Stil
pijn
Chroesjtsjef gaf geen
milten
nieuwe g
Katanga doet mee maar
slechts schoorvoetend
RYNBENDE' S
NIEUW ROOD
Oostenrijk strijdt tegen
Amerikaanse termieten
Schelde-Rij 11 verbinding
ingewikkeld, zegt Spaak
Navo-strijdkrachten op
volle sterkte brengen
„Gehoorzin" van insekten
1961
5
Reacties in het
Westen nogal
gematigd
In deze omstandighedei.
treuren, dat het Westen geen voorstellen
heeft gedaan voor onderhandelingen. ..De
reden daarvan is duidelijk. Zou het Wes
ten met een plan komen, dan zou dit een
ro! gaan spelen bij de Westduit
kiezingen op 17 september a s
de Berlijnse crisis is te ernstig
.-•onrt overwegineen van invloed te doen
zijn". De Daily Express schreef, dat het
met meer dan van politieke werkelijk
heidszin getuigt als men erkent, dat de
Oostduitse republiek bestaat En het is
niet onmogelijk, dat een vrij West-Bel
lijn binnen die republiek op deugdelijke
wijze kan worden gewaarborgd. Naar het
oordeel van de Times is aan geen van
beide kanten de deur voor onderhande
lingen gesloten en volgens de Daily
Herald is er een grondslag voor onder
handelingen.
Kermt apenproeven
zonder explosies
Door het gebruik van een ingewik
keld Computersysteem zijn in de afge
lopen maanden in de Verenigde Staten
kernwapenproeven zonder explosies
be- genomen, zo bericht het blad Reporter.
Dank zij deze Computer „Stretch"
genaamd zijn schijnexplosies van
atoombommen tot stand gebracht en
nieuwe atoomwapens ontwikkeld, hoe
wel strikt de hand gehouden wordt
aan het vrijwillige verbod tot opschor
ting van de kernwapenproeven.
Geen blokkade
De rede, die de Russische pre
mier Chroesjtsjef gisteren heeft
gehouden, kan niet worden be
schouwd als een bijdrage om het
kille klimaat in de betrekkingen
tussen Oost en West te verbeteren.
Met deze woorden kan verreweg
het best worden weergegeven de
reactie, welke deze rede in de vrije
wereld heeft opgeleverd. In wezen
heeft Chroesjtsjef geen enkel
nieuw element naar voren ge
bracht. De meest positieve reactie
hebben de Russische voorstellen
tot nieuwe onderhandelingen nog
gekregen in Engeland. In Londen
zijn enkele dagbladen tot de con
clusie gekomen, dat het voor het
Westen tijd wordt een hechte
grondslag te leggen voor onder
handelingen met Moskou. T i 1
tl Corruptie in Hongarije;
In Pargs. waar de westelgke minis- I
ters van buitenlandse zaken verga- w«rfl r»,. Qor rroctraft
deren, verklaarde een woordvoerder. t» Cltl ZWdclI .VCSlldll
dat voorlopig nog geen commentaar te
verwachten zou zijn. „Het Westen wil Vyftien vooraanstaande employés van Om een inzicht te krijgen in de prestaties van de Amerikaanse
vermaarde hond uit*de experimenten velCrd^f^ f" de Russischc prestaties op het gebied van de ruimtevaart volgt
van de Russische geleerde Paflof. Dat j ercnd van één iaar tot vijftien jaar we- hieronder een vergelijking van de vier ruimtevluchten, gemaakt
rïrltlluïï"H. iLf "LSfwH «ns die[liU1 en verduister,ng v,n Mn be-
d~„ til SLrUSv.n bijna mee .Biljoen for,men
Volgens het artikel zijn de Ver. Staten
hierdoor in staat geweest zich op het
gebied van de ontwikkeling van de kern
bewapening te handhaven zonder, ont
duiking van het verbod tot het nemen
van proeven mits Rusland evenmin
in het geheim proeven genomen heeft.
„Stretch" kan de waarschijnlijkheid
berekenen van ontelbare kerngebeurte
nissen. die in microtijd en microruimte
plaats vinden en de uiterst bewerkelijke
keten van oorzaak en gevolg volgen tot
en met de stralings- en ontploffingsresul
taten in macrotijd en macroruimte, aldus
het artikel.
