1
Opening van De Driehoek,
herv. - gerefj eugdcentrum
Snel gaar* bord klaar-Molenaar
Hl
Naam der (Vrijg.) Geref.
kerken weer besproken
„Enige gezangen" worden
opnieuw onderzocht
Een kanttekening
ER WORDT VEEL GESPAARD
GOED GELIJMD
Bondsdag Herv.-Geref.
Een woord voor vandaag
BESLUIT VAN ASSER SYNODE
Ambtsaanvaarding
V o.ztai\g.e,£s
s
ONZERZIJDS
QM EEN grotere welvaart te krijgen, is het in de eerste plaats nodig, dat
er voortdurend meer geproduceerd wordt. Dan alleen kan het totale in
komen in ons land toenemen.
Een geheel ander hoofdstuk slaan wij op bij dc vraag of de produktiestijging
met de daarmee gepaard gaande stijging van het inkomen dusdanig over
allen wordt uitgesmeerd, dat leder zijn aandeel in de groter geworden koek
krijgt. Dit is het hoofdstuk waarin dc economische politiek een hartig woordje
meespreekt.
Grotere produktie alleen is echter niet voldoende. Zou het gestegen inkomen
geheel worden opgesoupeerd, dan zouden wij ons heel lelijk in het vlees
snijden.
Elk jaar weer moeten wij een deel van het nationale inkomen op zij leggen
om hiermee het produktie-apparaat te kunnen moderniseren en uitbreiden.
Doen wij dit niet, dan schrompelt ons produktievermogen ineen en zal ook
het nationale inkomen dalen.
Wij moeten dus een deel van het nationale inkomen sparen om meer fabrie
ken, meer machines, meer auto's, meer schepen, meer wegen, meer vrucht
bare grond ter beschikking te krijgen. Niet alleen meer, maar ook beter. Dan
alleen zal de produktie verder opgevoerd kunnen worden.
Dit is een oude economische waarheid: er moet voortdurend produktiekapl-
taal gevormd worden, en om dat te krijgen, moet een deel van het inkomen
niet opgegeten maar gespaard worden.
Welk deel van het nationale inkomen? Dat is niet gemakkelijk vast te
stellen. Er kan namelijk ook te veel worden gespaard, waardoor er te weinig
voor de consumptie overblijft. Dit vertraagt het economische proces, omdat
een deel van de voortgebrachte goederen niet verkocht worden. Overbeste-
ding is uit den boze maar dit geldt evenzeer voor onderbesteding.
Wij zullen ons in deze ingewikkelde materie, waaraan economen ingewikkelde
beschouwingen hebben gewijd, niet verdiepen. Aantrekkelijker lijkt het ons
om met cijfers te illustreren, in welke mate er in ons land wordt gespaard.
Dit valt ons te gemakkelijker, omdat dezer dagen zowel het jaarverslag van
De Nederlandsche Bank als dat van de Nederlandse Spaarbankbond is ver
schenen.
De cijfers maken ons alras duidelijk, dat er niet alleen door particulieren
wordt gespaard. Ook de overheid en vooral de bedrijven zijn op spaargebied
erg actief. Zij houden geld over, dat zij niet uitgeven en dat dus niet op de
consumptiemarkt terecht komt.
In 1960 was het totaal aan nationale besparingen 9150 miljoen, een bedrag
dat meer dan acht maal zo groot was als er bij de bekende spaarbanken werd
gespaard. Van die 9150 miljoen nam de overheid 26 voor haar rekening.
Het aandeel van de bedrijven (waaronder de overheidsbedrijven) wordt niet
afzonderlijk opgegeven maar het zal vermoedelijk in de buurt van de 35
liggen. De gezinnen hebben derhalve voor de ontbrekende 39 gezorgd of
ruwweg voor 3500 miljoen.
De particulieren hebben dit geld gespaard door storting van sociale, pensioen
en verzekeringspremies (bij elkaar zo'n ƒ1600 miljoen), door het geld naar
een der spaarbanken te brengen (ruwweg 1000 miljoen) of door op een
andere wijze te sparen-
De spaarbanken zijn dus belangrijk voor het aantrekken van spaargelden
maar duidelijk blijkt, dat er meer kanalen zijn waar de besparingen doorheen
stromen.
Het totale bedrag van 9150 miljoen aan besparingen maakt 23,6 uit van
het nationale inkomen. Dat is een hoogte, die nog nimmer tevoren werd be
reikt: in 1959 was het met ZVA al erg hoog; in 1958 was het 19Vi en
in 1956 17,4
De president van de Nederlandsche Bank verwacht echter niet dat dit hoge
percentage in de komende jaren gehandhaafd zal blijven. Niet omdat de be
sparingen van de gezinnen of de bedrijven zullen dalen, maar wel omdat de
besparing van de overheid zal afnemen.
