Honderdvijftig jaar algemene doopsgezinde sociëteit
Christen zijn in'n atheïstische samenleving
GEESTELIJK
LEVEN
R.
evangeliseerde in Tokio
Ds. FLOOR en dokter HELMS
2ARIE EN JAN
ZONDAGSBLAD
ZATERDAG 3 JUNI 1961
Onbereikbaar
van de doopsgezinde predikant
Jan de Liefde op. die later uit-
studenten trad. Hij schreef in 1844. dat de
In Capelle aan de IJssel is het onmogelijk om
's avonds na zeven uur nog een telegram of telefoni
sche oproep besteld te krijgen. We weten het uit
eigen ervaring, want we moesten deie week iemand
die nog geen telefoonaansluiting had heel even spre
ken, en we waren zo goed niet of we moesten er zelf
heen. Het plaatsje ligt onder de rook van Rotterdam,
maar 's avonds is het van de buitenwereld afgesne
den.
Gaat het niet net zo met de mensen om ons heen. We
werken met hen samen; we ontmoeten hen iedere
morgen op het achterbalkon van de tram. We zeggen
..goeden morgen" tegen elkaar en ..smakelijk eten"
in de broodjeswinkel; we weten misschien dat zij
van plan zijn een nieuwe auto te kopen, maar we
weten niet hoe het binnen in hun hart er uitziet.
We hebben gesproken over de laatste voetbalwedstrijd,
over het nieuwste boek, over het jongste toneelstuk
en de nieuwste plaat, maar we hebben angstvallig
gezwegen over de blijde boodschap. Waarom eigen
lijk?
Duizenden zijn niet meer te bereiken met onze kerke
lijke expressebestellingen, onze keurige preekjes.
Maar als we persoonlijk komen, vinden we de deur
wijd open. Meer en meer hebben de mensen behoefte
aan de persoonlijke beleving van het evangelie. De
Boodschap hebben ze vaak genoeg gehoord, ze wil
len die boodschap zien; ze willen hem beleven. Ze
leven aan de voet van de kerk en er toch zo ver
vandaan. Maar als we persoonlijk bij hen aanklop
pen gaat de deur open. Hebt u dat al eens gedaan
bij die kennis van het achterbalkon van de tram?
Misschien wacht hij er op.
T7"ANDAAG, zaterdag 3 juni, zouden honderden doopsgezinden naar opgeleide voorgangers verzet
Hilversum reizen om daar in de Expo-hal op feestelijke wijze het Tkm
15U-jang bestaap van de Algemene Doopsgezinde Sociëteit te vieren, naar de kweekschool dan in de eenheid der doopsgezinden
In het jaar mi toen ons land het dieptepunt van de bezettingsjaren ïsrdérf^'gV-
onder Napoleon beleefde hebben vijftig doopsgezinde gemeenten zich weest waren of ondeugdelijk ver
verbonden in een gemeenschappelijk bestuursorgaan, dat naar de ge- ^er8 d°ookee? ongeletterd predi"
woonte van die dagen „sociëteit" genoemd werd. Waarbij men dan niet het teruglopend ledental33 'V3n
moet denken aan een stelletje oude heren rond de borreltafel.
H eigen dominee
leefden op. In 1845 was er van een
predikantentekort, dat tientallen
Teken van zwakheid ha<i geduurd E"n sprake
Terecht kon de hoogleraar Sa-
Na 150 jaar ls wel gebleken,, dat muël Muller bij het vijftigjarig
het initiatief van 1811 getuigde bestaan van de A.D.S., als enige 16e
van een vooruitziende blik. De nog in leven zijnde oprichter.
'g nar"eljJk worden ge- vaststellen: „Door has
speld of er vandaag nog doopsge- gemeenten voor verval en
zinde gemeenten zouden bestaan, gang behoed. Zij telt nog juaai
^]enr>de 5fet gesticht vijftig jaren en reeds is het ge
was. De A.D.S. heeft samenbin- tal der doopsgezinden verdubbeld;
Christus is en dat de middelen,
die zij aanwenden om de eenheid
te bevestigen, niet uit God zijn.
