Loopt onkerkelijkheid
Nederland terug?
m
KRONIEK
Hervormd en
Jonge christenen tegen
Znicltiroolse politiek
BOEKENHOEK
Chefarine ,4
Een woord voor vandaag
C.S.F.R, steun voor
aanstaande stndenten
2
ANDERZIJDS
PUBLICITEIT
•VOALS DE LEZERS van dit
blad weten is kortgeleden on
der de titel ,JDe Kerk in het vi
zier" een rapport verschenen, sa
mengesteld door deputaten voor
de publiciteit, die waren benoemd
door de vorige generale synode
der Geref. Kerken. Deze deputa
ten kwamen tot de conclusie, dat
oprichting van een kerkelijke in
formatiedienst voor deze kerken
noodzakelijk is. Men pleitte voor
de benoeming van een directeur,
wiens werk zou moeten worden
begeleid door een deputaatschap,
samengesteld uit personen, die
meer direct betrokken zijn bij
ie publiciteit, en uit mensen, die
zeer direct betrokken zijn bij
het kerkelijk leven. In de Zeeuw
se Kerkbode heeft ds. W. C. van
Hattem uit Temeuzen over deze
zaak zijn oordeel gegeven. In de
eerste plaats zegt hij zo'n infor
matiedienst nuttig en nodig te
achten, al vraagt hij zich wèl af,
of ,zo spoedig mogelijk" in het
rapport betekent, dat dit op zo'n
korte termijn moet geschieden,
dat een bredere discussie wordt
afgesneden hetgeen volgens hem
eerder schade dan goed zou doen
aan deze zaak). De predikant
schrijft vervolgens:
ondanks alle instemming
toch een zekere bezorgdheid niet
van ons afzetten, wanneer wij ons
gaan bezighouden met de vraag
door wie en op welke wijze de
voorlichting zal worden gegeven.
Met het in het leven roepen van
een kerkelijke informatiedienst al
leen zijn we er nog niet, deze
dienst zal moeten gaan functione
ren en het is van dit functioneren
dat veel wel en wee op het erf der
kerken zal afhangen.
We herinneren ons dat prof. Van
Itterson ten aanzien van het feit,
dat prof. Smits het gesprek met de
Raad voor Kerk en Theologie ver
broken had zich beklaagde over de
erbarmelijke wijze van berichtge
ving van de Nederlandse Hervorm
de Kerk, die dan toch maar over
een uitstekend geoutilleerd persbu
reau beschikt. Dat prof. Smits het
gesprek verbroken had, kwam prof.
Van Itterson echter niet ter ore via
de eigen kerkelijke berichtendienst.
Prof. Van Itterson wees in dit
verband er onder meer op hoe vele
waardevolle informaties ook van
synodezijde eenvoudig achterwege
blijven en men terecht kan spre
ken van een zekere gerichte be
richtgeving. In deze zelfde geest
heeft enkele maanden geleden ook
prof. Van Stempfoort zich uitgela
ten.
TT IER AAN ZIEN WE hoe een der-
gelijke informatiedienst een
grote invloed kan uitoefenen op het
kerkelijk leven, door selectie van
berichten en knipsels uit diverse
bladen. Nu zijn er in onze kerken
mensen, die vóór alles voorstander
van de Wereldraad van Kerken
zijn, terwijl we toch mogen consta
teren dat de meerderheid van onze
kerken hiertegenover een afwijzen
de houding aanneemt. Er zijn men
sen, die vóór alles fusie met de
Ned. Herv. Kerk willen. Nu zou het
voor iemand, die een „deskundige"
gevoelen der meerderheid, maar
ook op deze wijze beïnvloedend te
werken, doordat de grote dagblad
pers straks deze berichten gaat
overnemen. Het zal daarom er om
moeten gaan, dat-een zo objectief
mogelijke weergave van alles „wat
zich op het kerkelijk erf afspeelt"
verkregen wordt, waarbij wij wer
kelijk bang zijn voor de toevoeging
in de taakomschrijving: „in zover
re dit aanspraak kan maken op al
gemeenheid en noodzaak van door
gave". Hier is namelijk een deur
geopend voor een subjectieve waar
debepaling, waarbij het „alles" ge
reduceerd kan worden tot „een
beetje" of „niets". Hier liggen in
derdaad grote gevaren. Nu zou
men deze gevaren kunnen omzeilen
door te zeggen: dan liever geen in
formatiedienst, een dergelijk nega*
tivisme brengt ons echter geen
stap verder en hiermede zijn de
kerken zeer zeker niet gediend.