Andere buitengewoon ingewikkelde
Computers hebben het mogelijk gemaakt
het resultaat van gehele oorlogen in een
kwestie van minuten uit te rekenen en
oog ingewikkelder Computersystemen
worden in gereedheid gebracht, die au
tomatisch de vergelding voor een aan
val automatisch
Burgemeester Brandt van West-Berlijn
heeft voor de televisie verklaard, dat de
rede van de Russische premier de span
ningen tussen Oost en West niet heeft
verminderd. Op een blokkade van Ber
lijn heb ik nooit gerekend. Dat zou niet
in het belang van de Sowjetunie zijn en
evenmin doelmatig", aldus Brandt. De
Amerikaanse de moe ra" -he senator
Fullbright vond Chroesjtsjefs rede positi-
ver dan ooit tevuren en zijn republikein
se collega Cooper gaf als zijn oordeel, i
dat de rede de weg opent voor onder- j lvvee drukst bevolkte staten
handelingen. noorden van India 5.460 mensen door
cholera om het leven gekomen. In Uttar
Pradesh eiste een epidemie 3.566 le
vens. In Bihar stierven 1.894
aan cholera.
ln Elisabcthstad galooft men. da.l
president Tsjombe van Katanga! staatssecretaris voor technische bij-
bereid is actief deel te nemen)«tand m deze regering
aan het ontwerpen van een nieuwe
Kongolese grondwet, om in ieder
geval een deel van ztfn rechten
verzekerd te kragen.
Tsjombe verklaarde gisteren bij het
vertrek van elf Katangaanse parle
mentsleden naar Leopoldstad, dat de be
reidheid om parlementsleden te sturen
niet betekende dat Katanga zonder
meer afstand van zijn reeds verworven
rechten doet.
Tsjombe kondigde voorts aan. dat spoe
dig een tweede groep onderhandelaars
uit Katanga naar Leopoldstad zou gaan
Als zijn arts het toestond zou hij zelf
deze delegatie leiden.
De regering van Antoine Gizenga in
Stanleystad heeft nu officieel opgehou
den te bestaan. Gizenga's minister van
buitenlandse zaken. Marcel Lengema,
heeft aan de buitenlandse diplomaten
in Stanleystad meegedeeld, dat de re-
gering-Gizcnga is geliquideerd na de vor
ming van dc nieuwe centrale regering
Gizenga stelde zijn eigen ..centra
le" regering vorig jaar in nadat Loe-
moemba als premier was afgezet en
het parlement was ontbonden. Gizenga
nam toen met vele aanhangers de wijk
naar Stanleystad.
Gbenyc. de nieuwe Kongolese minis
ter van binnenlandse zaken, heeft na
zijn terugkeer uit Stanleystad meege
deeld. dat Gizenga dc post van vice-
premier onder Adoela heeft aanvaard.
Hij bekleedde die functie ook onder
Loemocmba.
Aduertentie
pure bessenjenever rC
Kennedy krijgt minder 'jp.. Jst
voor ruimtevaart
zodra Chroesjtsjef de bel luidt Wü j
de Russen het initiatief in handen te
Lu:
h. P
aldus de woordvoerder.
Geen ivijziging
Westelijke waarnemers in Moskou zei
den: „Door deze rede is geen wijziging
gebracht in het Russische standpunt in
zake Berlijn en het Duitse vredesverdrag.
Chroesjtsjef heeft het Westen willen
overhalen met een duidelijk omlijnd
voorstel voor besprekingen te komen".
Diplomatieke functionarissen in Washing
ton gaven dit oordeel: ..Chroesjtsjefs ver
klaring. dat hij misschien troepen naar
de westelijke grenzen zal sturen en re
servisten zal oproepen, is een dreigement,
dat toch wel minder gevaarlijk is dan
het op het eerste gezicht lijkt. Hij heeft
geen bijdrage geleverd voor een op
lossing van het geschil, maar hij heeft
de zaak ook niet verder toegespitst. Hij
zou dat wèl hebben gedaan, als hij Ken
nedy's militaire maatregelen met tegen
maatregelen van gelijke omvang en strek
king zou hebben beantwoord".