De doopsgezinden hebben zich
kre- niet willen binden aan formulie-
enigheid,
meenschappelijke belijdenis.
..Gods Woord is de enige regel
voor geloof en wandel", luidt een
oude ..basisformule". Onmisken
baar is echter, dat er in de bloei
tijd der doperse beweging in de
16e eeuw wel belijdenissen zijn
geweest en dat het verlangen naar
onder- punt werkelijk niet zo ondoopsge-
MP Dit Is 6e laatste jaren duidelijk
zij heeft door een inwendige her- gebleken uit publicaties van dlver-
Hoewel men het zich tot eerste vorming meer eenheid onder de se predikanten. Het vrijzinnige ac-
taak rekende om de belangen van gemeenten gekweekt, en de oplel- cent dat in de vorlre eeuw on
de predikantenopleiding, dl doope- dmg van de predikanten met de v' ,1' Z°!j
gezinde „Kweekschool® te Am- eisen der wetenschap en de be- ..""«hap gekomen '•■heelt
sterdam te behartigen, heeft de hoeften der broederschap in over- y^p^Hspr^kendheld verloren.
A.D.S. al spoedig een bredere eenstemming gebracht."
taak op zich genomen.
Dit bestuurslichaam kwam ove- Geestelijk centrum
rigens niet zó maar tot stand. De A D S is ook meer en meer
Reeds bij de oprichting der kweek- een geesteiijk centrum van^ de
ÏiamÏ. Wiüe.*mAn AÜL!?' d°oPSg«zinde broederschap gewor- ko™tn °P het ..doopsgezind"eige-
cieteit stichten opdat de gemeen- den Dlt moet men wel ^oops. ne".
ten gezamenlijk achter de oplei- gezinde geest verstaan. Met een
ding zouden staan. Maar dit plan 5ynode die belijdenissen hand-
dend en bewarend gewerkt.
De A.D.S. maakte dit mogelijk.
Zij leidde het leven der gemeen
ten in kerkeiijker banen. Er is
ook door de oecumenische ver
banden een nieuwe bezinning ge-
en lNrbeililsiniti
f S 'Tg' 1V".VAvm|S'e|dam hl»g he A.D.S. volstrekt met ver.
JiriJhf geleken worden. Het beginsel van
gericht en beheerd. de autonome gemeenten, ook ter-
Tot de kenmerkende eigenschap- zake
pen der doopsgezinde gemeenten
had altijd de zelfstandigheid dier
gemeenten beheerd. Geen gemeen
te zou het recht hebben om over
andere te heersen. „Meerdere ver
gaderingen" kende men niet, en
zeker niet een landelijk bestuurs
lichaam.
Het te sterk ontwikkelde onaf-
hankelijkheidsgevoel der gemeen-
aangetast gebleven.
Dit leverde ook de felle kritiek zijn.
Deze weg is nog lang niet ten
•inde. En daarom zal d<
king van vandaag niet zozeer in
het teken van het terugzien staan,
maar in het zich realiseren van
wat de taak der broederschap
*--J— toekomst dient te
Ijverig wordt er gebouwd aan de St. Jan van 'i Hertogenbosch
die hersteld tal worden en er weer een toren by tal krijgen die er
vroeger ook was. Steen voor steen wordt de toren gerestaureerd, som
mige stenen zijn van grote afmetingen. Stuk voor stuk worden te
naar boven gehesen.
DR. BOB PIERCE
te poging van 1735 nog een teken
van kracht was. Daarentegen is
i3? geslaagde oprichting van 1811
i -n teken van zwakheid.
PERGULAH KOEMOE KRIJGT TWEEDE DEEL
naar Zuid-Afrika voor de zending
Veertig minuten lang duurde van zijn tolk. want deze samen-
het muzikale programma. Een komst vindt niet plaats ergens m
«root koor ov.rt.tM door IQ», gfj» "niS BUl™Gr£
den licht zong, een orkest speel- ham die in Engei£nd ziek te bed
de, solisten stapten in de blau
we schijnwerper. Een geel licht
valt op een vlbrafonist die
dr. Bob Pierce.
langer mag duren dan het muzi
kale „voorprogramma".
