dokter regen
Osborne's „Luther" werd
enorme toneelverrassing
Nu al benieuwd naar weerzien
in Nederlands gewaad
Bartoks „Blauwbaards Burclif
kreeg grootse weergave
01
WOENSDAG 12 JULI 1961
T^ERLIJK GEZEGD hielden we ons hart vast voor de „Luther" van John
■La Osborne. De buitenlandse kranten wekten na de opvoeringen in Lon
den en Parijs de indruk, alsof Luther hierin alleen getekend was als een
rebel, die er zijn vreugde in vond te trappen tegen allerlei gezag: het va
derlijke, het kerkelijke, het maatschappelijke. Het lag ook voor de hand,
dat Osborne „the angry young man" Luther als een soort 16e eeuwse nozem
I zou tekenen en toen bekend werd, dat Albert Finney de fabrieksnozem
uit de film „Zaterdagavond - Zondagmorgen" deze rol zou spelen, leek
het oordeel over dit stuk al vastgesteld.
Zwart: 7, 12, 13. 15, 18, 19, 22, 28, 36.
Wit: 20, 25. 33, 37, 38, 39, 42, 43, 47.
Dit vraagstukje van de productieve
Rotterdamse auteurs Van Tol en Van
Prooyen is niet moeilijk, maar wel
fraai om de wijze waarop de stukken
van en op hun velden komen en winst
wordt verkregen.
Opgave: wit speelt en wint.
Sehaak-vraug 118
Zo was de stand in de partij Euwe-
lAljechin (Zürich 1934):
Wit: Kgl, Dc5, Tel en Te4, Pe5, pi
'a5. b4, d4, f2. g2 en h2.
Zwart: Kg8, Dd8, Tc7 en Te6, Pc8,
pi a6, b5, c6, f6, g7 en h7.
Op deze wijze won dr. Euwe een
pion: 1. Pe5f7ü Eigenlijk is hier
mee de zaak bekeken. Zwart mag het
paard niet nemen, want dan volgt dit:
1Kg8xf72. Dc5—h5f, Kf7—
e7 (anders valt de toren); 3. Te4xe6t,
Ke7xe6; 4. Tel—elf, Ke6—d6; 5. Dh5
c5f, Kd6d76. Dc5—f5f, Kd7—d6;
7. Df5e6 mat! Een schitterende com
binatie! Uiteraard had Aljechin dit
ook doorgerekend en hij vervolgde de
partij aldus: 1Dd8—e8, 2. Te4x
e6, De8xe6; 3. Pf7—d8, De6—e4; 4.
Pd8xc6 en met deze pion voor kon
Euwe verder winnen.
Bridge
Het juiste bod in het biedprobleem
it u werd voorgelegd, is: 4 klaveren.
Gezien het sterke bieden van Noord,
is slem zeker. Of het echter klein- of
groot slem zal worden, is voor u nog
een open vraag. Daarom moet u het
'initiatief aan uw partner overlaten en
rustig Noord's klaverenkleur gaan steu
nen. Hierna zal Noord ongetwijfeld
azen en heren gaan vragen en wordt
groot slem klaveren bereikt. Een on-
verliesbaar contract, want ziehier de
volledige kaartverdeling:
72
AH 8 5 3
O A
4 H V10 6 2
4 HV6
B 9 6 4
Ten onrechte echter: dit stuk is de
verrassing van toe'. Holland Festival ge-
wanden. Zeker, Luther is voor Osborne
in de eerste plaats een rebel, maar deze
Engelse toneelschrijver heeft eei
ernstige studie gemaakt van Luthers le
ven en werken, va" zijn streven en
theologie, dat hij 15 doorgedrongen tót
de kern van Luthers rebellie: de ge
hoorzaamheid aan het Woord. Luther
was een rebel bij de Gratie Gods.
j Osborne heeft zijn toneelstuk opge-
bouwd met oitaten uit Luthers gesdhrif-
ten: zijn preken, zijn brieven, zijn
1 TisChreden, enz. Vooral de jonge Lu
ther laat 'hij aan het woord. Menigeen
heeft de „ruiwe" taal op rekening
Osborne geschreven maar wie Luthers
j geschriften kent. weet dat deze mijn-
werkerszoori spran zoals het hem voor
de mond kwam, dikwijls ruw en orvbe
houwen.