Open deuren
De New York Times schreedt „De
Russische leider, die de hele Berlijnse
crisis heeft verhaast, waagt het open
deuren in te trappen door er bij het
Westen op aan te dringen eerlijk aan een
rondetafelconferentie deel te nemen en
oorlogspsychose te vermijden. Dat is nu
precies wat het Westen van Chroesjtsjef
vraagt. Het wenst méér eerlijkheid en
redelijkheid dan de Russen bü de on
telbare vruchteloze conferenties van na
de oorlog hebben aan de dag gelegd".
Volgens de New York Herald Tribune
heeft de Russische premier geen enkel
twistpunt ingetrokken. Hij zou de mensen
maar liever laten vergeten dat hij het
is en niet het Westen, die de status quo
in Duitsland omver wil werpen. De Was
hington Post daarentegen is van oor
deel, dat Chroesjtsjefs rede verzoenen-
der van toon was dan men na de ge
slaagde ruimtevaart van majoor Titof
zou kunnen verwachten.
Gevaarlijker
Volgens het Britse blad The Guardian
is na de rede van Chroesjtsjef de toe
stand in de wereld gevaarlijker dan ooit.
Levenslang voor
r
spion Soblen
Dr. Robert Soblen is gisteren wegens
spionage voor de Sowjetunie veroor
deeld tot levenslange gevangenisstraf
door een federale rechter. Toen het von
nis werd uitgesproken zakte Soblen. die
ongeneeslijk ziek is, in elkaar. Hij werd
door twee bewakers opgevangen.
Zijn zuster, zijn dochter en zijn vrouw
veroorzaakten een scène door kreten
huilen.
De rechter verklaarde dat het hof op
de hoogte was van de gezondheidstoe
stand van Soblen. ,.Een spion is eer.
spion, onverschillig hoe zijn gezondheid
is", aldus echter de rechter.
koers)
De straffen werden opgelegd na een
proces, dat vier weken heeft geduurd.
Het was het omvangrijkste industriemis-
drijf, dat in de dertien jaar oude commu
nistische staat heeft plaatsgevonden.
Volgens het blad Hadju-Bihari Naplo
werden de verduisteringen reeds enige
jaren gepleegd. Behalve door het
nemen van steekpenningen werd
groot deel van het geld' verkregen door
de verkoop van staatseigendom aan par
ticulieren. Het blad oefende kritiek op
het ministerie voor de zware industrie,
wegens het in gebreke blijven bij de op
sporing van dit omvangrijke en lang
durige misdrijf tegen de staat.
door Gherman Titof, Virgil Grissom (V.S.), Alan Shepard (V.S.)
en Joeri Gagarin.
Datum
Aard vlucht
Hoogte (km)
Afstand (km)
Titof
6-8-'61
om aarde
177 - 258
700.000
Topsnelheid (km/u) 28.500
Vliegtijd 25. u. 18 min.
Gewicht schip (kg) 4694
Naam schip Wostok II
Raketkracht (kg)
Gewichtloosheid
(minuten)
360.000
Grissom
Shepard
Gagarin
21-7-'61
5-5-'6l
21-4*61
niet
om aarde
om aarde
189
187
301
485
484
40.000
8.500
8.200
27.900
16 min.
15 min.
108 min.
1818
1818
4707
Vrijheids-
Vrijheids-
Wostok I
klok 7
klok 6
35.100
35.100
360.000
5
5
89
Ook op luchtroof
nu levenslang
De Senaats-subcommissie voor de
luchtvaart heeft gisteren unaniem een
wetsvoorstel goedgekeurd om het kapen
van vliegtuigen gelijk te stellen aan
zeeroof, inclusief de daarop gestelde le
venslange gevangenisstraf.
De commissie werd vooral ook beïn
vloed door de poging van twee gewa
pende mannen die een vliegtuig van dc
Continental Airlines boven Texas onder
bedreiging naar Cuba wilden laten koers
zetten.