De opkomst in de eerste dagen
van de campagne viel niet mee.
Ongeveer 1800 mensen vulden de
zaal, zodat de zaal beneden maar
van op een vioraionist aie een Een maand lang duurt deze ^g^no^nie^voor de' helften *het
SÏSrS*» tweede balkon helemaal niet be. ^7»p;f\TiS.™.rm«„!S."me"t lendlngaterreln, terwijl
^:'..h°.r^E™ begoten.'D« bedoelio? w„. JD, j.inpa^,«ech- „.«amend. Inrichten. Fl
Amerikaanse neger zingt op
prachtige wijze een spiritual, kruistocht te"bele]
een Indiase bas zingt van zijn ste zaal var
Heiland die kwam, om te red- torium werd
een Graham-tchtige ..wLS Jdd dd/ed"e opkorasten
i te vallen. Een a
Van het kleine harmonium van
Sankc naar het muzikale mees
terlijke programma van deze cam
pagne is een hele stap. Zendelin
ge tenor vervolgt met een evan- campagne
gelisatielled. tal
In di» srmte zaal zitten 1800 ne,J °°k OP de gong te slaan en steld of het wel nodig
'ff steldenzelis pogingen in het werk topmusici bijeen te brengen
Pergulah Koemoe" het ge- nog neerbuigend genoemd
gen telden de doopsgezinde "ge- schiedenisboek van de chrlste- den
meenten in Nederland nog onge- Ujke gereformeerde
veer 150.000 leden. In 1811 was krijgt een tweede deel.
t"**™»"-* ."WS, L.°"; hoofdpersonen van het eerite
.ir„{tod", "meo w" "«fötuk van dit nteuwe boek
de men de doopsgezinde zaak in »Jn de jonge predikant ds. L.
Nederland redden. Want vele le- Floor jr. uit Almelo en de zen
den hadden zich In de loop van dingsarts dokter E. Helms. Het
de 18c eeuw aan de gemeenschap hoofdstuk moet echter nog ge-
onttrokken, om allerlei redenen schreven worden; het moet
die wij hier niet gaan vermelden. zeifs nog beleefd worden. In
!r 7™ de komende week vertrekt dok-
er een van; alleen reeds te Am- Hn. r
sterdam bestonden ln de 18e eeuw Helms per boot naar het
vijf doopsgezinde gemeenten, met nieuwe zendingsterrein, terwijl
"'beVeattp, Fr ^'n 't
Vooroordelen verdwenen SjTSSE?*? E"„" ra.r
Het waren beslist niet alle dinfsterrein ten noorden PI" '"""'"r'"
doopsgezinde gemeenten, die zich van Pretoria in Zuid-Afrika on-
in 1811 verenigden. Slechts vijftig der de zogenaamde Venda's,
sloten zich bij de A.D.S. aan. Hier een stam van schrandere ne-
speelde ook het geld een rol. Want gers, die intellectueel hoger
Ten tijde van de eerste pogin-
- die op Siloam van hun jonge
besefte dat onder de don- moeder-onderwijzeres les zullen
ziel huisde. Na een ontvangen. Eigenlijk mag dat
an voorbereiding niet in Zuid-Afrika. maar het ge
zin heeft dispensatie verkregen.
Dat zal voor de kinderen nieuw
zijn. maar het hele leven op dit
zendingsstation zal voor het gehe
le gezin nieuw zijn. Met ver
wachting kijken ze er al naar uit
en ze hopen en bidden dat zij
evenveel zegen op hun werk mo
gen zien als de hoofdpersonen
van „Pergulah Koemoe."
werd hij op artikel 8 predikant.