Men heeft Osborne ook verweten,
dat hij zijn stuk fragmentarisch 'had
gebouwd in liefst 12 taferelen, maa;
althans in de voortreffelijke regie
Tony Richardson - is bewezen, dat
jhet taferelentoneel werkelijk toneel kaD
J worden en uitgroeien tot een eenheid
1 van dramatische conceptie. Na Br echt
i Cbijv. ,De Krijtkiing") heeft nu
borne bewezen, dat het .epische" toneel
waarlik reden van bestaan heeft.
De verteller in Osbornes stuk is
Ulnich von Hutten-aohtigeridder, die
telkens aangeeft welk tafereel en welke
levensperiode er aan de orde is. Hij doet
dit tot en met het 11e tafereel, dat var.
de Boerenopstand. Dan wordt de vertel
ler zelf tot partij en verwijt hij Luther,
dat hij de boeren in de steek laat na
eerst opstand en ellende in de Duitse
landen te hebben verwpkt- Het is haast
symbolisch voor Luthers levensgang, dat
hij het laatste tafereel zonder verteller
moet ingaan. Hij woont dan met Katha-
rina von Bora in het Augustijnerklooster
te Wittenberg, waar de oude Staupitz
hem voor de laatste maai komt bezoe
ken en Luther dwingt tot de deemoedige
bekentenis, dat hij niet altijd Gods stem
gevolgd heeft, maa - vaak eigen wegen js
gegaan. Todh houdt Staupitz van hem
als een broeder :n Christus. Het stuk
eindigt met een alleenspraak van Luther
tot zijn kleine slapende zoon Hans. Hij
zegt daarin tot het jongetje het Heilands
woord: .Een kleine tijd en gij zult MU
niet zien, maar nog een kleine tijd en
gij zult Mij wederzien". „Zo hoop ik
het", zegt Luther, terwijl hij de kleine
Hans naar zijn wiegje brengt
Een teer, vroom slot van een enorm
rebellerend toneelstuk. Een slot, dait ook
geheel past bij de wezenlijke Luthe*.--
figuur, want Luther was een aarvgevoch.
ten rnenj, die God dikwijls aanriep om
hem in zijn ongeloof te hulp te komen.
Osborne heeft dit zeer wel begrepen en
citeert dit Paulinische woord dan ook.
Osborne heeft zijn stuk in drie aoten
verdeeld: het klooster; de strijd en de
bezinning op de strijd.
In de praktijk maakte Zuid de fout,
na Noord's 3 klaverenbod met 4 Sans-
Atout te gaan informeren. Weliswaar
kwam Zuid nu aan de weet, dat Noord
2 azen bezat, maar daar hij geen ze
kerheid had omtrent de sterkte van
Noord's klaverkaart, bood Zuid hier
na 6 klaveren en werd het zevenbod
gemist!
Jack Diamond
Kruiswoordpuzzel
Horizontaal: 1. gemeente in
Utrecht; 5. donkere zolder in molens;
7. bloedhuis; 8. soort hond; 10 keurig;
11. bakje: 12. muzieknoot; 13. gewicht
(afk.)14. danspartij; 15. inhoudsmaat
voor schepen; 16. fraaie zangvogel; 17.
verdriet; 18. oorlogsgod; 20. huisdier;
21. opening; 22. vogel; 24. boom; 25.
gem. in N.-Brabant; 26. lidwoord; 27.
werk van Ibsen; 28. stronkje; 29. voor
geschreven kerkgebruik; 30. voorwerp
ter verlichting.
e r t i c a a 1: 1. bijnaam van Lumey;
xivier in Duitsland; 3. hoofddeksel;
4. titel (afk.); 5. inwendig deel v. e.
vis; 6. landbouwwerktuig; 8. woedend;
9. vakvereniging; 11. hoofddeksel; 12.
soort hond; 14. woud; 15 soort mijt; 16.
lidwoord; 17. zeer brandbaar koord; 19.
soort; 20. stad in Italië; 22. gem. in
Zeeland: 23. dorp in Gelderland: 25.
platvis; 26. traag van begrip; 27. mu
zieknoot: 28. familielid.