Voor het lopende jaar 1961 laat het Centraal Planbureau in het kort geleden
verschenen Centraal Economisch Plan 1961 nog een optimistisch geluid horen.
Het totaal aan besparingen wordt hierin getaxeerd op 9820 miljoen. Het
nationale inkomen loopt echter ook behoorlijk op, maar toch stijgt het aan
deel van de besparingen daarin tot 23,8
Of dit er inderdaad van zal komen, is thans nog moeilijk te zeggen. Het hangt
uiteindelijk af van het verloop van de produktie, de winsten, de salarissen en
lonen alsmede van de kosten van levensonderhoud.
Jiet eerste kwartaal komt echter al goed voor de dag. Bij de algemene spaar
banken is het spaaroverschot opgelopen tot 110,3 miljoen, 30,4 miljoen
meer dan in dezelfde periode van 1960. Deze ontwikkeling is illustratief voor
de groei van de spaarbanksaldi.
Bij de verzekeringsmaatschappijen gaat het ook die kant op. Wel zijn hier
nog niet bekend de bedragen van de geïnde premies maar de cijfers van de
produktie bewijzen, dat er steeds meer wordt afgesloten. In de eerste twee
maanden van 1960 was de totale produktie van de gezamenlijke levensverzeke
ringsmaatschappijen 755 miljoen. In de eerste twee maanden van dit jaar
was de totale produktie 976 miljoen. Een uitzonderlijk resultaat.
Blllil!ill9
Twee jaar geleden grond noch geld
De Driehoek, het eerste jeugd-
gebouw van de hervormd-gerefor-
meerde jeugdverenigingen, is
vanmiddag in Ermelo geopend.
Bij dit vakantie-centrum, dat het
middelpunt zal worden van de
hervormd-geref. jeugdbeweging in
de ruimste zin van het word, be
hoort een kampeerterrein van vijf
ha bos en heide. Het initiatief voor
de bouw van dit centrum is ge
nomen door drie leiders van de
knapenbond en de verwezenlijking
van hun plannen is mede mogelijk
gemaakt door het enthousiasme
van „hun jongens". Bij de ope
ning van De Driehoek waren on
der meer aanwezig; burgemees
ter en wethouders van Ermelo,
vertegenwoordigers van de Her-
4 ivertentte
Beroepingswerk
NED. HERV. KERK
Beroepen te Birdaard, Fr. toez.: H. J.
de Jonge te Tienhoven; te Garderen: H.
Goedhart te Rotterdam-Delfshaven; te
Hattem toez.: W. A. Poort te Hees; te
Nijmegen toez.: B. Dagevos te Hattem.
Aangenomen het beroep van de gene
rale synode als predikant voor buiten
gewone werkzaamheden, arbeid aan het
vormingscentrum Barchem: dr. M. de
Jonge te Blija.
Bedankt voor Huizen NH: N. den
Oudsten te Amersfoort; voor Nieuwland-
Oosterwijk: T. Doornenbal te Oene.
GEREFORMEERDE KERKEN
Aangenomen naar Oostvoorne: J. de
Waard. kand. te Rijsoord.
Bedankt voor Abcoude, Asperen, Co-
lijnsplaat, Hasselt, Hijum-Finkum, Ka-
merik en voor Vinkeveen: J. de Waard,
kand. te Rijsoord.
Advertentie
Reumatiek
Griep
Migraine
Menstruatiepijn
Verkouden
Hoofdpijn
Spit
TOGAL HELPT
TOGAL HELPT
TOGAL HELPT
TOGAL HELPT
TOGAL HELPT
TOGAL HELPT
TOGAL HELPT
Vandaag enkele commentaren over het
in dc Tweede Kamer gevoerde debat naar
aanleiding van de interpellatie van de »o-
cialisten Baart en Blom over de werktijd
verkorting. Allereerst De Tijd De
Dl aasbode: „Uit de socialistische in
terpellaties over de werktijdverkorting is
uiteindelijk toch geen hlocd gelopen. De
regeringspartijen in de Tweede Kamer heb
ben het niet gewild. Het kabinet heeft met
zijn ingrepen in de werktijdverkorting in
de bouwvakken cn bij de gemeenten een
akelige situatie, een vertrouwenscrisis,
een centralistische politiek doen ontstaan;
dat alles is door de regeringsgezinde frac
ties gezegd. Do regering had bij haar ho
ge spel louter en alleen het formele gelijk
aan hnar zijde, en slechts dc uiterlijk on
verstoorbare staatssecretaris Roolvink «elf
heeft haar gedrag als moedig gekwalifi
ceerd. Als er dus ooit een bewijs geleverd
is voor dc goede gezindheid van de chris
telijke en liberale kamerleden tegenover dit
kabinet was dat hij dit debat liet geval.
E<-n bewijs uit het ongerijmde of zo men
wil, een bewijs van het goed gelijmde".