In zijn eentje, met achter zich
een kerk, die eigenlijk nauwe
lijks besefte dat zending een le
vensnoodzaak voor de kerk is. be
gon hij zijn zendingswerk. Toen
nij in 1923 overleed waren er wel
wat ogen open .gegaan, maar een
opvolger was niet direct te vin-
Du Plessis
Het duurde vijf jaar voor de-
:e kwam. Zijn naam is nu be
kend tot ver over de Zuidafri-
immense podium geboden wordt ne steun had toegezegd
teit gebracht door mensen van
minstens zes verschillende na
tionaliteiten.
Pas dan komt de spreker
dergelijke campagne. Recht
vaardigt het doel hier de midde
len? In ieder geval is het aantal
mensen dat na de prediking voor
een nagesprek naar voren komt.
zo overweldigend groot dat noch
de zendelingen noch de Japanse
De politici gingen niet op deze christenen zich kunnen herinne-
ooit zoveel Japanners bijeen
toetrad, moest ook financieel staan dan de Kaffers
meewerken. De kweekschool zoeioe's en waarvan men
kwam nu immer» voor de geza- °Ï«S 1'? kanten
menlijke rekening. dat 5? no* Semitisch bloed
de universiteit heeft jaren
lang meer dan 25 jaar
met enorme zegen gewerkt.
Hij is een van de medewerkers
aan het boek „Vertraagde Ak-
sie" van Zuidafrikaanse predi
kanten en theologen, die zich te
gen de extreme rassenpolitiek
van de regering verzetten.
overgenomen
vergezeld mag duren en dat de preek niet
de aderen hebben.
Aan die eerste taak: het in
standhouden van de eigen predi- Jarenlang {ïebben de christelij-
kantenopleiding, heeft de A.D.S. ke-gereformeerden gewerkt op
zich steeds ten volle gegeven. Celebes. De kerk is er echter zelf-
Voortaan stelde zij de proponen- standig geworden en de politieke f,en- ™oor dePredllcant,
ten beroepbaar. Van lieverlede He., situatie maaKt het vrijwel onmo- F,n"' h-1-1™1 ->■• d. v.,h„.
ten de gemeenten. die zich gelijk om nog contact met deze
eeuwenlang tegen wetenschappe- gelovigen te hebben. De zen-
dingsdeputaten hebben
contact gekregen met de Gere-
formeerde Kerk van Zuid-Afrika,
die in 1359 werd gesticht en
reeds lang de bijnaam
Floor, betekent dit de verho
ring van veel gebeden. Sedert zijn
tcii. studietijd naast de studie aan
echter de Theologische School te Apel
doorn studeerde hij ook nog enige
tijd onder prof. Klaas Schilder
wilde hij in de zending. Hij volg-
injjiaaaia uc de dan ook direct na zijn studie
Dopperkerk draagt. Twee plaat- d? zendingsopleiding aan het Zen-
Knopen en strijdbijlen
CARIE wil trouwen tuil Sarie's moeder dat óók? Het
wordt haar bespaard om op zo'n moeilijke vraag ter
stond te antwoorden, want. de maatschappelijk werkster
komt net weer binnen, met Sarie, en met thee. Men moet
Therma bewonderen dat ze zf orecies ruikt wanneer 'n
gesprek in 'n critisch stadium geraakt, waarbij alleen nieu
we elementen in staat zijn om 't voor 'n volledig doodlopen
te bewaren.
Uit de praktijk van een
MAATSCHAPPELIJK
WERKSTER
- zegt
Om hun gelovigen ook prae>
tlsch te helpen hebben de bis
schoppen van de Verenigde Lu
therse Kerken ln Duitsland, die
wel niet de gehele Duitse kerk
omvatten (er xljn ook gerefor
meerde kerken) maar toch wel
alle Lutherse Kerken ln Oost- en
Wcst-Duitsland. een aantal stel
lingen geponeerd die betrekking
hebben op het leven onder com
munistische druk. De bisschop
pen waarschuwen tegen een
zwart-wlt tekening van de toe
stand en publiceerden dertien
stellingen:
geldt voor het deelnemen aan de
selijke gemeenten in Pretoria heb- jf1™
ben een eigen zendingsterrein,
waarvan de post Siloam. waar in
1942 een autonome neger-gemeen
te werd gevestigd, het middel
punt vormt. In Siloam Is een
school waar van heinde en ver
de kinderen komen en tevens een
zendingsziekenhuis dat nu voort-
Gerefor-
meerde Kerken te Baarn. De be-
doeling was dat hij op Celebes de
Bisschoppen geven hun gelovigen
een aantal richilijnen
„Jugendweihe" (communistische Helms.
