Evangelisatie-actie
in de komkommertijd
SAME EN JAN
letsgemist
DEZE WEEK IN EEN WOELIGE WERELD
ZONDAGSBLAD
Eenzijdigheid
Wij leven in een tijd waarin wij ons best doen om
zo min mogelijk „enghartig" te zijn. „Wees ruim in
uw denken en daden", is de leus van vandaag.
Maar in onze ruimhartigheid zijn we soms even
bekrompen als de liberalen van de vorige eeuw, die
zo ruimdenkend waren dat ieder mocht denken zoals
zij. maar wie deze ruimheid van wezen niet kon op
brengen werd prompt in een hoek geschopt.
Daaraan moesten we denken toen we een theologisch
artikel lazen in het zo ruime blad ..Christian Cen
tury". dat de spreekbuis is van de Amerikaanse
oecumenische beweging. In dit blad schrijft dr. W.
Norman Pittinger, professor aan het episcopaalse
General Theological Seminary in New York, over de
verzoening.
Het is een van die ruime artikelen waarin Gods lief
de zo groot is dat er voor Gods oordeel nauwelijks
nog plaats is overgebleven en waarin de zin „God
wil niet dat iemand verloren gaat" zo wordt uitge-
i j Jr niemand verloren zal gaan.
niemand verloren gaat, behoeven we ook
■gered te ^worden van de verschrikkingen
p-. {jan 00^ de concinsig van
cJ-ong gereformeerd met op pad
■iiumiiiiiHiiiimiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiHiiiiiiiiiiiiHiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiMiiimiiiiiiiiiiii
legd dat
Maar als
niet mee JHI
van hel en oordeel. Dat 1
y^ANNEER de vakanties beginnen breekt voor de jeugdverenigin
gen de komkommertijd" aan, de tijd waarin de activiteiten
Vlot
sen die „behouden" zijn. Zij moeten veel
zichzelf spreken als ..medewerkers van God"
overal door de kracht van Zijn genade de m^„<^.
het leven in Hem moeten schenken door Jezus Chris-
Eenzijdigheid II
jaar echter geen komkommertijd zijn. In de vakantiemaanden zullen
in heel het land jongens en meisjes er op uit trekken om een speciaal
evangelisatie-nummer van hun lijfblad ,,Jong Gereformeerd" te ver
spreiden. Zij hopen zo 100.000 exemplaren van dit nummer, dat ,,Zon"
heet, weg te geven en te verkopen.
En hier ligt het gevaar levensgroot voor ons. We moe
ten niet spreken van verlossing, maar van onze taak,
zegt deze hoogleraar. De Bijbel laat juist zien dat
wij deze twee dingen niet mogen scheiden. Wij kun
nen in de wereld Gods taak niet vervullen, dat wil
zeggen wij kunnen de mensen niet toeroepen:
„Laat u met God verzoenen", als wij zelf niet met
God verzoend zijn. Hier wordt ten koste van een be
paalde gedachte een andere gedachte eenvoudig over
boord gegooid. Hier wordt om de opdracht van de
christen in het middelpunt van de belangstelling te
plaatsen, deze taak van zijn wortel afgesneden.
Eergisteren gooide mijn vrouw een bos bloemen in de
vuilnisbak. Te lang hadden zij al in een vaas ge
staan. Zij bloeiden niet langer en zij geurden ook
niet langer zij stonken! Dat is de vrucht van het
scheiden van de wortel. Als wij onze geestelijke op
dracht losmaken van de geestelijke grond, de ver-
„Zon" is een vlot blad met een
vakantie-bintje er aan. Vandaar
ook de naam, die niet alleen duidt
op de vakantiezon, maar ook op
de Zon der Gerechtigheid, waar
van dit blad getuigt. Zon wordt
uitgegeven in het normale formaat
van Jong Gereformeerd, maar is
Overal waar jon- Het is beslist niet de bedoeling bijna drie maal zo dik als nor-
geren zijn, wil jong dat het bij verspreiding alleen maal en het vrolijke omslag is
gereformeerd ,Zon" bUjft. Misschien kan er, naar aan- uitgevoerd in vier kleuren. Verder
gaan verspreidenin leidil"?vi" de I?h<,"dJ'n "Zxm" *°"lt de inhoud van „Zon"
een fijn gesprek worden aange-
kampeercentra en knoopt, gr kunnen gespreksgroepen
leiding van de inhoud van „Zon'
w '?eSprek WOI^w«^n'!.t' Rekkelijk gemaakt door veel teke-
«„uupt Er kunnen gespreksgroepen
jeugdherbergen, aan worden gevormd, in de openlucht °-higeri. fotos en kartoons.