Een informatiedienst is dringend
noodzakelijk als we soms lezen
wat er van verschillende zaken die
zich op het kerkelijk erf afspelen
gemaakt wordt in de pers en
dan heus niet alleen in de z.g. neu
trale bladen gevoelen we de ur
gentie hiervan. Een gerichte infor
matiedienst echter is een groot ge
vaar, dat niet onderschat mag wor
den.
nog een
gesteld wordt, dat wij niet alleen
op de wereld staan en de belang
stelling voor de kerk in de wereld
steeds meer toeneemt. Wij hebben
hierin gemist een verwijzing naar
de onzes inziens zo uiterst belang
rijke voorlichting over de plaats en
de taken van de Geref. Kerken zo
als deze over heel de wereld ver
spreid zijn. Het lijkt ons uitermate
belangrijk, dat aan een berichtge
ving over onze zusterkerken in de
verschillende werelddelen een rui
me plaats wordt ingeruimd.
Wat de berichtgeving over wat
zich in de kerk over heel de we
reld afspeelt betreft, daarvoor zijn
de nieuwsbulletins van de Wereld
raad en de Internationale Raad
van Christelijke Kerken, die via de
grote dagbladpers hun weg wel vin
den. Een orgaan, dat voorlichting
geeft aan kerkvolk en pers over
het Gereformeerde leven over heel
de wereld, moet echter nog gevon
den worden. Een dergelijke bericht
geving zal echter van veel nut zijn
en voor onze eigen kerken èn voor
de Nederlandse communicatiemid
delen. Er is om een voorbeeld te
noemen namelijk heel wat méér uit
„De Wachter" te halen dan een in
cidentele discussie over het gebruik
van lipstick, dat als een flauw ver
haaltje door de christelijke- en de
kerkelijke pers gewandeld is.
"LIET ZOU belangrijker zijn als
J-i ons volk eens wat meer voor
gelicht werd over wat de kerken
daar doen, hun zending, hun radio
werk. hun synode-besprekingen
(rapport onfeilbaarheid, dat nu aan
de orde is) cn hun evangelisatie
werk, dat bijv. als resultaat had
dat in het Mekka der Mormonen
^tweede kerk geïnstitueerd kon
Zulk een berichtgeving
worden.
bouwt de kerken en houdt de kerk
i het vizier in plaats dat ze op de
Wereldraad, hetzij fusie, hetzij iets
anders, niet alleen niet moeilijk
vallen om door een bepaalde groe
pering van persberichten en knip
sels een indruk te wekken, die in
feite geheel tegengesteld is aan het
teitswereld.
Deze opmerkingen willen nog
maals met nadruk niets afdoen
aan onze grote waardering voor
het rapport. Zij zijn geschreven als
kanttekeningen, die, naar wij ho
pen, dienen mogep tot realisering
Voorlopige uitkomsten volkstelling
WAANNEER we de onkerkelijk-
W heid bezien, dan blijkt, dat r 7 iöbchend doör'de
Toï dse»i£25Gereformeerd: srssJKi
schijnt te komen. Met de gegevens
moeten wij voorzichtig zijn, omdat t@>Y\JL2£Q(JLYLQ
vooral de leeftijdsgroepen een G
grote rol spelen. Maar voorlopig
kunnen wij dankbaar noteren, dat
de groep niet-kerkelijken haar
grootste groei heeft gehad. Aldus
schrijft ds. G. Toornvliet in „De
strijdende Kerk" naar aanleiding
van de voorlopige uitkomsten van
de volkstelling ten aanzien van de
kerkelijke stand van zaken.
In dertien jaar is het aantal
kerkelijken slechts met 0,9 procent
toegenomen. Hierin ligt een belang
rijk symptoom. Misschien mogen
wij hieruit aflezen, dat de vijandi
ge houding tegenover de kerk in
het algemeen aan het veranderen
is. Het begint tegenwoordig weer
tot de „bon ton" bij velen te beho
ren, dat ze nog wel „iets" geloven.
Dit zegt op zichzelf niets van een
geestelijk positief geloofsleven. Wel
zou het kunnen betekenen dat
de eerstkomende twintig jaar
Evangelie mits de kerken en de
leden actief zijn weer bij velen
een plaats gaat vinden, aldus ds.
Toornvliet.
Bij de beoordeling van de teruggang
van de Gereformeerde gezindte
9,8 procent in 1947 tot 8,9 procent
1960 is elke conclusie gevaarlijk, omdat
hier ontbreekt de specificatie over de
afzonderlijke kerken, zo wordt gezegd.
Maar het geeft te denken.
Oorzaken
„Wanueer wij straks de officiële cij
fers voor ons hebben, zullen wij met
alle ernst moeten zoeken naar de
zaken. Een paar kunnen wij nu reeds
noemen: een niet voldoende verstaan
van het levensgevoel van onze tijd, een
te trage ontwikkeling in het openstaan
voor de niet-kerkelijke wereld, een ge
mis aan vreugde over het Evangelie
van Jezus Christus, een te weinig le
ven uit de liefde, een nog niet over
wonnen formalisme dat een taai leven
heeft. Er is echter een kentering te be
speuren. Wij blijven vol goede moed".
De teruggang van de Ned. Herv.
