wtm
dokter regan
05
Hersteld orgel in Bavokerk
feestelijk in gebruik
H
Nozze di Figaro in
gewijzigde bezetting
Twee orgelexposities vanfe3«
uitzonderlijk belang
m p#« m
g..
Bachs „Kunst der Fuge5
boeide tot laatste fuga
DREES morgen 75 jaar j
1
DINSDAG 4 JULI 1961
Schaak-vraag 115
Ditmaal de combinatie uit de partij
RotlewiRubinstein, door sommigen
wel eens de „onsterfelijke partij van
Rubinstein" genoemd. Zulks ter na
gedachtenis van deze geniale groot
meester, die in maart van dit jaar
in Antwerpen is gestorven. De partij
werd gespeeld in het tornooi te Lodz
in 1907.
HAARLEM DE ORGELSTAD
*-■-1 -| - pro organo pleno
|dium et fuga in e:
ii
i. lil
ii. 1
i L
Wit: Khl, De2, Tal en Tfl, Lb2 en
Le4, Pc3, pi a3, b4, e5, f4, g3 en h2.
Zwart: Kg8, Dh4, Tc8 en Td8, Lb6
en Lb7, Pg4, pi a6, b5, e6, f7, g7 en h7.
Opgave: zwart speelt en wint, dank
zij de mooiste combinatie die de
schaker zich maar denken khn!
nm-vraay 114
Dit was de stand in het probleem
van de heer A. A. Polman:
Zwart: 7, 9, 12, 13, 17, 18, 23, 28, 33.
Wit: 16, 20, 21, 24, 27, 32, 34, 37, 42.
Wit wint als volgt: 20—15, 17x26; 37
—31, 26x48 (of 28x48); 16—11, 48x19;
11x2, 28x37 (of 26x37); 27—22, 18x27;
15—10, 19x5; 2x46.
Bridge
In een viertallenwedstrijd krijgt u
als Zuid de volgende kaarten:
Sch. A H 8 5 3, Ha. Ru. 10 9 7 4,
KI. 7 6 4 2.
West is gever, allen kwetsbaar en
het bieden gaat:
West 1 harten Noord 2 Sans-
Atout (sterk spel, met interesse vobr
de lage kleuren) Oost pas Zuid
3 ruiten West 4 harten Noord
pas Oost pas Zuid?
Wat zou u thans bieden?
JACK DIAMOND.
Kruiswoord-puzzel
Horizontaal; 1. legerplaats; 4. stad
in Duitsland; 7. voegzaam; 10. nobele;
12. vogel; 14. smalle weg; 15. achter-
ideel van de hals; 17. gesloten; 18. duw;
p0. bloeiwijze; 21. Zweeds Oostzee-
eiland; 22. wiel; 24. grove wollen stof;
26. dikke boterham; 27. vaarwel; 29.
[vlug; 31. doornachtige plant; 33. als 10
por.; 334. ambtenaar die akten op
maakt; 36. voorgeschreven kerkge
bruik; 37. hemellichaam.
Verticaal: 1. soort vink; 2. vermoeid;
|3. stronkje; 4. rivier in Zwitserland; 5.
jeiland van Griekenland; 6. ongaarne;
18. kippenloop; 9. vaartuig; 11. sul,
jdwaas (Z.N.); 13. volgens de regel; 16.
jherkauwend dier van het geslacht der
!hertachtigen; 19. vod; 20. meisjesnaam;
23. plant met bittere wortel die tegen
maagkwalen wordt aangewend; 25.
ioorlogshaven in Bretagne; 26. twee
tal; 27. munt in Siam; 28. achting; 30,
Vrucht; 32. bijb. figuur; 34. spijstafel.
OPLOSSING VORIGE PUZZEL
Horizontaal: 1. sander-les- 2. na-
fmens-Ida, 3. orkaan-tam. 4. eden-da-
ego. 5. keen-adres. 6. merite-bal. 7.
en-dg-Erato. 8. droes-enig. 9. mijn-
reiger.
Verticaal: 1. snoek-me-dm. 2. aarde
en-rij. 3. N.M.-keer-Don. 4. de-An-Ni-
ger. 5. en-Ada-te-Se. 6. Rs-nader-ei.
7. liter-bang. 8. ed-age-at-i.e. 9. samos-
L.O.-gr.
Oplichter werkte met
„onderscheidingen"
In Maastricht is aangehouden de 29-
jarlge Belg P. D. P. uit Hoey, verdacht
van oplichting en van vervalsing van bui
tenlandse onderscheidingen. Deze P. deed
zich voor als doctor honoris causa vai
Vaticaan. Hij mat zich Franse adelijke
namen aan, onder andere „Graaf Percy
Pasleau de Surmont" en trachtte indruk
te maken door zich te kleden als Belgisch
kapitein van de koopvaardij.