'Ijdenis). de „socialistische"
rogaatdoop, - huwelijk en -
[rafenis.
geleid zal worden door dokter he^ we.rd niet
Bovendien is er eer
evangelis-
ODleiding ter hand
Maar de politiek deed de deur
dicht. Tijdelijk werd hij na Opper
does gediend te hebben predikant
van Almelo. Zo gauw hij weg kon
de gemeente hem laten gaan.
a gauw";
half jaar.
/erk is vooral in de afge-
christen lopen 25 jaar sterK gegroeid, zo 1
-ijj.isterk relfs rlat het He 7enHenHe OllOam
het duurde vijf
Taak
D.D.R. op alle staatkundige ter
reinen en in het gehele culturele dfu,yj£
leven slechts het atheïstisch-dia-
lectisch materialisme erkent,
ziet de christen naar Romeinen
13 in samenhang met Openbarin
gen 13 de regering van de D.D.R.
als een door God gegeven over-
1. Hat bijbal, geloof verplicht h'id- dle "1 onderdanig moat "Pboow
J - zijn en moet dienen door de
11. De protestantse - -
moet de methoden en middelen fterk zelfs dat het de zendende
afwijzen die tegen Gods geboden kerken geheel o
indruisen. gegroeid en deze waren maar wat
blij toen van Nederlandse zijde
12. Buiten algemene richtlijnen het aanbod kwam om te komen
'Ond als hoocste kunnen de protestantse christe- helpen.
ethische norm met woord en daad "fi1,.1? re"pt™ Schiedammer
belijden, ook als dit lijden
dood brengt (I Joh. 2:17).
ge volharding moet i
vinden voor hun gedrag in de
D.D.R. In de meeste gevallen Eigenlijk is het werk ouder dan
wordt hij geroepen zijn geloof te dertig jaar. In de jaren voor 1923
bewaren door in gebondenheid werkte in deze streek een Neder- meest jonKe „eiovitjen die leidina
U.. .UJ aan Gods wil en in verantwoorde- lands, emigrant, die de eerst. .'""éi! hïn S
de staatsbedrijven, pro- lijkbeid een Jeins Christus zijn rendellng ven de Dopperkerk ts
duktscheppen en overal aan de beslissingen te nemen in de i.ker n- a-t—d.™
Ds. Floor krijgt voorlopig op
loam een tweevoudige taak.
hAt hn'TrX"'IS Terwijl dokter Helms zich zal be
en maar wat Palen tot het medische werk. zal
hij worden ingeschakeld bij de
opleiding van de „helpers". Dit
zijn eenvoudige negers, die de
predikanten helpen. door in
evangelisatiesamenkomsten te
preken, huisbezoek te doen en al
lerlei geestelijke hand en span
diensten te verrichten. Het zijn
een christen niet zich vast te leg
gen op een bepaald economisch
systeem. Niets staat hem daar-
i'm in de weg om de politieke
s' .uctuur
vulling van zijn plichten als bur- atheïsme te moeten belijden.
het staatkundig-eco- heid van de vergeving der
nomisch leven kan meewerken den
hij dit kan doen zonder het
ger.
