Uw probleem is het onze
MUim
Kerkelijke arbeid groeit
uit tot miljoenen/aak
Manuscript van boek
Iona gevonden
IlïJf
KRONIEK
llllll
Nederlandse Gemeenten
nog tegen mammoetwet
Een woord voor vandaag
Zaak der „Samenspreking"
in behandeling
s
STANDPUNTEN DUIDELIJK
DE publiekrechtelijke bedrijfsorganisatie heeft vorige week weer sterk in
het middelpunt van de belangstelling gestaan. Aanleiding tot deze
belangstelling was het grote, lang voorbereide openbare debat, dat de
Sociaal-Economische Raad aan de ontwikkeling van de p.b.o. wijdde.
Dat juist de belangstelling voor dit debat zo groot was, moet verklaard wor
den uit het feit, dat deze discussie een nieuwe krachtproef voor de p.b.o.
genoemd kon worden. Het ging hier immers om een gesprek binnen de kring
van het bedrijfsleven zelf. Wil de publiekrechtelijke bedrijfsorganisatie
slagen, dan geldt als elementaire voorwaarde, dat zij zal moeten leven bij het
bedrijfsleven.
De kring uit het bedrijfsleven, welke de Sociaal-Economische Raad vormt,
bestaat bovendien uit vertegenwoordigers van alle toporganisaties van het
Nederlandse bedrijfsleven. Zo waren bij het debat aanwezig de voorzitters
van de drie Nederlandse werknemersvakcentralen en van de vier grote werk
geversverbonden.
En in de derde plaats zal de nadruk moeten vallen op de plaats waar het
gesprek gevoerd werd, namelijk in dc Sociaal-Economische Raad, het hoogste
college van het Nederlandse bedrijfsleven op publiekrechtelijk niveau. Zou
hier de publiekrechtelijke bedrijfsorganisatie niet de steun gekregen hebben,
die zij nodig heeft om tot leven te komen, dan zou, wat betreft de publiek
rechtelijke bedrijfsorganisatie, het bedrijfsleven rustig vergeleken kunnen
worden met een huis, dat tegen zichzelf verdeeld is en dat daarom bedrijfs
organisatorisch niet veel toekomst heeft.
De belangrijkheid van het gesprek is hiermee wel duidelijk geworden. Het Is
minstens zo belangrijk, zo niet belangrijker, geweest als het debat over de
p.b.o. gaat worden, dat in juni in de Tweede Kamer gevoerd zal worden,
omdat, wanneer de p.b.o. door het bedrijfsleven niet wordt aanvaard, deze
toch ook politiek moeilijk meer te verkopen zou zijn.
Daarom willen wij op deze plaats onze verheuging over het zeer positieve
resultaat van het S.E.R.-debat van vorige week niet onder stoelen of banken
steken. Juist omdat dit debat als zo belangrijk aangemerkt kon worden, is
het resultaat des te verblijdender.
Of er dan geen tegenstand of verzet is geweest? Jazeker, er is verzet geweest,
maar ook daarmee zijn wij ingenomen, hoe vreemd het misschien ook klinken
moge. Er was verzet tegen de p.b.o., dat was leder bekend. Het verheugende
van het debat is echter geweest, dat dit verzet nu duidelijk is gelocaliseerd.
De tegenstanders zijn gedwongen geweest zelfs een matige resolutie te ver
werpen, zij konden niet volstaan met schijnschone woorden. Woorden, waar
mee iemand verschillende kanten uitkan. Onduidelijke woorden, die in de
praktijk leiden tot onzekerheid en eindeloos heen en weer gepraat. Onduide
lijke woorden die moeilijker te bestrijden zijn dan een tegenstander die zich
toont in zijn ware gedaante. De tegenstanders bleken maar beperkt in aantal,
en zij bleken zich voornamelijk te bevinden in de liberale werkgevershoek.
BELANGRIJKE RESOLUTIE
J^E bereidheid lot het verlenen van medezeggenschap aan de werknemer
blijkt in liberale werkgeverskring toch nog maar zeer gering te zijn, niet
tegenstaande mooie woorden. Wij willen niet nalaten van deze plaats onze
waardering uit te spreken voor de houding van de voorzitters van de prot.
chr. en r.k. werkgeversbonden, resp. de heren A. Borst Pzn. en mr. F. J. F. M.
van Thiel. Zij hebben vorige week in de S.E.R. door hun woorden het liberale
standpunt als dom en onwetend aangemerkt.
Voor de voorzitters van het Verbond van Nederlandse Werkgevers en het
Centraal Sociaal Werkgevers Verbond, de heren ir. F. Q. den Hollander en
ir. W. H. Kruyff, was de resolutie, die met grote meerderheid van stemmen
werd aangenomen, niet aanvaardbaar.
