Jlicume Ccittsrljc (fourant Plannen voor een nieuwe polder van liefst 9000 hectaren groot Commentaar Quadros „door de reactie gedwongen af te treden TOUWTREKKEN TUSSEN DEFENSIE EN WATERSTAAT Opzet: ontlasting van vliegvelden en militaire oefenterreinen Bosbrand blijft woeden Ulbricht: „Resten van oorlog opruimen ZATERDAG 26 AUGUSTUS 1961 KANTORENSteenstraat 37. TELEFOON: alle afdelingen 31441. POSTREKENING: 58936. KLACHTENDIENST: bezorging 18—19 u. ABONNEMENTEN7,50 per kwartaal; 2,55 per maand; f 0.59 per week ADVERTENTIES: /o,20 per millimeter Familieberichten 0.18 per millimeter. (Bjj contract belangrijke korting) Tweeënveertigste jaargang CHRISTELIJK -IS AT ION A AL DAGBLAD „Stant®astlcl| I» gbfbUotn mijn bert ia Itgbeaspttt" Zomer 1962: fris en fleurig (Van onze speciale verslaggever) ALS ER GEEN kink in de kabel kotnt. krijgt Neder land er binnen afzienbare tijd een nieuwe polder bij. Het stuk, waar het om gaat, ligt tussen Den Hel der en Den Oever, noordelijk van de Afsluitdijk. Het water daar, dat deel uitmaakt van de Waddenzee, heet Balgzand (ook wel Amsteldiep) en zou volgens een opgave Hoewel het overleg over de winning van dit grote stuk land ongeveer de neift van de Wieringermeer en een-vijfde deel van de Noord-Oostpolder zich nog op interdepartementaal niveau be vindt, zijn de plannen al in een verge land kunnen opleveren. Daar de bodem uit zand be staat, ligt het in geen geval in de bedoeling er een landbouwpolder van te maken. Het ministerie van de fensie, dat de grootste belanghebbende is, wil het voor militaire doeleinden laten inrichten, eventueel ter ont lasting van vliegvelden, opslagplaatsen en oefenterrei- drukke bevolkingscentra, of daar, waar de re- Rijkswaterstaat negenduizend hectaren I creatie een veer heeft moeten laten. Nieuws in één oogopslag In Brazilië heeft het on verwachte aftreden van president Janio Quadros groot opzien gebaard. Aan vankelijk meende men (vooral onder de militaire leiders) dat hij werd afge zet, maar later helde men over naar de mening, dat hij vrijwillig is heengegaan om met nog groter steun van burgers en militairen als staatshoofd terug te ke- Chroesjtsjef heeft weer eens verklaard, dat er geen oorlog zal komen, als Rus land en de Ver. Staten zij aan zij zullen marcheren. Het zou daarom wenselijk zijn, dat het gesprek over de Berlijnse crisis spoedig op gang wordt gebracht. De Algemene Vergadering van de Verenigde Naties heeft zich met 66 tegen 0 stemmen en een groot aan tal onthoudingen achter de Afrikaans-Aziatische reso lutie geplaatst, waarin van Frankrijk wordt geëist zijn troepen terug te trekken op de basis Bizerta en onder handelingen met Tunesië te openen over ontruiming van deze vlootbasis. De Amerikanen hebben weer een satelliet gelan ceerd, met behulp waarvan men micro-meteorieten wil ontdekken en bestuderen, die de veiligheid van ruim tereizigers in gevaar kun nen brengen. Nederland krijgt er wel licht een nieuwe polder bij, die tussen Den Helder en Den Oever, ten noorden van de Afsluitdijk komt te liggen. Daar de bodem uit zand zal bestaan, zal de polder voornamelijk dienen ter ontlasting van vlieg velden en militaire oefen terreinen. De bosbrand op New Foundland is nog steeds niet bedwongen. Enkele honder den militairen zijn naar het eiland overgebracht met modern blusmateriaal om de branden te bestrijden, die ook het internationale vliegveld Gahder bedreigen. ^RESIDENT Janio Quandros van Brazilië heeft gisteren onverwachts nogal wat kritiek geweest op A zÜn ontslag ingediend, met de mededeling, dat druk in binnen- en buitenland hem verhinderde zijn taak uit te voeren. De Braziliaanse strijd krachten weigeren de geldigheid van het ontslag te aanvaarden en zijn daarom in de kazernes geconsigneerd. Zij menen dat de president na een paleisrevolutie gedwongen is zijn ambt op te geven. Als (tijdelijk) opvolger van Quadros is aangewezen de voorzitter van het Huis van Afgevaardig den, Ranieri Mazzilli, die heeft