het strand en langs l^aMueï ™dö™fpS„°Sen de
het water, m espres- 'dh™d ™\YZon',' v°rme5' "DMt
sobars en bioscopen plaats krijgt in de evangelisatie- de kerk e.c.ht diet mfer dan pra-
in hotels en militaire acties, die gedurende de zomer- 1S .ee? der ™le ?n^eJweI"f
tehuizen. In sommige maanden in vele plaatsen worden §en- - j" !?e-
gevallen zal .Zon" «voerd en in de toeristencentra van
ten geschenke wor- hennen de kerken een foldertje in herd inderdaad zo droevig .ge-
den gegeven, maar 5?' "ad l»»™. he kerk.
cl? diensten zijn aangegeven
men Wil het liever het msdArwprn van
taak niet verkopen, omdat het dan eerder wordt
eteld?'
tueel het onderwerp van de preek,
dat bij de inhoud van Zon aan zou
kunnen sluiten. Ook zal ef op ver
wordt nu eens besproken
de kerken het samen
zijn. Ook komen er bij
dragen in voor over hersenspoe
ling, Mahalia Jackson, sport en
De Oecumene, door prof. dr.
XV. H. van de Pol. Uitgave J.
J. Romen en Zonen, Roermond
en Maaseik.
Prof. Van de Pol schreef dit
Gebedenboek, door ds. P.
Robbers. Uitgave J. H. Kok
N.V., Kampen.
De huiselijke godsdienstoefe
ning. zowel persoonlijk als ge
meenschappelijk, zal meer vrucht
dragen al naarmate men ze aan
dachtig verzorgt. Dit boek van ds.
Robbers geeft hierbij prachtige
steun. Behalve aanwijzing voor
schriftlezing, toepasselijke bijbel
woorden, gebedsonderwerpen enz.,
bevat het vele volledig geformu
leerde gebeden, schoon door een
voud en eerbied, voor alle tijden
van de dag en van het jaar. Maar
missen ze niet te zeer de lof?
Niet het minst daardoor is het ge
bed het voornaamste stuk der
dankbaarheid. Lof jegens God om
wat Hij is en kan
dat Harry Mulisch
langs de psychologen voorlegde.
De bijdragen zullen onder
De eerste verplaatsbare kerk werd
ingewijd door de Bisschop van
Hildesheim in Salzgitter-Waten-
stedt in de Westduitse Bonds
republiek. Dit kerkgebouw, dat
uit een stalen geraamte bestaat,
met daaroverheen gemonteerde
platen, kan in een paar dagen
worden opgebouwd en weer afge
broken. Ter besparing van ruimte
tijdens het transport kunnen de
qpderdelen worden opgestapeld.
Een dergelijke kerkebouw is in
de eerste plaats bedoeld voor nieu
we woonwijken en nieuwbouw in
opkomende industrieplaatsen. Zo
kan zeer snel beschikt worden
over een kerkgebouw.