OPLOSSING VORIGE PUZZEL
Horizontaal: 1. Langeland, 10.
Leo. 11. taai, 12. la, 14. Sri, 16. kan,
17. Ede, 19. Son. 21. ra, 22. mees, 24.
nog, 26. Luik, 28. pan. 31. week, 33.
top, 35. in, 37. reep, 39. rij, 40. ver, 42.
Nero, 44. Aken, 45. rong.
Verticaal: 2. al, 3. Nes, 4. gors,
5. Lt, 6. aak, 7. naar, 8. dinar, 9. slem,
13. adel. 15. ion, 18. eeuw. 20. nop, 23.
sier, 25 gat, 27. keen, 29 nor, 30. diva,
32. kee-, 34. pijp, 36. nek, 38. pro, 41.
^e, 43. on.
De eerste acte is onderverdeeld in drie
taferelen: Luthers intrede in de Augus
tijnerorde; zijn eerste mis; en het twist
gesprek met zijh vader adarna, die zijn
zoon verwyt het eeliibataire leven te
zijn aangegaan. Deze eerste acte is
heel als een inleid.ng bedoeld. Hij wordt
in het uitnemende decor van Jocelyn
Herbert geheel beheerst door een enorm
eXDreasief beeld van de lijdende Chris
tus. Luthers Innerlijk lijden is hier aan
de orde. Deze acte duurt toneeltechnisch
te lang cn regisseur Richardson had
hiermede de meeste moeite.
De tweede acte geeft de strijd aan. In
zes taferelen worden achtereenvolgen#
vertoond, de aflautpredicaties van Tet-
zel (overdonderende rol van Peter Buil);
het eerste gesprek met Staupitz (een
vaderlijke creatie van George Devine);
de preek aan de vooravond van Aller
heiligen 1517 („de rechtvaardige zal uit
'het Geloof leven"), het onderhoud met
kardinaal Cajeta», die Luther waar
schuwt niet de eenheid der kerk in ge
vaar te brengen (zeer fijne rol van John
Moffatt), de jachtpartij van Paus Leo
(zeer verfijnd renaissance-décor met
Charles Kay als de wufte paus); het ver
branden van de Pauselijke banibul.
De derde acte geeft de bezinning op de
Strijd weer. Door het verbranden van de
Pauselijke bul is de teerling .geworpen
Spaans zangduo wenst
geen impresario
Voor de president van de Amster
damse rechtbank heeft gisteren een kort
geding gediend tussen een ondernemer
van amusementsbedrijven als eiser en
het Spaanse zang- en guitaarduo „Los
Chispero6" als gedaagde. Eiser had met
dit duo een contract gesloten, waarii
hij het uitsluitend recht had, het duo i
Nederland te doen optreden gedurendi
twee jaar. Het duo was echter zonder
toestemming in Scheveningen gaan we
ken. Door het mislopen van de vergoe
ding, welke hij van de établissementen
ontvangt, maakte de eiser hiertegen be
zwaar. De raadsman van eiser verzocht
de president het duo te verbieden op te
treden, anders dan krachtens overeen
komst, op straffe van 500 gulden boete
en een dwangsom van f 500,— per dag.
per persoon bij overtreding daarvan.
De raadsman van het Spaanse duo
stelde, dat eiser geen arbeidsbemiddeling
mag verlenen, aangezien dit krachtens
de wet door arbeidsbureau's of impres-
sario's geschiedt.
Gistermiddag om vijf uur is op het
kruispunt Napoleonlaan-Noord-Valderen-
•traat te Geleen de 56-jarige mevrouw
C. Wagemakers-Van der Berk uit Molen-
beersel (België), die in Geleen op fami
liebezoek met haar bromfiets was, tegen i
vrachtauto gebotst. Zij was op slag
dood.
en is er voor Lathor geen weg terug
meer, maar alleen oen weg vooruit -
of beter gezegd: omhoog. Een weg vol
teleurstelling en tegenslag. De drie ta
ferelen geven achtereenvolgens te zien-
een martiale Rijksdag van Worms; de
versdhrikkkigen van de Boerenopstand
met een triomfaal gezongen .Fester
Burg"; en ten slotte 'het tweede gesprek
met Staupitz en de alleenspraak met de
slapende zoon. De rebel is zelf een atuto-
riteit geworden, maar een aangevochten
en gedeukte autoriteit, geenszins triom
fantelijk, maar toch gedragen door een
geloven tegen ongeloof in. Een innerlijk
weten dat zo de weg heeft moeten «ijn.
want „de rechtvaardige zal uit het Ge
loof leven"
Haagsche Comedie?
