Jlieutue £eiitsrt)c (üouraitt Dara gezonken in Perzische golf Commentaar Mr. Luns zal harde noten kraken NIEUWS in één oogopslag- Inleiding op gesprekken met president Kennedy ar. Waterski- kampioene BON Amerika's vloot zou N.-Guinea beschermen Dean Acheson Dij Adenauer (rita Deense havens door staking verlamd Islli MAANDAG JO APRIL J961 196 BUREAUS: Steenstraat 37 Directie. Redactie. Abonnementen-en Advertentie-afdeling Tel. 31441 ABONNEMENTEN: f 7.50 per kwartaal: f 2.55 per maand: f 0.59 per week. ADVERTENTIES: f 0,20 per millimeter. Familieberichten f 0.18 per millimeter. (Bij contract belangrijke korting) Postrekening 58936. TVcecnvccrliffBtc jaargang no. 12145 Directie: F. DIEMER Hoofdredacteur: Dr. E DIEMER CHRIST ELIJK-NATION AAL DAGBLAD „5tanl®asUcf| is aijebleotn myn hert ia Icgljenspoct" Infiltranten: Nooit meer Zie pagina 7 Aangenomen moet worden, dat zeker 212 personen bij de ramp met het Britse schip Dara in de Perzische Golf het leven hebben verloren. Het bijna geheel uitgebrande schip is vanmorgen tijdens het slepen naar Bahrein plotseling gezonken. Washington heeft zich genoodzaakt gezien de mededelingen over eenAmerikaanse bemiddeling in het geschil rondom Nieuw - Guine te verzwakken. Het blijft zoeken naar „een regeling", echter niet langs de weg van politieke interventie. Vanavond brengt minister Luns een bezoek aan president Kennedy. Bondskanselier Adenauer, die morgen naar Amerika vertrekt, heeft met Dean Acheson uitvoerig over de NAVO gesproken, en met name over de vraag, of de NAVO met Polaris-raketten zal worden uitgerust. Kennedy zou voor dit plan niet veel voelen. De besprekingen tussen vertegenwoordigers van de centrale Kongolese regering en afgevaardigden van het Gizenga-regime zijn niet doorgegaan,, omdat generaal Moboetoe (die evenmin met generaal Loendoela heeft gesproken) vliegtuigen met militairen naar de grens van Oostprovincie zou hebben ge zonden. De Nieuw-Guinea-Raad heeft uit zijn midden thans een college van gedelegeerden gekozen (zeven man), dat tot taak heeft voor de lopende zakén te zorgen. Tot hen behoren drie blanken en vier Papoea's. Momenteel is van fractievorming in de raad zelf nog weinig te bespeuren. (straat) (straat) (woonplaats) 7ESTIEN JAAR oud is deze Amerikaanse walterskdester en ze heet Vicki van Hook. Waar- schijnlijk zegt u dit niets was u doorkneed in de geheimen van deze schone talc van sport, dan zou die naam u wèl wat zeg gen, want Vicki van Hook is al twee jaar wereld kampioene dames water skiën. Ze behaalde haar titel in Milaan in 1959 in augustus van dit jaar zal ze opnieuw de strijd moeten aanbinden want dan wordt weer de titel „vergleden", ditmaal op het heldere water dat langs Ca- liforniës zonnige kusten stroomt. Vicki he#t de trai ning serieus aangepakt: bij na iedere dag kan men haar wel een poosje bezig zien in Long Beach, glijdend en springend op de lange lat ten, soms bijna onzichtbaar onder het schuim van het weerstrevende water. Het moet een heerlijke sport zijn, die verlangens I oproept naar zon en zomer. Ook een moeilijke sport die doorzettingsvermogen vraagt I en vermogen om teleurstel lingen te boven te komen. En dat is toch de waarde van de sport, ook voor de eenvoudige amateur die er helemaal niet op uit is we reldtitels te bemachtigen, j Sport staalt spieren be langrijker waarschijnlijk dat sport ook nog dé wil staalt! En waar een wil is, is een v/eg. Als u (bijvoorbeeld) beslist een nieuwe abonnee wilt werven voor ons blad of als u, aangelokt door de advertenties, per se Tip- Paradc wilt verdienen, dan zal u dat zonder enige twij fel lukken. Let wel: ze ko men niet naar u toegewan- deld het