In Maastricht heeft hij in verschillende
gevallen oplichting gepleegd door het
verlenen van een Vaticaanse onderschei
ding namelijk de „Ridderorde in de mi
litie van Jezus Christus".
De onderscheiding behoorde echter tot
de fantasie van deze Belg. Hij had brief
papier en diploma's laten drukken er
onderscheidingstekenen laten maken en
men vermoedt dat hij behalve in Maas
tricht ook elders in het land slachtoffers
heeft gemaakt.
De zaak is in onderzoek bij de Maas
trichtse recherche. Een Maastrichtse jour
nalist en een zakenman, die argwaan
koesterden toen de Belg ook hen wilde
vereren met de Vaticaanse orde, hebben
de bedrieger ontmaskerd.
In Beusichem is gistermiddag de
venjarige Corrie van Mourik om het le
ven gekomen toen zij onder een auto
gelopen.
pro organo pleno (d.i.: „voor het volle
dadelijk opviel hoe ver-
n gekomen. Albert de
ot silot heit grote praelu-
fuga in e: tussen deze beide
grote composities waren enkele koraal-
bewerkingen geplaatst, die gelegenheid
gaven de vele solostemmen te beluisteren.
Qua karakter is het Bavo-orgel zo ge
bleven als het was: namelijk een eigen-
GISTERAVOND werd in een geheel bezette Bavokerk te Haarlem het I Wk instrument, dat door de te
gerestaureerde orgel in gebruik genomen. In de Vleeshal is een zeer taJTdè vw^hlKi?
uitzonderlijke collectie, grotendeels kabinetorgels uit binnen- en buiten- stemmen reoht doet weden-aren. De
land samengebracht; in de gerestaureerde Vishal vindt men een verzame- oudere kleinere orgels zijn daarom vaak
1 i ii*- i karakteristieker van klank dan de wel
hng schilderijen en tekemngen van kerkinterieurs en orgels 1
Deze tentoonstellingen zijn geopend tot
30 juli.
De in de Vleeshal georganiseerde ten
toonstelling is voor de orgelliefhebber
een buitengewone betekenis. Zelden
x>it werd een dergelijke fraaie col
lectie huispijporkels tentoongesteld. Uit
vele delen van Europa samengebracht:
bevindt zioh daaronder een ia 1648
door George Hoad te Boekarest gebouwd
tafelorgel met drie stemmen (dispositie
regaal 8', fluit 4' fluit 2'); een kabi-
mstorgel, in 1772 gebouwd door Pieter
Miiller, de zoon van Christian Mülier, de
bouwer van het huidige grote Bavo-orgel.
afkomstig uit het Hervormd Weeshuis te
Haarlem en nog vele andere var. deze
wonderlijke in gesloten toestand op se
cretaires en kabinetten lijkende instru
menten die tot in de vorige eeuw het veel
voorkomende huisorgel waren, voordat
werelddeel overstroomd werd met de
karakterloze harmoniums van Ameri-
lanse. herkomst.
Alle instrumenten bevinden zich in,
vaak zeifis zeer goede, speelbare toe-
1, zodat men een goede indruk kan
krijgen hoe schoon de oude orgels klon
en hoe zelden dit in onze tjjd
oog wordt geëvenaard.
Orgeltrappers
Niet minder interessant is de verzame
ling documenten en literatuur die hier
samengebracht is: een brief van Leopold
Mozart aan Lorens Hagenauer over zijn
bezoek aan Haarfem met zijn zoon Wolf
gang Amadeus in 1766, verzameling or-
geldisposiities uit versohillende perioden,
maar ook een instructie voor de ..Blaas-
balgtreders en hunne noodhulpen van
het orgel in de Grote Kerk te Haarlem"
uit 1869. waaruit blijkt, dat de Neder
landse Organisten Vereniging, die onlangs
od baar jaarvergadering té Groningen
haar ontevredenheid uitsprak over de
slechte salariëring, die de organisten in
het algemeen heden ten dage-ten deel
valt en waar men concludeerde, dat een
ander 100 jaar ten aohter is. niet ten
onrechte hierop de aandacht heeft geves
tigd. Uit deze instructie van 100 jaar ge
leden blijkt, dat zelfe een orgeltrapper,
wiens werk nu door een elektrische ven
tilator wordt verricht al een salaris ver
diende van f 150 (naar onze huidige
geldswaarde gerekend dus f 1500 k f 2000)
Een bedrag, dat zélfs nu vele organisten
niet verdienen.