Kerk (31,1 procent in 1947, 28,6 pro
cent vorig jaar) betekent een vermin
dering van het aantal dergenen, die
deze kerk verlaten: van 1930 tot 1947
(zeventien jaar dus) was de teruggang
nl. 4.5 procent. „Wij hopen dat
MISPLAATST
Dot de president-directeur van de K.L.M.,
drs. E. H. van der Beugel, zich vorige week
kritisch heeft uitgelaten over enkele E.E.G.-
landen wordt door verscheidene dagbladen
eterk afgekeurd. De Volkskrant
merkt hierover op: „In het spoor var
amateur-diplomaten als prof. Duynstce er
de heren van de groep-Rijkens, heeft d«
president-directeur van do K.L.M., de hcei
Van der Beugel, zich geroepen gevoeld,
een rol te gaan spelen in de Nederlandse
en de Europeee politiek. Het maakt de
zaak alleen maar erger, dat hij niet hele
maal amateur genoemd kan worden. Op
zijn minst is het immers niet elegant als
een man. die in het verleden een functie
op het departement van buitenlandse za
ken heeft bekleed, zich gaat mengen in
zaken, die liggen op het terrein dot hij
heeft verlaten. Het ligt voor de hond, dat
men uit zijn woorden denkt te proeven
naar wij aannemen ten onrechte wat er
leeft aan ideeën op liet departement dat hü
zo goed kent. Als hy brokken maakt door
tegen alle zere benen van het Kleine Europa
te schoppen, zal voor hem niet het excuus
van de zuivere amateur gelden. De ver
onderstelling, dot hy zich tot spreekbuis
van zijn oude departement heeft laten
maken, is zelfs niet zo ver gezocht. Het
ministerie van buitenlandse zaken kan zich
nog altijd distantiëren, maar de president-
directeur van de K.L.M. blijft verantwoor
delijk voor wat hij heeft gezegd. Het zal
dan de K.LJVI. zijn die met de narigheid
zit. Kan deze maatschappij zich veroorloven
ongenoegen op de hals te halen in Frank
rijk, Duitsland en Italië? Tegen al deze
Euromarktpartncrs richten zich de ver
wijten van drs. Van der Beugel. Duitsland
verwijt hij dubbelhartigheid, omdat het
politiek bevriend wil blijven met Frankrijk
en economisch het gezond verstand van
Erhard laat spreken. Italië krijgt te horen
dat het niet wil vechten voor het lidmaat
schap van Engeland en Frankrijk is het
zwarte schaap, omdat het de Europese
idealen gebruikt om eigen heerschappij te
verwerven op het continent De heer Van
der Beugel gokt helemaal op do aansluiting
van Engeland bij de Euromarkt, zoals buiten
landse zaken dat politiek doet. Maar de
president-directeur van de K.L.M. is geen
verlengstuk van buitenlandse zaken en dc
voorzichtigheid die hij als diplomaat heeft
leren beoefenen, heeft hy als zakenman nog
veel harder nodig. Hij vergist zich vol
komen als hy meent dat het een van de
voordelen van zijn nieuwe baan is, dat hij
dat nu allemaal kan zeggen. De K.L.M. kan
zich niet veroorloven, handelsrelaties van
zich te vervreemden."
Het Algemeen Handelsblad
«egt er o.m. dit van: „De wyxe waarop hy
zich over de E.E.G.-partners uitlaat zou hem
als staatssecretaris niet hebben misstaan,
maar voor de topman van de K.L.M. schijnt
uicl in alle opzichten even gelukkig.
Ook afwijzing van
terreuractie's
Jonge christenen uit verschei
dene Italiaanse en Oostenrijkse
kerken zijn vorige week op hun
oecumenische studieconferentie in
Attersee (Oostenrijk) tot de con
clusie gekomen dat iedere prestige-
politiek, die in Zuid-Tirol steeds
meer opgang maakt, scherp ver
oordeeld moet worden. Ze keren
zich tegen elke propaganda die
verscherping van de tegenstellin
gen tussen kleine groepen in de
hand werkt.
STRIJKT GEMAKKELIJK
Dat do heer Van der Beugel er zo over
nkt, getuigt van zyn gezond verstand.
Maar een tweede is, of het getuigt van tact,
dat hij er in zijn nieuwe kwaliteit in het
openbaar ook zo over spreekt. Zelfs al
t men daarbij in aanmerking, dat het
deelnemen aan de Airunion voor de K.L.M.
geen aantrekkelijkheden biedt
Uiteraard heeft de president-directeur van
de K.L.M. vóór alles dc belangen van de
K.L.M. te behartigen. En of die met dit
iptreden gebaat zyn? Het zou ons niet ver
bazen wanneer de K.L.M.-vertegenwoordi-
in Parys, Bonn en Rome deze vraag
ontkennend beantwoorden."
Onder het thema „Christelijk leven in
een minderheidssituatie" hebben de jon
geren zich voornamelijk met het vraag
stuk Zuid-Tirol beziggehouden.