De honger naar de zegen
T)AT twee vrouwen moeder en dochter over kerkelijk
trouwen denken, betekent 'n keerpunt voor me. Dat
schreef ik verleden week. Maar nu voel ik opnieuw mis
verstanden dreigen. Want zal iemand mogelijk denken
dat is dus de reden waarom ik zo maar a bout portant
èn dochter èn moeder als mogelijke gegadigden voor deze
plechtigheid aanvaard; dat is derhalve de oorzaak dat ik me
zo weinig gelegen laat liggen aan alle mogelijke voorwaar
den waaraan toch wel eerst eens zal mogen worden voldaan
eer men naar de kerk holt om te trouwen...!
De weg 'van het licht, door M.
A.M. Renes-Boldingh, Uitgave
G. F. Callenbach N.V. Nijkerk.
algemeen, maar ook gericht op
het bizondere van onszelf en rond
om ons. Zulk bidden
zelfde als dankzegging en doet
zeer bizonder blijdschap en
vinden in God. Had dit boek i
Van deze bijbelbewerking voor
de jeugd, gemaakt in opdracht zoekend"
van de Nederlandse Zondags- denken,
school Vereniging en de uitgever,
is thans de vierde druk versche
nen. Opmerkelijk is, dat het kloe- lal "lezen. 'Kenmerk
niet het- ke> ïq vooroorlogse stijl gebonden de behandeling
belangstelling groot genoeg is zal
er eind juli een tweede druk vol
gen. Door de radio zal op 25 juni
en 23 juli aandacht worden ge-
boekje, omdat zijn grotere werk, «honken aan ..Zon" ln de jeugd-
Het Getuigenis van de Reforma- uitzending van het Convent van
- tie, in zijn strekking niet door ie- Kerken.
der blijkt te zijn begrepen. Intus
sen is dit kleinere geschrift op
zichzelf een zeer waardevolle be-
t»_ handeling van het wezen der oe-
ZJiïLZlïJttS. cumen,5che Problemen geworden.
En dat in een bekwaam, bezon
nen, van diep doordenken getui-
gend en tevens door helderheid krijgen. De redactie-leden zien ae-
Een onderwerp waard om, al boeiend betoog. Wie voor deze ze evangelisatie-actie als een prak-
v" problemen belangstelling heeft, tische voortzetting van de
Idee
Het Zon-idee is vrij plotseling
opgekomen bij de redactie van
hlZ" ""w™ Gereformeerd en er ja hard
bekwaam, bezon- g^fkt „m „p Maar te
i.' dat de niet-theoloog het m°" he' besllst Jui5t hc; gelisatie-theorie die
rost boek. „iet begint met bet zebep-
pingsverhaal, maar met de
bed, waarvan toch veel voorbeel
den in de bijbel zijn te vinden,
niet wat meer hulp moeten bie-
kÜi nwwkv?n ?e u p'n® van Abraham; de schepping
js ondergebracht bij het onder
richt, dat de jonge koning Joas
ontvangt. De bedoeling van de
schrijfster is geweest het grote
plan Gods met de schepping zo
duidelijk te laten uitkomen, dat
ook verder afstaanden van het
christelijk geloof worden aange
sproken.
Het begrip „jeugd" moet hier
wel worden opgevat al.- de cate-
vlug met zijn preken klaar. gorie boven tlen jaar De
Op slot
Toen hij te Giethoorn op beroep
zou preken en zijn gastvrouw
hem naar de logeerkamer wou
brengen, opdat hij zich nog wat
kon voorbereiden op de preek,
zei de proponent daaraaan geen
behoefte te hebben.
De gastvrouw maakte zich
daarover ongerust. Ze mist hem
toch met een zoet lijntje „even"
near de .ogeerknmer f« krij- £"*£2,'
gen. Zodra hij er in was, draai-
dige en treffende illustraties zijn
van de hand van Gunhild Kristen-
sen. Een prachtig werk!
Wat hebben wij tot Rome te
zeggen, door ds. J. Overdnin.