De overdracht
Des middags begroette burgemeester
Cremers in het fraaie oude stadhuis een
groot aantal genodigden en bracht dank
aan allen die hebben meegewerkt aan het
welslagen van de restauratie van het
kostbare stadsbezat. dat het orgel van de
Bavokerk is.
Dr. H. L. Oussoren te Wassenaar, voor
zitter van de restauratiecommissie 'die
voorts bestond uit de heren George Ro
bert, oud-stadsorganist en initiatiefnemer
van deze restauratie, Adriaan Engels te
Den Haag en Willem Hulsmar.n te
Amersfoort) droeg het gerestaureerde
orgel over aan hert stadsbestuur, dankend
voor het vertrouwen („dat aanvankelijk
nog bewezen moest worden") en terug
denkend aan de grote discussie die aan
deze restauratie vooraf is gegaan, een
discussie die ook toen toonde welk een
grote belangstelling het orgel altijd heeft
gehad en nog heeft.
De heer Jurgen Zaehariassen, zoon van
de in oktober j.l. overleden directeur
van de Fa. Marcussen, die de restauratie
Men ziet mijn haar
I.
instrumenten. Toch
vakkundige resotauraitie door de Fa.
Marcussen beslist te rechtvaardigen. De
stad Haarlem kan thans met dit instru
ment beter dan ln het verleden de or
gelcultuur verbreiden, hetgeen zij zich
tot één van haar voornaamste culturele
taken heeft gesteld.
Willem Taisma
Albert de Klerk, een van de twee
Haarlemse stadsorganisten. Beiden
de ander is Piet Kce be-
bespeelden gisteren het gerestau
reerde Bavo-orgel.
verrichtte, overhandigde namens deze
firma aan de heer Geluk, wethouder
onderwijs als dank voor het in hem
gestelde vertrouwen een nieuwe wissel-
prijs, i.p.v. de oude, die vorig jaar defini
tief in bezit was gekomen van Hans
Haselböck uit Wenen.
Daarna was er gelegenheid het
ln barokke pracht herstelde orgel te
zien en te horen in een bespeling door
Piet Kee. een der stadsorganisten.
Des avonds werd onder overgrote be
langstelling het eerste concert gegeven
door de stadsorganisten Piet Kee en Al-
bert de Klerk, geheel gewijd aan wer
ken van Joh. Seb. Bach.
Piet Kee zette dit concert in met het
feestelijke praeludium et fuga in es,
Jongd het instrument uit de restauratie
Langspeelplaten
moderne muziek
Op een persconferentie in Amsterdam
heeft Philips' Phonografische Industrie
gisteren officieel de nieuwe serie lang
speelplaten de wereld ingezonden, waar
over wij gisteren reeds schreven.
De gezaghebbende muzikcriticus van
de Sunday Times, Felix Aprahamian,
hield een vurig pleidooi voor de moderne
muziek in het algemeen en deze platen
serie in het bijzonder, die hij „hoogst
belangrijk en eigenlijk niet-commercieel'"
noemde.
Philips is hiermede systematisch met
een nieuwe serie begonnen, genaamd
„Philips' Modern Music Serie", die op
het ogenblik in 14 albums op 18 lang
speelplaten 41 composities bevat.
Moeten wij het niet eens zijn met de
criticus van de Sunday Times, wanneer
hij zegt: „U hebt het voorrecht gehad
hier in Nederland werken als Lulu en
Wozzeck te horen. Maar wie zegt, dat hij
deze werken kent, wanneer hij ze één
of tweemaal gehoord heeft, liegt, ook al
is hij nog zo n bekwaam musicus of cri-
Heftig debat bij
Ver. Glanzstoff
In de jaarvergadering van de Vereing-
e Glanzstoff-Fabriken A.G. (waarvan
AKU de meerderheid der aandelen bezit)
te Wuppertal zijn heftige woorden gewis
seld. Zij duurde enige uren.
Prof. mr. P. W. Kamphuisen, gedele
geerd commissaris van de AKU en vice-
voorzitter van de raad van commissaris
sen van Ver. Glanzstoff, verklaarde dat
de voormalige Duitse aandeelhouders
recht hebben op schadeloosstelling van
de Duitse bondsrepubliek. Het bestuur
van AKU betreurt het zeer, dat tot dus-
vere om onbekende redenen deze ver
plichting niet is nagekomen.
De Nederlandse regeing steunt het
standpunt van AKU. Zij ka nechter geen
invloed uitoefenen daar dit een inwen
dige Duitse aangelegenheid is, aldus
prof. Kamphuisen.
Hoofdzakelijk uit verzet tegen de hou
ding van het bestuur weden er 25 tegen
stemmen uitgebracht bij de stemming
over de verlening van décharge aan de
directie. Voorts waren er 61 onthoudin
gen. Bij de stemming over velennig van
décharge aan de raad van commissaris
sen waren er 29 tegenstemmen en 664
onthoudingen. De verhoging van het di
vidend van 13 tot 14 werd met alge
mene stemmen goedgekeurd.