De Telegraaf schrijft o.ni.: „Blij
kens het debat in de Kanier heeft de re
gering geen aanleiding gevonden ook maar
enige concessie te doen. Zij heeft zich niet
op zijpaden laten dringen, maar zich ge
houden aan de grote lijn. dat zij haar eigen
verantwoordelijkheid draagt cn een beleid
behoort te voeren in het belang van het
land zoals zij dat ziet.
Geplaatst tegenover deze krachtige hou
ding, heeft de Tweede Kamer zich gehaast
te retireren. Men volstond met milde kri
tiek, waarbij er zorgvuldig voor gewaakt
werd de woorden zodanig Ie formuleren.
dat er geen kabinetscrisis uit kon voort
vloeien.
Overleg is in dc politieke wereld en over
al elders een groot goed- Maar nu en dan,
cn zeker als onredelijke wensen worden ge
uit, is het noodzakelijk een krachtige hou
ding aan te nemen.
Het is een lichtpunt in de Nederlandse
politiek dat wij, althans voor het ogenblik
nog door een regering geregeerd worden
en niet door belangengroepen".
De parlenientsred acteur van Het V r ij
Volk zegt in zijn commentaar o.a.: „De
wijze waarop de K.V.P.-fractie heeft ge
manoeuvreerd tijdens het kamerdebat over
de werktijdverkorting getuigt van ren ont
stellend gebrek aan slagvaardigheid en
realiteitszin. Haar kritiek op het beleid
van minister Toxopeus was zeker niet mi
der ernstig dan die vnn dr socialistische i
lerpellant Blom. Torli heelt zij zirh do<
deze liberale bewindsman met een kluitje in
bet riet laten sturen.
Glashard en tegelijkertijd zo glad ah
een aal heeft «laatssecretaris Roolvink
zirh teweer geteld tegen de beschuldiging,
dal het overleg met het georganiseerde be
drijfsleven welhaast stelselmatig wordt on
dergraven. Minister van Rooy, de man die
zich tnrh eigenlijk in de eerste plaats ver
antwoordelijk zou moeten voelen, zat er als
vanouds weer voor spek en bonen bij.
Zo zelfverzekerd was de heer Roolvink
intussen ook weer niet of hij liet zich tot
een duidelijke toezegging verleiden. Als de
bouwnijverheid met nieuwe voorstellen komt
is hij bereid de veelomstredi
aanwijzing van 18 april in te trekken. De j gen
ongezouten kritiek in
Onder d'
riugsgetronwa fracties is hieraan uiteraardj kiest men als ltd i
„iet vreemd. "ie«n T<M>r "J" «e,d-
enige toevoeging: Gereformeerde ker
ken
„Bij de reformaties van 1834 en 1886
kon men onmogelijk vasthouden aan de
in 1816 gegeven naam: Nederlandse
Hervormde Kerk. Maar door Gods ge
nade mócht men in 1944 vasthouden
aan de oude naam: Gereformeerde ker
ken. Want men maakte zich slechts
vrij
Vo
zal men ook de opgroeiende jeugd moe
ten leren, dat er slechts één naam is,
zonder toevoeging. Maar ook voor het
vasthouden van elkaar.
Er wordt nu al gesproken van hele en
halve vrijgemaakten, zei prof. Kamp
huis. Maar dat is een onzindelijk ge
bruik maken van een aanduiding der
kerken, die haar naam niet is.
De verwarring ontstaat niet door ons,
maar door de kerkengroep, die zich ten
onrechte aanduidt als de Gereformeer
de kerken. Deze kerkengroep met haar
meerderheid in leden, zal die meerder
heid niet mogen gebruiken om het recht
weg te drukken. De naamskwestie komt
niet bij ons aan de orde maar bij hén.
Er waren echter ook andere stem
men. ds. J. Keizer te Brouwershaven
vroeg om nuchtere wijsheid en nuchte
re zin. „Want we zijn toch ook vrijgp-
maakt. In die aanduiding zit een getui
genis".
Ds. J. P. van der Stoel te Amster-
dam-C noemde „vrijgemaakt" een prach
tige btjnaam. Hierdoor blijkt immers
dat de andere Gereformeerde kerken
niet vrijgemaakt zijn en daardoor ge
bonden aan verkeerde besluiten.
Ouderling C. C. de Vries te Hattem
zelf deputaat meende dat dc naam
gereformeerd sterk gedevalueerd is.
,,Bij de gereformeerden kkn tegenwoor
dig maar alles", hoor je vaak zeggen.
Door het gebruik van de aanduiding
vrijgemaakt laat men blijken de ..gere
formeerden van dc gouden standaard"
te zijn.
Ouderling G. de Jonge te Voorburg
vreesde, dat het staan op de naam „Ge
reformeerde kerken" zonder toevoeging
zou leiden tot verbreking van de sa
menwerking in het Convent van Ker
ken.