Uitgave J. H. Kok N.V. Kam-
Vaak ontbreekt het in het leven
aan nauwkeurig weten. Ook in het
evangelisatiegesprek is het meer
malen moeilijk om nauwkeurig
de ze de deur achter hem op
slot. „Ziezo, nou moet hij wel voerige uiteenzetting is dan wel-
irpeliike opvatting met ken-
in zaken te weerleggen. Een
deskundige niet te uit-
HENK DE JONG kerk betreft
kom. Die vindt men in dit boek-
het de tegens tel
ing met de rooms-katholieke
Meer liederen van
Gerhard Tersteegen
In de volgende nieuwe gezangenbundel van de
Hervormde Kerk zullen meer liederen van Ger
hard Tersteegen, de Duitse mysticus, worden op
genomen. Althans dit zou de wens zijn van de
gezangencommissie, die werkt aan de samenstel
ling van de vernieuwde bundel. Dit wordt mede
gedeeld door de dichter J. W. Sehulte Nordholt
in het blad „In de Waagschaal" by de besprekin
gen van het proefschrift van dr. C. P. van Andel
over Gerhard Tersteegen.
Dr. Sehulte Nordholt schrijft: „Als ik dan in
de stellingen lees: „De plaats die Tersteegen in
neemt in de Nederlandse liederenbundels is niet
in overeenstemming met de grootheid van zijn
dichterschap", dan troost ik de jonge doctor en
zeg: „als het aan ons ligt (ik bedoel de gezangen
commissie) komt in de volgende bundel van de
de Hervormde Kerk aan dat tekort een einde.
van de vormingsserie „.getuige-
zijn".
Het Is wel gebleken dat de ge
reformeerde jongeren bereid zijn
te getuigen, toen zij drie jaar ge
leden een evangelisatiecampagne
hebben gevoerd naar aanleiding
van de film be tien ge
boden. Toen hebben zy over
al bü de bioscoopuitgangen
gen gestaan om na afloop van de
film de mensen een blaadje in
handen te geven, waarin de chris
ten-visie op deze film werd gege
ven. Het is voor de initiatiefne
mers van „Zon" dan ook geen
vraag of de Zon-actie zal slagen.
Zij zijn er van overtuigd, dat jong
gereformeerd hard aan de slag
zal gaan om met „Zon" haar licht
onder de mensen te laten schij-
Heel gauw
Toen de brave
dominee vertelde dat ze zijn preken
zo mooi vond en hoopte dat ze in
boekvorm zouden verschijnen, lachte
de dominee en zei dat dat misschien
wel posthuum zou gebeuren. „Nou,
ik hoop maar dat liet héél gauw is",
zei de brave mevrouw. (Burgerrecht)
Als jong predikant had ik
eens „hoorders" uit Kampen.
Doch, hoe vriendelijk ook
die broeders zich toonden bij
hun bezoek aan mijn pastorie
na de avonddienst, ik kreeg
geen schijn van kans om in
het gereformeerd Jeruzalem
beroepen te worden. Eén hun
ner bracht mij zachtmoedig on
der het oog, dat hij in mijn
catechismuspreek over „gij
zult niet doodslaan", „iets had
gemist". „Iets", dat hem blijk
baar anders steevast bij de toe
lichting op het zesde gebod,
was ingeprent. Namelijk, een
waarschuwing tegen het circus
met zijn levensgevaarlijke leeu
wen en koorddansers, waarbij
temmers, acrobaten en toe
schouwers zich' „moedwillig in
enig gevaar begeven".
In onze geavanceerde tijd, nu
auto en vliegtuig ons elk uur
van de dag haast in gevaar
brengen en de televisie het cir
cus met zijn verscheurende
dieren en halsbrekende acroba
tiek binnen onze huiskamers,
zouden „hoorders" mijn toen
onopzettelijk verzuim wellicht
niet zó zwaar aanrekenen. Men
„mist" nu soms niet eens het
weglaten van de hele catechis
muspreek; verblijdt er zich
ook wel eens over, zelfs als
„opzieners".