In Japan heeft de polio-epidemie tot
nu toe 87 doden geëist. Er zijn 1299 ge
vallen aangegeven.
Saarlands Kamerorkest in Leiden
TfACHS laatste werk, de na zijn dood Dat men de vele canons volgens de
/ton»- r*«»i p1 traditie op clavecimbel resp. twee cla-
vecimbels liet spelen, leek ons gezien
de grote akoestische ruimte minder ge
lukkig, al hebben we het spel van Irm-
gard Lechner en Gisela Distlea-Brender
zeer bewonderd.
Het geluid der klavecimbels vervloeit
veel te sterk in deze kerk en zelfs het
geluid van het orkest is niet op alle
plaatsen in de kerk erg duidelijk waar
to nemen. Men zou voor de canons ook
het fraaie orgel hebben kunnen gebrui-
- heeft vele
generaties van historici en musici voor
een raadsel geplaatst: waren deze
uiterst knappe fuga's en canons, ge
bouwd op varianten van een op zich
zelf nietszeggend thema, op didactische
wijze en bijna zonder aanduiding vai
muzikale middelen ongetekend, be
stemd voor praktische uitvoering et
zo ja, door middel van welk instru
ment of ensemble? Of bedoelde Bach
dit als een contrapuntisch demonstra- ken.
tiewerk, alleen bestemd voor de lec- Voor de fuga's echter, door het orkest
tuur? I gespeeld, hebben we de grootste bewon-
Een halve eeuw geleden kwamen en- «tering gevoeld, met name voor het prach-
kele musici met bewerkingen voor orkest, evenwicht tusser serene bezonken-
heid en beheerste expressie dat Risten-
part met zijn orkest wist te bereiken.
Zo bleven we geb eid tot de laatste
fuga de onvoltooide quadrupelfuga met
als derde thema het B-A-C-H waarmee
de cantor van de Thomaskirche zijn ge
hele oeuvre hier signeerde. Het was een
goede gedachte na deze onvoltooide der
de expositie het koraal „Vor Deinen
Thron tret'ich hiermit" te spelen, waar
mee Bach zelf zijn werk besloot.
De leiding van het Holland Festival
heeft met dit Leidse concert een daad
van betekenis verricht waarvoor wij
haar zeer dankbaar behoren te zijn. Wel
licht zullen we dit orkest in de toekomst
ook eens in een ander programma mo
gen beluisteren.
Dr. J. van der Veen,
terwijl ook de volgorde der nummers,
die trouwens in de oudste drukken ver
schilt van die in het manuscript, aan
wijziging werd onderworpen.
Het werk bleef niettemin moeilijk ver
teerbaar en werd zelden in de concert
zaal gehoord. In de laatste tijd zijn his
torici tot de gevolgtrekking gekomen,
dat Bach „Die Kunst der Fuge" bedoeld
heeft voor klavier of orgel en bepaald
niet voor orkest.
De uitvoering, die het beroemde ka
merorkest van de Saarlandse radio in
de Pieterskerk te Leiden voor een tal
rijk auditorium van dit werk gaf in het
kader van het Holland Festival, zou men
dus van muziekwetenschappelijk oogpunt
gezien als verouderd kunnen bestempe
len. De hier gebruikte bewerking van
Helmut Winschermann tracht door mid
del van coloristische tegenstellingen, van
strijkers en hobo's bijv., en door dyna
mische schakeringen, deze zeer abstracte
muziek een voor het oor aangenaam
klankkleed te schenken om ook de niet
uitsluitend contrapuntisch geïnteresseerde
toehoorder te blijven boeien.
Ook de volgorde der nummers was
door deze bewerker sterk gewijzigd,
waaromtrent men in het programma wel
enige verantwoording had kunnen af
leggen.
Een en ander nam echter niet weg,
dat we met grote bewondering en
sijgende belangstelling naar deze uit
voering geluisterd hebben. De prach
tige klank van dit orkest, zowel wat
betreft de strijkers als de houtblazers,
de eenheid van klank en samenspel, de
bezielende leiding van de dirigent
Karl Ristenpart, het deed al onze theo
retische bedenkingen verdwijnen en
gaf ons de overtuiging, dat, wil men
dit weerbastige werk in concertvorm
geven, een orkestrale bewerking de
enige oplossing biedt.
(Van onze parlementsredaetie)
„Er zijn maar weinig Nederlan
ders van wie zoveel goeds is te ver
tellen", heeft de voorzitter van de
Tweede Kamer dr. L. G. Korten-
horst eens gezegd over dr. Willem
Drees. Er is reden om nog eens bij
dit vele goede stil te staan. Dr.