„Daar in deze tijd, in de eeuw van d<
Europese integratie, een grensverschui-
ving zinloos blijkt te zijn, zien we ir
de toekenning van de volledige districts
autonomie aan Zuid-Tirol en in het bij
zonder aan Alto Adige, de enige oplos
sing, die instaat voor het leven van dc
Duits-sprekende bevolkingsgroepen en
die de kloven tussen de beide groepen
uit de weg kan ruimen". De terreurac
ties, die omstaan door het opleggen
eikaars wil door beide groepen, wijzen
de jongeren af. Ze pleiten voor een eer
lijke politiek, die het vertrouwen moet
hebben van alle betrokkenen, ondank-s
alle huidige moeilijkheden, en die tot
vermindering van de spanningen en
behoud van de vrede kan bijdragen.
De conferentie, die volledig aan haar
doel beantwoordde, heeft bijgedragen
tot een stimulerend begin van samen
werking tussen de jeugd van de christe
lijke kerken in Oostenrijk en Italië.
ZON: zonnig, fris
„ZON", het zomernummer van „Jong
Gereformeerd", ziet er op het eerste
gezicht werkelijk „zonnig" uit. Het is,
op de soms wat hinderlijk tussen de
artikelen geplaatste advertenties na,
prettig verzorgd. De foto's en tekenin
gen, vooral die bij het S.O.S.-verhaal,
voldoen uitstekend, de cartoons ovei
het algemeen ook.
De inhoud bevestigt de goede ver
wachtingen, die de presentatie wekt:
een uitstekend artikel voor ólle jon
ge mensen het lezen ten volle waard
naar aanleiding van het door „Taboe"
gestelde probleem van het samenwonen
een heldere en duidelijke uiteenzetting
over de noodzaak van christelijke sport
verenigingen en een indringend stuk
over de S.O.S.-telefoondiensten. Na
tuurlijk ontbreekt het artikel over Ma-
halia Jackson niet, evenals de onvermij
delijke opmerking hierin, dat zelfs een
Mahalia de lokroep van de commercia
liteit niet kan weerstaan, helaas.
Voorts zijn „ik trek mijn horoscoop"
en „ik lees de bijbel" bijzonder origi
neel en suggestief. Niet geheel begrijpe
lijk was de bedoeling van het artikel:
„de verdeelde christenheid minder dan
het lijkt". Is het een échte persiflage,
of alleen maar sarcastisch bedoeld? De
slotconclusie: een fris blad, voor alle
jonge, gereformeerde mensen, vooral
voor de ondanks hun christelijke opvoe
ding toch nog zoekenden, de moeite
van het lezen zeker waard! Maar of
het beoogde doel de evangelisatie
met de vele wat èl te didaktische stuk
jes bereikt zal worden, zal moeten blij
ken uit de reacties die de redactie van
„ZON" hoopt te ontvangen.
Een stoet van dwergen, een kleine
bloemlezing uit een kwart eeuw stuk
jes schriiven, door S. Carmïggelt. ABC-
pocket Uitgave N. V. de Arbeiders
pers, Amsterdam.
Hervormde Kerk binnen enkele jaren
een groei zal vertonen", zo zegt ds.
Toornvliet.
De kleinere
Tot de kleinere groepen kunnen wor
den gerekend: Doopsgezinden, Evange
lisch Luthersen, Baptisten, -Remon
stranten, Jehovah's Getuigen, Pinkster-
groepen en Vrije Evangelischen. Zij
Doekten tussen 1947 en 1960 een vooruit-
ïg van 0.4 procent. „Wanneer wij
niet vergissen zal in de eerstkomen-
jarer de groei van de Pinksterge
meenten enz. aanzienlijk toenemen en
dit zal ten koste gaan van de Gerefor
meerde gezindten en van de Ned. Herv.
Kerk. Het zou ons niets verwonderen
ïeer zij in 1970 zes procent va:
bevolking zouden uitmaken, tenzij
1 de kerken zelf iets verandert".
R.K.kerk
De Rooms-Katholleke Kerk kan
zien de percentages, van de sterkste
groei spreken: in dertien jaar een
name met twee procent tot 40,5 pro
cent. Als dit zo doorgaat betekent het,
dat over 60 jaar dé bevolking van Ne
derland In meerderheid rooms-katholiek
zal zijn, aldus ds. Toornvliet.
Verder zegt hij: „Zeker, het geboorte
overschot is in het r.k. volksdeel gro
ter dan in de andere sectoren. Verder
mag niet vergeten worden, dat tal
mensen, die zich „r.k." opgeven, ii
praktijk er bitter weinig aan doen. Maar
anderzijds is de R.K. Kerk bezig de ba
kens te verzetten. Haar houding wordt
De cijfers
Hoewel de resultaten van de
vorig jaar gehouden volkstelling
nog niet officieel bekend zijn
heeft het dagblad Het Parool
een aantal op de stand van het
kerkelijke leven gebaseerde cij
fers gepubliceerd, die zijn ont
leend aan de voorlopige uitsla
gen. De voornaamste cijfers ne
men wij hier over. In het hier
bij geplaatste artikel is weer
gegeven het commentaar van
ds. G. Toornvliet, zoals wij dat
vonden in zijn blad „De strij
dende Kerk" (gereformeerd) als
mede een beschouwing in het
blad De Christen, het orgaan
van de Unie van Baptistenge
meenten in Nederland. Wat nu
de cijfers betreft leert de sta
tistiek het volgende: in 1910 gaf
3 procent van de bevolking
op onkerkelijk te zijn, in 1920
was dit percentage 7, in 1930
14, in 1947 bedroeg het 17
en vorig jaar was het opgelo
pen tot 17,9 procent.