sierlijk glijden op ski's over het water gaat ook niet de eerste keer. En misschien de tweede en de derde keer ook nog niet. Om waterskiën te leren zult u iedere keer weer op de lat ten moeten gaan staan om een abonnee te werven zult u iedere keer weer het gesprek moeten openen. Maar dan lukt het ookl En bedankt voor de in gevulde bon! U kant noteren als nienwe abonnee: (woonplaats) Betaling geschiedt per week/ maand/kwartaal/per giro. (Doorhalen wat niet van toepassing is). Als bew()s van dankbaar held owerzUda ontvang tk graag bet boek rtp Parade' op onderstaand adres: De Nederlandse journalist Willem L. Oltmans l««ft in een lezing te St. Joseph voor de universiteit van Michigan ver klaard van een adviseur van Kennedy te hebben vernomen, dat de Verenigde Staten zo nodig hun zevende vloot zou den gebruiken om Indonesië te weer houden van een inval in Nederlands N'ieuw-Guinea, aldus meldt Ass. Press. Oltmans, dde een vriend is van Sukar no, zeide de houcüpg van Indonesië te begrijpen,* maar Sukarno zou er voor moeten oppassen om met de zevende vloot te doen te krijgen. „Indonesië", zo ging hij voort, „is voornemens Irian te bevrijden of Amerika met de zevende vloot dreigt of niet. Hij meende dat Nederland naar een spoedige oplossing streeft en dat Sukarno de voorkeur geeft aan een vreedzame regeling. De regering te Djakarta heeft volgens Oltmans haar geduld verloren, „mot hft Nederlandse kolonialisme in West-Irian". „Wij in Nederland", zeide Olitmans, „beseffen dat wij door Washing ton niet gesteund zullen worden in ons hardnekkig vasthouden aan een waarde loos stuk land" Volgens A.F.P. hebben ambtenaren te Washington desgevraagd geweigerd iets te zeggen over deze mededeling. Vanmorgen om tien minuten voor half acht Nederlandse tijd is het Britse passagiersschip Dara, waarop in de nacht van vrijdag op zaterdag tijdens een hevige storm brand uitbrak, in de Perzische Golf gezonken, Naar thans bekend wordt gemaakt zijn er 212 mensen omgekomen. Volgens een verklaring van een Britse regeringswoordvoerder zijn zaterdag en gisteren 565 overlevenden aan land gebracht, hoofdzakelijk in Dubai, de voornaamste havenplaats van Oman. Er zouden nog 165 opvarenden wor den vermist. Omdat de Dara een dienst onderhield tussen vele kleine havens langs de Perzische oGlf en in elk van die havens mensen kwamen en gingen, was een nauwkeurig overzicht niet mogelijk. Men hield het op 730 opvarenden, nl. 550 passagiers, 130 bemanningsleden en 50 haven klerken en havenarbeiders, alsmede kooplieden uit Dubai. De Dara lag in de haven van Dubai, toen in de nacht van vrijdag op zaterdag een storm losbrak. De kapitein, de 50- jarige Charles Elson uit Windlesham in het Britse graafschap Surrey, besloot naar open zee te varen, omdat hij het in de haven vanwege de rotsachtige kust te gevaarlijk vond. Bij het vertrek uit de haven werd de Dara nog geraakt door een ander schip, dat van zijn anker was losgeslagen. Op het moment, dat de ka pitein de touwen liet losgooien, bevon den zich tientallen personen aan boord, die er eigenlijk niet hoorden. Onder hen waren er, die afscheid van familie kwa men nemen, alsmede havenarbeiders. Toen het 5030 ton metende schip van de British-India Steamship Company een maal buiten was, is de brand uitgebroken. Over de oorzaak daarvan doen de meest verwarrende geruchten de ronde. Vol gens verklaringen van geredde opvaren- "jl/Tr. J. M. A. H. LUNS, de minister van buitenlandse zaken, heeft gisteren bij aankomst te Washington verklaard dat Nederland iedere vermin dering van de spanningen tussen Nederland en Indonesië zou verwelkomen. Op de vraag wat hij dacht van een Amerikaans