medegedeeld, dat „het beleid soepel ver loopt." Volgens de Braziliaanse radio is de linksgezinde vice-president, Joao Gou- lart, die in het Verre Oosten verbleef, waar hij onder meer communistisch China heeft bezocht, onderweg naar huis. Quadros is met onbekende be stemming vertrokken, nadat zijn Vis count eerst op het vliegveld van Sao Paolo was geland om te tanken, na dat het uit de hoofdstad Brasilia was vertrokken. BON D kant noteren als nieuwe abonnee: (straat) (woonplaats) Betaling geschiedt per week/ maand/kwartaal/per giro (Doorbalen wat niet van toepassing Is). Als bewtjs van dankbaar heid uwerzijds. ontvang ik graag het boek Dp-Parade' op onderstaand adres: De boodschap van president Quadros, waarin h(j zijn aftreden bekend maakte en die elke v(jf minuten voor de radio werd voorgelezen, kwam ongeveer tege lijkertijd met een bericht uit Rusland, waarin werd gezegd dat president Qua dros beloofd had een bezoek aan de Sowjetunie te brengen en diplomatieke betrekkingen aan te knopen. Quadros, die pas in januari als presi dent was geïnstalleerd, na in oktober met een ongekende meerderheid te zijn gekozen. zei volgens de voorgelezen radioboodschap. die hij als brief aan het Congres had gezonden, dat hij door de reactie was verslagen. Volgens hem zou aanblijven een gevaar voor de bin nenlandse vrede zijn. In concreto werd echter niet gezegd waarom Quadros was afgetreden. Wel heeft de gouverneur van de staat Guanabara, Lacerda, in een televisiere de verklaard, dat Quadros van plan was geweest de volksvertegenwoordiging naar huis te zenden om daarna per de creet te regeren. Quadros. die aanvan kelijk de reputatie had politiek gema tigd en economisch conservatief te zijn. had de laatste tijd duidelijk laten mer ken dat hij een ..onafhankelijk" buiten lands beleid wilde voeren. Weliswaar brak hij niet met de Verenigde Staten, doch tevens streefde hij naar een goede verstandhouding met de Sowjetunie en met Cuba. De Cubaanse minister van economische zaken kreeg kortgeleden nog een zeer hoge onderscheiding van In de boodschap aan het Congres zei- de h(j slechts getracht te hebben het land in een koers te brengen van poli tieke cn economische vr(jheid. „Maar mijn pogingen faalden tegen corruptie, leugens cn lafhartigheid van groepen en individuen, ook in het buitenland." Hij besloot: „Ik neem m(jn oude functie van professor cn advocaat weer op." Manoeuvre Voor Quadros met onbekende bestem ming vertrok, had hij een gesprek met de gouverneur van Sao Paolo, Pinto. Bijna alle gouverneurs zijn daar giste- n vergadering bijeen geweest (voor tenminste lid van de Nationale iemocratische unie). Zij stelden zich achter Quadros. De voorzitter van hun martij, Levy, heeft na een gesprek met Pinto gezegd: „Wij wensen dat de pre sident zijn ontslag intrekt, maar er is reeds een toestand ontstaan die juri disch uiterst ingewikkeld is, daar de mededeling van zijn aftreden reeds in de Senaat is voorgelezen en een lijde lijke president in functie is getreden." Sommige Insiders hebben verklaard te ;enen dat het hele aftreden niets an ders is dan een manoeuvre van Quadros met nog groter steun dan hij al had terug te keren. De laatste tijd wa Indonesische druk op Japan Dc papoeazakenman Herman Womsi- wor. die lid is van de Nieuw-Guinea- raad. heeft volgens Ass. Press aai Nicuw-Guiena Koerier verklaard dat de lust van de Japanners om zaken te doen in Nederlands Nicuw-Guinea. geringer geworden, daar de Indonesische regering aan de autoriteiten te Tokio heeft laten weten dat dit zou kunnen leiden tot In doncsische tegenmaatregelen. Japans ka pitaal in Indonesië zou gevaar lopen ge- confiskeerd te worden. Dientengevolge heeft Shiro Nakamura, directeur van de Japan-Netherlands Sal vage Cy. een plan van 25 miljoen gulden voor berging van wrakken bij Nieuw- Guinea voor onbepaalde tijd uitgesteld Dc heer Womsiwor ziet echter moge- Ujkheden om door zakenlieden uit ande re n iet-genoemde Oostaziatische landen