Tot de Gereformeerde gezind
ten verklaarde in 1930 te beho
ren 9,3 procent van de bevol
king. In 1947 was dit 9,8 pro
cent en in 1960 bleek het te zijn
teruggelopen tot 8,9 procent.
Wat de Ned. Herv. Kerk betreft:
35,6 procent der bevolking be
hoorde in 1930 tot deze kerk.
In 1947 was dit percentage 31,1
en vorig jaar verklaarde 28,6
procent tot de Herv. Kerk te
behoren. Van de kleinere groe
pen (Doopsgezinden, Pinkster-
groepen e.d.) waren er voor
1930 geen cijfers bekend. In
1947 was het percentage 3,7 en
vorig jaar 4,1. Bij de Rooms-
Katholieke Kerk tenslotte was
de ontwikkeling als volgt: 36,4
procent in 1930, 38,5 in 1947 en
40,5 in 1960.
soepeler, er wordt veel meer gedaan
om de kerk te activeren. Binnenkort zal
het Nederlands een plaats krijgen in de
redienst".
Samen
Ds. Toornvliet besluit zijn beschou
wingen als volgt: „Wat de statistiek
niet vermeldt is het groeiende aantal
christenen, die wèl geloven, maar tot
geen enkele kerk behoren. Zij voelen
zich in de kerk niet thuis en voeden
zich geestelijk met wat radio en tele
visie oieden. De kerken van de Refor
matie moeten zich gemeenschap-
lijk bezinnen op deze vragen.
Men zal bereid moeten zijn zich te be-
Positieve formulieren alleen red
den de zaak niet, maar alleen een
positieve levenshouding: een reveil,
dat door alle kerken heenslaat. Laat
de barricaden afbreken, die men
vaak onbedoeld opwerpt tegen een
mogelijk reveil. Wanneer dit reveil
doorbreekt en de symptomen zijn
inziens niet onaunstig zal de
volkstelling er in 1970 heel wat anders
i beter uitzien".
Vernieuwing
In het blad De Christen, van de Bap
tistengemeenten in ons land, vonden wij
het volgende commentaar over deze
voorlopige uitkomsten van de volkstel
ling: „De beweging van de Hervormde
Kerk, welke zich heeft aangediend als
i vernieuwing binnen de „vaderland-
kerk". heeft bepaald nog geen uit
drukking gevonden in de werfkracht
dier kerk. Hetgeen beslist nog niet be
tekent. dat deze „vernieuwing" reeds
haar bankroet zou hebben beleefd. Men
- hoewel zeer negatief met even
veel recht kunnen opmerken, dat het
verlies aan leden en invloed stellig gro-
ou zijn geweest, wanneer de Her
vormde Kerk van na de oorlog zich
zonder dit nieuwe plan had gepresen
teerd. Bovendien en dat is meer
doorslaggevend zo ergens dan geldt
toch stellig van een kerkgemeenschap,
dat kwaliteit méér is dan kwantiteit."
„Dat de „volkskerk" haar tijd zou
hebben gehad (zie de achteruitgang van
de Herv. Kerk) wordt schijnbaar ge-
de groef van de Rooms-
■k. Toch geloven we, dat
vooruitgang eerder te danken Is
de verbeterde maatschappelijke om
standigheden vooral In het Zuiden
dan aan het verdiepte apostolaire be
sef, dat overigens in betekenis Katho
lieke Actie, Una Sancta etc. niet
moet worden onderschat".
„Dat de kleinere gemeenschappen
zijn gegroeid kan eensdeels verklaard
worden uit de ijver waarmee sommige
van deze gemeenschappen hun „propa
ganda" voeren, terwijl daarbij ander
deels de psychologische factor van de
kleine gemeenschap waarin men ie
mand kan zijn in het tijdperk der
massaliteit een duidelijke en grote rol
zal hebben gespeeld".
Door welvaart?
Tenslotte wordt de vraag gesteld, of
en in hoeverre het tot stilstand komen
van het proces der ontkerkelijking een
welvaartsverschijnsel is. „Gelet op
hetgeen we ten aanzien van de voor
uitgang der R.K. Kerk opmerkten zijn
we geneigd deze vraag bevestigend te
beantwoorden. De religieuze opbloei
in Amerika heeft voldoende bewezen,
naar kenners van Amerika verklaren,
dat óók het-aan-godsdienst-doen status
symbool dus welvaartsverschijnsel
kan zijn", aldus het commentaar
het blad De Christen.