Drees wordt morgen 75 jaar.
Ons naoorlogse Nederland heeft het
stempel gekregen, dat door dr. Drees
en zijn vier kabinetten erop is ge
drukt. Kort na de oorlog is hij minis
ter geworden. Ruim tien jaar lang is
Drees ministerpresident geweest. Vrij
abrupt kwam aan zijn hoge functie
een einde. In december 1958 noopten
zijn eigen partijgenoten, de socialis
tische Tweede-Kamerfraotie, aange
voerd door mr. Burger, hem tot heen-
Er is in dc dagen rond de 75ste ver
jaardag van deze kundige regent een
kleine biografie over hem verschenen.
Eduard Messer schreef in de reeks
„Tijdgenoten" van Broekman de
Meris N.V. te Amsterdam een sym
pathiek werkje, alleen maar getiteld
„Dr. Willem Drees".
„Van" Drees is gezegd, dat hij in de
meest letterlijke zin een self made
man is", zo begint Messer zijn inlei
ding „en het is, geloven wij, zelden
met meer recht gezegd. Drees is de
loopbaan, die hem naar de toppen
van de Nederlandse politiek voerde,
op eigen kracht begonnen en hij heelt
die toppen op eigen benen bereikt".
Dan begint de beschrijving van dit
boeiende leven: in 1900 leerde hij zich
zelf stenografie. In 1907 werd hij
Kamerstenograaf. Reeds in 1913 was
hij lid van de Haagse gemeenteraad.
De Hagenaars zouden zich van hem
later nog veel beter herinneren, dat
hij zich te voet van zijn woning aan
de Beeklaan naar zijn kabinet aan
het Plein 1813 begaf.
Dit laatste typeert zijn eenvoud.
Ondanks de functie, die hij bekleedde,
ondanks de eredoctoraten, die hij ont
ving, hij bleef de eenvoud zelve. Van
hem is dikwijls gezegd, dat hij in dat
opzicht typisch Nederlands was. Hoe
zéér Drees een Hollands begrip was
blijkt uit het feit, dat sommigen zelfs
enigszins filosofisch over zijn optreden
gingen schrijven. Dit ging dan in de
geest van: „Een land heeft een pre
mier, die het verdient. De eenvoud
van dr. Drees past bij deze lage lan
den".
Het tijdperk-Drees ligt thans enkele
jaren achter ons. Het is stof voor
nakaarten, voor boekjes als dat van
Messer. Het is geschiedenis. Niettemin
bij deze mijlpaal van driekwart eeuw
opnieuw een gelukwens voor hein,
die zoveel bouwstenen aandroeg.
i soort bewaarplaatsen gaat
sn niet voldoende verantwoor
delijkheid betracht, zodat verpleegden
kunnen weglopen en in de vrije maat
schappij schade, dikwijls onherstelbare
schade, aanrichten.
Daarom is het goed, dat de AVRO
een poging doet om met dit gedocu
menteerde hoorspel van Heinz Liep-
mann wat meer licht in deze dingen te
Voor degenen die iets meer willen
weten van „het gesticht" waarin geeste-
AVRO vanavond
Hoorspel over
„Het gesticht*
lijk gestoorden worden behandeld,
het zaak vanavond om 845 uur naar
de radio-uitzending van de AVRO te
luisteren.
Maar al te gemakkelijk wordt
Want met wanbegrip en verkeerd ge
richte beschuldigingen komen wij er
toch niet Het zal dus goed kunnen zijn,
te luisteren naar wat de professor, ge
speeld door dr. R. J. van Helsdingen,
te zeggen heeft op vragen van studen-
de therapieën, welke worden
deze tijd, nu er een reeks ongelukken toegepast in de inrichtingen en welke
is veroorzaakt door gestoorden die men resultaten er, met ernstige zowel als bij
gemakshalve maar samenbrengt onder lichte gevallen van geestelijke gestoord-
de naam „psychopaten", over deze ln- heid kunnen worden bereikt
richtingen geoordeeld. Hopelijk zal deze uitzending meewer-
De volksmond praat erover, alsof het ken tot beter begrip en inzicht omtrent
deze moeilijke materie, waarover al te
lichtvaardige lekenoordelen worden ge-
„De hele middag had ik gewin
keld. Om 6 uur werd mij gevraagd
de rol van Susanna te zingen, die
ik zes maanden geleden het laatst
vertolkte", zo vertelde Marilyn
Tyler mij onmiddellijk na de voor
stelling die dc Holland Festival
Opera gisteravond in de Amster
damse Schouwburg gaf.
