLACHTBNDEENST: bezorging 1819 u. ABONNEMENTEN: 7.50 per kwartaal; 2,55 per maand; ƒ0.59 per week ADVERTENTIES: 0.20 per millimeter Familieberichten 0.18 per millimeter. (Bij contract belangrijke korting) Tweeënveertigste jaargang no. 12276 CURISTELIJK'NATIONAAL DAGBLAD .Stantvasttcl) is aheblevtii mgn hert in teftjeaspftT Scherpe kritiek in Oldenzaal Zie pagina 7 T^ROEPEN van de Verenigde Naties hebben vandaag, na gevechten met Kalangaanse troepen in de Katangaanse hoofdstad Elisabethstad, de Kongolese staat Katanga aan zich getrokken, imvangrijkc verliezen aan beide zijden bij de i de ochtend uitbraken en verscheidene uren controle over de afgescheide Er is melding gemaakt van gevechten die om vier uur lang duurden. President Moise Tsjombe, die sedert de afscheiding van Katanga van Kongo veertien maanden geleden de Katan gaanse staat heeft geleid, is uit Eli sabethstad gevlucht en zou zich in de buitenwijken ophouden. tTET JAAR 19C0 was, voor de ontwikkeling van de verkeers- M- onveiligheid, een zwart jaar. Was reëds in 1959 een tendens raar te nemen, die deed vermoeden dat aan de in 1955 ingezette (unstige ontwikkeling een einde was gekomen, in 1960 openbaarde fch een uitgesproken beangstigende toeneming van de onveiligheid fy de weg. Dit alles staat te lezen in het jaarverslag van het Verbond voor veilig terkeer, dat vervolgt: Die toename manifesteerde zich niet alleen in jen verdere vergroting van het aantal verkeersongelukken met 17,6 |)rocent een percentage dat sedert 1950 nimmer werd overtroffen 'haar helaas ook in een ongekend sterke toename met 10.6. procent ran het aantal doden op de weg. I Dit steeg van 1718 in 1959 tot 1900 in 1960 ofwel met 182 slachtoffers, óorzichtige prognoses, die voor de afgelopen jaren een jaarlijkse toe- lame van het aantal verkeersdoden met ongeveer 100 per jaar hebben rorspel, zijn daarbij door de realiteit illusior geworden. Öok het antal zwaar en licht gewonden overtrof dat van het jaar 1959 aan- enlijk, namelijk met 11 procent. Gerekend met de enorme toeneming van het aantal motorvoertuigen i Nederland is er van een relatieve toeneming der verkeersonveiHg- leid ook in 1960 echter geen sprake. V.N.-militairen hebben kans gezien de Katar.gaanse minister van buiten landse zaken Kimba en zijn ambtge- >ot van financiën te arresteren. Dr. Conor O'Brien, de hoofdvertegen woordiger van de Verenigde Naties in Katanga, verklaarde op een persconfe rentie: „aan de afscheiding van Katanga n einde gekomen. Het is thans een Kongolese provincie onder bestuur van de centrale regering in Leopoldstad. Hij deelde mede dat vandaag nog een hoge Volgens O'Brien waren de V.N. In actie gekomen om een burgeroorlog tus- n Katanga en de rest van Kongo te lorkomen. Hij zei dat bet Kongolese na tionale leger van plan was geweest Xoord-Katanga binnen te vallen. is niet alleen in Elisabeth gevoch ten. daar de V.N.-troepen in geheel Ka- tanga strategische punten hebben bezet Op verscheidene plaatsen zijn Katangaan- militairen nog slaags met V.N.