The English Stage Company heeft
voor een waarlijk magistrale opvoering
gezorgd, waarvan men niet weet wat
men het meeste prijzen moet: de acteer
prestaties, de bijzo- der vindingrijke re
gie. de prachtige decors en kostuums
(in al Ihun soberheid indrukwekkend) of
de voortreffelijke muziek von John
Addison.
Vanavond wordt toet stuk weer ge
bracht in de Kon Schouwburg Ln Den
Haag (er is vast nog plaats voor u!)
Morgenavond in Rotterdam: vrijdag in
Amsterdam en za'erdag in Utrecht
Hel ls te hopen dat de Haagsche Co
medie dit stuk in het komend seizoen
in het repertoire opneemt. Wij z(jn dan
zeer benieuwd naar een weerzien in
Nederlands gewaad
Ev. Groile.
Zenuwarts werd in
vrijheid gesteld
Het Bossche gerechtshof heeft giste-
:n besloten tot opheffing van de ge
vangenhouding van de Haagse zenuw
arts dr. F. H„ die verdacht wordt van
meineed tijdens een getuigenverhoor in
(n echtscheidingsprocedure.
Dit besluit werd genomen naar aanlei
ding van het beroep tegen het bevel tot
gevangenhouding, ingesteld door mr. M.
Moskowic te Maastricht, de raadsman
vgn de zenuwarts. De procureur-gene
raal bij het hof had de handhaving van
de gevangenhouding van dr. H. gevor
derd. Het Hof heeft de zenuwarts on
middellijke in vrijheidstelling verleend.
Vijf jaar geëist
mishandeling
dochtertje
Vijf jaar gevangenisstraf voor een 21-
jarige vader, wegens mishandeling van
zijn dochtertje. Dat was gisteren de cis
van de officier van justitie bij de recht
bank in Rotterdam
arbeider A P. uit de Maasstad, die om-
Verdachte was de 21-jarige fabrieks-
dat hij een hekel had aan zijn 3-jarig
dochtertje Elly thet kind was naar zijn
mening niet van hem) haar „behoorlijk
pijn had willen doen".
Wegens mishandeling van zijn vrouw
is P. eens veroordeeld. De proeftijd van
zijn straf was nog niet afgelopen.
'-i het psyohia --- '1 -a-vwri werd ge
sproken van een driftpsychopaat in ver
minderde mate toerekeningsvatbaar. Ge
adviseerd werd hem een lange onvoor-
w-- - - vraf op te me» een
voorwaardelijke terbeschikkingstelling
van de regering.
Waarheid sprak
onwaarheid
De Waarheid heeft zaterdag gemeld,
dat Nederland geleidelijk aan zijn troe
penmacht in Nederlands Nieuw-Guinea
met vijftig procent versterkt Dit bericht
is overgenomen en verder verspreid door
Tass. Het gevolg was. dat zoals Ass.
Press meldt het Indonesische minis
terie van buitenlandse zaken hierop heeft
gereageerd. Een zegsman van dit minis
terie heeft namelijk verklaard dat het
zenden van meer Nederlandse troepen
!de pogingen van de westelijke mogend-
heden om nauwere banden met Indonesië
aan te knopen, zou kunnen verstoren.
Zulke troepenbewegingen zouden vol
gens de zegsman de betrekkingen van
Indonesië met de westelijke bondgenoten
i van Nederland kunnen verstoren.
J Van bevoegde zijde in Den Haag wordt
echter uitdrukkelijk verklaard dat dit be-
i richt van De Waarheid volstrekt onwaar
en uit de duim gezogen is.