Ds. G. Hagens te Bussum kon de
jntstemming der commissie niet ver
staan. Ook leek het hem een beetje kin
derachtig om eventueel te eisen, dat de
■mdere Gereformeerde kerken óók van
zen aanduiding voorzien worden. „Het
cwaad zit dieper. Alle narigheid komt
«mort uit het feit, dat men als kerken
deel uitmaakt van een convent waartoe
jijv ook het Leger des Heils behoort.
Men laakt het, dat het Leger des
-Teils geen oog heeft voor het kerkver-
jaderend werk van Jezus Christus.
Vlaar dan dient men zich daarmee
s zondags niet samen te presenteren.
Dit verlamt de kracht der belijdenis."
In het rapport is ook gesproken
over televisieuitzendingen van kerk
diensten. Deputaten cn commissie
Sperizal in de liberale fmetie toonde men meenden, dat niet principieel te moe-
lYrmrnr! zirh «Hermin»! tevreden Ook in de krin-lten afwijzen, al bestaan er wel be-
van K.V.P en A R P. »ehijnt het te|zwaren tegen. De commissie wilde
Bij de behandeling van het rap
port der deputaten voor radio
uitzending van kerkdiensten is ter
synode van de Gereformeerde ker
ken (vrijgemaakt) ernstige kritiek
geoefend op het beleid van deze
deputaten, althans ten aanzien van
enkele punten. Daarbij ging het
voornamelijk om de aanduiding
„vrijgemaakt", die in de stichtings-
acte van het Convent van Kerken
aan de naam der kerken toege
voegd is.
De commissie die het deputatenrap-
port te behandelen kreeg en namens
wie de voorzitter, ds. D. van Houdt te
Uithuizermeeden, als rapporteur optrad,
laakte het ten zeerste dat deputaten
gegaan. Want de vorige synode
te Spakenburg had immers elke aan
duiding willen vermijden, behalve wan
neer het beslist niet anders zou kunnen.
Daarom stelde de commissie aan de
synode voor te besluiten, dat deputaten
a) op grond van het synodebesluit van
Spakenburg inzakede naamsaanduiding
der Gereformeerde kerken bij radio-
ai tzending van kerkdiensten en in de op
20 maart 1959 verleden stichtingsacte
van het Convent van Kerken er
zullen aandringen dat de toevoeging
ijgemaakt" worden weggelaten of ge
schrapt;
b> bevorderen, dat voor het geval het
Convent tot elke prijs een distinctie
willen hanteren, ook achter de naam
van de „zich ten onrechte noemende
Gereformeerde kerken" een toevoeging
worde geplaatst
Vooral ds. H. van Tongeren te Leeu
warden. auctor intellectualis van het te
Spakenburg genomen besluit tot zchrap-
pen van dc postale aanduiding „onder
houdende artikel 31". keerde zich krach
tig tegen het beleid van dc deputaten.
Spakenburg vreest terecht dat door
een additie in de volksmond en in het
rechtsverkeer de kerken een bijnaam
wordt opgedrongen."
En terwijl zij nu in het Convent van
Kerken volkomen gelijkberechtigd wa
ren met de andere kerken, hebben zij er
niet voor gevochten in het Convent om
de aanduiding te voorkomen. Want het
Convent, als instelling die van geen en-
Keic kerk afhankelijk is, heeft niet zelf
uit te maken hoe de aangesloten ker
ken zich zullen noemen.
De deputaten vreesden voor verwar
ring. Maar nu dreigt een andere ver
warring: „dat we zonder slag of stoot
bezweken zijn voor dc pretentie van
hen, die ons de naam Gereformeerde
kerken betwisten", verklaarde ds. Van
Tongeren.
In dezelfde geest drukte prof. J.
Kamphuis zich uit. De naam is zonder
vormde Kerk en van de Jeugd
raad en voorts prof. dr. J. Seve-
rijn.
De Driehoek is een modern gebouw
dat is uitgevoerd in lichte, vrolijke kleu
ren en waarin veel glas is aangebracht.
Het centrum bevat ondermeer een grote
conferentiezaal van tien bij acht meter,
een hal van zeven bij negen, twee
slaapzalen die ieder plaats bieden aan
veertig personen, twee kleine zaaltjes,
die eventueel als ziekenzaaltjes gebruikt
kunnen worden, een moderne keuken en
een .kampwinkel. De indeling van het
gebouw is uitermate practisch.
Het is de bedoeling De Driehoek zo
produküef mogelijk te maken. Het cen
trum zal niet alleen worden gebruikt
door de jongens- en meisjesverenigingen
van de Gereformeerde Bonders, maar
ook door andere groepen, zoals scholen
en padvinders. Verder zal het als con
ferentieoord dienst kunnen doen. Men
is van pian ir. de toekomst De Drie
hoek uit te breiden met ongeveer vijf
tien bungalows waarin christelijke ge
zinnen hun vakantie kunnen doorbren
gen. De Driehoek zal dan nog meer het
karakter krijger, van een christelijk va
kantiecentrum waarin men de mensen
in hun e.gen sfeer op zal vangen. Men
begint met de bouw van de bungalows
zodra er geld voor is.