Ds. D. J. Couvée
Uit de praktijk van een
MAATSCHAPPELIJK
WERKSTER
Ik begryp deze gedachte. Ik
ben me veel te goed bewust dat
vogels van allerlei kerkelijke
pluimage deze rubriek op de
voet volgen. En ik weet ook
veel te goed dat men in diyerse
kerkkringen op verschillende
wijze over de huwelijksinzegening denkt. Wanneer ik de Rooms-
Katholieke opvatting om te beginnen in onze krant maar buiten
beschouwing mag laten, dan blijven er ook onder protestanten
nog schakeringen van inzicht bij bosjes over. En ofschoon ik zo
tussen de bedrijven door al een on andermaal met die andere
opvattingen rekening heb gehouden, ik mag niet nalaten toch 5
nog eenmaal de puntjes op de i te zetten. I
Twee mensen komen vragen onj Gods zegen dat Is voor
mij de hoofdzaak. Dat ze dit dqen is voor mij nog steeds een
wonder: de hunkering naar deze zegen komt niet maar zo
ren kan en hoeveel er gebeuren moet, eer mensen die zegen
begeren. Neem'de aartsvader Jakob. Hij moet vluchteling wor
den, hij moet vreemdeling worden, hij moet op het punt ge
bracht worden dat hij kans loopt om alle verworven rijkdom-
mep weer te verliezen eer hij werkelijk die zegen begeert.
Zeker, hij is al qpns eerder door zijn vader gezegend, maar
toen liet de z,aak hem innerlijk onberoerd. Hij volgde alleen
maar moeder's advies op, en hij was bereid om daarvoor de
gemeenste leugens en het meest laffe bedrog te plegen. De
zegen werd pas onmiskenbaar voor hem, toen God hem ont
moette: „Ik laat U niet los, tenzij Gij me zegent!" En dat
vragen de paartjes, die om 'n huwelijksinzegening komen óók.
het, geloof ik. zó dat 'n kerk des te wantrouwender
Nüfege
meer bewust is dat ook in dit geval de vaders en moeders
meer op het houden van bepaalde tradities zullen gesteld zijn.
Daar moet men wel bedenkingen koesteren. Daar moet men
wel onderzoeken of deze jonge mensen weten wat ze doen,
en maar niet klakkeloos de zeden der voorouders overnemen.
Daay moet men zelfs ernstig rekening houden met het feit
dat de jonge mensen iets vanzelfsprekend vinden, dat vol
strekt niet vanzelfsprekend is. Mogelijk zal men daar tenmins
te de eis stellen dat beide aanstaande huwelijkspartners lid
maat zijn. Misschien zal' men 'daar nog allerlei andere voor
waarden aan toevoegen.
In de volkswijk liggen deze zaken echter volstrekt anders.
Er bestaat geen algemeen aanvaard voorbeeld. Wanneer ik
de duizenden kaarten van mijn wijksysteem bezie, vind ik
slechts 'n enkele maal de aantekening dat de echtparen ook
kerkelijk in die echt verbonden werden. En dat zijn dan de
thans gouden, zo niet diamanten echtparen, die langer dan
'n halve eeuw geleden de grote stap deden. Zij waren jong
in een totaal andere wereld dan waarin de jonge mensen van
vandaag leven. De stad was zoveel kleiner dan tegenwoordig.
De stad was zoveel overzichtelijker ook. De kerk stond nog in
het middelpunt van bet volksleven. Maar dat is alles voor
bijgegaan en geen jongere heeft nog heugenis aan zulke plech
tigheden.
EN dan komen toch opeens twee jonge mensen uit de lucht
vallen en begergn de zegen. Die zegen waarover geen
mens rondom meer rept. Die zegen waarvan zelfs het woord
onbekend is. Voelt U: hier moet een Ander aan het werk zijn
gegaan. Wij hebben er hen niet toe geanimeerd. Wij heb
ben hen niet voorgehouden, hen niet bepreekt om deze ze
gen te komen zoeken.' Wij hebben slecht? om de zegen ge
worsteld.- Maar opeens doet God een vonk overslaan; opeens
doet Hij anderen beseffen dat het zonder die zegen niet gaat.
