Bloemenhulde voor een
lachende koningin
Getuige vertelt over de
gruwelen van dodenmars
SHORTS
.Cloppenburg
De Zon gaat op
tuit haarcrème mag liet gezien worden
NIEUWE LEIDSCHE COURANT
7
DINSDAG 2 MEI 1961
In lange, bonte rijen zijn gisterochtend weer duizenden Nederlanders
in het park van paleis Soestdijk een groet gaan brengen aan hun jarige
Koningin. Ditmaal was het vooral een grote dag voor Hhet Groene Kruis
en voor 900 inwoners van de 45 Zuiderzeegemeenten, die deputaties vorm
den van hun eigen dorp, want zij allen waren uitverkoren de speciale
hulde te brengen, die gepaard ging met vele gezellige kleine geschenken
voor koningin Juliana, die alles éven blij en verrast in ontvangst nam.
In de toch wat grauwe ochtend
het befaamde oranjezonnetje kwam
maar zelden even om de hoek was
het in de paleistuin één en al fleur
en kleur en naarmate het bloemtapijt
op de bordestreden groeide, verspreid
den zich ook steeds meer zachte geu>
ren van meidoorn en seringen, dit
tussen de vele, vele tulpen werden
aangedragen.
Toch blüft het zo jammer, dat van
de defilerenden al vóór zjj het bordes
bereiken, de bloemen door ijverige pad-
vindsters worden afgenomen. Ten eerste
stagneert dat voortdurend de stoet, zo
dat vlak vóór het bordes grote stevige
marechaussees aldoor maar armzwaaiend
iedereen tot spoed moeten aanmanen,
hetgeen voor de talloos velen die uren
lang hebben staan wachten buiten de
hekken, op het grote moment precies
het zicht op de koninklijke familie b«'
1 emmert.
"Wij kregen gelegenheid hierover een:
te spreken met bestuursleden van d<
organiserende Oranjeverenigingen var
Soest, Soestdijk en Baarn en onze sug
gestie. de bloemen liever af te nf
als men het bordes is gepasseerd, wilde
men wed in overweging nemen. De de
filerenden zouden dan met de bloemen
kunnen zwaaien en zodoende zou er iets
meer pit in de nu dikwijls wat ordeloos
lanigsschuifelende groepen burgers ko
men. Men ziet zich nu van de urenlang
trouw bewaakt ebloemen beroofd, men
vraagt, men kijkt wat ontredderd om
en dan „is" men er opeens al en moet
er „doorgelopen worden".
Maar tussen de groepen burgers ln
stapten dan kranig, al of niet met mu
ziek voorop, de vele soorten verenigin
gen, strak in de pas, dikwijls in vroliik
gekleurde uniformen.
Padvinders. jeugdgroepen, sportver
enigingen, studenten, de Oranjegarde
wandelspontvereniigiugen (om. de Dordt-
se Vierdaagse uit Alblasserdam)maar
ook scfholen en de Herv. Vrouwenvereni
ging uit Korbenhoef.
Poppen en lekkernijen
Het was juist half élf.^oen de deuren
opengingen en de koninklijke familie
naar buiten kwam. De Koningin in een
snoeigzig lindegroen pakje, primse6 Bea
trix in 't marineblauw, prinses Irene in
een modieus geruit complet, prinses
Margist in een oranjekleurig ensemble
en prinses Marijke met een blauw jasje
over een vrolijk zomerjurkje.
De lucht was vrij mild en er waren
ditmaal geen bontjasjes nodig.
Koningin Juliana trad wat naar voren
en prins Bernhardt, in een bruin kos
tuum, bleef .tiussen zijn dochters staan.
Wie ook en terdege van de partij was.
dat was de grauw-zwarte poedel Peppo
van prinses Margriet. Eerst bleef hij
netjes aan de kant zitten, maar weidr;
snuffelde hij geïnteresseerd rond, zoals
het een goede hond, die behalve bloe
mengeuren ook aroma's van koek, kaas
en gerookte paling iin de neus krijgt,
betaamt.
Aan de Leidse studenten was de
beurt, de Koningin de jaarlijkse oor
konde aan te bieden. Deze keer geen
jacquet cn hoge hoed, maar gewone
colbertjes, hetgeen wed iets gemoe
delijks gaf aan de korte plechtigheid.
De oorkonde was naar goed gebruik
in estafette van Leiden naar Soest
dijk gebracht. Dertig studenten deden
daar IVz uur over.