IDEE
Het initiatief voor de bouw van een
jeugdcentrum werd genomen in een
jongenskamp van de knapenverenigin-
gen in Nijkerk.
Drie leden van de kampstaf, ds. B.
Eysenga uit Bameveld, de heer Z. H.
de Groot uit Amsterdam en de redac
teur van het knapenblad. L. Gundlach.
staken daar de koppen bij elkaar. Wij
moesten, zo overlegden ze, eigenlijk een
eigen vakantiecentrum voor onze 3000
jongens r.ebben. Dan zouden wij ze ook
's zomers op kunnen vangen, wanneer
;r niet vergaderd wordt, zoals in de
winter. Bovendien kunnen we het geld
van al hun overnachtingen op kampeer
boerderijen dan zelf verdienen.
Zij spraken met anderen over hun
plan en toen bleek al gauw dat dit
idee reeds bij velen leefde, hoewel het
tot dan toe nog niet tot daden was ge
komen. Ze kregen bijval en namen con
tact op met het hoofdbestuur van de
knapenverenigmgen. Het bestuur was
er vóór m wee; de drie initiatiefnemers
aan als bouwcommissie. Deze bouw
commissie toog aan het werk. Er was
geen geld. geen vastomlijnd plan en
evenmin een bouwterrein. De drie wa
ren er echter van overtuigd dat er een
kampcentrum moest komen en daarom
gingen zij eenvoudig aan de slag; ze
zien dat zelf nog steeds als een geloofs
daad.
GROND
Hun eerste werk was het plaatsen van
advertenties waarin ze om grond vroe
gen. Na veel zoeken' kregen ze van de
gemeente Ermelo een prachtig terrein
in erfpacht De gemeente die hun acti
viteiten steeds bijzonder heeft geani
meerd, stelde echter als voorwaarde dat
het centrum een stenen gebouw zou
moeten worden en dat er in de toe
komst bungalows bijgebouwd moesten
worden, om meer recreatieterrein te
scheppen. Deze voorwaarde bracht een
aanzienlijke verandering van de plan
nen te weeg. Het kampcentrum zou nu
niet. zoals men aanvankelijk had ge
dacht. een eenvoudig gebouw worden,
dat grotendeels door vrijwilligers kon
worden opgetrokken, het moest een ste
nen gebouw worden, dat voor meer dan
alleen kampeercentrum dienst kon
doen.
Langzamerhand groeiden de plan
nen. Men vond een architect. A. Nes
uit Bameveld. „Haast je maar niet
met betalen", zei deze. „dot komt
wel". Na het ontwerpen en verwerpen
van vele plannen kwam uiteindelijk
een plan op tafel waarover iedereen
even enthousiast was, het was het ont
werp van De Driehoek zoals die nu
Advertentie
Gelakt! In kleur!
U staat perplex!
't Is transparant!
is, een groot, modern en uitermate
practisch gebouw. In juni '60 begon
men te bouwen.
ZORGEN
De financiële kant van de bouw
baarde de bouwcommissie veel zorgen.
In de zomer van 1959 hadden zij de be
schikking over drie tenten en een keu
keninventaris, maar van de 80.000 gul
den die nodig waren voor de gunning
van het gebouw, de kosten van oprich
ting en de inventaris hadden ze nog
geen cent. In het najaar van datzelfde
jaar werd met de eerste actie van de
knapenverenigingen begonnen; de jon
gens hebben met hun grote geestdrift
in het geheel meer dan 17.000 gulden
bijeengebracht. De commissie stuurde
circulaires rond onder de kerkeraden
en in verschillende kerken werd een
collecte voor het vakantiecentrum ge
houden. In maart '61 had men op deze
manier 37.000 bij elkaar. Door de ren
teloze leningen van vele particulieren
had men verder de beschikking over
23.000 en het resterend tekort werd
aangevuld met een hypotheek.
Zo Is De Driehoek er gekomen. Een
voudig was het niet. Steeds was er de
zorg of het allemaal wel goed zou
gaan en of het termijngeld voor de
aannemer wel weer op tijd bij elkaar
zou komen. De bouwcommissie her
haalt het nog eens nadrukkelijk: „Het
was louter en alleen een geloofsdaad.
Als het dat niet was geweest, zouden
we zeer onverantwoordelijk nebben
gehandeld. De Driehoek is er geko
men; men heeft er geen flauw idee
van hoeveel werk het was. Met dc
vergunningen kunnen we wel een ka
mer behangen. We verwachten dat
we over vier jaar uit de schulden zul
len zijn, zodat er dan met de nouw
van de bungalows kan worden begon
nen. Hoewel er wel enige mensen
sceptisch tegenover onze activiteiten
stonden, hebben de hervormd-gere
formeerden bijzonder spontaan mee
gewerkt. Hieruit Is wel gebleken dat
zij, hoewel ze tot nog toe niet direct
tot daden k'va'""» zeker oog hadden
voor het jeugdwerk.