bemiddelingsaanbod in zake Nieuw-Guinea zeide hij: „Van Nederlandse zijde is niets gedaan om de spanning op te roepen. Iedere poging die er toe zou leiden dat Indo nesië een einde maakt aan de agressie tegen Nederland is ons welkom". De Amerikaanse autoriteiten zijn zich volgens Ass. Press van bewust, dat mr. Lu-ns waarschijnlijk enkele harde noten zal kraken. President .Kennedy en die ministers van buitenlandse zaken Dean Rusk hebben zich dan ook terdege op dit bezoek voorbereid. Men verwacht dat mr. Luns, die in Washington een geziene figuur is, de volgende punten zal bespreken. *j^ Nederlands gebelgdheid over de wei gering van landingsrechten te Los Angeles aan de K.L.M. o Het overmatig gebruik van schepen onder goedkope vlag en de bescher ming van Amerikaanse schepen o Nederlandse teleurstelling over Ame- rika's weigering om zich te laten vertegenwoordigen b\j de opening van de Nieuw-Guinearaad. A N«tfcrlands standpunt inzake de Eu- romarkt en de Europese Vrijhandels associatie. C* De Noordatlantische verdragsorgani satie en de kandidatuur van mr.D. U. Stikker. Het Witte Huis heeft medegedeeld dat mr. Luns hedenochtend 10 uur plaatse lijke tijd (4 uur n jn, Nederlandse tijd) zou ontvangen worden door president Ken nedy. De Amerikaanse onderminister van buitenlandse zaken voor Europese aangelegenheden en de Amerikaanse am bassadeur in Nederland, de heer John Rice, zouden hierbij tegenwoordig zijn. In de namiddag zou mr. Luns afzonder lijke besprekingen voeren met zijn ambt genoot Dean Rusk, staatssecretaris George Ball en met de direoteur van het poli tieke bureau van het departement van buitenlandse zaken, George McGhee, Vanavond zal hij het Concertgebouwor kest horen bij het eerste concert, dat dit in Amerika geeft. Dinsdag hoopt hij de maaltijd te ge bruiken met staatssecretaris Chester Bowls op Blair House en dinsdagavond met dir. J. H. van Roijen, de Nederlandse ambassadeur en woensdag zal hij te rugkeren naar de Verenigde Naties te New York. Hij verklaarde nog, dat zijn besprekin gen met de Amerikaanse vertegenwoor diger bij de VN. Adlai Stevenson lang durig en naar zijn mening een vrucht bare uitwisseling van gedachten waren geweest. Hierbij waren ook „bepaalde Nederlansde problemen besproken". Diplomatieke kringen bij de V.N. ver klaarden volgens Reuter dat mr. Lum6 „erg kwaad" is over Washingtons wei gering om een vertegenwóordiger naar Nieuw-Guinea te starren, en tevens zeer verbaasd. Hij noemde dit een bewijs van geringschatting tegenover een trou we bondgenoot. Amerikaanse hoogwaardigheidsbekle ders te Washington noemen de weige ring een duidelijk bewijs, dat Amerika zich niet in het geschil wil mengen en zij noemden het overdreven, dat Amerika bang zou zijp voor een oorlog tussen In donesië en Nederland. Vroeger had Indonesië volgens hen wel met geweld gedreigd, doch het laatste jaar had Sukarno duidelijk verklaard slechts „vreedzame middelen" te zullen gebruiken. Zij spraken kortweg het be richt tegen dat president Kennedy zich in het geschil zou mengen oin tot een compromis te komen. Een ambtenaar van het Amerikaanse ministerie van buitenlandse zaken voegde er nog aan toe: Wij zullen ons best doen opdat er een oplossing komt, maar wij zullen dit niet doen langs de weg van politieke interventie. Subandrio De Indonesische minister van buiten landse zaken. dir. Subandrio. heeft te Djakarta verklaard, dat „niemand an ders dan Joseph Lun6 door zijn werken achter de schermen het vraagstuk van Nieuw-Guinea zo ingewikkeld heeft ge maakt. Alles wat er in Nieuw-Guinea gaat gebeuren, komt voor zijn verant woordelijkheid". Niet alleen Subandrio had de invloed van mr. Luns