De Nederlandse troepen in Nederlands
Nieuw-Guinea worden niet versterkt
Albert Finney als de jonge
Luther, die zich voorbereidt op
zijn eerste mis in Osborne's to
neelstuk „Luther".
Drie kunstenaars hebben gister
avond in liet Kurhaus een in
drukwekkende vertolking ge
geven van Bartoks opera Her
tog Blauwbaards Burcht" n.l. de
dirigent Antal Dorati, de Duitse
sopraan Helga Pilarczyk en
Mihaly Szekely.
53
„Iedereen kan op het ogenblik goed geld gebrui
ken", merkte Adam op, „want er zyn er heel wat
die het de laatste weken verloren hebben".
Rafe nam de riem op en legde hem over het grote
wiel. „Ik begrijp niet hoe zo'n paar lui in New
York het hele land kapot kunnen maken met hun
effectenhandel".
„Ze zitten niet alleen in New York, Rafe, maar
over het hele land. En overal wonen aandeelhou
ders van spoorwegen en telefoonlijnen, al waren
het alleen maar dorpsonderwijzers en weduwen
met een paar spaarcentjes".
„Mij niet gezien. Het beetje geld dat ik opzij kan
leggen, breng ik altijd naar de bank. Het geeft
me zo'n veilig gevoel iets te hebben voor de dag
waarop ik niet meer zal kunnen werken. Hoe is
het met Delmus vanmorgen?".
„Ik heb hem niet gezien; ik vermoed dat hij
sliep. Als er iets niet in orde met hem was, zou
Ruby het my wel gezegd hebben".
„Hy is aan het genezen om op een goede dag
door die vrouw te worden neergeschoten, dat is
zeker. Niet veel bijzonders die vrouw waarmee
Delmus trouwde. Jij zou ook moeten trouwen,
Adam. Een dokter heeft een vrouw nodig".
„Hij heeft vooral iets nodig om een vrouw te
kunnen onderhouden. En op dat punt heb ik het
nog niet ver gebracht. Rafe", zei Adam.
„Dat doet me er aan denken, dat we de volgende
week slachten. Daar moet je ook wat van hebben.
De vrouw van Grover kan heerlijke worst maken,
niet te flauw en niet te pikant". Rafe zette de mo
tor aan, maar zij kwam niet op gang. „Koud," zei
hij. „Ik zal ze wat verwarmen".
Maar de gedachten van Adam waren elders. Je
zult je honorarium in de vorm van aardappelen
ontvangen, dokter Regan. Aardappelen, meel,
vlees en dergelijke. Het was nog niet zo heel lang
geleden dat Reinbeck dat gezegd had.
„Moeder zal blij zijn met de worst, Rafe", riep
hij luid om het lawaai van de machine te over
schreeuwen.
„In orde!" Ook Rafe moest hard roepen. „Bu
ren moeten elkaar helpen. Liza heeft altijd zelf
varkens gehouden, totdat die Gill begonnen is ze
een voor een te verkopen. Die doet niets anders
door
Helen Topping Miller
dan rondkijken wat hij nog meer zou kunnen ver
sjacheren om geld te hebben voor drank. Liza
heeft niet veel steun van de mannen om haar heen,
Adam, behalve jou dan natuurlijk. Jake was altijd
zorgzaam. Ik denk dat ze het grote verschil wel
ziet".
In het huis van de Purdy's hing een benauwde
lucht, een lucht van zeepsop en te drogen gehan
gen luiers en van de oude hond die aan Adams
voeten kwam snuffelen. De vrouw van Grover
hield haar natte schort omhoog terwijl zij Adam
het slaapvertrek binnenliet.
„Zie je, Adam. hij slaapt. Daar profiteer ik van
om zoveel mogelijk werk af te doen: Als hij wak
ker is, mag ik niet van hem weggaan, anders be
gint hij te krijsen".
„Waar zijn de andere kinderen?" vroeg Adam
„Die? Die heb ik allemaal naar school gestuurd".
Adam keek bedenkelijk. „Ze hadden niet naar
school mogen gaan. Ze kunnen immers al stuk
voor stuk besmet zijn zonder dat wij het weten".