Een voorproefje van de grootse
ontvangst die hem straks te
wachten staat, kreeg ruimtevaar
der Titof gisteren al toen hij
door een enthousiaste mensen
menigte in Moskou werd ver
welkomd.
Het Amerikaanse Congres heeft gis-
eren een bedrag van 1.617.755.000 dol-
ar iruim zes miljard gulden) gevoteerd
■oor het Amerikaanse ruimtevaartpro
gramma. Ruim 471 miljoen dollar <1.7
miljard gulden) daarvan is bestemd voor
het schot op de maan met een bemande
raket. President Kennedy had voor dit
firoject een verzoek ingediend om ruim
achtig miljoen dollar <290 miljoen gul
den) meer te mogen besteden.
Grote plaag voor
houtbedrijven
HET gemeentebestuur van het
stadje Hailstein in de Oosten
rijkse Alpen voert een vrijwel
hopeloze strijd tegen Amerikaan
se termieten. Deze witte veel-
vraatjes hebben zich stevig ver
schanst in de uitgestrekte hout-
opslagplaatsen rondom het
plaatsje, en tot nu toe hebben
ze kans gezien alle uitroeiings
pogingen af te slaan. Oosten
rijkse deskundigen hebben het
bondgenoten
Adverteritie
beroemde genees
middelen in een
tablet doen won
deren!
Chefarine,.4
tegen pijnen
griep.
De ruim veertig passagiers die gisteren uit Rusland op Schiphol
arriveerden met het lijnvliegtuig. ontvingen met groot enthousiasme
het nieuws van de behouden terugkeer van majoor Titof. hun verteld
door stewardes Tamara Bogoliukova. Met begrijpelijke trots toonde
zij de Russische krant die een grote foto van de succesvolle ruimte
vaarder had afgedrukt.
BRUSSEL. Naar aanleiding van
een parlementaire vraag over de
stand der onderhandelingen met Ne
derland om tot een akkoord te ge
raken dat een betere verbinding tus
sen Antwerpen en de Rijn mogelijk
zou maken, beeft dc Belgische minis
ter van buitenlandse zaken Spaak in
zijn antwoord daarop verklaard, dat
de vertraging haar oorsprong vindt
in de bijzonder ingewikkelde aard
van het op te lossen vraagstuk.
Men dient tot een akkoord te geraken
niet alleen inzake het tracé en de an
dere technische uitzichten van een nieu
we vaarweg tussen Antwerpen en de
Rijn. maar eveneens betreffende de
voorwaarden van economische aard
waarvan Nederland zijn toestemming
afhankelijk stelt voor een verbetering
van de verbinding tussen Antwerpen cn
De minister verklaarde dat dc rege
ring alles in het werk stelt opdat de on
derhandelingen in de kortst mogelijke
tijd zullen leiden tot een akkoord, dat
een einde zal maken aan de ongerust
heid in de Antwerpse havenkringen.
De Engelsman Arthur Rowe heeft
zaterdag te Londen, op de eerste dag
van de atletiekwedstrijd Groot Brittan-
niëHongarije, het Europees record
kogelstoten verbeterd en gebracht op
19.43 meter. Het oude record stond met
19.11 meter sedert 16 oktober van het
vorig jaar reeds op zijn naam.
Advies van minister Rusk:
Ministers in Parij I dultse minister
J on Brcntano
bereiken akkoord
De Amerikaanse. Britse, Franse
en Westduitse ministers van bui
tenlandse zaken zijn gisteravond
na drie dagen van besprekingen
begonnen aan de moeilijke taak
van het opvoeren van de gealli
eerde militaire macht in Europa,
waarbij zij streven naar het ver
mijden van de noodzaak van het
gebruik ervan in de Berlijnse
crisis. Dean Rusk legde de laatste
jhand aan een verslag voor de
Navo-raad, die vandaag zou ver-
Igaderen. Hij adviseerde de Navo-
strijdkrachten op volle sterkte te
brengen door er 75.000 tot 80.000
man, wapens uitrusting en trans
portmiddelen aan toe te voegen.