-troepen. President Tsjombe. die bloedsporen op zijn kleren had, verklaarde in zijn ge heime schuilplaats dat de V.N. hen: hadden medegedeeld dat zU drie van zljr ministers zouden arresteren. Voorts wil den zü hem naar Leopoldstad overbren gen. Katangaanse officieren, die de presi dent .op de hoogte kwamen stellen de jongste ontwikkelingen .verklaarden dat de toestand zeer verward was. In Washington is gisteren bekend gemaakt dat de Sowjetunie dinsdag de vroege ochtend zijn zevende kernproef in de atmosfeer heeft ge nomen. Volgens de atoom-energie commissie in Washington was het een apen in de orde van grootte van ver scheidene miljoenen tonnen tnt. De zevende proef is eveneens geno men in het Noordpoolgebied in de om geving van Nova Zembla. Nederlands sergeant in Kongo verongelukt Bij eer. verkeersongeval te Kamina (Kongo) is om het leven gekomen de 26-jarige sergeant B. Hoop uit Apel doorn. Sergeant Hoop maakte deel uit van een medisdh team, dat op 17 juli is ver trokken naar de Kongo. Daar werd nij als hygiënisah-inspecteur, ter beschik king gesteld van de secretaris-generaal van de Verenigde Naties. Voortvluchtig paar was in Brussel De Amsterdamse politie heeft bericht ontvangen uit Brussel dat daar op 3 september jl. zijn aangehouden de 40- jarige assistent boekhouder en oud- s.s.'er W. E. en zijn vrouw. Sinds begin augustus werd naar dit voortvluchtige echtpaar, dat in Amsterdam jarenlang heeft geleefd onder de naam B.. ge speurd in verband met een verduiste ring van f 25.000 uit de brandkast van beider werkgever, de Amsterdamse ten ten- en dekkledingfabriek gebr. Faber N.V. te Amsterdam. Het echtpaar zal zo spoedig mogelijk naar Amsterdam worden overgebracht. Nieuws in één oogopslag #In Katanga hebben V.N. -troepen vandaag het be wind van Tsjombe over genomen. De president is gevlucht, twee van zijn ministers zijn gearresteerd. Een tweemotorige C ara- veile van de Air France is gisteravond, vlak voor de landing op het vlieg veld van Rabat, tegen de helling van een ravijn ge vlogen en brandend neer gestort. Alle inzittenden, 78 personen, zijn om het leven gekomen. De orkaan Carla had tot vanmorgen zeventien slachtoffers geëist in de staten Texas en Louisiana. Hy is overgegaan in een gewone storm. Reeds heeft zich een nieuwe wervel storm aangekondigd, die de codenaam Esther draagt De orkaan Pamela zou op iosa reeds honderd slachtoffers hebben ge- eist. Indien de socialistische motie Vein wantrouwen in de Franse nationale ver gadering de absolute meerderheid van 276 stern- krijgt, zal de rege- ring-Debré moeten aftre den. De regering verwacht echter niet dat de motie het zal halen. Bij de aankomst van commissie van de Or ganisatie van Amerikaan se staten in de Domini caanse Republiek (die een onderzoek moet instellen naar de klachten over verdrukking) hebben zich ernstige ongeregeldheden voorgedaan, toen duizen den Dominicanen protes teerden tegen het regime. Er vielen enkele doden en vele gewonden. Volgens burgemeester Brandt van West-Berlijn Oostduitse plannen ontdekt om moeilijkheden te veroorzaken op de twee Westberlijnse vliegvelden. Hier zouden de Oostduitse provocateurs moeten pro testeren tegen zg. ontvoe ringen via de luchtcorrl- In een unaniem aan vaarde motie heeft de raad van Oldenzaal bur gemeester mi. J. de Vries verzocht een intensief on derzoek te doen instellen naar de ongeregeldheden die zich hebben voorge daan toen de politie slaags raakte met Italiaanse cn Spaanse arbeiders. De Eerste Kamer heeft haar goedkeuring gehecht aan de nieuwe, tijdelijke regeling van de sportprijs- vragen. De gehele VVD- fractie stemde voor. Van A.R.