Wat kunnen wij anders doen dan blij zijn en van 'n keer
punt spreken? Als we nu gingen afremrnen, wel dan her
stelden we alleen de „voorhof der heidenen" en we gingen tot
vóór Petrus en Paulus terug!
WIJKPREDIKANT.
Van „ontspanning" via „coëxistentie" naar „nieuwe
machtsverhoudingen" - Een halve waarheid nog altijd
een hele leugen - Westen in dwangpositie gemanoeu
vreerd - Vrome wensen van Lippmann en Mansfield
T^EN DAG nadat het Ameri
kaanse ministerie van bui
tenlandse zaken als zijn mening
te kennen had gegeven dat
Chroesjtsjef's dreigement Inza
ke Berlijn niet als bluf moet
worden opgevat, verklaarde dc
Russische premier in een rede
te Moskou, dat er voor het ein
de van dit jaar nog een vredes
verdrag met Duitsland zal wor
den gesloten. En maarschalk Ma-
linofsky, de Russische minister
van defensie verklaarde bij die
selfde gelegenheid, dat „er een
vredesverdrag met Duitsland
moet en zal komen, met alle
gevolgen van dien". Er zyn ook
al aanwijzigingen hoe ChroesJ-
tsjef te werk wil gaan. HIJ ver
klaarde nl. het verdrag samen
met alle bondgenoten te willen
sluiten, die tijdens de tweede
wereldoorlog met de Sowjctunic
tegen Hltler-Dultsland hebben
gevochten. Dc Russische pre
mier heeft reeds een beroep op
deze landen gedaan, „het ver
drag mede te ondertekenen".
Geen toeval
Nu is het geen toeval, dat
Chroesjtsjef en de andere Rus
sische leiders steeds spreken
over een vredesverdrag met
Duitsland. Zij willen daarmee
te kennen geven, dat zij de her
eniging van dit gespleten land
nog steed3 voor mogelijk hou
den. Zij het dan op voorwaar
den. die voor de Duitsers en
voor de westelijke mogendheden
volslagen onaan"aardbaar zijn.
omdat zij van geheel Duitsland
een satelliet van de Sowjetunie
zouden maken. Onder het be
grip Duitsland vallen wat
Chroesjtsjef betreft ook nog de
„beide Duitslanden" de
Bondsrepubliek Duitsland en de
zgn Duitse Demokratische Re
publiek (DDR).
En tenslotte bestaat er voor
de Russische premier nog maar
één Duitsland en dat is deze
DDR, de Sowjctzone van Duits
land, waar Walter Ulbrlcht als
filiaalhouder van Chroesjtsjef
de lakens uitdeelt. Als het niet
anders kan, zal hij dus alleen
met deze DDR een vredesver
drag sluiten.
Moeilijk
Verwacht wordt, dat Chroesj
tsjef streeft naar een conferentie
van alle landen, die in oorlog
met Hitler-Duitsland zijn ge
weest. Dat zijn er nog al wat.
Verschillende van deze landen
(met name die in Oost-Europa)
zullen de Sowjetunie steunen en
het de drie westelijke mogend
heden tezamen met West-Duits-
land bijzonder moeilijk kunnen
maken, zich te verweren tegen
pogingen van de Russische pre
mier een regeling door te drij
ven, waarvan het niet verant
woord zou zijn, haar te aan
vaarden.
In wezen handelt de Sowjet
unie bij het bijeenroepen van
een dergelijke conferentie reeds
in strijd met de na de capitulatie
van Duitsland gemaakte afspra
ken, volgens welke de Grote
Vier op zich hebben genomen,
een vredesverdrag te sluiten
met een centrale regering voor
geheel Duitsland.