Advertentie
Krachtige bestrijding
van pijn of griep
zonder de maag van
streek te maken!
leder tablet Chefarine „4" bevat 4 beroemde
geneesmiddelen, die elk afzonderlijk in de hele
wereld beroemd zijn geworden. Een van deze
middelen Is Chefarox en dient In het bijzonder
om de maag te beschermen. Ook zij die een
gevoelige maag hebben kunnen zonder be
zwaar Chefarine „4" gebruiken. Het Is een
Ideaal middel om pijn of griep snel en doel
treffend te bestrijden. - v
Het geloof dat God deze wereld bestuurt (en het woordjt
geloof betekent in dit geval volstrekte zekerheid!) komt Uit
uiting in de woorden die Mordechaï aan koningin Esther
laat overbrengen. Als zij bedenkingen inbrengt en wijst op het
gevaar dat voor haar persoonlijk verbonden is aan interventie
bij de koningdan boodschapt Mordechaï haar: „Beeld
niet in dat gij alleen van al de Joden ontkomen zult, omdet
gij in het paleis des konings zijt. Want als gij in deze tijd
blijft zwijgen, dan zal er voor de Joden wel van andere zijde
redding en uitkomst opdagenmaar gij en uws vaders hrjy
zult omkomen
Voor de Jood Mordechaï is het onbestaanbaar dat zijn volle
zal worden uitgeroeid en daar leek het toch wel op, waft
met de wetten in het land der Meden en Perzen viel niet te
spotten! Hoe het allemaal gaan moet weet hij niet maar dat er
van een of andere zijde redding en uitkomst zal opdagen
weet hij zeker!
Dat volkomen vaste vertrouwen in God dat behoort hl
kenmerk te zijn van het leven van de christen. En dan is er
vanzelf ook de bereidheid om zich aan God toe te vertrouwen.
Om, zoals Esther deed, het grote risico te nemen. Dat is God
liefhebben en dat is God dienen!
Elsa Maxwell voor
Duitse televisie
De wel meest beruchte kletstante
van de Ver. Staten, Elsa Maxwell,
wier tong gevreesd wordt door talrij
ke „groten" van het witte doek, het
beeldscherm en de radio, gaat nu
in de Duitse televisieprogramma's ver
schijnen.
Zij is een van die bij ons onbekende,
maar in de V.S. overbekende figuren,
die er voor zijn om alle doen en laten
van sterren te bebabbelen, zonder
daarbij een blad voor de mond te ne
men. Elsa vindt haar kracht in klets
praatjes, in opgeblazen nieuwtjes uit
het privéleven van haar slachtoffers
en haar invloed kan een ster maken
of breken.
Daarom wordt zij in al haar
vangrijkheid, overal vriendelijk uitge
nodigd en iedereen tracht bij haar
de gunst te komen. Velen haten haar,
maar vleien haar niettemin en pakken
haar met zijden handschoentjes aan,
uit angst voor een vernietigend roddel
verhaal.
Sinds jaren verschijnt zij regelmatig
voor de Amerikaanse televisie om
haar roddeltjes te houden en zij gaat
er prat op, dat zij roddelt. Het is haar
(zeer ruim betaald!) vak.
Wekelijks zal zij nu een programma
van 12 minuten voor de Duitse televi
sie gaan maken. Zij zal echter, (hoe
wel zij veel reist) haar Amerikaanse
zetel daarvoor niet verlaten, maar het
programma op film laten vastleggen.
Hoewel zij daarin haar landgenoten
Handivijser op iveg
naar universitaire
samenleving
VELEN, die de middelbare school
hebben doorlopen, zullen bin
nenkort aan een universiteit of
hogeschool gaan studeren en zij
zullen daarbij spoedig bemerken,
dat de studentenwereld wordt ge
kenmerkt door een bonte verschei
denheid, die o.m. tot uitdrukking
komt in het bestaan van vele
studentenverenigingen. Eén daar
van, de Civitas Studiosorum in
Fundamento Reformato, de ver-
Beroepingswerk
NED. HERV. KERK.
Aangenomen naar Loppersum: dr. P.
van Leeuwen te Eelde; naar Hoornaar
(Z.H.): kand. L. J. Geluk te Zeist; naar
Oosterhesselen (toez.): kand R. van der
Kleij te Rotterdam; naar Deventer: G. J.
Rijks te Oosterland (Z.)
Bedankt 'oor Hendrik-Ido-Ambacht.
C. Bezemer te Zierikzee; voor Steenwij-
kerwold (toez.): A van de Bovenkamp
te Engwierum
GEREF KERKEN
Beroepen te Nieuwe Pekela en Veen-
dam: H. den Boeft, voorheen nredikant
der Gerf. Kerken (vrijgemaakt) te Schou
werzijl.