Wie nog in onzekerheid verkeerd mocht hebben over de opvattingen in libe-,
rale kring, doet goed er kennis van te nemen, dat men van deze zijde zelfs
niet bereid was een beroep te ondersteunen op de organisaties van onder
nemers en van werknemers, om daar, waar nog geen publiekrechtelijke be-
drijfslichamen bestaan, zich op korte termijn grondig te bezinnen op de tot
standbrenging daarvan.
Juist in het licht van deze situatie lijkt het ons uiterst verstandig, dat de So
ciaal-Economische Raad, aan het slot van zijn resolutie, als zijn oordeel heeft
uitgesproken, „dat het voor een verdere voortgang van de p.b.o. overweging
verdient, dat de S.E.R. de bevoegdheid krijgt om, ook indien geen volledige
overeenstemming met een voldoende representatieve vertegenwoordiging is
verkregen, uit eigen beweging te adviseren over de instelling van een be-
drijfslichaam, indien hij in overwegende mate van oordeel is, dat de tegen
Instelling daarvan aangevoerde bezwaren niet van voldoende gewicht zijn,
danwel dat het algemeen belang de instelling van het bedrijfslichaam vor
dert"
Als voor dc verwerkelijking van dit oordeel een wetswijziging nodig is, dan
lijkt het ons gewenst dat regering en volksvertegenwoordiging op dit punt de
meerderheid van het bedrijfsleven zullen volgen.
In december van het vorig jaar hebben wij gewaarschuwd tegen een al te
vrijblijvende discussie in de S.E.R. over de p.b.o., een vrijblijvendheid die van
de zijde van het secretariaat van de S.E.R. nadrukkelijk werd gesteld. Door
het aannemen van een resolutie is dit vrijblijvend karakter van de discussies
naar onze mening terecht weggenomen.
De raad heeft zich duidelijk op een standpunt vastgelegd, waaraan ook rege
ring en Kamer houvast hebben. Een standpunt dat in de raad een grote meer
derheid kreeg, een meerderheid die bovendien nog groter had kunnen zijn,
indien verschillende werknemersvertegenwoordigers niet voortijdig de ver
gadering hadden verlaten.
Commissies van Beheer der Geref. kerken
Meer efficiency
nodig in kerk
Tijdens de woensdag in Zwolle
gehouden jaarvergadering van het
Landelijk Verband van Commis
sies van Beheer der Gerefor
meerde Kerken heeft ds. P. N.
Kruyswijk, predikant te Amster
dam gesproken over de financiële
consequenties van de gemeen
schappelijke arbeid der kerken.
De financiering van die arbeid uit
collecten en giften is zo lang
zamerhand een miljoenenzaak ge
worden, zo constateerde ds. Kruys
wijk. Gereformeerd Nederland
heeft in 1959 voor kerk, diakonie,
zending en evangelisatie bijna 37
miljoen gulden bijeengebracht in
de vorm van vaste bijdragen, col
lecten en giften.
Het is opmerkelijk dat de opbrengst
van de collecten een voortdurende stij
ging te zien geeft en dat de kosten voor
het algemeen kerkewerk in veel sterke
re mate stijgen dan de kosten voor hel
plaatselijk kerkewerk.
„Wij zijn in een nieuw kerkelijk tijd
perk aangekomen, dat gemarkeerd
wordt door begrippen als bureau, direc
teur en algemeen adviseur", aldus ds.
Kruyswijk. Het begon met het Alge
meen Kerkelijk Bureau, daarna volgden
het Zendingscentrum, het Evangelisatie-
centrum enz. Steeds meer mensen vin
den dagelijks werk in dienst van deze
kerkelijke organen en de kosten zijn
aanzienlijk, met het gevolg, dat het aan
tal collecten ten behoeve van deze spe
ciale werkzaamheden toeneemt.
,,Wat zijn de consequenties van al dit
werk?", zo vroeg ds. Kruyswijk.
zijn allereerst de bestuurlijke cc
quenties. De vraag is reeds gesteld of
het niet aanbeveling verdient, dat de
commissies van beheer de kerkelijke
begroting in twee delen splitsen: één
voor de eigen eredienst en één voor het
kerkelijk werk in breder verband. Ds.