Ter gelegenheid van het feit dat Het
Groene Kruis zijn 60-jarig bestaan heef.
herdacht dn het afgelopen jaar vormden
325 wijkverpleegsters (in blauw en wit
uniform), 310 kraamverzorgsters (bruin
uniform) en 175 gezlnsverzorgsters
(groen uniform) aan het défilé deel. Zij
liepen juichend en zwaaiend met witte
doekjes waarop een groen kruis, vaor-
bij en stelden zich op het gezan tegen
over het bordes op, waar de gezinsver
zorgsters een groen kruis vormden.
Van elk der drie groepen werd de
Koningin een pop in uniform aangebo-
Groot succes hadden de fraaie
groepen uit de Zuiderzeedorpen, die
natuurlijk zoveel mogelijk ln plaat
selijke klederdracht waren gestoken
Daar waren de fijne West-Friese
mutsje,, d».r weren de rrote wilt'
kappen van Hulzen, de kleurige
pracht van Marken en Volendam. df
wijde Urker broeken, de pluimhoeden
van Kampereiland en de fraaie Frie
se dracht van Lemmer.
En telkens weer betrad een klein
groepje "net bordes om H.M. geschen
ken aan te bieden: boerenkaas uit Ab-
bekerke. nieuwe aardappeltjes uit Op
perdoes. zaden uit Enkhulzen, fruit u t
Schellinkhout en Blokker, speculaas uit
Huizen, gerookte paling en tong uit Urk
cn nog veel meer.
Er kwam een pop uit Volendam. aan
geboden door Volendamse meisjes. *r
kwamen Muidense poppen, Elburgse ge
droogde groenten cn produkten van
Makkums aardewerk.
En bloemen, bloemen, bloemen. Man
den vol, sierlijke boeketten, zomaar boe-
LISSE
The Strangers wonnen
de Lenteparade
Onder zeer grote belangstelling werd
ln de bloemlusthal van H. B. G. zater
dagavond de finale gehouden van het
amateurconcours „Lenteoarade". dat
door de Lissese V.V.V. was opgezet.
Een zestal bekers, waarvan die voor
de eerste prijswinnaar door de fa. H
van de Eerden beschikbaar was gesteld
en die voor de tweede winnaar door dr
fa. Tissing. en een viertal medailles
waren de prijzen, die na de uitsDraak
van de jury bij monde van voorzitte»
Helmus, door de voorzitter van de V.V.V.
Broxterman en twee bloemenmeisje
werden uitgereikt. Iedere deelneme»
ontving een herinneringsvaantje en de
drie hoogste prijswinnaars kregen eer.
bandje aangeboden van de fa. Schou-
ten, waarop met de hulp van de heer
Koelewijn hun liedjes zullen worden
vastgelegd.
De uitslagen: 1. The Strangers (guv
taar-ensemble met drums) uit Leiden
2. Mej. A. de Joode (vocaliste) uit Wad.
dlnxveen; 3. De Loema's (komisch gul-
taarduo) uit Haarlem; 4. The Modern
Minstrels en The Romancers, uit Lisse;
5. The Rocking Boys uit Lisse; 6. De
Vrijbuiters uit Koudekerk aan den Rijn
7. De Hyacintha's uit Sassenhelm: 8.
Hans van Winsen uit Lisse; 9. Dames
sextet van Winsen uit Lisse; 10. The
Mixers uit Lisse.
ketjes en een handvol sameugestrikte
anemonen.
',t is koningin Juliana méér lands-
moeder en hartelijke gastvrouw als tij
dens het bloemendefilé op Soestdijk. Zij
deukt alle kleine en grote handen die
haar toegestoken worden, zü zegt tel
kens weer verrukt: „Is dat allemaal voor
mij? O, wat is dat mooi! Ik dank u
hartelijk!", zij heeft voor iedereen een
vertrouwenwekkend woord, of het nu
een nerveuze dame geldit of een bejaar
de heer dde zrich in zijn toespraakje ver
wart ofwel de kleine peuter die sab
belend op een ijsspaantje of met de
duiim in de mond naar boven stuntelt
Naar elke gelukwens, of die er nu
glad of hakkelend uitkomt, luistert zij
met toewijding, maar toch onderdehand
nog even wuivend naar wie intussen
voorbijtrekken, want anderhalf uur lane
mag het défilé niet onderbroken worden
En dat is de grote charme van dit
défilé: ieder die er aan deelneem!
ziet het stralende, lachende gezicht
van een volop belangstellende Ko
ningin. Wat een voldoening na ha'
uren en uren wachten!
Achter haar wuiven en lachen de
prinsessen, groet ook prins Bernhard
met de hand Soms ook staan zij even tc
praten samen, maar koningin Juliana
laar haar aandacht geen moment ver
slappen.