GEREF. KERKEN (Vryg
Beroepbaar: de classis Rotterdam heett
i gehouden préparatoir examen beroep
baar gesteld: J. D. Wielenga, kand. te
Rotterdam, Lumeystraat 26a, tel. (010
81876).
CHR. GEREF. KERKEN
Beroepen te Hillegom: kand. J. P. Ver
steeg te Amsterdam; te De Krim en Aals-
leer: kand. H. Biesma te Lisse.
Tweetal te Rotterdam-Kralingen: kand.
K. Boersma en kand. J. Kievit, beiden
te Apeldoorn.
VRIJE EVANG. GEM.
Aangenomen naar Meppel: kand. J. Y.
Pylman te Heerenveen.
REM. BROEDERSCHAP
Examen: voor het proponent-examen
slaagde de heer G. J. Bierenga te Bus-
eniging van studenten op Gere
formeerde grondslag, wil de aan
staande studenten op de hoogte
stellen van haar wezen en doel en
op deze wijze een kleine hand
wijzer plaatsen op de weg naar de
universitaire samenleving, z
schrijft de propagandacommissie.
De C.S.F.R. heeft als grondslag de
Heilige Schrift en aanvaardt de drie
Formulieren van Enigheid. Zij wil het
contact tot stand brengen tussen stu
denten, die zich op deze grondslag stel
len, om de Geref. beginselen te bestu
deren en in het licht daarvan andere
levensbeschouwingen en vooral ook de
mogelijkheden en manieren van
passing van de Geref. beginselen
maatschappij.
De leden van de C.S.F.R. komen
vooral uit de Ned. Herv. Kerk (Geref.
richting), de Geref. Gemeenten er
dere groeperingen in de Geref. gezind
te. De praktijk heeft n.l. uitgewezen,
dat vooral in deze kringen de overgang
van het eigen milieu naar de academi
sche wereld nogal groot is. Als regel
zal de confrontatie met allerlei niet
zaken, waarmee de jonge student
aanraking komt, leiden tot een kritisch
bezien (en zo nodig herzien) van
eerst als feitelijk werd aanvaard. Dan
is er het gevaar, dat men -het spoor
wat bijster raakt.
RUIMTE
De C. S. F. R. nu wil een ruimte vor-
ten, waarbinnen men over persoonlij-
i en gemeenschappelijke problemen
in gedachten kan wisselen. Zy is pri
mair een studievereniging, hetgeen
vanzelfsprekend de „amicitia" niet uit
sluit. Een en ander vindt vooral gestal
te in dc plaatselyke afdelingen: in Am
sterdam, Delft, Rotterdam, en Utrecht
zyn disputen, terwijl in Apeldoorn, Gro
ningen, Lelden en Wageningen meer
losse contacten worden onderhouden. De
disputen beleggen eenmaal in de twee
of drie weken avondvergaderingen.
Daarnaast wordt in kringen (Bijbel
kringen b.v.) en tijdens de jaarlijkse
weekends gestreefd naar zo diepgaand
mogelijke contacten. Bovendien zijn
dan op landelijk niveau openbare v
gaderingen, zomerconferenties. En ten
slotte is er het maandblad „De Civlta-
te".
Aan het eind van dit jaar hoopt de
C.S.F.R. haar tweede lustrum te vie
ren. Het is in de afgelopen jaren we)
duidelijk geworden, dat de vereniging
in een behoefte voorziet. Voor een niet
onaanzienlijk deel dankt zij ongetwij
feld haar positie aan een voortdurend
pogen tot eerlijke en goed overwogen
antwoorden te komen op de vele vra
gen die in de studentenwereld leven.
Dat daarbij ook „naar buiten" wordt
gekeken moge o.m. blijken uit het the-
la van de laatste zomerconferentie:
,Onze roeping in een veranderende we-
eld". In meer beperkte zin wordt ove
rigens ook naar buiten van de in deze
kring levende gedachten blijk gegeven
het blad „Wapenveld", een uitgave
de reünistenorganisatie, de
R.R.Q.R.
Men kan zich voor nadere inlichtin
gen, voor aanvragen van het lidmaat
schap en voor proefnummers van „Wa
penveld" wenden tot de volgende adres,
sen: P. A. Walhout, Hof van Delftlaan
93, Delft.; L. M. P. Scholten. Fred. Hen
drikplantsoen 68 II, Amsterdam; mej.
T. Visser, Kruisstraat 76, Utrecht, j
J. Boeve, Harnjesweg 28, Wagenin
gen.
niet zal vergeten, gaat zij zich voor
deze programma's uiteraard vooral toe
leggen op wat zij allemaal weet te
vertellen over Duitse sterren. En deze
houden hun hart vast: krijgen zij Else
tégen zich, dan zijn zij nog niet ge
lukkig....
Jo Vischer jr. bij
Avro radiosectie
De acteur-cabaretier Jo Vischer jr.,
die als lid van de hoorspelkern dikwijls
voor de radio optreedt, is met ingang
van 1 september a.s. benoemd tot
dewerker aan de radiosectie van
AVRO. Hij zal de heer De Wolff assis
teren bij de leiding van de amusements
programma's.