ondervon den, maar ook de premier van Malaya, toengkoe Abdel Rahman weet, dat de bron van alle verwarring mr. Luns is. Een bevredigende oplossing zal moeilijk zijn, zolang mr. Luns minister van bui tenlandse zaken is, aldus Subandrio. den ontstond een explosie in de ma chinekamer. Anderen dachten aan blik seminslag of aan een ongeluk bij het ko ken van het eigen potje door Indische opvarenden, terwijl ook al spoedig het woord sabotage viel. Hoe het zij: binnen weinige minuten stond de Dara van voren tot achteren in brand. Slechts 78 van de passagiers (hoofdzakelijk Engel sen en Amerikanen) hadden hutten, de anderen verbleven aan dek. REDDINGBOTEN TerwUl de orkaan in alle hevigheid voortwoedde, werden aan boord de uiter ste pogingen ondernomen de brand on der de knie te krügen. Onmiddellijk werd getracht de reddingboten te strij ken. Slechts enkele konden worden neer gelaten. De meeste reddingboten waren al door de vlammen verteerd of konden niet worden gestreken vanwege de uit slaande vlammen op de tussendekken. Vele passagiers en bemanningsleden sprongen over boord. Hoevelen zijn ver dronken of door de haaien werden ge dood, zal wel nooit bekend worden. Anderen konden, na korter of langer tijd te hebben rondgezwommen, door te hulp gesnelde schepen worden gered. Later, toen de geredden aan land wa ren gebracht velen hadden een shock opgelopen was het mogelijk het ge beurde aan boord enigszins te recon strueren. Een van de passagiers b.v. ver telde, dat hij met zijn vrouw in de lounge van het schip was, toen een scheepsoffi cier kwam vertellen, dat zij veilig waren. Twee minuten later was de lounge een vuurzee de door de storm aangewak kerde vlammen verspreidden zich met ongelooflijke snelheid over het schip en raakten spoedig de brandstoftanks, die met enorme klappen explodeerden. Nau welijks enkele uren later was het gehele bovenschip zwart cn volkomen verbogen door de grote hitte. Geraamton van red dingboten hingen nog in de davits en enorme roetwolken verduisterden de omgeving van de ramp. HULPACTIE Op de SOS-seinen, die onmiddellijk na het uitbreken van de brand door de Dara werden uitgezonden, schoten vele schepen te hulp: Amerikaanse. Britse, Japanse, Franse en Noorse schepen namen aan het reddingswerk deel. Evenals vliegtuigen van de RAF. Het ene schip pikte vier mensen op, het andere zag kans honderd drenke lingen aan boord te hijsen. Het Britse schip British Energy was het eerste, dat overlevenden aan boord bracht. (Voor vervolg zie pagina 7) Een matroois van de British Energy, het schip dat veel opvarenden van de brandende Dara aan boord heeft genomen, brengt in Bahrein een Arabisch jongetje aan land. (Telefoto) (Van onze correspondent in Bonn) A7"IER UREN lang daarvan onge- veer de helft van de tijd voor vertaling van Het gesprokene heeft de vroegere Amerikaanse mi nister van buitenlandse zaken, Dean Acheson gistermiddag gesproken met bondskanselier dr. Adenauer in diens particuliere woning aan de Zennlgs- weg in Rihöndorf, tegen de hellingen van de 'Drachenfels. Dean Acheson was op verzoek van de We9tduitse „Regierungschef" naar de bondshoofdstad gekomen, toen hij van wege een pleidooi voor het Internationle hof van justitie in Den Haag toch zo ddcht in de buunt was. De bondskanselier zij ner tljds had er zijn lenjtevakantie in Ce- denabbia (aan het Comomeerj een dagje vroeger voor afgebroken. Hij zou name lijk toch uiterlijk vandaag naar Bonn zijn teruggekeerd, want hij vertrekt dinsdag voor een driedaags bezoek naar Amerika, waar hij o.m. drie ontmoetingen zal heb ben met president Kennedy. Na zijn te rugkeer uit Amerika blijft de bondskan selier nog in Bonn tot