Zij verwelkomt een groep Nederlan
ders uit Duitsland, een groepje Zuid-
Molukse onderdanen, een klein aantal
Finse studenten, dat ook even boven
mag komen.
Een Japanse dame, in de burger-
groep, treedt iets buiten de rij en breng'
met tegen elkaar gelegde handen do
Japanse ceremoniële groet. Een Canade
se dame, dde van alle vermaningen haar
toegevoegd niets begrijpt, stapt met
haar heel klein dochtertje zomaar naai
boven. Het meiske steekt een bordje
met „Happy birthday" hoog op en bied:
een kilein boekeetje aan, eer de orde-
handhavende dames er op gedacht zijn
Maar de Koningin lacht en knikt en
neemt de bloemen dankbaar aan.
Zy drukt de hand van een ver
pleegster, een pater, een boerin op
klompen, een hooggehoede burge
meester, een student cn een school
jongetje. De fyne handschoen
een gesoigneerde dame en het natge-
kloven knuistje van een Huizer kleu
tertje.
En zo gaat het maar door. Wuivende
burgers, die maar niet tot juichen kun
nen komen, tot een eenzame stem ..Leve
de Koningin!" roept en er een paai
kreten achteraan koman, knetterende
trommels van een drumband, schetteren
de fanfares, het „één, twee, één, twee!'
van de ordebewarende sportleraar er
zijn groep dapper-marcherende leerlin
gen, het „wuif nou! wuif nou!" var
vaders-met-kiraderen-op-de-schouders,
het „och kijk nou toch es!" van de oude
dametjes die tóah blijven staan en dar
alweer nieuwe muziek en heel ach-
treaan een zegewagen met een Makku
mer boot, omstuwd door stoere zeelui
die zich met de muls van het hoofd
trekken en stralend trots op hun
rassing voorbijtrekken.
Weer voorbij
Dan Is het weer voorbij, het jaarlijks
evenement Niet groots, en rommelig
van al de organisatie die de defileren
den telkens weer vergeten als ze „hun"
koninkiyke familie zien, niet indruk
wekkend of juist tóch? Indrukwek
kend van eenvoud en hartelijkheid. Het
moet gezegd worden: aan spontaan ge
juich ontbreekt het ten enenmale. De
zusters, ja, dde juichten er fiks op los
De burgers en de Zuiderzeegroepen niet
Daarvoor zijn ze Nederlanders. Wij zyn
niet zo spontaan en zogemakkelijk. Maa:
we menen het ex niet minder hartelijk
We houden de traditie van het bloe
mendefilé vast, van jaar tot jaar en daar
zit een stuk goedheid in, die we niel
zouden willen missen. Een telkens weer
kerende demonstratie van trouw en aan
hankelijkheid jegens het vorstenhuis,
jegens onze Koningin. Dat behoeft groots
nog feilloos te zün dat is altyd goed
Het was al over twaalven, eer hel
défilé besloten werd en koningin Ju
liana nog even in het park kwam om
de organisatoren van de verschillende
onderdelen persoonlijk te bedanken
Maar toen zij, aleer zij naar binnen
ging, nog een laatste maal wuifde
naar de bijzondere groepen die nog
op het gazon stonden, zetten de groei
van Het Groene Kruis het volkslie'"
in en allen zongen mee.
Dat was het definitieve afscheid
voor deze ochtend.
elke woensdag
jongensmarkt
«ollde katoenen cord,
stoer kampmodel met
3 royale zakken
iSpedaal verlaagde J. M. prijs
leeftijd 6 Jaar
Kleine stijging per mant
0.1. 12 Jaar 6.9S
- LISSE
Muziek en wedstrijden
De feestelijkheden van gisteren zyn
goed verlopen Om half acht trokken
herauten te paard door Lisse. Vanaf de
toren van de St. Aagathakerk klonk
om acht uur koraalmuziek. Op de sin-
telbaan van het gemeentelijk sportpark
hadden om negen uur wielerwedstrij
den plaats, waarvan de uitslag was; 123
ronden sintelbaan gewonnen door H.
Nijdam; 2. H. Buis; 3. T. Rutten. In de
achtervolging won Van Houwelingen
van H. Buis. Siem van de Ham won de
tien ronden sintelbaan en tevens de
onbepaalde afstand-wedstrijd. De ploe-
genwedstrijd werd een overwinning
voor de gemengde bolenstreekploeg.