De heer De Wolff nam, toen Karei
Prior naar de televisiesectie overging,
diens functie over, maar heeft teveel
andere werkzaamheden, om deze e
helemaal bij te kunnen doen.
Jo Vischer is in de laatste jaren
al veel werkzaam geweest in d
briek „Waar voor uw geld", uitgezon
den in de vrouwenprogramma's v
NCRV en de KRO. Ook was hij des-
tijds „Willem" in de Familie Doorsnee,
Commentaar
Improvisatie
De eenacter „Improvisatie", waar
mee de N.C.R.V. twee eindexamen
leerlingen van de Arnhemse Toneel
school gisteravond haar televisie
debuut liet maken, zal ongetwijfeli
een aantal kijkers te moeilijk zijn
geüieest. Deze verbeeldende improvi
satie op de grens van droom en wer
kelijkheid, schijnbaar wat origineel
toneelspel maar in feite een vernie
tigend afrukken van menselijke mas
kers, viel zó volkomen terug op het
individuele, dat de schijn van onsa
menhangend bleef overheersen. Maar
met dit korte spel van de Ameri
kaanse auteur Tad Mosel bereikte de
N.C.R.V. precies het doel van de op
voering: beide jonge actrices konden
haar talent tonen en zij kregen daar
bij uitstekend steun van de 'ervaren
Paul Cammermans en Cor van Rijn
als de nerveuze Tony.
Tevoren had de N.C.R.V. een pro
gramma van vroeg 18-eeuwse
ziek, zang en dans uitgezonden. De
bedoeling was geweest deze „Diver
timento" (geheel in stijl en sfeer van
twee eeuwen geleden gehouden)
de tuin van de Singer Concertzaal
te doen uitvoeren, maar daar was het
weer niet naar. Dus bleef iedereen
binnen en dat deed aan de hoofse al
lure van het zeer charmante en
aangeklede programma niets
Cruys Voorbergh, die met veel smaak
voor de kleding had gezorgd, decla
meerde eh zong zelfs enkele ondeu
gende liedjes van het Franse hof,
alles zeer charmant en heel aantrek
kelijk om te zien.
Radioprogramma
Voor morgen
8.15 Radiok
9.00 V.d. zieken; 9.35 Waterst; 9.40 V.
vrouw; 10.10 Gram; 10.15 Morgendien!
10.45 Gram: 11.00 De marmeren pendu
hoorsp: 11.40 Gram; 12.10 Oude muz; 12
Land- en tuinb. meded; 12.33 Bachkoor
■ork; 12.37 Nederl Herv Kerkdnst; 13 00 Nu
13.15 Volksmuz; 13.40 Gram; 15.00 Grai
15.30 Pianospel: 16 00 V. d. jeugd: 17.20
oerork; 17.40 Beursber: 17.45 Het Spectru
lezing: 18.00 Koorzang: 18.15 Gram: 18
Radio-Volksuniversiteit: Organische Cherr
I. d. Prof. Dr E Havinga; 19.00 Nws
- Stede]o
21.50 Opsterland en de cultuur,
enade-ork; 22 30 Nw
22.05 Pi
22 40 A
vs; 23 55-24 00
nklng; 22.55 Platen-
VARA: 7.00 Ni
0 Gym: 7.20 Gram; 8.00 Nws; 8.18 Gra
5 Rep Friese Elfstedenweek; 8 40 V.
;uters; 8.55 Wat eten we vandaag?, pra
9.00 Gym v d vrouw: 9.10 Gram. VPRO:
00 De primitieven en de moderne mens,
:ing. VARA: 10.20 Gram: 10 45 Koorzang:
00 Gevar progr: 11.30 Lichte muz; 12-M
gel en zang; 12.30 Land- en tulnb meded;
12.33 V h platteland; 12.38 Gram; 12.55 Hep
Elfstedenweek; 13.00 N-
13.45 Van vuistbijl
'lnrr:
.-tijd?, le
3 Gram; 17.00 Tip;
VPRO: 19.30 V d jeugd. VARA: 20.00
20.05 Promenade-ork; 20.35 Spontane re
acties. muzikale discussie: 2115 Zomeravond
asten, schakelprogr met rechtstr repor
uit een aantal plaatsen _1n ons land;
22.20 So-rtreD; 22 30 Nws'; 22.40 Holland Fes
al 1961: Strijkork; 23.10 JazzmtI d pau
Rep Friese Elfstedenweek; 23.35 Gram;
Ö/LW&
n *1
vanavond
i Het NTS-filmprogramma begint om
8 uur met het journaal, daarna (8.20
uur) weer een bezoek aan de Engel
se dierentuin in Londen, en tot slot
(8.40 uur) de romantische film „Al
ways in my heart", die goedgekeurd
ar alle leeftijden.