Kruyswijk toonde zich geen voorstandeT
van deze scheiding, omdat de leden van
de kerk er recht op hebben te worden
geplaatst voor hun verantwoordelijkheid
zowel voor het eigen als het gemeen-
gegevens rén zak werden in de
)er een grot nog vijf papyri gè-
vonden. Drie var, hen,
schoon
Van ecu medewerker gebreidere
geeft de rol
Een huwelijkscontract, voogdijovereenkomst
'.en voogdijovereen- aangaande de halfwees geschreven tn
komst, een stuk betref- Jesjua, zoon van Babata Hebreeuws, zijn even-
fende de pacht van een de dochter van Sjimon. eens contracten betref
palmbos en vele andere Twee voogden werden Brij
juridische verhandelin- aangewezi
DE WONINGBOUW
De Volkskrant kan sich aanslui
ten bij de in de Tweede Kamer geuite vol
doening, dat de 2500 woningen inéér er
zullen komen. Maar daarmee hondt de vol
doening van bet r.k. blad dan ook op. Het
schrijft: „Minister Van Aartsen slaagde er
bepaald niet in aannemelijk te maken, dat
deze beslissing eerst nu kon worden ge
nomen. Hij erkende imroera zelf, dat e
ook eind vorig jaar al aanwijzingen warer
dat de bouwmarkt overspannen zou kur
nru raken. Onderwijl is de bonwcapacitei
niet verminderd. Ze is, integendeel, nog
sterk toegenomen en desondanks komen de
2500 woningen meer er nu tocb. De minii
ter maakt hiervoor rnimte door de bou>
vau dure buizen in de vrijo sector te bi
perken. Ook bij de kerstcrisis van vorig
jaar werd hem echter toch al duidelijk ge
maakt. dat bij daar de oplossing van de
moeilijkheid kon vinden. De conclusie
moet dus zijn, dat de minister oorspron
kelijk niet bereid was de vrije sector te
gaan beperken en daar eerst nu, onder
druk van KVP. AR en CHU, toe beeft
besloten. Waarom schrok de minister «r
eerst voor terug om de bouw van dure
buizen af tc remmen? Ook uit het betoog
van de minister bij bet Kamerdebat bleek
weer, dat in hel huidige bouwbeleid toch
wel een bijzondere genegenheid voor de
vrije sector tot uiting komt, die in die ma
te enkel weerklank bij de liberalen vindt.
Het was dan ook de VVD, die diep be
treurde. dat minister Van Aartsen zich nu
ten slotte toch heeft laten bewegen om de
bouw van de duurste huizen te beperken.
Daarmee kwam alsnog vast te staan, dal
de eteun die de liberalen bij de kerstcri-
ais aan de motie-Andriessen gaven, in fei
te maar zeer betrekkelijk was. Zij zijn er
hierbij blijkbaar van nitgegaan. dat de
bonw van meer goedkope woningen geen
nadelige gevolgen voor de vrije sector
mogen hebben. Hoe dit verder zij,
gaat nu vooral om de vraag of met de toe
voeging van 5000 huizen aan het bouwpro
gramma over do eerste 2500 meer was
al voor de kerstcrisis gunstig beslist vol
doende voldaan wordt aan de d*' bel
bouwbeleid zich veel aterker op de bou'
van woningen in de goedkoopste klasse
moet gaan richten, omdat iedereen het er
toch over eens is, dal de woningnood «ich
nu meer toespitst op de mensen met de
lagere inkomens. Wij denken hierbij
weer vooral aan de vrije sector. E
niets op tegen, dat er huizen worden ge
bouwd, waarvoor geen enkele bijdrage
de overheid nodig la. Maar als die
«retor zover uitloopt, dat mede daardoor
dc bouwmarkt overspannen dreigt te raken|
De Vereniging van Nederlandse
Gemeenten heeft zich opnieuw ge
richt tot de minister van onder
wijs met een nota tegen het wets
ontwerp voor het voorbereidend
en hoger middelbaar onderwijs,
de zogenaamde mammoetwet. De
nota is een vervolg op het schrij
ven van 7 april 1959, omdat de mi
nister in zijn memorie van ant
woord niet van zijn ingenomen
standpunt wil afwijken.
Uit de opzet van het wetsontwerp
blijkt, aldus de nota, dat de verantwoor
delijkheid voor het geheel van het voort
gezet onderwijs bij uitsluiting als rijks
taak wordt gezien. Aan andere over
heden met name de gemeenten is
iedere algemene taak ontzegd. Niet aan
vaardbaar is, dat het rijk zich exclusief
als overheid ziet, welke hier een alge-
ene taak heeft. Hiermede wordt de
isitie van de gemeenten volledig mis-
rnd. De gemeente kan beter dan wie
ook dit brengt haar lokale positie nu
eenmaal mee de behoeften en de eisen
de bevolking, ook met het oog op
de toekomstige ontwikkeling, onderken-
i. Het is dan ook noodzakelijk dat de
gemeente de gelegenheid blijft behoudi
deze taak naar behoren te vervullen. E
betekent in de eerste plaats dat de ge
meente de vrijheid die door enige
artikelen in het wetsontwerp volledig
wordt afgesneden tot oprichting en
subsidiëring van op te richten bijzondere
scholen voor voortgezet onderwijs moet
behouden.