Graaiiella ScLuttji, dde deze rol de vo-
lge vier voorstellingen zong en de 1-aat-
te dagen minder gedisponeerd was.
e hitte het namelijk na aankomst in het
t f(||| f haarcrème mag het gezien worden
fantastisch
FORSE TUIE F 1.75 ALLEEN VERKRIJGBAAR BIJ DE KAPPER
46
Rij na rij, zorgvuldig steken. Niet slecht ge
daan, Mac, niet slecht gedaan. Op een houten tafel,
met primitieve middelen; geen behoorlijke anti-
septica, geen ander licht dan een walmende lamp
door een zenuwachtige houtzager omhoog gehou
den; als anesthesist een grimmige oude vrouw.
„Zo heb ik nog nooit gezweet", zuchtte tante
Martha, toen ze van haar verantwoordelijke taak
werd ontheven, „ik heb geen droge draad meer aan
m'n lijf". „Lieve deugd, Adam, kwam al die
knoeiboel uit Delmus' lichaam? Hij moet wel ver
schrikkelijk verscheurd zijn geweest van binnen, is
het niet? Ik heb nooit eerder geweten, dat de men
sen aan de binnenkant naar ganzen ruiken. Ik ge
loof, dat, als we wisten wat er binnen in ons ge
beurt, we geen hap eten meer zouden blieven.
En wat moet ik nu doen, Adam?"
„Maakt u maar gauw een bed klaar, tante Mar
tha, met schone lakens. En leg er een paar hete
kruiken in: we moeten hem warm houden".
„Zal hij gauw bijkomen? Ik heb zelf zoveel van
dat goedje opgesnoven, dat ik op een gegeven mo
ment dacht dat ik ook van mijn stokje zou gaan.
Je hebt het hem prima geleverd, Adam. Of hij er
uitgevoerd en zal haar eens vertellen dat hij nog
leeft en dat je hem hebt dichtgenaaid en verbon
den".
„Ze zitten buiten in onze wagen", zei Claude
„Ik zal hun wel even gaan zeggen, dat ze binnen
Kunnen komen".
En werkelijk trippelde Liza enkele ogenblikken
later de keuken in. Ze hield Claude bij de mouw.
Wat zag ze er angstig uit: ze beefde over haar hele
lichaam. Ze keek naar het doodsbleke gezicht van
Delmus en naar de zwachtels om zijn middel.
„Hij ligt op sterven", fluisterde zij, „ik wist het
wel".
„Maar neen, moeder, hij ligt niet op sterven",
verzekerde Adam haar. „Hij is nog niet bijgekomen
van de verdoving. Ruby, zoek jij even een hemd
voor hem. Maar een oud".
door
Helen Topping Miller
dat we een dokter in
Mei Laughlin op. Hij was binnengekomen om Del
mus op een bed te helpen leggen. „Ik ben er niet
op gesteld dat er in my gesneden wordt, maar
mócht het ooit nodig zijn, dan gun ik jou de eer.
Adam".
Toen Adam buiten kwam, was het alweer duister
geworden. Het was een echte novemberavond.
Tegen de donkere hemel in het oosten tekende zich,
nóg donkerder, de heuvelrug af. Er woei een koude
wind. In de lichtstreep, die uit een van de vensters
viel zag Adam een paar eerste sneeuwvlokjes,
dwarrelen. Heel in de verte begon ergens een hond
te huilen en al gauw weerklonken van verschil
lende andere kanten dezelfde melancholieke klan
ken. De rooklucht van het zaagsel van de hout
zagerij hing overal rondom.
Vader was dood en het kon heel goed zijn, dat
daar in huis ook Delmus nu op sterven lag. Het
hemd, dat ze Delmus hadden aangetrokken, wai
nog van vader geweest. Het was nog voor Jake
Regan stierf, al dun en afgedragen en toch bestond
het nog, toch bedekte het nu nog het lichaam van
zijn zoon.
Terug in de keuken draaide Adam de instrumen
ten waarmee hg had gewerkt en die hij nu schoon
ging maken, om en om in zijn handen. Hoeveel
doktoren hadden ze vóór hem gebruikt?
„Waar ben je vader?" dacht Adam. Adam wist,
dat hij zich zelf moest genezen van de haat die hij
Delmus toedroeg, van de minachting waarmee hij
op hem neerzag. Dat zou niet gemakkelijk zijn. Het
zou zelfs een moeilijke taak zijn want hij zou
medelijden moeten kennen en medelijden, zo had
men hem geleerd, was iets dat niet bij een dokter
paste.
Hij ging de slaapkamer binnen en voelde de pols
van zijn broer.
„Hij zal misselijk zijn als hij bijkomt, Ruby",
waarschuwde hij.