De Driehoek zal aan de kampeerva-
kanties van de jongens en meisjes een
ander karakter geven. Aan het ontspan
nende element zal het vormende worden
verbonden door lezingen die 's avonds
In het centrum zullen worden gehouden
over allerlei onderwerpen die hen inte
resseeren. Op deze manier hoopt men
ook meer tot persoonlijke gesprekken
te komen Juist in de vakanties is er
dikwijls gelegenheid om eens van hart
tot hart te praten. Hiervoor wil men
ook op den duur een vaste jeugdleider
in De Driehoek aanstellen, die weet'hoe
hij het moderne jeugdwerk aan moet
pakken, 's Zomers zal hij de leiding
van de kampen op zich kunnen nemen
en in de winter kan hij dan het overige
jeugdwerk stimuleren.
De huishoudelijke bondsvergadering
van de nervormd-gereformeerde man-
nenveren gingen zal zaterdag 29 april
worden gehouden in het gebouw van
Kunsten en Wetenschappen op de Ma-
riaplaars te Utrecht. De vergadering zal
beginnen om 2.15 uur.
Ds. Lamens en de eerw. heer H.
Begeer zullen het onderwerp „Rome of
Dordt" behandelen.
Is eenzaamheid het onontkoombare lot van de mens? Staat
hij machteloos tegenover dat verlammende gevoel van ver-
laten-zijn, waarin alle contacten zijn gekapt en de mens alleen
met zijn angsten en onoplosbare problemen overblijft? Is er
misschien een oplossing in het zichzelf suggereren, dat de
eenzaamheid maar verbeelding is? Die is er op deze wijze
niet, omdat eenzaamheid, zelfs in de jacht van het leven en
midden in de mensenmassa, werkelijkheid is. En misschien
is er dan een tastend zoeken naar een macht, sterker en hoger
dan de mens, naar een woord, dat als een wonderlijke en
geheel onverwachte ontdekking gaat leven. Dan is er mis
schien ook de ontdekking, dat die eenzaamheid alles te maken
heeft met het losgeraakt zijn van de wortel, waaruit het
mensenleven moet putten, wil het zin hebben. Dan leest de
eenzame de geschiedenis van de Man, Die verlaten was van
God en mensen en Die, overgegeven aan de totale eenzaam
heid, de duivel ontmoette en alle smarten van de hel moest
doorstaan. Hij, zo zegt het Avondmaalsf or muiier van de chris
telijke kerk, heeft Zich vernederd tot in de allerdiepste ver-
smaadheid en angst der hel, met lichaam en ziel, aan het
hout des kruises, opdat wij tot God zouden genomen en nooit
meer door Hem verlaten worden. Ziedaar de troost voor een
zame mensen: Jezus Christus weet alles van onze eenzaam
heid af, omdat Hij er onder is bezweken, maar juist daarin
de overwinning heeft geboekt.
(Van een onzer verslaggevers)
De generale synode van de
Gereformeerde kerken (vrijge
maakt) te Assen zal deputaten
benoemen, aan wie wordt op
gedragen de bestaande bunde!
„Enige Gezangen" te toetsen op
z\jn schriftuurlijkheid. Zij moeten
voorts enige door berijming van
daarvoor geschikte schriftgedeel
ten verkregen liederen verzame
len om te beoordelen of deze zon
der bezwaar in de eredienst kun
nen worden gezongen.
Een en ander was het gevolg van
een aantal door de kerkeraad te Hil
versum ingediende bezwaren tegen de
bestaande gezangen, inzonderheid tegen
de door de synode van Middelburg in
1933 toegevoegde liederen. De bezwaren
behelzen:
Het adventslied „Hoe zal ik U ont
vangen" (Gezang 10) houdt bijv. geen
rekening met het belijden, dat Christus'
komst in de wereld een eenmalig ge-,
beuren was.
Gezang 12 „O hoofd bedekt met won
den" verraadt typisch lutherse trekken
en veronderstelt het godsdienstig ge
bruik van het crijcifix.
Gezang 13 „Is dat, is dat mijn Ko
ning?'.', is in zijn hele opzet te indi-
vidualistsch en daarom ten enenmale
onlogisch.
Gezang 14 „Jezus, uv/ verzoenend
sterven", bevat gedachten over dood en
sterven, wel typisch voor de poëzie
van Rhijnvis Feith maar allerminst
schriftuurlijk; dezelfde gebreken kleven
aan Gezang 26
Gezang 21 „Kom Heil'ge Geest, be
zoek uw kerk" suggereert een jaarlijKS
herhaalde uitstorting des Geestes, het
geen niet naar de Schrift is. maar zou
door verandering vau de aanhef (b.v.:
„Gij Heil'ge Geest bezocht uw kerk")
wel bruikbaar te maken zijn.