Een tweede punt ten aanzien waar
van wij de positie van de gemeenten
miskend zien aldus de nota is dat van
de planprocedure. Wij menen dat de
planning zoveel mogelijk van onder
Advertentiën
het epos van Warschau's ghetto
de aangrijpendste aanklacht
teBenEICHMANNen
zijn beulsknechten. 568 pg f5.90
dure huizen wat beperkt, maar ondankt die
beperking zullen cr ook
huizen in dc vrije sector worden gebouwd
dan aanvankelijk de bedoeling
bouwcapaciteit zou ook gebruikt kunnen
log meer goedkope
d, ruimt, .oor j, bou- r.u ,o«lltop.|d, ,r.oUI, b,h.,fl, U. Zol.n, op
V „...li lirni-rki «lan hebben wij die behoefte niet werkelijk de volle na-
uister heeft nu weliawaar do bouw
nog onvoldoende".
pp moet geschieden met inschakeling
der gemeenten. Wij achten het in ieder
geval noodzakelijk een procedure te
scheppen, waarbij wordt voorgeschre
ven, dat de gemeenten ten aanzien
het al dan niet opnemen in het
plan van scholen in hun gemeente
worden gehoord.
Wij bepleiten nogmaals een wijziging
i de opzet van de wet, welke de taak
in de gemeente ten aanzien van het
gehele voortgezette onderwijs in haar ge
bied recht doet en haar de mogelijkheid
openlaat, zowel ten aanzien van bijzon
der als openbaar onderwijs, in haar ter
ritoir haar stimulerende en coördineren
de taak te vervullen. Voorts deelt de
Vereniging van Nederlandse Gemeenten
haar bezwaren tegen de wijze van
kostiging zoals voorgesteld in het wets
ontwerp mede. In de eerste plaats be
treft het liier de voorgestelde regeling
der stichtingskosten voor gebouwen vóór
1 januari 1945 gesticht. Wij maken be
zwaar tegen de eenzijdige vaststelling
door de minister van werkelijke stich
tingskosten.
Een ander bezwaar geldt de bepalin
gen. betreffende inrichtingskosten vooi
gemeentelijke scholen voor vwo, havo en
mavo (artikel 7»), met name het vast
leggen van deze vergoeding als n
vergoeding. De kem van de moeilijkheid
om terzake van deze kosten een bevredi
gende regeling te vinden ligt o.i. in de
omstandigheid dat het hier investerings
kosten betreft, die ten dele, maar in zeer
verschillende mate een kortere afschrij
vingstermijn vereisen dan voor gebou
wen gebruikelijk is. Het zijn echter wel
degelijk investeringskosten, waarop moet
worden afgeschreven, zodat een vergoe
ding op basis van alleen de rente te
laag is.
Het komt ons voor, zo zegt de nota ovei
de maatschappelijke organen, dat wel
licht ten aanzien van het bijzonder onder
wijs met een afzijdigheid zoals de minis
ter verkiest, in het geven van wettelijke
voorschriften kan worden volstaan, doch
dat het ten aanzien van het openbaar
onderwijs wenselijk zal zijn bij of
krachtens de wet een aantal concrete
voorschriften voor het orgaan voa
onderwijs vast te leggen. Hiertoe zc
het wetsontwerp een bepaling kunnen
worden opgenomen, dat bij algemene
maatregel van bestuur regelen ten aan
zien van een aantal punten betreffende
de orgaanvorming voor het openbaar
onderwijs zullen worden vastgesteld. Wij
achten het gewenst dat bij de totstand
koming van deze algemene maatregel de
Vereniging van Nederlandse Gemeenten
wordt ingeschakeld.
In het televisieprogramma dat de
VPRO op woensdag 10 mei a.s. uit
zendt wordt een forumdiscussie opge
nomen over de Mammoetwet Het ge
sprek. dat onder leiding van prof. dr.
Ph. J. Idenburg staat, wordt ingeleid
door een filmpje, waarin de constructie
van deze door minister Cals voorgestel
de wet wordt duidelijk gemaakt
Aan het forum nemen deel mevrouw
H. van Someren-Downer. de heer C.
Kleywegt en dr. A. la Fleur.
schappelijk werk. Zij verlangen daar
ook naar. Ook met het oog op de toe
nemende migratie en de herhaalde ver
plaatsing van steeds meer kerkleden
gaf ds. Kruyswijk de voorkeur aan het
handhaven van één begroting.
Aaupassing
erband met de bevoegdheid over
zulke enorme bedragen te beschikken,
stelde ds. Kruyswijk dc vraag of de or
ganisatie van het gereformeerd kerke
lijk leven wel Is aangepast aan de si
tuatie van vandaag. Hij meende van
niet. De tijd van de cijferende dominee
ls weliswaar voorbij, maar de vraag
blijft of de enorme omvang van het ge
meenschappelijk werk niet vraagt om
nog meer deskundige leiding. „Op gel
delijk gebied ls er behoefte aan een ef
ficiënte organisatie van de kerkelijke
economie", aldus ds. Kruyswijk.
van het landelijk verband van
sies van beheer, waarna een eventueel
voorstel via de meerdere vergaderingen
goed voorbereid op de synodale tafel
kan worden gelegd. Er is bepaald be
hoefte aan een duidelijk overzicht van
er gebeurt en moet gebeuren. De
kerkeconomen moeten aan het woord
komen. Volgens ds. Kruyswijk verdient
ook de voorlichting van de kerkleden
over doel en besteding van het geld
meer aandacht dan tot nu toe.