„Houd een po gereed en zorg voor fris water om
zijn mond te spoelen. Waarom gaat u niet naar
bed moeder? Hij zal niet voor de middag bij kennis
zijn en dan zult u werk genoeg te doen krijgen".
„Ik blijf hier", zei ze vastbesloten. Zij zat klein
tjes ineengeschrompeld op haar stoel; haar gerim
pelde handjes verfrommelden in haar schoot voort
durend haar schort. „Ik blijf hier bij mijn zieke jon
gen. Ga jij nu maar slapen, Adam".
„Neen, ook ik blijf hier in de buurt. Hij is mijn
patiënt, moeder. En als hij plotseling zou ophouden
adem te halen, zou u me verwijten, dat ik hem
doodde". Een dokter moet ook daarop voorbereid
zyn. Het enige dat hem sterkte gaf was de zeker
heid dat hij zijn best had gedaan.
Er ging een dag voorbij en nog een en Delmus
stierf niet. Hij was doodziek, had hoge koorts en
vaak gilde hij het uit van de pijn. Dan verwenste
hij Adam. Totdat Ruby hem op zekere dag gebood
te zwijgen.
„Als je de vuiligheid had gezien, die Adam uit je
body heeft gehaald, Delmus, zou je hem dankbaar
zijn. Dan zou je weten, wat Adam voor je gedaan
heeft. Die kogel had je van binnen zo goed als in
stukken gescheurd. Drink dit op, zoals Adam ge
zegd heeft en beschimp hem niet langer waar ik
bij ben, of ik ga er vandoor en laat je hier sterven,
zo zeker als iets!"
(Wordt vervolgd)
theater niet verantwoord op te treden.
Het Holland Festival maig zich wel ge
lukkig prijzen op stel en sprong in Am
sterdam iemand gevonden te hebben, die
zonder enige repetitie met haar groten
deels onbekende medespelers onder een
andere diiinigent in nieuwe decors de
vrouwelijke hoofdrol wildé en kon ver
tolken. Met grote zekerheid en fenome
naal geheugen zong en speelde Maólyn
Tyler deze grote rol en dat zij in dit
internationale gezelschap zonder voor
bereiding zioh ook vocaal handhaafde,
strekt haar tort grote lof.
O VER DE VOORSTELLING als geheel
kunnen wij kort zijn, daar deze na
de première in Den Haag in deze ko
lommen werd besproken. -Alleen een en
kel woord' over de twee zangeressen, due
nog niert in Den Haag optraden, maar
daar wel ln de voorstelling van 13 juli
zijn rte beluisterenElisabeth Schwarz
kopf en Stefania MaJagü; eerstgenoemde
zong de gravin beheerst en geroutineerd.
Zjj plaatst de toon zeer hoog, bijna na
saal en laait hert geluid als door een ko
ker tussen haar lippen glijden, waarbij
de weinig geopende mond als een soort
klank'beker diienst doet. Het klink alles
zeer kundig en zeer overdacht, maar een
spontane uiiibing van een innerlijk mee
levende muziekziel kan i'k er niet ln
horen. Sitefamia Malagü in haar rol van
de page Cherubino dartelde over het
toneel, vol „Srturm und Drang" mot een
dramatische, warme ondertoon in haar
stemtómbre, die het dwepende van deze
pas ontwakende jongeman in tra vest)
des te aannemelijker maakte. Mel Her
mann Prey als de graaf en Giuseppe
Taddei als Figaro, het Residentie-orkest
onder leiding van Carlo Maria Giiuliiu.
de voortreffelijke Joseph Riouleaiu als
Dr. Banboflo, de vijf solisten van de Ne
derlandse Opera in kleinere rollen en
hot Nederlands Kamerkoor werd het een
uitvoering, waarin het genie van Mo
zart hoogtij vierde en een waarlijk in
ternationaal peil werd bereikt. Een fees
telijke uitvoering, het Holland Festival
waardig! Dr. W. J. Schmidt.
Felle brand in
fabrieksloods
Gistermiddag is een cmballageloods
van de Verenigde Glasfabrieken aan de
Zuidhavenweg te Schiedam uitgebrand.
In deze loods lagen de kartonnen dozen
opgestapeld, die gebruikt werden voor
de verpakking van flessen. Ook vaten
parafine vatten vlam. Een enorme rook
ontwikkeling belemmerde het blussen.
Een grote boerderij van de familie J.
Lutgers ln de gemeente Noorddijk onder
de rook van Groningen is vannacht door
brand verwoest. De brand is ontstaan
door hooibroel.
In Lobith is op de scheepswerf „De
Hoop" het 12.700 ton metende motorsohip
Elin Hope te water gelaten. Het wordt
gebouwd voor een Noorse rederij.