Om tien uur volgde een muzikale
rondgang op de aubade. In het sportpark
werd 's middags een voetbalwedstrijd
gespeeld tussen Hollandia (le kl. ama
teur) tegen een sterk bollenstreekelftal
Hollandia verloor met 4—2, de rust ging
in met 2—1 in het voordeel van de
bollenstreekplóeg. Tijdens de pauze ga
ven jongens en meisjes van de sport
school Bob Speijer demonstraties judi
en jiu-jitsu. De feestelUkheden werden
besloten met het optreden van Fantasio
en Dick Harris, muzikale clown en bal
lonnen-act
Tien aanrijdingen
Tydens het weekeinde hebben zich ln
de enorme dnrtcte in Lisse niet minder
dan tien aanrijdingen voorgedaan
Meestal waren het in file rijdende
auto's, die op elkaar botsten, doordat
men er niet op lette dat de voorrijdende
wagen vaart moest minderen op aan
wijzingen van de verkeerspolitie. Het
waren merendeels buitenlanders, die el
kaar dn de wielen reden. Alle ongelukjes
bleven bemerkt tot materiële schade
„Gevonden" voorwerpen
In de nacht van zaterdag op zondag
heeft de politie een 22-jarige bankwer
ker aangehouden. De man beweerde 16
dozen chocolade, vyf grote tabletten cho
colade, 92 repen chocolade, 99 kleine ta
bletten chocolade, hetgeen afkomstig
bleek te zyn van een inbraak te Warmond,
te hebben gevonden in de Leidse Hout
Voorts had hij .gevonden": een leren
tas. een fototoestel, een zonnebril en een
schuifmaat; dit alles bleek ontvreemd te
zün uit een auto te Leiden. De politie ge
loofde de man niet
Motorfiets botste tegen auto
Zaterdagmorgen is op de kruising Le
liestraat—Lindenstraat een motorfiets in
botsing gekomen met een stationcar. De
motorberijder reed in de Lindenstraat
richting Verlengde Bloemistenlaan en
verleende geen voorrang aan een auto
die in de Leliestraat richting Herenstraat
reed. De 22-jarige motorfietsbestuurder
kwam met de linkervoorzijde van de auto
botsing. Hy werd ernstig gewond aan
de rechtervoet en klaagde over pyn in
de zij. Hy werd met de E.H.D. naar het
academisch ziekenhuis gebracht.
Sassenheim
De onderscheiding van
ds. Visser
Ds. Visser, emeritus-predikant van de
Christelijk Gereformeerde Kerk te Sas
senheim. is benoemd tot ridder in de
orde van Oranje-Nassau, zoals wij za
terdag meldden. De uitreiking van de
versierselen had zaterdagmorgen oai j
11 uur plaats in zyn wdhing aan de
Julianalaan. Aanwezig waren de bur- j
gemeester, de heer J. baron Van Kno- j
belsdorff, en echtgenote, wethoudei
Vogelaar en een zoon van de predi
kant uit Doesburg. Ds. Visser wai
voordat hy zich aan de theologlsoht
studie ging wijden, werkzaam op hei
kroondomein van H.KH. prinses Wil
helmina. In 1941 nam -hy het beroet
uit Sassenheim aan, welke gemeen tt
hy diende tot aan zyn emeritering ir
1955. Nu, ruim 80 jaar oud zynde.
preekt hy nog dikwyls.
De burgemeester zei in zijn tos
spraak vernomen te hebben, hoe d6.
Eenentwintigste sitting in Jeruzalem
Gurfein
De rechtbank in Jeruzalem heeft gisteren de behandeling van de zaak
togen Adolf Eichmann in haar 21ste zitting voortgezet, waarbij voor het
eerst de Israëlische minister van buitenlandse zaken, mevrouw Golda
Meir, aanwezig was. Het hof begon met het horen van een aantal getuigen,
die de wreedheden beschreven, die de nazi's kort na het uitbreken van de
Tweede Wereldoorlog tegen de Oosteuropese Joden hebben begaan. Een
van deze getuigen, de in Polen geboren Zvi Pachter, verhaalde van de
„dodenmars" van 2.000 Joden van Rubesjof naar Lublin, in Polen, een
afstand van 120 kilometer.
Alle mannelijke Joden tussen 15 en
l jaar hadden op 2 december 1939
opdracht gekregen zich op het markt
plein van Rubesjof te verzamelen,
waarna deze dodenmars begon. Er
waren orders dat niemand mocht
spreken of omkijken, op straffe van
doodgeschoten te worden. Van tijd
tot tijd liep iemand uit de rij, waai-
na men een schot hoorde.
Op de plaats waar dé nacht werd
doorgebracht, werdén ongeveer 200 man
nen weggevoerd. De volgende dag, toen
de tocht werd voortgezet, lag er bloed
langs de kant van de weg, dotfc er wa
ren geen lyken te zien.