Wat de financiële consequenties van
de gemeenschappelijke arbeid der ker
ken betreft, constateerde ds. Kruyswijk.
dat de financiering van het kerkelijk
werk tot een geweldige taak is uitge
groeid. Hij stelde de vraag of het niet
tijd wordt, dat de generale synode om
ziet naar mogelijkheden om geldelijke
resultaten te behalen uit zakelijke on
dernemingen. Hoewel spreker hiervan
in beginsel geen tegenstander was, wil
de hij deze weg voorshands liever niet
op. De vraag is maar. kan dit zo door
gaan. als men wil vasthouden aan het
systeem van omslag en collecten. Als
men naar de geweldige opbrengsten
ziet van extra acties (Hongarije, SSK
dan is men geneigd te zeggen:
i". Bovendien, het offeren behoort
tot het wezenlijke van het christen-zijn.
Voor alles is nodig een zo billijk mo
gelijke verdeling van de lasten, een
verdieping van het algemeen inzicht in
de financiering van het kerkelijk werk.
een bredere voorlichting en een tegen
elkaar afwegen van de noodzakelijkhe
den. Kortom, een verbetering van de
gehele kerkelijke economie en planning
fericht op een efficiënte organisatie
et kerkelijk werk.
Tijdens de discussie werd. met het
oog op dc bezwaren, verbonden aan de
steeds groeiende eollectelijst vooral
aandacht geschonken aan de mogelijk
heid om de verschillende deputaatschap-
pen te binden aan een begroting en de
kosten vla een omslag over de kerken
tc verdelen.
De vergadering stond oDder leiding
van de heer C. H. v. d. Berg te Hil
versum. die in zijn openingsrede con
stateerde. dat het landelijk verband
steeds meer wordt ingeschakeld in de
kerkelijke arbeid. Hij wees op de wen
selijkheid van elke kerk jaarlijks een
balans te ontvangen. Hij deelde mee,
dat een derde van het totale aantal kerk
leden bijdragende leden zijn en dat
meer dan 60 pet. van hen minder dan
60 gulden per jaar bijdraagt. De vaste
bijdrage bedraagt gemiddeld per lid
ruim 26. Dit moet echter 39 a 40 gul
den worden. Hij hoopte, dat volgend
jaar bij de viering van het tweede lus
trum 500 commissies van beheer bij het
landelijk verband aangesloten zullen
zijn. Dan moeten er echter nog 85 nieu-
e bijkomen.
Bij de aanvang van de middagverga
dering gaf de heer v. d. Bom, voorzit
ter van Generale Deputaten Kerkop
bouw een korte toelichting op de taak
van dit deputaatschap, dat de kerken,
die met problemen hebben te kampen,
welke een gevolg zijn van de migratie,
van advies en voorlichting wil dienen
en zich door middel van wetenschappe
lijke onderzoekingen wil bezinnen op de
taak van de kerk in de moderne samen
leving. Hij introduceerde de pas aange
stelde algemeen adviseur van het de
putaatschap kerkopbouw, de heer J. A.
Harms, bij de vergadering.
Zomeruniversiteit
dit jaar iu Delft
De elfde internationale zomeruniversi
teit, georganiseerd door de World Uni
versity Service en het Internationaal
Studenten Bureau, wordt van 16 tot
met 30 augustus te Delft gehouden.
Het onderwerp is: „The Technological
Man". Het congres 2al bestaan uit tien
colleges, waarvoor sprekers uit binnen-
en buitenland zijn aangetrokken.Voorts
vermeldt het programma onder meer
excursies, concertbezoek en filmvoor
stellingen.
de pacht r
tweeduizend
jaar geleden zijn bij een een
groep van ongeveer vijf- verzocht de weduwe Ba-
Joodse door Bar Kocliba zelf
Nabateense. In via ,Jehonatan ben Me-
uitvoerige brief nachem", administrateur
van Shimon Bar Koshba
bata aan de voogden (Bar K0chba)> Prins van
over haar zoon terug- Israël) (Hanasi shal
elische archeologische betaling van zes dinars, j^raeel). Deze titel is
De rollen zijn in het
chal Hever aan de Dode Grieks gesteld met uit-
Zee. In deze grot zijn treksels in het Aramees, ere
reeds vele brieven uit de Zij stammen van kort
Bar Kocliba voor de Bar Kochba-op-
de grot trof een kleine, de halfwees Jesjua wer-
magere archeoloog #-m ,n h"
bijzonder interessant
daar zij thans weer in
ere is hersteld: de presi
dent van Israël dr. Jit-
schak ben Zwi draagt
haar.