De 49-jarige landbouwer Jutten uit
Höngen (L.) Is gistermiddag bij het ker
sen plukken uit een boom gevallen. Hij
was op slag dood.
vanavond
De televisie-uilzending van de NTS
begint om half acht met het agra
rische nieuws. Om 8 uur journaal en
weerbericht en daarna een filmpje
over een zigeunerkamp. Een filmver
slag over de internationale strijd
tegen honger en ziekte in schijnbaar
vergeten delen van de wereld gaat
tussen half negen en negen uur dc
ether in en daarna wordt de hoofd
film „Geen liefde duurt eeuwig"
vertoond. Deze film is goedgekeurd
voor kijkers van 18 jaar en ouder.
Bij de KRO is het vanavond vrijwel
alles muziek, wat de zomeravond-
klok slaat. Om half negen begint een
uitzending Bel Canto (op de plaat),
om half tien een concert door de
Festival Strings Lucerne, met wer
ken van Corelli en Mozart en om
10.55 uur een romantisch concert
door het Omroeporkest. Intussen
echter gaat om 10.40 uur de nieuwe
rubriek Cameraclhb van start
Na een gevarieerd grammofoonpla-
tenconccrt dat om 0.05 uur begint
zendt de AVRO om 8.45 uur het hoor
spel „Het gesticht" uit. Om 10 uur
zet Ton de Leeuw zijn serie ;jndiase
muziek" voort.
Programma voor morgen
WOENSDAG 5 JULI 1961
8.00 Nws 8.16 Radiokrant 8.35 Graro
9.00 V d zieken 9.35 Waterst 9.40 V d
vrouw 10.10 Gram 10.15 Morgendiens»
10.45 Gram 11.00 Gcvar progr 12.10 Ko-
perork 1.2.30 Land- en tulnbouiwmeded
12.33 Volksliedjes 12.53 Gram en act 13.00
Nws 13.15 Lichte muz 13.45 Gram 14.45
Gram 15.30 Gram 16.00 V d Jeugd 17.20
Gram 1730 Rop Wimbledon 17.40 Beurs-
ber 17.45 Lichte muz.
16.00 Vocaal ens 18.20 Het spectrum, le
zingen 1835 Volksmuz 19.00 Nws en weer-
ber 19.10 Gram 1930 Radiokrant 19.50 Ka-
mermuz 2020 Nederlandse geslachten in
Zuid-Amerika, lezing 20.40 Holland Festi
val: Orgelmaand Haarlem 1961 22.00 Tot
ziens in Jeruzalem. Bijbelse quiz 2230
Nws cn SOS.bcr 22.40 Avondovordenking
22.55 Holland Festival 1961: Haarlemse or
gelmaand 1961Ultsl Int Improvisatie-wed
strijd 33.00 Platcnnleuws 23.55—24.00 Nws.
Hilversum II, 298 m. 1007 kc/s. VARAi
7.00 Nws 7.10 Gym 7.20 Gram 8.00 Nws
8.18 Gram 9.00 Gym v d vrouw 9.10 Gram
VPRO: 10.00 De primitieve en de mo
derne mens. lezing. VARA: 10.20 Vd vrouw
11.00 Salonork 11.30 Cabarctprogr 12.00
Dansmuz 1230 Land- cn tulnbouwmcdcd
12.33 V h platteland 1238 Gram 13.00 Nws
13.15 Pramenade-ork en sol 13.45 Van
vuistbijl tot kunstmaan, lezing 14.00 Gram
14.45 Volksmuz 15.00 Heeft emigreren nog
zin?, lezing 15.10 V d Jeugd 17.00 Kamer
koor 17.10 Tips voor vakantie 17.50 Rs-
gerlngsuitz: Jeugdultz: De Balatawinning
ln Suriname.
18.00 Nws en comm i830 Tour de Francs
18.30 Instr kwintet 1830 Act 16.00 V d
kleuters 19.10 Hammond-orgelspel 19.25
VARA-Varia. VPR: 1930 V d Jeugd. VARA
20.00 Nws 20.05 Holland Festival 1961:
Figai
Igaro. opera. In de pauze
Gesproken portret 2230 Nws 22.40 Sport-
progr 22.55 Holland Festival 1961: Le noz
ze dl Figaro, opera (4e bedrijf) 23.35
Licht progr 23.56—24.00 Nws.
Televlslcprogr. VARA: 17.00 V d kind.
NTS: 17.30—17.40 Int JeugdJourn 20.00 Jouru
cn weeroverz. NCRV: 2030 Franse lied
jes 20.40 Documentair progr 21.10 Lichts
muz 3135 Attentie 22.10 Dagsluiting. NTSf
2230—22.40 Filmverslag Tour de Francs.