Tegelijkertijd bestudeerden deskundi
gen van de vier mogendheden maatre
gelen om de Russen aan het verstand
te brengen, dat het Westen vastbesloten
is West-Berlijn te behouden en weigert
terug te deinzen voor communistische
dreigementen, maar bereid blijft tot on
derhandelen op een „redelijke basis".
De ministers hebben twee dagen be
steed aan het probleem-BerliJn. Gister
middag hebben zij bun conferentie beslo
ten na een discussie over Vietnam Laos
cn andere problemen in Zuidoost-Azic.
Rusk zei ziin Britse en Franse ambt-
Senoten, Lord Home en Maurice Couve
e Murville, dat de Amerikaanse econo
mische en militaire inspanningen een
verbetering hebben teweeggebracht >n
de strijd van Zuid-Vietnam tegen de
infiltratie uit het Noorden.
De bespreking van andere problemen
volgde pas, nadat de ministers ervan
OMi daafce
I In een grot bij Péri-
gueux in Frankrijk is
een waar knekelhuis van
dierenbeenderen ontdekt,
dat volgens de vinders,
meer dan dertigduizend
jaar oud is. Er zijn
beenderen van leeuwen,
beren, herten en paarden
bij aangetroffen-
Vijftig Noordkapers,
een soort walvissen,
hebben maandag een
zeilwedstrijd in de mon
ding van de rivier de Hcl-
ford in Cornwall ver
stoord. Dc dieren waren
de baai binnengezwom-
men uit vrees voor een
school haaien. Dc dieren
zijn er nu al vier dagen.
Zij kolkten het water bij
de startplaats hoog op
en iedereen maakte zich
zorgen over een mogelij
ke botsing. Ondanks het
grote gevaar heeft men
de wedstrijd toch door la
ten gaan.
I Het echtpaar Franken-
Hartkamp uit Purmerend
zal op zondag 20 augus
tus zeventig jaar ge
trouwd zijn. Beide echte
lieden zijn drieënnegen-
tig jaar cn genieten nog
een goede gezondheid.
De bruid is de oudste
schrikkeljarige in ons
land.
I Het aantal werklozen
in West-Duitsland is in
juli tot een recordlaagte
van 93.263 of 0,4 procent
gedaald, zo heeft het
Westduitse federale ar
beidsbureau bekendge
maakt. Eind juni be
droeg het aantal werklo
zen 99.203. In juli van
het vorig jaar waren
125.000 personen werk
loos.
I Lassie, Oostenrijks
beste lawinehond, die
reeds zes mensenlevens
had gered, is gisteren
zelf het slachtoffer ge
worden van de „witte
dood". Een val van vijf
tien meter in een gletsjer
spleet heeft hij niet over
leefd. 1
/net
RDTERDQN
gemeentebestuur trouwens tc
verstaan gegeven dat de verdel
ging van de termieten onbegon
nen werk is.
Hoe zijn de diertjes daar eigenlijk ver
zeild geraakt, ruim zevenduizend
kilometer van huis?
Daarvoor hebben de houtondernemers
maar één verklaring: de vraatzuch
tige termieten zijn waarschijnlijk uit
de Verenigde Staten gekomen met
een partij hout van een speciaal
soort, dat jaren geleden eens in
Oostenrijk is ingevoerd.
Termieten zijn in dit werelddeel geen
onbekenden, maar de Europese soorten
houden zich voornamelijk op in zuide
lijke streken, cn ze vertonen zich ge
woonlijk niet in de Oostenrijkse ber
gen, waar strenge winters een beletsel
vormen voor hun verschijning in grote
aantallen.
Maar de Amerikaanse termieten, zo moe
ten de Oostenrijkse deskundigen tot
hun leedwezen constateren, trekken
zich van de strenge winter niets aan,
onder de sneeuwlaag leven ze vrolijk
verder, cn ze verorberen met graagte
wat dit land ze biedt en dat is hout
Oostenrijk bezit de grootste bossen van
midden-Europa, en hout is een van de
belangrijkste uitvoerartikelen.