-fractie waren vier leden vóór en drie tegen. gewoed, of een nieuwe wervel wind die de codenaam Esther heeft gekregen, beweegt zich met een snel heid van 20 km per uur boven de Atlantische Oceaan in de richting van de Amerikaanse zuidoostkust. De orkaan, die zich op ongeveer 1500 km ten oosten van Porto Rico be vindt, verplaatst zich in noordweste lijke richting. Voorlopig is alleen de scheepvaart gewaarschuwd, buiten het bereik van de orkaan te blijven, die volgens de deskundigen zeer ge vaarlijk kan worden. De Carla is gisteren ten slotte af gezwakt tot een gewone storm, na dat zij in grote delen van de staten Texas en Louisiana dood en- verderf had gezaaid, voornamelijk in de kust gebieden. De begeleidende wervel winden maken nog steeds slachtof fers, zo werd vanochtend nog gemeld Tot dusver hebben al zeventien men sen het leven verloren, ondanks de maatregelen, die de autoriteiten al dagen van tevoren hadden genomen om de veiligheid van de bevolking t- verzekeren. In Texas is aan de rijst- en katoen- oogst voor meer dan 200 miljoen dollar schade aangericht. Om de zwaarst ge troffen steden (Galveston en Corpus Christi) wordt de schade geschat op tientallen miljoenen dollars. Zware re genbuien. die na het overtrekken van de orkaan zijn gevallen, dreigen tot ernstige overstromingen te leiden. Gis teravond bevond de orkaan Carla zich ten noorden van Waco in Texas. Met windstoten van ongeveer 80 km per uur verplaatste de kern Zich in de richting van de staat Oklahoma. In Galveston miste de wervelstorm op het kantje het centrum van de stad, zij trof een gebouw, waarin 1200 vluchtelingen waren ondergebracht. On geveer 60 mensen werden licht gewond door rond vliegend glas. Aanvankelijk vreesde men. dat er heel wat doden waren gevallen. Dit werd wellicht voor komen, doordat een man van het rode kruis bij het naderen van de orkaan schreeuwde, dat iedereen op dc grond moest gaan liggen. Toen de wervelwind tooesloëg lag iedereen op dc grond. Pamela De orkaan Pamela, die gisteren met volle kracht het noorden van het eiland Formosa heeft getroffen, zou tot dusver al honderd slachtoffers hebben gevergd. Tientallen mensen worden vermist honderden mensen liepen zware wondingen op. Het zal nog dagen du ren. voordat de autoriteiten een ledig overzicht van de schade zullen hebben. Vele duizenden mensen werden dakloos. Ze zijn er weer, de groenen. Het is, zoals ieder jaar, u eer een kale bedoening geworden, waar bij korte metten werden gemaakt met de aankomende studenten en in het bijzonder met hun haar dos. De oud-president van Brazilië, de heer Quadros, is gisteravond met het Britse schip de Uruguai Star uit Santos in de Rotterdamse Merwehaven aangekomen. Hij was op doorreis naar Londen. Het was niet mogelijk om op enigerlei wijze met de oud-president in contact te komen. Het gehele terrèin van Muller en Co. was afgezet. n Deze indrukwekkende verschij ning is de heer Alfie Howard, stadsomroeper van Cromer in het Engelse Norfolk. Hij is naar het continent vertrokken om met lui der stem propaganda te maken voor toerisme naar Engeland. Het geen hem, gezien zijn functie (en zijn stem) wel is toevertrouwd. Griekse prinses verloofd met Spaanse prins Koning Paul van Griekenland heeft vandaag de verloving bekendgemaakt van zijn oudste dochter, prinses Sophia met don Juan Carlos, prins van Astnrlë cn zoon van de Spaan-e tioonprelendent Dit Is in een te Athene ullgegcvcn com muniqué meegedeeld. Eerder had prins Constanttfn het nieuws aan journalisten in Athene verteld. Koning Paul en koningin Fredcrika zijn thans met hun dochters Sophia cn Irene voor een particulier bezoek in Zwitserland. Zij zullen morgen met Don .Tuan en zijn vader, de graaf van Barce lona, naar Athene terugkeren. Prinses Sophia werd op 2 november 1938 in Athene geboren en is dus 22 jaar. Don Juan werd op 5 jan. 1938 te Rome geboren. Hij is de zoon van de graaf van Barcelona, zoon van wijlen koning Alphons van Spanje. Carlos