De particuliere synode van Utrecht
deelde deze bezwaren van Hilversum
en ondersteunde het verzoek tot toet
sing der Gezangen.
Men zou niet willen beweren, dat de
Gezangen terzijde gesteld moeten wor
den. In de kerk dient plaats te wezen
voor liederen die berijmde schriftge
deelten zijn. Zoals bijv. Gezang 17
,,U, heilig Godslam, loven wij", een be
rijming is van Openbaringen 5.
Mr. L. E. H. Rutten, die door de
Radboutstichting is benoemd tot buiten
gewoon hoogleraar in het burgerlijk
procesrecht aan de r.k. universiteit van
Nijmegen, heeft gasteren in ^e aula van
de universiteit zijn inaugurele rede ge
houden. Zijn rede was gewijd aan he<
onderwerp „Eigenrichting".
Advertentie
Maar men heeft te Middelburg in
1933 de Gezangen toch onvoldoende ge
toetst op hun schriftuurlijkheid, gelijk
destijds door prof. dr. K. Schilder in
De Reformatie van 1932-'33 al werd
aangetoond, aldus de bezwaarden.
Voor de berijming van schriftgedeel
ten als liederen, deed de synode van
Assen nog een suggestie aan de te be
noemen deputatie, namelijk om spe
ciaal te letten op de bestaande bundel
„Heilige Gezangen" van Adriaan van
Boven (pseudoniem van de heer W.
van der Kamp, lid der vrijgemaakte
kerken.
Deze suggestie was afkomstig van de
kerkeraad te Leeuwarden, die ook on
derzocht wilde zien of het ..Onze Va
der" alsmede het apostolicum voor
de gemeente zingbaar gemaakt kunnen
worden; voor het apostolicum werd ge
wezen op de compositie van de Frane-
ker organist Yme G. Visser.
Verband tussen
"33 en '44
Er werd over deze zaak langdurig
gesproken. Merkwaardig dat men zich
in de eerste ronde tot randopmerkingen
beperkte, maar dat in tweede instan
tie nogal fundamentele bezwaren tegen
de Gezangen te berde werden gebracht.
Wel wilde niemand de Gezangen he
lemaal van de tafel schuiven, maar
ds. I. de Wolff te Enschede-N maande
tot zeer grote beperking en voorzichtig
heid. Door onvoldoend gecontroleerde
versjes worden zo gemakkelijk dwalin
gen de kerk ingedragen, meende hij.
Bovendien is een groot contingent der
zangen. In sommige gemeenten mogen
ze niet worden opgegeven.
Ds. J. C. Janse te Zutphen 2ag ver
band tussen het aanvaarden der Ge
zangen in 1933 en 1944. Men zag in
1933 de strijd dis Heren niet meer, zo-
als deze in de Psalmen tot u tdrukking
komt.
Het is Calvijn indertijd niet gelukt
om goede berijmde schriftgedeelten te
vinden. Daarin had men in 1933 een te
ken moeten zien. Gezangen zijn al me
nigmaal een invalspoort voor de getst
der eeuw geweest in de kerk.
Dit blijkt nu alweer op de christeliik-
nationale scholen in het oosten rles
lands, waar vrijwel uitsluitend Jezm-
gen worden gezongen. Aldus ds. Janse,
die dan ook beslist niet meer dan en
kele berijmde schriftgedeelten toege-
wilde zien, omdat men anders vervalt
in een buiten schriftuurlijk gedachten-
klimaat.
„Men wordt onwillekeurig geïnfec
teerd door de subjectivistische geest
der Gezangen, zoals in de gebonden
kerken blijkt" zei hij.
De rapporteur, ds. J. P. van der
Stoel te Amsterdam-C. vestigde er de
aandacht op dat men inderdaad niet
meer dan enkele schriftgedeelten wil
de toevoegen. De gevaren die ds. De
Wolff had aangewezen zag hij ook wel.
maar daarom behoefde men zich toch
niet te onthouden van het doen van
stappen.
Een ameniement van ds. Jan'e om
nadrukkelijk uit te spreken, dat verde
re uitbreiding van de bundel Enige Ge
zangen geen aanbeveling verdient, ge
zien de conseauenties, die daaruit blij
kens de kerkhistorie voortvloeien, werd
aanvaard.
Zulks naar aanleiding van een voor
stel van de kerkeraad te Zeist, die het
niet bij berijmde schriftgedeelten wil
de laten, maar ook enkele zich nauw
bij de Schrift aansluitende gezangen in
het onderzoek wenste te betrekken, zo
als ,,'k Heb geloofd en daarom zing
ik", „Ere zij aan God de Vader".
,,Lof zij de Heer, de almachtige Koning
der ere", e.d Dit zal dus niet gebeu
ren.