„Waarom
Op bedoelde conferentie. die
de westelijke mogenheden moei
lijk zouden kunnen boycotten,
kan Chroesjtsjef zijn drie troe
ven volledig uitspelen; voelt
men niets voor een vredesver
drag voor geheel Duitsland (op
Russische voorwaarden), wat
is er dan voor bezwaar tegen
een vredesverdrag met de beide
delen van Duitsland, die naast
elkaar zouden blijven bestaan?
Mochten beide „oplossingen"
niet mogelijk blijken, (zo kan
men verder redeneren) dan kan
de Russische premier met een
royaal gebaar zijn hoogste troef
uitspelen en voor de Sowjetunie
het recht opeisen. een afzon
derlijk vredesverdrag met de
zgn. Duitse Demokratische Re
publiek te sluiten. Dit is toch
wel het minste, wat Chroesjtsjef
mag verlangen, als de anderen
de totstandkoming van een vre
desverdrag voor geheel Duits
land onmogelijk maken? Boven
dien hoeft niemand zich zorgen
te maken, want Chroesjtsjef
heeft toch nog maar enkele da
gen geleden gezegd, dat hij Ber
lijn niet bedreigt? „We stellen
slechts voor, het de status van
een vrije stad te geven. We zul
len de verbindingen van Berlijn
met de buitenwereld aan geen
enkele beperking onderwerpen",
verklaarde hij. Waar maken die
Amerikanen zich eigenlijk druk
over, zou men zo zeggen.
Daarom
De Amerikanen maken zich
terecht zorgen, omdat zij weten,
dat Chroesjtsjef slechts een hal
ve waarheid verkondigt. En een
halve waarheid is nog steeds
een hele leugen. De Russische
premier meent wellicht wat hij
zegt, als hij beweert, dat de
verbindingen van Berlijn met
de buitenwereld aan geen enke
le beperking onderworpen zul
len worden. Maar hij verzwijgt,
wat hij van plan is. als de zaak
eenmaal in kannen en kruiken
is. de zg. DDR zij het
slechts de facto door de Wes
telijke mogendheden is erkend
en de controle over de verbin
dingen van Berlijn met de bui
tenwereld met instemming van
het Westen door de Russen aan
het communistische regiem in
de zg. DDR is overgedragen.
Ais cr dan moeilijkheden ont
staan en Ulbricht heeft die
enkele weken geleden al aange
kondigd kunnen dé Ver. Sta
ten, Engeland en Frankrijk zich
niet meer beroepen op de vier-
niogendhedenovereenkomst over
Bcrii.jk, waarin dc Russen de
positie van de Westelijke mo
gendheden in de vroegere hoofd
stad van het „Duitse rijk" heb
ben gegarandeerd.
Ook wanneer men zoekt naar
de oorzaken, die ten grondslag
liggen aan het Russische ver
langen, de kwestie West-Berlijn
te regelen (met een afzonderlijk
vredesverdrag tussen de Sowjet-
heid van dit stadsdeel gedaan
zal zijn, als het Westen op de
Russische voorstellen ingaat.
Een van de oorzaken is het,
leegstromen van de Sowjetzone
van Duitsland via West-Berlijn.
Hieraan willen de Russen en de
machthebbers in deze zone nu
definitief een eind maken. Ul
bricht heeft al aangekondigd,
dat ook het luchtverkeer van en
naar Berlijn ln de toekomst aan
controle zal worden ondenwor-
pen. Zoals men weet worden de
vluchtelingen, die dagelijks bij
honderdtallen W.est-Berlijn bin
nenkomen. per vliegtuig naar
West-Duitsland overgebracht. Ul
bricht wil nu het vliegveld Tem
pelhof (in West-Berlijn) sluiten
en al het luchtverkeer via het
vliegveld Swatof (Sowjetzone)
laten leiden om volledige con
trole over het passagiersverkeer
te kunnen uitoefenen. En dan
durft Chroesjtsjef te beweren,
dat de verbindingen aan geen
enkele beperking onderworpen
zullen worden.