Door de deskundigen
worden de gevonden do-
we papyri aan in gewel
ven die waren verborgen
achter een nauwe spleet,
waar de kleine man
nauwelijks door kon
komen. Ook het hoofd- Babata
stuk 20 van Numeri en
het boek Jona werden in
een der rollen aanoe-
troffen.
Het huwelijkscontract drian (130
den aangesteld, in het cumenten van zeer groot
negende jaar van keizer belang geacht, aange-
negenae jaar vwi oeiuny -
Hadrias (125 n. Chr.) Bij zien zij aantonen dat tal
pachtovereenkomst
'juridische verhan-
betreffende het palmbos delingen en bepalingen
eveneens de weduwe zoais zij bekend zijn nu
van de par- de Talmoed, tuieeaui-ena
tijen met Shamua ben iaar ^f^th^aeleefd.
Menachem als tussen- mensen hebb9
persoon, in het veertien- De rollen we p
de jaar van keizer Ha- een nieuw licht op be-
Chr.) be- talingswijzen
is gesloten tussen twee taalde Shimon ten Jos-
families uit En Gedi en hua hem 42 talenten over de gesproken
Zoar betreffende de jon- pacht.
ge bruid Slomzion. Uit- In een beschilderde le- tijd.
schreven taal uit die
Herdenken wordt moeilijker naarmate het feit, dat wordt
herdacht verder af komt te liggen. En het spontane van een
feest wordt minder naarmate de betekenis van dat feest gaat
vervagen. Het is helemaal niet moeilijk enkele kolommen
vol te schrijven over de diepe zin en de achtergrond van onze
bevrijding nu zestien jaar geleden. Maar het zijn cliché's
geworden en velen van de nieuwe generatie halen de schou
ders op: wat moeten we ons nog druk maken over wat tóen is
gebeurd nu de wereld balanceert op het smalle koord tussen
oorlog en vrede? En waarom zullen we de ellende van een
Adolf Eichmann oprakelen, nu andere miljoenen kreperen in
concentratiekampen? Er zijn er, die al het gebeurde tijdens de
Duitse bezetting zien op het „hogere plan" van een strijd
tussen licht en duisternis en er misschien nog aan toevoegen,
dat het zo altijd in de geschiedenis is geweest en ook wel zo
zal blijven. God zegt ergens in de Bijbel via een profeet, dat
het volk vergaat, omdat het geen kennis heeft. En op het
bevrijdingsfeest van vandaag is dat een woord, waarover we
eens denken moeten. Die kennis is n.l. niet slechts een weten
van allerlei feiten en data, maar een weet hebben van de
geestelijke strijd, die via mensen aan de gang is tussen God
en Zijn grote tegenstander. Alleen dit weten! geeft diepte aan
herdenken en feestvieren. Het volk, dat daarvan geen kennis
heeft, vergaat.
Synode te Assen
Honderdtachtig
ingekomen
stukken
(Van een onzer verslaggevers)
Donderdagavond heeft de gene
rale synode van de Gereformeer
de Kerken (vrijgemaakt) een be
gin gemaakt met het rapport in
zake de z.g. samenspreking.
Nadat dit rapport de avond te
voren was uitgereikt aan de leden
der synode, gaf de praeses, ds. J.
van Bruggen te Assen, een halve
dag gelegenheid tot bestudering
der stukken.
Hiertegen verzette ds. J. P. van der
Stoel te Amsterdam-C. zich. Hij achtte
de ene morgen onvoldoende, juist omdat
in de commissie die dit rapport had sa
mengesteld, de „oppositie" geen zitting
Ds. Van Bruggen verklaarde dat men
opzettelijk de „oppositie" uit de commis
sie had gehouden, om haar volledig carte
blanche te geven bij de discussie. Dit
was door ds. Van der Stoel gerespec
teerd. Bovendien meende ds. Van Brug
gen, dat de in het geding zijnde zaak be
kend genoeg was.
Nadat echter o.a. ds. H. van Tongeren
Beroepingswcrk
NED. HERV. KERK
Beroepen te Makkum (toez.): J. Koele
Nijkerk.
Bedankt voor Wilnis (toez.): A. Lam te
Andel (N.Br.); voor Krimpen a.d. Lek:
J- van Drenth te Ooltgensplaat.
GEREFORMEERDE KERKEN
Beroepen te Laren (Nh.): Pk. Stof
fels te Rilland-Bath.
Bedankt voor Klundert (2e pred.pl.)
Moerdijk: Th. W. A. Rijper te Vianen.
Examens: de classis Delfland heeft
praep. geëx. en beroepbaar verklaard:
R. J. v. d. Veen, kand. aan de V.U. en
sedert tal van jaren studentenhulppred.
Hij is terstond beroepbaar; adres: Insu-
lindeweg 242 te Delft.
De 66-jarige weduwe, mevrouw J. B.