Aan de te benoemen deputaten zal
worden opgedragen van hun werk
zaamheden en bevindingen uiterlijk
een half jaar voor de eerstvolgende
generale synode rapport uit te bren
gen.
deel der rego.|rnmmele«
- ik- -
gelijke omstandigheden zich van advies onthouden. Aan het
het kabinet-De Quay beraad hierover kwam de synode nog
niet toe.
EIGENLIJK ben ik altijd jaloers op mensen met
een hobby.
Ik ben jaloers op mijn fanatiek sigarenbandjes-
sparende zoon.
Ik ben jaloers op iedere vrouw met hosklos
schoenen, die geen berg kan zien of ze moét erop.
Dan zwijg ik over postzegelmannen, die pas weer
rustig en normaal ademhalen als ze na lang jagen
eindelijk een héél bijzonder exemplaar in hun
dikke boek kunnen plakken. De tropische vis-
lieden, die dan ook nog met hun hobby in een
club kunnen, maken me stil van afgunst.
Ik ben hobby-loos. Een omnivoor, die eigenlijk
alles heerlijk vindt, maar ik geloof, dat daar nu
echt verandering in moet komen. Stel je voor, op
mijn leeftijd nog steeds geen hobby te hebben.
Nu is het vacantie, we zijn op reis'met een neef
en nicht en daar word ik levensgroot geconfron
teerd met wéér een hobby-mens.
Ik lijd, want vele goede dingen mag ik de mijne
noemen, maar geen hobby. H\j fotografeert en wel
op imponerende wijze.
Nu na drie vacantiedagen vraag ik mezelf ernstig
af of mijn jaloezie wel gerechtvaardigd was. Want
mij blijkt, dat een hobby helemaal geen eenvou
dige zaak is. Dat vraagt offers en dat heb ik me
nooit gerealiseerd. Want zo'n fotograf eer-maniak
hè? ik had gedacht, dat het zo ging: mooi hoekje
knip verder. En dan na de vacantie gezellig
een avondje plakken.
Maar wat een vergissing. Neem nou gewoon al
ihet lopen. Geiuoon lopen kan hij niet, want Hy ia
en
gewapend, met een duur ding, dat uitgeklapt, in
geklapt én fotograferen kan. Zijn verdere uitmon
stering bestaat uit een licht- en een weet-ik-veel-
meter. Dat vereist een speciale loop. Een spontane
vacantie-sprong kan hij nooit maken. Stel je voor
en al die dure dingen om zijn nek dan? Hij be
weegt zich toestel-bewust voort en ziet overal
„plaatjes", die hij „schiet". Nou ja schiet? Eerst
moet er eindeloos aan die metertjes gefriemeld en
heen en weer gerend worden vanwege de vereiste
afstand. De term „schieten" is dan wel geflatteerd.
Ik heb verschillende denigrerende verhaaltjes ge
lezen over slecht fotograferen en ben dus goed op
de hoogte van het feit, dat ik nergens óók op een
plaatje mag. Het gaat niet om Mink by Col zus
of zo, maar om de Col zelf. Niet dat ik nou zo'n zin
heb om gefotografeerd te worden, maar eindeloos
op gepaste afstand dociel wachten tot alle meter
tjes goed staan en alle afstandjes correct genomen
zijn, verveelt echt vrij snel. Nee, fotograferen is
het voor mij niet; wat een gedoe, wat een
gedribbel. Nu liggend in het warme zand peins ik
over andere mogelijkheden. Cactussen kweken?
Dat lijkt in ieder geval niet zo ingewikkeld. Maar
ik ben eigenlijk helemaal niet zo dol op cactussen
en je moet er toch wel wat aardigheid in hebben.
Iets verzamelen dan? Postzegels, vreemde munten,
suikerzakjes schelpen
Ik doezel zachtjes weg. Dan komt er een grote
zware man op me af. Op zijn hoofd torst hij als
een gewei een grote harige cactus, zijn ene oog is
een zilveren munt met een gaatje.
„Hee daar luilak in het zand, omnivoor zonder
hobby, gemakzuchtig wezen". Hij scheldt me fors
uit. terwijl zijn munt-oog flikkert.
Dan word ik wakker en zie opgelucht, dat hij
weg is.
Ik vraag mijn man: Vind jij het een grote ramp
om met een omnivoor getrouwd te zijn?
Hij zit echter verdiept en geconcentreerd te
lezen, zodat hij maar half hoort wat ik vraag en
mompelt verstoord: Kind, of je nou een waterman
of een schorpioen bent, dat doet me niets, ik
geloof niet in die sterren-onzin.
Ik gniffel om het misverstand. Mijn neef loopt
weer driftig een afstandje te meten en ik denk:
hoe heb ik ooit jaloers kunnen zijn? Wat is het
heerlijk omnivoor te zijn
MINK VAN RIJSDIJK.