op de Japanse markt zaken te doen. vriendschapsbetuigingen jegens com munistische en communistisch-gezinde staten. In strijd met deze veronderstel ling lijkt de passage van Quadros' brief waarin hij de bevolking oproept de kalmte te bewaren en aan het werk te blijven. De Braziliaanse regering heeft zich achter de president gesteld cn is afge treden. Hierdoor wordt de terugkeer Quadros praktisch onmogelijk. Deze heeft trouwens gezegd niet van plan te z(jn op zijn ontslag terug te komen. Te- ?en het uitdrukkelijk verzoek president om kalmte, hebben ongeveer vierduizend betogers gisteren ge<6 streerd voor het kantoor van de socia listische partü in Rio de Janeiro, onder het uitroepen van „Janio ja, Lacerda neen". De politie slaagde erin de nlgte zonder ernstige ongelukken te spreiden. Voorts hebben enkele honderden be togers, merendeel studenten, getracht een aanval te doen op de Amerikaanse ambassade in Rio de Janeiro. Zij werden met traangasbommen door de politie 25Ö.000 ha hebben De tweehonderd militairen zijn gisteren met brandblusmateriaal door de lucht naar New Foundland gebracht om te helpen bij de bestrijding bosbranden, die reeds bossen met een oppervlakte platgebrand. Er is op het ogenblik in het oosten of midden van New Foundland weiijks een plek te vinden die niet in brand of met rook bedekt is. Na tocht per helikopter boven de grootste branden zei opperhoutvester Ed Ralph meer dan duizend mensen die de brand bestrijden van uitputting niet r op hun benen kunnen staan. „Daarom juichen wij elke hulp die wij het leger krijgen, toe, maar volgens zijn persoonlijke mening zullen wij eerder tweeduizend dan tweehonderd mannen nodig hebben". vorderd stadium gekomen.. Rijkswater staat heeft reeds uitgebreide onderzoe kingen gedaan, zoals het opmeten van de diepte, de golfslag en de stroming, en het nemen van grondmonsters. Vast staat dat de afsluiting van het Balgzand geen heksentoer zal zUn. lot water ter plaatse is niet al te diep, en door de liggng in een kom beslist niet aan sterke stroming onderhevig De oude zeewering, die van Den Helder over De Kooi, EwUcksluis, Westeriand en Hippolvtushoef naar Den Oever loopt, heeft een totale lengte van ongeveer vUf entwlntig kilometer. De afsnijdende, nieuw edijk moet een lengte van vijftien S twintig kilometer krijgen. Zowel het ministerie van verkeer en waterstaat als dat van defensie zijn po sitief bij de inpoldering geïnteresseerd Rijkswaterstaat omdat het landwinst en verkorting van de zeewering betckeni tde oude dij kmoet bovendien toch op „Delta-hoogte" worden gebracht); de- (ensie omdat er meer armslag komt voo» de opvoering van de paraatheid van he> Dat de plannen dan ook nog niet be konken zijn, ligt uitsluitend aan de me ningsverschillen omttent de financiering Beide ministeries zijn aan het touwtrek ken geslagen wat voor rekening van hei ene, en wat voor rekening van het an dere moet komen. VolgensRijkswaterstaat moeten de kosten van inpoldering 500 tot 200U gulden per hectare door defensie ge dragen worden, daar het leger, de ma rine en de luchtmacht met de resulta 'en gar» strijken. Het onderhandelings standpunt is dat er al een zeewering be staat, waarvan dc kosten van ophoging slechts een fractie zijn van die, welk< voor de aanleg van een nieuwe dijk moeten worden gemaakt. Defensie daarentegen voert aan da ook Rijkswaterstaat groot belang bij di inpoldering heeft, en dat deze eventueel onderdeel wordt van het Nationale Plan Nóg belangrijker is voorts dat het mini* terie in verband met het defensieplafond niet van zins is voor de kosten op komen, welke uit de overbrenging van Installaties van elders in Nederland voortvloeien. Zou b.v. worden besloten liet vliegveld Valkenburg, bij Leiden naar Balgzand over te plaatsen, dan wil men de instanties, die dit willpn en hier dus het grootste belang bij hebben, voor de nieuwe investeringen laten op Op zichzelf is dit standpunt niet nieuw Het wordt ook ingenomen ten aanzien