F.-K. uit Renkum, is gistermiddag om
het leven gekomen, toen zij met haar
bromfiets gegrepen werd door een auto
bestuurd door mevrouw A. van G.-B., uit
Bennekom. Het ongeluk gebeurde door
dat mevrouw F. geen voorrang verleen
de a
i de Ti
i links komende auto.
te Leeuwarden en ds. J. F. Hey te Drach
ten zich achter het verzoek van ds. Van
der Stoel hadden gesteld, waarschuwende
tegen overhaasting met deze zaak. stelde
hele dag ter
Geen hoogleraren
Bij opening van de zitting op don
derdag deelde ds. Van Bruggen mede,
dat men voor deze belangrijke zaak
ook de hoogleraren dr. H. J. Jager en
C. Veenhof had uitgenodigd. Zij be
richtten dat zij aan deze invitatie geen
gevolg zouden geven, daar zij ook de
andere zittingen der synode niet had
den bijgewoond.
avond niet gebruikt had i
vertegenwoordiger
groep.
De behandeling begon met de lezing
van het eerste deel van het rapport,
waarin ouderling C. C. de Vries te Hat-
tem een samenvatting gaf van de hon
derdtachtig stukken, ingekomen op dit
agendapunt.
Op een enkele uitzondering na zijn al
deze stukken ontvankelijk verklaard.
Het katholicisme in
Amerika groeit
Volgens het officiële rooms-katholieke
handboek voor de Verenigde Staten zijn
de communicerende katholieken daar te
lande in de afgelopen tien aar met.
47,04 procent toegenomen in hoofdzaak
door geboorteaanwas en emigratie.
In dit handboek, de 13de vergrote
uitgave voor het aar 1961, wordt ver
klaard. dat de Verenigde Staten thans
42.104.900 katholieken tellen dat ls
13.470.022 meer dan in 1951 toen de ka
tholieke bevolkingsgroep 28.634.878 le
den groot was. Het aantal Amerikaanse
katholieken is in 1960 met 1.233.589 toe
genomen.
Pinkster-landdag
te Velsen
Voor de zesde keer zal dit aar op
tweede pinksterdag in het park Velser-
beek te Velsen een evangelisatie-land-
dag georganiseerd door de Stichting tot
Verkkondiging van het Evangelie en
Verspreiding van Christelijke Lectuur,
worden gehouen. In een tent met circa
3000 zitplaatsen zullen samenkomsten
worden gehouden, waaraan als sprekers
medewerken: ds. G. Toornvliet uit
Bloemendaal, ds. A. van Gent uit Kam
pen, ds. J. A. Visser uit Amsterdam,
rev. G. A. Bracks, directeur van de
Europese Evangelische Zending te Zeist
en de evangelisten J. Klein Haneveld
uit Bodegraven en Th. Dikkes uit Lei
den.
de bol Hm
koeler plaatsen. Als alles goed gaat, verwijder ik deze?
heeft men de bol tegen Kerstfeest in
la- bloei.
Vraag: In Voorschoten heeft het lel-
w_ na dingwater een nogal gele kleur,
wasbeurt vlekken ontstaan "in de tot brum toe. Heeft dit invloed 1
koperen trommel, mogelijk door- werking van chloor? Een enkele keer lepelen. Verse inktvlekken moet
dat ik vergeten had de binnenkant af probeer ik de witte was in de bleek onmiddellijk met melk behandelen.
te zetten,jg
Raad van lezeressen: Het komt kleur zichtbaar is, moet
voor dat echte bloedkoralen tot wit
verkleuren. Men zette deze dan in het
vet om de kleur te herstellen (b.v.
nolinehnudende crème).
Vraag: In mijn centrifuge zijn
te drogen. Hoewel dit geen vlekken
geeft op het wasgoed, zou ik graag een
middel weten om deze vlekken te ver
wijderen.
Antwoord: Kopergroen kan men ver
wijderen met ammoniak, maar het is
riskant advies te geven voordat men
de macnine gezien heeft. Is de leve
rancier reeds geraadpleegd? Dit is het h t
pi'icne stoei zitten inktspatten. Hoe dere gemeente dan waar ik thans woon.
vijder ik deze? Kan dit moeilijkheden opleveren bij
Antwoord: Inktvlekken moet men de verkrijging van een vestigingsver-
steeds onmiddellijk verwijderen. Men gunning, wanneer ik naar mijn eigen
neme de inkt op met vloeipapier of woning wil terugkeren? Wie stelt de
een oude spons. Is er veel inkt ge- huurwaarde vast?
toe. Heeft dit invloed op de morst, dan moet men deze eerst op- Antwoord: Wanneer men zijn eigen
huis verhuurt en de huur krachtens
het contract afloopt, komt de woning
witter Men moet steeds weer betten met niet vrij. maar de huurder kan
wordt de was juist gelig en bruin. On- melk tot de inkt geen kleur i
af
blijven
krachtens huurbe-
eerste wat men doen moet. Een
der gevaarlijk middel, dat ook
eens helpt, is paraffine.