„Ik heb er zelfs geen moment aan gedacht zc»
thuis te houden!"' zei ze gejaagd. „Marvin had
vanmorgen wel geen zin om te gaan: hij beweerde,
dat ie zich niet lekker voelde, maar dat zegt hij
altijd als hij zijn sommen niet kent. Hij is tien
jaar nu. Maar ik heb hem zijn jas aangetrokken
en hem zelf op de bus gezet".
„Hebben ze geen van allen over keelpijn ge
klaagd?"
„Neen, dat niet. Marvin klaagt al vanaf de eer
ste dag dat hij naar school moest. Ik heb hem al
zo dikwijls gezegd, dat ik er trots op geweest zou
zijn als ik naar school had kunnen gaan toen ik zo
lcin was als hij. Ik heb maar één klas afgemaakt
i ik voel dat ik daardoor heel wat achterop ben
ij andere mensen. Maar mijn kleintjes zullen niet
als domoren opgroeien".
„Ligt de school ver van hier, mrs. Purdy?"
„Het zal een mijl of twee zijn, de weg naar Hollis
op. Wlit u er heengaan om de kinderen te halen.
Adam?"
„Dat moest ik eigenlijk wel doen. Maar zoals
dc zaken nu staan, kan de hele school wel besmet
zijn. Ik zal er met de ambtenaar van de gezond
heidsdienst over moeten praten. Hij zal de school
moeten sluiten. Dat kan ik niet doen. Deze ziekte
is voor veel kinderen dodelijk, alle baby's beneden
het jaar moesten er eigenlijk tegen ingeënt wor
den. Ik zal zo gauw mogelijk de ambtenaar gaan
opzoeken".
„Het zal niet meevallen ze alle vier voor
voeten te hebben lopen, met Stevie ziek op bed en
alles! Hoe lang denk je dat het zal duren, Adam?"
„Dat kan ik niet zeggen. Er doen zich dikwyls
complicaties voor. Stevie moet rustig blijven, en
hou hem vooral goed warm. En als een van dc an
dere kinderen ziek zou worden, stuur dan direct
Grover om mij te halen".
„Heus, ik wist niet, dat het allemaal zo erg was",
zei ze angstig. „Ze hebben alle vier de kroep ge
had op hun tijd, net als Stevie nu. We hebben dan
telkens hun keel met terpen tyn uitgeveegd en hun
een aftreksel van iepenschors met wat whisky te
drinken gegeven. De volgende dag konden ze dan
weer naar school. Maar Stevie stikte haast en hij
werd helemaal blauw van benauwdheid: zó erg
was het met de anderen nooit. U hebt Stevie vast
en zeker het leven gered, Adam en u kunt op
Grover en mij rekenen als u in moeilijkheden zoudt
komen".
„Dank u, mrs. Purdy. Ik wil alleen maar het
beste met uw kinderen".
tWordt vervolgd).
'TEVEN deuren maakt Judith open
in Hertog Blauwbaards burcht
Dan kent zij al zijn geheimen. Maar
dan moet ook zij verdwijnen achter
de laatste deur. En Blauwbaard blijft
achter in het duister, alleen met al zijn
verloren illusies.
Dit verhaal, dat een diepe symboliek
in zich bergt, n.l. van de mens, die altijd
onvoldaan zal blijven, alles aan
eigen streven opoffert en ten slotte
zijn vergeefse streven ten onder gaat,
heeft Bartók gebruikt als gegeven voor
de korte opera, „Hertog Blauwbaards
Burcht". Het stamt uit zijn vroege
periode en vertoont dus nog weinig in
vloed van het Hongaarse en Slavische
volkslied, maar wel die van de Duitse
laat-romantiek, zoals van Richard «Urauss.
Vehement is de taal wel en prachtig
donker eckleurd. Vooral de schilderijen
van wat achter elke deur tevoorschijn
komt zijn ongewoon mooi en ook hel
vraag- en antwoordspel tussen Judith en
Blauwbaard weet Bartók een enorme
spanning te geven. Maar het werk heeft
nog niet de beknoptheid van uitdrukking,
die men in zijn rijpe oeuvre aantreft.