De SS-ers die hot transport vergezel
den, vroegen elkaar hoeveel Joden zij
hadden neergeschoten. De een zei 89,
en andere 102. Vooral op de derde dag
.•an de dodenmars was volgens getulige
de slachting vreselijk.
In de loop van de dag kwamen nog
Testerenden in een dorpje aan, waar de
groep in tweeën werd gesplitst. Een
groep werd weggevoerd. De andere
groep arriveerde ten slotte by de grens
het door de Russen bezette deel
Polen, waar zij echter door de Rus-
werden teruggedreven. Hierop keer
den zij terug naar het plaatsje Sakol.
waar zij door Polen en Oekrainers, die
medeiyden met hen hadden, werden
geholpen.
Op een vraag van de procureur-gene
raal hoeveel van de 2000 Joden, dde uit
eindelijk waren vertrokken, in Sakol
waren terechtgekomen, antwoordde de
getuige „misschien honderd".
Een klein aantal van de overleven
den, waaronder de getuige, wist uitein
delijk Russisch gebied te bereiken, waar
De volgende getuige was Yakow Gur
fein. Hy vertelde dat de nazi's ln 1941
de Joden in zyn Poolse dorp byeen
hadden gedreven ln een paar huizen.
Er werd een kamp gebouwd cn onge
veer 13.000 Joden kwamen achter het
prikkeldraad te zitten.
„In september begon het, dotten van
de Joden", aldus Gurfein. „Synagoges
werden platgebrand. De Duitsers be
gonnen jacht te maken óp de Joden die
verdacht waren van communisme en
als ze die niet vonden namen ze ande
re Joden en vermoorden hen. Tiendui
zend mensen werden weggevoerd in
vrachtwagens. Ongeveer 500 mensen die
achtergelaten waren werden ter plaatse
vermoord. De overlevenden werden aan
het werk gezet, zy moesten wegen aan
leggen. De Gestapo zei dat er me',
meer gemoord of gedeporteerd zou
worden en dat de Joden nodig waren
voor het werk.
Ook de volgende getuige, Noah Za-
bludovitz, beschreef de Jodenvervol
ging in het begin van de oorlog. Hy
zei dat de aniti-Joodse maatregelen wer
den afgekondigd onmiddellijk nadat de
nazi's West-Polen bezetten. De Joden
mochten toen niet meer op de trottoirs
lopen en moesten hun hoed afnemen als
zli een Duitser in uniform passeerden
Na de getuigenis van Zabludowitz
voegde procureur-generaal Hausner
twee door Eichmann ondertekende te
legrammen by het bewijsmateriaal. In
deze telegrammen wordt opdracht ge-
80
„De beer van Lappen-Kari kan Arne niet doden"
verklaarde Ella plotseling.
Imber keek verbaasd. „Waarom niet?"
Omdat Arne een Zondagskind is en Zondagskin
deren zijn gepantserd tegen alle tovenarij.
Imber pijnigde zich de hersenen. Zij kwam weer
terecht bij die duivelse vicieuze cirkel.
„Dan heeft Olof hem gedood."
Ella schudde het hoofd. Zy kon niet geloven dat
Olof Arne iets gedaan had.
„Olof was buiten zichzelf," bezwoer Imber, „Ju
dith heeft hem helemaal gek gemaakt. Vraag het
haar maar."
Ella dacht, dat de zaak anders zat. Misschien
bleef hy opzettelyk weg om Judith niet naar het
altaar te hoeven brengen.
„Laten wy eens gaan kyken, of Thomas en Mlm-
ml er zyn," zei zy.
Toen Imber en Ella naar de Lappentent liepen
steeg uit byna alle schoorstenen rook omhoog. Ook
buiten brandden de vuren. De muggen moesten op
een afstand worden gehouden en er waren heel
wat mensen, die geen ander dak boven het hoofd
hadden dan de vrye nachthemel. Er klonk lachen
en roepen, ergens zong een viool. Alles op zyn tyd:
morgen kwamen de vrome liederen. Mannen en
vrouwen lagen en zaten om de haardvuren, de ke
tels koffie borrelden, de koppen werden geleegd.
Vannacht zou geen enkele maag van honger knor-
Imber zag Judith alleen uit de verte. Zy liep
weer naast de lange, magere man en zy verdween
tn de buurt van het kreupelhout. Imber zei niets
AJs Ella Judith wilde zien, moest zy haar eigen
ogen maar gebruiken.