6. Omdat de D.D.R. haar poli-
de Duitse Demo- tieke inzichten slechts in het
licht van het atheistisch-dialec-
cratische Republiek te respecte- Usch materialisme wil zien wordt rialisme of de propaganda,
ren. net voor de christen heel moeilijk
ook actief werkzaam te zijn in
2. Zijn geloof verbiedt hem ook het politieke leven.
7. De christen kan het feit dat
hij in een atheïstische staat
moet leven aanvaarden. maar
3. Op grond ven lijn _gel<»! ta Jldldt,°n^tkd"„ h"j du,"een
H jjj— - j tegenstander is, en ook
lat hij dus moet vluchten
andere landen, maar dat
in christelijk geloof en chris-
-• dc plaats
hem ge-
13. In alle conflictsituaties tus-
sen de eisen van de staat en de
10. De cbriefen kan echter niet tad v„ Jetdt voor dt
meewerken, waar zijn werk di- Kcuyu*=" y*"' Tv. j-
reet betrekking heeft op het be. protee ante. chriiten de eie van
lijden van het atheïstisch mate- de bijbel: „God meer gehoor-
zijn dan de mensen."
geweest. De Schiedammer P. Bos. T ,fo
boekhouder van zijn beroep le"-
kwam in donkere tijden in zijn
nieuwe vaderland aan. Hij kwam vt^fr/inAr n?
midden in de boerenoorlog te- ""k ™>W««
werd in 1900 door de lorend ouderling.
-Britten naar India verbannen. De tweede taak
Pas vier jaar later kon hij terug- |s te zorge:
keren. Maar Bos was meer dan m de taal
een boekhouder. Hij had een hart heden
God in Jezus Christus moet
protestantse christen het dialec
tisch materialisme afwijzen in J
zoverre dit het bestaan van God "elijke ^volharding
loochent en Zijn geboden door moet blijven waar
menselijke inzettingen vervangt. steld heeft.
i zijn be- 111 deze geduldige en gelovi-
functies stellen de christen in de
D.D.R. dan ook voor diepe pro
blemen en de situatie bij de op
voeding van de Jeugd is zo goed
als uitzichtloos, omdat deze ar
beiders- en boerenstaat een
atheïstische staat is die het volk
in atheïstische zin wil opvoeden.
5. Hoewel de regering van da
Duizend jaar oud is de St.
Baafskerk van het Zeeuws-
vlaamse Aardenburg en meer
dan tien eeuwen beheerst deze
het silhouet van deze pittoreske
plaats.
(jolo KLM-Aerocarto N.V.).
ds. Floor
is te zorgen dat er lectuur komt
de Venda's. Op
H90bijbel en is de
de „swartjes" zoals ze toen Lutherse Kleine Catechismus in
deze taal verschenen, maar daar
schijnt het dan ook bij te blij
ven. Het is mogelijk dat ds. Floor
als hij enige tijd op het zen-
dingsveld gewerkt heeft zal wor
den gevraagd om te gaan helpen
bij de opleiding van inheemse
predikanten. Dat zal evenwel pas
besloten worden op het zendings-
veld.
Terrein predikant
Naast ds. Floor zal zeer
waarschijnlijk nog een zendings
predikant beroepen worden voor
het terreinwerk. Maar het is
nog niet zeker of deze derde
mem nog dit jaar beroepen zal
worden. Eerder is het waar
schijnlijk dat de zendingsdepu-
taten van de Christelijke Gere
formeerde Kerken eerst de rap
porten van ds. Floor en dokter
Helms zullen afwachten.
Ds. Floor hoopt met zijn gezin
rond augustus of september te
vertrekken, mits hij op tijd zijn
visum krijgt. Hij heeft drie kin
deren van 8, 5 en 2Vi jaar oud
„Thee, met 'n koekje!
Therma gezellig. „Sarie,
met die koekjes rónd, wil jeï
Dan zitten we even, vergenoegd
en zwijgend bij elkaar. Als ik
zo steels eens rondzie naar onze
bezoekers vallen me enkele
kleine verschillen tussen moeder en dochter op. De moeder doet
op een of andere manier haar best om het gezelschap eer aan
te doen,: ze roert net iets te nadrukkelijk in haar thee, ze drinkt
het.kopje leeg met 'n artistiek opgeheven pink. De dochter doet
gewoner: als ze Therma al min of meer copieert, is dat haar
reeds een tweede eigenschap geworden. Ze is hier kennelijk
meer thuis dan haar moeder. Ze is ook rustiger, meer even
wichtig: ze geeft zich zoals ze in dit clubgebouw geworden ls
via een reeks van jaren. Ik denk: zelfs al zouden we nooit iets
méér bereiken dan dat, dan is het toch al alle moeite waard.