Vraag: Is het mogelijk
bol, die een jaar gebloeid heeft, op
nieuw in bloei te brengen?
Antwoord: Van de zijde der gemeen-
te deelde men mede, dat de gehele geplet
kleur van het leidingwater geen in
vloed heeft op de werking van chloor;
het Rijksinstituut vvor Drinkwater
voorziening heeft vastgesteld, dat de cftroenraur oplos sin g"J Daarna
L-I»..,- ,,i» moHic-h.hvoiünicrh ononnnt ciiroenzuuropjossing. jjaarna
tuinen 6een °«waar opieveri. men geen lue.
ft nn. dat hct ondanks het lage ijzergehalte
ol> niet uitgesloten is, dat de witte ge- ru,J
zinswas door behandeling met dit wa
ter op den duur toch haar helderheid
verliest. Bij de bouw van een nieuwe
filterinstallaatie zal het instituut
tulp datzelfde jaar opnieuw in bloei filterinstallaatie zal het instituut een
l. tritrm. Men nrobere het echter nader ondertoek intake de ontkleur,ns
het drinkwater instellen.
krijgen. Men probere het echter
eens door de bol vroeg op te potten
(vóór half september). Men moet de
bol buiten op een koele plaats inkuilen
en ongeveer 5 december binnenha
len. dicht bij de kachel plaatsen, eerst
in een kist, en vochtig veenmos op de
neus leggen. De grond mag niet op
drogen, ook niet bij inkuilen. De tem- lijk. Men denke eens
peratuur moet 75 graden Fahrenheit te rivieren, die in
Vraag: Bestaat er ook een verbin
ding uit het binnenwater naar zee, zo
dat men met een vaartuig uit de bin
nenwateren naar zee kan gaan, b.v.
door middel van sluizen?
Antwoord: Dit is zeer goed moge-
lan onze gro-
uitmonden en
geeft en vervolgens goed met water scherming. Als de huurder
naspoelen. Bij pluche moet men al- recht gebruik maakt en niet vrijwillig
tijd betten aan de gladde achterkant vertrekt, zal een proces nodig zijn. De
het weefsel, anders wordt de pool kantonrechter zal dan moeten beslis
sen of de verhuurder het huis voor
Is het op deze wijze niet meer mo- eigen gebruik zó dringend nodig heeft,
gelijk de inkt te verwijderen, dan helpt dat het recht van de huurder daar-
vaak betten met azijn, citroensap of voor zal moeten wijken. Natuurlijk
nzuuroplossing. Daarna moet speelt de mogelijke kwade rol van
de plekken nabetten met water de huurder hierbij een rol, doch zeker
r geen zure lucht meer aan te is het niet of men dan de woning
ruiken is. Paarse inkt. copieerinkt en krijgt. Uit dit antwoord blijkt dat het
inktpotlood vlekken moet men direct niet nodig is drie jaar te wachten. Te-
betten met spiritus of alcohol. De res- vens blijkt uit het antwoord, dat men
ten moet men verwijderen met sop het huis niet ontruimd kan krijgen
en zo mogelijk behandelen met een teneinde het leeg te verkopen. De eige-
bleekmiddel. naar kan de voorkeur geven aan be
paalde bewoners, maar de gemeente
Vraag: Ik bewoon een eigen huis. kan de vergunning weigeren om de
Door omstandigheden zou het moge- woning te betrekken. De gemeente kan
lijk zijn, dat ik tijdelijk een ander de verhuurder tevens adviseren be
door mij te hurerf huis ga betrekken, paalde huurders te nemen, doch de
bedragen. Zodra de bloem uit de bol die in open verbinding met de
de
De lucht moet vochtig zijn en grote toch dikwijls binnenschepen laden
Is het nu mogelijk mijn eigen huis
te verhuren op voorwaarde, dat de te gaan. Deze toestand zou echter
huur elk jaar opzegbaar is. zodat ik nen leiden tot een impasse en een vor-
het huis na afloop van een jaar zelf dering van de woning. De gemeente
weer kan betrekken, zonder dat het kan de eigenaar, die naar zijn lccg-
nodig is drie jaar te wachten? Zou gekomen woning wil terugkeren, dc
staan. Bovendien staan de overige bin- het mogelijk zijn de huur dan op te vergunning daartoe weigeren, tenzij
nenwateren merendeels door sluizen zeggen om het huis leeg te verkopen? in het algemeen de kantonrechter
in verbindig hetzij met de grote ri- Kan ik als ik het huis wil verhuren, heeft beslist dat hij de woning betrek-
1 j J- - bepaalde be- ken mag. De huurprijs wordt bij de
hetzij met de zee. Men ziet de voorkeur geven
of worden deze zo maar door wet geregeld. Is men niet in staat deze
de gemeente aangewezen? De door te berekenen, dan is het mogelijk zich
mij te huren woning staat in een an- tot de huuradviescommissie te wenden.