van het marine-etablissement in Am sterdam, welks mogelijke verplaatsing meer dan eens ter sprake is gekomen Defensie is bereid wat water in de wijn te doen, ais zou blijken dat Balg zand het Franse oefenterrein Courtine geheel of gedeeltelijk zou kunnen vervangen. De aanwezigheid van de Nederlandse troepen daar kosl handenvol geld, doch deze post zou aanzienlijk omlaag kunnen worden ge bracht door de mogelijkheid van trai ning in eigen land. De speculatie over dc bestemming vat- Balgzand doen vermoeden dat het pro ject er toch op 'n goede dag door zal komen. Gerekend over het hele land cd met uitsluiting van de vliegvelden be schikken de strijdkrachten over dertig duizend hectaren oefenterrein. Een aan winst van negenduizend hectaren, of wel dertig procent van het grote totaal, zou In de Nederlandse recreatie-gebieden op z'n minst verlichting kunnen brengen Als men in defensie-kringen het oor te luisteren legt, worden aan Balgzand al vcrschilcnde bestemmingen gegeven Het spreekt uiteraard vanzelf dat de polder, wanneer deze droog valt, grool genoeg is om tezelfdertijd een combina tie van doeleinden te dienen. i llitbre'ding van de ook voor de NAVO belangrijke marine-basis Den Helder; O Opslag van munitie en springstof fen; Oefenterrein voor de infanterie Oefenterrein voor tanks, speeiaa' voor het manoeuvreren in grool verband; Vliegveld voor straaljagers. Fa D. Kret en Zn. TAE THANS plotseling afgetreden pre- sident van Brazilië had destijds zijn hoge ambt aanvaard met een program tegen corruptie cn armoede. In zijn grote, maar tegelijk jonge en onstuimige slaat mocht de strijd tegen deze beide wellicht niet overbod'g heten. Zelf een man van eeji opvallende integrite't. was hij ken nelijk van idealisme bezield. Wc we'cn niet, wal daarvan thans nog over is. De aanvankelijke indruk is, dat hij zich heeft (erugge'rokken als een ge desillusioneerd man, gezwicht door druk van bui'eu. Idealisme is op zichzelf ook n'et voldoende. Men moet in de gelegen heid ziin het in realiteit om te zetten Dit is dan een van de complexen van moeiliikheden geweest, waarmee ex-pre sident Quadros te maken heeft gehad. Het tweede lag op het terrein van de buiten landse politiek. Hier heeft hij duidelijk een zeker neutralisme nagestreefd. Aan de ene kant heeft hij de waarde van dc Verenigde Sta'cn, die grote en machtige broeder in het Noorden, willen erkennen, aan de andere kant heeft hij herstel van de betrekkingen met Rusland gezocht. Hier heeft hij onmiskenbaar naar bemid deling gestreefd, ook bijvoorbeeld in zijn houding jegens Castro van Cuba. die hij van uitersten heeft trachten te weerhouden. Is hem ook deze internationale politiek in ondank afgenomen? Ook in dit opzicht Is nog veel ondu'deliik. Of mort men aannemen, dat het aftreden bedoeld Is geweest als een poging zijnerzijds om alle hem weerstrevende mach'en aan de kaak te stellen en leger en volk op te wekken tot rechtstreekse steun aan dc progres sieve president? Is het anders geweest, Is het aftreden werkelijk ook zijnerzijds erns'lg bedoeld geweest, dan laat zich hierbij stellig ook de persoonlijke instelling van Quadros gelden. Ilij wordt ons getekend als een grillig man, hoewel wetend wat bij wil- 7,ijn ambtsaanvaarding was de voorsehrif- 'en van het trad'tinnele protocol te hui ten gegaan. Duidelijk was terstond, dal de president zijn eigen weg wilde gaan. Het Is niet uitgesloten, dat de president, door trieste ervaringen rijker geworden, ook thins besloten heeft, zijn eigen weg ♦e gaan figuurlijk zowel als letterlijk. Zo is d*n. in het eveneens grillige spel der internationale gebeurtenissen dc aan dacht, na lang op Berlijn geconcentreerd geweest, plotseling weer eens op een Zuid- Amerikaans land geright geworden. Honen wij, dat van datgene wat presi dent Quadros zijn land heeft willen bren gen toch veel goeds, het deel van het volk van Brazilië mo-re worden, de menselijke samenleving ten baat. DE Oosldultse communistische