het prestige van de Westelijke
mogendheden en ig het bijzon
der van de Verenigde Staten,
een bijna dodelijke slag toe te
brengen. Het gaat niet alleen
om de vrijheid en de veiligheid
van twee en een half miljoen
Westberlijners en 'om het open
houden van een ontsnappingsweg
de bijna zeventien miljoen
West-Berlijn is voor de ge
hele wereld die (vooral in Azië,
Afrika en Zuid-Amerlka) met
spanning de worsteling om dit
stadsdeel gedeslaat, een testca
se, een toetssteen voor de vast
beradenheid van het Westen om
zijn woorden waar te maken en
ze in daden om te zetten, ais
het er werkelijk op aankomt.
Bezwijkt hei We.sten in Berlijn,
dan zal het ene bolwerk na het
andere een roemloos einde te
gemoet gaan.
Symbool
oorzaak, die men moet
gen de achtergrond van
gantische worsteling
Oost en West, die mei
oorlog pleegt te 1
Berlijn is al vele j
„Regelingen"
tussen
West-
daarom is het een „graat in de
keel" van Chroesjtsjef. Voor
hem zal het mes naar twee
kanten snijden, als het Westen
door de knieën zou gaan: hij
zou er mee bereiken, dat de
vluchtelingenstroom uit de Sow
jetzone zou worden afgedamd
en dat West-Berlijn niet langer
zou kunnen functioneren als een
belangrijk inlichtingencentrum
van het Westen, maar ook zou
hij er tenslotte in geslaagd zijn
Daarom is het zo jammer, dat
vooraanstaande Amerikanen als
senator Mansfield (leider van de
Democratische meerderheid in de
Senaat) en Walter Lippmann (de
bekende commentator) pogingen
in het werk stellen om aan de
wensen van Chroesjtsjef tege
moet te komen en het gevaar
voor eeji militair conflict te ver
minderen, zo nie.t geheel uit te
schakelen. Lippmann. die enige
tijd geleden aan de Zwarte zee
met Chroesjtsjef heeft gebabbeld,
meent dat er wel met de Rus
sische premier te praten valt, als
het Westen maar bereid is, in te
stemmen met een definitieve re
geling van de Duitse kwestie, in
clusief de vaststelling van de
grens met Polen (deOderNeisse-
linie). Vanzelfsprekend zegt Lipp
mann er by, dat de positie van
West-Berlijn niet mag worden
verzwakt, maar hij kan weten,
dat juist dit een vrome wens is
en zal blijven. Heeft Chroesjtsjef
niet tegen Kennedy gezegd, dat
er alleen maar met hem te pra
ten valt, als dat in het belang
van het wereldcommunisme, is?
Dit laatste zou ook senator
Mansfield er van weerhouden
moeten hehben, het denkbeeld te
opperen, van geheel Berlijn een
internationaal beschermde vrye
stad te maken. Daar trapt de Rus
nooit In en daarom kan een der-
geiyk plan er alleen maar toe
leiden, dat de onderhandelings
positie van het Westen wordt
verzwakt.
Nieuwe fase
Chroesjtsjef is zo overtuigd
van de uiteindelijke overwinning
van het communisme, dat hy al
leen nog maar wil onderhande
len, als dat in het belang van het
wereldcommunisme is. Dit is een
onderdeel van de Russische poli
tiek, die gebaseerd is op de
„nieuwe machtsverhoudingen" ln
de wereld. De tyd van de „ont
spanning" (Geneefse conferentie
van 1955) ligt al ver achter ons.
De periode van de vreedzame
coëxistentie heeft de conferentie
in Camp David in 1959 niet lang
overleefd. Nu zyn het dan de
nieuwe machtsverhoudingen, die
de internationale politiek gaan
beheersen. Met als we Chroesj
tsjef willen geloven een dul-
deiyk overwicht aan de zyde van
het communistische blok.