Hier en daar duurt de muziek wat lang
en dat is altijd een veeg teken 1
Ook gisteravond, in de Kurzaal, waat
het Concertgebouworkest onder Antal
Dorati deze opera in concertvorm uit»
voerde, voelde men soms de lengte. En
dit gebeurde ondanks de geladen en
heftig geprofileerde uitvoering. Dorati
ligt deze muziek immers bijzonder goed
en voor de beide figuren had men uit
nemende vocalisten, n.l. Mihaly Szekely,
de Hongaarse bas en Helga Pilarczyk, di»
Duitse sopraan. Maar in Hertog Blauw
baards Burcht zelf ligt de zwakheid, dm
bij veelvuldig beluisteren toch wel heel
duidelijk wordt!
Mikaly Szekely gaf een waardige uit»
beelding van Blauwbaard, een uiterlijke
onbewogen, maar innerlijk zeer gekweld
mens en zijn stem drukte deze
precies uit. Daartegenover stond Helga
Pilarczyk, die een heftige, later angstige
Judith gaf, maar die, naar 't ons voor
kwam, nog wat te zeer aan de woorden
en notentekst vastzat. Zij had zich de
moeite genomen de woorden in het Hon
gaars te leren en wellicht hinderde haar
deze vreemde taal. Maar haar grote in
telligentie hielp haar over de moeilijk
heden en alleen in vergelijking met de
échte Hongaarse vertolksters moest zij
tegenvallen. En het Concertgebouwor
kest speelde magnifiek, ipet die donkere,
verzadigde klank en die sublieme vir
tuositeit, waarvoor het terecht beroemd
isl
Met Haydn's Symfonie nr. 101, bijge
naamd „De klok" opende Dorati dit Hol
land Festival concert, maar in de weer
gave van deze dunne partituur hoorde
men allerlei ongerechtigdheden. Haydn
is moeilijker dan in het algemeen aan
genomen wordt en elk nootje komt er
Dra. H. E. Kokee-Van den Berge
Oude moordzaak
opnieuw in
behandeling
Dc procureur-generaal bij de Hoge
Raad heeft gisteren geconcludeerd tot
vernietiging van het cassatieberoep Inge
steld door de 41-jarlge tuinder F. T. cn
diens broer, de 38-Jarige G. T. die leder
tot zes Jaar gevangenisstraf zijn veroor
deeld wegens een roofoverval ln 1950 ge
pleegd te Monnikendam. waarbU de 79-
jarige P. Laan door de verwondingen
hem toegebracht, overleed.
Twee zusters, de 76-jarige Suzanne en
de 74-ijarige Neeltie Laan zijn inmiddels
overleden.
Het cassatieberoep was ingesteld, om
dat F. G. die dc feiten bekende - de
straf te zwaar vond en G. T. die mede
plichtigheid ontkende, vrijspraak ver-
In zijn conclusie stelde de procureur-
generaal, dat een getuige die in de zaak
F. G. door het Hof is gehoord, niet werd
beeedigd hetgeen blijkbaar was vergeten.
Voorts is in de zaak tegen L. G. als
bewijsmiddel een verklaring gebruikt,
die niet ter zitting is voorgelezen. In
deze verklaring stond om. dat L. G.
gezegd zou hébben: „We kennen die
Laan best aan."
Om deze redenen concludeerde de
procureur-generaal tot verwijzing van
deze zaak naar een ander gerechtshof.
Het arrest van de Hoge Raad volgt op
25 juli.
Nieuwe voorzitter
Rijksbemiddelaars
Bij beschikking van de staatssecreta-
is van sociale zaken en volksgezondheid
1 mr. R. J. Eribrink benoemd tot voor
zitter van het College van Rijksbemid
delaars. Aan professor dr. F. J H. M.
van der Ven is eervol ontslag verJeend
uit zijn functie van tijdelijk voorzitter
an genoemd College.
Vanaf 1 januari j.l. trad prof. dr. F.
J. H. M. van der Ven, hoogleraar in het
sociaal recht, arbeidsrecht en de sociale
politiek aan de Katholieke Economische
Hogeschool te Tilburg, tijdelijk als voor
zitter op Mr. R. F Erdbrink, die tot 1
januari JJ. directeur-secretaris van het
Ooilege was, werd met ingang van 1
januari ji. benoemd tot lid van het Col
lege.