Ella keek uit naar vrienden en kennissen. Olof
zat in een kring van jonge mannen, hij genoot mef
volle teugen. Zy voelde geen steek in de borst. He'
ging precies, zoals het moest gaan. Een bruidegom
mocht in de nacht voor de bruiloft niet aan de rok
ken van zyn bruid hangen. Hy moest bij de man-
oen zitten drinken en zingen en de nacht warm
maken. Hoe meer hij dronk, des te beter zou het
huweiyk worden. Altyd volgde de stilte op df
in Gulbrandstal
DOOR BERNHARD NORDH
De deur van Thomas' tent was gesloten. De
meisjes liepen naar de volgende tent. Er kwam
juist een vrouw naar buiten. Ella vroeg naar
Thomas.
„Zy zyn er nog niet."
De Lappenvrouw nodigde hen uit binnen te ko
men, zy moesten by haar koffie komen drinken.
Persson zat op een paar rendierveilen naast de
Lap Nicklas. De Lap scheen niet te merken, dat
de meisjes binnenkwamen. Hy praatte opgewon
den.
„Arne nergens gezien! Hy is niet ln de ber
gen, waar de rendieren zyn. Onze honden zouden
hem aan de geur herkend hebben. En Olof
Neen, Olof ook niet Wy hebben géén van hen
beiden gezien."
Imber ging zonder een woord te zeggen by de
ingang zitten. Zy was voor het eerst m een Lappen-
hut maar toch keek zy niet om zich heen. Haar
ogen hingen aan de gezichten van de mannen. Zy
wilde nog meer horen.
De Lap sloeg al haar hoop de bodem in. Hy
wendde zich naar de deur, zyn gezicht begon te
stralen.
„Uw dochter, ik zie het! En die daar.la uie
soms van één van uw zoons?"
Er steeg een donkere blos naar Imbers wangen,
haar hart bonsde. Zy vroeg zich nog af, wat zij
moest zeggen, toen Persson al tegen de Lap knikte.
„Ja, zy zou een goede vrouw voor Arne gewor
den zijn."
„Hoe heet je?"
Het kostte Imber de grootste inspanning om te
antwoorden. Zy wist, dat Persson het niet kwaad
bedoeld had, maar zyn woorden hadden haar alt
het ware naakt laten staan. Zy durfde Ella niet
aankyken.
De Lappenvrouw kwam haar te hulp. Zy moes
ten nu toch eerst eens koffie drinken! Zij nam de
ketel van het vuur en even daarna boog Imber
haar hete gezicht over de nog hetere koffie. Er
was geen brood, maar een grote schaal met ren
diervlees smaakte uitstekend. Imber at vertwyfe.
van het vlees en zy brandde haar tong hevig aan
de koffie.
De middernachtzon ging schuil achter een berg,
toen Persson en de meisjes de hut van de Lap
verlieten. Zy liepen langzaam de berg op. De
gouverneur en de predikant zaten voor hun huis.
Imber bleef naar hen kyken. Haar hele hart drong
haar om iets te zeggen. Zy moest het weten. Zy
kromp ineen, toen de predikant hen wenkte en
naar hen toe kwam.
De predikant had gehoord, dat Arne tydens een
berenjacht verdwenen was en hy wilde er wax
meer van weten. Niemand kon hem iets vertellen.
Hij was verdwenen ja, dat was zo. Meer wist
niemand. De predikant keek Imber aan.
„Ben jy Imber Ersson uit Tuna?"
Imber knikte en gaf verlegen antwoord. Zy had
het gevoel, dat de predikant dwars door haar heen
zag.
„Ik moet je de groeten overbrengen van je
vader!"
Imber stond aan de grond genageld. De groeten
van haar vader! Onmogelyk!
De predikant reikte haar vriendelijk de hand
Zouden zy nog even een eindje op en neer lopen?
Het leek, alsof hy Arne weer helemaal vergeten
was.
De oude kolonist keek Imber en de predikant na,
zijn gezicht stond bekommerder dan ooit. Wel
zwaar had het ongeluk Akkafjall geslagen .Twee
zoons hadden zy verloren. Ella zou de vrouw van
een vreemde man worden en nu zou misschien Im
ber ook niet meer naar Akkafjall terugkeren. Haar
vader had haar zyn groeten gezonden. Dat bete
kende, dat zy naar huis terug kon gaan. Zonder
hulp zouden twee oude mensen het op Akkafjall
niet lang kunnen volhouden. Een plaats, die zoveel
jaren zweet had gedronken, vroeg heel veel werk
CWordt vervolgd)
Men ziet mijn haar
fantastisch
FORSE TUBE F 175 ALLEEN VERKRIJGBAAR BIJ DE KAPPER
geven tot het ophangen van bepaalde
groepen Joden in Polen. „Ik eis dat
over de uitvoering van deze order rap
port wordt uitgebracht",, aldus de in
structie vain Eichmann.