na het CD.U - voorverkiezingscongres, dat op 25 april in Keulen begint. Bind april gaat dr Adenauer dan nogmaals voor enkele we ken naar Cadenebbla. Het bezoek van Dean Acheson aan Rihöndorf dat eindigde met een vriend schappelijk partijtje boccia in de tuin van de kanselierswondng moet worden ge zien als voorbereiding van het gesprek met president Kennedy. Het z.g. „Herterplan" om de N.A.V.O. uit te rusten met polaris-raketten en het Atlantische bondgenootschap daar mede praktisch tot vierde atoommacht te maken, heeft president Kennedy Geweldige rookwolken braakte de Britse Dara zaterdag, nadat een brand was uitgebroken, welke aan ongeveer 165 mensen het leven zou kosten. Voordat het wrak in de golven verdween maakte een vliegtuig deze dra matische opname. (Telefoto) voorlopig geseponeerd, hoewel er door Washington steeds weer de nadruk op wordt gelegd, dat over een atomaire bewapening van de N.A.V.O.-strijd krachten nog altijd geen definitieve beslissing is genomen. Naar men in gezaghebbende kringen ln Bonn aanneemt, heeft Dean Acheson de bondskanselier medegedeeld, dat hij er maar niet al te veel meer op moet reke nen, dat het Herter-plan nog zal worden 1 uitgevoerd. De bondskanselier zijnerzijds heeft Acheson gezegd, dat hij op uitvoe ring van dit plan helemaal niet zal staan, mits de NA.V.O.-strijdkrachten in een of andere vorm en te eniger tijd met atoom wapens worden uitgerust, waarin de bondskanselier de enig doeltreffende af schrikking van een Russische aanval ziet. Zowel Kennedy als Acheson en Adenau er gaat het om een versterking van de N.A.V.O., President Kennedy echter ziet niet veel heil in de vijftien N.A.V.O.-vin- gers aan de trekker van het atoompistool. Een NA.V.O.-strijdmacht zonder atoom wapens zal echter, naar het oordeel van bondskanselier Adenauer, het Atlantische zwaard veel van zijn kracht ontnemen. j De 32-jarige J. H. Klarenbeek uit Echtcld is gisteren in Apeldoorn met zijn motor tegen een personenauto terecht ge komen. Hij overleed vrijwel direct Zijn duopassagier, de 28-jarige G. van Eek werd ernstig gewond. TAEZER DAGEN MOET op een uitzon derlijk belangrijke vraag het ant woord gevonden worden: de vraag name lijk wie er, in geval van oorlog, zal be slissen over het wel of niet gebruiken van het atoomwapen. Die vraag is al lang ln discussie en onder Eisenhower was er liet zogenaamde „Plan-Hertcr" voor op gesteld: er zou,' naast de drie atoommach ten van het ogenblik (Rusland, de Ver. Staten en Engeland) een vierde atoom - macht in het leven worden geroepen, te weten de gezamenlijke NAVO-landcn. Dit leek Hertcr de meest juiste wijze om alle westelijke bondgenoten te laten delen in de verantwoordelijkheid die het bezit van dit verschrikkelijke wapen met zich brengt. Kennedy is bezig dit plan „in de ijs kast" te werken. Het is gebleken uit wat tot dusverre is uitgelekt over Amerika's legerplannen en het is gebleken uit het gesprek tussen bondskanselier Adenauer en Kennedy's reizende boodschapper, de vroegere minister van buiten'andse zaken Acheson onze correspondent in Bonn maakt er melding van. Amerika's nieuwe President schijnt er weinig voor te voelen de last van deze grote verantwoordelijk heid te leggen op de wel brede maar niet zo sterke schouders van het logge lichaam dat een raad van vijftien landen nu een maal is. Enerzijds loopt men altijd de kans te laat te zijn met de beslissing, anderzijds bestaat er het gevaar dat men te vroeg naar het atoomwapen grijpt. Amerika's nieuwe strategie is gericht op een versterking van de „conventionele" wapens zonder atoomkracht dus, in d'e hoop dat men dusdoende de kans op een „totale atoomoorlog" kan