heeft zijn opvoeding in de militaire academie te Saragosa genoten, hij studeert nu aan de universiteit van Madrid. HET mistte z avond laat t ar, toen gister- Caravelle straal vliegtuig van de Air France het vliegveld van de Marokkaanse hoofd stad Rabat naderde. Het toestel, dat om 23.10 uur op het vliegveld werd verwacht, bleef tot 23.02 uur in con tact met de verkeerstoren. Er was niets bijzonders aan de hand. Alles leek in orde te zijn. Totdat er plotse ling een grote stilte viel en enkele minuten later het geluid van een zware explosie werd gehoord De Caravelle was tegen de helling van een ravijn opgevlogen en brandend in de afgrond gestort. Alle 78 inzit- 'enden kwamen om het leven. De vlammen stegen onmiddellijk huizenhoog uit het ravijn op. terwij' de brandweer wanhopige pogingen Uit Soerat (bij Bombay) wordt ge meld dat 95 mensen, onder wie 35 vrouwen cn 50 kinderen omgekomen zijn, toen een boot, die uit hun over stroomde dorp Gopali evacueerde, in de wild stromende Narmada-rivier omsloeg. Er zouden zich 150 personen aan boord van het schip, dat de naam Alamat (veilig) droeg, bevonden heb ben. Men neemt aan dat de boot on bestuurbaar was geworden, nadat dc zeilen weigerden open te gaan. Socialistische motie tegen Franse premier De Franse socialistische party zal een motie van wantrouwen tegen de rege- ring-Debré indienen, nit protest tegen het feit. dat naar haar mening, de re gering het parlement niet de rol laat spelen, waartoe het grondwettelijk be voegd is. De leider van de socialistische frac tie verklaarde: „Wanneer het land een slechte regering heeft, dan is dat de fout van de premier, maar wij luzenl niet toestaan, dat het land een slecht parlement heeft." Wanneer de motie de vereiste ab solute meerderheid van 276 stemmen verkrijgt, is de regering verplicht af te .reuen. President De Gaulle kan dan een nieuwe premier benoemen Dc regering verwacht niet, dat de motie zal worden aangenomen, omdat een crisis, na de aanslag op de pre sident, zeer prnstige gevolgen za hebben. Daarmee sluit men de ogen niet voor het feit. dat er grote onte vredenheid in Frankrijk heerst. Na aanrijding een dode De 25-jarlge postbode J A. Endeman uit Raalte is maandagavond met zijn bromfiets tegen een autobus, bestuurd door G. de W. uit Nijverdal, gereden. Het slachtoffer, dat in zorgwekkende toestand naar het ziekenhuis in Almelo werd overge bracht, is vanmorgen aan zijn verwon dingen bezweken. deed, het wrak te bereiken, dat op in. van het vliegveld bij het dorp je Douar Doum was terecht gekomen. Vele uren na de ramp was het nog onmogelijk, tot de plaats van het on heil door te dringen. Van Nederland slachtoffers werd geen melding gemaakt. Het merendeel van de inzit- enden had de Franse nationaliteit Het tweemotorige nog vrijwel splin ternieuwe straalvliegtuig was onderweg van Parijs naar Rabat. Onder de pas sagiers bevonden zich de Australische ambassadeur in Kairo, John Quinn, de ambtenaar Bouftimi van het Egyptische ministerie van buitenlandse zaken, prins Sakhri van Koeweit, de economische adviseur van de Franse regering te Ra bat, Laurent, de directrice van het pers bureau Agence centrale de presse in Marokko. mevrouw Nadine Sylvere Clouzet, tien Marokkanen, drie Ameri kaanse marine-officieren, twee Russen iensen uit Luxemburg, Italië, Span- i Zwitserland. Er bevonden zich kinderen in het toestel. De be manning bestond uit zes leden. Een Franse ooggetuige uit Rabat, die ch aan de andere kant van het ravijn bevond, waarin de Caravelle was neer gestort, vertelde dat hij het toestel hoor de naderen en dat het kennelijk zeer laag vloog. Dat was echter niets bijzon ders. omdat het straalvliegtuig vlak voor de landing is neergestort en dus op hei moment dat het verongelukte bezig was. snel hoogte te verliezen. Plotseling zag de Fransman een lichtflits, die met een explosie gepaard ging, toen de Cara- clle de helling trof. Het slanke toestel schokte terug en even daarna deed zich een nieuwe ontploffing voor. Daarna viel de machine brandend in stukken het ravijn. !