Eichmann heeft tot dusver onkem
dat hij ooit opdracht heeft gegeven tol
bet doden van Jolen. In de telegram
men worden alle Joden die opgehangen
moeten worden met name genoemd en
wordit bevolen dat de terechtstellingen
moeten geschieden „in tegenwoordig
heid van ledfen van hun ras". De tele
grammen zyn gedateerd op 6 mei en
27 mei 1942.
Servatius, de verdediger, betoogde
dat Echmann in deze telegrammen
slechts de bevelen van Himmler door
gaf. Hy wees erop dat belde boodsciiap-
pen beginnen met: ..De Reichsfilhrer
der S.S. en het hoofd van de Duitse po
litie heeft bevolen
De rechters vroegen Hausner hoe hij
deze documenten in handen had gekre
gen. Hij antwoordde dat hy de telegram
men, gekregen had van een Pools bureau
dat zich bezig houdt met onderzoek naar
riorlogsmisdaden. .Tydens het vooronder
zoek heeft Eichmann verklaard dat de
twee telegrammen verzonden waren op
bevel van Himmler.
De volgende getuige was Moshe Beys-
ky, die nu een vooraanstaande positie
ln Tel Aviv bekleedt en toen de oorlog
uitbrak in do Poolse plaats Krakau
woonde. „Ik besloot niet in het getto
te gaan dat de nazi's hadden ingericht.
Ik ging weg uit Krakau en ging ln een
naburig dorp wonen, waar ik bleef tot
'iet Joodse nieuwjaar 1942,
Beysky vertelde dat 49 gevangenen,
onder wie een vtouw. en masse werden
doodgeschoten nadat een of ander re
glement was overtreden. „Tegen het
ernd van 1944 maakte ik deel uit var
de groep die de lichamen van 2000 Jo
den heeft opgegraven en gecremeerd.
Een 15-jarige jongen werd opgehan
gen omdat hij een Russisch liedje ge
'ongen had. De eerste poging mislukte
i oordat de knoop in het touw losging
De jongen begon om zijn Wen te
•smeken maar hij moest voor de tweede
maal naar de galg en werd opgehan
gen."
Middagzitting
Tn de middagzitting werd door proco
reur-generaal Hausner een rapport
overgelegd van een officiële Poolse re
geringscommissie waaruit zou moeten
blijken dat Eichmann als enige belast
was met de uitvoering van de „eindop
lossing" van het Joodse probleem.
De commissie stelde in opdracht van
te Poolse regering een onderzoek in
ia ar de oorlogsmisdaden die tijdens de
Tweede Wereldoorlog ln Polen zyn be
gaan.
De verdediger dr. Servatius maakte
bezwaar tegen het deel van het rapport
iat over Eichmann handelt. Hij kon
niet inzien op welke wijze dit rapport
van belang was of als bewijsmateriaal
kon worden overgelegd, omdat het geen
getuigenverklaringen bevatte.
Hausner antwoordde hierop dat de
•ommdssie krachtens een speciale
Poolse wet in het leven was geroepen
Wat de bewijskracht van het rapport
betreft, dat liet hij over aan het inzicht
van het hof. „Het is een officieel staats
document", zei hij.
Zelf begraven
Dr. Wells vertelde hoe hU door ziekte
werd getroffen en toen gedwongen
werd met anderen naar een afgelegen
olek te marcheren. Gevangenen, uitge
rust met scheppen, moesten kuilen gra
den waarin ze later zelf zouden worden
doodgeschoten en hegraven.
De namen werden afgelezen en de
gevangenen moesten met twee man te
gelijk met het gezicht voorover Ln de
kuil gaan. liggen. Dan werden ze dood
geschoten. Daarna werden weer twee
namen afgeroepen. Deze gevangenen
moesten de twee doden met een dun
laagje zand bedekken cn zelf ook voor
over gaaan liggen om te worden afge
maald. Het enige wat mij bezig hield
was het verlangen om mijn eigen bloed
te drinken. Mijn koorts was zo hoog en
:k was zo dorstig."
„De leider van de groep was SS-
turmführer Bloem. Toen het mijn
beurt was, werd ik teruggeroepen. Ik
klom uit de kuil en moest met een
SS-man terug naar het kamp.
„Er was in het kamp een mar
doodgeschoten en ik kreeg opdrach'
net lijk naar ons massagraf te slepen
zodat hij begraven kon worden."
Daarna vertelde dr. Wells hoe hij
-rin slaagde uit het kamp t« ont-
«appen.