verkleinen. Men rekent met operaties op kleinere schaal zoals in Korea 't geval is geweest en zoals dat in Laos en in Kongo het geval dreig de te worden. Iets dergelijks zou ook in Europa kunnen gebeuren men denke aan de gespannen verhouding rond Ber lijn cn aan de slechte betrekkingen tus sen Tito en zijn nabuurlanden, met name Albanië. Ook dergelijke „incidenten" wil Kennedy trachten te localiseren en daar voor zijn krachtige, snelle maar met con ventionele wapens uitgeruste troepen no dig. Daarvoor acht Kennedy het ook on gewenst de besl'ssing over het atoomwa pen in handen van de NAVO te leggen. Er schuilt in deze redenering iets rede lijks maar ook iets beangstigends. Dit beangstigende dat men in een atoomoor log kan worden meegesleept zonder dat men zelf enige beslissingsbevoegdheid heeft gehad. Nu is dit voor kleine lan den geen uitzonderlijke positie, maar voor een grote mogendheid als Frankrijk is het een onverdraaglijke gedachte geweest en daarom heeft De Gaulle zijn eigen atoomexperimenten met kracht doorgezet. En hoe of West-Duitsland hierop zal rea geren is eveneens een vraag alle vrien delijke woorden ten spijt. Duidelijk is dat voor dit vraagstuk een bevredigende oplossing zal moeten wor den gevonden. Een bondgenootschap dat verdeeld is over een zo belangrijke vraag, verdient de naam van bondgenootschap nauwelijks. „U zei toch zelf. dat er voor mijn kamer hoog nodig nieuwe meubels moesten komen?" GEDURENDE het weekeinde trok een hogedrukgebied over de Noordzee naar het oosten, hetgeen aanleiding ga tot langdurige opklaringen. Zondagmid dag begon de luchtdruk boven West- Europa echter in versneld tempo te da len en ontstond boven Frankrijk een vlak gebied van lage druk. waarin regen- en onweersbuien tot ontwikkeling kwamen. Ook in ons land vielen zondagavond enkele buien aan de grens van de zachte lucht die weer uit het zuiden begon op te dringen. Intussen is ook een oceaan front tot west-Frankrijk doorgedrongen. Het Franse storingsgebied zal de komende 24 uur ook in ons land op vele plaatsen aanleiding geven tot regen of regenbuien, waarbij hier en daar on weer kan voorkomen. Het zal daarbij tamelijk zacht weer zijn. De Bilt verwacht tot dinsdagavond: Half tot zwaar bewolkt met tijdelijk regen. Zwakke tot matige wind uit uiteen lopende richtingen. Lagere middagtem- pcraturen. (Opgemaakt om 11.15 uur). Zon en maan Dinsdag: zon op 5.54, onder 19.30 uur: maan op 4.23, onder 14.49 uur. Nieuwe maan op 15 april. Tendens: stationair Rapporten hedenmorgen zeven Van vannacht twaalf uur af zullen veertigduizend Deense transoortarbeiders in staking gaan. Zij hebben meer loon jeëist en een compromis-voorstel afge wezen. De staking zal alle havens ver- ammen en daarmee de uitvoer en zelfs •et passagiersvervoer tussen Denemarken •n Engeland. Woensdag zullen vijfen- legentigdudzend arbeiders uit de metaal industrie eveneens het werk neerleggen. Helder Vpenburg Vltss Eelde Ue Bilt Twente Elndn Zd -Limb Helsinki Stuckb Oslo Kopenh Aberdeen Londen A'dam Brussel Luxemb Parijs Bordeaux Grenoble Nice Berlin Frankfort MOnchen ZUncb "enéve Looamc w»nen Innsbruck leigrsili. Ithene Rome Ajaccio Madrid Malh.rca Lissabon c Se onbew. o mist nno onbew nno gh. bew. ono onbew. J nno gh. bew. 1 ozo mist windstil 15 mist 7.Z0 2 16 onbew. wnw 6 4 onbew. nw 6 7 zw. bew I windsUI 9 zw. bew. zo 6 I 8 gh. hew z 2 6 mist o 3 13 onbvw nno 2 13 onbew. zw. bew. regen onbew. mist gh. bew. h bew. m. regen zw. bew. onbew onbew. zw. bew. mist 1. bew windstil 22 no gh. bew no 21 zw. bew o 3 h. bew n 2 zw. bew windstil 1. bew. windstil I

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1961 | | pagina 1