>it was het tweede ongeluk met een Caravelle. een Frans produkt. Het eer- ,-Iiegtuig van dit type werd tn 1959 In dienst gesteld en het eerste ongeluk gebeurde vorig jaar bij Ankara in Tur kije. Ook toen kwamen alle Inzittenden om het leven. Het toestel dat gisteren verongelukte, was het nieuwste vai Air France. TAE AANSLAG OP DE GAULLE Is mls- lukt en men kan er niet dankbaar genoeg om zijn. Maar dc problemen, die met deze aanslag verband houden, zijn onverkort gebleven. Zij openbaren zich zelfs duidelijker dan ooit. De aanslag toch heeft nog eens pijnlijker dan wat ook de aandacht gevestigd op het feit, dat Frankrijk in feite een éénmansrege- ring heeft. De Gaulle immers is het, die het beleid van Frankrijk bepaalt. Hij doet het bo vendien op een wijze, die zijn onderda nen omtrent veel in zijn plannen in het onzekere pleegt te laten. Misschien heeft ook hij niet alles helder voor de geest. Aan te nemen valt, dat hij wel weet wat hem uiteindelijk voor ogen staat, maar de weg om het te bereiken is een lange, een moeizame, cn bovendien een met veel bochten. Ware dc aanslag gelukt. Frankrijk zou opnieuw in de chaos terecht zijn geko men. De éénmans-regering van De Gaullo zou mogelijk zijn opgevolgd door een militaire dictatuur. Er zou een ontstel lende gisting zijn ontstaan. En dit alles zou zijn te pas gekomen aan Chroesjtsjef, die nu reeds pocht, dat Frankrijk een zwakke plek in Europa is. Hetgeen hem uiteraard niet heeft verhinderd, aan De Gaulle een telegram van gelukwens te zenden. Anders dan in vergane eeuwen horen trouwens aanslagen in de moderne diplomatic niet thuis. Dc aanslag zelf stamt uit kringen van het Franse leger. Dit is een ontstellend feit temeer. Want het is een aanwijzing, hoezeer in de Fran se armee onbetrouwbaarheid aan kracht heeft gewonnen, hoezeer het Franse leger door ontrouw aan het wettig gezag is ge ïnfiltreerd. En dit in een tijd, waarin Frankrijk, Europa en de wereld een ster ke, hechte en eendrachtige defensie min der dan ooit kunnen ontberen. Daarom moet deze aanslag ernstig heten en mag zij niet, zoals De Gaulle zelf aan vankelijk deed, als een mislukte grap worden beschouwd. Er staan hier al te grofe belangen op het spel. Zo is het begrijpelijk, dat in Frankrijk het parlement, door eigen machteloosheid in zijn rechten beperkt, opnieuw in be weging gaat komen. En van dat parle ment als politiek lichaam, mits het bestel kan worden gezuiverd van zijn kwalen, zal Frankrijk het voor een belangrijk deel moeten hebben. Thans kan het parlement nog geen tegen speler zijn voor De Gaullo, cn het heeft het daarnaar gemaakt. Het verstandigste wat het eens kon doen was van eigen rechten af te zien. Maar ook dit wijst op de vreemde situatie waarin Frankrijk verkeert. Het bewind hangt aan één man. En hoe bekwaam deze moge zijn, het is allengs te weinig. Tendens: veranderlijk depressie, die het overblijfsel is van de cycloon Betsy. Vanmorgen bedroeg de barometerstand in het centrum van deze depressie 946 millibar. Gisteren volgde ze een overwegend