Het spreekt dus vanzelf, dat het optre-
I den van de Amerikaanse termieten de
Oostenrijkse bosbouwkundigen met
zorg vervult. Er wordt al jarenlang met
dat zü met dc West- inspanning van alle krachten gewerkt
an buitenlandse zaken om dc houtbedrijven van dc plaag te
volledige overeenstem- bevrijden, cn tc voorkomen dat de on-
mbig hadden bereikt over het optreden welkome gasten in de omliggende bos- i
in dc kwesties Berlijn cn Duitsland. sen uitzwermen.
OPGELUCHT Een nieuw denkbeeld is. de termieten
te verdelgen met behulp van radio-1
ln het westelijke kamp was men zicht- actieve afvalprodukten van de Oos-1
baar opgelucht over de verklaring van tenrijkse kernreactor die bij Wenen
Von Brcntano. dat West-Duitsland vol- staat. Het afval zou dan op de wer
vertrouwen heeft in zijn westeiijke i ven diep onder de grond worden
„nnrir«.P begraven, op plaatsen waar de ter- j
Oostberlijners krijgen
bijslag in W.-Berlijn
Het stadsbestuur van West-Berlijn
heeft besloten de Oostberlijners, die ge
troffen zijn door de jongste Oostduitse
maatregelen voor grensgangers. meer
westmarken te betalen. Zoals bekend
De Oostduitse autoriteiten hebben ln
dc maand juli in totaal 498 mensen naar
West-Duitsland uitgewezen. Het meren
deel van de uitgewezenen kon niet zeg
gen. waarom deze maatregel was ge
nomen. In enkele gevallen waren de pa
pieren van dc betrokkenen niet In orde.
Advertentie
STRIJKT GEMAKKELIJK
mieten hun nesten maken.
de kwestie te voorkomen. Von Bren-
tano zei. dat de regering in Bonn vol
vertrouwen is. dat haar belangen het
best zullen worden behartigd door de
westelijke grote drie.
Volgens zegslieden ter conferentie
hadden de besprekingen in Pariis ton
opzichte van Berlijn een tweeledig doel.
1 Alle eerder ingediende plannen en
standpunten werden samenge
bracht om deze nog eens in samenhang
te bekiiken. Het doel was het zoeken
naar een kwetsbare plek in de Russischc
wapenrusting, waardoor de westelijke
mogendheden hun voornaamste punt aan
de Russen kunnen duidelijk maken. nl.
dat zij niet bereid zijn toe te laten dat
de twee en een half miljoen Westber-
l(jners door de communisten worden ge
annexeerd.
«7 Er wordt een nieuwe ronde van
diplomatieke activiteit ingezet,
eerst door de bestaande werkgroep van
vier landen over Duitsland nieuwe
taken op te dragen en daarna door een
tweede ministersconferentie tydens de
Algemene Vergadering van de V.N. in
september in New York. Wellicht zal
daarna met de Russen worden gespro
ken.
VOORLICHTING
Achter ci'c schermen van de diploma
tieke besprekingen was een ontwikke
ling aan de gang. die voor het Westen
viij nieuw is. Functionarissen van de
ten van de vier mo-
i n.l. besprekingen over
coördinatie van de voorlichting in
de vier landen. Men wil stelselmatig
aan het licht brengen wat dc communis
ten in diverse delen van de wereld in
hun schild voeren.
De ministers waren ervan overtuigd,
dat de communistische acties in alle de
len van de wereld met elkaar in verband
staan en dat het nodig is op dit aanbeeld
1 ic hameren inplaats van ieder incident
apart als een plaatselijke kwestie te
beschouwen.
j de Amerikaanse voorlichtingsdienst,
vroegere radio- en televisie-commen
tator Edward R. Morrow.
Naar verluidt zou Rusk met Spaak
spreken over de ontwikkelingen in de
E.E.G.. nadat Engeland heeft besloten
besprekingen te beginnen over toetre
ding. Rusk zou vandaag nog een bezoek
brengen aan president Do Gaulle cn
morgen, voordat hij Adenauer aan het
Como-meer gaat opzoeken, een vergade
ring houden met alle Amerikaanse am
bassadeurs in Europa. Zij zullen hem
verslag uitbrengen over de toestand in
de landen waar zij zijn gestationeerd.