Na de verklaring van dr. Wells
Visser na de aardse vorstin te hebben
gediend, al byna 54 jaar de Vorst der
vorsten heeft gediend. „Deze jarenlange
dienst aan uw koning is niet onop
gemerkt geschied. U was ook een ge
ziene gast op de Synode en vervulde
enige deputaatschappen. Het is nu de
aardse vorstin die u beloont voor
deze trouw mot de ridderorde van
Oranje-Nassau. Aldus sprak de burge
meester. Na het optreden van de ver
sierselen sprak de burgemeester ge
lukwensen uit.
Ds. Viseer zei, zeer verrast te zyn.
Hy dankte voor deze hoge onderschei
ding, maar wilde ook God danken
dat hom deze eer nog te beurt was
gevallen.
Maandagmorgen bracht Crescendo d«
predikant een hulde, waarbij deze tot
tweemaal toe een applaus kreeg van
het toegestroomde publiek.
VOORHOUT
Achthonderd schoolkinderen brachten
gistermorgen omstreeks negen uur een
aubade voor het gemeentehuis. St. Ce
cilia zorgde voor de begeleiding.
Op de speelweide werden daarna kin
derspelen gehouden en 'smiddags speel
den de jongens van de Christelijke
school en dc R. K. jongensschool een
voetbalwedstrijd, waarvan de opbrengst
beschikbaar werd gesteld voor de auto
tocht voor bejaarden. Het werd een
prettige, spannende wedstrijd met als
scheidsrechter Piet van Wouw. De Chris
telijke school won met 42.
Ook ten bate van de autotocht speelden
Foreholte I en Lugdunum I een pittige
wedstryd, waarin hard gevochten-Werd
om de overwinning. De rust kwam met
22, waarna Foreholte de stryd woji IheC
3—2.
ElHEKGULVEN
Programma voor morgen
WOENSDAG 3 MEI 1961
I, 402 m. 746 Itc/s. NCRV^
Gram 14.00 Rep Bondsdag 14.45
Gram 15.00 Idem 15.2a Idem 16.00 V a
Jeugd 17.20 Gram v d Jeugd 17.40 Beurs-
oer 17.46 Het spectrum, rep.
18.00 Koorzang 1825 Gram 18.30 RVU:
stnjkork *>.15 Roueraams fllharm ork
sol. In de pauze: (31.00—2120) De kerk 4
de Pinksterbeweging. lezing 22.05 Gi
stroomlijnde
Nws 7.10 Gym 730 Gra
VPRO: 10.00 Schoolradio. VARA: 10.20 V
d vrouw 11.00 Gevar progr 12.00 Dansmuz
12.30 Land- en tuinbouwmeded 12.33 V h
SiatielanGd 12.38 Hammondorgelspel 13.00
ws cn tentoonstelllngsagenda 13.20 Lichte
muz 13.45 Gesproken portret 14.00 Kamer-
ork 14*5 Gram 15.00 Op reis door de we
reld. lezing 15.10 V d Jeugd 17.00 Hawilan
ensemble 17.25 Roemens ork 17.50 Kege-
:migrailepraatje van H A
l Luyk.
1 18.20 Act 18*0 Llch-
Tiet toelichting 22*0 Zestig laar levenser
varing, lezing 22.30 Nws 22.40 Vlooi en
piano 23.00 Tu&sen mens en nevelvlek, le
zing 23.15 Klnnkslndies 23.45 Zang en plano
33 55—24.00 Nws.
AVRO: 30*0 Act 30.30 Sportpanorama 21.00
Roep me maar TV-fantasie 21,45—22.20 Lit
teraire gedaehtenwlssellng. NTS: 2230—
31.00 Documentaire film.
Bloedhonden
Terwijl een getuige bezig was de
naziwreedheden tegenover de Joden
in Polen te beschryven, stond een toe
schouwer plotseling op, schudde zijn
vuist naar Eichmann cn riep tn het
Hebreeuws: „Waar is mijn familie?"
Toen schreeuwde hij hysterisch in het
Duits „bloedhonden!" De man zei la
ter dat hij een Hongaar van geboorte
was. Zijn naam was Avi Scheffer. Hij
had een hele dag in de rij gestaan om
een plaats voor de publieke tribune
te krijgen.
Toen hij weer kalm geworden was,
probeerde Scheffer de politie ertoe
te bewegen hem weer In de zaal toe
te laten. „Ik wilde Eichmann alleen
maar een klap geven. Ik geloof dat ik
rustig zal zijn als jullie me weer in
de zaal laten". Het was hem te machtig
geworden toen een getuige een de
portatietrein beschreef. „Ik weel niet
wat me overkwam", zei hij, „mijn
hele familie is met die trein wegge-
In de rechtzaal was het na de uit
barsting van Scheffer even onrustig,
maar toen de president om stilte had
verzocht, was dc orde onmiddellijk
hersteld.