Want in onze zo grondig gespleten wereld, waarin alle groepen
en kringen er langzamerhand 'neigen stijl op na gaan houden,
is het van belang dat een mensenkind reeds jong leert om ln
méér dan één milieu op z'n gemak te zijn.
„Ja!" zegt Therma dan opeens „En nu moeten we toch
nog eens wat verder praten. Want er komt natuurlijk heel wat
kijken straks. Zon eigen huishouden, en dan de baby...!" Heel
diep van binnlen schiet ik in de lach, maar ik laat niets blij
ken. Daar hebben Therma en Sarie het dus in de keuken over ge
had; daar zit vast weer een of ander dilemma aan vast, dat op
deze wijze naar voren geschoven wordt. Want Therma is niet ge
woon om zo zelf bepaalde kwesties ten tapijte te brengen. Ther
ma pleegt af te wachten wat haar cliënten opperen. En meteen
wordt het duidelijk waar 'm de kneep zit.
„Nou. eigen huishouden...", zegt Sarie's moeder. „Ze kan toch
bij mij in zou ik zo denken. Ik zorg wel voor 't kind. en dan kan
zij lekker bij blijven verdienen!" Het is de geijkte oplossing
van 'n dergelijk vraagstuk. Het was 't althans zeer sterk in de
jaren, waarin dit verhaal speelde. Allemaal inwoningen bij
ouders; de jonge moeders geen verantwoordelijkheid voor hun
eigen kind en voor de hele sfeer in huis; de jonge vaders
met de voeten onder 'n vreemde tafel. Een afschuwelijke gang
van zaken, die de naam „oplossing" helemaal niet verdient.
Een gezin, dat geen gezin is; een man, die geen baas in eigen
huis is; een vrouwtje, dat de belangrijkste waarden van haar
moederschap endosseert aan Opoe; een kindje, dat van meet af
aan allemans kind is.
„Ik wil op mezelf wonen!" zegt Sarie. Ze zegt het geëmo
tioneerd; ze stelt doodeenvoudig 'n feit vast. Heeft ze zelf rond-
gekeken in de wijk en gemerkt dat zo'n inwoning maar een lap-
middel is? Of heeft ze onze kritiek op deze noodmaatregel leren
onderkennen? Ik weet het niet. Ik weet alleen maar dat ze koel
en beslist vaststelt dat zij tenminste niet bij haar moeder in-
trekt.
„Nou. nou!" zegt die moeder „Nou. nou. dat wil nog i
al wat!" Dan opeens wordt ze heel rood in haar gezicht- uit
woede, drift, teleurstelling, jaloersheid? „Of ben ik je soms te
min?" zegt ze fel „Dan kunnen jullie wat mij betreft van-
daag nog ophoepelen. Dacht je dat ik soms verlegen zat om nog I
'n klein wurm erbij?" j
„Daarom juist", zegt Sarie ad rem, al is dat geen antwoord,
dat de grimmigheid afwendt.
„Daar gaat het toch helemaal niet over!" zegt Ther- 3
ma „Maar als U en Jan's vader nu Sarie en Jan kwijt zijn, i
hebt U toch veel beter ruimte dan nu. Dat is toch veel gemak- j
keiijker. En gezelliger ook. Ik wed dat er niet eens 'n eigen ka- i
mertje voor hen te vinden is bij U thuis...!" Dat dat er niA» ic i
weet Therma natuurlijk best: ze heeft lang genoeg
kunnen smoezen.
„O. i
Sarie
zegt de moeder weifelend. Ze komt al weer
wat bij. Ze begint er misschien wel de zonzijde van te zien.
„Maar jullie zitten ons niet in de weg, hoor!" Die laatste uit
spraak is wel zeer in strijd met haar vorige uitval, maar het is
niet kwaad om strijdbijlen zo snel te begraven. Dat moest meer
gebeuren in de wereld!
WIJKPREDIKANT.