leider Ulbricht heeft gisteren In een toe spraak tot een massabijeenkomst In het Oostberljjns sportstadion verklaard dat, „indien de westerse mogendheden thans, als gevolg van de tegenstand van de Westduitse regering, niet bereid zün een vredesverdrag met de twee Duitse staten te sluiten, er slechte kan worden onder handeld over bet verwijderen van resten van de tweede wereldoorlog. Enige van deze ..resten" waren volgens Ulbricht hot radiostation Rias in de Ame rikaanse sector van Berlijn, het bestaar van Westduitse regeringskantoren in W Berlijn, enz. Onder hot opruimen van deze „resten diende ook te worden verstaan „het aan knopen van normale betrekkingen, over- eenkomsüg het internationale recht en hot onder Oostduits toezicht brengen van de verbindingen, te land. te water en in de lucht met West-Berlijn". Ulbricht zei verder dat de Oostduits» regering tot het sluiten van een vredes verdrag bereid is, zich strikt te houden aan dc in 1955 met dc Sowjetunie geslo ten overeenkomst betreffende het toe zicht op de over Oost-Dultslond leidend# gealieerde toegangswegen tot We«t- Hij vervolgde; „De Amerikaanse presi dent Kennedy probeert de feiten te ver doezelen door over menselijkheid to spreken Mijnheer Kennedy, hot zou goed zijn indien u ïots deed voor vrijheid en menselijkheid. Laat West-Dujtsland vrij uit de NAVO en geef de Westduit sers enige vrijheid van een buitenlands» bezeting en inmenging met hun binnen landse aangelegenheden". Ulbricht zei ook dat het westen nu wel spreekt over onderhandelingen, do'-h dat het niet zegt waarover het wil onder handelen. ..Wij zullen open kaart spelen. Laat de Westduitse bondsdag verklaren dat West-Du its land geen enkele aan spraak op gebied zal laten gelden, dat buiten de huidige grenzen van de bonds republiek ligt", aldus Ulbricht. Muizengif gestrooid op boterham In Vcr.lo heeft dc politie deze week de 22-jarige fabrieksarbeider J. H. aan gehouden die wordt verdacht van een poging tot moord. Hij heeft bekend dat hij een mede-be woner van zijn kosthuis, de kantoorbo- dionde F. C. heeft willen vergiftigen Hij rad muizengif op een boterham van C gestrooid. Deze heeft tijdig gemerkt, dat er iets niet in orde was en het eten gestaakt. Hij heeft geen nadelige gevol gen van dc maaltijd ondervonden. J. H. werd overgebracht naar het huls van bewaring en is inmiddels voorgeleid aan de officier van justitie. Tendens stationair EEN groot deel van dit laatste augus- tusweekend kan een vrij goed zo mers karakter hebben, maar bestendig is de situatie nog niet. De zuidwesten wind voert vandaag nog vrij oceaanlucht aan, met temperaturen in het westen van ruim 20 graden tot 25 graden in het zuidoosten van ons land. Zo blijft het dit weekend niet, want boven Engeland lag vanmorgen een zwak font, dat zich langzaam naar het oosten blijft verplaatsen. Dit front kan morgen op enkele plaatsen een bui veroorzaken met daarachter aanvoer van iets koelere lucht. Het algemene weerbeeld blijft dus nog wisselvallig, al zal de temperatuur op tvn-r-r, .-*7 een aangenamer niveau blijven liggen HET WEEK IIN dan dc afgelopen twee weken. Dc Bilt verwacht tot zondagavond: Rapporten hedenmorget Veranderlijke bewolking met slechts hier en daar enige regen. Matige zuid westelijke wind. Dezelfde of Iets lagere middagtemperaturen. (Opgemaakt 11.15 Station uur.) ZON EN MAAN Zondag: zon op 5 42: onder 1940 maan op 2032; onder 7.13 uur. Maandag: zon op 5.44; onder 1938 maan op 20 59; onder 8.36 uur. 2 september laatste kwartier. Jesus Flores Aguirre, Mexicaans am bassaderaad in Cuba. is donderdagavond in zijn auto door een aanrander dood geschoten. Flores Aguirre was als dich ter in Zuid-Amerika zeer bekend. Het best gesorteerd In: Verhuur van KLIM- STEIGER MATERIAAL schildersverven, ladders en schildersgereedschappen Leidse verfhandel „de Valk" n.v. LAMMERMARKT 2 Verkoop uitsluitend engros LEIDEN. TeL 23909

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1961 | | pagina 1