noordelijke koers, nu begint ze weer naar het noordoosten af te bui gen. Het koufront van de depressie lag van morgen boven Engeland en liep vandaar naar Brest. Het beweegt in oostelijke richting en zal vanavond of vannacht ons land met enige regen passeren. De wind ruimt daarna naar zuidwest tot west en neemt iets tn kracht af. Er zul- 17 «pteipber eerste kwartter. de temperatuur gaat iets naar beneden. HET WEER EN EUROPA Rapporten hedenmorgen zeven uur De Bilt verwacht tot donderdagavond: Half tot zwaar bewolkt met later weer enige regen. Matige tot vrU krachtige wind In hoofdzaak tussen zuidwest cn zuid. Lagere temperaturen overdag. (Op gemaakt 11.15 uur). VV7AT is een taal? Een systeem ben jarenlang geworsteld met Christus een koninkrijk van Meer wist men er niet over. ben wjj het met ons no* allUd van woorden, die monde- de ontcijfering van een taal, tien provincies stichtten, langs In 1870 herontdekte de Brit springlevende Nederlands toch de belangrijkste weg tussen Arthur Wylle het Tanghuts, maar heel wat gemakkelijker, tj Llng en schriftelijk kunnen den overgebracht en die voor zich cn in bun verband gezet, v0 de luisteraar of de lezer doen leiding weten, wat er precies bedoeld N'ishida wordt. Maar die uitwisseling Ky0U, van gedachten in woorden moet dan toch wel gebeuren tussen r vu Tibet en China. ZU werden la- maar hg zag geen kans om weet het: In die moedertaal van ergeten was. Onder jer door de bordes van de be- ook maar enigszins wUs te wor- ons is een nieuw boek versche- i professor Tatsuo ruchte Dsjenghis Khan onder den uit de betekenis der vreem- nen, boordevol tips, boordevol i dc universiteit van de voet gelopen. En met hun de karakters, noch uit de bU- wenken voor de hulshouding, koninkrijk cn met hun cultuur, zonder moeilijke structuur, een prettig boek, een nuttig ging ook hun landstaal onder, grammatica en uitspraak. De boek en een vlot-geschreven studie gemaakt van Tibelaan- Het was de Aziatische weten- Japanse geleerden kannen het boek. rerd die elkaar verstaan. En se en Chinese documenten. schap wel bekend, dat deze Tanghuts nu lezen als een vlot- „Dat zit zo", la de Utel en hoe dat was met die taal alt Mid- Tanghuts een eigen spraak had- geschreven boek. w er de bezitter (beiltaler) van den-Azië al heel lang niet meer En ziedaar: men zag kans de den gekend. Men wist zelfs dat „Dat zit zo!" kunnen zij thans kunt worden staat klaar en het geval. taal der Tanghuts te ontcjjfe- 016 u,t 6.133 woorden bestond zeggen, ais hun wordt gevraagd duidelijk vermeld op één der ren. Die Tanghuts waren men- en n°g honderd Jaar na Dsjeng- nMr een moeilijke zinsconstruc- advertentiepagina's. Er is geen Japanse taalkundigen heb- sen, die in het jaar 1032 vóór h's Khan werd gesproken. tie uit het Tanghuts. Dan heb- woord Tanghuls gcsteldh h 11 E nper. 1 D. Helder Y pen burg VllkS Eelde regen 8 5 a 17 14 0 ia 13 o.i 17 13 0 18 12 02 Twente Eindh ?w bÜw 1» 3 10 12 O* 1!» 13 0 Zd -Limb Helsinki zw. bcw. Ïw 6 3 19 13 0 14 10 8 O*) o Koocnb h. bcw. nw Q windstil ww 2 19 6 2 17 11 0 Londen A-dam regen regen zw. bew. zzw 7 16 0.1 18 12 0.1 10 13 0 Luxemb Pirtj» zw bcw. Lo 3 18 10 0 22 12 0 Grenoble 1. bcw windstil 23 11 0 Berlijn Franxfurt MQncheo ZOricb GcnCve rh. bew onbew. mist h. bcw. wzw 2 verand zzw I windWil windstil 19 12 0 21 9 0 20 0 0 20 8 0 24 8 0 Wenen Belgrado Athene Rome 1. bew h. bew. onbew. verand windstli z 2 n 2 windstil Z3 io oa 24 8 0 21 7 0 25 18 0 ar» 12 0 26 14 0 s

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1961 | | pagina 1