ETHEKGOLVEN
1 vanavond
i Na het NTS-journaal zendt de VARA
uit Om 8.20 uur eerst de actualitei
tenrubriek en daarna de eerste re
portage uit Australië. Om 9.10 uur
muziek door de Ramblers cn kort na
half tien weer een discussie door het
forum Welbeschouwd. De NTS be
sluit met de in deze weken gebrui
kelijke sportreportage.
vanavond
Naar een klankbeeld over „veertig
jaar autozending" kunt U om 8.15
uur luisteren in het programma van
de NCRV. Aansluitend een uitvoe
ring van de Missa Solemmis van
Beethoven, door het Radio-Filharmo
nisch orkest, het Groot Omroepkoor
en solisten (Holland Festival). En
dan om 10 uur voortzetting van de
wedstrijd „Tot ziens in Jeruzalem".
Van geheel ander gehalte is het
VARA-programma, dat tussen vro
lijke muziek om 8.35 uur een ge
sproken portret van K. ter Laan
biedt en om 9.05 uur een schakel
programma met rechtstreekse repor
tages uit vakantieoorden. Om 9.40
uur liederen van Schubert, gezon
gen door de bariton Hermann Prey
(Holland Festival) cn dan de sport-
rubriek.
Programma voor morgen
DONDERDAG 13 JULI 1961
Hilversum I, 402 m. 746 kc/s. KRO: 7.00
Nws 7.13 Gram 7.45 Morgengebed cn over
weging 8.00 Nws 8.18 Gram 8.50 V d huis
vrouw 9-35 Waterst 9.40 Gram. NCRV: 10.00
Gram 10.15 Morgendienst 10.40 Gram. KRO:
11.00 V d zieken 11.45 Gewijde mui 12.00
Middagklok-noodklok 12.0-1 Gram 12.25 V d
boeren 12.80 Land- en tulnbouwmedod 12.38
Gram 12.50 Act 13.00 Nws 13.15 Zonnewijzer
18.15 Accordeonmuz 18.35 Vocaal c
ble 18.50 Reportage feestelijke ingebruik
neming van dc NCSV-zellboerderll 19.00
Nws cn weerber 19.10 Koperork 19.30 Ra
diokrant 19.50 Polit lezing 20.00 Man cn
paard, quizprogr 21.20 Gram 91.30 Lichte
mui 22.00 Holland Festival 1961: Orgel-
■naan Haarlem 1961 22.30 Nws en SOS-ber
32 40 Avondoverdcraklng 22.55 Boekbespre
king 23 00 Gram 23» Lichte muz 23.33—
M.00 Nws.
Hilversum n. 298 m. 1007 kc/«. AVRO:
7.00 Nws 7.10 Gym 7.20 Gram. VPRO: 7.50
Dagopening. AVRO: 8 00 Nws 8.15 Gram
9.00 Gym v d vrouw 9.10 Dc groenteman
9.15 Gram 9.40 Morgenwijding 10.00 Gram
1050 V d kleuters 11.00 Kookpraatje 11.15
Gram 1.45 Het drama van de Bandllleroa
in Columbia, lezing 12.00 Uchtc muz 12 30
Land- en tuinboirwmeded 12JB Orgelspel
bij de Wiener SSngcrknaben. klankbeeld
14.40 V d vrouw 15.00 Pianorecital 15.30
Progr over huisdieren 16.10 Gram 16.30
Voordraoht 16.45 Gram 17.00 V d Jeugd
lis te 19.00 Discotarla 19.50 Tour de France
1961 20.00 Nws 20.06 Holland Festival 1961:
Kamermuz (In de pauze: Voordracht) 21.15
Grain 22.00 Lichte muz 22.30 Nws. beurs-
ber van New York en meded 22.45 Ac»
23.00 Tour de France 1961 23.10 Nlcuwo
gram 23 55—24 00 Nws.
Televtsleprogr. NTS 20.00 Journ. KRO:
20.20 Kunstprc.gr 20.50 De Leugenaar i IJ
Bugiardoi. TV-spel. NTS: 22 30—22.40 Tour
de France