668) Van de mens weten we dat hij
trillingen tussen 16 en 20.000 per
seconde als geluid waarneemt. Om
de opgevangen trillingen inderdaad
als geluid tc kunnen realiseren, be
schikt hij over de gehoorzin. waar
door het mogelijk is van de verschil
lende trillingen een specifieke indruk
op de hersenen te krijgen, welke ge
waarwording we geluid noemen.
Maar naast de gehoorzin beschik
ken we eveneens over de vibratiezin,
waardoor we ln staat z(Jn laag-
frequente trillingen (geluidstrillin-
gen) niet alleen te horen, maar
tevens met de huid te voelen. Dc
trommelslagen van een voorbij trek
kende optocht kunt u vanzelf
sprekend horen, maar indien u een
actetas onder de arm beeft, of een
opgepompte voetbal
in dc handen houdt,
kunt u de roffels
ook duidelijk met
dc huid voelen.
Hoewel we dus met
de tastzin duidelijk
kunnen constateren
dat de trommel
wordt geroerd, blijft
die typische bele
ving die vla de gehoorzin op de her
senen inwerkt en die we geluid noe
men. achterwege. Nog sterker is dit
met de hogere tonen van de piano.
Wanneer die worden aangeslagen,
kunnen we duidelijk met de vingers
voelen dat de snaren trillen, maar
het I» onmogelijk aan te geven hoe
snel de trillingen elkaar opvolgen, zo
dat we de toonhoogte onmogelijk
kunnen bepalen. Wc zouden daar
voor de trillingen moeten tellen ên
met een razende snelheid moeten
omrekenen welke tonen worden aan
geslagen. maar dat is een onmoge
lijkheid wegens het geweldig grote
aantal trillingen dat per tijdseenheid
wordt voortgebracht. De tastzin van
de mens Is dus te weinig gevoelig en
werkt bovendien niet selectief ge
noeg. Ware dit andera. dan zooden
we met een vinger in het aleotelgat
kunnen voelen dat ln de gesloten
kamer een gesprek wordt gevoerd,
maar we zouden het niet kannen
hóren, zodat ons dc zin van het ge
sprokene zou ontgaan.
We weten, dat de vilbratiezln van
talrijke dieren aanzienlijk filngevoe-
liger is dan de tastzin bij dc mens.
Vele vogels zijn bijzonder gevoelig
voor dc geringste vibratie van dc tak
waarop z(j zitten en kakkerlakken
reageren op bodemtrililngcn van on
voorstelbare geringe Intensiteit. BU
vele insekten bestaat er bovendien
een nauw onderling verband tussen
de tastzin en de reukzin, die als het
ware zün samengesmolten tot een
eenheid, een „chemisch zintuig",
waardoor het mogciyk is de aard en
de samenstelling van het betaste
voedsel waar te nemen. Soms brengt
dit zintuig duidelijk gevormde reuk-
indrukken
TOCH IS
HET ZO!
i soortgelijke wijze
zo mogen wj)
veronderstellen
als wij grove ge
luiden kunnen voe
len.
Nu beschikken
sommige vlinders
over op trommel
vliezen grlükende
organen die tot
de volmaaktste ap
paraten van dit soort moeten wor
den gerekend, zodat zij bi) het min
ste geluidje reeds opvliegen. Kunnen
we nu aannemen dat zij inderdaad
horen? Dit iykt hoogst onwaarachUn-
Hjk. De dieren zelf zgn nl. stom en
reageren op eik geluld op precies de
zelfde wijze. nl. door weg te vliegen,
of een bepaalde beschermingshouding
aan te nemen. De organen hebben
dus waarschijnlijk alleen de bedoe
ling de nadering van vijanden aan te
kondigen en hebben met horen net
zo veel uitstaande als de in het
sleutelgat gestoken fijngevoelige en
selectieve vinger, waarmee we toch
alleen maar konden constateren,
dat er ln de kamer gesproken werd.
Maar wat er werd afgehandeld, bleef
voor de vinger verborgen, omdat de
gehoorzin ontbrak. Zo staat het ook
met deze vlinders.
Maar bestaan er dan ln het geheel
geen insekten die kannen horen?
Daarover een volgende keer!
